Cấu trúc không gian của làng nghề + Các giải pháp phát triển làng nghề Hạ Thái- Trường Đại học Ngoại ngữ- Đại học Quốc gia Hà Nội

Công nghệ sơn mài chỉ có nguyên lý chung nhưng khác biệt trong kinh nghiệm, cách làm của từng nhà, từng xưởng. Mỗi một bức sơn mài mất của người thợ khoảng 15-16 công oạn tương ương 60 ngày cho 1 sản phẩm. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem

Thông tin:
8 trang 2 tháng trước

Bình luận

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận.

Cấu trúc không gian của làng nghề + Các giải pháp phát triển làng nghề Hạ Thái- Trường Đại học Ngoại ngữ- Đại học Quốc gia Hà Nội

Công nghệ sơn mài chỉ có nguyên lý chung nhưng khác biệt trong kinh nghiệm, cách làm của từng nhà, từng xưởng. Mỗi một bức sơn mài mất của người thợ khoảng 15-16 công oạn tương ương 60 ngày cho 1 sản phẩm. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem

30 15 lượt tải Tải xuống
lOMoARcPSD| 48234554
Downloaded by nguyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com)
IV. CẤU TRÚC KHÔNG GIAN LÀNG NGHỀ
4.1. Khu trung tâm công cộng và các công trình tôn giáo tín ngưỡng Đến với
làng nghề sơn mài Hạ Thái, du khách sẽ có cơ hội tìm hiểu các di tích tôn giáo tín
ngưỡng gắn liền với ời sống người dân từ bao ời nay. Đó là cụm di tích lịch sử
văn hóa gồm ình Hạ Thái ( ình Bà Lạy) - chùa Hạ Thái (Thái Phúc Tự) nghè thôn
Hạ Thái (còn gọi là miếu Năm Cửa).
Đình Hạ Thái (còn gọi là ình Bà Lạy) tọa lạc trên một khu ất cao theo hướng ông
nam trong khu vực cư trú của làng, bố cục theo kiểu chữ “công” gồm Đại bái, Trung
cung, Hậu cung. Nằm song song với tòa Trung cung có nhà Tả - Hữu Vu ở hai bên.
Trước ình có Nghi môn. Phía trước, ngoài sân ình là giếng ình, cổ tròn, ường kính
trên dưới 10m, xây á bao quanh. Toàn bộ không gian ngôi ình, sân ình, hàng cột,
giếng nước và những con ường làng xung quanh ã tạo nên một khung cảnh hài hòa
và ặc trưng của làng quê Bắc bộ.
Đình làng Hạ Thái có ngôi ình làng thờ hai bức hoành phi câu ối sơn son thếp vàng
làm bằng sơn mài vào năm 1780, từ ó mà chúng ta biết ược lịch sử làng nghề truyền
thống sơn mài Hạ Thái có từ cách ây hơn 200 năm. Đình làng Hạ Thái ã ược xếp
hạng di tích quốc gia vào năm 2017
Chùa Hạ Thái nằm bên cạnh ình, cách một con ường nhỏ lát gạch. Chùa có tên
chữ là Thái Phúc Tự, thờ Phật theo phái Đại thừa. Bên cạnh Phật giáo, tín ngưỡng
thờ tự của người dân còn dung hội với Nho giáo và tín ngưỡng thờ mẫu, do vậy
bên cạnh tượng Đức Phật, chùa Hạ Thái còn có tượng Ngọc Hoàng cùng Nam
Tào - Bắc Đẩu, tượng Mẫu Liễu Hạnh cùng các vị trong thần iện của tín ngưỡng
thờ Mẫu nhằm phục vụ nhu cầu tâm linh của người dân ịa phương.
Cách cụm di tích ình và chùa Hạ Thái khoảng 500m là miếu thôn Hạ Thái (còn
ược gọi là miếu Đức Ông hoặc miếu Năm Cửa), thờ Đức Ông (Bùi Sĩ Lượng) và
vợ là Phương Anh phu nhân. Qua thời gian, nghè Hạ Thái còn lại Hậu Cung
(chính là miếu bây giờ), gồm ba gian, gian giữa thờ Đức Ông và phu nhân. Đến
ngày sóc vọng mùng 10 tháng 3 âm lịch (ngày sinh) và ngày 8 tháng 10 âm lịch
(ngày hóa của Đức Ông), miếu thờ ược mở cửa ể người dân ịa phương ến
tưởng niệm và khách thập phương ến tham quan Tài
liệu tham khảo:
Hạ Thi - Phương Thảo (2020): Làng nghề Hạ Thái: Nỗi lo sơn mài truyền
thống biến thành sơn mài công nghiệp
https://danviet.vn/lang-nghe-ha-thai-noi-lo-son-mai-truyen-thong-bien-thanh-s
on-mai-cong-nghiep-20200626100524896.htmp
https://vrplus.info/vrcenter/hathai
4.2. Khu không gian nhà ở, sản xuất
lOMoARcPSD| 48234554
Downloaded by guyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com)
- Theo Sở GD và ĐT TP Hà Nội “Tính chung cả làng nghề Hạ Thái có 800 hộ dân,
trong ó có tới gần 90% hộ dân làm nghề sơn mài với khoảng 1.600 lao ộng và
hàng ngàn lao ộng vệ tinh tại các làng lân cận. Hạ Thái ược UBND tỉnh Hà Tây
(cũ) công nhận là làng nghề năm 2001.”
- Khu dân cư phân bố sát gần, xen kẽ với xưởng sản xuất, thuận tiện cho việc sinh
hoạt và làm việc. Ở làng Hạ Thái còn rất nhiều xưởng nhỏ lẻ, xưởng gia ình.
- Hiện nay, xã Duyên Thái cũng ã quy hoạch và xây dựng các cụm, iểm công nghiệp
ngay tại làng nghề Hạ Thái ể các cơ sở tập trung sản xuất, phát huy hiệu quả. Đây
cũng là một cách ể thu hút khách nước ngoài, không chỉ là những người có quan
hệ giao thương, buôn bán mà còn là những oàn khách du lịch ến tham quan và tìm
hiểu về một làng nghề thủ công truyền thống.
- Nhiều năm nay, các sản phẩm của làng nghề sơn mài Hạ Thái ã có mặt ở
nhiều quốc gia trên thế giới như: Anh, Pháp, Nga, Mỹ, Tây Ban Nha, Úc, Ý,
Nhật Bản, Hàn Quốc... Giá trung bình cho các sản phẩm dao ộng từ 1-5 triệu
ồng loại nhỏ và hàng chục triệu ồng với các tác phẩm cầu kỳ, kích thước
lớn. Doanh thu mỗi hộ hằng năm trung bình ạt 150-200 triệu ồng.
Doanh thu của làng trung bình mỗi năm gần ây từ 20 ến trên 30 tỷ ồng.
Trong ó, doanh thu từ thị trường quốc tế ạt 70% và trong nước ạt 30%.
