Họ và tên: Nguyễn Thị Kiều Trang Lớp: TTĐN K40 MSSV: 2056100053
Đề bài: Từ những hiểu biết về vai trò của triết học Mác – Lênin,
hãy giải thích tại sao Đảng ta khẳng định lấy chủ nghĩa MLN và
tư tưởng HCM làm nền tảng tư tưởng, và kim chỉ nam cho hành động. Bài làm
Thấm nhuần lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Chúng
ta phải nâng cao sự tu dưỡng về chủ nghĩa Mác - Lênin để dùng
lập trường, quan điểm, phương pháp chủ nghĩa Mác - Lênin mà
tổng kết những kinh nghiệm của Đảng ta, phân tích một cách
đúng đắn những đặc điểm của nước ta. Có như thế, chúng ta
mới có thể dần dần hiểu được quy luật phát triển của cách
mạng Việt Nam, định ra được những đường lối, phương châm,
bước đi cụ thể của cách mạng xã hội chủ nghĩa thích hợp với
tình hình nước ta”, từ việc khẳng định chủ nghĩa Mác - Lênin là
“cái cốt của Đảng”, “cái gốc của Đảng” trở thành “nền tảng tư
tưởng và kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng”, đến
khẳng định: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí
Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động” trong
Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH
(bổ sung và phát triển năm 2011) (gọi tắt là Cương lĩnh 2011)
của Đảng. Đây là bước phát triển quan trọng trong tư duy lý
luận của Đảng, làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh giữ vai trò chủ đạo trong đời sống xã hội.
Trong các xã hội hiện đại, những luận điệu mà cái thế lực thù
địch thường sử dụng để tấn công vào hệ tư tưởng của Đảng ta
là: Chủ nghĩa Mác – Lê-nin ra đời từ thế kỷ XIX, nay đã lỗi thời.
Xã hội XHCN đã sụp đổ ở bộ phận quan trọng nhất. CNTB là “sự
tột cùng của lịch sử”, nghĩa là CNTB sẽ tồn tại vĩnh viễn. Không
có tư tưởng Hồ Chí Minh và nếu có thì đó cũng là “tư tưởng cộng sản cũ rích”.
Để đánh bại cuộc tấn công của các thế lực thù địch về chính
trị, tư tưởng, lý luận, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và
nhân dân vào con đường XHCN, công tác nghiên cứu lý luận và
công tác chính trị, tư tưởng cần phải bảo vệ hệ tư tưởng, đường
lối, chính sách của Đảng và Nhà nước. Muốn vậy, phải làm rõ vì
sao Đảng ta lựa chọn chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí
Minh làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của
mình? Để làm sáng tỏ vấn đề đó, có thể căn cứ vào một số vấn đề cơ bản sau: Thứ nhất, Đảng ta vì
lợi ích của giai cấp công nhân, nhân
dân lao động và của cả dân tộc; đồng thời, mong muốn góp
phần thúc đẩy phong trào cách mạng và tiến bộ trên thế
giới. Lịch sử Việt Nam cận - hiện đại cho thấy rằng, trong thời
đại đế quốc chủ nghĩa, con đường giải phóng của các dân tộc
thuộc địa không thể đi theo con đường của chủ nghĩa yêu nước
truyền thống, cũng không thể đi theo con đường cách mạng
dân chủ tư sản. Chỉ có con đường cách mạng vô sản – con
đường của chủ nghĩa Mác – Lê-nin mới có thể giải phóng các
dân tộc thuộc địa. Đây là kết quả khảo sát thực tế, nghiên cứu
lý luận và hoạt động cách mạng ở nước ngoài của đồng chí
Nguyễn Ái Quốc từ năm 1911 đến năm 1920. Chủ tịch Hồ Chí
Minh đã kể lại rằng: khi được đọc Luận cương của V.I. Lê-nin về
các vấn đề dân tộc và thuộc địa trên báo Nhân đạo (Pháp),
Người đã vui mừng reo lên và nói: “Đây là cái cần thiết cho
chúng ta, đây là con đường giải phóng chúng ta”1. Trong bài trả
lời phỏng vấn Sác-lơ Phuốc-ni-ô, phóng viên báo L,Humanite
(Pháp), ngày 15-7-1969, nghĩa là sau lần hoàn thiện cuối cùng
bản Di chúc lịch sử và trước khi mất chưa đầy 2 tháng, Chủ tịch
Hồ Chí Minh lại một lần nữa khẳng định: “Về phần chúng tôi,
chính là do cố gắng vận dụng những lời dạy của Lê-nin, nhưng
vận dụng một cách sáng tạo, phù hợp với thực tế Việt Nam…
mà chúng tôi đã chiến đấu và giành được những thắng lợi to lớn…”2.
