HỌCVIỆNCHÍNHTRỊQUỐCGIAHỒCHÍMINH
HỌCVIÊNCHÍNHTRỊKHUVỰCII

LPCAO CPLÝLUẬNCHÍNHTRỊ- NH CHÍNH
NIÊN KHÓA 2020-2022
BÀITHUHOẠCH
LỚPCAOCẤPLÝLUẬNCHÍNHTRỊ
HỆKHÔNGTẬPTRUNG
C61 THÀNHPHỒHỒCHÍNHMINH2020
TÊN MÔNHỌC:
LÝLUẬN PHÁP LUẬTVỀQUYỀNCONNGƯI
TÊN BÀI THU HOCH:
NI DUNGQUANĐIỂM CỦAĐẢNG CNG SN VIT NAM
V BẢOĐẢM QUYỀNCONNGƯỜI, QUYN CÔNG DÂN.
ĐIỂMTRUNGBÌNHCHUNG
Bằngs Bằngchữ
TP. H
CHÍ MINH
NĂM2022
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
1
MC LC
NI DUNGQUANĐIỂM CỦAĐẢNG CNG SN VIT NAM V BO
ĐẢM QUYN CON NGỜI, QUYN CÔNG DÂN
1. Dn lun ............................................................................................................. 2
2. Quanđiểm củaĐng Cng sn Vit Nam v bảođảm quyềnconngời,
quyn công dân ................................................................................................... 3
3. Vấnđề nhân quyn trong pháp lut Vit Nam ............................................... 5
4. Quyền con ngời đợc Đảng Cng sn Vit Nam xây dng thành các
nguyên tccbản, to thành giá tr nhânvănmangcótínhđặctrng
Vit Nam ............................................................................................................. 8
5. Kết lun .............................................................................................................11
I LIU THAM KHO .....................................................................................12
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
2
NI DUNGQUANĐIỂM CỦAĐẢNG CNG SN VIT NAM V BO
ĐẢM QUYỀNCONNGỜI, QUYN CÔNG DÂN
1. Dẫnluận
Đảng Cng Sn Vit Nam t chc chính tr lãnhđạo nhân dân Vit Nam
gian kh đấu tranh giành chính quyn, xây dng mộtnc Vit Namđc lp, t
do, hnh phúc.
Nhim v xuyên sut ca cách mng ViệtNamdi s lãnhđạo củaĐảng
Cng sn Vit Nam là:
Mt là, gii phóng hoàn toàn n tc khi s xâmlc, áp bc bóc lt ca
ch ngha thựcdân,đế quc.
Hailà,đánhđ hoàn toàn giai cấpđịa ch phong kiến, xây dng mtnớc
Vit Nam dân ch, tiến b.
Ba là, giảiphóngconngời khi áp bc, bt công. Thc hinđầyđủ các
quyn t do, dân ch ca công dân và quyềnconngời.
Sau15nămrađời,Đảng Cng sn ViệtNamđãnhậnđợc s ng h to ln
ca toàn th nhân dân Vit Nam và tr thành mộtĐảng cm quyền(!945).Hn75
nămcm quyn, v trí và vai trò to ln củaĐảngđãtừngbớcđợc th hin trong
thc tiễn, Đảng tr thành t chc chính tr to ln, nhận đợc s tin tởng ca
quãngđại qun chúng nhân dân. Nhim v chiếnlợc ca cuc cách mạngđãtừng
bớcđợc thc hin và to ra mộtcđ, tim lựcnớc Vit Nam to ln.
Cuc cách mng triệtđể là cuc cách mng phảiđề ra gii quyết tt tng
nhim v chiếnlợc. Tronggiai đon cách mng hin nay, vi thế và lc mi,
Đảngtacóđiu kin tốthnđ chămlođời sng cho nhân dân, ly vic nâng cao
mc sng vt cht tinh thn ca nhân dân va mc tiêu ca xây dng chính
sách vừalàcsở kim nghim chính sách.
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
3
T nhng nhn thc nht quánđó,Đảng Cng sn ViệtNamđãđề ra nhiu
chtrnglớn nhm xây dng bo v quyềnconngi, quyn công dân. Th
hin tt nhtquanđiểmNhànc ca Nhân Dân, do Nhân Dân, vì Nhân Dân.
2. QuanđiểmcủaĐảngCngsảnViệtNamvềbảođảmquyềnconngi,
quyền công dân
T năm1930,Đảng Cng sn Vit Nam do lãnh t Nguyn Ái Quc sáng
lậpvàsauđólàĐảng Cng snĐôngDng đãtừngbớcy dng và hoàn thin
đờng li ch mạngnc ta. Da trên tinh thầncbản ca bảnChínhcng,
sáchlợc vn tt do Nguyn Ái Quc son tho,đợc Hi ngh thành lậpĐảng
thôngquaođầunăm1930,đờng li cách mạngdoĐảng Cng sn Vit Nam
xây dng v sauđãluônluônthấmđm tinh thn dân tộcvàtínhnhânvănsâu
sắc.Đóđờng li cách mng dân tc, dân ch nhân n, gii phóng dân tc gn
lin vi gii phóng xã hội,trongđóđộc lp, t dolàttởng ct i. Trong giai
đoạn 1936-1939, vnđề n ch, n quyn, n sinh, dân nguyn…đợcđề cao
nhngvn luôn gn lin vi hai nhim v dân tc dân ch, chốngđế quc
chng phong kiến. Nhng vnđề v nhân quyn dân quyn gi đâyđợc phn
ánh thông qua các cuộcđấutranhđòitự do ng c bu c, t dođilại, t do
ngôn lun, t do báo chí, t do hi hp, t dotínngng, t do nghiệpđoàn…
Đâycnglàmộtbớc chun b quan trọngđể tiến lên giành nhng quyn dân tc
cbản và thc thi nhng quyn y trong nhữngnăm1939-1945.
Ngày 02-9-1945 trên QungtrờngBaĐìnhlịch s, trc cuc mít tinh ln
ca hàng chc vn nhân dân th đôthuộcđủ các tng lp, Ch tch H CMinh
thay mt Chính ph lâm thi trnh trọngđọcTuyênngônđộc lp, công b vi toàn
th quc dân nn dân thế gii rằng:Nc Vit Nam Dân ch Cộnghòađãra
đời. Tuyên ngôn độc lp tr thành mt văn kiện cc k quan trng, mt áng
“Thiêncổ hùngvăn”đợc viết ra bng toàn b tâm huyết, ttu,ttng nhân
nvàýchícủa mộtconngời,đại din cho mt n tộcđangchiếnđấu và sn
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
4
sànghisinhvìđộc lp, t do. BảnTuyênngônđộc lp ch vn vn có 49 câu, vi
1.010 ch, nhnglại chứađựng nhng ni dung cùng to lớn,ýnghacùng
sâu sc, toát lên nhng vnđ rấtcănbản,trongđócóvấnđề v nhân quyn, dân
quyềnvàchânlý:khôngcógìquýhnđộc lp, t do.
