Chương 2: Chủ nghĩa duy vật biện chứng trong triết học | Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội

lOMoAR cPSD|59062190 CHƯƠNG 2 CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG 1 lOMoAR cPSD|59062190 I. VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC
1. Vật chất và các hình thức tồn tại của vật chất lOMoAR cPSD|59062190
a. Quan niệm của chủ nghĩa duy tâm và chủ nghĩa duy
vật trước Mác về phạm trù vật chất
Cuộc cách mạng trong khoa học tự nhiên cuối thế kỷ
b. XIX - ầu thế kỷ XX và sự phá sản của các quan iểm
duy vật siêu hình về vật chất
c. Quan niệm của triết học Mác - Lênin về vật chất
d. Các hình thức tồn tại của vật chất 3 lOMoAR cPSD|59062190
e. Tính thống nhất vật chất của thế giới lOMoAR cPSD|59062190
1. Vật chất và các hình thức tồn tại của vật chất
a. Quan niệm của chủ nghĩa duy tâm và chủ nghĩa duy vật trước Mác về phạm trù vật chất
 Quan niệm của chủ nghĩa duy tâm:
Thừa nhận sự tồn tại của sự vật, hiện tượng vật chất nhưng phủ ịnh ặc
nh tồn tại khách quan của chúng
 Quan niệm của chủ nghĩa duy vật trước Mác về vật chất
Quan niệm của CNDV thời cổ ại –Phương Đông cổ ại –Phương Tây cổ ại lOMoAR cPSD|59062190 nước, lửa, gió lOMoAR cPSD|59062190 Vật chất là Đêmôcrit lOMoAR cPSD|59062190
CHƯƠNG I. CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG
Xuất phát từ chính thế giới Nhưng họ ã ồng nhất vật chất với một
vật chất ể giải thích thế giới dạng vật thể cụ thể
Là cơ sở ể các nhà triết học => Lấy một vật chất cụ thể ể giải
duy vật về sau phát triển thích cho toàn bộ thế giới vật chất ấy
quan iểm về thế giới vật
Những yếu tố khởi nguyên mà các chất
nhà tư tưởng nêu ra ều mới chỉ là các
=> Vật chất ược coi là cơ sở giả ịnh, còn mang nh chất trực quan
CHƯƠNG I. CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG
Quan niệm về vật chất của CNDV thời cận ại
ầu ên của mọi sự vật hiện cảm nh, chưa ược chứng minh về mặt
tượng trong thế giới khách khoa học. quan lOMoAR cPSD|59062190 Chứng minh sự tồn tại ược
thực sự của nguyên tử là
sự khái lượng; giải thích quát triết
phần tử nhỏ nhất của học sự vận ộng của trong quan vật chất vĩ mô
thế giới vật chất niệm về thế trên
thông qua thực nghiệm của
nền tảng cơ giới vật chất học; tách
vật lý học cổ iển Đồng nhất rời vật vật =>
K Hạn chế chất khỏi vận phương
pháp ộng, không gian luận siêu
hông ưa ra chất với khối hình và thời gian
b. Cuộc cách mạng trong khoa học tự nhiên cuối thế kỷ XIX, ầu thế kỷ XX
, và sự phá sản của các quan iểm duy vật lOMoAR cPSD|59062190 lượng biến ổi ối rộng phóng xạ siêu hình về vật chất lOMoAR cPSD|59062190
b. Cuộc cách mạng trong khoa học tự nhiên cuối thế kỷ
XIX, ầu thế kỷ XX , và sự phá sản của các quan iểm duy vật siêu hình về vật chất
 Các nhà khoa học, triết học duy vật tự phát hoài nghi
quan niệm về chất của Chủ nghĩa duy vật trước ó
 Chủ nghĩa duy tâm trong một số khoa học tấn công và
phủ nhận quan niệm về vật chất của chủ nghĩa duy vật
 Một số nhà khoa học tự nhiên trượt từ chủ nghĩa duy
vật máy móc, siêu hình sang chủ nghĩa tương ối, rồi rơi vào chủ nghĩa duy tâm 10 lOMoAR cPSD|59062190  V.I.Lênin
ã phân ch nh hình phức tạp ó và chỉ rõ:
Vật lý học không bị khủng hoảng, mà ó
chính là dấu hiệu của một cuộc cách mạng trong khoa học tự nhiên
Cái bị êu tan không phải là nguyên tử,
không phải “vật chất êu tan” mà chỉ có giới
hạn hiểu biết của con người về vật chất là êu tan
Những phát minh có giá trị to lớn của vật lý
học ương thời không hề bác bỏ vật chất mà
chỉ làm rõ hơn hiểu biết còn hạn chế của con Năm người về vật chất 1908
a. Quan niệm của triết học Mác - Lênin về vật chất lOMoAR cPSD|59062190 Quan niệm của Ph.Ăngghen
Để có một quan niệm úng ắn về
vật chất, cần phải có
Các sự vật, hiện tượng của sự
phân biệt rõ ràng giữa vật thế giới, dù rất phong phú, chất với nh
cách là một muôn vẻ nhưng chúng vẫn có phạm trù triết học, một
sáng một ặc nh chung, thống tạo, một công trình trí óc của nhất ó
là nh vật chất - nh tư duy con người trong quá tồn tại, ộc lập
không lệ trình phản ánh hiện thực chứ thuộc vào ý thức không phải
là sản phẩm chủ quan của tư duy 12
a. Quan niệm của triết học Mác - Lênin về vật chất lOMoAR cPSD|59062190 ã m kiếm 13 Quan niệm của V.I.Lênin lOMoAR cPSD|59062190 lOMoAR cPSD|59062190
ịnh nghĩa vào một khái niệm lOMoAR cPSD|59062190
Định nghĩa vật chất của V.I.Lê-nin Nội dung ịnh nghĩa Thứ hai:
Thuộc nh cơ bản nhất, phổ
biến nhất của mọi dạng vật
chất là Tồn tại khách quan.
“Vật chất là một phạm trù triết học dùng Tồn tại khách quan
ể chỉ thực tại khách quan ược em lại cho con người trong cảm giác,
ược cảm giác của chúng ta
chép lại, chụp lại, phản
ánh, và tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác”. lOMoAR cPSD|59062190
Định nghĩa vật chất của V.I.Lê-nin Nội dung ịnh nghĩa Thứ ba:
“Vật chất là một phạm trù triết học dùng ể chỉ thực tại
khách quan ược em lại cho con người trong cảm giác, ược
cảm giác của chúng taá của chúng ta chép lại, chụp lại, phản
ánh, vàchép lại, chụp lại, phản ánh, tồn tại không lệ thuộc
vào cảm giác”.và tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác”. lOMoAR cPSD|59062190 Vật Ý chất thức
Có thể nhận thức “Chép lại, chụp ược lại, phản ánh”
Ý nghĩa ịnh nghĩa vật chất của V.I.Lênin Giải quyết một cách úng ắn và triệt ể cả hai mặt vấn ề cơ bản của triết học Triệt ể khắc phục hạn chế của CNDV lOMoAR cPSD|59062190
Khắc phục ược cũ, bác bỏ CNDT, khủng hoảng, em bất
khả tri lại niềm n trong khoa học tự nhiên Tạo ền ề xây dựng quan iểm Là cơ sở ể xây dựng nền tảng vững chắc duy vật về xã hội, cho sự liên minh ngày 05 và lịch sử loài
càng chặt chẽ giữa triết người
học duy vật biện chứng với khoa học