Cụm từ là gì? Có mấy loại cụm từ Ngữ văn 6

Cụm từ là gì? Có mấy loại cụm từ Ngữ văn 6 1. Cụm từ là gì?
Cụm từ là đơn vị cú pháp nhỏ nhất do các từ kết hợp với nhau tạo thành.
Theo đó, cụm từ sẽ là tập hợp gồm ít nhất hai từ trở lên, trong đó có một từ
loại (là thực từ như danh từ, động từ hoặc tính từ, ...) đóng vai trò là thành
phần trung tâm, các từ còn lại bổ sung ý nghĩa cho thành phần trung tâm.
Mô hình cấu tạo chung của một cụm từ đầy đủ sẽ gồm ba phần: Một là phần
phụ trước; hai là phần trung tâm, và ba là phần phụ sau. Cụ thể chẳng
hạn với cụm từ "Tất cả những em học sinh yêu quý này", chúng ta có: Phần phụ trước Phần trung tâm Phần phụ sau Tất cả những em học sinh yêu quý này
Nhưng trên thực tế, cụm từ đa phần thường chỉ có hai phần, một phần phụ
trước với phần trung tâm, hoặc một phần trung tâm với phần phụ sau.
Chẳng hạn như với hai cụm từ "một con mèo" và "con mèo đen", ta có mô hình cấu tạo như sau: Phần phụ trước Phần trung tâm một con mèo Phần trung tâm Phần phụ sau con mèo đen
Một số ví dụ khác về cụm từ: Đang học bài, cột đèn bên đường, ba cọc ba đồng, ... 2. Các loại cụm từ
Nhìn chung, có rất nhiều cách phân loại cụm từ. Chẳng hạn như cách phân
chia cụm từ thành cụm từ cố định và cụm từ tự do. Tuy nhiên, cách phân loại
cụm từ phổ biến và thường gặp nhất vẫn là cách phân loại theo tên từ loại
của thành tố chính trong cụm từ. Theo đó, trong tiếng Việt sẽ có nhiều
loại cụm từ lớn như cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ, cụm số từ
và cụm đại từ. Trong bài viết lần này, với giới hạn là chương trình Ngữ văn
lớp 6, Luật Minh Khuê sẽ giới thiệu về ba loại cụm từ quan trọng nhất, đó
là: Cụm danh từ, cụm động từ và cụm tính từ. 2.1. Cụm danh từ
Cụm danh từ là loại tổ hợp từ do danh từ kết với một số từ ngữ phụ thuộc nó
tạo thành. Cụm danh từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn
một danh từ, nhưng lại hoạt động trong câu giống như một danh từ.
Có thể thấy, một danh từ khi hoạt động trong câu phải mang nội dung ý nghĩa
đầy đủ thì người đọc, người nghe mới có thể hiểu được chính xác ý đồ
của người viết, người nói. Muốn vậy, chúng ta phải thêm những từ ngữ phụ
nghĩa cho danh từ. Đây chính là một trong những nguyên nhân thúc đẩy sự
ra đời và sử dụng phổ biến của cụm danh từ.
Mô hình cấu tạo chung của cụm danh tự: Tương tự như cụm từ nói chung,
cụm danh từ gồm phần phụ trước, phần trung tâm là danh từ và phần phụ sau. Trong đó: 
Các phần phụ ngữ ở phía trước bổ sung cho danh từ trung tâm các ý nghĩa về số lượng. 
Các phần phụ ngữ ở phía sau nêu lên đặc điểm của sự vật mà danh từ
trung tâm biểu thị, hoặc xác định vị trí của sự vật ấy trong không gian hay thời gian.
Ví dụ. Với cụm danh từ "Một túp lều nát trên bờ biển", ta có: Phần phụ trước Phần trung tâm Phần phụ sau Một túp lều nát trên bờ biển 2.2. Cụm động từ
Cụm động từ là loại tổ hợp từ do động từ kết hợp với một số từ ngữ phụ thuộc
nó tạo thành. Tương tự như cụm danh từ, cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ
hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ, nhưng lại hoạt động trong
câu với vị trí và chức năng giống như một động từ.
Mô hình cấu tạo chung của cụm động từ: Cụm đồng từ cũng được cấu tạo
từ ba phần chính là phần phụ trước, phần trung tâm là động từ và phần phụ sau.
Theo đó, cụm động từ là cụm từ có động từ làm trung tâm. Phần phụ trước
và phần phụ sau của cụm động từ chịu sự chi phối của động từ trung tâm,
giữa các yếu tố trong cụm động từ có mối quan hệ ràng buộc chặt chẽ với
nhau. Các yếu tố xung quanh động từ trung tâm bổ sung ý nghĩa cho cụm
động từ một cách hoàn chỉnh, cụ thể: 
Các yếu tố trong phần phụ trước bổ sung ý nghĩa về mặt thời và thể, mệnh
lệnh thức, từ phủ định, sự tiếp diễn tương tự, ... 
Các yếu tố trong phần phụ sau bổ sung ý nghĩa cho động từ trung tâm về
thời gian, đối tượng, tính chất, hướng, nguyên nhân, ...
Ví dụ. Với cụm động từ "Chưa tìm được ngay câu trả lời", ta có: Phần phụ trước Phần trung tâm Phần phụ sau Chưa tìm
được ngay câu trả lời 2.3. Cụm tính từ
Cụm tính từ là loại tổ hợp từ do tính từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo
thành. Tương tự như cụm danh từ và cụm động từ, cụm tính từ cũng có ý
nghĩa đầy đủ và có cấu tạo phức tạp hơn một tính từ, nhưng lại hoạt động
trong câu với vị trí, chức năng giống như một tính từ.
Mô hình cấu tạo chung của cụm tính từ: Dạng đầy đủ của một cụm tính từ
cũng gồm ba phần là phần phụ trước, phần trung tâm là tính từ và phần phụ sau. Trong đó: 
Các yếu tố ở phần trước biểu thị quan hệ thời gian, sự tiếp diễn tương tự,
mức độ của đặc điểm, tính chất, ... cho phần trung tâm. 
Các yếu tố ở phần sau biểu thị vị trí, sự so sánh, mức độ, ... cho tính từ trung tâm.
Ví dụ. Với cụm tính từ "Đang trẻ như một thanh niên", ta có: Phần phụ trước Phần trung tâm Phần phụ sau Đang trẻ như một thanh niên
Lưu ý: Tuy nhiên không phải lúc nào các cụm danh từ, cụm động từ hay cụm
tính từ cũng có cấu tạo đầy đủ ba phần như đã đề cập ở trên. Có những cụm
danh từ, cụm động từ hay cụm tính từ chỉ gồm phần phụ trước và phần trung
tâm, hoặc phần trung tâm và phần phụ sau.
Ví dụ. Với cụm danh từ ' những cánh đồng", cụm động từ "dẫm vào ngọn cỏ"
và cụm tính từ "rộng mênh mông", ta có: Phần phụ trước Phần trung tâm Phần phụ sau những cánh đồng (khuyết) (khuyết) dẫm vào ngọn cỏ (khuyết) rộng mênh mông
3. Bài tập về cụm từ
Bài tập 1. Đọc kỹ và tìm các cụm danh từ, cụm động từ trong đoạn văn sau:
Khi cậu bé vừa khôn lớn thì mẹ chết. Cậu sống lủi thủi trong một túp lều cũ
dựng dưới gốc đa, cả gia tài chỉ có một lưỡi búa của cha để lại. Người ta gọi
câu là Thạch Sanh. Năm Thạch Sanh bắt đầu biết dùng búa, Ngọc Hoàng sai
thiên thần xuống dạy cho đủ các môn võ nghệ và mọi phép thần thông. (Thạch Sach)
Gợi ý trả lời: Các bạn dựa theo gợi ý để tự tìm và phân tích các cụm từ còn lại trong đoạn văn. 
Cụm danh từ trong đoạn văn: Một túp lều cũ, một lưỡi búa của cha để lại, ... 
Cụm động từ trong đoạn văn: Vừa khôn lớn, dựng dưới gốc đa, ...
Bài tập 2. Chỉ ra phần trung tâm của các cụm từ in đậm trong các câu dưới đây:
a. Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng con anh sẽ chạy xô vào
lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh (Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng).
b. Không lời gửi của một Nguyễn Du, một Tôn-xtôi cho nhân loại phức tạp
hơn, cũng phong phú và sâu sắc hơn.
c. Nhưng những điều kỳ lạ là tất cả những ảnh hưởng quốc tế đó đã nhào
nặn với cái gốc văn hóa dân tộc không gì lay chuyển được ở Người (Phong
cách Hồ Chí Minh - Lê Anh Trà). Gợi ý trả lời:
a. Phần trung tâm trong hai cụm từ đã được in đậm là "chạy" và "ôm". Đây là các cụm động từ.
b. Phần trung tâm trong hai cụm từ đã được in đậm là "phức tạp" và "phong
phú". Đây là các cụm tính từ.
c. Phần trung tâm trong cụm từ được in đậm là "ảnh hưởng". Đây là cụm danh từ.
Document Outline

• Cụm từ là gì? Có mấy loại cụm từ Ngữ văn 6
  • 1. Cụm từ là gì?
  • 2. Các loại cụm từ
    • 2.1. Cụm danh từ
    • 2.2. Cụm động từ
    • 2.3. Cụm tính từ
  • 3. Bài tập về cụm từ