4.3. Tranh sơn mài
a. Giới thiệu về tranh sơn mài làng Hạ Thái
Danh họa Tô Ngọc Vân trong bài thuyết trình năm 1948, tại Chiến khu Việt
Bắc ã ưa ra khái niệm: “Danh từ sơn mài là một danh từ mới ặt mươi năm nay
ể chỉ một kỹ thuật trước kia gọi là sơn ta nhưng ã biến hóa hẳn do nghệ thuật
mài sơn”. Kỹ thuật tranh sơn mài từng ược ề cao, bởi nó òi hỏi sự kiên trì, tỉ
mỉ, công phu và cẩn thận cùng nhiều công oạn phức tạp, thời gian dài ể hoàn
thành nên một tác phẩm ảm bảo úng ộ bền của tranh cũng tư tính mỹ thuật.
Người dân ở ây cũng không rõ tranh sơn mài ược làm ầu tiên trong làng là khi
nào. Tuy không phải ất tổ nghề sơn của Việt Nam, song nhờ sự khéo léo sáng
tạo của những người thợ, làng nghề Hạ Thái ngày càng có tầm ảnh hưởng
trong ngành sơn mài.
Đây là nghề làm gia công các vật dụng dâng vua chúa, có sơn son thếp vàng.
Người ta gọi tắt là nghề dâng vua. Đầu những thập niên 30 của thế kỷ trước do
cos sự giao lưu cải biến văn hóa Đông-Tây, những họa sĩ Việt Nam ầu tiên học
tại trường Mỹ Thuật Đông Dương ã tìm tòi và sáng tạo thêm cho tranh những
nguyên liệu ộc áo như vỏ sò, vỏ trứng, cật tre…. ặc biệt là kỹ thuật mài, tạo sự
ộc áo và tranh sơn mài cũng ra ời từ ó.
Khi mới ra ời, sơn mài chỉ có 3 màu: Sơn then (màu en), sơn son (màu ỏ) và
sơn cánh gián (màu vàng nâu). Nhờ quá trình tìm tòi sáng tạo, các nghệ nhân
làng Hạ Thái ã phát hiện ra nhiều màu mới với nhiều sắc ộ khác nhau, lộng lẫy
lOMoARcPSD| 48234554
Downloaded by nguyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com)
mà ằm thắm, ẩn hiện lớp lớp tầng tầng, màu dưới nâng màu trên, lại tiếp những
lớp bột vàng, bột bạc ược rắc phủ ậm, nhạt tạo nên những sắc màu tươi tắn lạ
thường.
Để thể hiện một tác phẩm sơn mài, họa sĩ cần chuẩn bị phác thảo màu và phác
thảo nét trên giấy. Can ường nét họa tiết ở phác thảo xuống vóc, sau ó tô sơn,
vẽ các chi tiết của hình trước, rồi tiếp ến quét trùm nền phông sau cùng. Trải
qua nhiều biến ổi trong nguyên liệu, cách làm nhưng làng Hạ Thái vẫn giữ ược
những nét ặc trưng của loại tranh này bằng những vật liệu rất truyền thống như
sơn cánh gián, sơn then, các loại son, bạc thếp, vàng thếp, vỏ trai xà cừ, cùng
nền vóc en truyền thống. Tranh sơn mài tại Hạ Thái ặc biệt hơn nhiều chỗ khác
ở chỗ nội dung sản phẩm tập trung chủ yếu vào thiên nhiên, những cảnh quan
ẹp tại Việt Nam, khiến nhiều bạn bè nước ngoài vô cùng yêu thích.
b. Lịch sử
Trước ây làng có tên là Cự Tràng nhưng ến năm 1870 ược ổi tên là Làng Đông
Thái và ến ầu thế kỷ 20 mới có tên chính thức là làng Hạ Thái. Tương truyền
nghề vẽ tranh Hạ Thái có từ thế kỷ 17, khi ó mới chỉ là nghề vẽ nét. Dù không
phải là quê hương của nghề hội họa ở Việt Nam nhưng Hội họa sĩ Hạ Thái
trước ây ược ánh giá cao bởi có một ội ngũ thợ tài năng, lành nghề và sáng tạo.
Đầu những năm 30 của thế kỷ trước, những họa sĩ Việt Nam ầu tiên theo học
tại Trường Mỹ thuật Đông Dương ã tìm hiểu và phát hiện ra các chất liệu màu
khác như vỏ trứng, ốc sên, măng, ặc biệt là kỹ thuật ánh bóng và sáng tạo ra kỹ
thuật sơn mài ộc áo ể tạo ra những bức tranh sơn mài ích thực. Thuật ngữ sơn
mài và tranh sơn mài cũng xuất phát từ ó.Cũng trong thời gian này, Đinh Văn
Thành, giảng viên trường Mỹ thuật Đông Dương ở làng Hạ Thái ược mời sang
Pháp tham gia cuộc thi vẽ tranh sơn mài Paris. Sau này, ông cải tiến từ sơn dầu
và mang nghề sơn mài về làng. Từ năm 1955, nghề sơn mài làng Hạ Thái trải
qua nhiều thăng trầm nhưng nhìn chung vẫn có bước phát triển ngày càng bền
vững.Năm 1955, làng ã tập hợp những người thợ tài hoa thành lập Nhóm sơn
mài Thanh Hà gồm 15 thành viên.Năm 1959, tập oàn ổi tên thành Hợp tác xã
sơn mài Thanh Hà. Năm 1961, Thanh Hà ược ổi tên thành Hợp tác xã Mỹ nghệ
sơn mài Bình Minh và chuyên sản xuất tranh sơn mài xuất khẩu sang các nước
Đông Âu. Thời kỳ hoàng kim của hợp tác xã là từ năm 1983 ến năm 1985, khi
hợp tác xã có tối a 641 thành viên, trước khi giải thể cùng với sự sụp ổ của các
nước Đông Âu. Làng nghề sơn mài Hạ Thái ược UBND tỉnh Hà Tây (trước ây)
công nhận là làng nghề thủ công vào năm 2001. Hàng năm, làng nghề Hạ Thái
sản xuất hàng triệu sản phẩm theo yêu cầu của khách hàng, các sản phẩm sơn
của Hạ Thái không chỉ khẳng ịnh ược thương hiệu nhờ uy tín và chất lượng mà
còn luôn sáng bóng, mịn màng, ẹp và cực kỳ bền bỉ, cũng nhờ những người thợ
tài hoa mà nó kết tinh ấn tượng về một bàn tay lành nghề và sự sáng tạo.
lOMoARcPSD| 48234554
Downloaded by guyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com)
Tài liệu tham khảo: Về Hạ Thái xem sơn mài (2014) https://s.net.vn/WO2v
a. Cách làm tranh sơn mài tại làng Hạ Thái
Công nghệ sơn mài chỉ có nguyên lý chung nhưng khác biệt trong kinh
nghiệm, cách làm của từng nhà, từng xưởng. Mỗi một bức sơn mài mất
của người thợ khoảng 15-16 công oạn tương ương 60 ngày cho 1 sản
phẩm.
1. Tạo vóc ( cốt ) cho tranh :
Đây là quá trình tạo nên tấm nền của bức tranh với rất nhiều công oạn: Làm mộc,
chống thấm, i hom, lót gỗ.
