Bộ đề ôn thi học kì 2 môn Ngữ văn 6 sách Cánh diều

BỘ ĐỀ ÔN THI HỌC KÌ 2 MÔN VĂN 6 CÁNH DIỀU (Đề số 1)
Phần I: Đọc – hiểu
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
“Anh đội viên mơ màng Như nằm trong giấc mộng Bóng Bác cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng”
(Trích Đêm nay Bác không ngủ, SGK Cánh diều – Ngữ Văn 6/T2)
Câu 1: Khổ thơ trên trích trong bài thơ nào, của ai? Trình bày hoàn cảnh sáng tác văn bản.
Câu 2: Bài thơ em vừa tìm được kể về chuyện gì? Qua điểm nhìn của ai?
Câu 3: Tìm những từ láy trong đoạn thơ trên
Câu 4. Phát hiện biện pháp tu từ trong đoạn thơ trên, xác định kiểu và
nêu hiệu quả của biện pháp tu từ đó.
Phần II: Tập làm văn
Câu 1 : Hãy viết một đoạn văn trình bày giá trị nội dung và nghệ thuật
văn bản em vừa tìm được. ĐÁP ÁN GỢI Ý
Phần I: Đọc – hiểu Câu 1:
- Bài thơ: Đêm nay Bác không ngủ - Tác giả: Minh Huệ
- Năm 1950, trong chiến dịch Biên giới, Bác Hồ đã trục tiếp ra mặt trận
chỉ huy cuộc chiến đấu. Đẩu năm 1951, Minh Huệ ỏ Nghệ An, một người
là bộ đội vừa từ Việt Bắc về. Người bạn ấy kể cho nhà thơ một kỉ niệm
được gặp Bác trong một đêm trên đường đi chiến dịch Biên giới. Câu
chuyện gây xúc động cho Minh Huệ và ông đã dựa vào đó để sáng tác bài thơ. Câu 2:
- Bài thơ kể về một đêm không ngủ trên đường đi chiến dịch của Bác qua
điểm nhìn của anh đội viên Câu 3:
- Từ láy: mơ màng, lồng lộng Câu 4:
- Biện pháp tu từ: So sánh + Anh đội viên mơ màng Như nằm trong giấc mộng → So sánh ngang bằng + Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơn ngọn lửa hồng
→ So sánh không ngang bằng
- Tác dụng: Hai câu thơ đầu “Anh đội viên mơ màng, Như nằm trông giấc
mộng” sử dụng phép so sánh để diễn tả trạng thái mơ màng nửa thức nửa
ngủ của anh đội viên. Chính trong trạng thái ấy mà anh thấy hình ảnh Bác
hiện lên vừa lung linh lớn lao: “Bóng Bác cao lồng lộng - Ấm hơn ngọn
lửa hồng”, tình cảm của Bác được so sánh “ấm hơn” ngọn lửa, tình cảm
ấy đã sưởi ấm, xua tan cái giá lạnh, cái hoang vu của rừng khuya, cái
nhọc nhằn của người chiến sĩ trong đêm đông giá lạnh.​
→ gợi tả hình ảnh Bác vĩ đại gần gũi, vừa thể hiện tình cảm thân thiết
ngưỡng mộ của anh đội viên với Bác
Phần II: Tập làm văn Câu 1: Gợi ý:
Mở đoạn: Bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ” mang giá trị nội dung, nghệ thuật đặc sắc Thân đoạn: Nội dung
Qua câu chuyện về một đêm không ngủ của Bác Hồ trên đường đi chiến
dịch, bài thơ đã thể hiện tấm lòng yêu thương sâu sắc, rộng lớn của Bác
với bộ đội và nhân, đồng thời thể hiện tình cảm yêu kính, cảm phục của
người chiến sĩ đới với lãnh tụ Nghệ thuật
- Nhà thơ lựa chọn, sử dụng thể thơ năm chữ, kết hợp biểu cảm, tự sự và miêu tả.
- Minh Huệ lựa chọn, sử dụng lời thơ giản dị, cónhiều hình ảnh thể hiện
tìnhcảm tự nhiên, chân thành.
- Bài thơ có nhiều từ láy tạo giá trị gợi hình và gợi cảm, khắc họa hình
ảnh cao đẹp về Bác Hồ kính yêu.
