Quiz: Top 197 câu hỏi trắc nghiệm Chương 3 Cơ chế điều chỉnh của pháp luật đối với quan hệ xã hội môn Pháp luật đại cương (có đáp án) | Đại học ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh
Câu hỏi trắc nghiệm
Đặc điểm của các quy phạm xã hội (tập quán, tín điều tôn giáo) thời kỳ công xã nguyên thủy là:
- Thể hiện ý chí chung, phù hợp với lợi ích chung của cộng đồng, thị tộc, bộ lạc; mang tính manh mún, tản mạn và chỉ có hiệu lực trong phạm vi thị tộc - bộ lạc.
- Mang nội dung, tinh thần hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau, tính cộng đồng, bình đẳng, nhưng nhiều quy phạm xã hội có nội dung lạc hậu, thể hiện lối sống hoang dã.
- Được thực hiện tự nguyện trên cơ sở thói quen, niềm tin tự nhiên, nhiều khi cũng cần sự cưỡng chế, nhưng không do một bộ máy chuyên nghiệp thực hiện mà do toàn thị tộc tự tổ chức thực hiện.
Quy phạm pháp luật là cách xử sự do nhà nước quy định để được áp dụng trong nhiều hoàn cảnh
Trong cơ cấu của một điều luật: Có thể có đầy đủ cả ba bộ phận cấu thành quy phạm pháp luật; Có thể chỉ có hai bộ phận cấu thành quy phạm pháp luật; Có thể chỉ có một bộ phận cấu thành quy phạm pháp luật
Trong một nhà nước, năng lực pháp luật của các chủ thể là giống nhau.
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, Tòa án nhân dân có thẩm quyền tuyên bố hạn chế năng lực hành dân sự của công dân
Khẳng định đúng:
- Muốn trở thành chủ thể quan hệ pháp luật thì trước hết phải là chủ thể pháp luật
- Đã là chủ thể quan hệ pháp luật thì là chủ thể pháp luật
Hình thức áp dụng pháp luật cần phải có sự tham gia với vai trò tổ chức, hướng dẫn của nhà nước
Cần áp dụng tương tự quy phạm khi không có quy phạm pháp luật áp dụng cho trường hợp đó nhưng có quy phạm pháp luật áp dụng cho trường hợp tương tự.
Điều kiện làm phát sinh, thay đổi hay chấm dứt một quan hệ pháp luật là:
- Khi có quy phạm pháp luật điều chỉnh quan hệ xã hội tương ứng
- Khi xuất hiện chủ thể pháp luật trong trường hợp cụ thể
- Khi xảy ra sự kiện pháp lý
Đối với các hình thức (biện pháp) trách nhiệm dân sự, tùy từng trường hợp mà cá nhân, tổ chức chịu trách nhiệm dân sự có thể chuyển hoặc không thể chuyển trách nhiệm này cho cá nhân, tổ chức khác.
Khẳng định đúng:
- Mọi tội phạm đều đã có thực hiện hành vi trái pháp luật hình sự
- Trái pháp luật hình sự có thể bị coi là tội phạm, có thể không bị coi là tội phạm
Tuân thủ pháp luật là hình thức thực hiện những quy phạm pháp luật mang tính chất ngăn cấm bằng hành vi thụ động, trong đó các chủ thể pháp luật kiềm chế không làm những việc mà pháp luật cấm.
Hình thức trách nhiệm pháp lý nghiêm khắc nhất theo quy định của pháp luật Việt Nam là trách nhiệm hình sự
Thi hành pháp luật là hình thức thực hiện những quy định trao nghĩa vụ bắt buộc của pháp luật một cách tích cực trong đó các chủ thể thực hiện nghĩa vụ của mình bằng những hành động tích cực.
Sử dụng pháp luật là có quyền thực hiện hay không thực hiện những điều mà pháp luật cho phép
Sự kiện pháp lý là sự cụ thể hoá phần giả định của quy phạm pháp luật trong thực tiễn.
Quyết định áp dụng pháp luật là: Nội dung phải đúng thẩm quyền cơ quan và người ký (ban hành) phải là người có thẩm quyền ký; Phải phù hợp với văn bản của cấp trên; Phải phù hợp với lợi ích của nhà nước và lợi ích hợp pháp của công dân.
