Tính chất đối kháng của kiến trúc thượng tầng là do:

Quy luật thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập.

Quy luật phủ định của phủ định.

Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng của xã hội.

con người nhận thức thế giới và bản thân mình.

con người thực hiện sự sáng tạo trong tư duy.

con người thực hiện lợi ích của mình

C.Mác.

Hitle

VILênin

nền tảng của xã hội.

nền tảng tinh thần của xã hội.

nền tảng kỹ thuật, công nghệ của xã hội.

Chiếm hữu nô lệ, phong kiến, tư bản chủ nghĩa và xã hội chủ nghĩa.

Nguyên thuỷ, phong kiến, tư bản chủ nghĩa cộng sản chủ nghĩa.

Nguyên thủy, cổ đại, phong kiến và cộng sản chủ nghĩa.

Nội dung của sản xuất vật chất.

Hình thức của sản xuất vật chất.

Thực tiễn của sản xuất vật chất.

Quy luật mâu thuẫn và đấu tranh giữa các mặt đối lập.

Quy luật tồn tại xã hội quyết định ý thức xã hội.

Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất.

luôn luôn thống nhất với nhau.

luôn luôn đối lập loại trừ nhau.

có lúc hoàn toàn đối lập nhau, có khi hoàn toàn thống nhất với nhau.

đời sống vật chất.

cơ sở hạ tầng.

đời sống nghệ thuật.

Lĩnh vực vật chất và lĩnh vực tinh thần.

Cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng.

Quan hệ sản xuất, cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng.

Là nước phát triển, có nền công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao.

Là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao.

Là nước đang phát triển, có nền công nghiệp hiện đại, vượt qua thu nhập trungthấp.

C.Mác.

V.I.Lênin.

Đ.Ricacđô.

thực hiện chế độ đa đảng, nhưng nhất nguyên chính trị.

không thực hiện chế độ nhất nguyên chính trị.

tùy từng lúc mà có thực hiện chế độ đa nguyên chính trị hay không.

Ph.Angghen.

V.I.Lênin.

Hêghen.

Quan hệ giữa đời sống vật chất và đời sống tinh thần của xã hội.

Quan hệ giữa vật chất và tinh thần.

Quan hệ giữa tồn tại xã hội với ý thức xã hội.