Nguyên nhân nào dẫn đến sự sụp đổ của CNXH ở Liên Xô và Đông Âu:

V.I. Lênin

Giai cấp

Chính trị

Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, phong trào công nhân và phong trào yêu

Tôn giáo - tín ngưỡng

Hiện thực (1), lý tưởng (2), trạng thái (3)

Chưa thấy được bản chất bóc lột và quá trình phát sinh phát triển và diệt vong tất yếu của chủ nghĩa tư bản.

Không dùng bạo lực cách mạng để xoá bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa.

Không phát hiện được lực lượng xã hội tiên phong có thể thực hiện cuộc chuyển biến cách mạng từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội và cộng sản chủ nghĩa

Phát triển kinh tế hàng hoá ở các vùng dân tộc thiểu số