Bài 29: Vai trò của nước và chất dinh dưỡng đối với sinh vật | Giải sách Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức

Bài 29: Vai trò của nước và chất dinh dưỡng đối với sinh vật | Giải sách Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức được trình bày khoa học, chi tiếtgiúp cho các bạn học sinh chuẩn bị bài một cách nhanh chóng và đầy đủ đồng thời giúp quý thầy cô tham khảo để soạn giáo án cho học sinh của mình. Thầy cô và các bạn xem, tải về ở bên dưới.

1
Giải KHTN Lớp 7 Bài 29: Vai trò của nước và chất dinh
dưỡng đối với sinh vật
Phần Mở đầu
Quan sát một cây trưởng thành to lớn được phát triển từ một hạt nhỏ xíu ban
đầu, có bao giờ em tự hỏi: Nhờ đâu mà cây có thể lớn lên được? Nguyên liệu để
tạo nên sự thay đổi kì diệu đó là gì?
Trả lời:
Cây lớn lên nhờ sự tăng lên về số lượng và kích thước của tế bào trong cơ
thể do sự lớn lên và phân chia của tế bào.
Nguyên liệu để tạo nên sự thay đổi về kích thước của cây là nước và chất
dinh dưỡng.
I. Thành phần hóa học, cấu trúc và tính chất của nước
Quan sát Hình 29.1 và liên hệ với kiến thức đã học để trả lời các câu hỏi sau:
1. Phân tử nước được cấu tạo từ những nguyên tử nào? Trong phân tử nước, các
nguyên tử liên kết với nhau bằng liên kết gì?
2. Tính phân cực của phân tử nước được thể hiện như thế nào?
Trả lời:
2
1. Cấu tạo của phân tử nước:
Phân tử nước được cấu tạo từ hai nguyên tử hydrogen liên kết với một
nguyên tử oxygen.
Trong phân tử nước, các nguyên tử liên kết với nhau bằng liên kết cộng
hóa trị.
2. Do nguyên tử oxygen khả năng hút electron mạnh hơn nên các electron
dùng chung trong liên kết cộng hoá trị xu hướng bị lệch về phía oxygen, dẫn
đến đầu oxygen của phân tử nước tích điện âm một phần, còn đầu hydrogen tích
diện dương một phần. Do có hai đầu tích điện trái dấu nhau nên phân tử nước có
tính phân cực.
II. Vai trò của nước đối với sinh vật
Câu 1: Nêu vai trò của nước đối với sinh vật. Điều sẽ xảy ra nếu sinh vật bị
thiếu nước?
Trả lời:
Nước góp phần vận chuyển các chất dinh dưỡng. Chúng còn là nguyên liệu
môi trường của nhiều quá trình sống trong thể như quá trình quang hợp
thực vật, quá trình tiêu hóa và hấp thụ thức ăn ở động vật, ...
Nếu sinh vật bị thiếu nước, các quá trình sống bản sẽ bị rối loạn thể bị
chết.
Câu 2: Hãy đxuất cách tiến hành thí nghiệm chứng minh khẳng định "Nếu
thiếu nước trong thời gian dài, cây sẽ bị héo, giảm sức sống và có thể chết"
Trả lời:
Em có thể xây dựng mô hình thí nghiệm như sau:
3
Mẫu thí nghiệm: Hai chậu cây nhỏ (có thể chọn các loại cây nhỏ như các
loại rau mầm,...): Một chậu thí nghiệm và một chậu đối chứng.
Thực hiện thí nghiệm: Một chậu chứa cây được tưới nước đầy đủ (mẫu
đối chứng) và một chậu không tưới cây (mẫu thí nghiệm).
Sau khoảng 2-3 ngày quan sát hiện tượng xảy ra với hai cây và đưa ra nhận xét.
Câu 3: Khi bị nôn, sốt cao hoặc tiêu chảy, thể bị mất rất nhiều nước. Trong
trường hợp đó, em cần làm gì?
Trả lời:
Khi bị nôn, sốt cao hoặc tiêu chảy, chúng ta cần:
Sử dụng phương pháp phù hợp để ngăn cản hiện tượng nôn, sốt cao hoặc
tiêu chảy nhằm ngăn cản sự tiếp tục mất nước của cơ thể.
Bổ sung lại nước, chất điện giải cho cơ thể bằng đường ăn uống hoặc
truyền dịch.
III. Vai trò của chất dinh dưỡng đối với sinh vật
Câu 1: Chất dinh dưỡng vai trò đối với thực vật? Nêu một số biểu hiện
thực vật khi thiếu hoặc thừa chất dinh dưỡng.
Trả lời:
Chất dinh dưỡng có vai trò quan trọng đối với thực vật, cung cấp nguyên
liệu và năng lượng để sinh vật thực hiện các quá trình sống.
Biểu hiện thiếu nitrogen ở cây nho là lá cây bị vàng, biểu hiện thiếu
magnesium ở cây cà chua là lá cây bị vàng và xoăn
Câu 2: Giải thích tại sao trong trồng trọt, người ta thường trồng thay đổi các
loài cây khác nhau trên cùng một diện tích đất trồng các a vụ khác nhau
trong một năm.
4
Trả lời:
Người ta thường trồng thay đổi các loài cây khác nhau trên cùng một diện tích
đất trồng ở các mùa vụ khác nhau trong một năm vì:
Mỗi loài cây có một nhu cầu khác nhau về nguồn nước và các chất dinh
dưỡng → Thay đổi các loại cây trồng khác nhau trên cùng một khu đất
trồng nhằm tận dụng tối đa nguồn nước, các chất dinh dưỡng có trong đất
và nguồn phân bón đưa vào đất, giúp nâng cao hiệu quả kinh tế.
Mỗi loại cây trồng thích hợp với các điều kiện khí hậu khác nhau (mùa
vụ) → Thay đổi các loài cây trồng khác nhau ở các mùa vụ khác nhau
đảm bảo điều kiện ngoại cảnh tốt nhất cho sự sinh trưởng và phát triển
của cây.
Ngoài ra, trồng thay đổi các loài cây trồng khác nhau có thể tạo ra một
môi trường bất lợi cho sự tích lũy sâu bệnh ở các mùa vụ: Đối với những
loài sinh vật chỉ chuyên gây hại trên một loài cây (hoặc một số giống
cây), khi gặp các loài cây trồng khác nhau liên tiếp xen kẽ, chúng sẽ
không thể sinh sôi được.
| 1/4

Preview text:

Giải KHTN Lớp 7 Bài 29: Vai trò của nước và chất dinh
dưỡng đối với sinh vật Phần Mở đầu
Quan sát một cây trưởng thành to lớn được phát triển từ một hạt nhỏ xíu ban
đầu, có bao giờ em tự hỏi: Nhờ đâu mà cây có thể lớn lên được? Nguyên liệu để
tạo nên sự thay đổi kì diệu đó là gì? Trả lời:
● Cây lớn lên nhờ sự tăng lên về số lượng và kích thước của tế bào trong cơ
thể do sự lớn lên và phân chia của tế bào.
● Nguyên liệu để tạo nên sự thay đổi về kích thước của cây là nước và chất dinh dưỡng.
I. Thành phần hóa học, cấu trúc và tính chất của nước
Quan sát Hình 29.1 và liên hệ với kiến thức đã học để trả lời các câu hỏi sau:
1. Phân tử nước được cấu tạo từ những nguyên tử nào? Trong phân tử nước, các
nguyên tử liên kết với nhau bằng liên kết gì?
2. Tính phân cực của phân tử nước được thể hiện như thế nào? Trả lời: 1
1. Cấu tạo của phân tử nước:
● Phân tử nước được cấu tạo từ hai nguyên tử hydrogen liên kết với một nguyên tử oxygen.
● Trong phân tử nước, các nguyên tử liên kết với nhau bằng liên kết cộng hóa trị.
2. Do nguyên tử oxygen có khả năng hút electron mạnh hơn nên các electron
dùng chung trong liên kết cộng hoá trị có xu hướng bị lệch về phía oxygen, dẫn
đến đầu oxygen của phân tử nước tích điện âm một phần, còn đầu hydrogen tích
diện dương một phần. Do có hai đầu tích điện trái dấu nhau nên phân tử nước có tính phân cực.
II. Vai trò của nước đối với sinh vật
Câu 1: Nêu vai trò của nước đối với sinh vật. Điều gì sẽ xảy ra nếu sinh vật bị thiếu nước? Trả lời:
Nước góp phần vận chuyển các chất dinh dưỡng. Chúng còn là nguyên liệu và
môi trường của nhiều quá trình sống trong cơ thể như quá trình quang hợp ở
thực vật, quá trình tiêu hóa và hấp thụ thức ăn ở động vật, ...
Nếu sinh vật bị thiếu nước, các quá trình sống cơ bản sẽ bị rối loạn và có thể bị chết.
Câu 2: Hãy đề xuất cách tiến hành thí nghiệm chứng minh khẳng định "Nếu
thiếu nước trong thời gian dài, cây sẽ bị héo, giảm sức sống và có thể chết" Trả lời:
Em có thể xây dựng mô hình thí nghiệm như sau: 2
● Mẫu thí nghiệm: Hai chậu cây nhỏ (có thể chọn các loại cây nhỏ như các
loại rau mầm,...): Một chậu thí nghiệm và một chậu đối chứng.
● Thực hiện thí nghiệm: Một chậu chứa cây được tưới nước đầy đủ (mẫu
đối chứng) và một chậu không tưới cây (mẫu thí nghiệm).
Sau khoảng 2-3 ngày quan sát hiện tượng xảy ra với hai cây và đưa ra nhận xét.
Câu 3: Khi bị nôn, sốt cao hoặc tiêu chảy, cơ thể bị mất rất nhiều nước. Trong
trường hợp đó, em cần làm gì? Trả lời:
Khi bị nôn, sốt cao hoặc tiêu chảy, chúng ta cần:
● Sử dụng phương pháp phù hợp để ngăn cản hiện tượng nôn, sốt cao hoặc
tiêu chảy nhằm ngăn cản sự tiếp tục mất nước của cơ thể.
● Bổ sung lại nước, chất điện giải cho cơ thể bằng đường ăn uống hoặc truyền dịch.
III. Vai trò của chất dinh dưỡng đối với sinh vật
Câu 1: Chất dinh dưỡng có vai trò gì đối với thực vật? Nêu một số biểu hiện ở
thực vật khi thiếu hoặc thừa chất dinh dưỡng. Trả lời:
● Chất dinh dưỡng có vai trò quan trọng đối với thực vật, cung cấp nguyên
liệu và năng lượng để sinh vật thực hiện các quá trình sống.
● Biểu hiện thiếu nitrogen ở cây nho là lá cây bị vàng, biểu hiện thiếu
magnesium ở cây cà chua là lá cây bị vàng và xoăn
Câu 2: Giải thích tại sao trong trồng trọt, người ta thường trồng thay đổi các
loài cây khác nhau trên cùng một diện tích đất trồng ở các mùa vụ khác nhau trong một năm. 3 Trả lời:
Người ta thường trồng thay đổi các loài cây khác nhau trên cùng một diện tích
đất trồng ở các mùa vụ khác nhau trong một năm vì:
● Mỗi loài cây có một nhu cầu khác nhau về nguồn nước và các chất dinh
dưỡng → Thay đổi các loại cây trồng khác nhau trên cùng một khu đất
trồng nhằm tận dụng tối đa nguồn nước, các chất dinh dưỡng có trong đất
và nguồn phân bón đưa vào đất, giúp nâng cao hiệu quả kinh tế.
● Mỗi loại cây trồng thích hợp với các điều kiện khí hậu khác nhau (mùa
vụ) → Thay đổi các loài cây trồng khác nhau ở các mùa vụ khác nhau
đảm bảo điều kiện ngoại cảnh tốt nhất cho sự sinh trưởng và phát triển của cây.
● Ngoài ra, trồng thay đổi các loài cây trồng khác nhau có thể tạo ra một
môi trường bất lợi cho sự tích lũy sâu bệnh ở các mùa vụ: Đối với những
loài sinh vật chỉ chuyên gây hại trên một loài cây (hoặc một số giống
cây), khi gặp các loài cây trồng khác nhau liên tiếp xen kẽ, chúng sẽ
không thể sinh sôi được. 4