Kết đoạn: Khẳng định giá trị nội dung, nghệ thuật của văn bản đã làm
cho em thêm kính yêu và tự hào về vĩ lãnh tụ vĩ đại của dân tộc (Đề số 2)
I. PHẦN ĐỌC- HIỂU (5 điểm)
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi.
“Trong gian phòng lớn tràn ngập ánh sáng, những bức tranh của thí
sinh treo kín bốn bức tường. Bố, mẹ tôi kéo tôi chen qua đám đông để
xem bức tranh của Kiều Phương đã được đóng khung, lồng kính. Trong
tranh, một chú bé đang ngồi nhìn ra ngoài cửa sổ, nơi bầu trời trong xanh.
Mặt chú bé như tỏa ra một thứ ánh sang rất lạ. Toát lên từ cặp mắt, tư thế
ngồi của chú không chỉ sự suy tư mà còn rất mơ mộng nữa. Mẹ hồi hộp thì thầm vào tai tôi:
– Con có nhận ra con không?
Tôi giật sững người. Chăng hiểu sao tôi phải bám chặt lấy tay mẹ.
Thọat tiên là sự ngỡ ngàng, rối đến hãnh diện, sau đó là xấu hổ. Dưới mắt
em tôi, tôi hoàn hảo đến thế kia ư? Tôi nhìn như thôi miện vào dòng chữ
đề trên bức tranh: “Anh trai tôi”. Vậy mà dưới mắt tôi thì…
– Con đã nhận ra con chưa? – Mẹ vẫn hồi hộp.
Tôi không trả lời mẹ vì tôi muốn khóc qúa. Bởi vì nếu nói được với
mẹ, tôi sẽ nói rằng: “Không phải con đâu. Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy”.
(Trích Bức tranh của em gái tôi, SGK Cánh diều – Ngữ Văn 6/T2)
Câu 1. Nhận biết
Nêu tên tác phẩm và phép tu từ nào được sử dụng trong đoạn trích trên? (1 điểm)
Câu 2. Thông hiểu
Nêu nội dung đoạn trích? (1 điểm)
Câu 3. Thông hiểu
Em hãy giải thích tâm trạng của người anh khi đứng trước bức tranh của
em gái : “Thọat nhiên là sự ngỡ ngàng, rối đến hãnh diện, sau đó là xấu hổ” (1 điểm) Câu 4. Nhận biết
Xác định các thành phần chính trong câu sau: Trong tranh, một chú bé
đang ngồi nhìn ra ngoài cửa sổ, nơi bầu trời trong xanh. (1 điểm) Câu 5. Vận dụng
Từ câu chuyện của người anh trong câu chuyện, em rút ra được bài học gì
cho bản thân của mình? (1,0 điểm)
II. PHẦN TẬP LÀM VĂN (5điểm) Vận dụng cao
Kể lại một lần em vô tình mắc lỗi ĐÁP ÁN GỢI Ý
Câu 1. Nhận biết
- Tác phẩm: Bức tranh của em gái tôi - Biện pháp:
+ So sánh: Mặt chú bé như tỏa ra một thứ ánh sang rất lạ
+ Liệt kê: là sự ngỡ ngàng, rối đến hãnh diện, sau đó là xấu hổ
Câu 2. Thông hiểu
Nội dung: Bức tranh đạt giải nhất của Kiều Phương và tâm trạng người
anh khi nhìn bức tranh đó.
Câu 3. Thông hiểu
Trước hết, người anh ngỡ ngàng vì không thể tin được chú bé ngồi
trong bức tranh kia là mình. Sau sự ngỡ ngàng ban đầu ấy, người anh thấy
hãnh diện, hãnh diện vì mình là chủ đề chính của bức tranh đoạt giải nhất
trong cuộc thi vẽ quốc tế. Ngỡ ngàng, hãnh diện rồi cuối cùng là cảm giác
xấu hổ. Người anh nhận ra mình không được đẹp, hoàn hảo như những gì
em gái đã thể hiện. Đặc biệt, người anh xấu hổ khi thấy mình không xứng
đáng với tình cảm trong sáng của Kiều Phương. Câu 4. Nhận biết
Bài học: Bài học có thể rút ra từ truyện ngắn này là: Trước thành công
hay tài năng của người khác, mỗi người cần vượt qua những thói xấu như
ganh ghét, đố kị hay mặc cảm tự ti để hòa chung niềm vui với mọi người.
Lòng nhân hậu và sự độ lượng, vị tha giúp con người tự vượt lên bản thân
để sống thanh thản, tốt đẹp hơn. Câu 5. Vận dụng
Từ câu chuyện của người anh trong câu chuyện, em rút ra được bài học
gì cho bản thân của mình? (1,0 điểm)
II. PHẦN TẬP LÀM VĂN (5điểm) Vận dụng cao Bài làm tham khảo
Cuối năm học vừa qua, em được nhận phần thưởng Học sinh xuất
sắc. Thầy cô và bạn bè khen ngợi nhưng cũng chính những lời khen ấy lại
làm cho em xấu hổ vô cùng. Chuyện là thế này:
Em vốn là học sinh giỏi Toán. Bài kiểm tra nào em cũng đạt điểm
9, điểm 10. Mỗi lần thầy yêu cầu xướng điểm, em trả lời rất rành rọt
trước sự thán phục của bạn bè trong lớp. Một hôm, trong giờ ôn tập, em
chủ quan không học bài cũ. Theo thường lệ, thầy giáo gọi học sinh lên
bảng. Em đã có điểm kiểm tra miệng nên tin chắc là thầy sẽ chẳng gọi
đến mình. Vì vậy em ung dung ngồi ngắm trời qua khung cửa sổ và tưởng
tượng đến trận đá bóng chiều nay giữa đội lớp em với lớp 6B.
Nhưng một chuyện bất ngờ xảy ra. Thầy giáo yêu cầu cả lớp lấy
giấy ra làm bài. Biết làm sao bây giờ? Mọi khi làm bài một tiết, thầy
thường báo trước. Còn hôm nay, sao lại thế này? Đây đó trong lớp nổi lên
tiếng xì xào thắc mắc của một số bạn. Em ngơ ngác nhìn quanh một lượt.
Bạn Hoa ngồi cạnh huých cùi tay vào sườn, nhắc nhở: “Kìa, chép đề đi chứ!”
Em có cảm giác là tiết kiểm tra như kéo dài vô tận. Em loay hoay
viết rồi lại xóa. Vì mất bình tĩnh nên đầu óc cứ rối tinh lên. Thời gian đã
hết, em nộp bài mà lòng cứ thắc thỏm, lo âu.
Tuần sau, thầy giáo trả bài. Như mọi lần, em nhận bài từ tay thầy
để phát cho các bạn. Liếc qua bài mình, thấy bị điểm 3, tim em thắt lại.
Em không để cho ai kịp nhìn thấy và cố giữ nét mặt thản nhiên, vẻ mặt ấy
che giấu bao nhiêu bối rối trong lòng. Thật là chuyện chưa từng có. Ăn
nói làm sao với thầy, với bạn, với bố mẹ bây giờ? Em quay cuồng lo nghĩ
và bất chợt nảy ra một ý. .
Thầy giáo gọi điểm vào sổ. Đến tên em, em bình tĩnh xướng to:
Tám ạ! Thầy gọi tiếp bạn khác. Em thở phào nhẹ nhõm và tự nhủ chắc
thầy giáo sẽ không để ý vì có gần chục bài bị điểm kém cơ mà!
Để xóa sạch mọi dấu vết, tối hôm ấy em làm lại bài rồi lấy bút đỏ
ghi điểm 8 theo nét chữ của thầy. Ngày qua ngày, cứ nghĩ đến lúc thầy
giáo yêu cầu xem lại bài mà em lạnh cả người. May sao, mọi chuyện rồi
cũng trôi qua và tưởng chừng em đã quên bẵng chuyện ấy.
Cuối năm, em đạt danh hiệu Học sinh xuất sắc. Những tràng vỗ tay,
những lời khen ngợi chân thành, vẻ hài lòng và tự hào của cha mẹ. Tất cả
những điều ấy vô tình khơi dậy sự day dứt và xấu hổ trong em. Em không
xứng đáng. Em muốn nói lên sự thật xấu xa ấy nhưng không đủ can đảm.
Thời gian đã đẩy lùi mọi chuyện vào dĩ vãng nhưng nỗi ân hận vẫn
còn nguyên đó. Giờ em kể lại chuyện này mà lòng chưa hết day dứt.
Mong thầy cô, cha mẹ và các bạn tha thứ cho em. Em hứa không bao giờ mắc lỗi lầm đó nữa. (Đề số 3)
Phần I: Đọc – hiểu
Đọc ngữ liệu sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
“Choắt không dậy được nữa, nằm thoi thóp. Thấy thế, tôi hoảng
hốt quỳ xuống, nâng đầu Choắt lên mà than rằng:
- Nào tôi đâu biết cơ sự lại ra nông nỗi này! Tôi hối lắm. Tôi hối
hận lắm! Anh mà chết là chỉ tại cái tội ngông cuồng dại dột của tôi. Tôi
biết làm thế nào bây giờ? Tôi không ngờ Dế Choắt nói với tôi một câu như thế này:
- Thôi, tôi ốm yếu quá rồi, chết cũng được. Nhưng trước khi nhắm
mắt, tôi khuyên anh: ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không
biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình đấy. Thế rồi Dế Choắt
tắt thở. Tôi thương lắm. Vừa thương vừa ăn năn tội mình.”
(Trích Bài học đường đời đầu tiên, SGK Cánh diều – Ngữ Văn 6/T2)
Câu 1: Đoạn văn trích trong văn bản nào? Xác định ngôi kể của văn bản đó.
Câu 2: Cho biết phương thức biểu đạt chính của đoạn văn trên.
Câu 3: Nhân vật Dế Choắt trong đoạn văn lâm vào tình cảnh gì? Vì sao?
Câu 4: Tìm các từ láy và xác định biện pháp tu từ được sử dụng trong
đoạn văn trên. Trình bày tác dụng của biện pháp tu từ đó.
Câu 5: Dế Choắt khuyên Dế Mèn điều gì? Qua đó, em thấy Dế Choắt là người như thế nào?
Phần II: Tập làm văn
Câu 1: Trao đổi về vấn đề: “Chơi game chỉ có hại. Đúng hay sai” ĐÁP ÁN GỢI Ý
Phần I: Đọc – hiểu Câu 1:
- Đoạn văn trên trích từ văn bản Bài học đường đời đầu tiên
- Ngôi kể: Ngôi thứ nhất Câu 2:
- Phương thức biểu đạt chính của đoạn văn: Tự sự Câu 3:
- Nhân vật Dế Choắt bị chị Cốc dung mỏ mổ oan đến thoi thóp rồi phải bỏ mạng
- Nguyên nhân: Chỉ vì trò nghịch dại không suy nghĩ
- trêu chị Cốc của Dế Mèn Câu 4:
- Các từ láy trong đoạn văn: thoi thóp, hoảng hốt. nông nỗi, dại dột, hung hăng, bậy bạ, ăn năn
- Biện pháp tu từ: Nhân hóa
à Tác dụng: khiến các nhân vật trong đoạn văn:Dế Mèn và Dế Choắt vốn
là các loài vật trở nên gần gũi với con người, hiện ra như những con
người biết hành động, suy nghĩ, buồn vui. Làm cho câu chuyện diễn ra
chân thực, sinh động, hấp dẫn.) Câu 5:
- Dế Choắt khuyên Dế Mèn:
+ Không được hung hăng kiêu ngạo
+ Trước khi làm việc gì đó phải suy nghĩ thật kĩ càng
à Qua đó, em thấy Dế Choắt là là một người nhân hậu. Dế Mèn đã gây ra
cái chết cho Dế Choắt nhưng Dế Choắt không hề trách cứ hay tỏ thái độ
căm giận. Ngược lại Dế Choắt còn chân thành khuyên nhủ Dế Mèn. Dế
Choắt quả là một người có trái tim độ lượng.
Phần II: Tập làm văn
Câu 1 : Trao đổi về vấn đề: “Chơi game chỉ có hại. Đúng hay sai” Bài làm tham khảo
Xin chào thầy cô và các bạn. Tôi nghĩ rằng đến 90% hay thậm chí
99% các bạn ở đây đã từng chơi một game gì đó. Tuy nhiên, chơi game
có lợi hay hại? Theo tôi, việc chơi game tích cực hay tiêu cực đều phụ
thuộc vào việc bạn chơi game như thế nào.
Trò chơi điện tử (tiếng Anh: electronic game) là một trò chơi sử
dụng các thiết bị điện tử để tạo ra một hệ thống tương tác mà người dùng
có thể chơi. Chúng ta có thể điểm tên một số game khá nổi tiếng như fifa,
liên minh huyền thoại, boom,. .
Chúng ta không thể phủ nhận những lợi ích mà chơi game mang lại.
Có một sự thật mà chúng ta phải công nhận rằng các từ ngữ tiếng Anh
trong game được các bạn học sinh sử dụng một cách thành thạo (kể cả
khi học sinh ấy học không giỏi tiếng Anh). Vì chỉ có biết và hiểu các
công dụng cũng như học tiếng Anh với niềm say mê hứng thú như vậy
thì việc học mới hiệu quả. Hơn nữa, có rất nhiều trò chơi điện tử mang
tính trí tuệ và sáng tạo cao như cờ vua, cờ caro, giải mã,. . Việc chơi
game tăng khả năng phản xạ của học sinh cũng như phát triển tư duy và
sự sáng tạo trong việc giải quyết vấn đề. Đặc biệt, chơi game giúp mọi
người giải tỏa căng thẳng (đặc biệt là khi chơi cùng một vài người bạn).
Sau những giờ học hay giờ làm việc căng thẳng, việc chơi game sẽ giúp
bạn giải tỏa tâm lí ấy. Bạn sẽ quên đi những mệt mỏi để hòa nhập vào thế
giới ảo mộng, phi thực tế.
Tuy nhiên, game cũng mang nhiều những tác hại. Thứ nhất, chơi
game ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của mọi người. Việc ngồi quá lâu
trước máy tính hay thức đêm sẽ ảnh hưởng đến thị lực hoặc một số bộ
phận như tim, gan,. . của con người. Sự cáu giận khi bị thua game có thể
khiến bạn stress hơn và không giữ được bình tĩnh. Hơn nữa, nếu như
dành quá nhiều thời gian cho game, tất cả những công việc khác của bạn
sẽ bị đình trệ. Bạn bị cuốn vào những cuộc vui và sự thú vị của trò chơi
mà quên mất thời gian trôi nhanh. Đôi khi sự bỏ lỡ một công việc nào đó
sẽ khiến bạn hối hận sau này. Hoặc với lứa tuổi học sinh của chúng ta,
nếu chơi game mà quên học thì kết quả học tập sẽ xuống dốc không
phanh. Điều cuối cùng mà tôi muốn nhấn mạnh: chơi game tiềm tàng khả
năng hao hụt về tài chính. Điều này là bởi vì nếu muốn có được đồ đẹp,
xịn, chơi được vui hơn thì đa phần các nhà sản xuất sẽ thúc đẩy người
chơi nạp tiền vào tài khoản. Nếu hết, bạn lại muốn nạp thêm để trải nghiệm tiếp.
Như vậy, chơi game có cả hai mặt lợi và hại. Nếu chúng ta có cách
quản lí việc chơi game để không ảnh hưởng cuộc sống thực tại thì game
sẽ không phải vấn đề gì quá to lớn. Mỗi ngày chỉ nên chơi vài tiếng để
giảm stress chứ không nên dành quá nhiều thời gian, tiền bạc, công sức,. .
vào đó. Hãy trở thành một người chơi thông minh. Đó là suy nghĩ của tôi, còn các bạn thì sao? (Đề số 4)
Phần I: Đọc – hiểu
Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi bên dưới: “Chú bé loắt choắt Cái xắc xinh xinh Cái chân thoăn thoắt Cái đầu nghênh nghênh Ca lô đội lệch Mồm huýt sáo vang Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng”
(Trích Lượm, SGK Cánh diều – Ngữ Văn 6/T2)
Câu 1: Đoạn thơ trích trong văn bản nào? Của ai? Đoạn thơ nhắc đến nhân vật nào?
Câu 2: Cho biết phương thức biểu đạt của văn bản chứa đoạn văn trên
Câu 3: Chỉ ra những từ láy có trong đoạn thơ.
Câu 4: Chỉ ra biện pháp tu từ nổi bật trong khổ thơ thứ hai và nêu rõ tác dụng của nó.
Phần II: Tập làm văn
Câu 1: Hãy viết một đoạn văn tả lại hình ảnh nhân vật “chú bé”.
Câu 2: Hãy miêu tả hình ảnh mẹ/cha khi em được điểm tố ĐÁP ÁN GỢI Ý
Phần I: Đọc – hiểu Câu 1: - Bài thơ: Lượm - Tác giả: Tố Hữu
- Đoạn thơ nhắc đến nhân vật Lượm Câu 2:
PTBĐ chính: Biểu cảm kết hợp tự sự và miêu tả Câu 3:
- Từ láy: loắt choắt, xinh xinh, thoăn thoắt, nghênh nghênh Câu 4:
Biện pháp tu từ nổi bật”: so sánh và ẩn dụ
- Trong đoạn thơ trên, nhà thơ Tố Hữu đã sử dụng rất tinh tế biện pháp so sánh.
- Chú bé Lượm khiến tác giả liên tưởng đến hình ảnh “con chim chích
nhảy trên đường vàng”. → Tác dụng
+ Gợi hình: Chim Chích là loài chim gần gũi với hình ảnh những làng
quê Việt Nam. Chim Chích nhỏ nhưng nhanh nhẹn, rất đáng yêu. So sánh
hình ảnh chú bé Lượm với hình ảnh con chim chích, nhà thơ đã gợi lên
dáng vẻ nhỏ nhắn, hoạt bát, tinh nghịch, nhanh nhẹn của chú.
+ Gợi cảm: Người đọc trân trọng vẻ đáng yêu, hồn nhiên và sự nhanh nhẹn của chú bé Lượm
- Hình ảnh “đường vàng” gợi đến hình ảnh con đường đầy nắng vàng mà
chú bé Lượm đang tiến bước. “Con đường vàng” ấy cũngcó thể hiểu là
hình ảnh ẩn dụ chỉ con đường vinh quang của cách mạng mà Lượm đang dũng cảm bước đi.
Phần II: Tập làm văn Câu 1:
Gợi ý: Lượm là một chú bé liên lạc nhỏ tuổi. Dáng người chú bé
nhỏ nhắn nhưng Lượm rất nhanh nhẹn. Cái chân thoăn thoắt trên đường
đạn lửa để chuyển thư liên lạc.Bộ trang phục là bộ quần áo của những
người đi liên lạc trong thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp. Cái xắc
xinh xinh luôn đeo bên mình. Cái đầu nghênh nghênh đội chiếc mũ trắng
tinh khôi. Chú bé luôn yêu đời, luôn huýt sáo, luôn đáng yêu và tinh
nghịch. Lời nói giản dị, chân thật. Nhiệm vụ gấp gáp, Lượm bất chấp
hiểm nguy, băng qua mặt trận đỏ lừ lửa đạn. Những viên đạn bay vèo vèo
như muốn xới tung những thửa ruộng vàng rực trước mặt. Lượm thận
trọng bỏ thư 24 vào cái xách nhỏ vắt chéo ngang trước ngực rồi phóng
như bay về phía trước. Một tiếng nổ vang dội cả đất trời, Lượm đã ngã
xuống trên một cách đồng quê thơm mùi lúa chín.…Chú bé đã hi sinh
trên đường đi liên lạc, Nhưng hình ảnh Lượm sẽ vẫn còn mãi trong lòng
mọi người, còn mãi với quê hương, đất nước. (Đề số 5) Câu 1. (3,0 điểm)
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi dưới đây:
“Tôi chẳng tìm thấy ở tôi một năng khiếu gì. Và không hiểu vì sao tôi
không thể thân với Mèo như trước kia được nữa. Chỉ cần một lỗi nhỏ ở nó là tôi gắt um lên.”
(Trích Bức tranh của em gái tôi, SGK Cánh diều – Ngữ Văn 6/T2)
a) Lời kể trong đoạn văn trên là của nhân vật nào trong truyện? Kể về sự
việc gì? Vì sao nhân vật “tôi” lại không thể thân với em gái như trước kia được nữa?
b) Nêu ý nghĩa của truyện “Bức tranh của em gái tôi” (Tạ Duy Anh)? Câu 2. (2,0 điểm)
a) Hai câu thơ sau sử dụng phép tu từ gì? Nêu tác dụng của phép tu từ đó?
“Người Cha mái tóc bạc Đốt lửa cho anh nằm” (Minh Huệ)
b) Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong những câu sau:
b.1. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. (Tô Hoài)
b.2. Chợ Năm Căn nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập. (Đoàn Giỏi) Câu 3. (5,0 điểm)
Nhiều người cho rằng nên có vật nuôi trong nhà, em có ý kiến như thế nào về vấn đề này ĐÁP ÁN GỢI Ý Câu 1. (3,0 điểm)
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi dưới đây: a.
- Lời kể trong đoạn văn là của nhân vật người anh trong truyện “Bức
tranh của em gái tôi” (Tạ Duy Anh).