Đi theo con đường của chủ nghĩa Mác – Lê-nin, dưới sự lãnh
đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, dân tộc ta đã giành được độc
lập, xây dựng Nhà nước pháp quyền (nước Việt Nam dân chủ
cộng hoà, nay là Cộng hòa XHCN Việt Nam), chế độ xã hội do
nhân dân làm chủ. Tiếp đó, dân tộc ta đã tiến hành các cuộc
kháng chiến, đánh bại các cuộc chiến tranh xâm lược của thực
dân, đế quốc hung hãn và hùng mạnh nhất thế giới, bảo vệ
vững chắc độc lập dân tộc, chủ quyền quốc gia. Từ giữa những
năm 80 thế kỷ XX, Đảng ta đã phát hiện sai lầm trên lĩnh vực
kinh tế, xã hội nên đã khởi xướng công cuộc đổi mới, hội nhập
quốc tế, cho đến nay đã thu được những thành tựu to lớn, làm
thay đổi căn bản đời sống xã hội, được nhân dân ta ghi nhận,
bạn bè quốc tế đánh giá cao.
Thứ hai, xuất phát từ những biến đổi to lớn và sâu sắc của
tình hình thế giới và những thành tựu, kinh nghiệm lịch sử của
CNXH trong thế kỷ XX. Xét trên phạm vi toàn thế giới, trên 70
năm (1917 - 1991, kể từ khi chủ nghĩa Mác – Lê-nin được hiện
thực hoá trong mô hình CNXH Xô-viết đến khi xảy ra khủng
hoảng, sụp đổ ở Liên Xô, các nước XHCN ở Đông Âu), CNXH
hiện thực đã thu được những thành tựu vô cùng to lớn, có ý
nghĩa thời đại. Đó là lực lượng xã hội mở ra một con đường mới
cho nhân loại đi đến mục tiêu giải phóng con người, xã hội và
cho các dân tộc bị áp bức; là lực lượng chủ yếu đánh bại chủ
nghĩa phát xít, cứu loài người thoát khỏi chế độ diệt chủng; là
lực lượng tạo ra sự đối trọng về các mặt chính trị, quân sự, kinh
tế, văn hóa, khoa học, công nghệ,… buộc CNTB phải điều chỉnh
theo xu hướng dung hòa lợi ích giai cấp.
Từ thập kỷ 70 của thế kỷ XX, thế giới đã có những biến chuyển
to lớn và sâu sắc trên nhiều mặt, đặc biệt là cuộc cách mạng
khoa học và công nghệ, kinh tế tri thức và quá trình toàn cầu
hóa diễn ra mạnh mẽ. Hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ, hợp
tác và phát triển là xu hướng cơ bản; đồng thời, vẫn tồn tại
nguy cơ chiến tranh cục bộ, xung đột vũ trang, khủng bố, hoạt
động can thiệp, lật đổ, tranh chấp lãnh thổ, tài nguyên… Chủ
nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh đã và đang giữ vai trò
quan trọng nhất giúp Đảng và Nhà nước ta phân tích, đánh giá
và giải quyết đúng đắn những vấn đề đặt ra trong sự nghiệp
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thứ ba, từ những nhận thức đúng giá trị lý luận với giá trị
phương pháp luận của chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí
Minh. Lịch sử xã hội XHCN đã chỉ ra rằng, những người kế thừa
chủ nghĩa Mác – Lê-nin đã phạm nhiều sai lầm, cả về nhận thức
lý luận và hoạt động thực tiễn. Mô hình CNXH kiểu cũ, với việc
phủ nhận kinh tế thị trường, thực hiện cơ chế kế hoạch hóa tập
trung quan liêu… đã dẫn đến tình trạng xã hội trì trệ, sự thoái
hoá về chính trị, tư tưởng, đạo đức trong bộ máy Đảng và Nhà
nước. Đây là nguyên nhân cơ bản dẫn đến khủng hoảng, sụp
đổ. Xét về phương diện lý luận, sai lầm đó bắt nguồn từ chủ
nghĩa giáo điều về lý luận - đồng nhất lý luận với phương pháp
luận; không kịp thời vận dụng, phát triển sáng tạo lý luận Mác –
Lê-nin khi tình hình đã thay đổi.
Có thể nói linh hồn của chủ nghĩa Mác – Lê-nin là phép biện
chứng duy vật, là quan điểm phát triển, quan điểm giai cấp và
quan điểm lịch sử, cụ thể… Về điều này, chính C. Mác đã có lần
nói: Học thuyết của chúng tôi không phải là một giáo điều mà là
kim chỉ nam cho cuộc sống. V.I. Lê-nin cũng đã nhiều lần nhắc
nhở các đảng cộng sản và công nhân phải biết vận dụng sáng
tạo chủ nghĩa Mác vào thực tiễn của dân tộc mình và phải biết
lắng nghe “sự mách bảo của cuộc sống”.
Nhìn lại những năm đầu thập niên 20 (thế kỷ XX) có thể nói,
các đảng cộng sản ở các nước XHCN nói chung, đặc biệt là
Đảng Cộng sản Liên Xô, đã bỏ lỡ cơ hội kế thừa và phát triển tư
tưởng V.I. Lê-nin trong Chính sách kinh tế mới (NEP) để xây
dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN,
phát triển các quan hệ quốc tế,… Nếu NEP được những người kế
thừa V.I. Lê-nin tiếp tục thực hiện, thì CNXH không phải trả giá
đắt như những gì đã xảy ra ở Liên Xô, Đông Âu.
Ngày nay, Cương lĩnh 2011 của Đảng ta xác định “Đảng lấy
chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư
tưởng, kim chỉ nam cho hành động” với tinh thần mới, bao hàm
các kết quả nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn CNXH hiện
thực trên phạm vi thế giới, cũng như từ sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc của chúng ta. Những nội dung sau đây của
Cương lĩnh 2011 là một minh chứng:
Thay vì xây dựng nền kinh tế tập trung quan liêu, bao cấp
trong mô hình cũ của CNXH, Đảng ta xác định “phát triển nền
kinh tế thị trường định hướng XHCN”, kết hợp chặt chẽ, hợp lý
giữa phát triển kinh tế với thực hiện tiến bộ và công bằng xã
hội; xây dựng nền dân chủ XHCN và “Nhà nước pháp quyền
XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân”, bảo vệ quyền
công dân và quyền con người… Ngoài ra, Cương lĩnh 2011 của
Đảng còn xác định nhiều nội dung thể hiện tinh thần đổi mới,
vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư
tưởng Hồ Chí Minh vào bối cảnh thời đại và đất nước, trên các
lĩnh vực khác nhau, như: văn hoá, giáo dục và đào tạo, khoa
học và công nghệ, bảo vệ môi trường, chính sách dân tộc, tôn
giáo; chức năng của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể xã hội;
chính sách đối ngoại và xây dựng Đảng…
Trên phương diện lý luận, công cuộc đổi mới ở nước ta là sự
kế thừa và phát triển sáng tạo bản chất tư tưởng cách mạng và
khoa học của Mác, Lênin và Chủ tịch Hồ Chí Minh, đặc biệt là hệ
thống quan điểm lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường quá
độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; tư duy trong xây dựng và
hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa; đại đoàn kết toàn dân tộc; xây dựng nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa... Nhờ có đổi mới mà nền kinh tế đất
nước phát triển năng động với mức tăng trưởng khá; môi trường
chính trị, văn hóa, xã hội ổn định và phát triển; quốc phòng, an
ninh được giữ vững và tăng cường; quan hệ đối ngoại ngày
càng mở rộng… Đó là những minh chứng sinh động, khẳng định
sự kiên định và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam.