Cân bằng phương trình Cu + HNO3 → Cu(NO3)2 + NO + H2O
Mục lục bài viết
 1. Các bước cân bằng phương trình bằng phương pháp thăng bằng electron
 2. Cân bằng phương trình Cu + HNO3 → Cu(NO3)2 + NO + H2O
 3. Điều kiện để phản ứng Cu tác dụng với HNO3
 4. Hiện tượng khi cho Cu tác dụng với HNO3
 5. Ứng dụng của việc cho Cu tác dụng với HNO3
1. Các bước cân bằng phương trình bằng phương pháp thăng bằng electron
Các bước cân bằng phương trình hóa học bằng phương pháp thăng bằng electron bao gồm:
Bước 1: Xác định các chất tham gia và chất sản phẩm trong phản ứng hóa học.
Bước 2: Xác định số oxi hóa (số oxi hóa) của từng nguyên tố trong các chất tham gia và chất sản phẩm.
Bước 3: Viết phương trình phản ứng ban đầu, chỉ tập trung vào sự thay đổi số oxi hóa của các nguyên tố.
Bước 4: Cân bằng số electron bằng cách thêm các hệ số trước các chất chứa nguyên tố bị thay đổi số oxi hóa.
Bước 5: Cân bằng số nguyên tử của các nguyên tố khác trong phản ứng bằng cách điều chỉnh hệ
số trước các chất tham gia và chất sản phẩm.
Bước 6: Kiểm tra lại phản ứng để đảm bảo số nguyên tử của các nguyên tố và số oxi hóa đã được
cân bằng trên cả hai vế của phương trình.
Bước 7: Kiểm tra lại phản ứng để đảm bảo tính chất vật lý và hóa học của chất không thay đổi
trong quá trình cân bằng.
Bước 8: Ghi lại phương trình cân bằng cuối cùng.
Trong quá trình hóa học, cân bằng phương trình bằng phương pháp thăng bằng electron là một
bước quan trọng để đảm bảo tính chính xác và cân đối của phản ứng. Các bước cân bằng bao gồm
xác định số oxi hóa, viết phương trình ban đầu, cân bằng số electron và số nguyên tử của các
nguyên tố. Phương pháp thăng bằng electron cho phép chúng ta điều chỉnh số electron tham gia
trong các quá trình khử (cho electron) và oxi hóa (nhận electron), đồng thời cân bằng số nguyên
tử của các nguyên tố khác nhau trong phản ứng. Quá trình này đảm bảo rằng số oxi hóa và số
nguyên tử được cân bằng trên cả hai vế của phương trình, đồng thời giữ nguyên tính chất vật lý và
hóa học của các chất trong phản ứng.
Cân bằng phương trình bằng phương pháp thăng bằng electron là một kỹ năng quan trọng trong
hóa học, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự tương tác giữa các chất và đưa ra các phương trình cân
bằng chính xác và hợp lý.
>> Xem thêm: Axit nitric (HNO3) là gì? Tính chất hóa học và bài tập về Axit nitric
2. Cân bằng phương trình Cu + HNO3 → Cu(NO3)2 + NO + H2O
Phương trình hoá học cho phản ứng giữa đồng (Cu) và axit nitric (HNO3) là:
Cu + 4HNO3 → Cu(NO3)2 + 2NO + 2H2O
Trong phản ứng này, một phân tử đồng (Cu) tác dụng với bốn phân tử axit nitric (HNO3), tạo ra
một phân tử đồng nitrat (Cu(NO3)2), hai phân tử nitơ oxi (NO) và hai phân tử nước (H2O).
3. Điều kiện để phản ứng Cu tác dụng với HNO3
Điều kiện để phản ứng giữa đồng (Cu) và dung dịch axit nitric (HNO3) loãng dư diễn ra là có sự
hiện diện của dung dịch axit nitric ở nồng độ phù hợp. Khi dung dịch axit nitric được sử dụng
loãng dư, điều này có nghĩa là lượng axit nitric trong dung dịch nhiều hơn lượng đồng có thể phản
ứng. Điều này đảm bảo rằng đồng sẽ tiếp tục phản ứng với axit nitric cho đến khi một trong hai chất tạo ra đã hết.
Với điều kiện này, phản ứng giữa đồng và axit nitric diễn ra như sau:
Cu + 4HNO3 → Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O
Trong phản ứng này, đồng (Cu) oxi hóa thành ion đồng II (Cu2+) trong muối đồng nitrat
(Cu(NO3)2), trong khi axit nitric (HNO3) bị khử thành oxit nitơ (NO2) và nước (H2O). Dung dịch
axit nitric loãng dư được sử dụng để đảm bảo rằng toàn bộ lượng đồng có thể phản ứng với axit
nitric. Nếu không có dung dịch axit nitric loãng dư, phản ứng có thể dừng lại khi một phần lượng
đồng đã phản ứng hết.
Các điều kiện trên đề cập đến những yếu tố cơ bản để phản ứng Cu tác dụng với HNO3, tuy nhiên,
chính xác hơn, thông số cụ thể về nhiệt độ, nồng độ axit nitric và các chất xúc tác cần thiết để đảm
bảo một phản ứng hiệu quả có thể thay đổi tùy thuộc vào các yếu tố cụ thể của hệ thống phản
ứng. Điều kiện này có thể điều chỉnh bằng cách điều chỉnh tỷ lệ giữa lượng đồng và dung dịch axit
nitric. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng axit nitric là một chất ăn mòn mạnh, do đó cần thực hiện phản
ứng này trong điều kiện an toàn và hạn chế tiếp xúc trực tiếp với axit nitric.
>> Tham khảo: Cân bằng phương trình Al + HNO3 → Al(NO3)3 + NO + H2O
4. Hiện tượng khi cho Cu tác dụng với HNO3
Khi kim loại đồng (Cu) tác dụng với dung dịch axit nitric (HNO3) loãng, xảy ra một loạt hiện
tượng hóa học đáng chú ý. Dưới đây là chi tiết nội dung về hiện tượng này:
- Màu sắc: Ban đầu, kim loại đồng (Cu) có màu đỏ đặc trưng của nó. Tuy nhiên, khi đồng tác dụng
với axit nitric loãng, màu sắc của nó dần dần thay đổi từ đỏ sang xanh lam.
- Tạo thành dung dịch màu xanh lam: Trong quá trình phản ứng, đồng bị oxi hóa thành ion đồng
II (Cu2+). Ion đồng II kết hợp với ion nitrat (NO3-) trong dung dịch axit nitric để tạo thành muối
đồng nitrat (Cu(NO3)2). Muối đồng nitrat có màu xanh lam và là thành phần chính tạo nên màu
sắc xanh lam trong dung dịch.
- Khí không màu hóa nâu: Khi phản ứng xảy ra, axit nitric (HNO3) bị khử thành oxit nitơ (NO) và
nước (H2O). Oxít nitơ (NO) là một khí không màu và không có mùi, nhưng trong điều kiện không
khí, nó tương tác với oxi trong không khí để tạo thành khí nitơ dioxide (NO2) có màu nâu đặc
trưng. Do đó, trong quá trình phản ứng, khi khí oxit nitơ thoát ra khỏi dung dịch, nó sẽ tương tác
với oxi trong không khí và hóa nâu.
=> Tóm lại, khi kim loại đồng (Cu) tác dụng với dung dịch axit nitric (HNO3) loãng, kim loại sẽ
bị oxi hóa thành muối đồng nitrat (Cu(NO3)2) trong dung dịch màu xanh lam và tạo ra khí nitơ
dioxide (NO2) màu nâu trong không khí.
5. Ứng dụng của việc cho Cu tác dụng với HNO3
Việc cho kim loại đồng (Cu) tác dụng với dung dịch axit nitric (HNO3) có một số ứng dụng quan
trọng trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và sản xuất. Dưới đây là một số ứng dụng của việc cho Cu tác dụng với HNO3:
- Phân tích hóa học: Phản ứng giữa Cu và HNO3 được sử dụng trong các quá trình phân tích hóa
học để xác định và xác nhận sự hiện diện của Cu trong mẫu. Ví dụ, trong phép xác định nồng độ
Cu trong một mẫu dung dịch, Cu sẽ phản ứng với HNO3 và tạo ra muối đồng nitrat (Cu(NO3)2),
từ đó có thể xác định nồng độ Cu dựa trên phương pháp phân tích hóa học.
- Sản xuất muối đồng nitrat: Phản ứng giữa Cu và HNO3 dẫn đến tạo thành muối đồng nitrat
(Cu(NO3)2), một hợp chất có ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Muối đồng nitrat được sử
dụng trong sản xuất mực in, chất tạo màu, chất chống oxy hóa, và trong quá trình mạ điện và mạ mạch niken.
- Tạo mô hình và nghiên cứu hóa học: Phản ứng giữa Cu và HNO3 cũng được sử dụng trong
nghiên cứu hóa học và tạo mô hình các quá trình hóa học khác nhau. Các nhà khoa học và sinh
viên có thể sử dụng phản ứng này để thực hiện các thí nghiệm và nghiên cứu về tác động của axit
nitric lên kim loại đồng và các quá trình oxi hóa khác.
- Mô phỏng quá trình tự nhiên: Việc cho Cu tác dụng với HNO3 cũng có thể được sử dụng để mô
phỏng các quá trình tự nhiên trong môi trường axit nitric. Ví dụ, nó có thể được sử dụng để tạo ra
hiện tượng và mô hình hóa học tương tự như quá trình hình thành một số khoáng sản đồng tự nhiên trong tự nhiên.
- Nghiên cứu về khí nitơ dioxide (NO2): Phản ứng giữa Cu và HNO3 tạo ra khí nitơ dioxide (NO2)
trong không khí. Việc nghiên cứu và quan sát khí này có thể được sử dụng trong các nghiên cứu
về môi trường, ô nhiễm không khí, hiệu ứng khí nhà kính và ảnh hưởng của NO2 đến sức khỏe con người.
=> Việc cho Cu tác dụng với HNO3 có nhiều ứng dụng trong phân tích hóa học, sản xuất muối
đồng nitrat, nghiên cứu hóa học và mô phỏng các quá trình tự nhiên, cũng như trong nghiên cứu
về khí nitơ dioxide (NO2) và các vấn đề môi trường liên quan.
Quý khách hàng có nhu cầu thì tham khảo thêm nội dung bài viết sau của công ty Luật Minh
khuê: Cân bằng phương trình Mg + HNO3 → Mg(NO3)2 + NO + H2O