Bài tập giữa kỳ môn Nhập môn Công nghệ báo chí số có gợi ý giải | Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông

lOMoARcPSD| 37054152 BÀI TẬP GIỮA KÌ
Câu 1: Tổng kết nội dung chương 2
Chương 2: Ứng dụng công nghệ trong quy trình sáng tạo tác phẩm báo chí số
I, Quy trình sáng tạo tác phẩm báo chí số
- Mỗi tác phẩm báo chí khi bắt ầu sản xuất ến khi ược công chúng tiếp nhận ều
tuân theo 1 trình tự các bước nhất
ịnh, gọi là quy trình sáng tạo tác phẩm báo chí
- Thể hiện quy trình lao ộng của nhà báo, là khung cơ bản, ịnh dạng trình tự, cách
thức phối hợp thực hiện và các kỹ năng tác nghiệp của nhà báo - Tổng quan quy
trình lao ộng của nhà báo:
1. Nghiên cứu, nắm bắt tình hình thực tiễn ang vận ộng
2. Phát hiện chủ ề, ề tài cho bài viết - săn tin
3. Tiếp cận nguồn tin, thu thập dữ liệu - thông tin
4. Phân tích, ánh giá thông tin - dữ liệu và viết
5. Biên tập, liên trang (chương trình), duyệt, in ấn (sản xuất)
6. Tổ chức phát hành, lên sóng
7. Theo dõi, xử lý phản hồi từ công chúng và dư luận
⇒ Các bước thực hiện:
Bước 1: Chuẩn bị chất liệu cho tác phẩm báo chí:
+ Khám phá ề tài: ban biên tập giao cho phóng viên, phóng viên tự khám phá ề tài
+ Khai thác và xử lý tư liệu
+ Phác thảo mô hình tác phẩm báo chí: Chọn bố cục và hình thức thể loại,
chọn ngôn ngữ, giọng văn phù hợp lOMoARcPSD| 37054152
Bước 2: Thể hiện tác phẩm báo chí
Báo chí a phương tiện là loại hình báo chí có sự liên kết và phụ thuộc lớn vào
công nghệ, vậy nên quy trình sáng tạo tác phẩm báo chí có những ặc thù và lưu ý nhất ịnh.
1) Xác ịnh ề tài, hình thành ý tưởng. Tiếp cận ở nhiều góc ộ khác nhau, sử dụng
nhiều công cụ hỗ trợ (phần mềm) khác nhau.
3) Xây dựng kịch bản thô cho "câu chuyện” a phương tiện gồm 3 phần: bắt ầu
(với nhân vật hoặc sự kiện), diễn biến (với xung ột hoặc thay ổi), kết thúc (với
giải pháp hoặc kết quả).
4) Sản xuất và truyền tải thông tin qua các phương tiện.
5) Biên tập và xử lý dữ liệu bằng các phần mềm chuyên dụng. Bao gồm: Văn bản
(Microsoft Word), Ảnh (photoshop), Audio (Audacity), Video (iMovie), ồ họa (Illustrator)...
6) Xuất bản lên hệ thống quản lý nội dung (CMS) hoặc Internet CMS giúp khâu
biên tập trước khi ưa tác phẩm ến công chúng nhanh chóng và dễ dàng hơn.
7) Tiếp cận, theo dõi và xử lý phản hồi.
II, CÁC KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG 1.
Phát hiện ề tài, thu thập và xử lý thông tina, Phát hiện ề tài
Có thể phát hiện ề tài bằng nhiều cách
- Từ thực tế ời sống diễn ra
- Từ các cơ quan, tổ chức cung cấp
- Từ các phương tiện truyền thông ại chúng (báo chí, sách, tờ rơi, quảng cáo,..)
- Từ các cuộc họp báo, hội nghị, tòa án…
- Từ các mối quan hệ của nhà báo (bạn bè, người thân…)
- Từ các nguồn tin của nước ngoài
- Từ việc lắng nghe mọi lúc mọi nơi…
b, Thu thập và xử lý thông tin Các
phương pháp ể có ược thông tin - Quan sát - Phỏng vấn
- Đọc và nghiên cứu tài liệu
- Phân tích sản phẩm truyền thông
- Điều tra trên mạng internet lOMoARcPSD| 37054152
- Điều tra bằng bảng hỏi anket - Thảo luận nhóm
- Nghiên cứu trường hợp, phương pháp iền dã - Kiểm tra mức ộ chính xác và ộ tin cậy của thông tin
=>Vấn ề ặt ra:
- Phát hiện ề tài òi hỏi nhà báo phải nhanh nhạy, có cái nhìn bao quát, tổng hợp ược vấn ề
- Tuy nhiên, hiện nay với tốc ộ lan truyền diện rộng và nhanh chóng của các trang
mạng xã hội, thì nhiều khi người ọc ã ược tiếp cận, cập nhật trước khi báo chí vào cuộc viết bài.