- Đoạn văn kể về tâm trạng, cảm xúc của người anh sau khi tài năng hội
họa của em gái được phát hiện.
- Nhân vật “tôi” – người anh, không thể thân với em gái như trước kia được nữa, vì:
+ Người anh mặc cảm, tự ti nghĩ rằng bản thân không có năng khiếu gì,
cảm thấy mình thua kém em.
+ Ghen tuông, đố kị với tài năng của em. b.
- Ý nghĩa của truyện “Bức tranh của em gái tôi”: Tình cảm trong sáng,
nhân hậu bao giờ cũng lớn hơn, cao đẹp hơn lòng ghen ghét, đố kị. Câu 2. (2,0 điểm) a.
- Hai câu thơ sử dụng phép tu từ ẩn dụ (Người Cha –> Bác Hồ).
- Tác dụng: Bác Hồ được miêu tả như một người cha luôn luôn dành sự
quan tâm, yêu thương, chăm lo cho các anh bộ đội như những đứa con
của mình. Đồng thời thể hiện lòng biết ơn, sự kính trọng, thương yêu của
anh đội viên đối với Bác. b.
- Xác định chủ ngữ, vị ngữ: Chủ ngữ Vị ngữ b1) Tôi
đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.
b2) Chợ Năm Căn nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập. Câu 3. (5,0 điểm) Dàn bài 1. Mở bài
Nêu vấn đề cần bàn luận (Nên hay không nên có vật nuôi trong nhà?)
2. Thân bài: Trình bày ý kiến của bản thân:
- Ý kiến: Nên có vật nuôi trong nhà.
- Nêu lí lẽ để làm rõ lí do cần có vật nuôi trong nhà.
- Bằng chứng cụ thể về lợi ích của vật nuôi. 3. Kết bài
Khẳng định lại ý kiến của bản thân, đề xuất biện pháp bảo vệ vật nuôi. Bài làm tham khảo
Con người và các loài vật luôn có một mối liên hệ. Hiện nay, rất
nhiều người vẫn luôn tranh cãi về vấn đề nên hay không có vật nuôi trong
nhà. Theo cá nhân tôi, việc nuôi thú cưng trong nhà là hoàn toàn cần thiết.
Vật nuôi (hay còn gọi là thú cưng) là những loài động vật được con người
nuôi dưỡng, chăm sóc với mục đích làm như làm cảnh, bầu bạn… Không
thể phủ nhận rằng, việc nuôi thú cưng trong nhà sẽ đem đến rất nhiều lợi ích cho con người.
Đầu tiên, vật nuôi sẽ giúp con người sống có trách nhiệm hơn. Các
loài vật cần được chăm sóc một cách cẩn thận. Chúng cần được cho ăn,
tắm rửa, luyện tập, vui chơi và yêu thương, quan tâm. Học cách sống
trách nhiệm với loài vật, sẽ giúp cho mỗi người sống có trách nhiệm với bản thân hơn.
Thứ hai, vật nuôi giúp con người cân bằng cảm xúc, giảm stress.
Những cử chỉ âu yếm, vuốt ve mang lại cảm giác an toàn. Thú cưng sẽ
không cố gắng đưa ra những lời khuyên mà chúng ta không muốn nghe.
Đôi khi chúng mang lại cho ta cảm giác bình yên, thoải mái và an toàn.
Sau một ngày học tập làm việc mệt mỏi, nếu trở về nhà được chơi đùa với
thú cưng thì sẽ cảm thấy thật dễ chịu. Cảm giác được vuốt ve chúng cũng
giúp con người được thư giãn. Không thể phủ nhận rằng, thú cưng đã trở
thành những người bạn thân thiết của con người.
Thứ ba, nuôi thú cưng giúp con người bồi dưỡng sự tự tin. Khi
thành công trong việc chăm sóc thú cưng, chúng ta cũng sẽ cảm thấy bản thân mình tốt hơn.
Cuối cùng, một số loài vật nuôi còn giúp đỡ con người. Loài chó
vốn nổi tiếng là trung thành. Có không ít câu chuyện kể về việc những
chú chó sẵn sàng hy sinh để cứu chủ khỏi cái chết. Hoặc loài mèo cũng
giúp con người bắt chuột - kẻ thù phá hoại thực phẩm, gieo mầm bệnh tật…
Tuy nhiên, con người cần phải thực sự cân nhắc kĩ trước khi quyết
định nuôi thú cưng. Chúng ta cần phải có đủ điều kiện, thời gian cũng
như sự kiên nhẫn và quan tâm với vật nuôi. Đặc biệt cần tránh xa những
hành vi ngược đãi như bỏ đói, đánh đập. Mà nên coi chúng là một người
bạn để đối xử thân thiết, nhẹ nhàng.
Như vậy, việc có vật nuôi trong nhà là hoàn toàn cần thiết, nhất là
trong cuộc sống hiện đại ngày hôm nay. Sự gắn bó thân thiết với loài vật
sẽ đem đến cho con người rất nhiều lợi ích. (Đề số 6)
I. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN (4 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
Mưa mùa xuân xôn xao, phơi phới. Những hạt mưa bé nhỏ, mềm
mại, rơi như nhảy nhót. Hạt nọ tiếp hạt kia đan xuống mặt đất (. .) Mặt
đất đã kiệt sức bỗng thức dậy, âu yếm đón lấy những giọt mưa ấm áp,
trong lành. Đất trời lại dịu mềm, lại cần mẫn tiếp nhựa cho cây cỏ. Mưa
mùa xuân đã mang lại cho chúng cái sức sống ứ dầy, tràn lên các nhánh
lá mầm non. Và cây trả nghĩa cho mưa bằng cả mùa hoa thơm trái ngọt.
(Tiếng mưa - Nguyễn Thị Thu Trang)
1. Đoạn văn trên được viết theo phương thức biểu đạt nào? (0,5 điểm)
2. Xác định và chỉ ra một biện pháp tu từ được tác giả sử dụng trong văn bản? (1 điểm)
3. Mưa mùa xuân đã đem đến cho muôn loài điều gì? (1 điểm)
4. Dựa vào nội dung câu in đậm trên, là một người con em sẽ trả nghĩa
cho cha mẹ, thầy cô như thế nào khi đang ngồi trên ghế nhà trường? (1,5 điểm)
II. LÀM VĂN (6 điểm)
Kể lại một trải nghiệm đáng nhớ của em cùng bạn bè.
Phòng Giáo dục và Đào tạo . . .
Đề thi Học kì 2 - Cánh diều Năm học 2022 - 2023
Bài thi môn: Ngữ Văn lớp 6
Thời gian làm bài: phút
(không kể thời gian phát đề) (Đề số 7)
Phần I: Đọc – hiểu
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi bên dưới: “Anh đội viên nhìn Bác Bác nhìn ngọn lửa hồng Lòng vui sướng mênh mông Anh thức luôn cùng Bác
(SGK Cánh Diều Ngữ văn 6- tập 2)
Câu 1: Khổ thơ trên trích trong bài thơ nào, của ai?
Câu 2: Từ “Bác” trong câu thơ chỉ ai? Đặt 1 câu nói về “Bác” có vị ngữ
trả lời cho câu hỏi “Như thế nào?”
Câu 3. Nêu nội dung chính của khổ thơ trên
Câu 4: Lí giải vì sao anh chiến sĩ từ hốt hoảng, giật mình lại chuyển
sang “Lòng vui sướng mênh mông”
Phần II: Tập làm văn
Câu 1: Hãy viết một đoạn văn miêu tả hình ảnh Bác trong một đêm không ngủ
Câu 2 : Có ý kiến cho rằng "Lịch sử dân tộc chỉ còn là quá khứ". Trình
bày suy nghĩa của em về vấn đề này (Đề số 8)
I. Đọc – hiểu (3 điểm)
Nước ngọt đang ngày càng khan hiếm và muốn có nước sạch, hợp
vệ sinh để dùng rất tốn kém. Vì vậy, cùng với việc khai thác các nguồn
nước ngọt, con người ngày càng sử dụng một cách hợp lí, tiết kiệm tài nguyên nước.
(SGK Cánh Diều Ngữ văn 6- tập 2)
Câu 1: Đoạn trích trên thuộc văn bản nào đã được học?
Câu 2: Vì sao chúng ta cần phải sử dụng nguồn nước ngọt tiết kiệm, hợp lí?
Câu 3: Em hãy đưa ra một số việc làm cụ thể để sử dụng tiết kiệm, hợp lí nguồn nước ngọt?
II. Tập làm văn (7 điểm)
Trình bày ý kiến của em về vấn đề “Bảo vệ nguồn nước ngọt”