Báo cáo hết môn Tâm lý giáo dục nghệ thuật

Báo cáo hết môn Tâm lý giáo dục nghệ thuật




 !
"#$%&'(#)*+,-,./0%1(2,-,.34+5%6,70879:%;<=,.>$708#
#)%?,,-,./0%1(2,-,.34+,.06#0(@#+0A0B+C%,0
DE&FGH
I&
JKLMLL
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
!!
2
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
5NO
P5Q;A+0B,R"#$%
Quá trình hình thành nhân cách của con người được tôi luyện ngay từ lúc
ấu thơ, chịu sự ảnh hưởng quan trọng từ gia đình, hội nhà trường. Môi
trường giáo dục nơi chung tay của gia đình giúp trẻ em học tập, rèn luyện,
tích lũy kiến thức, nâng cao năng lực bản thân. Âm nhạc nói chung các
chương trình âm nhạc nói riêng chính sở hình thành, nuôi dưỡng tâm hồn,
sự sáng tạo, óc tưởng tượng dường như vô biên của trẻ thơ.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học cũng như những kết quả thực tế
cho biết, âm nhạc với trẻ con được xem là một món ăn rất bổ dưỡng, âm nhạc sẽ
giúp bé rèn luyện và phát triển trí thông minh, rèn luyện khả năng tập trung, lắng
nghe, sẽ năng động hơn rất nhiều khi được gần gũi với âm nhạc đặc biệt
âm nhạc cũng sẽ giúp bé xua tan được những lo âu và căng thẳng tinh thần.
phương tiện truyền tải thông điệp đạo đức một cách dễ dàng sức
lan tỏa rộng rãi bởi những giai điệu trầm bổng dễ đi vào lòng người, tạo dựng sự
đồng cảm sâu sắc. Đối với học sinh, việc giáo dục tình cảm đạo đức thông qua
âm nhạc giúp học sinh ghi nhớ tốt hơn, đặc biệt khi học sinh được tham gia
hoạt động biểu diễn âm nhạc.
Việt Nam chúng ta, giáo dục nghệ thuật nói chung giảng dạy âm
nhạc nói riêng chính thức trở thành môn học bắt buộc trong trường phổ thông,
Âm nhạc một môn nghệ thuật được nhiều người yêu thích. âm nhạc tạo
cho đời sống tinh thần của con người thêm lạc quan yêu đời. Âm nhạc mọi
lúc mọi nơi trên toàn thế giới. Âm nhạc vị trí to lớn trong nhà trường, góp
phần giáo dục tình cảm đạo đức, hình thành nhân cách trẻ em. Tạo cho học sinh
một phong cách, tính bản lĩnh, tự tin, lạc quan yêu đời. Biết thương yêu, đoàn
kết giúp đỡ nhau trong học tập. nghị lực vượt qua mọi khó khăn trong cuộc
sống. Khích lệ học sinh hăng hái tham gia hoạt động âm nhạc. Làm cho đời sống
tinh thần phong phú lành mạnh tạo điều kiện cho các em bộc lộ phát triển
tài năng. Mặt khác âm nhạc còn hỗ trợ việc học tập các môn khác được tốt hơn
3
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
qua các tiết dạy học môn Âm nhạc cũng như các hoạt động âm nhạc trong
phổ thông, giáo viên phát hiện những em năng khiếu để bồi dưỡng, động
viên, giúp các em nhận ra thế mạnh của bản thân mình phát huy, bước đầu
tạo nguồn cho các trường đào tạo chuyên nghiệp để những nghệ tài năng
cho đất nước.
Chính vậy, trong bối cảnh hội nhập phát triển hiện nay, việc đưa các
môn học năng khiếu về nghệ thuật như âm nhạc, hội họa vào chương trình học
cho trẻ ngày càng trở nên quan trọng đang làm thay đổi hình giáo dục tại
nhiều quốc gia trên thế giới. Từ những nội dung đã nghiên cứu và tìm hiểu trong
quá trình tiếp cận bộ môn, tôi xin chọn đề tài: “Cấu trúc năng khiếu, năng lực.
Biện pháp bồi dưỡng phát triển năng khiếu, năng lực nghệ thuật cho học
sinh” làm bài tiểu luận nghiên cứu của mình.
L5S+RT+0,.0%U,+V(
Đề tài tập trung nghiên cứu các nội dung về cấu trúc năng khiếu, năng
lực. Biện pháp bồi dưỡng phát triển năng khiếu, năng lực nghệ thuật cho học
sinh
W50<X,.7087,.0%U,+V(
Phương pháp tìm kiếm tài liệu liên quan đến nội dung nghiên cứu về cấu
trúc năng khiếu, năng lực. Biện pháp bồi dưỡng phát triển năng khiếu, năng
lực nghệ thuật cho học sinh
Phương pháp tổng hợp tài liệu
Phương pháp phân tích
Y50Z[>%,.0%U,+V(
Đề tài phân tích vấn đề cấu trúc năng khiếu, năng lực. Biện pháp bồi
dưỡng và phát triển năng khiếu, năng lực nghệ thuật cho học sinh.
4
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
5J 
P5-,./0%1(
P5P508%,%6[
Năng khiếu được biết đến là một thành phần năng lực nhằm thực hiện một
công việc nhất định. Nếu con có năng khiếu xuất sắc có thể được gọi là tài năng.
Năng khiếu là tiềm năng bẩm sinh để làm những công việc cho dù phát triển
hoặc chưa phát triển.
Năng khiếu sẽ được biểu hiện ở một hay nhiều lĩnh vực như trí tuệ, sáng
tạo, nghệ thuật, lãnh đạo. Bên cạnh đó, năng khiếu còn được biểu hiện trong
việc học như ngôn ngữ, toán học, khoa học.
Điều cần lưu tâm không phải tất cả trẻ em đều năng khiếu giống
nhau. Năng khiếu tồn tại mọi nhóm nhân khẩu học nhiều kiểu tính cách.
Do vậy, người lớn phải chịu khó phát hiện ra tiềm năng hỗ trợ trẻ để phát
huy hết khả năng đặc biệt của bản thân mình.
P5L5 '(0%6(,0@,9%1#,-,./0%1(
Năng khiếu của các bạn trẻ cần được phát hiện càng sớm càng tốt, ngay
khi còn nhỏ, các bạn đã được học tập trong môi trường với đầy đủ điều kiện để
thể phát triển bản thân tốt nhất. thể biết được năng khiếu của các bạn qua
những dấu hiệu sau đây
+ Khi phụ huynh thấy con em mình tiếp thu kiến thức một môn học
nhanh, thể hiện những kỹ năng ý tưởng một cách dễ dàng. Năng khiếu trong
môn học kiến thức trên lớp khi thấy các bạn sự học hỏi nhanh biết cách
vận dụng vào nhiều vấn đề liên quan một cách linh hoạt, năng khiếu của trẻ thấy
nhất từ kết quả các bạn đạt được, một bài toán khó bạn năng khiếu thực
hành rất dễ dàng trong khi các bạn cùng trang lứa lại thấy khó khăn không
thể giải được. Và sự thông minh của các bạn trẻ giúp các bạn hoàn thành tốt
trách nhiệm trong học tập và đạt kết quả cao
+ Khi thấy các bạn học sinh đặt ra nhiều câu hỏi về nhiều vấn
đề, phụ huynh thầy ngạc nhiên trước những thứ các bạn làm được,
5
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
vượt xa khả năng một đứa trbình thường có, những lúc này phụ huynh cần
quan tâm con em mình hơn đó dấu hiệu thấy trẻ năng khiếu trong sự
sáng tạo, tìm tòi, năng khiếu trong lĩnh vực công nghệ, điện tử
+ Khi thấy vốn từ ngữ của trẻ dồi dào vượt trội so với tuổi của mình, tr
đam về ngoại ngữ hứng thú trong việc học một thứ tiếng mới, các bạn
sự tiếp thu vận dụng nhanh năng khiếu về ngoại ngữ được hình thành từ các
bạn trẻ. Giao tiếp luôn niềm vui thích của trẻ sự năng động trong bất kỳ
trường hợp nào luôn được thấy rõ
+ Khi cha mẹ phát hiện con em mình trí nhớ tốt khả năng ghi nhớ
lâu dấu hiệu các bạn năng khiếu về nhìn nhận vấn đề. Các giác quan của
trẻ sự đặc biệt, chỉ cần thầy nói về kiến thức vài lần các bạn đã thể áp
dụng vào thực hành và ghi nhớ nó trở thành nguồn kiến thức của chính mình
+ Ngay từ khi còn nhỏ, việc các bạn trẻ thể hiện năng khiếu về ca hát,
nhảy múa, năng khiếu các môn thể thao là rõ nhất. Phụ huynh thấy con em mình
yêu thích đam trong ca hát, việc tự rèn luyện năng khiếu khiến các bạn
thể hiện được khả năng của mình trong những môn học thể thao tốt. Khi các bạn
tự giác ý thức cũng như sự tập trung cao độ trong việc học tập các môn
học thể thao thì phụ huynh cũng cần quan tâm tới năng khiếu của trẻ phát
triển toàn diện bản thân các bạn học sinh
+ Năng khiếu trong mọi lĩnh vực giúp học sinh quản thời gian bản thân
tốt hơn, tính toán những vấn đề các bạn quan tâm một cách hệ thống,
năng khiếu của trẻ thể hiện sự thông minh, nhanh nhẹn của các bạn nhận
được nhiều sự yêu mến của mọi người, sự nể phục, khâm phục của những người
bạn cùng trang lứa về những thành tích các bạn năng khiếu đạt được. khi
năng khiếu môn học nào đó đồng nghĩa nhiều hội một công việc tốt sẽ
đến với các bạn, tất cả đều phục vụ cho cuộc sống sau này.
P5W5 0<X,.7087708##)%?,,-,./0%1(
+ Phụ huynh cần tạo mọi điều kiện tốt nhất cho con em mình về môn học
năng khiếu, cho con học môi trường với đầy đủ điều kiện về cơ sở vật chất, điều
6
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
kiện về chất lượng đào tạo tốt. Không phải gia đình nào cũng hoàn cảnh tốt
để con theo đuổi đam mê của mình, trường hợp gia đình không có đủ chi phí chi
trả cho sự đầu thì phụ huynh thể phát triển năng khiếu của con em mình
bằng sự động viên, quan tâm con, phát triển năng khiếu của các bạn ở ngay cuộc
sống sinh hoạt hàng ngày, cùng con phát triển các kỹ năng của bản thân để đến
một lúc nào đó các bạn nắm bắt được cơ hội tốt để phát triển năng khiếu xa hơn.
+ Lắng nghe các bạn trình bày quan điểm ý kiến là phương pháp giúp con
phát triển năng khiếu, giúp trẻ sự tự tin vào bản thân, tự tin với năng lực của
mình để thể tự tin thể hiện bản thân mình trong mọi tình huống một cách tốt
nhất. Hãy biết trẻ suy nghĩ thấy mệt mỏi áp lực như thế nào trước những
khó khăn trong học tập. Phụ huynh hãy cùng con em mình bước đi tốt nhất
trên chặng đường đi đến thành công, đừng quá đòi hỏi con em mình quá nhiều
thứ khi thấy các bạn có năng khiếu vì năng khiếu tuy là năng lực đặc biệt của trẻ
nhưng nếu không có sự phát huy tốt thì hiệu quả đem lại không đạt được cao.
+ Và điều quan trọng, phụ huynh có thể phát triển năng khiếu cho trẻ bằng
cách khích lệ cũng như khen thưởng các bạn khi các bạn thành tích tốt, làm
được việc tốt. Tuy hành động nhỏ nhưng là động lực để các bạn không ngừng cố
gắng. Trên bước đường thực hiện mục tiêu, các bạn sẽ thấy hạnh phúc khi
cha mẹ, thầy cô, những người thân yêu luôn đằng sau cổ khích lệ tinh
thần cho các bạn. Khi trẻ có năng khiếu, mặc dù đó là lợi thế tốt nhưng không
thế sự quan tâm tới các bạn lại giảm, càng thấy con năng khiếu càng phải
cho các bạn tự tin để thể hiện mình hơn.