M đầu Tuyên ngônđộc lp ngày 2-9-1945 ti quảngtrờngBaĐình,Ch
tch H Chí Minh thay mt Chính ph ta, trnh trng tuyên b trớc toàn th quc
nđồng bào và bn bè quc tế rằng:“Tất c mọingờiđều sinh ra có quyn bình
đẳng. To hóa cho h nhng quyn không ai có th xâm phạmđc; trong nhng
quyn y, có quyềnđợc sng, quyn t do và quyềnmucầu hạnhphúc”.Lời nói
bt h, m đầuchoTuyênngônđộc lp không ch ttng ln v độc lp, t do
ca dân tộc,mànlàttởngcbn v quyềnconngi ca Ch tch H Chí
MinhvàĐảng ta.
Trongttng ca Ch tch H Chí Minh, gii phóng giai cp, gii phóng
n tc giảiphóngconngời luôn hòa quyn vi nhau luôn nht quán trong
toàn b cuộcđời s nghiệp đấu tranh củaNgi.Con đờng cách mng
Ngờiđãchọn, cuc cách mngmàNgờilãnhđạo, nhng ch trng,chínhsách
màNgờiđ ra c nhng vic làm rt c th củaNgời, tt thảyđều nhm bo
v conngi.
Trong thi k đổi mi, trêncsở kế tha thành tu trong các thi k cách
mng nớc ta vn dng, phát trin sáng tạoquanđiểm ca ch nghaMác-
Lênin,ttng H Chí Minh v quyềnconngời,cngnhtiếpthutinhhoat
tởng, pháp lut nhân quyn quc tế, nhn thứcvàđng li ch đạo củaĐảng ta
v quyềnconngời tiếp tc có nhiềubớc phát trin mi.
Cnglnhxâydựngđấtnc trong thi k quáđộ lênCNXH(1991)đãđề
ra mc tiêu: xây dng mt hộidonhândânlaođộng làm chủ;conngờiđợc
gii phóng khi áp bc bóc lt, bt công; có điều kin phát trin toàn diên cá nhân.
Nhn thứcvàquanđiểm v quyềnconngờiđãđợcĐảng,Nhànc ta phát trin
và hoàn thin dn trong tiếntnhđi mới.Đại hộiIX(năm2001)củaĐảng khng
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
5
định:“Chămlochoconngời, bo v quyn li ích hp pháp ca mi ngời;
tôn trng thc hincácđiềuớc quc tế v QCN ViệtNamđãkýkết hoc
thamgia”.
Ngoàicácvănkin trên, Ngh quyếtcácĐại hi củaĐảng trc tiếp là các
Ch th s 12-CT/TW, ngày 12/7/1992, của Banth Trung ng Đảng khóa
VII, Ch th s 41/2004/CT-TTg, ngày 2/12/2004, ca Th tớng Chính ph, Ch
th s 44-CT/TW, ngày 20/7/2010, caBanBíthTrungngĐảngkhóaX,…
cngđãthể hin sâu sắcquanđiểm,đờng li củaĐảng ta v vấnđề quyn con
ngời.
3. Vấnđề nhânquyềntrong phápluậtViệtNam
th nói, Di sn hiếnđịnh Hiếnphápnăm1946để li cho các Hiến
pháp sau - Hiến pháp 1959, Hiến pháp 1980, Hiến pháp 1992 2013 rt ln.
Mi Hiếnphápđều ghi nhn ct lõi nhữngđiu khon v Nhân quyn trong Hiến
pháp. Thế nhng,qua mỗigiaiđoạn các bn Hiếnphápđãbộc l nhng thiếu sót
các nhà lpphápchadự liệuđợcđ Hiến pháp tr n phù hp vi thc
tin.Để khc phc nhng thiếusótđó,Hiếnpháp2013rađời,trongđóquyđịnh
v nhân quyềnđc coi làđim sáng trong bn Hiến pháp này.
Hiếnpháp 2013có11 chng,120 Điều.Trongđó,chngv quyn con
ngời, quyềnvànghavụ cbản củacôngdânlàchngcóĐiều lut nhiu nht,
gồm36Điu (t Điều14đếnĐiều49).Đây chngquantrọngvìnóiđến lp
hiếnlànóiđến mi quan h giacôngdânvàcáccquanNhànc. Quyn con
ngờiđợcquyđịnhtrongchngIIca Hiếnpháp2013,đợc xây dựngtrênc
s sửađi, b sung b cc lạichngVcủa Hiếnphápnăm1992(Quyn
Nghavụ cbản ca công dân). So vi Hiếnphápnăm1992,Hiến pháp sửađổi
năm2013bổ sung nhiềuquyđịnh v quyềnconngi, quyềnvànghavụ cbản
củacôngdân.Điềunàyđc th hin trên mt s ni dung ch yếunh:
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
6
Mt , đa vị trí chng "Quyền và Ngha vụ c bản ca công dân" t
chngVtrongHiếnphápnăm1992v chngIItrongHiến pháp 2013. Vic
thayđổi v trínóitrênkhôngđnthun là s thayđổi v b cc mt s thay
đổi v nhn thc. Vi quan niệmđề cao ch quyn nhân dân trong Hiến pháp, coi
nhân dân ch th ti cao ca quyn lựcNhànc, thì quyềnconngi, quyn
vànghavụ cbản ca công dân phảiđợcxácđịnh v trí quan trọnghàngđầu
trong mt bn Hiến pháp. Việcthayđổi này s kế tha Hiến phápnăm1946
Hiến pháp ca nhiềunớc trên thế gii, th hin nhtquánđờng li củaĐảng
Nhànớc ta trong vic ng nhn, tôn trng, bảođảm, bo v quyềnconngời,
quyềnvànghavụ cbản ca công dân.
Mc Hiếnphápnăm1992đãthừa nhn thut ng quyềnconngời” -
thôngquaquyđịnh“quyềnconngời v chính tr, dân s và kinh tế,vănhóa,xã
hội đc th hin trong quyền côngdân”tạiĐiu 50, Hiếnppnăm1992li
chaphânbiệt rạchròiđc quynconngời vi các quyềncbn ca công dân.
Khc phc thiếu sótđó,Hiếnphápnăm2013đãcós phân bit giữaquyền con
ngời” và“quyền công dân”. Trong Hiến pháp sửađổi, khinóiđến quyn con
ngời thì dùng t “mọingời”,khinóiđến công n Vit Nam thì dùng t công
n”. Quyđịnh này th hin s phát trin quan trngv nhn thcvàtduytrong
vic ghi nhn quyềnconngời, quyn công n trong Hiếnpháp.Theoquyđịnh
tại Điều 14, không ai đc tùy tin ct xén, hn chế các quyn, ngoi tr c
trờng hp cn thiết nói trên do Luậtđnh.Nhvậy, Hiến pháp sửađổiquyđịnh:
vic hn chế quyềnconngời, quyn công dân dt khoát phảiđợcquyđịnh bng
Lut, không phi bằngvănbảndi lut.
