ĐỌC VĂN BẢN VÀ THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
NHỮNG CÁI NHÌN HẠN HẸP Trần Thị Thuận
Trường THCS Long Thọ
Bài 2 – Ngữ văn 7 – CTST
TRÒ CHƠI GIẢI Ô CHỮ 1 S Ơ N T I N H Từ khóa 2 T H Ô N G M I N H 3 Â U C Ơ 4 T H Ủ Y T I N H 5 H Ù N G V Ư Ơ N G 6 G I Ỗ T Ổ 7 T H Á N H G I Ó N G Câ C u hỏ hhỏi ỏ ỏi i 1 24 5 6 7: :: 3: : T T Đ Nr Ci r Toềo urn hâ n o n n g yện g đv v ngầàật uor ct u ổrc c y t uhó ề íy ủaỗ t n cề tê hnr t Lạố n hu “tE h c P ng h y: ù ế m uy Lot ế btn Đ “ é gổ S t “n ơ h C Qg n ôou nâ T g n Th ii Tên Rv h mi à , n ồng h, Â V Th h” , u ư Tch ơ ủ kh C n y ểg áu ủy ơ l T về lê à i T n Tai n h kiê? ” ển h”, u, ng ”, ô an i i h L v lâạuàca n ng vậ lấ ư t Lo y ờ n nhi à g i m o ệ ? Qh a uằ u ln ânà g n g đ l g ấ nì ủ y ă ? l mễ ai lv là ậ à t m đ m “ ế v m D n ợ ưù? a t arliư à ớ m đi c v g n ig à ư đ ó, ợ ư bã c ợ v c o ề c l xư ũ ớ đá uô i Mị nh N Sơ ư n ơ Tn i g n ? h để cướp
Mị Nương? Nhớ ngày ………mùng mười tháng ba” ĐỌC VĂN BẢN
ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ. Xung quanh nó chỉ có
vài con nhái, cua, ốc bé nhỏ. Hằng ngày, nó cất tiếng kêu ồm ộp làm vang
động cả giếng, khiến các con vật kia rất hoảng sợ. Ếch cứ tưởng bầu trời
trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể.
Một năm nọ, trời mưa to làm nước trong giếng dềnh lên, tràn bờ, đưa ếch ta ra ngoài.
Quen thói cũ, ếch nghênh ngang đi lại khắp nơi và cất tiếng kêu ồm ộp.
Nó nhâng nháo đưa mắt nhìn bầu trời, chả thèm để ý xung quanh nên đã bị
một con trâu đi qua dẫm bẹp.
(in trong Tổng tập văn học dân gian người Việt, NXB Khoa học xã hội, HN, 2003) ĐỌC VĂN BẢN THẦY BÓI XEM VOI
Nhân buổi ế hàng, năm ông thầy bói nói Thầy sờ tai bảo: chuyện với nhau.
- Đâu có! Nó bè bè như cái quạt thóc.
Thầy nào cũng phàn nàn không biết hình thù Thầy sờ chân cãi:
con voi nó như thế nào. Chợt nghe người ta nói
- Ai bảo? Nó sừng sững như cái cột đình.
có voi đi qua, năm thầy chung nhau tiền biếu Thầy sờ đuôi lại nói:
người quản voi, xin cho voi dừng lại để cùng
- Các thầy nói sai cả. Chính nó tua tủa như
xem. Thầy thì sờ vòi, thầy thì sờ ngà, thầy thì cái chổi sể cùn.
sờ tai, thầy thì sờ chân, thầy thì sờ đuôi.
Năm thầy, thầy nào cũng cho mình nói
Đoạn, năm thầy ngồi bàn tán với nhau
đúng, không ai chịu ai, thành ra xô xát, Thầy sờ vòi bảo:
đánh nhau tọac đầu chảy máu.
- Tưởng con voi nó thế nào, hoá ra nó sun sun như con đỉa.
(in trong Tổng tập văn học dân gian người Việt, Thầy sờ ngà bảo:
NXB Khoa học xã hội, HN, 2003)
- Không phải! Nó dài dài như cái đòn càn. ĐỌC VĂN BẢN GIẢI THÍCH TỪ KHÓ
Quản voi (quản tượng): người trông nom và điều khiển voi.
Sun sun: co lại, chun lại thành các nếp.
Đòn càn: đòn làm bằng đoạn tre nguyên cả ống, đẽo
vát hai đầu cho thon lại để xóc những bó củi, rơm rạ... mà gánh.
Quạt thóc: loại quạt lớn bằng tre phất vải, dùng để
quạt cho thóc lép và bụi bay đi, tách khỏi thóc chắc.
Tua tủa: từ gợi tả dáng chỉa ra không đều của nhiều
vật cứng, nhọn, gây cảm giác ghê sợ.
Chổi xể: chổi quét sân, thưởng làm bằng nhánh cây thanh hao.
Các nhà sáng tác ngụ ngôn nổi tiếng thế giới: Ê-dốp Phe-đơ-rơ La-phông-ten Crư-lốp
(Hi lạp - cổ đại) (La Mã - cổ đại) (Pháp-TK XVII) (Nga - TK XIX)
Ở Việt Nam, truyện ngụ ngôn là sáng tác dân gian do nhà văn hoá
Nguyễn Văn Ngọc và nhiều giáo sư, nhà nghiên cứu sưu tầm. NỘI DUNG BÀI HỌC I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác phẩm
a. Ếch ngồi đáy giếng b. Thầy bói xem voi Thể loại: Thể loại: Đề tài: Đề tài: Tình huống: Tình huống: Cốt truyện: Cốt truyện: Nhân vật: Nhân vật: Tóm tắt: Tóm tắt: NỘI DUNG BÀI HỌC I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác phẩm
a. Ếch ngồi đáy giếng b. Thầy bói xem voi
Thể loại: Truyện ngụ ngôn
Thể loại: Truyện ngụ ngôn
Đề tài: những bài học về cách nhìn sự vật
Đề tài: những bài học về cách nhìn sự vật
Tình huống: Bị nước đẩy lên mặt đất con
Tình huống: Năm ông thầy bói mù rủ nhau
ếch lâu năm “ngồi đáy giếng” vẫn quen
“xem voi”; mỗi ông chỉ sờ được một phần cơ
thói nhâng nháo tự phụ, xem bầu trời là
thể con voi, nhưng ai cũng tin chỉ có mình
cái vung và bản thân là chúa tể nên đã bị
miêu tả đúng về con voi dẫn đến xô xát,
một con trâu dẫm chết (bộc lộ tác hại của
đánh nhau (bộc lộ tác hại của lối nhận thức
sự ngộ nhận về bản thân).
phiến diện về sự vật). Cốt truyện: Cốt truyện: Nhân vật: Nhân vật: Tóm tắt: Tóm tắt: NỘI DUNG BÀI HỌC II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Văn bản: Ếch ngồi đáy giếng
a. Ếch khi ở trong giếng Không gian sống
Hành động, thái độ Suy nghĩ …………………………
……………………………… ………………… …………………………
……………………………… ………………… …… …………………………
……………………………… ………………… …………………………
……………………………… ………………… …… NỘI DUNG BÀI HỌC II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Văn bản: Ếch ngồi đáy giếng
a. Ếch khi ở trong giếng Không gian sống
Hành động, thái độ Suy nghĩ + trong giếng
+ kêu ồm ộp -> mọi Tưởng trời
+ chỉ có vài con vật vật hoảng sợ bé bằng cái
bé nhỏ: nhái, cua, + oai như 1 vị chúa vung ếch tể
nhỏ bé, chật hẹp, tối Huênh hoang, kiêu Nông cạn,
tăm, cách biệt với ngạo sai lệch cuộc sống bên ngoài
Môi trường hạn hẹp dễ khiến người ta kiêu ngạo, không biết thực chất về mình.
=> tầm nhìn, sự hiểu biết nông cạn.
=> bài học: sống hòa nhã, thân thiện, yêu thương mọi người, không nên tự đề cao bản thân mình NỘI DUNG BÀI HỌC II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Văn bản: Ếch ngồi đáy giếng
b. Ếch khi ra ngoài giếng Hành động Nguyên nhân Không gian sống thái độ ………………………… ………………………… …………………… ………………………… ………………………… …………………… …… …… ………………………… ………………………… …………………… ………………………… ………………………… …………………… …… …… Kết cục: … Nhận định: … NỘI DUNG BÀI HỌC II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Văn bản: Ếch ngồi đáy giếng
b. Ếch khi ra ngoài giếng Nguyên
Không gian Hành động thái độ nhân sống Mưa to, Môi trường - Nghênh ngang đi
nước dềnh sống thay đổi, lại khắp nơi, kêu
lên, ếch ra rộng lớn, vô ồm ộp, nhâng nháo. ngoài tận - Chẳng thèm để ý đến xung quanh
Kết cục: Bị một con trâu đi qua giẫm bẹp
Nhận định: Kiêu căng, tự đắc, khinh thường xung quanh. NỘI DUNG BÀI HỌC II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Văn bản: Ếch ngồi đáy giếng
c. Ý nghĩa và bài học Ý nghĩa:
- Phê phán những kẻ hiểu biết hạn hẹp.
- Không chủ quan kiêu ngạo
- Phải mở rộng tầm hiểu biết Bài học:
- Hoàn cảnh sống hạn hẹp sẽ ảnh hưởng đến nhận thức về chính mình và thế giới xung quanh.
- Phải nhận ra hạn chế của mình
- Phải khiêm tốn không được chủ quan, kiêu ngạo
- Luôn học hỏi mở rộng tầm hiểu biết của mình bằng mọi hình thức. NỘI DUNG BÀI HỌC II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
2. Văn bản: Thầy bói xem voi
Cuộc xem voi của năm ông thầy bói Cách phán về Thái độ khi Hoàn cảnh Cách xem Kết quả Bài học rút ra con voi phán …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… NỘI DUNG BÀI HỌC II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
2. Văn bản: Thầy bói xem voi
Cuộc xem voi của năm ông thầy bói Thái độ khi Bài học rút Hoàn cảnh Cách xem
Cách phán về con voi Kết quả phán ra
Một buổi ế hang, Dùng tay để sờ + Thầy thì sờ vòi: sun sun như con + Tưởng … thế “Cả năm => Lắng
các thầy phàn (vì các thầy đều đỉa nào... Hoá ra... thầy nghe ý kiến nàn không biết bị mù
+ Thầy thì sờ ngà: chần chẫn như + Không phải,... không ai của người
hình thù con voi - mỗi thầy chỉ cái đòn càn chịu ai khác và xem thế nào? sờ được một bộ
thành ra lại ý kiến của
+ Thầy thì sờ tai: bè bè như cái + Đâu có!...
- Chung tiền biếu phận của con xô xát, mình, không quạt thóc.
người quản voi, voi (vòi, ngà, đánh nhau nên chủ
xin cho voi đứng tai, chân đuôi) + Thầy thì sờ chân: sừng sững như + Ai bảo!... toác đầu, quan, tự tin lại để cùng xem.
và tưởng đó là cái cột đình chảy quá mức trở + Các thầy nói
toàn bộ con + Thầy thì sờ đuôi: tun tủn như cái máu.” thành bảo không đúng cả! voi). chổi sể cùn thủ Chính nó...
Khẳng định chỉ có mình đúng, phủ nhận ý kiến của người khác.
=> Thái độ chủ quan sai lầm. TỔNG KẾT II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
3. Nhận thức về thể loại truyện ngụ ngôn
Sự vật, hiện tượng gồm nhiều mặt, nếu chỉ biết một mặt mà
đã cho đó là toàn bộ sự vật thì dễ sai lầm. Bài
Muốn hiểu biết về sự vật, sự việc, phải xem xét chúng một học cách toàn diện. ngụ
Phải có cách xem xét sự vật cho phù hợp với sự vật, với mục ngôn đích.
Lắng nghe ý kiến của người khác và xem lại ý kiến của mình,
không nên chủ quan, tự tin quá mức trở thành bảo thủ TỔNG KẾT II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
4. Nghệ thuật, nội dung, ý nghĩa và bài học Nghệ thuật Nội dung Ý nghĩa Bài học
Ếch ngồi đáy ………………… ………………… ………………… ………………… giếng
………………… ………………… ………………… …………………
Thầy bói xem ………………… ………………… ………………… ………………… voi
………………… ………………… ………………… ………………… TỔNG KẾT II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
4. Nghệ thuật, nội dung, ý nghĩa và bài học Nghệ thuật Nội dung Ý nghĩa Bài học
- Xây dựng hình - Phê phán những kẻ - Phê phán những kẻ - Hoàn cảnh sống hạn hẹp
tượng gần gũi với hiểu biết hạn hẹp nhưng hiểu biết hạn hẹp.
sẽ ảnh hưởng đến nhận đời sống huyênh hoang.
- Không chủ quan thức về chính mình và thế
- Cách nói ngụ - Khuyên nhủ người ta kiêu ngạo giới xung quanh.
ngôn, cách giáo phải biết mở rộng tầm - Phải mở rộng tầm - Phải nhận ra hạn chế của
Ếch ngồi đáy huấn tự nhiên, đặc hiểu biết, không được hiểu biết mình giếng sắc chủ quan, kiêu ngạo. - Phải khiêm tốn không
- Cách kể bất ngờ, Phải biết quan sát thế
được chủ quan, kiêu ngạo thú vị giới xung quanh, mở
rộng tầm hiểu biết, chớ
- Luôn học hỏi mở rộng chủ quan, kiêu ngạo
tầm hiểu biết của mình bằng mọi hình thức. TỔNG KẾT II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
4. Nghệ thuật, nội dung, ý nghĩa và bài học Nghệ thuật Nội dung Ý nghĩa Bài học
- Cách giáo huấn Từ câu chuyện chế - Khi chưa chắc về ý kiến, - Muốn kết luận đúng một bóng gió,
tự giễu cách xem voi suy nghĩ, nhận định của bản sự vật, hiện tượng, phải
nhiên mà vẫn sâu và phán về voi của thân thì đừng bao giờ chắc xem xét nó một cách toàn sắc.
năm ông thầy bói, chắn, một mực kết quả của diện.
- Phóng đại, lặp truyện "Thầy bói mình là đúng
- Phải có cách xem xét sự Thầy
bói lại các sự việc.
xem voi" khuyên - Phải xem xét vấn đề ở mọi vật phù hợp với sự vật đó người ta: muốn hiểu xem voi - Xây dựng hội
khía cạnh một cách toàn và phù hợp với mục đích
biết sự vật, sự việc thoại sinh động diện, có chiều sâu. xem xét. phải xem xét chung hài hước. một cách toàn diện.
- Sự nông cạn, hời hợt, thiếu - Biết lắng nghe ý kiến của
chín chắn, thực tế đều dẫn người khác, không giải
đến kết luận sai lầm, lệch lạc quyết vấn đề bằng vũ lực. LUYỆN TẬ
TẬ P & VẬN DỤNG
III. LUYỆN TẬP & VẬN DỤNG PHIẾU HỌC TẬP LUYỆN TẬ
TẬ P & VẬN DỤNG
III. LUYỆN TẬP & VẬN DỤNG PHIẾU HỌC TẬP A B C D
- Học sinh chọn đáp án nào bạn hãy bấm vào
củ cà rốt theo đáp án đó.
- Chú thỏ sẽ tự đi đến nhổ cà rốt và sẽ biết
được đáp án đúng, sai.
- Cuối cùng bấm vào bác nông dân sẽ ra đáp án đúng.
- Bấm vào màn hình qua slide chứa câu hỏi tiếp theo.
“Ếch ngồi đáy giếng” thuộc thể loại nào sau đây? A. A .C ổ C ổ tí c tí h c B. B .N g N ụ g ụ n g n ô g n ô C. C .T r T u r y u ệ y n ệ n c ườ c i ườ D. D .T r T u r y u ề y n ề n th u th y u ế y t ế A B C D
Truyện “Ếch ngồi đáy giếng” kể theo ngôi thứ mấy? A. A .N gô N i gô it h t ứ h ba ứ B. B .N gôi Ngô it hứ t hứ ha i ha C. C .N gô Ng i ôi t h t ứ h n ứ hấ n t hấ D. D .K hô Kh ng ông c ó c ng ó ôi ng ôi k ể k A B C D
Trong truyện chúng ta thấy ếch là kẻ thế nào? B. B .H ò H a ò a đ ồng đồn v g ớ v i ớ ic á c c á c c on con A. A .H i H ể i u ể b u i b ế i t ế trộn g. rộn vậ v t ậ tx u x ng u qu ng a qu nh anh C. C .H i H ể i u ể u bi ế bi t ế tnôn nô g c ng ạ c n ạ , n, k i k ê i u ê D. D .H i H ể i u ể b u i b ế i t ế thạ n hạ hẹ n p hẹ p n hưn n g hưn ngạ ng o. ạo. số s ng ống t hâ t n hâ t n hi t ệ hi n ệ A B C D
Nét nghệ thuật của truyện "Ếch ngồi đáy giếng” là: A. A .X â X y â y dựn g dựn h g ì h nh ì nh t ượ t n ượ g n B. B .C á C c á h c nói h nói ng ụ ng n ụ gôn n , gôn ,g i g á i o á o gần gầ g n ũi g ũi v ớ v i ớ iđ ờ đ i ờ is ống s huấ hu n ấ n t ự t n ự hi n ê hi n, ê n, đặ c đặ c s ắ s c ắ C. C .C á C c á h c h k ể k ể b ấ b t ấ tn gờ, ngờ ,hà i hà i D. D .C ả C ả 3 3 p hươ p ng hươ ng á n á t n rê t n rên hướ h c ướ c k í k n í đá n o. đá đề đ u ề đú u ng đú A B C D
Câu thành ngữ nào sau đây có nội dung giống truyện? B. B .N ư N ớc ướ c đ ế đ n ế n c h c â h n â mới n mới A. A .C o C i o it rờ t i rờ ib ằ b n ằ g n v g un v g un nhả nh y ả C. C .Đ à Đ n à g n ả g y ả y t a t i a it râ tr u â D. D .T a T i a iba y ba y v ạ v ạ gi ó gi A B C D
Xem lại toàn bộ nội dung phân tích. Học bài theo
nội dung bài học, nội dung ghi nhớ.
Em hãy kể lại truyện và rút ra bài học từ truyện.
Hãy vẽ tranh minh họa cho chi tiết trong truyện mà em thích nhất.
XIN CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ CÙNG CÁC EM
Document Outline

• Slide 1
• Slide 2
• Slide 3
• Slide 4
• Slide 5
• Slide 6
• Slide 7
• Slide 8
• Slide 9
• Slide 10
• Slide 11
• Slide 12
• Slide 13
• Slide 14
• Slide 15
• Slide 16
• Slide 17
• Slide 18
• Slide 19
• Slide 20
• Slide 21
• Slide 22
• Slide 23
• Slide 24
• Slide 25
• Slide 26
• Slide 27
• Slide 28
• Slide 29
• Slide 30
• Slide 31