+ Phát triển năng khiếu cho các bạn cần phải thời gian sự kiên trì
cao không những chính bản thân các bạn trẻ cần cố gắng cần sự hỗ trợ của
thầy cô, cha mẹ. Cha mẹ cũng cần kiên trì với kết quả của con, con năng
khiếu chứ con không phải thiên tài. Năng khiếu thể mất đi nếu các bạn
không sự trau dồi tốt cũng như cha mẹ không sự quan tâm đến con em
mình. Khi con chưa đạt được kết quả cao như mong đợi hãy nhẹ nhàng với con,
kiên trì cùng con vượt qua thất bại để đến với thành công lớn một phần giúp
7
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
con phát triển năng khiếu hoàn hảo nhất, đi từ từ mà an toàn hơn là đi nhanh với
thất bại và sự bỏ cuộc, chán nản nhiều.
+ Khi thấy con năng khiếu về lĩnh vực nào thì giáo dục con em mình
theo hướng phát triển về giáo dục đó. Phụ huynh cũng cần trau dồi kiến thức cho
bản thân am hiểu chút ít về lĩnh vực con theo đuổi để dễ dàng trong việc khuyên
răn đóng góp ý kiến với các bạn. Biết cân bằng cho các bạn trong việc học
tập học năng khiếu, đừng để việc phát triển năng khiếu ảnh hưởng đến kết
quả học tập của các bạn trẻ. Hãy biết thời điểm nào cần cho trẻ phát triển năng
khiếu được hiệu quả và năng khiếu đó phục vụ cho các bạn trong tình huống như
nào. Ở độ tuổi trẻ còn nhỏ, phát triển về tâm lý là lớn và những suy nghĩ tiêu cực
xảy ra khi các bạn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố không tốt bên ngoài. Phát
triển cùng con em mình là giúp con có tự tin đối diện với những khó khăn của xã
hội hiện đại đặc biệt năng khiếu của con sẽ sự vượt trội phát triển lớn
mạnh.
L5-,.34+
L5P508%,%6[
Các nhà tâm học, đã định nghĩa ,-,.34+ tổng hợp các đặc điểm
thuộc tính tâm nhân, phù hợp với những yêu cầu đặc trưng của một hoạt
động nhất định nhằm đảm bảo hoạt động đó đạt hiệu quả cao.
Năng lực được hình thành trên cơ sở các tư chất tự nhiên của cá nhân. Tuy
nhiên điều này không nghĩa năng lực hoàn toàn sẵn trong mỗi con người,
nó phải trải qua quá trình công tác, rèn luyện thường xuyên mà có được.
Năng lực được chia thành hai nhóm: năng lực chung năng lực chuyên
môn.
- Năng lực chung sẽ bao gồm nhiều yếu tố như năng lực phán xét duy,
năng lực khái quát, năng lực tưởng tượng…
- Năng lực chuyên môn sẽ đòi hỏi những năng lực nhất định trong một
lĩnh vực nào đó có thể là âm nhạc, tổ chức, kinh doanh, hội họa…
8
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
Việc phân chia thành hai nhóm riêng biệt không nghĩa năng lực
chung không mối quan hệ với năng lực chuyên môn. Ngược lại chúng
mối quan hệ ảnh hưởng lẫn nhau, việc năng lực chung sẽ mở hướng, tạo điều
kiện cho năng lực chuyên môn phát triển.
Trong quá trình học tập làm việc, để đạt được kết quả cao mỗi người
cần phải năng lực chung phát triển trình độ cần thiết, kèm theo đó năng
lực chuyên môn tương ứng với lĩnh vực của mình.
L5L5\0],0+'(#)*+,-,.34+
Về bản chất, năng lực của người lao động đều thể hiện ở sự hiểu biết công
việc, ở năng suất, hiệu quả đã và đang thực hiện trong nghề hoặc sẵn sàng có thể
sử dụng trong tương lai.
Song ở đây cần nhấn mạnh rằng, năng lực thường thể hiện qua bốn phương diện
chủ yếu: năng lực thực hiện công việc, năng lực quản công việc, năng lực xử
lý tình huống bất ngờ, năng lực xây dựng môi trường làm việc. Trong đó”
1) Thực hiện công việc: bao gồm các tiêu chí về quy trình, bán thành
phẩm, sản phẩm hoặc dịch vụ, an toàn lao động, năng suất lao động.
2) Quản công việc: bao gồm các tiêu chí như sắp xếp chỗ làm việc,
chuẩn bị bảo quản trang thiết bị, vật tư, thực hiện vệ sinh công nghiệp, ghi
chép sổ sách, tài liệu theo quy định và thuộc thẩm quyền mỗi cá nhân.
3) Xử tình huống (mang tính sự cố, bất thường): quan tâm đến tiêu chí
về quy trình xử lý tình huống và kết quả xử lý tình huống.
4) Xây dựng môi trường làm việc (thường không ám chỉ môi trường vật lý
như khía cạnh 2 trên đây): bao gồm các tiêu chí về phối hợp làm việc trong
nhóm, hỗ trợ đồng nghiệp, giao nhận công việc theo thẩm quyền, giao tiếp với
khách hàng, …
L5W5^+R%?[
Năng lực không phải bẩm sinh, năng lực được hình thành thông qua giáo
dục, bồi dưỡng thường xuyên.
9
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
Năng lực không liên quan đến kỹ năng, kỹ xảo được hình thành. Tuy
nhiên năng lực sẽ giúp cho quá trình tiếp thu kỹ năng, kỹ xảo được dễ dàng hơn,
thuận lợi hơn.
Năng lực những người khác nhau sẽ sự khác nhau, đây điển hình
của sự khác biệt tâm lý mỗi người.
Hầu hết mọi hoạt động công việc trong cuộc sống đều cần đến năng
lực ở trình độ nhất định. Năng lực sẽ tạo điều kiện hoàn thành công việc tốt hơn,
mở rộng con đường sự nghiệp hơn trong tương lai.
W5%6,70879:%;<=,.>$708##)%?,,-,./0%1(2,-,.34+,.06#0(@#_[
,0Z++0A0B+C%,0
W5P5`#Ca9%6,70879:%;<=,.0B+C%,0+b,-,./0%1(_[,0Z+
3.1.1. Phát hiện và lập danh sách những học sinh có năng khiếu.
- Theo từ điển tâm học “Năng khiếu tập hợp những chất bẩm sinh,
nét đặc trưng và tính chất đặc thù làm tiền đề bẩm sinh cho năng lực”.
- Theo quan điểm đó, tư chất là những tiểm năng phát triển được di truyền
bẩm sinh của một con người. Năng khiếu hệ thông tiền đề bên trong dựa
trên những tư chất bẩm sinh – di truyền được phát triển trong đời sống cá thể tạo
ra cho thể đó năng lực giải quyết với chất lượng cao những yêu cầu đặt ra .
Năng khiếu là dấu hiệu đánh giá trẻ có tài năng. Năng khiếu không thể tạo ra mà
chỉ được phát hiện, tìm thấy ở trẻ em.
- Trước hết ,giáo viên âm nhạc cần phối hợp với giáo viên chủ nhiệm
phụ huynh học sinh để tìm hiểu sở thích, cá tính của các em học sinh.
- Hình thành các biểu tượng thông qua các bài hát đó là những câu chuyện
nhằm giáo dục hành vi đạo đức qua nội dung lời ca giai điệu của bài hát
gây được cho học sinh những cảm xúc thể hiện được tình cảm, sắc thái vào
bài hát. Định hướng cho các em thấy được chiều sâu của tác phẩm: nghe giai
điệu và cảm thấy thích, nói được vì sao mà thích, thấy nó hay thì hay ở chỗ nào?
Cũng qua câu chuyện âm nhạc thấy được sức mạnh của âm nhạc, tầm quan
trọng của âm nhạc trong đời sống hàng ngày.
10
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
- Hằng ngày giáo viên cần phải gần gũi khích lệ cho các em để các em
mạnh dạn, tự tin hơn trong khi biểu diễn các bài hát, kể lại những câu chuyện
âm nhạc đã học... Trong giờ học luôn tạo ra cho học sinh hứng thú để các em
phấn khởi trong khi học tập.
- Công tác bồi dưỡng trong quá trình thực hiện công tác giảng dạy, giáo
viên cần phát hiện được những nhân năng khiếu để kịp thời bồi dưỡng để
giúp các em phát huy theo khả năng. Qua hình thức kiểm ra thường xuyên để
đánh giá khả năng của từng em, lập danh sách và kế hoạch bồi dưỡng.
3.1.2. Khuyến khích các em tích cực sáng tạo trong các tiết học qua gợi ý của
giáo viên.
Khi học, giáo viên đưa ra yêu cầu học sinh tự chọn nhóm 4-5 học sinh
biểu diễn bài hát động tác phụ họa. Giáo viên không nên áp đặt các em vào
từng nhóm, để các em tự chọn sẽ làm học sinh phấn khởi, vui thích khi được
làm việc trong nhóm phù hợp về sở thích, về âm vực, chất giọng...
- Học sinh sẽ tự chọn nhóm có giọng hát thích hợp về âm vực để trình bày
bài hát.
dụ: Đối với bài hát Ước mơ (Nhạc Trung Quốc) chương trình lớp 5,
bài này âm vực cao, giọng vang sáng. Giáo viên thể thay đổi âm vực cho
bài hát (hạ tone) để phù hợp với nhóm học sinh cữ giọng thấp. Đồng thời các
em sẽ tạo một nhóm giọng cao, khỏe hơn để trình bày bài hát có hiệu quả.
- Học sinh tự chọn cách trình bày: các em thể trình bày bài một hoặc
hai lần, mở đầu kết thúc, mỗi câu hát sẽ do em nào đảm nhiệm hay cả
nhóm cùng hát. Bài hát gồm mấy đoạn, tích chất như thế nào? (giáo viên thể
gợi ý trước). Ngoài ra, học sinh thể chọn để sử dụng các cách hát như lĩnh
xướng, hòa giọng, đối đáp... làm thế nào để phù hợp nội dung cũng như cấu trúc
bài hát. Như vậy hình thức trình bày bài hát của mỗi nhóm sẽ rất đa dạng, phong
phú, giàu tính sáng tạo.
- Học sinh tự chọn động tác phụ họa cho bài hát: học sinh thể nghĩ ra
động tác phù hợp với nội dung bài hát và tập trình bày cho đều, đẹp (hát kết hợp
11
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
vận động hoặc múa, hát kết hợp một vài động tác diễn xuất).
- Tuy nhiên để sự sáng tạo đạt hiệu quả cao, giáo viên cần tạo điều kiện về
thời gian cho học sinh chuẩn bị. Thông thường giáo viên thông báo trước một
tuần để học sinh chọn nhóm tập cách trình bày, biểu diễn bài hát ( không thể
vừa luyện tập vừa thể hiện trong một tiết học).
- Đối với phân môn tập đọc nhạc, ngoài những bài tập đọc nhạc các em
học trong chương trình, khuyến khích các em tập đọc nhạc theo các bài hát đã
học và các bài ngắn đơn giản nhằm rèn luyện kĩ năng đọc tốt cao độ của nốt.
- Tổ chức cho học sinh thực hiện hát theo nhóm, qua đó giúp học sinh mở
rộng sâu thêm kiến thức âm nhạc nghệ thuật diễn tả nội tâm khi trình bày bài
hát. Thông qua hoạt động này giúp học sinh rèn luyện năng giao tiếp, năng
vận tự học tự nghiên cứu. Tạo nên mối quan hệ hai chiều giữa học sinh giáo
viên ngày càng gắn bó.
- Chú trọng hướng dẫn các em tác phong dáng đứng khi hát như: mắt
nhìn thẳng mở rộng tầm nhìn, thế thoải mái, nét mặt tươi tắn rạng ngời,
cách nhả chữ khi hát sao cho tròn vành, rõ chữ.