- Các công cụ tìm kiếm như Google, Bing ánh giá các trang web ược xếp hạng
hoặc mua quảng cáo sẽ ược ưu tiên xuất hiện trên top ầu, trong khi nhiều thông
tin chất lượng của các trang web chưa ược ánh giá cao bị xếp sau
=> Một số kỹ thuật thiết lập nguồn cấp dữ liệu tin tức thông dụng:
- Thông báo qua Email: google alert
- Nguồn cấp dữ liệu: RSS(Relatively Simple Syndication) - cho phép người ta
nhận biết ược một nguồn cấp dữ liệu thông tin từ một nguồn cụ thể
=> Khả năng của công nghệ AI trong phát hiện ề tài:
- AI có khả năng giúp các nhà báo phát hiện ề tài, thu thập tin tức thông qua khả
năng xác ịnh nguồn tin, xu hướng, theo dõi sự kiện, vấn ề, trích xuất thông tin
hoặc nội dung quan trọng.
- Cụ thể, các thuật toán máy hay công cụ xử lý ngôn ngữ tự nhiên có thể hỗ trợ
các nhà báo trong việc sàng lọc nội dung từ các nguồn thông tin khác nhau,
phân tích nội dung, khám phá các câu chuyện, từ ó giúp các nhà báo phát hiện
ược xu hướng; Những ứng dụng phổ biến hiện nay như nhận dạng khuôn mặt,
kiểm ịnh chất lượng, xe tự lái…
- Học máy(ML) bao gồm các công cụ, kỹ thuật và thuật toán ể phân tích dữ liệu
nhằm tạo ra các mô hình dự oán hoặc nhận dạng các mẫu trong dữ liệu. Ví dụ
một số thuật toán học máy tạo ra các khuyến nghị sản phẩm cá nhân cho khách
hàng, một số khác ưa ra dự oán về hành vi của khách hàng…
- Học sâu(DL) là một nhánh của học máy, tập trung vào các thuật toán xây dựng
cách mạng nơron nhân tạo phỏng theo các mạng nơron sinh học ược hình thành trong não người. lOMoARcPSD| 37054152
*Một số công cụ hỗ trợ:
- Công cụ Connexun’s new api: giúp giám sát nội dung a ngôn ngữ thời gian thực
và phát hiện xu hướng, chủ ề
- BBC’s Juicer: giám sát RSS của 850 hãng tin tức toàn cầu và tổng hợp, tích xuất các bài báo
- Các công cụ phân tích xu hướng như: Google trends, buzzsumo, import.io, outwit hub,...
- Ở Việt Nam: VnExpress ứng dụng AI ể tổng hợp tin tức tự ộng từ các trang tin tức (site) khác. ⇒ Ý nghĩa:
- Tiết kiệm hơn 70% thời gian tìm kiếm và xác ịnh thông tin
- Xác minh thông tin nhanh chóng
- Góp phần giúp số lượng bài mới tăng trung bình 5% mỗi ngày (trung bình
VnExpress xuất bản 400 bài trên ngày) 2. Sáng tạo tác phẩm
- Kịch bản: là cái sườn của câu chuyện mà nhà báo muốn truyền tải ến với công
chúng, ồng thời là ề cương giúp nhà báo i úng hướng khi bắt tay thực hiện sáng tạo tác phẩm.
- Sản xuất và truyền tin tải thông tin: sử dụng các yếu tố a phương tiện ể thể
hiện những nội dung khác nhau của tác phẩm như:
+ Văn bản, ảnh tĩnh, ảnh ộng
+ Video, audio, chương trình tương tác +
Đồ họa, bản ồ, box, ường link liên kết
*Khả năng của công nghệ AI: lOMoARcPSD| 37054152
- Nhận dạng giọng nói (Speech Recognization): công nghệ nhận dạng giọng nói
chuyển ổi âm thanh của lời nói thành văn bản, có thể ược sử dụng ể nhận lệnh
từ con người (như Siri của Apple, Google Now hay Amazon echo) phiên âm
cuộc hội thoại, hoặc tham gia vào cuộc trò chuyện.
- Sản sinh ngôn ngữ tự nhiên (NLG - Natural Language Generation): ngược lại
với NPL, công nghệ NPG cho phép AI giao tiếp ngược với con người qua các
thông tin mà nó xử lý ược. Ví dụ các trợ lý số thông minh như Amazon Alexa
có thể trả lời câu hỏi khi con người hỏi.
- Trong viết kịch bản và thể hiện tác phẩm:
. Tạo ra các bản nháp nhanh hơn, có thể mang ến những ý tưởng mới cho phóng viên tham khảo,
. Tạo ra bản tóm tắt tin tức tự ộng ( là những oạn nội dung ngắn cung cấp cho
người ọc cái nhìn tổng quan ngắn gọn về một câu chuyện tin tức), . Hỗ trợ chuyển
ổi âm thanh thành văn bản nhằm tạo phụ ề cho video, hỗ trợ bóc băng phỏng vấn,
. Tạo ảnh giả lập giúp rút ngắn thời gian tạo kịch bản phân cảnh trong sản truyền hình.
*Công nghệ AI - Một số ví dụ:
- RADAR: có khả năng thu thập dữ liệu và tự ộng viết 30000 bài báo ịa phương trong 1 tháng
- NewsGPT: trang tin tức ầu tiên trên thế giới có nội dung hoàn toàn do AI tạo ra
- VnExpress: trong năm 2021, AI ã tạo ra gần 730 bài viết trên VnExpress về
cập nhật các tin tức từ số liệu dịch Covid-19, trung bình 1-2 bài/ngày
*Khuyết iểm của AI
- Từ ngữ còn chưa phù hợp với góc nhìn phóng sự, sử dụng danh từ còn cứng
do máy học tổng hợp ề xuất
- Phải hỏi AI nhiều câu hỏi ể dẫn dắt cho AI hiểu ược ý của ekip biên tập
- Chưa có yếu tố iểm nhấn, chưa có yếu tố con người, yếu tố của nghệ thuật,
việc xác nhận thông tin khó khăn
*Nhà báo, tòa soạn cần phải Người làm báo
Trí thông minh nhân tạo - AI lOMoARcPSD| 37054152 - Tiên phong thông tin - Đồng hành - Khai thác thông tin - Gợi ý a góc nhìn - Tính cách mạng
- Mở ra kho dữ liệu cho báo chí - Sự sáng tạo - Công cụ khai phá - Nghiệp vụ
3. Biên tập, kiểm duyệt nội dung
* Quy trình biên tập, kiểm duyệt tác phẩm báo chí (trên báo, tạp chí iện tử)
Bước 1: Tiếp nhận bản thảo gửi ến
Bước 2: Thẩm ịnh bản thảo
Bước 3: Phản biện bản thảo
Bước 4: Phản hồi tác giả (nếu cần thiết)
Bước 5: Biên tập bản thảo
Bước 6: Duyệt bản thảo
Bước 7: Xuất bản tin, bài
Công nghệ Blockchain: là 1 chuỗi dữ liệu phân tán trên mạng, gồm các khối
thông tin ược liên kết với nhau bằng mã hoá và mở rộng theo thời gian.
+ Vì mã hoá nên nó có tính bảo mật cao
+ Vì phân tán nên không ai có thể kiểm soát ược toàn bộ
+ Vì liên kết nên bất cứ sự sửa ổi nào ều ể lại dấu vết, chống chối bỏ
Phương pháp sử dụng trong quá trình biên tập và kiểm duyệt nội dung
- Blockchain trong quá trình biên tập nội dung: Sử dụng ể xác thực và
bảo vệ tính toàn vẹn của nội dung báo chí và ảm bảo rằng bài viết không
bị thay ổi sau khi ược công bố.
=> giúp ối tác và ộc giả tin tưởng vào tính chính xác và áng tin cậy của nội dung.
- Blockchain và vấn ề kiểm duyệt bản quyền
Mã NFT viết tắt của Non-Fungible Token (mã thông báo không thể thay thế) là
một loại tài sản kỹ thuật số ược lưu trữ trên Blockchain dùng ể ại diện cho các tác
phẩm số, bài viết, hình ảnh, video, âm nhạc và nhiều loại nội dung khác. => những
nội dung này sẽ ược ảm bảo tính duy nhất và không thể thay ổi của tác phẩm,
giúp bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của tác giả và ngăn chặn việc sao chép trái phép. lOMoARcPSD| 37054152
4, Phân phối nội dung, ánh giá phản hồi
- Để cá nhân hóa trải nghiệm tin tức cho ộc giả, tòa soạn cần phải hiểu ộc giả của
mình là ai. Dựa trên những dữ liệu về hành vi người dùng: lịch sử duyệt web,
truy vấn tìm kiếm, hoạt ộng trên mạng xã hội,...; nhân khẩu học, giới tính, ộ tuổi,...
→ Hệ thống sẽ phản hồi tin bài, phân phối nội dung theo nhu cầu, sở thích và thói
quen của công chúng. ( ề cử những tin tức trong lĩnh vực quan tâm, yêu thích của
người dùng với tần suất hơn hẳn những tin tức ở lĩnh vực khác)
- Tiếp nhận phản hồi là hoạt ộng quan trọng giúp các cơ quan báo chí nắm bắt
ược nhu cầu và mong muốn của ộc giả. Từ ó, các cơ quan báo chí có thể cải
thiện chất lượng nội dung, áp ứng tốt hơn nhu cầu của ộc giả.
* Khả năng ứng dụng trong phân phối nội dung, ánh giá phản hồi:
- Xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP): ược sử dụng ể phân tích các bình luận, phản
hồi của người dùng trên các nền tảng truyền thông xã hội, giúp các cơ quan báo
chí hiểu rõ hơn về nhu cầu và mong muốn của ộc giả.
- Công nghệ nhận dạng cảm xúc (Emotion Recognition): Được sử dụng ể phân
tích cảm xúc của người dùng khi ọc nội dung báo chí. Điều này giúp các cơ
quan báo chí hiểu rõ hơn về mức ộ hấp dẫn và hiệu quả của nội dung. - Khảo
sát trực tuyến phản hồi của ộc giả trên các nền tảng như Google Forms,
SurveyMonkey, Zoho... có thể ược sử dụng ể thu thập phản hồi của ộc giả một
cách nhanh chóng và hiệu quả.
*Lợi ích khi ứng dụng công nghệ trong phân phối nội dung và ánh giá phản hồi:
- Tăng cường hiệu quả phân phối nội dung: giúp cơ quan báo chí phân phối nội
dung ến úng ối tượng ộc giả, tăng cường sự tiếp cận và tương tác với người dùng.
- Cải thiện chất lượng nội dung: giúp cơ quan báo chí nắm bắt ược nhu cầu và
mong muốn của ộc giả, từ ó cải thiện chất lượng nội dung, áp ứng tốt hơn nhu cầu của ộc giả.
- Tiết kiệm thời gian và chi phí: giúp cơ quan báo chí tiết kiệm thời gian và chi
phí trong quá trình phân phối nội dung và ánh giá phản hồi.
*Lưu ý khi ứng dụng công nghệ trong phân phối nội dung và ánh giá phản hồi:
- Tính bảo mật: cần ảm bảo tính bảo mật của dữ liệu người dùng lOMoARcPSD| 37054152
- Tính khách quan: cần ảm bảo tính khách quan trong quá trình phân tích và sử
dụng phản hồi của ộc giả
- Tính minh bạch: cần minh bạch về việc thu thập và sử dụng phản hồi của ộc giả
Câu 2: Viết một bài báo có sự hỗ trợ của công nghệ mới
“Hương vị món ngon ường phố Việt Nam vào ông”
Mùa ông không chỉ là thời iểm của ánh sáng èn và những cơn rét buốt, mà còn là
lúc mọi người thưởng thức những món ăn ường phố nghi ngút khói.
Một trong những món ăn ường phố phổ biến và ặc trưng khi ông về là bánh mì
nóng. Bánh mì nóng hổi với vỏ bánh giòn, nhân thịt, trứng, pate và rau sống là
món ăn thú vị trong những ngày se lạnh. Bạn có thể tìm thấy những quầy bánh
mì nóng quánh chành sôi ầy sức sống trên các con phố của thành phố lớn.
Ngoài bánh mì nóng, xôi nóng cũng là một món ăn ường phố mùa ông ộc áo tại
Việt Nam. Xôi ược nấu từ gạo nếp mềm dẻo, kèm theo các loại nguyên lOMoARcPSD| 37054152
liệu như mè en, ậu xanh, ỗ en.. Vào những ngày se lạnh, hương vị của xôi nóng
sẽ khiến bạn cảm nhận ược sự ấm áp.
Một món không thể thiếu trong danh sách ồ ăn vặt ường phố mùa ông chính là
nước mía nóng. Một cốc nước mía nóng thơm ngon và ngọt ngào sẽ thực sự làm
hài lòng trái tim của bạn trong những ngày lạnh giá. Với vị ngọt tự nhiên từ nước
mía, một cốc nước mía nóng là món uống tuyệt vời ể tăng cường năng lượng và thêm ấm áp cho cơ thể.
Điều ặc biệt về món ăn ường phố Việt vào mùa ông không chỉ nằm ở hương vị
ngon lành mà còn nằm ở cảm giác ấm áp mà nó mang lại. Trên các con phố ông
úc, bạn sẽ cảm nhận ược sự bận rộn, náo nhiệt và tình yêu của người dân ối với
ẩm thực ường phố vào mùa ông. lOMoARcPSD| 37054152
Vậy hãy cùng khám phá và thưởng thức những món ăn ường phố ậm à của Việt
Nam ngày ông. Điều này không chỉ em ến những trải nghiệm ẩm thực ngon, ặc
sắc mà còn cho bạn cơ hội khám phá văn hóa và truyền thống của ất nước này. lOMoARcPSD| 37054152 Các công cụ hỗ trợ: ChatGPT: Google trends: