ÁO TRẮNG 1 - Phân Tích Bài Thơ của Huy Cận và Tình Yêu Tuổi Học Trò

ÁO TRẮNG
Áo trắng đơn sơ, mộng trắng trong,
Hôm xưa em đến, mắt như lòng.
Nở bừng ánh sáng. Em đi đến,
Gót ngọc dồn hương, bước toả hồng.
Em đẹp bàn tay ngón ngón thon;
Em duyên đôi má nắng hoe tròn.
Em lùa gió biếc vào trong tóc
Thổi lại phòng anh cả núi non.
Em nói, anh nghe tiếng lẫn lời;
Hồn em anh thở ở trong hơi.
Nắng thơ dệt sáng trên tà áo,
Lá nhỏ mừng vui phất cửa ngoài.
Đôi lứa thần tiên suốt một ngày.
Em ban hạnh phúc chứa đầy tay.
Dịu dàng áo trắng trong như suối
Toả phất đôi hồn cánh mộng bay. HUY CẬN
CÂU TRẢ LỜI: Phần đọc hiểu:
Câu 1: Phương thức biểu đạt chính: biểu cảm. Câu 2: Thể thơ: 7 chữ.
Câu 3: Chủ thể chữ tính: nhân vật “anh”.
Câu 4: Hình ảnh trung tâm: nhân vật “em”
Câu 5: - Biện pháp tu từ: điêp từ ngữ: “Em”
- Hiệu quả: + tạo nhịp điệu vui tươi, nhẹ nhàng, thanh thoát cho đoạn thơ.
+ nhấn mạnh sự say mê, tình cảm mãnh liệt, chân thành của nhân vật anh dành cho cô gái.
Câu 6: Vẻ đẹp của cô gái trong bài thơ là một vẻ đẹp của tuổi xuân xanh, tuổi trẻ, vẻ đẹp về ngoại hình tươi
sáng, duyên dáng, là vẻ đẹp thuần khiết, thánh thiện, tinh khôi,..
Câu 7: Tâm trạng ngỡ ngàng của nhân vật trữ tình trước vẻ đẹp tinh khôi, trong sáng của người yêu, niềm
hạnh phúc, vui sướng ngất ngây của nhân vật trữ tình khi được sống trong tình yêu thơ mộng.
Câu 8: Ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh “áo trắng” trong bài thơ:
- Biểu tượng cho tà áo dài trắng của học sinh.
- Biểu tượng cho vẻ đẹp tinh khiết, trong trắng của cô gái.
- Biểu tượng cho sự thơ mộng, đẹp đẽ,hồn nhiên, trong sáng của tình yêu tuổi học trò.
Câu 9: Tình cảm của nhân vật trữ tình với người con gái được thể hiện trong bài thơ: Đó là thứ tình cảm thiết
tha, chân thành, niềm say đắm, sự ngỡ ngàng, ngất ngây, hạnh phúc, trước những rung động đầu đời trong tình yêu.
Câu 10: Tình yêu chân chính là một thứ tình cảm xuất phát từ hai phía mang theo sự chân thành, tôn trọng
lẫn nhau, dành cho nhau những đều tốt đẹp nhất, không vụ lợi hay lừa dối nhau. Vì thế tình yêu chân
chính có ý nghĩa cao đẹp, thiêng liêng và quan trọng trong đời sống. Tình yêu chân chính tạo nên
động lực thúc đẩy mọi người vươn lên trong cuộc sống, trau dồi để hoàn thiện bản thân mình. Nó giúp
ta tìm thấy được lí tưởng sống, mang lại cho ta lối suy nghĩ, hành động đúng đắn hơn và được mọi
người xung quanh yêu quý, tin tưởng, từ đó sẽ lan tỏa được nhiều thông đẹp tốt đẹp hơn ra cộng
đồng. Khi chúng ta sống giữa tình yêu, ta sẽ cảm thấy yêu đời, lạc quan, sẽ thấy cuộc sống tươi đẹp
hơn, đáng sống hơn, mọi thứ trở nên tốt đẹp hơn và chúng ta cũng mạnh mẽ bước qua những thử
thách hơn. Hơn hết tình yêu mang lại cho chúng ta vô vàng những khoảnh khắc đáng trân trọng và ý nghĩa. Phần làm văn Bài làm
Nếu phải chọn một loài hoa đẹp nhất, tôi sẽ chọn lấy một cành hồng còn e ấp trong sương đêm. Nếu
phải chọn một thanh âm cao nhất, tôi sẽ chọn lấy tiếng hót thiết tha của loài chim họa mi. Nếu phải chọn
một bản nhạc hay nhất, có lẽ tôi sẽ chọn một khúc thơ ca. Tiếng ca từ thơ bao giờ cũng vui tươi và rạo
rực với giai điệu đằm thắm và ngọt ngào của tình yêu. Tiêu biểu hơn cả trong dòng thơ mới ta có Huy
Cận- một người nghệ sĩ đa sầu, đa cảm, chịu nhiều ảnh hưởng của văn học Pháp. Thơ ông hàm súc,
giàu chất suy tưởng, triết lí, thường thể hiện tâm trạng hoài niệm, nhung nhớ về quá khứ và những kỷ
niệm chẳng thể nào quay lại. Đặc trưng của phong cách thơ này chính là bài thơ “Áo trắng” in trong tập
Lửa Thiêng- một sáng tác của nhà thơ về đoạn tình cảm trong sáng của lứa tuổi học trò. Tác phẩm được
Huy Cân xây dựng tài tình, nổi bật qua chủ đề và những nét đặc sắc về cấu tứ cũng như trau chuốt về hình ảnh.
Với đề tài là tình yêu tuổi học trò, chủ đề của bài thơ là những cảm xúc, tình yêu mãnh liệt, tha thiết
nhất của lứa tuổi thần tiên. Đây là một chủ đề đề quen thuộc, gần gũi, dễ dàng bắt gặp trong thơ ca hiện
đại như tình yêu của “gã khờ” trong bài “Chút tình đầu” của Đỗ Trung Quân hay sự ngỡ ngàng, nuối tiếc
của cái tình cảm tuổi mới lớn trong “Chạm thu” của Nguyễn Liên Châu. Vì ai cũng có một thời tuổi trẻ nên
chủ đề này dễ tác động đến bạn đọc, thế nên độc giả có thể cảm nhận chi tiết hơn về những hình ảnh,
cảm xúc mà tác giả muốn truyền đạt. Qua lăn kính tình yêu của Huy Cận, tình cảm tuổi học trò là niềm
hạnh phúc, là những khoảng khắc kì diệu, đẹp đẽ, là những cảm xúc hân hoan lạ thường. Trước những
rung động đầu đời, chàng trai trong bài thơ quả thật đang ngập tràn trong niềm vui, bước trên những
cung bậc cảm xúc lân lân, vui sướng khiến cho hình ảnh người con gái hiện lên thật dịu dàng, lung linh,
cảnh trí cũng nhân đó mà trở nên lãng mạn, nên thơ. Quả thật, tình yêu ấy, người con gái ấy như là ánh
hào quang rực rỡ, làm choáng ngợp đôi mắt và tâm hồn của cậu học trò. Người con gái như là thiên
thần, tiên nữ người đã “ban” hạnh phúc cho chàng trai. Từ tình yêu của “anh” và “em” trong bài thơ, nhắc
nhở chúng ta cần trân trọng tình yêu đẹp, biết tận hưởng niềm hạnh phúc trong tình yêu, biết yêu thương
và trân quý phút giây hạnh phúc trong cuộc đời. Bởi chính tình yêu là khởi mầm cho những kỉ niệm đẹp.
Tứ của bài thơ là tình yêu tuổi học trò và được xây dựng với hệ thống cấu tứ đặc sắc. Trước tiên nó
đặc sắc ở chỗ nhan đề. Bởi hình ảnh cô gái trong tà áo trắng được lặp lại vòng tròn ở cả mở đầu và kết
thúc bài thơ nên thi phẩm trở nên trọn vẹn và thống nhất với nhan đề và cũng là hình ảnh xuyên suốt
trong tâm trí của tác giả. Đề bài thơ ngắn gọn, hàm súc chỉ vỏn vẹn hai từ “ Áo”; “trắng”,không chỉ mang ý
nghĩa đơn giản là chiếc áo có màu trắng tinh mà còn đan xen nhiều tầng nghĩa khác. “Áo trắng” của Huy
Cận vừa là gợi về tà áo trắng trong của thời học sinh, vừa mang ý nghĩa biểu tượng cho vẻ đẹp tinh
khiết, trong trẻo, rực rỡ, duyên dáng của cô gái. Đồng thời nó cũng là biểu tượng cho tình yêu tuổi học
trò vừa thơ mộng, hồn nhiên đôi chút ngây thơ, e thẹn. Vậy nên, nhan đề “Áo trắng” lại càng có ý nghĩa,
không chỉ gợi được cho người đọc về hình mà còn đi sâu vào tình. Ngay từ nhan đề đã báo trước cho
người đọc về khung cảnh quá khứ hoài niệm của tác giả về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi học trò, hay
chính là tuổi thần tiên vô lo vô nghĩ. Vẫn cùng hình ảnh chiếc áo tượng tự trong thơ Huy Cận, nhưng ở
bài thơ “Áo xuân”, chủ thể trữ tình trong thơ ở tư thế háo hức của người lên đường, khởi hành từ hiện tại
đến tương lai: “Sớm nay khoác áo màu vô định/ Ra gặp mùa xuân đến giữa đàng/ Lá biếc đưa thoi xuyên
vĩnh viễn/ Gió là sợi thắm của thời gian”. Hay trong “Áo thời gian” biểu lộ nhịp điệu của cuộc sống mới hối
hả gọi mời: “Thời gian nghe nở nhanh từng phút/ Như phố hoàng hôn bật ánh đèn”. Gần với cái áo của
Huy Cận hơn là bóng dáng chập chờn của người con gái Hàn Mặc Tử yêu: “ Áo em trắng quá nhìn
không ra” trong “Đây thôn vĩ dạ”. Ở đây, trong chiếc áo trắng của Huy Cận lại mang một nỗi hoài xuân
mà thoáng đượm một chút “sầu thiên cổ”, nhà thơ ngậm ngùi nuối tiếc ngày xanh, mong ước tìm lại chút hương vị tuổi xuân.
Không chỉ dừng lại ở nhan đề, cấu tứ của bài thơ còn thể hiện ở nhiều phương diện. “Áo trắng” là một
bài thơ hiện đại gồm có bốn khổ, mỗi khổ có bốn dòng và được viết theo thể thơ bảy chữ với ngôn ngữ
bài thơ rất dung dị, ít dùng tu từ hơn thơ Hàn Mặc Tử, nhịp thơ trầm lắng thiết tha. Vì nhà thơ Huy Cận
đặc biệt yêu thích thơ Đường nên nghệ thuật trong ấn phẩm “Áo trắng” tập trung nhất quán trong một khổ
như một bài tứ tuyệt: ba vần bốn câu và sử dụng vần bằng. Tác phẩm được triển khai như một cuộc
hành trình gặp gỡ cô gái đến thăm chàng trai. Với khổ một là sự bất ngờ, ngạc nhiên, ngỡ ngàng đến say
đắm của chàng trai khi cô gái đột ngột tới thăm. Khổ hai là mô tả về nét đẹp duyên dáng của nhân vật
“em” qua bàn tay, đôi má và tóc. Tiếp đến khổ ba bộc lộ được sự vui sướng, hân hoan của chủ thể trữ tình.
Cuối cùng khổ 4 đem đến cho bạn đọc về tính nghĩa của tình yêu. Trong đó qua đôi mắt quan sát tỉ mỉ, chi
tiết của chàng trai các hình ảnh như: “ Nở bừng ánh sáng. Em đi đến”. “ Gót ngọc dồn hương”, “bước tỏa
hồng”, rồi quan sát gần hơn là “bàn tay ngón ngón thon”, “đôi má nắng hoe tròn” với “ lùa gió biếc vào
trong tóc”, tất thảy những nét đẹp trên của cô gái đã hình thành sự say đắm đến ngất ngây, hạnh phúc
của chàng trai. Một trong những nét nghệ thuật đặc trưng, độc đáo trong phong trào thơ mới là cách đặt
dấu chấm giữa dòng, thơ Huy Cận cũng sử dụng nghệ thuật ấy “Nở bừng ánh sáng. Em đi đến”. Đó là khi
chàng trai đang bất ngờ xen lẫn vui sướng và hạnh phúc khi cô gái đột ngột đến thăm nhà. Trước cái vẻ
đẹp bừng sáng ấy nhà thơ như tim bị hẫn một nhịp khựng lại để tận hưởng rồi chợt nhận ra cô gái đang
đi đến. Bài thơ kết thúc với sự hòa hợp và thăng hoa của hai tâm hồn tinh khôi: “Dịu dàng áo trắng trong
như suối/ Tỏa phất đôi hồn cánh mộng bay”. Với cấu tứ như vậy, bài thơ giống như một câu chuyện kể về
sự diễn biến của cuộc gặp gỡ, vừa thể hiện những bước đi của tình yêu từ chớm nở đến viên thành. Cấu
tứ ấy cũng cho ta thấy được những cung bậc cảm xúc mỗi lúc một mãnh liệt của chàng trai đang yêu.
Hình tượng trung tâm của bài thơ là cô gái, qua cái nhìn say đắm của chàng trai. Tất cả các hình ảnh
trong bài thơ đều tập trung thể hiện vẻ đẹp lung linh tỏa sáng, tinh khôi thơ mộng của hình tượng trung
tâm đó. Mở đầu bằng hình ảnh cô gái tuyệt sắc giai nhân trong lòng chàng trai hiện lên với tà “áo trắng
đơn sơ” tạo cảm giác thân thuộc, gần gủi với tuổi học trò. Cái màu trắng tinh khiết ấy khi xuất hiện như
làm cô gái càng trở nên tao nhã, tinh khôi, rực rỡ tới “nở bừng ánh sáng”. “Hôm xưa em đến, mắt như
lòng” gợi nhớ về những kỉ niệm, cuộc gặp gỡ, em đến anh với bao ước mơ và bằng tất cả tấm chân tình:
“mắt như lòng”. Hơn nữa, khoảnh khắc gặp người yêu như làm thăng hoa cuộc đời anh, như khiến anh
lạc vào cõi thần tiên huyền ảo và hạnh phúc. Cô gái bước đi cũng được miêu tả thật đẹp “gót ngọc dồn
hương, bước tỏa hồng”. Qủa thật vẻ đẹp của người con gái không nằm ở ngoại hình mà nó nằm trong
ánh mắt của kẻ si tình. Khi yêu, chàng trai luôn dành cho người mình yêu tất cả những gì tốt đẹp nhất,
những câu chữ, từ ngữ hết sức giàu hình, đẹp đẽ. Cô gái đẹp từ “bàn tay ngón thon thon” đến “đôi má
nắng hoe tròn”, một vẻ đẹp hồn nhiên, trong trẻo, “nắng” thể hiện nét tinh khôi, rực rỡ. Chàng trai yêu đến
mái tóc bềnh bồng trong gió biếc. Mọi nét đẹp của cô gái như mang hơi thở của thiên nhiên, của núi non
đều làm bừng dậy tâm hồn nhân vật trữ tình bao nỗi niềm xao xuyến, vương vấn “ Thổi lại phòng anh cả
núi non”. Đối diện trước thần tượng, anh ngây ngất, nuốt từng tiếng nói “em nói, anh nghe tiếng lẫn lời”.
Chàng trai yêu cô gái trong vô thức, cái tình yêu ấy luôn luôn thường trực, dạt dào, luôn hiện hữu trong
tâm trí “ Hồn em anh thở ở trong hơi”. Hơi thở của em như một tín đồ say đạo giữa không gian của đất
trời tươi sáng với “nắng thơ dệt sáng trên tà áo”, hình ảnh cô gái hiện lên như một nữ thần tóa sáng, trái
tim và cả ánh mắt của chàng trai rung động. Tâm trạng mừng rỡ của chàng trai như một sức mạnh khiến
cho từng phiến lá nhỏ phất phới cũng mừng vui nơi thế giới bên ngoài: “ Lá nhỏ mừng vui phất cửa
ngoài. Từ đó, đôi lứa thần tiên cùng chắp cánh thăng hoa, hội nhập trong bản song ca hạnh phúc, giai
điệu ấm áp lan tỏa triền miên, quyện dặt dìu theo màu áo trắng. Tà áo trắng dường như không còn trong
hiện thực mà như đã trở đôi cánh của thiên thần, khiến cả đôi hồn cùng bay lên trong một tình yêu thần
tiên say đắm. cảm giác như nhà thơ đang lạc vào cõi bồng lai tiên cảnh, niềm hạnh phúc lứa đôi như
đang nắm chặt trên tay “Đôi lứa thần tiên suốt một ngày./Em ban hạnh phúc chứa đầy tay.” Lại một lần
nữa hình ảnh “áo trắng” được nhắc đến nhưng lần này lại nhẹ nhàng, bay bổng, tình yêu như thanh lọc
được cả tâm hồn con người “Dịu dàng áo trắng trong như suối/ Tỏa phất đôi hồn cánh mộng bay.” Như
vậy, toàn bộ hệ thống hình ảnh trong bài thơ đều thống nhất tập trung làm nổi bật vẻ đẹp tinh khôi của cô
gái; đồng thời cũng làm nổi bật vẻ đẹp trong trẻo, thơ mộng của tình yêu tuổi học trò.
Thơ ca quả là thứ nghệ thuật của tâm hồn, làm cho những gì tốt đẹp nhất trên đời trở thành bất tử.
Thưởng thức lại bài thơ “Áo trắng” của Huy Cận, người yêu thơ càng thêm trân trọng, nâng niu tâm hồn
mộng hoa tinh trắng của tuổi học trò hồn nhiên của mỗi người. Có lẽ nhờ nhà thơ biết vận dụng, khai
thác triệt để chủ đề, bồi đắp nên những nét đặc sắc về cấu tứ, hình ảnh mà bài thơ đã thành công trong
việc khơi dậy dòng hoài niệm, những kí ức thanh xuân về khoảng thời gian áo trắng dưới mái trường.
Qua tám thập kỉ bài thơ vẫn trường tồn với thời gian giúp chúng ta phải biết trân quý tình yêu, biết tận
hưởng niềm hạnh phúc trong tình yêu, tạo nên những khoảnh khắc đáng nhớ trước những rung động đầu tiên.