3.1.3. Luôn luôn động viên những em năng khiếu, khả năng biểu diễn,
khuyến khích các em tham gia các chương trình của trường, của lớp
- Ngoài những giờ học nội khóa tôi thường tổ chức thêm các em hoạt
động học tập ngoài chương trình để học sinh được tiếp cận sâu hơn với nghệ
thuật âm nhạc, các em được rèn luyện thêm về phong cách biểu diễn như: tổ
chức các hội thi văn nghệ giữa các khối lớp nhân các ngày lễ lớn; Tham gia biểu
diễn trong các hội nghị, đại hội, các buổi lễ khai giảng, kết, tổng kết... để các
em học sinh năng khiếu về môn âm nhạc không những được thể hiện trước
đông người, biểu diễn tích lũy thêm kinh nghiệm, và xử lí tốt bài hát mà còn làm
người hướng dẫn , tổ chức giúp đỡ các bạn học sinh khác trong lớp của mình
mạnh dạn tự tin hơn.
- Tuyên truyền với phụ huynh bố trí thời gian cho con em xem các chương
trình ca nhạc thiếu nhi trên các phương tiệ truyền thông như ti vi, mạng hội;
12
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
tham gia các hoạt động ở thôn xóm, địa phương; xem các chương trình văn nghệ
của các đoàn nghệ thuật trực tiếp biểu diễn... để các em mở rộng thêm kiến thức,
rèn luyện, phát triển năng khiếu và khả năng diễn xuất của mình.
3.1.4. Dạy thêm các bài hát ngoài chương trình mang nhiều phong cách để
các em phát huy năng khiếu của mình
- Giáo viên cần điều chỉnh và bố trí thời gian hợp lí để tiến hành dạy thêm
cho các em những bài hát ngoài chương trình học, dụ bài hát về các chủ điểm
trong năm học như về thầy cô, mái trường, anh bộ đội... Đặc biệt dạy các bài
hát dân ca ví dặm Nghệ Tĩnh.
- Thời gian để tiến hành có thể như: 15 phút đầu giờ, một số buổi chiều ...
- Ngoài ra khuyến khích các em nghe, xem các bài hát, các clip ca nhạc
thiếu nhi ở nhà, để các em hát và tập biểu diễn..
W5L5`#Ca.%c%7087,_,.+dA+0'#3<e,..%8A;S+,.06#0(@##)A,.,0$
#)<f,.70g#0\,.
3.2.1. Đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học
Với giải pháp này, cần xây dựng kế hoạch bài học theo hướng tăng cường
phát huy tính chủ động, tích cực, tự học của học sinh thông qua việc thiết kế
tiến trình dạy học thành các hoạt động học để thực hiện cả trên lớp ngoài
lớp học. Việc thiết kế tiến trình dạy học căn cứ trên logic của tâm học hoạt
động nhận thức tâm học phát triển của học sinh ý nghĩa quan trọng
nhằm đáp ứng quan điểm dạy học từ học sinh, bằng học sinh và vì học sinh.
Cùng với đó, chú trọng rèn luyện cho học sinh phương pháp tự học, tự
nghiên cứu để tiếp nhận vận dụng kiến thức mới thông qua giải quyết nhiệm
vụ học tập đặt ra trong bài học và chuyên đề học tập. Cân đối thời gian trong lớp
ngoài lớp nhằm tạo điều kiện khích lệ học sinh luyện tập, thực hành, trình
bày, thảo luận, bảo vệ kết quả học tập của mình; giáo viên tổng hợp, nhận xét,
đánh giá, kết luận để học sinh tiếp nhận và vận dụng.
Căn cứ mục tiêu chương trình môn học, cấp học, tính chất quy bài
học, chủ đề chuyên đề học tập... nhà trường tiếp tục triển khai thực hiện hiệu
13
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
quả việc sử dụng di sản văn hóa trong tổ chức dạy học liên môn các hoạt
động giáo dục theo hướng dẫn của liên Bộ GD&ĐT, Bộ VH,TT&DL.
3.2.2. Tích hợp giáo dục nghệ thuật theo chủ đề và kết nối hệ thống loại hình
Để hình thành phát triển năng lực thẩm mỹ cho học sinh, cần đặt giáo
dục nghệ thuật trong mối tương quan hệ thốngđồng bộ của loại hình văn học
nghệ thuật (bao gồm Âm nhạc, Mĩ thuật và Văn học).
Văn học khả năng khơi gợi tình cảm đạo đức nhân văn của con người,
thông qua sự đồng điệu giúp con người nhận thức được ý nghĩa sâu xa của giá
trị chân - thiện mỹ và tình yêu cuộc sống. Ngữ văn là môn học bắt buộc từ lớp
1 đến lớp 12. Trong tác phẩm văn học, những hình ảnh, nhịp điệu, tiết tấu ngôn
ngôn ngữ thông qua các lớp nghĩa tiềm ẩn hàm ngôn của Tiếng Việt những
yếu tố cốt lõi mang tính đặc thù của hình tượng văn học.
Cho nên, việc khai thác hiệu quả các yếu tố nghệ thuật của tác phẩm trong
quá trình dạy học Ngữ văn theo hướng tích hợp vừa góp phần hình thành và phát
triển năng lực văn học - một biểu hiện của năng lực thẩm mỹ; đồng thời vừa tạo
ra hiệu ứng “cộng hưởng” nhằm bồi dưỡng tưởng, tình cảm để học sinh phát
triển về tâm hồn và hoàn thiện nhân cách.
Thực tiễn triển khai đổi mới giáo dục thời gian qua cho thấy: Việc dạy học
liên môn, tích hợp theo chủ đề đã những kết quả đáng ghi nhận. Hoạt động
của các câu lạc bộ hoặc/và các bài học theo chủ đề đã khai thác được nhiều bình
diện kiến thức và năng lực ngữ văn, âm nhạc, mĩ thuật, giáo dục công dân, ngoại
ngữ... tạo ra những tình huống bộc lộ và cộng hưởng của hiệu quả biểu đạt, khơi
dậy cảm xúc mới mẻ hứng thú cho học sinh. Theo cách thức tổ chức dạy học
này, học sinh tự tin trong việc bộc lộ năng lực thẩm mỹ thông qua quá trình khai
thác tối đa các yếu tố đặc thù của các môn học kết nối được nhiều bình diện
của kiến thức theo mục tiêu cần đạt của những chủ đề khác nhau.
3.2.3. \,.#8+9:%;<=,.
Trong quá trình thực hiện công tác giảng dạy, giáo viên cần phát hiện
được những nhân năng khiếu để kịp thời bồi dưỡng để giúp các em phát
14
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
huy theo khả năng. Qua hình thức kiểm tra thường xuyên để đánh giá khả năng
của từng em, tôi rút ra được một số kinh nghiệm như sau:
hTrong quá trình giảng dạy giáo viên cần phát huy tính tích cực, chủ động
sáng tạo của học sinh nhằm gây hứng thú học tập cho các em. Muốn bồi dưỡng
học sinh có năng khiếu âm nhạc, trước tiên cần hình thành và phát triển năng lực
cảm thụ âm nhạc của học sinh.
- Thông qua các giờ dạy trên lớp giáo viên cần tạo mọi điều kiện để học
sinh phát huy những cảm xúc nghệ thuật, năng khiếu nhân, khuyến khích HS
tự tìm tòi sáng tạo bộc lộ được hết năng lực của bản thân.
- Luôn luôn động viên những em năng khiếu, khả năng biểu diễn,
khuyến khích các em tham gia các chương trình văn nghệ của trường, của lớp.
Tổ chức thi tự biểu diễn trước nhóm, lớp. Từ đó giáo viên phát hiện lựa chọn
những học sinh năng khiếu để bồi dưỡng làm nòng cốt cho lớp cho nhà
trường.
- Trong các tiết học, nên khuyến khích các em tự sáng tạo động tác phụ
hoạ cho các bài hát trong chương trình học qua gợi ý của giáo viên.
- Chú trọng hướng dẫn các em tác phong dáng đứng khi hát như, mắt
nhìn thẳng và mở rộng tầm nhìn, tư thế thoải mái, nét mặt tươi tắn rạng ngời.
- Hướng dẫn các em cách nhả chữ khi hát sao cho tròn vành, rõ chữ.
- Luôn chú trọng các kĩ thuật thanh nhạc như cách lấy hơi, luyện thanh.
- Dạy thêm các bài hát ngoài chương trình mang nhiều phong cách để các
em phát huy năng khiếu của mình. Cho học sinh lựa chọn những bài hát các
em yêu thích tự nghĩ ra những động tác phụ họa sao cho phù hợp với nội
dung bài hát, từ đó giáo viên biết được sở trường của từng em, định hướng cho
các em những thể loại âm nhạc phù hợp với chất giọng của mình.
- Đối với phân môn tập đọc nhạc, ngoài những bài tập đọc nhạc các em
học trong chương trình, khuyến khích các em tập đọc nhạc nhẩm theo các bài
hát đã học các bài hát ngắn đơn giản nhằm rèn luyện năng đọc tốt cao độ
của nốt.
15
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
- Tuyên truyền với phụ huynh bố trí thời gian cho HS xem các chương
trình ca nhạc thiếu nhi nhà để các em mở rộng thêm kiến thức khả năng
diễn xuất.
- Tổ chức cho học sinh thực hiện hát theo nhóm, qua đó giúp học sinh mở
rộng sâu thêm kiến thức âm nhạc nghệ thuật diễn tả nội tâm khi trình bày bài
hát. Thông qua hoạt động này giúp học sinh rèn luyện năng giao tiếp, năng
vận động, bồi dưỡng phương pháp tự học tự nghiên cứu.Tạo nên mối quan hệ
hai chiều giữa học sinh và giáo viên ngày càng gắn bó.
W5W5DT;S 9%6,7087708##)%?,,-,.34+_[,0Z++0A0B+C%,0i(d #8+
70j[k8+:[`##],0lU(9dA3dk+md,0Z+Cn0(@,F1,
3.3.1. Chuẩn bị những tiền đề của quá trình cảm thụ âm nhạc
Cảm thụ quá trình giác quan tiếp nhận sự kích thích của sự vật bên
ngoài, nhận biết được cái tế nhị bằng cảm tính tinh vi. Những cảm nhận của trẻ
được lưu lại trong đầu thể được bộc lộ ra bên ngoài những chúng cảm
thấy được.
3.3.2. Giúp học sinh có kỹ năng phát hiện ra giá trị độc đáo của tác phẩm
Đối với tác phẩm "Bác Hồ một tình yêu bao la" ngay khổ đầu, nhạc
Thuận Yến đã viết lời khẳng định tình yêu bao la của Bác không chỉ đối với
nhân dân Việt Nam với chung cả nhân loại, đó chính tình yêu bao la của
một nhân. Bác thương mọi kiếp người dân bị lệ, bị áp bức trên toàn thế
giới. “Ngày 5-6-1911, người thanh niên Nguyễn Tất Thành đã quyết định rời
quê hương ra đi tìm đường cứu nước. Với nghề làm phụ bếp trên chiếc tàu biển
Latouche-Tréville của Pháp, Người đã trải qua hành trình từ châu Phi đến châu
Mỹ...”, tới đâu Người cũng chứng kiến xót thương những người lệ. Từ
lòng kính yêu, ngưỡng mộ đó, nhạc Thuận Yến đã viết thành công những ca
từ sâu sắc, thiết tha, nói lên tình yêu thương chung nhất, kính ngưỡng nhất của
mọi người dân Việt Nam và cả nhân loại đối với Bác:
“Bác Hồ, Người là tình yêu thiết tha nhất
trong lòng dân và trong trái tim nhân loại.
16
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
Cả cuộc đời Bác chăm lo cho hạnh phúc
nhân dân, cả cuộc đời Bác hy sinh cho dân tộc Việt Nam”.
Bác đặc biệt chăm lo cho hạnh phúc người dân Việt Nam, chăm lo cho
hiện tại tương lai dân tộc Việt Nam từ lòng tự hào lịch sử cha ông hàng ngàn
năm dựng nước và giữ nước. Điều đó thể hiện trong những việc làm cụ thể, hành
động cụ thể của Bác:
“Bác thương các cụ già xuân về gửi biếu lụa,
Bác yêu đàn cháu nhỏ trung thu gửi cho quà.
Bác thương đoàn dân công đêm nay ngủ ngoài rừng,
Bác thương người chiến sĩ đứng gác ngoài biên cương.
Bác viết thư thăm hỏi gửi muôn vàn yêu thương.
Bác viết thư thăm hỏi gửi muôn vàn yêu thương”.
Có một điệp khúc luôn được nhạc Thuận Yến chủ ý đưa vào cấu trúc tu
từ bằng những ngôn ngữ giàu hình ảnh với các cung bậc cảm xúc rung ngân, ghi
dấu ấn, chạm đến tâm khảm công chúng lòng người dân đất Việt, đó chính
tình yêu thiết tha nhất của nhân dân đối với Bác không bao giờ mờ phai:
“Bác Hồ, Người là tình yêu thiết tha nhất
trong lòng dân và trong trái tim nhân loại
Cả cuộc đời rất thanh cao không gợn chút riêng tư
mãi ngàn đời ngát hương thơm trong tâm hồn Việt Nam”
Bác Hồ chính nguồn ánh sáng trí tuệ, tấm gương đạo đức cách mạng
khiến ai trong chúng ta cũng chung một cảm nhận: “Yêu Bác lòng ta trong
sáng hơn”. Tất cả những điều đó bắt đầu từ một căn nguyên cốt lõi sâu sắc,
thể hiện trong lời bài hát ở khổ sau:
“Bác đem ánh mặt trời xua màn đêm giá lạnh,
Bác đem mùa xuân về mang hoa đẹp cho đời.
Bác như bài dân ca ru em bé vào đời,
Bác như vì sao sáng, sáng giữa trời
bao la, như cánh chim không mỏi bay khắp
17
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
trời quê hương, xin khắc sâu ơn Người trong tâm hồn Việt Nam”.
3.3.3. Bồi dưỡng các tri thức thẩm mỹ
o(dRb+b#0?#)(l",#c%+8+#)%#0V+#0j[[p+0A0B+C%,0,0<Cd(&
- Tình cảm Bác đối với đồng bào, dân tộc:Gắn liền với hành trình khát
vọng suốt cuộc đời đi tìm đường cứu nước xây dựng hội chủ nghĩa của
Chủ tịch Hồ Chí Minh tình yêu thương con người. Nửa thể kỷ qua kể từ ngày
Bác đi vào cõi vĩnh hằng, không thể kể hết được hàng ngàn bài ca, hàng trăm
bản nhạc hát, viết về Bác; song hàng ngàn bài ca, hàng trăm bản nhạc ấy đều
một mẫu số chung, ca ngợi tình thương yêu bao la của Bác đối với dân tộc,
con người nhân loại; ngược lại, tình cảm của đồng bào, chiến cả nước
cùng bầu bạn quốc tế đối với Bác.
- Tình cảm dân tộc đối với Người: Nửa đầu thế kỷ XX, dân tộc Việt Nam
chìm trong đêm trường nô lệ. Xã hội Việt Nam bắt đầu bước sang một trang mới
từ ngày 3-2-1930- ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Ngày 2-9-1945,
Việt Nam bước lên đài chính trị công bố với thế giới về quyền độc lập, tự
quyết quyền giải phóng dân tộc của một đất nước chủ quyền, người
đứng đầu và khai sinh nước Việt là Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Ngay sau khi Đảng ta thành lập, để ghi nhớ ngày “khai sinh”của Đảng
công lao của Bác, nhạc Huy Du cho ra đời ca khúc “Việt Nam ơi mùa Xuân
đến rồi”. Những ca từ giản dị tràn đầy “ánh sáng trí tuệ” của một Đảng non trẻ
sau nhiều năm vẫn nguyên giá trị về về sự khát vọng hòa bình của dân tộc:
“Đảng cộng sản Việt Nam quang vinh, ánh sáng soi đường đưa ta về chiến
thắng. Tổ quốc độc lập tự do muôn năm. Đất nước không quên chân mang
theo tên Người. Việt Nam! Ta tiến vào kỷ nguyên ánh sáng...”
Nửa thế kỷ trước, ngày 2-9-1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh rời cõi nhân
gian. Dẫu vẫn hiểu “sinh, lão, bệnh, tử” qui luật tất yếu của mỗi đời người,
song Người ra đi, cả dân tộc nhói đau. Để bày tỏ tình cảm của dân tộc bầu
bạn quốc tế đối với công lao của Bác
- Nguyện ước theo con đường Bác đi…: một điều khác lạ không
18
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
giống như những lãnh tụ dân tộc khác, tất cả người dân đất Việt thời đất nước
còn chiến tranh vệ quốc đến thời bình lặng im tiếng súng hôm nay, vẫn mãi mãi
yêu quí Chủ tịch Hồ Chí Minh. Hàng triệu bài thơ, hàng ngàn bài hát ngợi ca
Bác không phải Bác lãnh tụ giả dị khiêm nhường, gần gũi nhân dân; mà còn
tôn kính Bác bởi tình thương yêu bao la Người giành cho dân tộc. Ngược lại cả
dân tộc Việt Nam, không phân biệt già, trẻ, gái trai, thanh niên, bộ đội, tôn giáo
đều tôn kính Bác. Những ca khúc thể hiện tình cảm của thiếu nhi Việt Nam đối
với Người như: “Ai yêu Bác Hồ Chí Minh hơn thiếu niên nhi đồng” của nhạc
Phong Nhã, “Bác Hồ người cho em tất cả”. Những ca khúc thể hiện tình cảm
của bộ đội đối với Bác như “Bác đang cùng chúng cháu hành quân”, “Đêm
Trường sơn nhớ Bác”…
Không thể kể hết những ca khúc đặc sắc ngợi ca tình cảm bao la của Bác
đối với dân tộc Việt Nam, dân tộc Việt Nam đối với Người. Chỉ biết 50 năm
qua kể từ ngày Bác vĩnh biệt chúng ta, hình ảnh Người vẫn trong triệu triệu trái
tim người dân đất Việt bầu bạn quốc tế. Những ca khúc hát về Người vẫn
vang vọng khắp năm châu. Đó là bài ca mang hồn dân tộc, kết nối triệu tấm lòng
yêu nước nguyện mãi mãi thực hiện Di chúc thiêng liêng của Người
3.3.5. Rung cảm thẩm mỹ
- Nội dung lời ca phong phú trong các bài hát giúp học sinh phát hiện vẻ
đẹp trong tự nhiên, sự ngây thơ hồn nhiên khi bước sang tuổi mới lớn, cảm nhận
được tình cảm gia đình, bạn bè,...từ đó gợi mở cho học sinh cách ứng xử cũng
thể la giáo dục nhân cách phát triển năng lực cảm thụ âm nhạc cho học
sinh phổ thông.
những giai điệu trong tác phẩm Bác Hồ một tình yêu bao la đã thực
sự đi vào lòng quần chúng thật tự nhiên như những bài dân ca vốn đã quen thuộc
bao đời. Chính những giai điệu ca từ mộc mạc nhưng chan chứa tình cảm
thiêng liêng ấy đã dễ dàng đi vào lòng quần chúng khiến bao người rơi lệ giữ
một vị trí vô cùng đặc biệt.
Các bài hát dung dị, tha thiết, dễ được số đông người bình dân ưa thích,
19
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
nhưng giai điệu lại vẫn rất trang trọng. Đều triệt để khai thác chất liệu dân gian
khuynh hướng nhạc nhẹ hoá nhưng không bài nào giống bài nào đều
đạt được mức độ sâu sắc, tới được tận cùng của cảm xúc. Qua những ca khúc về
Bác như chính suy nghĩ, tâm tư, tình cảm của chính mình, hàng triệu đồng bào
đã, đang sẽ hát trên đường hành quân, ngoài hải đảo, trên biên giới, trong
cuộc sống.
3.3.5. Lý tưởng thẩm mỹ cho học sinh
Như vậy thể nói giúp cho học sinh cảm thụ âm nhạc chính quá trình
giáo viên cho học sinh tiếp xúc với âm nhạc sớm, cho các em tiếp cận nội dung
hình thức hoạt động theo hình xoáy trôn ốc, tức cho tr hoạt động từ đơn
giản, dễ rồi khó dần trên nền những kiến thức đã biết để trẻ tiếp cận dần dần, kỹ
năng trong hoạt động giáo dục âm nhạc hay trong bất cứ một lĩnh vực nào cũng
chẳng qua sự rèn luyện của con người trong một môi trường giáo dục nhất
định. Âm nhạc giúp trung tâm sử lý ngôn ngữ của não phát triển, khiến trẻ có thể
bộc lộ khả năng âm nhạc rất sớm phục vụ cho việc học nói của học sinh sớm
hơn những đứa trẻ sinh ra lớn lên trong gia đình không điều kiện hội
tiếp cận với âm nhạc, vì vậy học sinh sẽ hiểu ra tầm quan trọng vô cùng của môi
trường sống với con người.
20
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
5q
Cùng với sự phát triển của giáo dục âm nhạc trong các trường phổ thông,
khả năng cảm thụ trình độ âm nhạc của HS cần được nâng cao cải thiện.
Đây cũng động lực thúc đẩy đội ngũ giáo viên âm nhạc không ngừng nâng
cao trình độ chuyên môn, cập nhập thông tin mới mang tính thời đại, bổ sung
lượng kiến thức tổng hợp cần thiết như: Ngoại ngữ, tin học... để từ đó tăng thêm
chất lượng giảng dạy. Để đáp ứng những yêu cầu mới cho một đất nước đang
phát triển, hiện giáo dục Việt Nam đang đứng trước những khó khăn, thử thách
không nhỏ trong quá trình hội nhập với thế giới. Trong guồng quay đang vận
hành của một xã hội mà con người chú ý nhiều đến vật chất - kinh tế, để đào tạo
một thế hệ mới, những con người mới phù hợp với cuộc sống hiện đại nhưng
không mất đi cốt cách truyền thống văn hóa, đạo đức của dân tộc ngàn năm văn
hiến, giáo dục âm nhạc Việt Nam vị trí vai trò quan trọng đối với thanh
thiếu niên, sinh viên, học sinh. Cần phát huy năng khiếu âm nhạc của học sinh
thông qua việc kích thích tiềm năng nghệ thuật tiềm ẩm trong mỗi em nhỏ, làm
cho đời sống tinh thần của trẻ thêm phong phú. Phát triển trí tuệ, bồi dưỡng tình
cảm trong sáng, lành mạnh, hướng tới chân, thiện, mĩ góp phần làm thư giãn đầu
óc, làm cân bằng các nội dung học tập khác tiểu học. Khích lệ học sinh hăng
hái tham gia vào các hoạt động âm nhạc, làm cho đời sống tinh thần của các em
phong phú, lành mạnh, tạo điều kiện để các em bộc lộ phát triển năng khiếu
riêng của mình.
21
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
5H
1. A. Xô - Khor (1956), Vai trò giáo dục của âm nhạc, NXB Văn hóa thông
tin
2. Phan Trần Bảng (2001), Phương pháp dạy âm nhạc trong nhà trường phổ
thông, NXB Giáo dục
3. Howard Gardner (2015), Cơ cấu trí khôn, Nhà xuất bản tri thức
4. Trần Hữu Luyến (2012), Cơ sở tâm lý học dạy học ngoại ngữ, NXB Đại
học Quốc Gia Hà Nội
22
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)
lOMoARcPSD|25518217
| 1/22

Preview text:

lOMoARcPSD|25518217
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGHỆ THUẬT TW KHOA SAU ĐẠI HỌC BÀI HẾT MÔN
TÂM LÝ GIÁO DỤC NGHỆ THUẬT
Đề tài: Cấu trúc năng khiếu, năng lực. Biện pháp bồi dưỡng và phát
triển năng khiếu, năng lực nghệ thuật cho học sinh
HỌC VIÊN: NGUYỄN THẾ HẢI
LỚP: K CAO HỌC ÂM NHẠC HÀ NỘI – 2022
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217 MỤC LỤC 2
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217 A. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Quá trình hình thành nhân cách của con người được tôi luyện ngay từ lúc
ấu thơ, chịu sự ảnh hưởng quan trọng từ gia đình, xã hội và nhà trường. Môi
trường giáo dục là nơi chung tay của gia đình giúp trẻ em học tập, rèn luyện,
tích lũy kiến thức, nâng cao năng lực bản thân. Âm nhạc nói chung và các
chương trình âm nhạc nói riêng chính là cơ sở hình thành, nuôi dưỡng tâm hồn,
sự sáng tạo, óc tưởng tượng dường như vô biên của trẻ thơ.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học cũng như những kết quả thực tế
cho biết, âm nhạc với trẻ con được xem là một món ăn rất bổ dưỡng, âm nhạc sẽ
giúp bé rèn luyện và phát triển trí thông minh, rèn luyện khả năng tập trung, lắng
nghe, bé sẽ năng động hơn rất nhiều khi được gần gũi với âm nhạc và đặc biệt
âm nhạc cũng sẽ giúp bé xua tan được những lo âu và căng thẳng tinh thần.
Là phương tiện truyền tải thông điệp đạo đức một cách dễ dàng và có sức
lan tỏa rộng rãi bởi những giai điệu trầm bổng dễ đi vào lòng người, tạo dựng sự
đồng cảm sâu sắc. Đối với học sinh, việc giáo dục tình cảm đạo đức thông qua
âm nhạc giúp học sinh ghi nhớ tốt hơn, đặc biệt là khi học sinh được tham gia
hoạt động biểu diễn âm nhạc.
Ở Việt Nam chúng ta, giáo dục nghệ thuật nói chung và giảng dạy âm
nhạc nói riêng chính thức trở thành môn học bắt buộc trong trường phổ thông,
Âm nhạc là một môn nghệ thuật được nhiều người yêu thích. Vì âm nhạc tạo
cho đời sống tinh thần của con người thêm lạc quan yêu đời. Âm nhạc có ở mọi
lúc mọi nơi trên toàn thế giới. Âm nhạc có vị trí to lớn trong nhà trường, góp
phần giáo dục tình cảm đạo đức, hình thành nhân cách trẻ em. Tạo cho học sinh
một phong cách, tính bản lĩnh, tự tin, lạc quan yêu đời. Biết thương yêu, đoàn
kết giúp đỡ nhau trong học tập. Có nghị lực vượt qua mọi khó khăn trong cuộc
sống. Khích lệ học sinh hăng hái tham gia hoạt động âm nhạc. Làm cho đời sống
tinh thần phong phú lành mạnh tạo điều kiện cho các em bộc lộ rõ và phát triển
tài năng. Mặt khác âm nhạc còn hỗ trợ việc học tập các môn khác được tốt hơn 3
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
và qua các tiết dạy học môn Âm nhạc cũng như các hoạt động âm nhạc trong
phổ thông, giáo viên phát hiện những em có năng khiếu để bồi dưỡng, động
viên, giúp các em nhận ra thế mạnh của bản thân mình mà phát huy, bước đầu
tạo nguồn cho các trường đào tạo chuyên nghiệp để có những nghệ sĩ tài năng cho đất nước.
Chính vì vậy, trong bối cảnh hội nhập và phát triển hiện nay, việc đưa các
môn học năng khiếu về nghệ thuật như âm nhạc, hội họa vào chương trình học
cho trẻ ngày càng trở nên quan trọng và đang làm thay đổi mô hình giáo dục tại
nhiều quốc gia trên thế giới. Từ những nội dung đã nghiên cứu và tìm hiểu trong
quá trình tiếp cận bộ môn, tôi xin chọn đề tài: “Cấu trúc năng khiếu, năng lực.
Biện pháp bồi dưỡng và phát triển năng khiếu, năng lực nghệ thuật cho học
sinh” làm bài tiểu luận nghiên cứu của mình.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu các nội dung về cấu trúc năng khiếu, năng
lực. Biện pháp bồi dưỡng và phát triển năng khiếu, năng lực nghệ thuật cho học sinh
3. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp tìm kiếm tài liệu liên quan đến nội dung nghiên cứu về cấu
trúc năng khiếu, năng lực. Biện pháp bồi dưỡng và phát triển năng khiếu, năng
lực nghệ thuật cho học sinh
Phương pháp tổng hợp tài liệu Phương pháp phân tích
4. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài phân tích vấn đề cấu trúc năng khiếu, năng lực. Biện pháp bồi
dưỡng và phát triển năng khiếu, năng lực nghệ thuật cho học sinh. 4
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217 B. NỘI DUNG 1. Năng khiếu 1.1. Khái niệm
Năng khiếu được biết đến là một thành phần năng lực nhằm thực hiện một
công việc nhất định. Nếu con có năng khiếu xuất sắc có thể được gọi là tài năng.
Năng khiếu là tiềm năng bẩm sinh để làm những công việc cho dù phát triển hoặc chưa phát triển.
Năng khiếu sẽ được biểu hiện ở một hay nhiều lĩnh vực như trí tuệ, sáng
tạo, nghệ thuật, lãnh đạo. Bên cạnh đó, năng khiếu còn được biểu hiện trong
việc học như ngôn ngữ, toán học, khoa học.
Điều cần lưu tâm là không phải tất cả trẻ em đều có năng khiếu giống
nhau. Năng khiếu tồn tại ở mọi nhóm nhân khẩu học và ở nhiều kiểu tính cách.
Do vậy, người lớn phải chịu khó phát hiện ra tiềm năng và hỗ trợ trẻ để bé phát
huy hết khả năng đặc biệt của bản thân mình.
1.2. Dấu hiệu nhận biết năng khiếu
Năng khiếu của các bạn trẻ cần được phát hiện càng sớm càng tốt, ngay
khi còn nhỏ, các bạn đã được học tập trong môi trường với đầy đủ điều kiện để
có thể phát triển bản thân tốt nhất. Có thể biết được năng khiếu của các bạn qua những dấu hiệu sau đây
+ Khi phụ huynh thấy con em mình tiếp thu kiến thức một môn học
nhanh, thể hiện những kỹ năng và ý tưởng một cách dễ dàng. Năng khiếu trong
môn học kiến thức trên lớp là khi thấy các bạn có sự học hỏi nhanh và biết cách
vận dụng vào nhiều vấn đề liên quan một cách linh hoạt, năng khiếu của trẻ thấy
rõ nhất từ kết quả các bạn đạt được, một bài toán khó bạn có năng khiếu thực
hành rất dễ dàng trong khi các bạn cùng trang lứa lại thấy khó khăn và không thể giải được.
Và sự thông minh của các bạn trẻ giúp các bạn hoàn thành tốt
trách nhiệm trong học tập và đạt kết quả cao
+ Khi thấy các bạn học sinh tò mò và đặt ra nhiều câu hỏi về nhiều vấn
đề, phụ huynh và thầy cô ngạc nhiên trước những thứ mà các bạn làm được, nó 5
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
vượt xa khả năng mà một đứa trẻ bình thường có, những lúc này phụ huynh cần
quan tâm con em mình hơn vì đó là dấu hiệu có thấy trẻ có năng khiếu trong sự
sáng tạo, tìm tòi, năng khiếu trong lĩnh vực công nghệ, điện tử
+ Khi thấy vốn từ ngữ của trẻ dồi dào vượt trội so với tuổi của mình, trẻ
đam mê về ngoại ngữ và hứng thú trong việc học một thứ tiếng mới, các bạn có
sự tiếp thu vận dụng nhanh và năng khiếu về ngoại ngữ được hình thành từ các
bạn trẻ. Giao tiếp luôn là niềm vui thích của trẻ và sự năng động trong bất kỳ
trường hợp nào luôn được thấy rõ
+ Khi cha mẹ phát hiện con em mình có trí nhớ tốt và khả năng ghi nhớ
lâu là dấu hiệu các bạn có năng khiếu về nhìn nhận vấn đề. Các giác quan của
trẻ có sự đặc biệt, chỉ cần thầy cô nói về kiến thức vài lần các bạn đã có thể áp
dụng vào thực hành và ghi nhớ nó trở thành nguồn kiến thức của chính mình
+ Ngay từ khi còn nhỏ, việc các bạn trẻ thể hiện năng khiếu về ca hát,
nhảy múa, năng khiếu các môn thể thao là rõ nhất. Phụ huynh thấy con em mình
yêu thích và đam mê trong ca hát, việc tự rèn luyện năng khiếu khiến các bạn
thể hiện được khả năng của mình trong những môn học thể thao tốt. Khi các bạn
tự giác có ý thức cũng như có sự tập trung cao độ trong việc học tập các môn
học thể thao thì phụ huynh cũng cần quan tâm tới năng khiếu của trẻ và phát
triển toàn diện bản thân các bạn học sinh
+ Năng khiếu trong mọi lĩnh vực giúp học sinh quản lý thời gian bản thân
tốt hơn, tính toán những vấn đề mà các bạn quan tâm một cách có hệ thống,
năng khiếu của trẻ thể hiện sự thông minh, nhanh nhẹn của các bạn và nhận
được nhiều sự yêu mến của mọi người, sự nể phục, khâm phục của những người
bạn cùng trang lứa về những thành tích các bạn có năng khiếu đạt được. Và khi
có năng khiếu môn học nào đó đồng nghĩa nhiều cơ hội và một công việc tốt sẽ
đến với các bạn, tất cả đều phục vụ cho cuộc sống sau này.
1.3. Phương pháp phát triển năng khiếu
+ Phụ huynh cần tạo mọi điều kiện tốt nhất cho con em mình về môn học
năng khiếu, cho con học môi trường với đầy đủ điều kiện về cơ sở vật chất, điều 6
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
kiện về chất lượng đào tạo tốt. Không phải gia đình nào cũng có hoàn cảnh tốt
để con theo đuổi đam mê của mình, trường hợp gia đình không có đủ chi phí chi
trả cho sự đầu tư thì phụ huynh có thể phát triển năng khiếu của con em mình
bằng sự động viên, quan tâm con, phát triển năng khiếu của các bạn ở ngay cuộc
sống sinh hoạt hàng ngày, cùng con phát triển các kỹ năng của bản thân để đến
một lúc nào đó các bạn nắm bắt được cơ hội tốt để phát triển năng khiếu xa hơn.
+ Lắng nghe các bạn trình bày quan điểm ý kiến là phương pháp giúp con
phát triển năng khiếu, giúp trẻ có sự tự tin vào bản thân, tự tin với năng lực của
mình để có thể tự tin thể hiện bản thân mình trong mọi tình huống một cách tốt
nhất. Hãy biết trẻ suy nghĩ gì và thấy mệt mỏi áp lực như thế nào trước những
khó khăn trong học tập. Phụ huynh hãy cùng con em mình có bước đi tốt nhất
trên chặng đường đi đến thành công, đừng quá đòi hỏi ở con em mình quá nhiều
thứ khi thấy các bạn có năng khiếu vì năng khiếu tuy là năng lực đặc biệt của trẻ
nhưng nếu không có sự phát huy tốt thì hiệu quả đem lại không đạt được cao.
+ Và điều quan trọng, phụ huynh có thể phát triển năng khiếu cho trẻ bằng
cách khích lệ cũng như khen thưởng các bạn khi các bạn có thành tích tốt, làm
được việc tốt. Tuy hành động nhỏ nhưng là động lực để các bạn không ngừng cố
gắng. Trên bước đường thực hiện mục tiêu, các bạn sẽ thấy hạnh phúc khi có
cha mẹ, thầy cô, những người thân yêu luôn ở đằng sau cổ vũ và khích lệ tinh
thần cho các bạn. Khi trẻ có năng khiếu, mặc dù đó là lợi thế tốt nhưng không vì
thế sự quan tâm tới các bạn lại giảm, càng thấy con có năng khiếu càng phải
cho các bạn tự tin để thể hiện mình hơn.
+ Phát triển năng khiếu cho các bạn cần phải có thời gian và sự kiên trì
cao không những chính bản thân các bạn trẻ cần cố gắng mà cần sự hỗ trợ của
thầy cô, cha mẹ. Cha mẹ cũng cần kiên trì với kết quả của con, con có năng
khiếu chứ con không phải là thiên tài. Năng khiếu có thể mất đi nếu các bạn
không có sự trau dồi tốt cũng như cha mẹ không có sự quan tâm đến con em
mình. Khi con chưa đạt được kết quả cao như mong đợi hãy nhẹ nhàng với con,
kiên trì cùng con vượt qua thất bại để đến với thành công lớn là một phần giúp 7
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
con phát triển năng khiếu hoàn hảo nhất, đi từ từ mà an toàn hơn là đi nhanh với
thất bại và sự bỏ cuộc, chán nản nhiều.
+ Khi thấy con có năng khiếu về lĩnh vực nào thì giáo dục con em mình
theo hướng phát triển về giáo dục đó. Phụ huynh cũng cần trau dồi kiến thức cho
bản thân am hiểu chút ít về lĩnh vực con theo đuổi để dễ dàng trong việc khuyên
răn và đóng góp ý kiến với các bạn. Biết cân bằng cho các bạn trong việc học
tập và học năng khiếu, đừng để việc phát triển năng khiếu ảnh hưởng đến kết
quả học tập của các bạn trẻ. Hãy biết thời điểm nào cần cho trẻ phát triển năng
khiếu được hiệu quả và năng khiếu đó phục vụ cho các bạn trong tình huống như
nào. Ở độ tuổi trẻ còn nhỏ, phát triển về tâm lý là lớn và những suy nghĩ tiêu cực
là xảy ra khi các bạn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố không tốt bên ngoài. Phát
triển cùng con em mình là giúp con có tự tin đối diện với những khó khăn của xã
hội hiện đại và đặc biệt năng khiếu của con sẽ có sự vượt trội và phát triển lớn mạnh. 2. Năng lực 2.1. Khái niệm
Các nhà tâm lý học, đã định nghĩa năng lực là tổng hợp các đặc điểm và
thuộc tính tâm lý cá nhân, phù hợp với những yêu cầu đặc trưng của một hoạt
động nhất định nhằm đảm bảo hoạt động đó đạt hiệu quả cao.
Năng lực được hình thành trên cơ sở các tư chất tự nhiên của cá nhân. Tuy
nhiên điều này không có nghĩa năng lực hoàn toàn có sẵn trong mỗi con người,
nó phải trải qua quá trình công tác, rèn luyện thường xuyên mà có được.
Năng lực được chia thành hai nhóm: năng lực chung và năng lực chuyên môn.
- Năng lực chung sẽ bao gồm nhiều yếu tố như năng lực phán xét tư duy,
năng lực khái quát, năng lực tưởng tượng…
- Năng lực chuyên môn sẽ đòi hỏi những năng lực nhất định trong một
lĩnh vực nào đó có thể là âm nhạc, tổ chức, kinh doanh, hội họa… 8
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
Việc phân chia thành hai nhóm riêng biệt không có nghĩa là năng lực
chung không có mối quan hệ gì với năng lực chuyên môn. Ngược lại chúng có
mối quan hệ ảnh hưởng lẫn nhau, việc có năng lực chung sẽ mở hướng, tạo điều
kiện cho năng lực chuyên môn phát triển.
Trong quá trình học tập và làm việc, để đạt được kết quả cao mỗi người
cần phải có năng lực chung phát triển ở trình độ cần thiết, kèm theo đó là năng
lực chuyên môn tương ứng với lĩnh vực của mình.
2.2. Mô hình cấu trúc năng lực
Về bản chất, năng lực của người lao động đều thể hiện ở sự hiểu biết công
việc, ở năng suất, hiệu quả đã và đang thực hiện trong nghề hoặc sẵn sàng có thể sử dụng trong tương lai.
Song ở đây cần nhấn mạnh rằng, năng lực thường thể hiện qua bốn phương diện
chủ yếu: năng lực thực hiện công việc, năng lực quản lý công việc, năng lực xử
lý tình huống bất ngờ, năng lực xây dựng môi trường làm việc. Trong đó”
1) Thực hiện công việc: bao gồm các tiêu chí về quy trình, bán thành
phẩm, sản phẩm hoặc dịch vụ, an toàn lao động, năng suất lao động.
2) Quản lý công việc: bao gồm các tiêu chí như sắp xếp chỗ làm việc,
chuẩn bị và bảo quản trang thiết bị, vật tư, thực hiện vệ sinh công nghiệp, ghi
chép sổ sách, tài liệu theo quy định và thuộc thẩm quyền mỗi cá nhân.
3) Xử lý tình huống (mang tính sự cố, bất thường): quan tâm đến tiêu chí
về quy trình xử lý tình huống và kết quả xử lý tình huống.
4) Xây dựng môi trường làm việc (thường không ám chỉ môi trường vật lý
như khía cạnh 2 trên đây): bao gồm các tiêu chí về phối hợp làm việc trong
nhóm, hỗ trợ đồng nghiệp, giao nhận công việc theo thẩm quyền, giao tiếp với khách hàng, … 2.3. Đặc điểm
Năng lực không phải bẩm sinh, năng lực được hình thành thông qua giáo
dục, bồi dưỡng thường xuyên. 9
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
Năng lực không liên quan đến kỹ năng, kỹ xảo được hình thành. Tuy
nhiên năng lực sẽ giúp cho quá trình tiếp thu kỹ năng, kỹ xảo được dễ dàng hơn, thuận lợi hơn.
Năng lực ở những người khác nhau sẽ có sự khác nhau, đây là điển hình
của sự khác biệt tâm lý mỗi người.
Hầu hết mọi hoạt động và công việc trong cuộc sống đều cần đến năng
lực ở trình độ nhất định. Năng lực sẽ tạo điều kiện hoàn thành công việc tốt hơn,
mở rộng con đường sự nghiệp hơn trong tương lai.
3. Biện pháp bồi dưỡng và phát triển năng khiếu, năng lực nghệ thuật âm nhạc cho học sinh
3.1. Một số biện pháp bồi dưỡng học sinh có năng khiếu âm nhạc
3.1.1. Phát hiện và lập danh sách những học sinh có năng khiếu.
- Theo từ điển tâm lí học “Năng khiếu là tập hợp những tư chất bẩm sinh,
nét đặc trưng và tính chất đặc thù làm tiền đề bẩm sinh cho năng lực”.
- Theo quan điểm đó, tư chất là những tiểm năng phát triển được di truyền
và bẩm sinh của một con người. Năng khiếu là hệ thông tiền đề bên trong dựa
trên những tư chất bẩm sinh – di truyền được phát triển trong đời sống cá thể tạo
ra cho cá thể đó năng lực giải quyết với chất lượng cao những yêu cầu đặt ra .
Năng khiếu là dấu hiệu đánh giá trẻ có tài năng. Năng khiếu không thể tạo ra mà
chỉ được phát hiện, tìm thấy ở trẻ em.
- Trước hết ,giáo viên âm nhạc cần phối hợp với giáo viên chủ nhiệm và
phụ huynh học sinh để tìm hiểu sở thích, cá tính của các em học sinh.
- Hình thành các biểu tượng thông qua các bài hát đó là những câu chuyện
nhằm giáo dục hành vi đạo đức qua nội dung lời ca và giai điệu của bài hát mà
gây được cho học sinh những cảm xúc và thể hiện được tình cảm, sắc thái vào
bài hát. Định hướng cho các em thấy được chiều sâu của tác phẩm: nghe giai
điệu và cảm thấy thích, nói được vì sao mà thích, thấy nó hay thì hay ở chỗ nào?
Cũng qua câu chuyện âm nhạc mà thấy được sức mạnh của âm nhạc, tầm quan
trọng của âm nhạc trong đời sống hàng ngày. 10
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
- Hằng ngày giáo viên cần phải gần gũi khích lệ cho các em để các em
mạnh dạn, tự tin hơn trong khi biểu diễn các bài hát, kể lại những câu chuyện
âm nhạc đã học... Trong giờ học luôn tạo ra cho học sinh hứng thú để các em
phấn khởi trong khi học tập.
- Công tác bồi dưỡng trong quá trình thực hiện công tác giảng dạy, giáo
viên cần phát hiện được những cá nhân có năng khiếu để kịp thời bồi dưỡng để
giúp các em phát huy theo khả năng. Qua hình thức kiểm ra thường xuyên để
đánh giá khả năng của từng em, lập danh sách và kế hoạch bồi dưỡng.
3.1.2. Khuyến khích các em tích cực sáng tạo trong các tiết học qua gợi ý của giáo viên.
Khi học, giáo viên đưa ra yêu cầu học sinh tự chọn nhóm 4-5 học sinh và
biểu diễn bài hát có động tác phụ họa. Giáo viên không nên áp đặt các em vào
từng nhóm, để các em tự chọn sẽ làm học sinh phấn khởi, vui thích khi được
làm việc trong nhóm phù hợp về sở thích, về âm vực, chất giọng...
- Học sinh sẽ tự chọn nhóm có giọng hát thích hợp về âm vực để trình bày bài hát.
Ví dụ: Đối với bài hát Ước mơ (Nhạc Trung Quốc) ở chương trình lớp 5,
bài này có âm vực cao, giọng vang sáng. Giáo viên có thể thay đổi âm vực cho
bài hát (hạ tone) để phù hợp với nhóm học sinh có cữ giọng thấp. Đồng thời các
em sẽ tạo một nhóm giọng cao, khỏe hơn để trình bày bài hát có hiệu quả.
- Học sinh tự chọn cách trình bày: các em có thể trình bày bài một hoặc
hai lần, có mở đầu có kết thúc, mỗi câu hát sẽ do em nào đảm nhiệm hay cả
nhóm cùng hát. Bài hát gồm mấy đoạn, tích chất như thế nào? (giáo viên có thể
gợi ý trước). Ngoài ra, học sinh có thể chọn để sử dụng các cách hát như lĩnh
xướng, hòa giọng, đối đáp... làm thế nào để phù hợp nội dung cũng như cấu trúc
bài hát. Như vậy hình thức trình bày bài hát của mỗi nhóm sẽ rất đa dạng, phong phú, giàu tính sáng tạo.
- Học sinh tự chọn động tác phụ họa cho bài hát: học sinh có thể nghĩ ra
động tác phù hợp với nội dung bài hát và tập trình bày cho đều, đẹp (hát kết hợp 11
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
vận động hoặc múa, hát kết hợp một vài động tác diễn xuất).
- Tuy nhiên để sự sáng tạo đạt hiệu quả cao, giáo viên cần tạo điều kiện về
thời gian cho học sinh chuẩn bị. Thông thường giáo viên thông báo trước một
tuần để học sinh chọn nhóm và tập cách trình bày, biểu diễn bài hát ( không thể
vừa luyện tập vừa thể hiện trong một tiết học).
- Đối với phân môn tập đọc nhạc, ngoài những bài tập đọc nhạc các em
học trong chương trình, khuyến khích các em tập đọc nhạc theo các bài hát đã
học và các bài ngắn đơn giản nhằm rèn luyện kĩ năng đọc tốt cao độ của nốt.
- Tổ chức cho học sinh thực hiện hát theo nhóm, qua đó giúp học sinh mở
rộng sâu thêm kiến thức âm nhạc và nghệ thuật diễn tả nội tâm khi trình bày bài
hát. Thông qua hoạt động này giúp học sinh rèn luyện kĩ năng giao tiếp, kĩ năng
vận tự học tự nghiên cứu. Tạo nên mối quan hệ hai chiều giữa học sinh và giáo viên ngày càng gắn bó.
- Chú trọng hướng dẫn các em tác phong và dáng đứng khi hát như: mắt
nhìn thẳng và mở rộng tầm nhìn, tư thế thoải mái, nét mặt tươi tắn rạng ngời,
cách nhả chữ khi hát sao cho tròn vành, rõ chữ.