- Một tấm vóc sẽ trải qua việc quét một lớp keo chuyên dụng nhằm bảo vệ cốt
gỗ khỏi bị nấm mốc, mối mọt.
- Sau ó, sử dụng giấy bả - loại giấy chế từ gỗ gió, bền hơn vải và rất dai - cùng ất
phù sa hom vóc từng chỗ nứt, rạn của tấm gỗ.
- Mỗi lớp sơn lại có một lớp giấy sau ể gỗ khô kiệt mới hom sơn kín cả mặt
trước và sau. Ngày nay, thay vì ất trộn phù sa và sơn ta, thợ thủ công có thể bọc
vải xô, quét sơn chống thấm và chít bột thạch cao cho tấm vóc.
- Lót gỗ là công oạn cuối cùng ể tạo nên tấm vóc sơn mài hoàn chỉnh, thợ sẽ
dùng sơn pha loãng quết ều lên bề mặt tấm vóc 3-4 lớp mỏng, ể lớp sơn khô tự
nhiên rồi mới tiếp tục dùng giấy nhám ể mài vóc cho trong nước trước khi quết
lớp sơn mới. Sơn ược sử dụng trong quá trình này gọi là sơn ta, loại nhựa của
cây sơn mọc ở vùng núi phía Bắc, một nguyên liệu khó khai thác và cũng khó
bảo quản.
2. Phần Gắn
Người thợ sử dụng loại sơn hạt hạt iều kết hợp cùng mùn cưa ể sơn khít iểm hở và lỗ
của lõi tre. Cũng như công oạn lót gỗ, gắn cũng phải chờ cho lớp sơn này khô ộ vài
ngày mới ược sơn làm lớp sơn khác. Nhờ có lớp sơn này, những bức tranh sơn mài sẽ
tránh bị ẩm và làm tăng tuổi thọ cho tranh
3. Đánh vải
Sau lớp sơn thảo, người thợ sẽ phủ một lớp sơn lên trên bề mặt lớp sơn gắn, bọc cùng
thêm lớp vải rồi quét một lớp sơn mỏng lên phía trên. Công oạn này giúp tấm gỗ tránh
chống co, cong vênh, nứt nẻ dưới iều kiện thời tiết, trong ó, vải màn sẽ giúp gắn kết
cốt tre và sơn thành 1 khối.
4.
Để sản phẩm có bề mặt nhẵn mịn, sau 1-2 ngày ể khổ và cắt bỏ các góc vãi cũng như
ánh mịn bằng giấy ráp, người thợ sẽ thực hiện công oạn bó sản phẩm. Lớp sơn bó ược
cấu tạo tương tự như sơn hom nhưng khác ở chỗ loại sơn này sẽ trộn cùng với mùn
cưa, mùn á. Sơn bó ược miết bằng tay theo chiều dọc ể tạo trên bề mặt gỗ một lớp
lOMoARcPSD| 48234554
Downloaded by nguyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com)
mỏng, rồi tới chiều ngang của tấm gỗ và ể khô, bay hết hơi nước trong vòng 3 ngày.
Công oạn này sẽ tạo 1 lớp sơn dày, làm phẳng, tròn sản phẩm.
5. Lót sơn
Sau khi sơn bó ã khô, người thợ lót một lớp sơn hat iều pha loãng với dầu hỏa nlên
toàn bộ bề mặt tấm gỗ. Mục ích của công oạn này là giúp lớp sơn thấm vào trong lớp
sơn hom và sơn bó.
6. Kẹp lót
Công oạn này người thợ vẫn dùng loại sơn hạt iều trộn cùng ất phù sa nhưng loãng và
mỏng hơn ể phủ những nốt chấm cua trên bề mặt, lấp ầy chấm nhỏ bị lõm rồi dùng
giấy ráp ể mài nhẵn
7. Thí
Tùy thuộc vào mục ích, ý ồ của người vẽ, bước thí sơn có thể dùng sơn then hoặc sơn
cánh gián
8. Mài :
Trước khi ưa bức vóc tới tay người họa sĩ,bước mài cần ược tiến hành 2 lần ể bức
tranh ạt ộ phẳng tuyệt ối ồng thời dùng máy mài, ánh bóng sản phẩm.
9. Vẽ mỹ thuật
Họa sĩ sẽ phác thảo lên tấm vóc bằng phấn trắng rồi dùng sơn chín làm từ gỗ thông
tạo nên một bức tranh sơn mài. Trên ó, người ta có thể gắn các nguyên liệu khác nhau
như vỏ trứng, vỏ ốc, vỏ trai, xà cừ, giấy vàng… tùy thuộc vào các thể hiện của họa sĩ.
Sau khi ã phối màu và lớp sơn kết dính ã khô, người họa sĩ sẽ dùng sơn cánh gián pha
cùng dầu hỏa ể phủ lên toàn bộ tranh nhằm giữ cho lớp màu cùng các chi tiết trong
tranh có hiệu ứng lấp lánh và bảo quản lâu nhất có thể.
Tài liệu tham khảo:
Hạ Anh ( 2022) Đam mê làm vóc sơn mài.
https://www.qdnd.vn/van-hoa/doi-song/dam-me-lam-voc-son-mai-705887#:~:text=Qu
y%20tr%C3%ACnh%20k%E1%BB%B9%20thu%E1%BA%ADt%20l%C3%A0m%20
v%C3%B3c%20s%C6%A1n%20m%C3%A0i%20truy%E1%BB%81n%20th%E1%BB
%91ng,gi%C3%B3%2C%20dai%20h%C6%A1n%20c%E1%BA%A3%20v%E1%BA
%A3i.
Cách Làm Tranh Sơn Mài | Dụng Cụ – Nguyên Liệu – Quy Trình ( 2021).
https://www.kiettacnghethuat.com/cach-lam-tranh-son-mai-dung-cu-nguyen-lieu-quy-t
rinh/
CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ
a. Vấn ề, thực trạng hiện nay của làng nghề
1. Vấn ề môi trường:
Mặc dù nhiều kĩ thuật hiện ã ược áp dụng, chất lượng sơn tăng, chất lượng và số
lượng sản phẩm tăng óng góp 75% giá trị kinh tế của xã Duyên Thái, vấn ề môi
trường tại làng Thái Hà ang ở mức áng báo ộng do sự phát triển quá nhanh nhưng
thiếu quy hoạch.
lOMoARcPSD| 48234554
Downloaded by guyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com)
Hiện trạng của không khí và nguồn nước tại làng nghề ược cho là xuống cấp áng kể.
Theo báo VNBusiness “ Dù quá trình chuyển từ sơn ta sang các loại sơn ngoại giúp
giảm áng kể sự ộc hại, nhưng lượng chất thải từ khói bụi, nước mài… vẫn khiến môi
trường làng nghề bị ô nhiễm nặng, gây ảnh hưởng ến sức khỏe của không chỉ người
làm nghề, mà còn của cả người dân ịa phương.