Hai là, Hiến pháp mi b sung mt s quyn mi, th hiện bc tiến mi
trong vic m rng phát trin quyn, phn nh kết qu củaquátrìnhđi mi
gần30nămqua nớcta.ĐólàQuyền sng(Điều 19), Quyn hiến mô, b phn
cthể ngi, hiếnxáciu 20), Quyn bt kh xâm phm v đời sốngriêngt,
Quyềnđợc sốngtrongmôitrờngtronglành(Điều 43). Vic ghi nhn các quyn
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
7
mi y hoàn toàn phù hp vớicácđiuc quc tế Cng hòa XHCN Vit
Nam thành viên, th hin nhn thứcngàycàngrõhnv quyềnconngi
khẳngđịnh cam kết mnh m ca Vit Nam trong vic thc hin quyềnconngi.
Ba là, k thut lp hiến có nhiềuđổi mi. Cách th hin có nhngđiều riêng
quyđịnh v nguyên tắcnhĐiều14,Điều 15. Các nhà lp hiếnđãthamkhảo các
Điềuớcquc tế màNhànớctalàthànhviênđ ni dung các cách diễnđtđảm
bo s tngthích.Ngoàira,quyềnconngi không ch đề cp chngIImà
nhiềuchngkhácnhchngvề Chính ph, Vin Kim sát nhân dân, Tòa án
nhândân. Nh vy, b máynhà nớcđc lậprađể bo v quyềncon ngi.
ch tiếp cn quyềnconngời này th hin s kế tha tiếpthuquanđim tiến
b củacácnớc trên thế gii.
Tính t năm2014đến hếttháng11/2019,QHđãsửađổi, b sung, ban hành
mi hn 100 văn bn Lut, pháp lệnh liên quan đến vic bảo đảm quyn con
ngời, quyn công dân phù hp vi Hiến pháp 2013. Trong s đócónhững Lut
cbản, quan trọngnh:Bộ lut Hình s 2015, B lut T tng Hình s 2015, B
lut Dân s 2015, B lut T tng Dân s 2015, Lut Thi hành tm gi, tm giam
2015, LuậtTrngcầu dân ý 2015, LuậtTínngng tôn giáo 2016, Lut Tr em
2016, Lut o c2016, Lut Tiếp cn thông tin 2016, Lut An ninh mng 2018,
LuậtĐặcxá2018,…Trongnăm2019,QHtiếp tc thông qua nhiu Lut liên quan
đến quyềnconngời, quyncôngdânnh:Luật Thi hành án hình s, B Lut lao
động, Lut Xut cnh, nhp cnh ca công dân ViệtNam,…
Vic hoàn thin khung pháp lut v quyềncon ngời, quyn công dân nói
trênđãphảnánhđúngbản cht ca chế độ ta,đólàxâydựngnhànớc pháp quyn
XHCN củaNhândân,doNhânnvàvìNhândân.Tăngcờngcchế dân ch,
côngkhaiđể mi nhân trong hiđu th tham gia xây dng, qun xã
hi, giám sát các hotđộng củacquannhànớccngnhtạo ra khuôn kh pháp
lýđể cáccquannhànớc hoạtđộng tốthn,phục v tốthnnhucầu ca mi
tng lp Nn dân.
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
8
4. QuyềnconngởiđợcĐảngCngsảnViệtNamydựngthànhcác
nguyêntắc cbản,tạothànhgiátrị nhânvănmangcótính đặctrngở
ViệtNam
Thc hiệnđầyđ các cam kết quc tế v quyềnconngi VitNamđã
tham gia kết, nhấtquánquanđiểm v bảođảmvàthúcđẩy quyềnconngờiđã
đợcĐảngtađề ra tạicácđại hộitrớc,Đại hi XIII củaĐảngxácđịnh:“Tôn
trng, bảođảm, bo v quyềnconngời, quyềnvànghavụ ca công n theo
Hiếnphápnăm2013;gắn quyn công dân vớinghavụ trách nhim công dân
đối vi hội”
1
.Đâylàchtiếp cn mi củaĐảng ta trong bảođảm, bo v
thúcđẩy quyềnconngi ViệtNamtronggiaiđoạn mới.Dođó,cn phiđợc
quán trit, thc hin nghiêm c cp, ngành c h thng chính trị;trongđó,
tp trung vào mt s đim mi sau:
a. Nhân dân là trung tâm và là ch th ca chiếnlc phát triểnđấtnớc
Trong Cnglnh(bổ sung, phát triểnnăm2011),Đảngtac định:“Con
ngời là trung tâm ca chiếnlợc phát triển,đồng thi ch th phát trin. Tôn
trng bo v quyềnconngi, gn quynconngời vi quyn li ích dân
tộc,đấtnớc quyn làm ch củanndân”
2
.Đại hi XIII ca Đảng tiếp tc
khẳngđnh:Nhândânlàtrungtâm,làchủ th ca công cuộcđi mi, xây dng
bo v T quc; mi ch trng, chínhsách phải thc s xut phát t cuc
sng, nguyn vng, quyn và lợiíchchínhđángca nn dân, ly hnh phúc, m
no ca nhân dân làm mc tiêu phnđấu”
3
.Nhvậy,Đảngtađãpháttriển thêm
mộtbc tiếp cn mi không ch v lun mà còn da trên tng kết t thc tin
của35nămđổi mi và c chiu dài lch s dựngnc và gi nớc ca dân tộcnh
H Chí Minh khẳngđnh: Trongbầu tri không gì quý bng nhân dân. Trong thế
1
ĐCSVN– nkiệnĐại hộiđại biu toàn quc ln th XIII, Tp 1, Nxb CTQG, H. 2021, tr. 71
2
ĐCSVN nkiệnĐại hộiđại biu toàn quc ln th XI, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 76
3
Sđd, Tp 1, tr. 27 - 28
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
9
gii, không gì mnh bng lclngđoànkết củanhândân”
4
.Quanđiểm nhân dân
trung tâm, ch th trong chiếnlợc phát triển,đãlàmrõhnv ch th th
hởng quyềnconngờiđóchínhlànhânn. T cách tiếp cậnnày,Đảng ta yêu
cầu:ĐảngvàNhànớcbanhànhđờng li, ch trng,chínhsách,phápluật to
nn tng chính tr, pháp , tôn trng, bảođảm, bo v quyn làm ch ca nhân
n”
5
.Đâylàcáchtiếp cn mi v quyềnconngời,hớng tiếp cn này chính
phngpháptiếp cn da trên quynconngời trong hochđịnh chính sách phát
triển;đâyphngpháptiếp cận đãvàđangđc Liên hp quc cùng nhiu
nớc phát trin s dng rng i trong hochđịnh chngtnh, chiếnlợc, kế
hoch phát triển.Theođó,trongcácchngtrình,chínhsáchpháttrin củaĐảng
tađều phảihớng trng tâm vào ch th hởng quyền,đólàngời dân - nhân dân;
ly quyn và lợiíchchínhđángcủa ch th hởng quyềnlàcsở y dng
hoạchđịnh chính sách phát trin quc gia; ly hnh phúc, m no ca nhân dân làm
mc tiêu phấnđấu cao nht trong hotđộng củacquan,cánbộ, công chc, viên
chứcnhànc.
b. Th hiệnvaitròcquanquyền lcnhànớc ca Quc hi
T cách tiếp cn nhân dân trung m, là ch th ca chiếnlợc pt trin,
Đại hi XIII củaĐảngxácđịnh:Tiếp tụcđi mi, nâng cao chấtlợng quy tnh
lp pháp, tp trung xây dng, hoàn thin th chế kinh tế th trờngđịnhhng
hi ch ngha;tôntrọng, bảođảm, bo v quyn con ngời, quyềncôngdân”
6
. Vi
vai trò là c quan lập pháp, Quc hi nhim v c th hóa quan điểm, ch
trng,đờng li củaĐảng v quyềnconngờithànhcácquyđịnh ca Hiến pháp
pháp luật.Trớc hết,utiênxâydựngcácđạo lut v quyềnconngời, tạoc
s pháplýđể tôn trng, bođm, bo v quyềnconngi, quyn công dân trong
4
H Chí Minh Toàn tp, Tp 10, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 453
5
ĐCSVN– nkiệnĐại hộiđại biu toàn quc ln th XIII, Tp 1, Nxb CTQG, H. 2021, tr. 173
6
Sđd, Tp 1, tr. 175 - 176
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
10
toàn b hoạtđộng củacáccquannhànc và toàn xã hi. Quc hi có nhim v
quan trng là xây dng và hoàn thin h thng pháp luậttheohng tôn trng, bo
đảm, bo v quyềnconngi, tiếp tc th chế hóa các nguyên tc,quyđịnh, chế
định v quyềnconngi, quyn công dân trong Hiếnphápnăm2013,phùhợp vi
thc tin Vit Nam và các chun mc quc tế v quyềnconngi mà ViệtNamđã
tham gia kết, phê chun. Quc hội,cáccquannhànc thm quyn cn
quán triệtquanđim ly nhân dân trung tâm ch th hởng quyn trong
toàn b quá trình thiết kế xây dngcácvănbản quy phm pháp lut, các chế định
pháp luật,cngnhtrongtổ chc thc hin pháp lut.
c. Đi vi hoạtđộng củacáccquantpháp
Đại hi XIII củaĐảngxácđịnh:Tiếp tc xây dng nềntphápVit Nam
chuyên nghip, công bng, nghiêm minh, liêm cnh, phng s T quc, phc v
nhân dân. Hoạtđộngtphápphi có trng trách bo v công lý, bo v quyn con
ngời, quyn công dân, bo v chế đ hi ch ngha,bảo v li ích ca Nhà
nớc, quyn và li ích hợppháp,chínhđángca t chức,cánhân”
7
. Thc tin cho
thy, hot động cacác c quantrong bộ máynhà nớcđều liên quan, nh
hởng trc tiếp ti quyn, t do, dân ch củangờidân,theonghacả hai mt, có
trách nhim,nghavụ bo v, bảođm quyềnconngời,nhngđng thờicngrất
d vi phm quynconngời trong quá trình thc thi công v. Hoạtđộng ca Tòa
án Vin kiểmsátlàhaicquancótráchnhiệm bo v ng lý, bo v quyn
conngờinhngnếukhôngđủ phụng công, th pháp,chícông,vôt”rất d vi
phm quynconngời th dn ti oan, sai. u cu rấtcaođợcĐảng ta
nhn mnh hot độngt pháp phi có trng trách” bo v công lý, bo v
quyềnconngi, quyềncôngdân.Dođó,nguyêntc tính công bng, công khai,
kháchquan,vôttronghoạtđộng t x phảiđặc biệtđợcđề caođể xét x đúng
7
Sđd, Tp 1, tr. 177
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
11
ngời, đúng tội, đúng pháp luật, không làm oan ngời tội, đồng thời cng
khôngđc b lt ti phm.
5. Kếtluận
Ngày nay, s nghiệp đi mi, hi nhp quc tế củađấtnc ngày càng sâu
rng. Bi cnh thế gii có nhiuthayđổi. Cuc cách mng khoa hc công ngh ln
th tđãvàđangtácđng to lớnđếnđi sng hi. nh hình dch bnh covid-
19 din biến phc tạp,khólng. Nhng nhân t nàyđòihỏiĐảngvàNhànc
phảiđ ra nhiu quyết sách mang tm chiếnlợc, quyếtđịnhđến vn mnh củađt
nớctrongđócóvấnđ phát huy quyềnconngời.
Trêncsở đề cao vai trò ca các thiết chế nhànớc và xã hi trong bo v, bo
đảm quyềnconngời,Đảngtađặc bit quan tâm tớicácnhóm,nh:tr em, ph
nữ,ngời cao tuổi,đồng bào dân tc thiu số,ngi Vit Nam nc ngoài, v.v.
Đối vi tr em:“Chămlobidng, giáo dc, phát trin toàn din bảođm
quyn ca tr em; dành nhữngđiều kin tt nht, s chămlochuđáonhất cho tr
em - tnglaicủađấtnớc”.Đối vớingời Vit Nam nớcngoài,quanđiểm
nht quán, xuyên sut củaĐng ta coi ngời Vit Nam nớc ngoài là máu tht, là
b phn không tách ri ngun lc quan trng ca n tc ViệtNam.Đồng
thi nhn mạnh:“Tăngcng công tác bo h ngdânvàcôngtácngi Vit
Nam nớcngoài”;h tr để ngời Vit Nam nớc ngoài cóđịa v pháp
vng chc, phát trin kinh tế vàđi sng, hòa nhp xã hi nớc s tại”.
Quán trit, thc hin tt các ni dung trên s góp phầnđaquanđim củaĐng
ta v bảođảmvàthúcđẩy quyềnconngời vào thc tin, trc tiếp mang li cuc
sng tốtđẹphnchomọingi dân ViệtNam,cngnhđy mạnhhnna ng
cuc hi nhp quc tế,đónggópvàobảođảm,thúcđẩy quynconngời chung
ca toàn cu.
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
12
TÀILIỆUTHAMKHẢO
1. Hiếnphápnăm1946.
2. Hiến pháp 1959.
3. Hiếnphápnăm1980.
4. Hiếnphápnăm1992.
5. Hiếnphápnăm2013.
6. Đảng Cng sn Vit Nam, Văn kiện Đại hội đại biu toàn quc ln th
XIII, Nhà xut bn Chính tr Quc gia S tht, Hà Nội,năm2021.
7. Đảng Cng sn Vit Nam, Văn kiện Đại hội đại biu toàn quc ln
th XI, Nhà xut bn Chính tr Quc gia, Hà Nội,năm2011.
8. H Chí Minh Toàn tp, Tp 10, Nhà xut bn Chính tr Quc gia,
Ni.
9. Ch th s 12-CT/TW, ngày 12/7/1992, củaBanBíthTrungngĐng
khóa VII.
10. Ch th s 41/2004/CT-TTg, ngày 2/12/2004, ca Th tớng Chính ph.
11. Ch th s 44-CT/TW, ngày 20/7/2010, củaBanBíthTrungngĐng
khóa X.
12. B lut Hình s 2015
13. B lut T tng Hình s 2015
14. B lut Dân s 2015
15. B lut T tng Dân s 2015.
16. Lut Thi hành tm gi, tm giam 2015.
17. LuậtTrngcầu dân ý 2015.
18. LuậtTínngng tôn giáo 2016.
19. Lut Tr em 2016.
20. LuậtĐặc xá 2018.
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)

Preview text:

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
HỌC VIÊN CHÍNH TRỊ KHU VỰC II 
LỚP CAO CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH NIÊN KHÓA 2020-2022 BÀI THU HOẠCH
LỚP CAO CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ HỆ KHÔNG TẬP TRUNG
C61 THÀNH PHỒ HỒ CHÍNH MINH 2020 TÊN MÔN HỌC:
LÝ LUẬN VÀ PHÁP LUẬT VỀ QUYỀN CON NGƯỜI TÊN BÀI THU HOẠCH:
NỘI DUNG QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
VỀ BẢO ĐẢM QUYỀN CON NGƯỜI, QUYỀN CÔNG DÂN. ĐIỂM TRUNG BÌNH CHUNG Bằng số Bằng chữ
TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2022
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com) MỤC LỤC
NỘI DUNG QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM VỀ BẢO
ĐẢM QUYỀN CON NG ỜI, QUYỀN CÔNG DÂN
1. Dẫn luận . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
2. Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về bảo đảm quyền con ng ời,
quyền công dân . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
3. Vấn đề nhân quyền trong pháp luật Việt Nam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
4. Quyền con ng ời đ ợc Đảng Cộng sản Việt Nam xây dựng thành các
nguyên tắc c bản, tạo thành giá trị nhân văn mang có tính đặc tr ng ở
Việt Nam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
5. Kết luận . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
TÀI LIỆU THAM KHẢO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 1
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
NỘI DUNG QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM VỀ BẢO
ĐẢM QUYỀN CON NG ỜI, QUYỀN CÔNG DÂN 1. Dẫn luận
Đảng Cộng Sản Việt Nam là tổ chức chính trị lãnh đạo nhân dân Việt Nam
gian khổ đấu tranh giành chính quyền, xây dựng một n ớc Việt Nam độc lập, tự do, hạnh phúc.
Nhiệm vụ xuyên suốt của cách mạng Việt Nam d ới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam là:
Một là, giải phóng hoàn toàn dân tộc khỏi sự xâm l ợc, áp bức bóc lột của
chủ ngh a thực dân, đế quốc.
Hai là, đánh đổ hoàn toàn giai cấp địa chủ phong kiến, xây dựng một n ớc
Việt Nam dân chủ, tiến bộ.
Ba là, giải phóng con ng ời khỏi áp bức, bất công. Thực hiện đầy đủ các
quyền tự do, dân chủ của công dân và quyền con ng ời.
Sau 15 năm ra đời, Đảng Cộng sản Việt Nam đã nhận đ ợc sự ủng hộ to lớn
của toàn thể nhân dân Việt Nam và trở thành một Đảng cầm quyền (!945). H n 75
năm cầm quyền, vị trí và vai trò to lớn của Đảng đã từng b ớc đ ợc thể hiện trong
thực tiễn, Đảng trở thành tổ chức chính trị to lớn, nhận đ ợc sự tin t ởng của
quãng đại quần chúng nhân dân. Nhiệm vụ chiến l ợc của cuộc cách mạng đã từng
b ớc đ ợc thực hiện và tạo ra một c đồ, tiềm lực n ớc Việt Nam to lớn.
Cuộc cách mạng triệt để là cuộc cách mạng phải đề ra và giải quyết tốt từng
nhiệm vụ chiến l ợc. Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, với thế và lực mới,
Đảng ta có điều kiện tốt h n để chăm lo đời sống cho nhân dân, lấy việc nâng cao
mức sống vật chất và tinh thần của nhân dân vừa là mục tiêu của xây dựng chính
sách vừa là c sở kiểm nghiệm chính sách. 2
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
Từ những nhận thức nhất quán đó, Đảng Cộng sản Việt Nam đã đề ra nhiều
ch tr ng lớn nhắm xây dựng và bảo vệ quyền con ng ời, quyền công dân. Thể
hiện tốt nhất quan điểm Nhà n ớc của Nhân Dân, do Nhân Dân, vì Nhân Dân.
2. Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về bảo đảm quyền con ng ời, quyền công dân
Từ năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng
lập và sau đó là Đảng Cộng sản Đông D ng đã từng b ớc xây dựng và hoàn thiện
đ ờng lối cách mạng n ớc ta. Dựa trên tinh thần c bản của bản Chính c ng,
sách l ợc vắn tắt do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo, đ ợc Hội nghị thành lập Đảng
thông qua vào đầu năm 1930, đ ờng lối cách mạng do Đảng Cộng sản Việt Nam
xây dựng về sau đã luôn luôn thấm đ ợm tinh thần dân tộc và tính nhân văn sâu
sắc. Đó là đ ờng lối cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân, giải phóng dân tộc gắn
liền với giải phóng xã hội, trong đó độc lập, tự do là t t ởng cốt lõi. Trong giai
đoạn 1936-1939, vấn đề dân chủ, dân quyền, dân sinh, dân nguyện… đ ợc đề cao
nh ng vẫn luôn gắn liền với hai nhiệm vụ dân tộc và dân chủ, chống đế quốc và
chống phong kiến. Những vấn đề về nhân quyền và dân quyền giờ đây đ ợc phản
ánh thông qua các cuộc đấu tranh đòi tự do ứng cử và bầu cử, tự do đi lại, tự do
ngôn luận, tự do báo chí, tự do hội họp, tự do tín ng ỡng, tự do nghiệp đoàn…
Đây c ng là một b ớc chuẩn bị quan trọng để tiến lên giành những quyền dân tộc
c bản và thực thi những quyền ấy trong những năm 1939-1945.
Ngày 02-9-1945 trên Quảng tr ờng Ba Đình lịch sử, tr ớc cuộc mít tinh lớn
của hàng chục vạn nhân dân thủ đô thuộc đủ các tầng lớp, Chủ tịch Hồ Chí Minh
thay mặt Chính phủ lâm thời trịnh trọng đọc Tuyên ngôn độc lập, công bố với toàn
thể quốc dân và nhân dân thế giới rằng: N ớc Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã ra
đời. Tuyên ngôn độc lập trở thành một văn kiện cực kỳ quan trọng, một áng
“Thiên cổ hùng văn” đ ợc viết ra bằng toàn bộ tâm huyết, trí tuệ, t t ởng nhân
văn và ý chí của một con ng ời, đại diện cho một dân tộc đang chiến đấu và sẵn 3
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
sàng hi sinh vì độc lập, tự do. Bản Tuyên ngôn độc lập chỉ vỏn vẹn có 49 câu, với
1.010 chữ, nh ng lại chứa đựng những nội dung vô cùng to lớn, ý ngh a vô cùng
sâu sắc, toát lên những vấn đề rất căn bản, trong đó có vấn đề về nhân quyền, dân
quyền và chân lý: không có gì quý h n độc lập, tự do.
Mở đầu Tuyên ngôn độc lập ngày 2-9-1945 tại quảng tr ờng Ba Đình, Chủ
tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ ta, trịnh trọng tuyên bố tr ớc toàn thể quốc
dân đồng bào và bạn bè quốc tế rằng: “Tất cả mọi ng ời đều sinh ra có quyền bình
đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm đ ợc; trong những
quyền ấy, có quyền đ ợc sống, quyền tự do và quyền m u cầu hạnh phúc”. Lời nói
bất hủ, mở đầu cho Tuyên ngôn độc lập không chỉ là t t ởng lớn về độc lập, tự do
của dân tộc, mà còn là t t ởng c bản về quyền con ng ời của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta.
Trong t t ởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, giải phóng giai cấp, giải phóng
dân tộc và giải phóng con ng ời luôn hòa quyện với nhau và luôn nhất quán trong
toàn bộ cuộc đời và sự nghiệp đấu tranh của Ng ời. Con đ ờng cách mạng mà
Ng ời đã chọn, cuộc cách mạng mà Ng ời lãnh đạo, những chủ tr ng, chính sách
mà Ng ời đề ra và cả những việc làm rất cụ thể của Ng ời, tất thảy đều nhằm bảo vệ con ng ời.
Trong thời kỳ đổi mới, trên c sở kế thừa thành tựu trong các thời kỳ cách
mạng ở n ớc ta và vận dụng, phát triển sáng tạo quan điểm của chủ ngh a Mác-
Lênin, t t ởng Hồ Chí Minh về quyền con ng ời, c ng nh tiếp thu tinh hoa t
t ởng, pháp luật nhân quyền quốc tế, nhận thức và đ ờng lối chỉ đạo của Đảng ta
về quyền con ng ời tiếp tục có nhiều b ớc phát triển mới.
C ng l nh xây dựng đất n ớc trong thời kỳ quá độ lên CNXH (1991) đã đề
ra mục tiêu: xây dựng một xã hội do nhân dân lao động làm chủ; con ng ời đ ợc
giải phóng khỏi áp bức bóc lột, bất công; có điều kiện phát triển toàn diên cá nhân.
Nhận thức và quan điểm về quyền con ng ời đã đ ợc Đảng, Nhà n ớc ta phát triển
và hoàn thiện dần trong tiến trình đổi mới. Đại hội IX (năm 2001) của Đảng khẳng 4
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
định: “Chăm lo cho con ng ời, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mọi ng ời;
tôn trọng và thực hiện các điều ớc quốc tế về QCN mà Việt Nam đã ký kết hoặc tham gia”.
Ngoài các văn kiện trên, Nghị quyết các Đại hội của Đảng và trực tiếp là các
Chỉ thị số 12-CT/TW, ngày 12/7/1992, của Ban Bí th Trung ng Đảng khóa
VII, Chỉ thị số 41/2004/CT-TTg, ngày 2/12/2004, của Thủ t ớng Chính phủ, Chỉ
thị số 44-CT/TW, ngày 20/7/2010, của Ban Bí th Trung ng Đảng khóa X,…
c ng đã thể hiện sâu sắc quan điểm, đ ờng lối của Đảng ta về vấn đề quyền con ng ời.
3. Vấn đề nhân quyền trong pháp luật Việt Nam
Có thể nói, Di sản hiến định mà Hiến pháp năm 1946 để lại cho các Hiến
pháp sau - Hiến pháp 1959, Hiến pháp 1980, Hiến pháp 1992 và 2013 là rất lớn.
Mỗi Hiến pháp đều ghi nhận cốt lõi những điều khoản về Nhân quyền trong Hiến
pháp. Thế nh ng, qua mỗi giai đoạn các bản Hiến pháp đã bộc lộ những thiếu sót
mà các nhà lập pháp ch a dự liệu đ ợc để Hiến pháp trở nên phù hợp với thực
tiễn. Để khắc phục những thiếu sót đó, Hiến pháp 2013 ra đời, trong đó quy định
về nhân quyền đ ợc coi là điểm sáng trong bản Hiến pháp này.
Hiến pháp 2013 có 11 ch ng, 120 Điều. Trong đó, ch ng về quyền con
ng ời, quyền và ngh a vụ c bản của công dân là ch ng có Điều luật nhiều nhất,
gồm 36 Điều (từ Điều 14 đến Điều 49). Đây là ch ng quan trọng vì nói đến lập
hiến là nói đến mối quan hệ giữa công dân và các c quan Nhà n ớc. Quyền con
ng ời đ ợc quy định trong ch ng II của Hiến pháp 2013, đ ợc xây dựng trên c
sở sửa đổi, bổ sung và bố cục lại ch ng V của Hiến pháp năm 1992 (Quyền và
Ngh a vụ c bản của công dân). So với Hiến pháp năm 1992, Hiến pháp sửa đổi
năm 2013 bổ sung nhiều quy định về quyền con ng ời, quyền và ngh a vụ c bản
của công dân. Điều này đ ợc thể hiện trên một số nội dung chủ yếu nh : 5
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
Một là, đ a vị trí ch ng "Quyền và Ngh a vụ c bản của công dân" từ
ch ng V trong Hiến pháp năm 1992 về ch ng II trong Hiến pháp 2013. Việc
thay đổi vị trí nói trên không đ n thuần là sự thay đổi về bố cục mà là một sự thay
đổi về nhận thức. Với quan niệm đề cao chủ quyền nhân dân trong Hiến pháp, coi
nhân dân là chủ thể tối cao của quyền lực Nhà n ớc, thì quyền con ng ời, quyền
và ngh a vụ c bản của công dân phải đ ợc xác định ở vị trí quan trọng hàng đầu
trong một bản Hiến pháp. Việc thay đổi này là sự kế thừa Hiến pháp năm 1946 và
Hiến pháp của nhiều n ớc trên thế giới, thể hiện nhất quán đ ờng lối của Đảng và
Nhà n ớc ta trong việc công nhận, tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con ng ời,
quyền và ngh a vụ c bản của công dân.
Mặc dù Hiến pháp năm 1992 đã thừa nhận thuật ngữ “quyền con ng ời” -
thông qua quy định “quyền con ng ời về chính trị, dân sự và kinh tế, văn hóa, xã
hội đ ợc thể hiện trong quyền công dân” tại Điều 50, Hiến pháp năm 1992 lại
ch a phân biệt rạch ròi đ ợc quyền con ng ời với các quyền c bản của công dân.
Khắc phục thiếu sót đó, Hiến pháp năm 2013 đã có sự phân biệt giữa “quyền con
ng ời” và “quyền công dân”. Trong Hiến pháp sửa đổi, khi nói đến quyền con
ng ời thì dùng từ “mọi ng ời”, khi nói đến công dân Việt Nam thì dùng từ “công
dân”. Quy định này thể hiện sự phát triển quan trọngvề nhận thức và t duy trong
việc ghi nhận quyền con ng ời, quyền công dân trong Hiến pháp. Theo quy định
tại Điều 14, không ai đ ợc tùy tiện cắt xén, hạn chế các quyền, ngoại trừ các
tr ờng hợp cần thiết nói trên do Luật định. Nh vậy, Hiến pháp sửa đổi quy định:
việc hạn chế quyền con ng ời, quyền công dân dứt khoát phải đ ợc quy định bằng
Luật, không phải bằng văn bản d ới luật.
Hai là, Hiến pháp mới bổ sung một số quyền mới, thể hiện b ớc tiến mới
trong việc mở rộng và phát triển quyền, phản ảnh kết quả của quá trình đổi mới
gần 30 năm qua ở n ớc ta. Đó là Quyền sống (Điều 19), Quyền hiến mô, bộ phận
c thể ng ời, hiến xác (Điều 20), Quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng t ,
Quyền đ ợc sống trong môi tr ờng trong lành (Điều 43). Việc ghi nhận các quyền 6
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
mới này hoàn toàn phù hợp với các điều ớc quốc tế mà Cộng hòa XHCN Việt
Nam là thành viên, thể hiện nhận thức ngày càng rõ h n về quyền con ng ời và
khẳng định cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc thực hiện quyền con ng ời.
Ba là, kỹ thuật lập hiến có nhiều đổi mới. Cách thể hiện có những điều riêng
quy định về nguyên tắc nh Điều 14, Điều 15. Các nhà lập hiến đã tham khảo các
Điều ớcquốc tế mà Nhà n ớc ta là thành viên để nội dung các cách diễn đạt đảm
bảo sự t ng thích. Ngoài ra, quyền con ng ời không chỉ đề cập ở ch ng II mà ở
nhiều ch ng khác nh ch ng về Chính phủ, Viện Kiểm sát nhân dân, Tòa án
nhân dân. Nh vậy, bộ máy nhà n ớc đ ợc lập ra để bảo vệ quyền con ng ời.
Cách tiếp cận quyền con ng ời này thể hiện sự kế thừa và tiếp thu quan điểm tiến
bộ của các n ớc trên thế giới.
Tính từ năm 2014 đến hết tháng 11/2019, QH đã sửa đổi, bổ sung, ban hành
mới h n 100 văn bản Luật, pháp lệnh liên quan đến việc bảo đảm quyền con
ng ời, quyền công dân phù hợp với Hiến pháp 2013. Trong số đó có những Luật
c bản, quan trọng nh : Bộ luật Hình sự 2015, Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, Bộ
luật Dân sự 2015, Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam
2015, Luật Tr ng cầu dân ý 2015, Luật Tín ng ỡng tôn giáo 2016, Luật Trẻ em
2016, Luật Báo chí 2016, Luật Tiếp cận thông tin 2016, Luật An ninh mạng 2018,
Luật Đặc xá 2018,… Trong năm 2019, QH tiếp tục thông qua nhiều Luật liên quan
đến quyền con ng ời, quyền công dân nh : Luật Thi hành án hình sự, Bộ Luật lao
động, Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam,…
Việc hoàn thiện khung pháp luật về quyền con ng ời, quyền công dân nói
trên đã phản ánh đúng bản chất của chế độ ta, đó là xây dựng nhà n ớc pháp quyền
XHCN của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân. Tăng c ờng c chế dân chủ,
công khai để mọi cá nhân trong xã hội đều có thể tham gia xây dựng, quản lý xã
hội, giám sát các hoạt động của c quan nhà n ớc c ng nh tạo ra khuôn khổ pháp
lý để các c quan nhà n ớc hoạt động tốt h n, phục vụ tốt h n nhu cầu của mọi tầng lớp Nhân dân. 7
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
4. Quyền con ng ởi đ ợc Đảng Cộng sản Việt Nam xây dựng thành các
nguyên tắc c bản, tạo thành giá trị nhân văn mang có tính đặc tr ng ở Việt Nam
Thực hiện đầy đủ các cam kết quốc tế về quyền con ng ời mà Việt Nam đã
tham gia ký kết, nhất quán quan điểm về bảo đảm và thúc đẩy quyền con ng ời đã
đ ợc Đảng ta đề ra tại các đại hội tr ớc, Đại hội XIII của Đảng xác định: “Tôn
trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con ng ời, quyền và ngh a vụ của công dân theo
Hiến pháp năm 2013; gắn quyền công dân với ngh a vụ và trách nhiệm công dân
đối với xã hội”1. Đây là cách tiếp cận mới của Đảng ta trong bảo đảm, bảo vệ và
thúc đẩy quyền con ng ời ở Việt Nam trong giai đoạn mới. Do đó, cần phải đ ợc
quán triệt, thực hiện nghiêm ở các cấp, ngành và cả hệ thống chính trị; trong đó,
tập trung vào một số điểm mới sau:
a. Nhân dân là trung tâm và là chủ thể của chiến l ợc phát triển đất n ớc
Trong C ng l nh (bổ sung, phát triển năm 2011), Đảng ta xác định: “Con
ng ời là trung tâm của chiến l ợc phát triển, đồng thời là chủ thể phát triển. Tôn
trọng và bảo vệ quyền con ng ời, gắn quyền con ng ời với quyền và lợi ích dân
tộc, đất n ớc và quyền làm chủ của nhân dân”2. Đại hội XIII của Đảng tiếp tục
khẳng định: “Nhân dân là trung tâm, là chủ thể của công cuộc đổi mới, xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc; mọi chủ tr ng, chính sách phải thực sự xuất phát từ cuộc
sống, nguyện vọng, quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân, lấy hạnh phúc, ấm
no của nhân dân làm mục tiêu phấn đấu”3. Nh vậy, Đảng ta đã phát triển thêm
một b ớc tiếp cận mới không chỉ về lý luận mà còn dựa trên tổng kết từ thực tiễn
của 35 năm đổi mới và cả chiều dài lịch sử dựng n ớc và giữ n ớc của dân tộc nh
Hồ Chí Minh khẳng định: “Trong bầu trời không gì quý bằng nhân dân. Trong thế
1 ĐCSVN – Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập 1, Nxb CTQG, H. 2021, tr. 71
2 ĐCSVN – Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 76 3 Sđd, Tập 1, tr. 27 - 28 8
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
giới, không gì mạnh bằng lực l ợng đoàn kết của nhân dân”4. Quan điểm nhân dân
là trung tâm, là chủ thể trong chiến l ợc phát triển, đã làm rõ h n về chủ thể thụ
h ởng quyền con ng ời đó chính là nhân dân. Từ cách tiếp cận này, Đảng ta yêu
cầu: “Đảng và Nhà n ớc ban hành đ ờng lối, chủ tr ng, chính sách, pháp luật tạo
nền tảng chính trị, pháp lý, tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền làm chủ của nhân
dân”5. Đây là cách tiếp cận mới về quyền con ng ời, h ớng tiếp cận này chính là
ph ng pháp tiếp cận dựa trên quyền con ng ời trong hoạch định chính sách phát
triển; đây là ph ng pháp tiếp cận đã và đang đ ợc Liên hợp quốc cùng nhiều
n ớc phát triển sử dụng rộng rãi trong hoạch định ch ng trình, chiến l ợc, kế
hoạch phát triển. Theo đó, trong các ch ng trình, chính sách phát triển của Đảng
ta đều phải h ớng trọng tâm vào chủ thể h ởng quyền, đó là ng ời dân - nhân dân;
lấy quyền và lợi ích chính đáng của chủ thể h ởng quyền là c sở xây dựng và
hoạch định chính sách phát triển quốc gia; lấy hạnh phúc, ấm no của nhân dân làm
mục tiêu phấn đấu cao nhất trong hoạt động của c quan, cán bộ, công chức, viên chức nhà n ớc.
b. Thể hiện vai trò c quan quyền lực nhà n ớc của Quốc hội
Từ cách tiếp cận nhân dân là trung tâm, là chủ thể của chiến l ợc phát triển,
Đại hội XIII của Đảng xác định: “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất l ợng quy trình
lập pháp, tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế kinh tế thị tr ờng định h ớng xã
hội chủ ngh a; tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con ng ời, quyền công dân”6. Với
vai trò là c quan lập pháp, Quốc hội có nhiệm vụ cụ thể hóa quan điểm, chủ
tr ng, đ ờng lối của Đảng về quyền con ng ời thành các quy định của Hiến pháp
và pháp luật. Tr ớc hết, u tiên xây dựng các đạo luật về quyền con ng ời, tạo c
sở pháp lý để tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con ng ời, quyền công dân trong
4 Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 10, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 453
5 ĐCSVN – Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập 1, Nxb CTQG, H. 2021, tr. 173
6 Sđd, Tập 1, tr. 175 - 176 9
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
toàn bộ hoạt động của các c quan nhà n ớc và toàn xã hội. Quốc hội có nhiệm vụ
quan trọng là xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật theo h ớng tôn trọng, bảo
đảm, bảo vệ quyền con ng ời, tiếp tục thể chế hóa các nguyên tắc, quy định, chế
định về quyền con ng ời, quyền công dân trong Hiến pháp năm 2013, phù hợp với
thực tiễn Việt Nam và các chuẩn mực quốc tế về quyền con ng ời mà Việt Nam đã
tham gia ký kết, phê chuẩn. Quốc hội, các c quan nhà n ớc có thẩm quyền cần
quán triệt quan điểm lấy nhân dân là trung tâm và là chủ thể h ởng quyền trong
toàn bộ quá trình thiết kế xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật, các chế định
pháp luật, c ng nh trong tổ chức thực hiện pháp luật.
c. Đối với hoạt động của các c quan t pháp
Đại hội XIII của Đảng xác định: “Tiếp tục xây dựng nền t pháp Việt Nam
chuyên nghiệp, công bằng, nghiêm minh, liêm chính, phụng sự Tổ quốc, phục vụ
nhân dân. Hoạt động t pháp phải có trọng trách bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con
ng ời, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ ngh a, bảo vệ lợi ích của Nhà
n ớc, quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của tổ chức, cá nhân”7. Thực tiễn cho
thấy, hoạt động của các c quan trong bộ máy nhà n ớc đều có liên quan, ảnh
h ởng trực tiếp tới quyền, tự do, dân chủ của ng ời dân, theo ngh a cả hai mặt, có
trách nhiệm, ngh a vụ bảo vệ, bảo đảm quyền con ng ời, nh ng đồng thời c ng rất
dễ vi phạm quyền con ng ời trong quá trình thực thi công vụ. Hoạt động của Tòa
án và Viện kiểm sát là hai c quan có trách nhiệm bảo vệ công lý, bảo vệ quyền
con ng ời nh ng nếu không đủ “phụng công, thủ pháp, chí công, vô t ” rất dễ vi
phạm quyền con ng ời và có thể dẫn tới oan, sai. Yêu cầu rất cao đ ợc Đảng ta
nhấn mạnh là hoạt động t pháp phải có “trọng trách” bảo vệ công lý, bảo vệ
quyền con ng ời, quyền công dân. Do đó, nguyên tắc tính công bằng, công khai,
khách quan, vô t trong hoạt động xét xử phải đặc biệt đ ợc đề cao để xét xử đúng 7 Sđd, Tập 1, tr. 177 10
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)
ng ời, đúng tội, đúng pháp luật, không làm oan ng ời vô tội, đồng thời c ng
không đ ợc bỏ lọt tội phạm. 5. Kết luận
Ngày nay, sự nghiệp đổi mới, hội nhập quốc tế của đất n ớc ngày càng sâu
rộng. Bối cảnh thế giới có nhiều thay đổi. Cuộc cách mạng khoa học công nghệ lần
thứ t đã và đang tác động to lớn đến đời sống xã hội. Tình hình dịch bệnh covid-
19 diễn biến phức tạp, khó l ờng. Những nhân tố này đòi hỏi Đảng và Nhà n ớc
phải đề ra nhiều quyết sách mang tầm chiến l ợc, quyết định đến vận mệnh của đất
n ớc trong đó có vấn đề phát huy quyền con ng ời.
Trên c sở đề cao vai trò của các thiết chế nhà n ớc và xã hội trong bảo vệ, bảo
đảm quyền con ng ời, Đảng ta đặc biệt quan tâm tới các nhóm, nh : trẻ em, phụ
nữ, ng ời cao tuổi, đồng bào dân tộc thiểu số, ng ời Việt Nam ở n ớc ngoài, v.v.
Đối với trẻ em: “Chăm lo bồi d ỡng, giáo dục, phát triển toàn diện và bảo đảm
quyền của trẻ em; dành những điều kiện tốt nhất, sự chăm lo chu đáo nhất cho trẻ
em - t ng lai của đất n ớc”. Đối với ng ời Việt Nam ở n ớc ngoài, quan điểm
nhất quán, xuyên suốt của Đảng ta coi ng ời Việt Nam ở n ớc ngoài là máu thịt, là
bộ phận không tách rời và là nguồn lực quan trọng của dân tộc Việt Nam. Đồng
thời nhấn mạnh: “Tăng c ờng công tác bảo hộ công dân và công tác ng ời Việt
Nam ở n ớc ngoài”; “hỗ trợ để ng ời Việt Nam ở n ớc ngoài có địa vị pháp lý
vững chắc, phát triển kinh tế và đời sống, hòa nhập xã hội ở n ớc sở tại”.
Quán triệt, thực hiện tốt các nội dung trên sẽ góp phần đ a quan điểm của Đảng
ta về bảo đảm và thúc đẩy quyền con ng ời vào thực tiễn, trực tiếp mang lại cuộc
sống tốt đẹp h n cho mọi ng ời dân Việt Nam, c ng nh đẩy mạnh h n nữa công
cuộc hội nhập quốc tế, đóng góp vào bảo đảm, thúc đẩy quyền con ng ời chung của toàn cầu. 11
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com) TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Hiến pháp năm 1946. 2. Hiến pháp 1959. 3. Hiến pháp năm 1980. 4. Hiến pháp năm 1992. 5. Hiến pháp năm 2013.
6. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
XIII, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, năm 2021.
7. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ XI, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội, năm 2011.
8. Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 10, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
9. Chỉ thị số 12-CT/TW, ngày 12/7/1992, của Ban Bí th Trung ng Đảng khóa VII.
10. Chỉ thị số 41/2004/CT-TTg, ngày 2/12/2004, của Thủ t ớng Chính phủ.
11. Chỉ thị số 44-CT/TW, ngày 20/7/2010, của Ban Bí th Trung ng Đảng khóa X.
12. Bộ luật Hình sự 2015
13. Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015
14. Bộ luật Dân sự 2015
15. Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
16. Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam 2015.
17. Luật Tr ng cầu dân ý 2015.
18. Luật Tín ng ỡng tôn giáo 2016. 19. Luật Trẻ em 2016. 20. Luật Đặc xá 2018. 12
Downloaded by VietJack TV Official (vietjackvideos@gmail.com)