3.1.3. Luôn luôn động viên những em có năng khiếu, có khả năng biểu diễn,
khuyến khích các em tham gia các chương trình của trường, của lớp
- Ngoài những giờ học nội khóa tôi thường tổ chức thêm các em hoạt
động học tập ngoài chương trình để học sinh được tiếp cận sâu hơn với nghệ
thuật âm nhạc, các em được rèn luyện thêm về phong cách biểu diễn như: tổ
chức các hội thi văn nghệ giữa các khối lớp nhân các ngày lễ lớn; Tham gia biểu
diễn trong các hội nghị, đại hội, các buổi lễ khai giảng, sơ kết, tổng kết... để các
em học sinh có năng khiếu về môn âm nhạc không những được thể hiện trước
đông người, biểu diễn tích lũy thêm kinh nghiệm, và xử lí tốt bài hát mà còn làm
người hướng dẫn , tổ chức giúp đỡ các bạn học sinh khác trong lớp của mình mạnh dạn tự tin hơn.
- Tuyên truyền với phụ huynh bố trí thời gian cho con em xem các chương
trình ca nhạc thiếu nhi trên các phương tiệ truyền thông như ti vi, mạng xã hội; 12
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
tham gia các hoạt động ở thôn xóm, địa phương; xem các chương trình văn nghệ
của các đoàn nghệ thuật trực tiếp biểu diễn... để các em mở rộng thêm kiến thức,
rèn luyện, phát triển năng khiếu và khả năng diễn xuất của mình.
3.1.4. Dạy thêm các bài hát ngoài chương trình mang nhiều phong cách để
các em phát huy năng khiếu của mình
- Giáo viên cần điều chỉnh và bố trí thời gian hợp lí để tiến hành dạy thêm
cho các em những bài hát ngoài chương trình học, ví dụ bài hát về các chủ điểm
trong năm học như về thầy cô, mái trường, anh bộ đội... Đặc biệt là dạy các bài
hát dân ca ví dặm Nghệ Tĩnh.
- Thời gian để tiến hành có thể như: 15 phút đầu giờ, một số buổi chiều ...
- Ngoài ra khuyến khích các em nghe, xem các bài hát, các clip ca nhạc
thiếu nhi ở nhà, để các em hát và tập biểu diễn..
3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục nghệ thuật trong nhà trường phổ thông
3.2.1. Đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học
Với giải pháp này, cần xây dựng kế hoạch bài học theo hướng tăng cường
và phát huy tính chủ động, tích cực, tự học của học sinh thông qua việc thiết kế
tiến trình dạy học thành các hoạt động học để thực hiện cả ở trên lớp và ngoài
lớp học. Việc thiết kế tiến trình dạy học căn cứ trên logic của tâm lý học hoạt
động nhận thức và tâm lý học phát triển của học sinh có ý nghĩa quan trọng
nhằm đáp ứng quan điểm dạy học từ học sinh, bằng học sinh và vì học sinh.
Cùng với đó, chú trọng rèn luyện cho học sinh phương pháp tự học, tự
nghiên cứu để tiếp nhận và vận dụng kiến thức mới thông qua giải quyết nhiệm
vụ học tập đặt ra trong bài học và chuyên đề học tập. Cân đối thời gian trong lớp
và ngoài lớp nhằm tạo điều kiện khích lệ học sinh luyện tập, thực hành, trình
bày, thảo luận, bảo vệ kết quả học tập của mình; giáo viên tổng hợp, nhận xét,
đánh giá, kết luận để học sinh tiếp nhận và vận dụng.
Căn cứ mục tiêu chương trình môn học, cấp học, tính chất và quy mô bài
học, chủ đề và chuyên đề học tập... nhà trường tiếp tục triển khai thực hiện hiệu 13
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
quả việc sử dụng di sản văn hóa trong tổ chức dạy học liên môn và các hoạt
động giáo dục theo hướng dẫn của liên Bộ GD&ĐT, Bộ VH,TT&DL.
3.2.2. Tích hợp giáo dục nghệ thuật theo chủ đề và kết nối hệ thống loại hình
Để hình thành và phát triển năng lực thẩm mỹ cho học sinh, cần đặt giáo
dục nghệ thuật trong mối tương quan hệ thống và đồng bộ của loại hình văn học
nghệ thuật (bao gồm Âm nhạc, Mĩ thuật và Văn học).
Văn học có khả năng khơi gợi tình cảm đạo đức nhân văn của con người,
thông qua sự đồng điệu giúp con người nhận thức được ý nghĩa sâu xa của giá
trị chân - thiện – mỹ và tình yêu cuộc sống. Ngữ văn là môn học bắt buộc từ lớp
1 đến lớp 12. Trong tác phẩm văn học, những hình ảnh, nhịp điệu, tiết tấu ngôn
ngôn ngữ thông qua các lớp nghĩa tiềm ẩn và hàm ngôn của Tiếng Việt là những
yếu tố cốt lõi mang tính đặc thù của hình tượng văn học.
Cho nên, việc khai thác hiệu quả các yếu tố nghệ thuật của tác phẩm trong
quá trình dạy học Ngữ văn theo hướng tích hợp vừa góp phần hình thành và phát
triển năng lực văn học - một biểu hiện của năng lực thẩm mỹ; đồng thời vừa tạo
ra hiệu ứng “cộng hưởng” nhằm bồi dưỡng tư tưởng, tình cảm để học sinh phát
triển về tâm hồn và hoàn thiện nhân cách.
Thực tiễn triển khai đổi mới giáo dục thời gian qua cho thấy: Việc dạy học
liên môn, tích hợp theo chủ đề đã có những kết quả đáng ghi nhận. Hoạt động
của các câu lạc bộ hoặc/và các bài học theo chủ đề đã khai thác được nhiều bình
diện kiến thức và năng lực ngữ văn, âm nhạc, mĩ thuật, giáo dục công dân, ngoại
ngữ... tạo ra những tình huống bộc lộ và cộng hưởng của hiệu quả biểu đạt, khơi
dậy cảm xúc mới mẻ và hứng thú cho học sinh. Theo cách thức tổ chức dạy học
này, học sinh tự tin trong việc bộc lộ năng lực thẩm mỹ thông qua quá trình khai
thác tối đa các yếu tố đặc thù của các môn học và kết nối được nhiều bình diện
của kiến thức theo mục tiêu cần đạt của những chủ đề khác nhau.
3.2.3. Công tác bồi dưỡng
Trong quá trình thực hiện công tác giảng dạy, giáo viên cần phát hiện
được những cá nhân có năng khiếu để kịp thời bồi dưỡng để giúp các em phát 14
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
huy theo khả năng. Qua hình thức kiểm tra thường xuyên để đánh giá khả năng
của từng em, tôi rút ra được một số kinh nghiệm như sau:
- Trong quá trình giảng dạy giáo viên cần phát huy tính tích cực, chủ động
sáng tạo của học sinh nhằm gây hứng thú học tập cho các em. Muốn bồi dưỡng
học sinh có năng khiếu âm nhạc, trước tiên cần hình thành và phát triển năng lực
cảm thụ âm nhạc của học sinh.
- Thông qua các giờ dạy trên lớp giáo viên cần tạo mọi điều kiện để học
sinh phát huy những cảm xúc nghệ thuật, năng khiếu cá nhân, khuyến khích HS
tự tìm tòi sáng tạo bộc lộ được hết năng lực của bản thân.
- Luôn luôn động viên những em có năng khiếu, có khả năng biểu diễn,
khuyến khích các em tham gia các chương trình văn nghệ của trường, của lớp.
Tổ chức thi tự biểu diễn trước nhóm, lớp. Từ đó giáo viên phát hiện và lựa chọn
những học sinh có năng khiếu để bồi dưỡng làm nòng cốt cho lớp và cho nhà trường.
- Trong các tiết học, nên khuyến khích các em tự sáng tạo động tác phụ
hoạ cho các bài hát trong chương trình học qua gợi ý của giáo viên.
- Chú trọng hướng dẫn các em tác phong và dáng đứng khi hát như, mắt
nhìn thẳng và mở rộng tầm nhìn, tư thế thoải mái, nét mặt tươi tắn rạng ngời.
- Hướng dẫn các em cách nhả chữ khi hát sao cho tròn vành, rõ chữ.
- Luôn chú trọng các kĩ thuật thanh nhạc như cách lấy hơi, luyện thanh.
- Dạy thêm các bài hát ngoài chương trình mang nhiều phong cách để các
em phát huy năng khiếu của mình. Cho học sinh lựa chọn những bài hát mà các
em yêu thích và tự nghĩ ra những động tác phụ họa sao cho phù hợp với nội
dung bài hát, từ đó giáo viên biết được sở trường của từng em, định hướng cho
các em những thể loại âm nhạc phù hợp với chất giọng của mình.
- Đối với phân môn tập đọc nhạc, ngoài những bài tập đọc nhạc các em
học trong chương trình, khuyến khích các em tập đọc nhạc nhẩm theo các bài
hát đã học và các bài hát ngắn đơn giản nhằm rèn luyện kĩ năng đọc tốt cao độ của nốt. 15
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
- Tuyên truyền với phụ huynh bố trí thời gian cho HS xem các chương
trình ca nhạc thiếu nhi ở nhà để các em mở rộng thêm kiến thức và khả năng diễn xuất.
- Tổ chức cho học sinh thực hiện hát theo nhóm, qua đó giúp học sinh mở
rộng sâu thêm kiến thức âm nhạc và nghệ thuật diễn tả nội tâm khi trình bày bài
hát. Thông qua hoạt động này giúp học sinh rèn luyện kĩ năng giao tiếp, kĩ năng
vận động, bồi dưỡng phương pháp tự học tự nghiên cứu.Tạo nên mối quan hệ
hai chiều giữa học sinh và giáo viên ngày càng gắn bó.
3.3. Ví dụ biện pháp phát triển năng lực âm nhạc cho học sinh qua tác
phẩm "Bác Hồ một tình yêu bao la" của nhạc s椃̀ Thuận Yến
3.3.1. Chuẩn bị những tiền đề của quá trình cảm thụ âm nhạc
Cảm thụ là quá trình giác quan tiếp nhận sự kích thích của sự vật bên
ngoài, nhận biết được cái tế nhị bằng cảm tính tinh vi. Những cảm nhận của trẻ
được lưu lại trong đầu và có thể được bộc lộ ra bên ngoài những gì chúng cảm thấy được.
3.3.2. Giúp học sinh có kỹ năng phát hiện ra giá trị độc đáo của tác phẩm
Đối với tác phẩm "Bác Hồ một tình yêu bao la" ngay khổ đầu, nhạc sĩ
Thuận Yến đã viết lời khẳng định tình yêu bao la của Bác không chỉ đối với
nhân dân Việt Nam mà với chung cả nhân loại, đó chính là tình yêu bao la của
một vĩ nhân. Bác thương mọi kiếp người dân bị nô lệ, bị áp bức trên toàn thế
giới. “Ngày 5-6-1911, người thanh niên Nguyễn Tất Thành đã quyết định rời
quê hương ra đi tìm đường cứu nước. Với nghề làm phụ bếp trên chiếc tàu biển
Latouche-Tréville của Pháp, Người đã trải qua hành trình từ châu Phi đến châu
Mỹ...”, tới đâu Người cũng chứng kiến và xót thương những người nô lệ. Từ
lòng kính yêu, ngưỡng mộ đó, nhạc sĩ Thuận Yến đã viết thành công những ca
từ sâu sắc, thiết tha, nói lên tình yêu thương chung nhất, kính ngưỡng nhất của
mọi người dân Việt Nam và cả nhân loại đối với Bác:
“Bác Hồ, Người là tình yêu thiết tha nhất
trong lòng dân và trong trái tim nhân loại. 16
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
Cả cuộc đời Bác chăm lo cho hạnh phúc
nhân dân, cả cuộc đời Bác hy sinh cho dân tộc Việt Nam”.