Theo khảo sát tại làng nghề, các cơ sở sản xuất xen kẽ với khu dân cư, với những ống
khói cao từ 5 - 8m, ngày êm nhả khói en ngòm, không khí xung quanh luôn có mùi
hắc, khó chịu. Nước mài tranh và các sản phẩm sơn mài xả trực tiếp ra môi trường gây
ô nhiễm.
Theo kết quả quan trắc, nồng ộ hơi xăng và dung môi hữu cơ o ược tại các xưởng sản
xuất cao gấp 10 - 15 lần so với quy ịnh. Nồng ộ các chất thải rắn lơ lửng, chất hữu cơ
trong nước cũng cao hơn mức bình thường… Tỷ lệ trẻ em ịa phương bị mắc các bệnh
viêm phế quản lên ến gần 50%. Các trường hợp chết vì ung thư mỗi năm lên ến 5 - 7
người.”
Mặc dù cuối năm 2002, hệ thống xử lý bụi sơn và hơi dung môi ầu tiên ã ược lắp ặt tại
Xưởng sơn mài Mỹ Thái, song chỉ sau 1 tuần ã ngưng hoạt ộng. Cả làng chỉ trông chờ
việc giảm thải khói bụi vào vài chục chiếc ống khói thủ công. Những chiếc ống khói
cao nhất chỉ 8m, không ủ khả năng phát tán chất ộc khỏi bán kính 4km tại làng Hạ
Thái. Hơi sơn ộc hại vẫn luẩn quẩn trong làng.
Tài liệu tham khảo :
https://vnbusiness.vn/kinh-doanh-xanh/lang-nghe-son-mai-ha-thai-san-xuat-di-len-moi-truon
g-di-xuong-1009518.html
https://luanvan.net.vn/luan-van/luan-van-xac-dinh-thiet-hai-o-nhiem-moi-truong-o-lang-son-m
ai-ha-thai-thuong-tin-ha-noi-45683/
2. Vấn ề quy mô
Hiện làng Hạ Thái ã phát triển nhiều hoạt ộng du lịch hơn, các sản phẩm ã chạm tới
thị trường nhiều nước, song nhìn chung quy mô còn nhỏ, chưa theo quy hoạch, cơ sở
hạ tầng còn thiếu sự quan tâm nên năng suất lao ộng nhìn chung thấp, chất lượng sản
phẩm làm thủ công nên không ồng ều.
Nhu cầu về vốn cho sản xuất của các xưởng, ặc biệt các hộ gia ình làm CN-TTCN
ngày càng nhiều nhưng vốn cấp còn nhiều hạn chế và khó khăn.
Bên cạnh ó, Thị trường tiêu thụ chính vẫn là hình thức tự tìm thị trường, hoặc phải qua
nhiều bước trung gian, dẫn tới giảm thu nhập của người lao ộng. Các sản phẩm sơn
mài tiêu thụ trong nước còn chưa cao mà chủ yếu là xuất khẩu sang thị trường nước
ngoài như Nhật, Đức, Mỹ…
3. Thực trạng hoạt ộng du lịch tại làng nghề
Tuy có nhiều bài báo quảng bá về làng Hạ Thái, song các xưởng sản xuất còn hạn chế
về mặt quảng bá hình ảnh trên các trang mạng xã hội như Facebook, Instagram,...
hoặc trên các app chuyên du lịch như Traveloka, Tripadvisor,.... những nền tảng có thể
mang lại nhiều khách hàng tiềm ng. Điều này khiến khách nội ịa khi muốn tự trải
nghiệm tham quan du lịch tại làng nghề khó m ịa iểm, giá cả phù hợp. Thêm vào ó,
lOMoARcPSD| 48234554
Downloaded by nguyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com)
xung quanh khu vực làng nghề có rất ít ịa iểm ăn uống, nghỉ ngơi, không phát triển ược
những nhu cầu khác của du lịch, giữ chân khách ở lại làng tham quan lâu hơn.
Mặc dù có ón nhiều oàn khách tới tham quan và du lịch nhưng số lượng so với các
làng nghề khác vẫn còn thấp, ặc biệt là khách trong nước ít tới tham quan ịa iểm này,
do quy mô nhỏ lẻ và hiệu suất quảng bá còn thấp.
4. Vấn ề mẫu mã
Các mẫu mã tranh sơn mài của làng Hạ Thái chủ yếu là thiên nhiên, iều ặc biệt của
làng nghề, song cũng cần phát triển thêm nhiều loại mẫu mã mới.Theo quan sát, hiện
còn xuất hiện hiện tượng một mẫu mã nổi lên và nhiều nơi có, tạo cảm giác nhàm
chán, thiếu a dạng.
b. Các giải pháp phát triển làng nghề
Những vấn ề nêu trên là thách thức ối với sự phát triển bền vững của làng nghề, òi hỏi
cần có những biện pháp giải quyết hiệu quả, rõ ràng.
1. Vấn ề môi trường cần có sự can thiệp kịp thời từ chính quyền ịa phương: nên
xây dựng kế hoạch quy hoạch môi trường chi tiết và thực hiện các biện pháp
quản lý môi trường. Điều này bao gồm việc áp dụng các quy ịnh nghiêm ngặt
về xây dựng cơ sở sản xuất và khu dân cư ể ảm bảo ô nhiễm từ khu sản xuất
không ảnh hưởng ến ời sống người dân. Ngoài ra, các cơ sở sản xuất cũng cần
ầu tư cho các thiết bị, hệ thống xử lí ô nhiễm trước khi xả thải ra môi trường.
Việc cải thiện quy trình sản xuất cũng như giảm thiểu chất thải và khí gây ô
nhiễm cũng là vô cùng cần thiết.
2. Vấn ề quy mô: Chính quyền ịa phương cần phải phải ưa ra kế hoạch ể
quyhoạch và phát triển cơ sở hạ tầng. Đề xuất này ưa ra kế hoạch phát triển cơ
sở hạ tầng cơ bản như ường, cầu, iện, nước và các cơ sở vật chất khác. Điều
này làm tăng năng suất lao ộng và cải thiện chất lượng sản phẩm. Ngoài ra,
chính quyền có thể xin trợ cấp vốn ể phát triển làng nghề: chính phủ và các tổ
chức tài chính sẽ cung cấp các chương trình hỗ trợ vốn có iều kiện với lãi suất
ưu ãi hoặc không có lãi suất ể giúp các hộ gia ình và doanh nghiệp vừa và nhỏ
ở các làng Hạ Thái mở rộng sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm.
3. Vấn ề hình ảnh và du lịch: làng Hạ Thái cần phát triển các chiến lược quảng bá
trên các nền tảng mạng xã hội. Các nội dung truyền thông nên tập trung vào
những nét ặc trưng, sản phẩm nổi bật của làng nghề. Những hình ảnh và video
với nội dung, hình ảnh chất lượng nên ược chia sẻ trên các nền tảng trực tuyến
ể thu hút sự chú ý của khách du lịch. Ngoài ra, việc hợp tác với các công ti du
lịch, thêm làng nghề Hạ Thái vào lịch trình tham quan có thể giúp tăng cường
quảng bá ến với du khách.
4. Vấn ề mẫu mã: Cần tạo ra một môi trường thúc ẩy sự sáng tạo, ổi mới ểtạo ra
những kiểu dáng, mẫu mã mới cho sản phẩm sơn mài. Các nghệ nhân và người
làm nghề ược khuyến khích và hỗ trợ ể thử nghiệm và phát triển những ý tưởng
lOMoARcPSD| 48234554
Downloaded by guyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com)
mới. Ngoài ra, việc tiếp thu thêm ý kiến góp ý từ khách hàng cũng là một giải
pháp hữu hiệu ể a dạng mẫu mã sản phẩm
| 1/8

Preview text:

lOMoAR cPSD| 48234554
IV. CẤU TRÚC KHÔNG GIAN LÀNG NGHỀ
4.1. Khu trung tâm công cộng và các công trình tôn giáo tín ngưỡng Đến với
làng nghề sơn mài Hạ Thái, du khách sẽ có cơ hội tìm hiểu các di tích tôn giáo tín
ngưỡng gắn liền với ời sống người dân từ bao ời nay. Đó là cụm di tích lịch sử
văn hóa gồm ình Hạ Thái ( ình Bà Lạy) - chùa Hạ Thái (Thái Phúc Tự) nghè thôn
Hạ Thái (còn gọi là miếu Năm Cửa).
Đình Hạ Thái (còn gọi là ình Bà Lạy) tọa lạc trên một khu ất cao theo hướng ông
nam trong khu vực cư trú của làng, bố cục theo kiểu chữ “công” gồm Đại bái, Trung
cung, Hậu cung. Nằm song song với tòa Trung cung có nhà Tả - Hữu Vu ở hai bên.
Trước ình có Nghi môn. Phía trước, ngoài sân ình là giếng ình, cổ tròn, ường kính
trên dưới 10m, xây á bao quanh. Toàn bộ không gian ngôi ình, sân ình, hàng cột,
giếng nước và những con ường làng xung quanh ã tạo nên một khung cảnh hài hòa
và ặc trưng của làng quê Bắc bộ.
Đình làng Hạ Thái có ngôi ình làng thờ hai bức hoành phi câu ối sơn son thếp vàng
làm bằng sơn mài vào năm 1780, từ ó mà chúng ta biết ược lịch sử làng nghề truyền
thống sơn mài Hạ Thái có từ cách ây hơn 200 năm. Đình làng Hạ Thái ã ược xếp
hạng di tích quốc gia vào năm 2017
Chùa Hạ Thái nằm bên cạnh ình, cách một con ường nhỏ lát gạch. Chùa có tên
chữ là Thái Phúc Tự, thờ Phật theo phái Đại thừa. Bên cạnh Phật giáo, tín ngưỡng
thờ tự của người dân còn dung hội với Nho giáo và tín ngưỡng thờ mẫu, do vậy
bên cạnh tượng Đức Phật, chùa Hạ Thái còn có tượng Ngọc Hoàng cùng Nam
Tào - Bắc Đẩu, tượng Mẫu Liễu Hạnh cùng các vị trong thần iện của tín ngưỡng
thờ Mẫu nhằm phục vụ nhu cầu tâm linh của người dân ịa phương.
Cách cụm di tích ình và chùa Hạ Thái khoảng 500m là miếu thôn Hạ Thái (còn
ược gọi là miếu Đức Ông hoặc miếu Năm Cửa), thờ Đức Ông (Bùi Sĩ Lượng) và
vợ là Phương Anh phu nhân. Qua thời gian, nghè Hạ Thái còn lại Hậu Cung
(chính là miếu bây giờ), gồm ba gian, gian giữa thờ Đức Ông và phu nhân. Đến
ngày sóc vọng mùng 10 tháng 3 âm lịch (ngày sinh) và ngày 8 tháng 10 âm lịch
(ngày hóa của Đức Ông), miếu thờ ược mở cửa ể người dân ịa phương ến
tưởng niệm và khách thập phương ến tham quan Tài liệu tham khảo:
Hạ Thi - Phương Thảo (2020): Làng nghề Hạ Thái: Nỗi lo sơn mài truyền
thống biến thành sơn mài công nghiệp
https://danviet.vn/lang-nghe-ha-thai-noi-lo-son-mai-truyen-thong-bien-thanh-s
on-mai-cong-nghiep-20200626100524896.htmp
https://vrplus.info/vrcenter/hathai
4.2. Khu không gian nhà ở, sản xuất
Downloaded by nguyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com) lOMoAR cPSD| 48234554
- Theo Sở GD và ĐT TP Hà Nội “Tính chung cả làng nghề Hạ Thái có 800 hộ dân,
trong ó có tới gần 90% hộ dân làm nghề sơn mài với khoảng 1.600 lao ộng và
hàng ngàn lao ộng vệ tinh tại các làng lân cận. Hạ Thái ược UBND tỉnh Hà Tây
(cũ) công nhận là làng nghề năm 2001.”
- Khu dân cư phân bố sát gần, xen kẽ với xưởng sản xuất, thuận tiện cho việc sinh
hoạt và làm việc. Ở làng Hạ Thái còn rất nhiều xưởng nhỏ lẻ, xưởng gia ình.
- Hiện nay, xã Duyên Thái cũng ã quy hoạch và xây dựng các cụm, iểm công nghiệp
ngay tại làng nghề Hạ Thái ể các cơ sở tập trung sản xuất, phát huy hiệu quả. Đây
cũng là một cách ể thu hút khách nước ngoài, không chỉ là những người có quan
hệ giao thương, buôn bán mà còn là những oàn khách du lịch ến tham quan và tìm
hiểu về một làng nghề thủ công truyền thống.
- Nhiều năm nay, các sản phẩm của làng nghề sơn mài Hạ Thái ã có mặt ở
nhiều quốc gia trên thế giới như: Anh, Pháp, Nga, Mỹ, Tây Ban Nha, Úc, Ý,
Nhật Bản, Hàn Quốc... Giá trung bình cho các sản phẩm dao ộng từ 1-5 triệu

ồng loại nhỏ và hàng chục triệu ồng với các tác phẩm cầu kỳ, kích thước
lớn. Doanh thu mỗi hộ hằng năm trung bình ạt 150-200 triệu ồng.
Doanh thu của làng trung bình mỗi năm gần ây từ 20 ến trên 30 tỷ ồng.
Trong ó, doanh thu từ thị trường quốc tế ạt 70% và trong nước ạt 30%. 4.3. Tranh sơn mài
a. Giới thiệu về tranh sơn mài làng Hạ Thái
Danh họa Tô Ngọc Vân trong bài thuyết trình năm 1948, tại Chiến khu Việt
Bắc ã ưa ra khái niệm: “Danh từ sơn mài là một danh từ mới ặt mươi năm nay
ể chỉ một kỹ thuật trước kia gọi là sơn ta nhưng ã biến hóa hẳn do nghệ thuật
mài sơn”. Kỹ thuật tranh sơn mài từng ược ề cao, bởi nó òi hỏi sự kiên trì, tỉ
mỉ, công phu và cẩn thận cùng nhiều công oạn phức tạp, thời gian dài ể hoàn
thành nên một tác phẩm ảm bảo úng ộ bền của tranh cũng tư tính mỹ thuật.
Người dân ở ây cũng không rõ tranh sơn mài ược làm ầu tiên trong làng là khi
nào. Tuy không phải ất tổ nghề sơn của Việt Nam, song nhờ sự khéo léo sáng
tạo của những người thợ, làng nghề Hạ Thái ngày càng có tầm ảnh hưởng trong ngành sơn mài.
Đây là nghề làm gia công các vật dụng dâng vua chúa, có sơn son thếp vàng.
Người ta gọi tắt là nghề dâng vua. Đầu những thập niên 30 của thế kỷ trước do
cos sự giao lưu cải biến văn hóa Đông-Tây, những họa sĩ Việt Nam ầu tiên học
tại trường Mỹ Thuật Đông Dương ã tìm tòi và sáng tạo thêm cho tranh những
nguyên liệu ộc áo như vỏ sò, vỏ trứng, cật tre…. ặc biệt là kỹ thuật mài, tạo sự
ộc áo và tranh sơn mài cũng ra ời từ ó.
Khi mới ra ời, sơn mài chỉ có 3 màu: Sơn then (màu en), sơn son (màu ỏ) và
sơn cánh gián (màu vàng nâu). Nhờ quá trình tìm tòi sáng tạo, các nghệ nhân
làng Hạ Thái ã phát hiện ra nhiều màu mới với nhiều sắc ộ khác nhau, lộng lẫy
Downloaded by guyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com) lOMoAR cPSD| 48234554
mà ằm thắm, ẩn hiện lớp lớp tầng tầng, màu dưới nâng màu trên, lại tiếp những
lớp bột vàng, bột bạc ược rắc phủ ậm, nhạt tạo nên những sắc màu tươi tắn lạ thường.
Để thể hiện một tác phẩm sơn mài, họa sĩ cần chuẩn bị phác thảo màu và phác
thảo nét trên giấy. Can ường nét họa tiết ở phác thảo xuống vóc, sau ó tô sơn,
vẽ các chi tiết của hình trước, rồi tiếp ến quét trùm nền phông sau cùng. Trải
qua nhiều biến ổi trong nguyên liệu, cách làm nhưng làng Hạ Thái vẫn giữ ược
những nét ặc trưng của loại tranh này bằng những vật liệu rất truyền thống như
sơn cánh gián, sơn then, các loại son, bạc thếp, vàng thếp, vỏ trai xà cừ, cùng
nền vóc en truyền thống. Tranh sơn mài tại Hạ Thái ặc biệt hơn nhiều chỗ khác
ở chỗ nội dung sản phẩm tập trung chủ yếu vào thiên nhiên, những cảnh quan
ẹp tại Việt Nam, khiến nhiều bạn bè nước ngoài vô cùng yêu thích. b. Lịch sử
Trước ây làng có tên là Cự Tràng nhưng ến năm 1870 ược ổi tên là Làng Đông
Thái và ến ầu thế kỷ 20 mới có tên chính thức là làng Hạ Thái. Tương truyền
nghề vẽ tranh Hạ Thái có từ thế kỷ 17, khi ó mới chỉ là nghề vẽ nét. Dù không
phải là quê hương của nghề hội họa ở Việt Nam nhưng Hội họa sĩ Hạ Thái
trước ây ược ánh giá cao bởi có một ội ngũ thợ tài năng, lành nghề và sáng tạo.
Đầu những năm 30 của thế kỷ trước, những họa sĩ Việt Nam ầu tiên theo học
tại Trường Mỹ thuật Đông Dương ã tìm hiểu và phát hiện ra các chất liệu màu
khác như vỏ trứng, ốc sên, măng, ặc biệt là kỹ thuật ánh bóng và sáng tạo ra kỹ
thuật sơn mài ộc áo ể tạo ra những bức tranh sơn mài ích thực. Thuật ngữ sơn
mài và tranh sơn mài cũng xuất phát từ ó.Cũng trong thời gian này, Đinh Văn
Thành, giảng viên trường Mỹ thuật Đông Dương ở làng Hạ Thái ược mời sang
Pháp tham gia cuộc thi vẽ tranh sơn mài Paris. Sau này, ông cải tiến từ sơn dầu
và mang nghề sơn mài về làng. Từ năm 1955, nghề sơn mài làng Hạ Thái trải
qua nhiều thăng trầm nhưng nhìn chung vẫn có bước phát triển ngày càng bền
vững.Năm 1955, làng ã tập hợp những người thợ tài hoa thành lập Nhóm sơn
mài Thanh Hà gồm 15 thành viên.Năm 1959, tập oàn ổi tên thành Hợp tác xã
sơn mài Thanh Hà. Năm 1961, Thanh Hà ược ổi tên thành Hợp tác xã Mỹ nghệ
sơn mài Bình Minh và chuyên sản xuất tranh sơn mài xuất khẩu sang các nước
Đông Âu. Thời kỳ hoàng kim của hợp tác xã là từ năm 1983 ến năm 1985, khi
hợp tác xã có tối a 641 thành viên, trước khi giải thể cùng với sự sụp ổ của các
nước Đông Âu. Làng nghề sơn mài Hạ Thái ược UBND tỉnh Hà Tây (trước ây)
công nhận là làng nghề thủ công vào năm 2001. Hàng năm, làng nghề Hạ Thái
sản xuất hàng triệu sản phẩm theo yêu cầu của khách hàng, các sản phẩm sơn
của Hạ Thái không chỉ khẳng ịnh ược thương hiệu nhờ uy tín và chất lượng mà
còn luôn sáng bóng, mịn màng, ẹp và cực kỳ bền bỉ, cũng nhờ những người thợ
tài hoa mà nó kết tinh ấn tượng về một bàn tay lành nghề và sự sáng tạo.
Downloaded by nguyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com) lOMoAR cPSD| 48234554
Tài liệu tham khảo: Về Hạ Thái xem sơn mài (2014) https://s.net.vn/WO2v
a. Cách làm tranh sơn mài tại làng Hạ Thái
Công nghệ sơn mài chỉ có nguyên lý chung nhưng khác biệt trong kinh
nghiệm, cách làm của từng nhà, từng xưởng. Mỗi một bức sơn mài mất
của người thợ khoảng 15-16 công oạn tương ương 60 ngày cho 1 sản phẩm.
1. Tạo vóc ( cốt ) cho tranh :
Đây là quá trình tạo nên tấm nền của bức tranh với rất nhiều công oạn: Làm mộc,
chống thấm, i hom, lót gỗ.
- Một tấm vóc sẽ trải qua việc quét một lớp keo chuyên dụng nhằm bảo vệ cốt
gỗ khỏi bị nấm mốc, mối mọt.
- Sau ó, sử dụng giấy bả - loại giấy chế từ gỗ gió, bền hơn vải và rất dai - cùng ất
phù sa hom vóc từng chỗ nứt, rạn của tấm gỗ.
- Mỗi lớp sơn lại có một lớp giấy sau ể gỗ khô kiệt mới hom sơn kín cả mặt
trước và sau. Ngày nay, thay vì ất trộn phù sa và sơn ta, thợ thủ công có thể bọc
vải xô, quét sơn chống thấm và chít bột thạch cao cho tấm vóc.
- Lót gỗ là công oạn cuối cùng ể tạo nên tấm vóc sơn mài hoàn chỉnh, thợ sẽ
dùng sơn pha loãng quết ều lên bề mặt tấm vóc 3-4 lớp mỏng, ể lớp sơn khô tự
nhiên rồi mới tiếp tục dùng giấy nhám ể mài vóc cho trong nước trước khi quết
lớp sơn mới. Sơn ược sử dụng trong quá trình này gọi là sơn ta, loại nhựa của
cây sơn mọc ở vùng núi phía Bắc, một nguyên liệu khó khai thác và cũng khó bảo quản. 2. Phần Gắn
Người thợ sử dụng loại sơn hạt hạt iều kết hợp cùng mùn cưa ể sơn khít iểm hở và lỗ
của lõi tre. Cũng như công oạn lót gỗ, gắn cũng phải chờ cho lớp sơn này khô ộ vài
ngày mới ược sơn làm lớp sơn khác. Nhờ có lớp sơn này, những bức tranh sơn mài sẽ
tránh bị ẩm và làm tăng tuổi thọ cho tranh 3. Đánh vải
Sau lớp sơn thảo, người thợ sẽ phủ một lớp sơn lên trên bề mặt lớp sơn gắn, bọc cùng
thêm lớp vải rồi quét một lớp sơn mỏng lên phía trên. Công oạn này giúp tấm gỗ tránh
chống co, cong vênh, nứt nẻ dưới iều kiện thời tiết, trong ó, vải màn sẽ giúp gắn kết
cốt tre và sơn thành 1 khối. 4. Bó
Để sản phẩm có bề mặt nhẵn mịn, sau 1-2 ngày ể khổ và cắt bỏ các góc vãi cũng như
ánh mịn bằng giấy ráp, người thợ sẽ thực hiện công oạn bó sản phẩm. Lớp sơn bó ược
cấu tạo tương tự như sơn hom nhưng khác ở chỗ loại sơn này sẽ trộn cùng với mùn
cưa, mùn á. Sơn bó ược miết bằng tay theo chiều dọc ể tạo trên bề mặt gỗ một lớp
Downloaded by guyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com) lOMoAR cPSD| 48234554
mỏng, rồi tới chiều ngang của tấm gỗ và ể khô, bay hết hơi nước trong vòng 3 ngày.
Công oạn này sẽ tạo 1 lớp sơn dày, làm phẳng, tròn sản phẩm. 5. Lót sơn
Sau khi sơn bó ã khô, người thợ lót một lớp sơn hat iều pha loãng với dầu hỏa nlên
toàn bộ bề mặt tấm gỗ. Mục ích của công oạn này là giúp lớp sơn thấm vào trong lớp sơn hom và sơn bó. 6. Kẹp lót
Công oạn này người thợ vẫn dùng loại sơn hạt iều trộn cùng ất phù sa nhưng loãng và
mỏng hơn ể phủ những nốt chấm cua trên bề mặt, lấp ầy chấm nhỏ bị lõm rồi dùng giấy ráp ể mài nhẵn 7. Thí
Tùy thuộc vào mục ích, ý ồ của người vẽ, bước thí sơn có thể dùng sơn then hoặc sơn cánh gián 8. Mài :
Trước khi ưa bức vóc tới tay người họa sĩ,bước mài cần ược tiến hành 2 lần ể bức
tranh ạt ộ phẳng tuyệt ối ồng thời dùng máy mài, ánh bóng sản phẩm. 9. Vẽ mỹ thuật
Họa sĩ sẽ phác thảo lên tấm vóc bằng phấn trắng rồi dùng sơn chín làm từ gỗ thông ể
tạo nên một bức tranh sơn mài. Trên ó, người ta có thể gắn các nguyên liệu khác nhau
như vỏ trứng, vỏ ốc, vỏ trai, xà cừ, giấy vàng… tùy thuộc vào các thể hiện của họa sĩ.
Sau khi ã phối màu và lớp sơn kết dính ã khô, người họa sĩ sẽ dùng sơn cánh gián pha
cùng dầu hỏa ể phủ lên toàn bộ tranh nhằm giữ cho lớp màu cùng các chi tiết trong
tranh có hiệu ứng lấp lánh và bảo quản lâu nhất có thể.
Tài liệu tham khảo:
Hạ Anh ( 2022) Đam mê làm vóc sơn mài.
https://www.qdnd.vn/van-hoa/doi-song/dam-me-lam-voc-son-mai-705887#:~:text=Qu
y%20tr%C3%ACnh%20k%E1%BB%B9%20thu%E1%BA%ADt%20l%C3%A0m%20
v%C3%B3c%20s%C6%A1n%20m%C3%A0i%20truy%E1%BB%81n%20th%E1%BB
%91ng,gi%C3%B3%2C%20dai%20h%C6%A1n%20c%E1%BA%A3%20v%E1%BA %A3i.

Cách Làm Tranh Sơn Mài | Dụng Cụ – Nguyên Liệu – Quy Trình ( 2021).
https://www.kiettacnghethuat.com/cach-lam-tranh-son-mai-dung-cu-nguyen-lieu-quy-t rinh/
CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ
a. Vấn ề, thực trạng hiện nay của làng nghề 1. Vấn ề môi trường:
Mặc dù nhiều kĩ thuật hiện ã ược áp dụng, chất lượng sơn tăng, chất lượng và số
lượng sản phẩm tăng óng góp 75% giá trị kinh tế của xã Duyên Thái, vấn ề môi
trường tại làng Thái Hà ang ở mức áng báo ộng do sự phát triển quá nhanh nhưng thiếu quy hoạch.
Downloaded by nguyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com) lOMoAR cPSD| 48234554
Hiện trạng của không khí và nguồn nước tại làng nghề ược cho là xuống cấp áng kể.
Theo báo VNBusiness “ Dù quá trình chuyển từ sơn ta sang các loại sơn ngoại giúp
giảm áng kể sự ộc hại, nhưng lượng chất thải từ khói bụi, nước mài… vẫn khiến môi
trường làng nghề bị ô nhiễm nặng, gây ảnh hưởng ến sức khỏe của không chỉ người
làm nghề, mà còn của cả người dân ịa phương.
Theo khảo sát tại làng nghề, các cơ sở sản xuất xen kẽ với khu dân cư, với những ống
khói cao từ 5 - 8m, ngày êm nhả khói en ngòm, không khí xung quanh luôn có mùi
hắc, khó chịu. Nước mài tranh và các sản phẩm sơn mài xả trực tiếp ra môi trường gây ô nhiễm.
Theo kết quả quan trắc, nồng ộ hơi xăng và dung môi hữu cơ o ược tại các xưởng sản
xuất cao gấp 10 - 15 lần so với quy ịnh. Nồng ộ các chất thải rắn lơ lửng, chất hữu cơ
trong nước cũng cao hơn mức bình thường… Tỷ lệ trẻ em ịa phương bị mắc các bệnh
viêm phế quản lên ến gần 50%. Các trường hợp chết vì ung thư mỗi năm lên ến 5 - 7 người.”
Mặc dù cuối năm 2002, hệ thống xử lý bụi sơn và hơi dung môi ầu tiên ã ược lắp ặt tại
Xưởng sơn mài Mỹ Thái, song chỉ sau 1 tuần ã ngưng hoạt ộng. Cả làng chỉ trông chờ
việc giảm thải khói bụi vào vài chục chiếc ống khói thủ công. Những chiếc ống khói
cao nhất chỉ 8m, không ủ khả năng phát tán chất ộc khỏi bán kính 4km tại làng Hạ
Thái. Hơi sơn ộc hại vẫn luẩn quẩn trong làng.
Tài liệu tham khảo :
https://vnbusiness.vn/kinh-doanh-xanh/lang-nghe-son-mai-ha-thai-san-xuat-di-len-moi-truon
g-di-xuong-1009518.html
https://luanvan.net.vn/luan-van/luan-van-xac-dinh-thiet-hai-o-nhiem-moi-truong-o-lang-son-m
ai-ha-thai-thuong-tin-ha-noi-45683/ 2. Vấn ề quy mô
Hiện làng Hạ Thái ã phát triển nhiều hoạt ộng du lịch hơn, các sản phẩm ã chạm tới
thị trường nhiều nước, song nhìn chung quy mô còn nhỏ, chưa theo quy hoạch, cơ sở
hạ tầng còn thiếu sự quan tâm nên năng suất lao ộng nhìn chung thấp, chất lượng sản
phẩm làm thủ công nên không ồng ều.
Nhu cầu về vốn cho sản xuất của các xưởng, ặc biệt các hộ gia ình làm CN-TTCN
ngày càng nhiều nhưng vốn cấp còn nhiều hạn chế và khó khăn.
Bên cạnh ó, Thị trường tiêu thụ chính vẫn là hình thức tự tìm thị trường, hoặc phải qua
nhiều bước trung gian, dẫn tới giảm thu nhập của người lao ộng. Các sản phẩm sơn
mài tiêu thụ trong nước còn chưa cao mà chủ yếu là xuất khẩu sang thị trường nước
ngoài như Nhật, Đức, Mỹ…
3. Thực trạng hoạt ộng du lịch tại làng nghề
Tuy có nhiều bài báo quảng bá về làng Hạ Thái, song các xưởng sản xuất còn hạn chế
về mặt quảng bá hình ảnh trên các trang mạng xã hội như Facebook, Instagram,...
hoặc trên các app chuyên du lịch như Traveloka, Tripadvisor,.... những nền tảng có thể
mang lại nhiều khách hàng tiềm năng. Điều này khiến khách nội ịa khi muốn tự trải
nghiệm tham quan du lịch tại làng nghề khó tìm ịa iểm, giá cả phù hợp. Thêm vào ó,
Downloaded by guyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com) lOMoAR cPSD| 48234554
xung quanh khu vực làng nghề có rất ít ịa iểm ăn uống, nghỉ ngơi, không phát triển ược
những nhu cầu khác của du lịch, giữ chân khách ở lại làng tham quan lâu hơn.
Mặc dù có ón nhiều oàn khách tới tham quan và du lịch nhưng số lượng so với các
làng nghề khác vẫn còn thấp, ặc biệt là khách trong nước ít tới tham quan ịa iểm này,
do quy mô nhỏ lẻ và hiệu suất quảng bá còn thấp. 4. Vấn ề mẫu mã
Các mẫu mã tranh sơn mài của làng Hạ Thái chủ yếu là thiên nhiên, iều ặc biệt của
làng nghề, song cũng cần phát triển thêm nhiều loại mẫu mã mới.Theo quan sát, hiện
còn xuất hiện hiện tượng một mẫu mã nổi lên và nhiều nơi có, tạo cảm giác nhàm chán, thiếu a dạng.
b. Các giải pháp phát triển làng nghề
Những vấn ề nêu trên là thách thức ối với sự phát triển bền vững của làng nghề, òi hỏi
cần có những biện pháp giải quyết hiệu quả, rõ ràng.
1. Vấn ề môi trường cần có sự can thiệp kịp thời từ chính quyền ịa phương: nên
xây dựng kế hoạch quy hoạch môi trường chi tiết và thực hiện các biện pháp
quản lý môi trường. Điều này bao gồm việc áp dụng các quy ịnh nghiêm ngặt
về xây dựng cơ sở sản xuất và khu dân cư ể ảm bảo ô nhiễm từ khu sản xuất
không ảnh hưởng ến ời sống người dân. Ngoài ra, các cơ sở sản xuất cũng cần
ầu tư cho các thiết bị, hệ thống xử lí ô nhiễm trước khi xả thải ra môi trường.
Việc cải thiện quy trình sản xuất cũng như giảm thiểu chất thải và khí gây ô
nhiễm cũng là vô cùng cần thiết.
2. Vấn ề quy mô: Chính quyền ịa phương cần phải phải ưa ra kế hoạch ể
quyhoạch và phát triển cơ sở hạ tầng. Đề xuất này ưa ra kế hoạch phát triển cơ
sở hạ tầng cơ bản như ường, cầu, iện, nước và các cơ sở vật chất khác. Điều
này làm tăng năng suất lao ộng và cải thiện chất lượng sản phẩm. Ngoài ra,
chính quyền có thể xin trợ cấp vốn ể phát triển làng nghề: chính phủ và các tổ
chức tài chính sẽ cung cấp các chương trình hỗ trợ vốn có iều kiện với lãi suất
ưu ãi hoặc không có lãi suất ể giúp các hộ gia ình và doanh nghiệp vừa và nhỏ
ở các làng Hạ Thái mở rộng sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm.
3. Vấn ề hình ảnh và du lịch: làng Hạ Thái cần phát triển các chiến lược quảng bá
trên các nền tảng mạng xã hội. Các nội dung truyền thông nên tập trung vào
những nét ặc trưng, sản phẩm nổi bật của làng nghề. Những hình ảnh và video
với nội dung, hình ảnh chất lượng nên ược chia sẻ trên các nền tảng trực tuyến
ể thu hút sự chú ý của khách du lịch. Ngoài ra, việc hợp tác với các công ti du
lịch, thêm làng nghề Hạ Thái vào lịch trình tham quan có thể giúp tăng cường
quảng bá ến với du khách.
4. Vấn ề mẫu mã: Cần tạo ra một môi trường thúc ẩy sự sáng tạo, ổi mới ểtạo ra
những kiểu dáng, mẫu mã mới cho sản phẩm sơn mài. Các nghệ nhân và người
làm nghề ược khuyến khích và hỗ trợ ể thử nghiệm và phát triển những ý tưởng
Downloaded by nguyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com) lOMoAR cPSD| 48234554
mới. Ngoài ra, việc tiếp thu thêm ý kiến góp ý từ khách hàng cũng là một giải
pháp hữu hiệu ể a dạng mẫu mã sản phẩm
Downloaded by guyen quang anh (quanganhpro9495@gmail.com)