Nguyên nhân của vi phạm pháp luật là: Mâu thuẫn giữa quan hệ sản xuất và lực lượng sản xuất; Tàn dư, tập tục đã lỗi thời của xã hội cũ còn rơi rớt lại; Trình độ dân trí và ý thức pháp luật thấp của nhiều tầng lớp dân cư
Quy phạm pháp luật là quy tắc xử sự do nhà nước quy định để áp dụng cho nhiều lần và vẫn còn hiệu lực sau những lần áp dụng đó.
Chủ thể của quan hệ pháp luật là cá nhân, tổ chức cụ thể có được những quyền và mang những nghĩa vụ pháp lý nhất định được chỉ ra trong các quan hệ pháp luật cụ thể.
Ở các nước khác nhau, NLPL của các chủ thể pháp luật là khác nhau.
Khẳng định đúng:
- QPPL mang tính bắt buộc chung.
- Các QPXH không phải là QPPL cũng mang tính bắt buộc nhưng không mang tính bắt buộc chung.
TCXH không được Nhà nước trao quyền ban hành một số VBPL là Đảng Cộng sản Việt Nam
Năng lực hành vi là khả năng của chủ thể được nhà nước thừa nhận, bằng các hành vi của mình thực hiện các quyền chủ thể và nghĩa vụ pháp lý, tham gia vào các quan hệ pháp luật.
Xét về độ tuổi, người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ từ đủ 18 tuổi
Chế tài của quy phạm pháp luật là những hậu quả pháp lý bất lợi có thể áp dụng đối với người không thực hiện hoặc thực hiện không đúng quy định của quy phạm pháp luật.
Người bị mất năng lực hành vi dân sự là người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc cơ quan, tổ chức hữu quan Tòa án ra quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận của tổ chức giám định pháp y tâm thần.
Khẳng định đúng: Hành vi VPPL không phải là hành vi thực hiện pháp luật.
Đặc điểm của hoạt động áp dụng pháp luật là hoạt động vừa mang tính cá biệt - cụ thể, vừa thể hiện quyền lực nhà nước.
Cần áp dụng tương tự pháp luật (hay tương tự luật) khi không có quy phạm pháp luật áp dụng cho trường hợp đó và không có cả quy phạm pháp luật áp dụng cho trường hợp tương tự.
Khẳng định đúng: Cơ quan của TCXH chỉ có quyền thực hiện hình thức áp dụng pháp luật khi được nhà nước trao quyền.
Đặc điểm của tuân thủ pháp luật là thực hiện các quy phạm pháp luật cấm đoán
Chủ thể có hành vi trái pháp luật có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý hoặc không phải chịu trách nhiệm pháp lý, tùy theo từng trường hợp cụ thể
Khẳng định không đúng: Cơ quan TCXH luôn có quyền thực hiện hình thức áp dụng pháp luật.
Các quyết định áp dụng pháp luật được ban hành là:
- Luôn luôn phải theo một thủ tục chặt chẽ với đầy đủ các bước, các giai đoạn rõ ràng, cụ thể.
- Thông thường là phải theo một thủ tục chặt chẽ với đầy đủ các bước, các giai đoạn rõ ràng, cụ thể, nhưng đôi khi cũng được ban hành chớp nhoáng không có đầy đủ các bước để giải quyết công việc khẩn cấp.
- Một cách chớp nhoáng không có đầy đủ các bước, các giai đoạn và không theo một trình tự nhất định.
Quyết định áp dụng pháp luật phải được ban hành kịp thời, phải đúng hình thức pháp lý và đúng mẫu quy định, nội dung phải cụ thể, lời văn phải rõ ràng, chính xác, ngắn gọn.
Nguyên nhân của vi phạm pháp luật là: Hoạt động thù địch của các lực lượng phản động; Những thiếu sót trong hoạt động quản lý của nhà nước; Tồn tại số ít người bẩm sinh có xu hướng tự do vô tổ chức.
Khẳng định đúng: Sự kiện pháp lý là sự cụ thể hoá phần giả định của quy phạm pháp luật trong thực tiễn.
Giả định của quy phạm pháp luật là nêu lên đặc điểm, thời gian, chủ thể, tình huống, điều kiện, hoàn cảnh có thể xảy ra trong thực tế, là môi trường tác động của quy phạm pháp luật.
Người nghiện ma túy hoặc các chất kích thích khác dẫn đến phá tán tài sản của gia đình thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, tòa án có thể ra quyết định tuyên bố người này là người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự.
Xét về độ tuổi, người không có năng lực hành vi dân sự là người dưới 6 tuổi
Điều kiện để trở thành chủ thể quan hệ pháp luật là có năng lực chủ thể pháp luật
Sự biến là những hiện tượng của đời sống khách quan xảy ra không phụ thuộc vào ý chí con người.
Các phương thức thể hiện của quy phạm pháp luật là: Phương thức thể hiện trực tiếp; phương thức thể hiện viện dẫn; phương thức thể hiện tập trung
Chủ thể có thẩm quyền tiến hành hoạt động áp dụng pháp luật là: Cơ quan nhà nước và người có thẩm quyền; Tổ chức xã hội khi được nhà nước trao quyền
Tính chất của hoạt động áp dụng pháp luật là hoạt động vừa mang tính cá biệt – cụ thể, vừa thể hiện quyền lực nhà nước.
Hành vi vi phạm pháp luật “gây rối trật tự công cộng” của người có năng lực hành vi đầy đủ là hành vi vi phạm hành chính hoặc hành vi vi phạm hình sự
Sử dụng pháp luật là thực hiện các quy phạm pháp luật cho phép
Sử dụng pháp luật là hình thức thực hiện những quy định về quyền chủ thể của pháp luật, trong đó các chủ thể pháp luật chủ động, tự mình quyết định việc thực hiện hay không thực hiện điều mà pháp luật cho phép.
Các loại VPPL là: Vi phạm hình sự, vi phạm hành chính, vi phạm dân sự và vi phạm kỉ luật
Đặc điểm của quyết định áp dụng pháp luật (văn bản cụ thể - cá biệt) là chỉ được thực hiện một lần và sẽ chấm dứt hiệu lực khi được thực hiện.
Khẳng định đúng: Chỉ có vi phạm pháp luật mới có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý
Khẳng định đúng: Chủ thể thực hiện hành vi vi phạm pháp luật phải chịu trách nhiệm pháp lý, trừ trường hợp được miễn.
Chủ thể có quyền thực hiện hình thức áp dụng pháp luật là: CQNN và người có thẩm quyền; TCXH khi được nhà nước trao quyền
Quyết định áp dụng pháp luật có thể hoặc bằng miệng, hoặc bằng văn bản, hoặc bằng hành vi tuỳ từng trường hợp cụ thể
Quy định của quy phạm pháp luật là quy tắc xử sự mà mọi người phải thi hành khi xuất hiện những điều kiện mà quy phạm pháp luật đã dự kiến trước.
Điều kiện để một tổ chức tham gia vào một quan hệ pháp luật cụ thể là có năng lực chủ thể pháp luật
Mỗi QPPL phải có đầy đủ cả ba yếu tố cấu thành: giả định; quy định; chế tài.
Quy phạm có chức năng điều chỉnh quan hệ xã hội là: Quy phạm đạo đức; Quy phạm tập quán; Quy phạm tôn giáo
Quy phạm có chức năng điều chỉnh quan hệ xã hội là: Quy phạm pháp luật; Quy phạm tôn giáo; Quy tắc quản lý của các tổ chức xã hội
Sự kiện pháp lý có thể làm phát sinh một quan hệ pháp luật cụ thể, làm thay đổi một quan hệ pháp luật cụ thể, làm chấm dứt một quan hệ pháp luật cụ thể
SKPL có thể làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt một QHPL cụ thể
Trong một nhà nước, NLHV của các chủ thể khác nhau thì khác nhau.
Khẳng định đúng: Quy phạm pháp luật là quy phạm xã hội
Khẳng định đúng: Quy phạm đạo đức là QPXH
Đối với các quy phạm xã hội không phải là QPPL, các chủ thể phải tuân thủ các quy tắc xử sự đó
Người bị hạn chế NLHV dân sự là người nghiện ma túy, nghiện các chất kích thích khác dẫn đến phá tán tài sản của gia đình thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án có thể ra quyết định tuyên bố là người bị hạn chế NLHV dân sự
Hình thức thực hiện pháp luật cần phải có sự tham gia của nhà nước là áp dụng pháp luật
Hành vi “gây rối trật tự công cộng” của người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, có thể là: Hành vi vi phạm hình sự; Hành vi vi phạm dân sự
Văn bản pháp luật có thể có hoặc không có quy phạm pháp luật
Loại vi phạm pháp luật gây hậu quả lớn nhất cho xã hội là vi phạm hình sự
Đặc điểm của quyết định áp dụng pháp luật (văn bản cụ thể - cá biệt) là:
- Luôn mang tính chất cụ thể và cá biệt, vì được ban hành chỉ để giải quyết những trường hợp cá biệt - cụ thể.
- Chỉ được thực hiện một lần và sẽ chấm dứt hiệu lực khi được thực hiện.
Đặc điểm của quyết định áp dụng pháp luật (văn bản cụ thể - cá biệt) là:
- Hình thức thể hiện không chỉ là văn bản mà có thể bằng miệng.
- Thông thường được ban hành bằng một thủ tục chặt chẽ và cụ thể, nhưng đôi khi cũng được ban hành chớp nhoáng, không có đầy đủ các bước để giải quyết những công việc khẩn cấp.
Tuân thủ pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ thể không được làm những điều mà pháp luật cấm bằng hành vi thụ động
Nhận định đúng: Văn bản pháp luật cá biệt được áp dụng một lần và sẽ chấm dứt hiệu lực ngay sau khi được áp dụng
Quyết định áp dụng pháp luật có những tên gọi (hình thức pháp lý nhất định) theo quy định của pháp luật.
Thực hiện quyết định áp dụng pháp luật:
- Các đối tượng có liên quan có trách nhiệm thi hành quyết định
- Cơ quan ban hành cũng như những cơ quan có liên quan có trách nhiệm bảo đảm việc thi hành
Các biện pháp tăng cường pháp chế là: Đẩy mạnh công tác xây dựng pháp luật; Tổ chức tốt công tác thực hiện pháp luật; Tiến hành thường xuyên, kiên trì công tác kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm minh những VPPL
Phần giả định của quy phạm pháp luật là:
- Bộ phận nêu lên địa điểm, thời gian, chủ thể, các hoàn cảnh, tình huống có thể xảy ra trong thực tế để quy phạm pháp luật có thể áp dụng.
- Bộ phận nêu lên môi trường tác động của quy phạm pháp luật.
Chủ thể pháp luật là khái niệm để chỉ chủ thể pháp luật một cách chung chung, không chỉ ra chủ thể cụ thể trong các trường hợp cụ thể
Năng lực pháp luật là khả năng của chủ thể có được các quyền chủ thể và mang các nghĩa vụ pháp lý mà nhà nước thừa nhận.
Sự kiện pháp lý hành vi là những sự kiện xảy ra phụ thuộc trực tiếp vào ý chí con người.
Câu khẳng định đúng: NLPL luôn mang tính giai cấp
CQNN, người có thẩm quyền có quyền tiến hành hoạt động ADPL
Khẳng định đúng:
- Mọi hành vi VPPL là hành vi trái pháp luật
- Hành vi trái pháp luật có thể là hành vi VPPL, có thể không phải là hành vi VPPL
Khẳng định đúng: Hành vi trái pháp luật có thể là hành vi VPPL, có thể không phải là hành vi VPPL
Khẳng định đúng: Hành vi trái pháp luật có thể là hành vi VPPL, có thể không phải là hành vi VPPL
Thi hành pháp luật là thực hiện các quy phạm pháp luật bắt buộc
Thi hành pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật trong đó chủ thể pháp luật phải làm những điều mà pháp luật bắt buộc bằng hành vi tích cực
Đặc điểm của quyết định áp dụng pháp luật là:
- Luôn mang tính chất cụ thể và cá biệt
- Được ban hành chỉ để giải quyết những trường hợp cá biệt - cụ thể
- Chỉ được thực hiện một lần và sẽ chấm dứt hiệu lực khi được thực hiện
Việc thực hiện các quyết định áp dụng pháp luật bằng các biện pháp vật chất, tổ chức, kỹ thuật, kiểm tra việc thực hiện có thể áp dụng các biện pháp cưỡng chế thi hành.
Hành vi VPPL có thể bao gồm cả vi phạm đạo đức
Hành vi vi phạm pháp luật có thể bao gồm cả vi phạm đạo đức
Hành vi vi phạm đạo đức có thể bao gồm cả VPPL
Hành vi vi phạm tôn giáo có thể bao gồm cả VPPL
Hành vi vi phạm tôn giáo có thể bao gồm cả vi phạm pháp luật
Hành vi vi phạm tập quán có thể bao gồm cả VPPL
Các vụ án hình sự có thể liên quan đến phần dân sự
Hành vi VPPL có thể bao gồm cả vi phạm quy tắc của các tổ chức xã hội
Hành vi vi phạm quy tắc của tổ chức xã hội có thể bao gồm cả vi phạm pháp luật
Cấu thành của vi phạm pháp luật bao gồm: Chủ thể, khách thể; Mặt chủ quan, mặt khách quan
QPPL là quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung do nhà nước ban hành và bảo đảm thực hiện, thể hiện ý chí và bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị để điều chỉnh các quan hệ xã hội
Chế tài có các loại sau: chế tài hình sự, chế tài hành chính, chế tài kỷ luật và chế tài dân sự
Bộ phận giả định là: Người nào quảng cáo gian dối về hàng hóa, dịch vụ gây hậu quả nghiêm trọng đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm
Cả A, B và C đều sai
Năng lực của chủ thể bao gồm NLPL và NLHV
Một công ty xả chất thải ra sông làm cá chết hàng loạt, gây ô nhiễm môi trường nhưng chưa đến mức bị xử lý hình sự. Vậy, trách nhiệm pháp lý áp dụng đối với công ty này là trách nhiệm hành chính và trách nhiệm dân sự
Phát biểu sai: NLPL xuất hiện từ khi con người được sinh ra
Các hình thức thực hiện pháp luật bao gồm: tuân thủ pháp luật, thực hiện pháp luật, sử dụng pháp luật và áp dụng pháp luật
Cơ sở truy cứu trách nhiệm pháp lý là vi phạm pháp luật
Trường hợp là hành vi vi phạm pháp luật:
- Một người 14 tuổi điều khiển xe máy không bằng lái
- Một người thuê mướn trẻ em dưới 15 tuổi làm việc
Một thực khách đến quán ăn dùng bữa đã dựng xe trước cửa quán ăn. Vị khách này đã chủ quan không lấy thẻ giữ xe cũng như chất vấn chủ quán về trách nhiệm trông coi xe. Xe bị kẻ trộm lấy mất và người chủ quán thoái thác trách nhiệm. Trong trường hợp này người chủ quán không có lỗi
A là người lái đò đã già yếu, công việc thường ngày của ông là đưa học sinh qua sông đi học. Hôm đó là ngày mưa lũ nên ông không làm việc, nhưng nhìn thấy lũ trẻ không được đến trường nên ông đánh liều đưa chúng qua sông. Sóng to làm đò bị lật làm chết nhiều học sinh.
Hành vi khách quan trong cấu thành VPPL của ông A ở đây là: Đưa người sang sông trong điều kiện mưa lũ; Chở quá tải; Hành vi góp phần dẫn đến cái chết của những đứa trẻ
Hành vi vi phạm pháp luật không thể là một tư tưởng xấu xa chưa biểu hiện ra bên ngoài
Trách nhiệm pháp lý ở đây là trách nhiệm hình sự và trách nhiệm dân sự
Sử dụng lại tình huống của câu trên, lỗi của người thợ sửa xe ở đây là cố ý gián tiếp
Một người dùng súng bắn đạn hơi vào rừng săn thú. Trong lúc sơ suất đã bắn nhầm một nhân viên kiểm lâm. Mặt chủ quan trong vi phạm pháp luật này là lỗi vô ý do cẩu thả
Việc Ủy ban nhân dân TP. Hà Nội ra quyết định yêu cầu quận Hoàng Mai tổ chức lấy ý kiến nhân dân về việc mở rộng địa giới hành chính TP. Hà Nội là hình thức thi hành pháp luật
Một người bán quán lẩu, sử dụng bếp gas để bàn cho khách sử dụng. Do để tiết kiệm chi phí, người chủ quán đã sử dụng bình gas mini không đảm bảo an toàn. Hậu quả là bình gas phát nổ, gây bỏng nặng cho thực khách. Lỗi ở đây là cố ý gián tiếp
Sử dụng lại tình huống của câu trên, hành vi khách quan ở đây là sử dụng bình gas không đảm bảo an toàn
Sử dụng lại tình huống của câu trên, trách nhiệm pháp lý do nổ bình gas gây thương tích là trách nhiệm hành chính và trách nhiệm dân sự
Để truy cứu trách nhiệm pháp lý cho một chủ thể phải: Xác định được đủ các yếu tố cấu thành của VPPL; Xác định được chủ thể, khách thể, mặt khách quan và mặt chủ quan của VPPL.
Điều kiện cần của người mất năng lực hành vi dân sự theo quy định của Bộ luật dân sự Việt Nam hiện hành là:
- Bị bệnh tâm thần mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi.
- Bị các bệnh mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi.
Điều kiện cần và đủ là căn cứ làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quan hệ pháp luật là có quy phạm pháp luật điều chỉnh, có chủ thể tham gia và có sự kiện pháp lý xảy ra.
Theo pháp luật dân sự Việt Nam, năng lực pháp luật và năng lực hành vi của pháp nhân xuất hiện tại thời điểm pháp nhân được cho phép đăng ký
Hộ gia đình theo quy định tại Bộ luật dân sự Việt Nam phải có từ 2 cá nhân trở lên
Tổ chức không phải pháp nhân theo quy định của Bộ luật dân sự Việt Nam hiện hành là: Chi nhánh Công ty trách nhiệm hữu hạn Hoa Hồng
Các thành phần của quan hệ pháp luật bao gồm: Chủ thể, khách thể, nội dung
Lỗi là yếu tố bắt buộc của mặt chủ quan trong các yếu tố cấu thành VPPL
Khoản 7 Điều 31 Hiến pháp 2013 quy định: "Người bị bắt, tạm giữ, tạm giam, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc người khác bào chữa.". Nếu họ tự bào chữa cho mình trong phiên toà hoặc nhờ luật sư bào chữa cho mình là bị cáo đó đã sử dụng pháp luật
Quan hệ pháp luật là quan hệ mang tính ý chí vì: Nó là một loại quan hệ tư tưởng; Nó được hình thành, thay đổi, chấm dứt do ý chí của nhà nước; Nó được tác động bởi ít nhất một quy phạm pháp luật
Nhận định đúng: Quan hệ pháp luật thể hiện ý chí của các bên tham gia và ý chí của nhà nước
Khẳng định sai khi diễn đạt một quy phạm pháp luật trong điều luật: Một quy phạm pháp luật chỉ được trình bày trong một điều luật
Trong tình huống sau chủ thể pháp luật lựa chọn hình thức sử dụng pháp luật
VPPL được tạo thành bởi 4 yếu tố
Thực hiện pháp luật có tất cả 4 hình thức
Khi cơ quan điều tra tiến hành xem xét các phương tiện, phương pháp, thủ đoạn, thời gian, địa điểm phạm tội là họ đã xác định mặt khách quan của VPPL
"Lợi ích mà các bên chủ thể đều mong muốn đạt được khi tham gia vào một quan hệ pháp luật cụ thể" được pháp luật gọi là khách thể
“Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật và hậu quả nguy hiểm cho xã hội của hành vi" trong mặt khách quan để cấu thành nên vi phạm pháp luật được hiểu là:
- Hành vi phải xảy ra trước hậu quả về mặt thời gian.
- Hành vi phải chứa đựng khả năng thực tế làm phát sinh hậu quả.
- Hậu quả đã xảy ra phải là sự hiện thực hoá khả năng thực tế của hành vi.
Trong nội dung của quy phạm pháp luật: “Người nào mua bán phụ nữ thì bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm” thì phần “phạt tù từ 2 năm đến 7 năm” là bộ phận chế tài
Trách nhiệm kỷ luật thuộc thẩm quyền của thủ trưởng cơ quan đơn vị có người vi phạm kỷ luật áp dụng.
Trong mối quan hệ giữa quy phạm pháp luật và quan hệ pháp luật thì sự kiện pháp lý đóng vai trò là cầu nối giữa quy phạm pháp luật và quan hệ pháp luật
“Lỗi” trong VPPL là trạng thái tâm lý
Năng lực pháp luật của chủ thể trong quan hệ pháp luật là: Khả năng có quyền và có nghĩa vụ pháp lý mà nhà nước quy định cho các chủ thể nhất định; Các quyền và nghĩa vụ pháp lý mà nhà nước thừa nhận cho chủ thể trong một quan hệ pháp luật nhất định.
Thực hiện pháp luật là:
- Hành vi xử sự cụ thể và thực tế của cá nhân hay tổ chức nhằm thực hiện những quyền và nghĩa vụ pháp lý.
- Quá trình hoạt động có mục đích làm cho những quy định của pháp luật trở thành hoạt động thực tế của các chủ thể pháp luật.
- Quá trình đưa pháp luật đi vào thực tiễn thông qua những hành vi của những đối tượng mà pháp luật điều chỉnh phù hợp với quy định của pháp luật.
Pháp chế là hình thức quản lý xã hội bằng pháp luật: Là sự tuân thủ triệt để pháp luật do nhà nước ban hành; Pháp chế đòi hỏi tất cả các cơ quan nhà nước, nhân viên nhà nước, tổ chức xã hội, công dân đều nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật
"Khi có một em bé được sinh ra, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ xác nhận sự ra đời này bằng Giấy khai sinh" đã áp dụng hình thức áp dụng pháp luật
Căn cứ vào hình thức mệnh lệnh của quy phạm pháp luật, ta có các loại quy phạm pháp luật sau: Quy phạm pháp luật cấm đoán, quy phạm pháp luật bắt buộc, quy phạm pháp luật cho phép
VPPL là: Hành vi trái quy định của pháp luật, có lỗi; Do chủ thể có năng lực trách nhiệm pháp lý thực hiện; Xâm hại đến quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ
Căn cứ vào nội dung của QPPL ta có các loại QPPL sau: QPPL định nghĩa, QPPL điều chỉnh, QPPL bảo vệ
Mối quan hệ giữa ý thức pháp luật (YTPL) với pháp luật được thể hiện ở:
- YTPL là tiền đề tư tưởng trực tiếp để xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật
- YTPL là nhân tố thúc đẩy việc thực hiện pháp luật trong đời sống xã hội
- YTPL là cơ sở bảo đảm cho việc áp dụng đúng đắn các QPPL
Cấu trúc của ý thức pháp luật (YTPL) gồm có: Hệ tư tưởng pháp luật và tâm lý pháp luật
Theo quy định của Bộ luật luật dân sự Việt Nam hiện hành, người không có năng lực hành vi dân sự là người dưới 6 tuổi
QPPL và quy phạm xã hội có điểm giống nhau và khác nhau
Trình tự trình bày các bộ phận giả định, quy định, chế tài của quy phạm pháp luật không nhất thiết phải như A, B, C
Điều kiện cần và đủ để một cá nhân trở thành chủ thể của quan hệ pháp luật là có năng lực pháp luật và năng lực hành vi
Thông thường vi phạm pháp luật được phân thành các loại: Vi phạm pháp luật hình sự; vi phạm pháp luật dân sự; vi phạm pháp luật hành chính; vi phạm kỷ luật
Chủ thể của quan hệ pháp luật là cá nhân hay tổ chức có năng lực chủ thể tham gia vào quan hệ pháp luật
Năng lực pháp luật của cá nhân xuất hiện từ khi cá nhân sinh ra
Dấu hiệu của vi phạm pháp luật là: Hành vi xác định của con người; Hành vi trái pháp luật, có lỗi của chủ thể thực hiện hành vi đó; Chủ thể thực hiện hành vi trái pháp luật có năng lực trách nhiệm pháp lý
Mặt chủ quan của VPPL bao gồm: Lỗi, động cơ, mục đích
Hành vi VPPL là: Vi phạm nội quy – quy chế trường học; Vi phạm tín điều tôn giáo; Vi phạm điều lệ Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
Khi nghiên cứu về VPPL, mọi hành vi VPPL đều trái pháp luật
Việc truy cứu trách nhiệm pháp lý: Chỉ được áp dụng khi có hành vi VPPL xảy ra trong xã hội; Là quá trình nhà nước tổ chức cho các chủ thể VPPL thực hiện bộ phận chế tài của QPPL; Là quá trình nhà nước xử lý hành vi VPPL
Để truy cứu trách nhiệm pháp lý cần xác định: Có hành vi vi phạm pháp luật xảy ra; còn thời hiệu truy cứu trách nhiệm pháp lý; và không thuộc trường hợp được miễn trách nhiệm pháp lý
Thông thường VPPL được phân thành các loại: Vi phạm hình sự; vi phạm dân sự; vi phạm hành chính và vi phạm kỷ luật
Chủ thể phổ biến nhất tham gia vào QHPL là cá nhân
Bộ phận giả định của QPPL nói đến hoàn cảnh, điều kiện, thời gian, địa điểm
Vi phạm pháp luật được cấu thành bởi: Mặt khách quan; Mặt chủ quan; Chủ thể và khách thể
Vi phạm pháp luật được cấu thành những bởi mặt chủ quan, mặt khách quan, khách thể, chủ thể
Đặc điểm không phải của quan hệ pháp luật là không mang tính ý chí
Mặt chủ quan của vi phạm pháp luật là: lỗi, động cơ, mục đích
Yếu tố không thể hiện nội dung mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật và sự thiệt hại của xã hội là hậu quả của vi phạm pháp luật phù hợp với mục đích của chủ thể
Nội dung của trách nhiệm pháp lý thể hiện việc chủ thể VPPL có nghĩa vụ gánh chịu hậu quả bất lợi
Năng lực pháp luật của pháp nhân chấm dứt khi pháp nhân bị giải thể, bị tuyên bố phá sản.
Năng lực hành vi xuất hiện ở cá nhân khi đạt đến độ tuổi nhất định và có khả năng nhận thức
Năng lực hành vi của pháp nhân xuất hiện khi có quyết định thành lập pháp nhân
Sự biến pháp lý là những sự kiện thực tế không phản ánh ý chí của con người và đựơc pháp luật quy định
Chủ thể có tự do ý chí để lựa chọn cách thức xử sự phù hợp với ý chí của mình là dấu hiệu thuộc về năng lực hành vi
Năng lực hành vi dân sự của cá nhân có thể bị hạn chế khi bị nghiện ma tuý
Cá nhân không có năng lực hành vi dân sự khi chưa đủ 6 tuổi
Ông A vận chuyển gia cầm bị bệnh, bị cơ quan quản lý thị trường phát hiện và buộc phải tiêu hủy hết số gia cầm bị bệnh này. Đây là biện pháp chế tài thuộc hình thức trách nhiệm hành chính
A là người thành niên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Trong lúc tham gia giao thông, A đã có hành vi vượt đèn đỏ, dẫn đến va chạm với B gây hư hỏng xe của B. A phải chịu hình thức trách nhiệm hành chính và trách nhiệm dân sự
Một công ty xả chất thải độc hại ra dòng sông gây ô nhiễm môi trường, làm cá chết hàng loạt. Công ty đã bị cơ quan quản lý môi trường xử phạt, đồng thời phải bồi thường thiệt hại do làm cá chết. Hình thức trách nhiệm pháp lý đã áp dụng đối với công ty này là trách nhiệm hành chính và trách nhiệm dân sự
A từng có tiền án về tội cướp giật tài sản, A ăn trộm của B con gà trị giá 100.000 đồng. A phải chịu hình thức trách nhiệm hành chính và trách nhiệm dân sự
Tại một phiên toà, bị cáo A bị Hội đồng xét xử tuyên phạt 5 năm tù do hành vi cố ý gây thương tích cho bị hại, đồng thời phải bồi thường thiệt hại về vật chất và tinh thần cho bị hại 120 triệu đồng. Toà án đã áp dụng hình thức trách nhiệm hình sự và trách nhiệm dân sự đối với bị cáo A
Tại một cơ quan nhà nước, nhân viên A đã cố ý gây thương tích cho nhân viên B, và sau đó nhân viên A đã bị truy cứu trách nhiệm pháp lý. Trong trường hợp này, nhân viên A có thể phải chịu những hình thức trách nhiệm pháp lý là: Trách nhiệm hình sự, trách nhiệm dân sự, trách nhiệm kỷ luật
Trường hợp người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra, thuộc hình thức lỗi cố ý trực tiếp
Trường hợp người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xẩy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra, thuộc hình thức lỗi cố ý gián tiếp
Trong một phiên toà, Hội đồng xét xử kết luận hành vi của A phạm tội cố ý gây thương tích, gây thiệt hại về sức khoẻ cho B. A phải chịu hình thức trách nhiệm hình sự và trách nhiệm dân sự
Trường hợp người phạm tội tuy thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội, nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn ngừa được, thuộc hình thức lỗi vô ý do quá tự tin
Trường hợp người phạm tội không thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội, mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước hậu quả đó, thuộc hình thức lỗi vô ý do cẩu thả
Hành vi vi phạm gây nguy hiểm cao, gây thiệt hại lớn cho xã hội, chỉ được quy định trong Bộ luật hình sự, thuộc loại vi phạm hình sự (tội phạm)
Hành vi vi phạm quy định quản lý nhà nước nhưng chưa đến mức tội phạm (vi phạm hình sự), là hành vi ít nguy hiểm hơn và gây thiệt hại nhỏ hơn cho xã hội so với tội phạm, thuộc loại vi phạm hành chính
Hành vi vi phạm kỷ luật của nhà nước, của các tổ chức do cán bộ, công chức, viên chức, tổ chức, người lao động thực hiện, thuộc loại vi phạm kỷ luật
Hành vi vi phạm quan hệ dân sự, tức là quan hệ mà địa vị pháp lý giữa các chủ thể đều bình đẳng, thuộc loại vi phạm dân sự