Sự biến đổi có tính quy luật của cơ cấu xã hội - giai cấp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội gắn liền và bị quy định bởi

Phạm vi lãnh thổ của mỗi cộng đồng

Sự phát triển kinh tế của mỗi cộng đồng

Số lượng của mỗi cộng đồng

Sỡ hữu hỗn hợp về tư liệu sản xuất

Sở hữu tư hữu về tư liệu sản xuất

Sở hữu riêng về tư liệu sản xuất chủ yếu

Cách mạng công nghiệp thế kỷ XVII

Công xã Pari năm 1871

Cách mạng tư sản Anh thế kỷ XVII

Quyền lực

Nguyên tắc tổ chức xã hội

Tổ chức và quản lý xã hội

Mức độ xích lại gần nhau của các tầng lớp, giai cấp

Những dấu vết của xã hội cũ

Những nhân tố của xã hội mới

Đường lối xây dựng đất nước

Quy định của nhà nước

Hiến pháp và pháp luật

Sự phát triển của quan hệ phân phối lao động và sự trưởng thành vượt bậc của giaicấp công nhân

Sự phát triển của đối tượng lao động và sự trưởng thành vượt bậc của giai cấp côngnhân.

Sự phát triển của quan hệ sản xuất và sự trưởng thành vượt bậc của giai cấp công nhân

Tầng lớp trí thức

Giai cấp nông dân

Tầng lớp tư sản

Cơ cấu xã hội – dân tộc

Cơ cấu xã hội – lao động

Cơ cấu xã hội – tôn giáo

Thời kỳ xã hội chủ nghĩa

Thời kỳ lịch sử

Thời kỳ cộng sản chủ nghĩa

thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước gắn với phát triển kinh tếtri thức, bảo vệ tài nguyên, môi trường

thời kỳ xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, thực hiện đại đoàn kết toàn dân tộc,tăng cường và mở rộng mặt trận dân tộc thống nhất; Xây dựng Đảng trong sạch,vững mạnh

thời kỳ phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc

Dân chủ mở rộng

Dân chủ tập trung

Dân chủ gián tiếp

tầng lớp trí thức

giai cấp tư sản

giai cấp nông dân

Xây dựng cơ chế để nhân dân giám sát quyền lực nhà nước

Các cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân mang tính tự phát và đã không tổ chức liên minh với “người bạn đồng minh tự nhiên” của mình là giai cấp tư sản

Do giai cấp công nhân đơn độc vì không tổ chức liên minh với “người bạn đồng minhtự nhiên” của mình là tầng lớp trí thức

Do giai cấp công nhân đơn độc vì không tổ chức liên minh với “người bạn đồng minh tự nhiên” của mình là tầng lớp tiểu tư sản