Bác đặc biệt chăm lo cho hạnh phúc người dân Việt Nam, chăm lo cho
hiện tại và tương lai dân tộc Việt Nam từ lòng tự hào lịch sử cha ông hàng ngàn
năm dựng nước và giữ nước. Điều đó thể hiện trong những việc làm cụ thể, hành động cụ thể của Bác:
“Bác thương các cụ già xuân về gửi biếu lụa,
Bác yêu đàn cháu nhỏ trung thu gửi cho quà.
Bác thương đoàn dân công đêm nay ngủ ngoài rừng,
Bác thương người chiến sĩ đứng gác ngoài biên cương.
Bác viết thư thăm hỏi gửi muôn vàn yêu thương.
Bác viết thư thăm hỏi gửi muôn vàn yêu thương”.
Có một điệp khúc luôn được nhạc sĩ Thuận Yến chủ ý đưa vào cấu trúc tu
từ bằng những ngôn ngữ giàu hình ảnh với các cung bậc cảm xúc rung ngân, ghi
dấu ấn, chạm đến tâm khảm công chúng và lòng người dân đất Việt, đó chính là
tình yêu thiết tha nhất của nhân dân đối với Bác không bao giờ mờ phai:
“Bác Hồ, Người là tình yêu thiết tha nhất
trong lòng dân và trong trái tim nhân loại
Cả cuộc đời rất thanh cao không gợn chút riêng tư
mãi ngàn đời ngát hương thơm trong tâm hồn Việt Nam”
Bác Hồ chính là nguồn ánh sáng trí tuệ, là tấm gương đạo đức cách mạng
khiến ai trong chúng ta cũng có chung một cảm nhận: “Yêu Bác lòng ta trong
sáng hơn”. Tất cả những điều đó bắt đầu từ một căn nguyên cốt lõi và sâu sắc,
thể hiện trong lời bài hát ở khổ sau:
“Bác đem ánh mặt trời xua màn đêm giá lạnh,
Bác đem mùa xuân về mang hoa đẹp cho đời.
Bác như bài dân ca ru em bé vào đời,
Bác như vì sao sáng, sáng giữa trời
bao la, như cánh chim không mỏi bay khắp 17
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
trời quê hương, xin khắc sâu ơn Người trong tâm hồn Việt Nam”.
3.3.3. Bồi dưỡng các tri thức thẩm mỹ
Qua đó có thể truyền tải các tri thức thẩm mỹ cho học sinh như sau:
- Tình cảm Bác đối với đồng bào, dân tộc: Gắn liền với hành trình khát
vọng suốt cuộc đời đi tìm đường cứu nước và xây dựng xã hội chủ nghĩa của
Chủ tịch Hồ Chí Minh là tình yêu thương con người. Nửa thể kỷ qua kể từ ngày
Bác đi vào cõi vĩnh hằng, không thể kể hết được hàng ngàn bài ca, hàng trăm
bản nhạc hát, viết về Bác; song hàng ngàn bài ca, hàng trăm bản nhạc ấy đều có
một mẫu số chung, là ca ngợi tình thương yêu bao la của Bác đối với dân tộc,
con người và nhân loại; và ngược lại, tình cảm của đồng bào, chiến sĩ cả nước
cùng bầu bạn quốc tế đối với Bác.
- Tình cảm dân tộc đối với Người: Nửa đầu thế kỷ XX, dân tộc Việt Nam
chìm trong đêm trường nô lệ. Xã hội Việt Nam bắt đầu bước sang một trang mới
từ ngày 3-2-1930- ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Ngày 2-9-1945,
Việt Nam bước lên vũ đài chính trị công bố với thế giới về quyền độc lập, tự
quyết và quyền giải phóng dân tộc của một đất nước có chủ quyền, mà người
đứng đầu và khai sinh nước Việt là Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Ngay sau khi Đảng ta thành lập, để ghi nhớ ngày “khai sinh”của Đảng và
công lao của Bác, nhạc sĩ Huy Du cho ra đời ca khúc “Việt Nam ơi mùa Xuân
đến rồi”. Những ca từ giản dị tràn đầy “ánh sáng trí tuệ” của một Đảng non trẻ
sau nhiều năm vẫn nguyên giá trị về về sự khát vọng hòa bình của dân tộc:
“Đảng cộng sản Việt Nam quang vinh, ánh sáng soi đường đưa ta về chiến
thắng. Tổ quốc độc lập tự do muôn năm. Đất nước không quên chân lý mang
theo tên Người. Việt Nam! Ta tiến vào kỷ nguyên ánh sáng...”
Nửa thế kỷ trước, ngày 2-9-1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh rời cõi nhân
gian. Dẫu vẫn hiểu “sinh, lão, bệnh, tử” là qui luật tất yếu của mỗi đời người,
song Người ra đi, cả dân tộc nhói đau. Để bày tỏ tình cảm của dân tộc và bầu
bạn quốc tế đối với công lao của Bác
- Nguyện ước theo con đường Bác đi…: Có một điều khác lạ không 18
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
giống như những lãnh tụ dân tộc khác, tất cả người dân đất Việt thời đất nước
còn chiến tranh vệ quốc đến thời bình lặng im tiếng súng hôm nay, vẫn mãi mãi
yêu quí Chủ tịch Hồ Chí Minh. Hàng triệu bài thơ, hàng ngàn bài hát ngợi ca
Bác không phải Bác là lãnh tụ giả dị khiêm nhường, gần gũi nhân dân; mà còn
tôn kính Bác bởi tình thương yêu bao la Người giành cho dân tộc. Ngược lại cả
dân tộc Việt Nam, không phân biệt già, trẻ, gái trai, thanh niên, bộ đội, tôn giáo
đều tôn kính Bác. Những ca khúc thể hiện tình cảm của thiếu nhi Việt Nam đối
với Người như: “Ai yêu Bác Hồ Chí Minh hơn thiếu niên nhi đồng” của nhạc sĩ
Phong Nhã, “Bác Hồ người cho em tất cả”. Những ca khúc thể hiện tình cảm
của bộ đội đối với Bác như “Bác đang cùng chúng cháu hành quân”, “Đêm
Trường sơn nhớ Bác”…
Không thể kể hết những ca khúc đặc sắc ngợi ca tình cảm bao la của Bác
đối với dân tộc Việt Nam, và dân tộc Việt Nam đối với Người. Chỉ biết 50 năm
qua kể từ ngày Bác vĩnh biệt chúng ta, hình ảnh Người vẫn trong triệu triệu trái
tim người dân đất Việt và bầu bạn quốc tế. Những ca khúc hát về Người vẫn
vang vọng khắp năm châu. Đó là bài ca mang hồn dân tộc, kết nối triệu tấm lòng
yêu nước nguyện mãi mãi thực hiện Di chúc thiêng liêng của Người
3.3.5. Rung cảm thẩm mỹ
- Nội dung lời ca phong phú trong các bài hát giúp học sinh phát hiện vẻ
đẹp trong tự nhiên, sự ngây thơ hồn nhiên khi bước sang tuổi mới lớn, cảm nhận
được tình cảm gia đình, bạn bè,...từ đó gợi mở cho học sinh cách ứng xử cũng
có thể la giáo dục nhân cách và phát triển năng lực cảm thụ âm nhạc cho học sinh phổ thông.
Và những giai điệu trong tác phẩm “Bác Hồ một tình yêu bao la” đã thực
sự đi vào lòng quần chúng thật tự nhiên như những bài dân ca vốn đã quen thuộc
bao đời. Chính những giai điệu và ca từ mộc mạc nhưng chan chứa tình cảm
thiêng liêng ấy đã dễ dàng đi vào lòng quần chúng khiến bao người rơi lệ và giữ
một vị trí vô cùng đặc biệt.
Các bài hát dung dị, tha thiết, dễ được số đông người bình dân ưa thích, 19
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
nhưng giai điệu lại vẫn rất trang trọng. Đều triệt để khai thác chất liệu dân gian
và có khuynh hướng nhạc nhẹ hoá nhưng không bài nào giống bài nào và đều
đạt được mức độ sâu sắc, tới được tận cùng của cảm xúc. Qua những ca khúc về
Bác như chính suy nghĩ, tâm tư, tình cảm của chính mình, hàng triệu đồng bào
đã, đang và sẽ hát trên đường hành quân, ngoài hải đảo, trên biên giới, trong cuộc sống.
3.3.5. Lý tưởng thẩm mỹ cho học sinh
Như vậy có thể nói giúp cho học sinh cảm thụ âm nhạc chính là quá trình
giáo viên cho học sinh tiếp xúc với âm nhạc sớm, cho các em tiếp cận nội dung
và hình thức hoạt động theo hình xoáy trôn ốc, tức là cho trẻ hoạt động từ đơn
giản, dễ rồi khó dần trên nền những kiến thức đã biết để trẻ tiếp cận dần dần, kỹ
năng trong hoạt động giáo dục âm nhạc hay trong bất cứ một lĩnh vực nào cũng
chẳng qua là sự rèn luyện của con người trong một môi trường giáo dục nhất
định. Âm nhạc giúp trung tâm sử lý ngôn ngữ của não phát triển, khiến trẻ có thể
bộc lộ khả năng âm nhạc rất sớm phục vụ cho việc học và nói của học sinh sớm
hơn những đứa trẻ sinh ra và lớn lên trong gia đình không có điều kiện cơ hội
tiếp cận với âm nhạc, vì vậy học sinh sẽ hiểu ra tầm quan trọng vô cùng của môi
trường sống với con người. 20
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217 C. KẾT THÚC
Cùng với sự phát triển của giáo dục âm nhạc trong các trường phổ thông,
khả năng cảm thụ và trình độ âm nhạc của HS cần được nâng cao và cải thiện.
Đây cũng là động lực thúc đẩy đội ngũ giáo viên âm nhạc không ngừng nâng
cao trình độ chuyên môn, cập nhập thông tin mới mang tính thời đại, bổ sung
lượng kiến thức tổng hợp cần thiết như: Ngoại ngữ, tin học... để từ đó tăng thêm
chất lượng giảng dạy. Để đáp ứng những yêu cầu mới cho một đất nước đang
phát triển, hiện giáo dục Việt Nam đang đứng trước những khó khăn, thử thách
không nhỏ trong quá trình hội nhập với thế giới. Trong guồng quay đang vận
hành của một xã hội mà con người chú ý nhiều đến vật chất - kinh tế, để đào tạo
một thế hệ mới, những con người mới phù hợp với cuộc sống hiện đại nhưng
không mất đi cốt cách truyền thống văn hóa, đạo đức của dân tộc ngàn năm văn
hiến, giáo dục âm nhạc ở Việt Nam có vị trí và vai trò quan trọng đối với thanh
thiếu niên, sinh viên, học sinh. Cần phát huy năng khiếu âm nhạc của học sinh
thông qua việc kích thích tiềm năng nghệ thuật tiềm ẩm trong mỗi em nhỏ, làm
cho đời sống tinh thần của trẻ thêm phong phú. Phát triển trí tuệ, bồi dưỡng tình
cảm trong sáng, lành mạnh, hướng tới chân, thiện, mĩ góp phần làm thư giãn đầu
óc, làm cân bằng các nội dung học tập khác ở tiểu học. Khích lệ học sinh hăng
hái tham gia vào các hoạt động âm nhạc, làm cho đời sống tinh thần của các em
phong phú, lành mạnh, tạo điều kiện để các em bộc lộ và phát triển năng khiếu riêng của mình. 21
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoARcPSD|25518217
D. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. A. Xô - Khor (1956), Vai trò giáo dục của âm nhạc, NXB Văn hóa thông tin
2. Phan Trần Bảng (2001), Phương pháp dạy âm nhạc trong nhà trường phổ thông, NXB Giáo dục
3. Howard Gardner (2015), Cơ cấu trí khôn, Nhà xuất bản tri thức
4. Trần Hữu Luyến (2012), Cơ sở tâm lý học dạy học ngoại ngữ, NXB Đại học Quốc Gia Hà Nội 22
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)