CUỘC CÁCH MẠNG TƯ SẢN MỸ (1776) - Tóm tắt Nguyên Nhân và Diễn Biến

CUỘC CÁCH MẠNG TƯ SẢN MỸ (1776)
Mầm móng ban đầu: Vào thế kỷ XV, Cristoforo Colombo đã phát hiện ra châu Mỹ. Với những phát triển về khoa
học, hàng hải, những dòng người di cư sang tân thế giới này ngày càng nhiều. Sau khi loại bỏ các cư dân da đỏ bản
địa, các nước thực dân bấy giờ bắt đầu tranh giành mảnh đất Bắc Mỹ màu mỡ này. Trong đó có Pháp và Tây Ban Nha
chiếm đóng được những vùng đất rộng lớn, Anh cũng thành lập được 13 bang thuộc địa Đông Bắc Mỹ.
Năm 1756, giữa các nước đế quốc nổ ra một cuộc đại chiến kéo dài 7 năm. Sau chiến cuộc, cán cân quyền lực trên thế
giới có sự thay đổi lớn với sự thất bại của Pháp và sự trỗi dậy của đế chế Anh. Với chiến thắng huy hoàng này, Anh
chiếm được toàn bộ thuộc địa của Pháp thế nhưng lại phải chịu thương vong nặng nề và những khoản chi phí khổng lồ phải chi trả.
Nguyên nhân: Năm 1764, Anh rơi vào tình trạng phá sản, vua Geogre III quyết định đánh thuế lên các thuộc địa nhất
là Bắc Mỹ - nơi giàu có bậc nhất nhầm giải quyết vấn đề nợ nần. Những khoảng thuế mới cùng với nhiều chính sách
kìm hãm độc tài có từ trước đã làm mâu thuẫn giữa tầng lớp dân cư Bắc Mỹ với mẫu quốc Anh ngày càng nghiêm
trọng. Thế nên họ bắt đầu nổi loạn với nhiều cuộc biểu tình, sau dần trở thành bạo loạn. Và trong dân chúng bản địa đã
dấy lên phong trào tẩy chay hàng hóa Anh, chỉ dùng hàng hóa bản địa Bắc Mỹ. Tinh thần đoàn kết của những người
cùng sinh sống trên một mảnh đất được nhen nhóm từ đây.
Nơi mà người dân thể hiện sự bất bình nhiều nhất chính là vùng Massachusetts – nơi có cảng Boston – đầu mối
thương nghiệp Bắc Mỹ. Vào ngày 5/3/1770, khi lính Anh đang đàn áp cuộc biểu tình của người dân đã nổ súng vào
đám đông và làm chết 5 người. Người đời xem đây là “Thảm sát Boston” và sự kiện này được các tòa báo địa phương
miêu tả như một tội ác của bọn Anh tàn nhẫn. Sau đó, tin tức nhanh chóng lan truyền đến khắp nơi, thành công gây
nên sự phẫn nộ cho người dân thuộc địa chống lại mẫu quốc Anh. Nhưng chính quyền Anh bắt đầu diều chỉnh lại
nhiều loại thuế, giúp khủng hoảng giữa Anh và Bắc Mỹ được giải quyết, việc tẩy chay hàng hóa cũng lắng xuống. Bất
ổn tại Bắc Mỹ tạm ngưng trong 2 năm.
Đến năm 1772, cuộc cách mạng mới thật sự bùng nổ. Những người dân sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Bắc Mỹ đã
bắt đầu nhem nhóm hoài bão, ước mơ về một nước Mỹ tự do của người Mỹ, vì người người Mỹ. Họ không thể tiếp tục
chấp nhận sự cai quản của một đất nước khác. Bây giờ, không chỉ đơn giản là đòi hỏi một quyền lợi kinh tế từ chính
quyền Anh quốc như lúc trước, mà nó đã thực sự trở thành một cuộc cách mạng.
=> Nguyên nhân chính: Khát khao tự do phát triển sản xuất, buôn bán, mở mang kinh tế về phía Tây của nhân dân 13
thuộc địa bị chính quyền Anh kìm hãm bởi các chế độ thuế vô lí, luật lệ độc tài, khiến mâu thuẫn từ trước trở nên gay
gắt hơn và bùng nổ chiến tranh.
Diễn biến chính:
- Tháng 12/1773, người dân Boston đã có một cuộc nổi loạn đốt thuyền và tiêu hủy toàn bộ 342 thùng trà xuống cảng
Boston (nguyên nhân do Quốc hội Anh quốc thông qua đạo luật độc quyền buôn bán trà và toàn quyền sử dụng cảng biển)
- Đầu tháng 9/1774, Quốc hội lục địa lần đầu tiên xuất hiện tại Philadelphia. Quốc hội đã lên tiếng đòi quyền lợi cho
nhân dân Bắc Mỹ nhưng vẫn duy trì mối quan hệ thực dân – t.huộc địa với Anh. Nhưng vua Geogre III đã khước từ và
cho quân đội đàn áp dân nổi loạn
- Tháng 4/1775, chiến tranh giữa các thuộc địa với chính quốc bùng nổ. Nghĩa quân đã chiến đấu rất dũng cảm, song
do lực lượng còn yếu và không có tổ chức, chỉ đơn thuần cướp vũ khí và đánh trả lại nên không thắng nổi đội quân chính quy của Anh.
- Ngày 14/6/1775, Quốc hội lục địa lần thứ II được triệu tập và ra quyết định thành lập “Quân đội lục địa” do tướng
G.Washington làm tổng chỉ huy.
- Ngày 17/6/1775, trận chiến đầu tiên của quân đội cách mạng nổ ra, dù thua nhưng đã gây thương vong lớn cho quân
đội Hoàng gia Anh, buộc lính Anh phải rút khỏi Boston chạy ra biển.
- Tháng 6/1776, cuộc kháng chiến đã bắt đầu đổi chiều, nhiều thuộc địa lần lượt giành chiến thắng và tuyên bố độc lập
tách khỏi mẫu quốc Anh. Từ đó, Quốc hội Liên bang quyết định thông qua Tuyên ngôn Độc lập (được soạn thảo bởi
Benjamin Franklin, John Adams, Jefferson)
- Ngày 4/7/1776, bản Tuyên ngôn Độc lập lịch sử được cất lên, Hợp chủng quốc Hoa Kỳ chính thức khai sinh.
- Ngày 17/10/1777, quân khởi nghĩa giành thắng lợi lớn tại trận ở Saratoga, tạo nên bước ngoặt cho cuộc chiến. Sau
chiến thắng này, nhận thấy khả năng thắng lợi cao Pháp đã nhảy vào viện trợ cho Mỹ, sau đó là Tây Ban Nha và Hà Lan.
- Năm 1781, quân đội lục địa ra đòn quyết định, tấn công quân Anh tại Yorktown và giành chiến thắng lớn. Từ đó, chiến tranh kết thúc.
- Ngày 3/9/1783, Anh kí Hiệp ước Versailles chính thức công nhận nền độc lập của 13 thuộc địa ở Bắc Mỹ.
* Nhận xét về bản tuyên ngôn độc lập của Mỹ:
- Mang tính cách mạng, dân chủ trong vấn đề con người khi đề cập đến các quyền cơ bản của con người
- Mang đến sự cổ vũ tinh thần vô cùng lớn, không chỉ đối với nhân dân Bắc Mỹ mà đối với nhân dân của nhiều nước
thuộc địa, trong đó có Việt Nam.
- Vẫn còn tồn tại một số hạn chế như chưa đề cập đến vấn đề lao động của con người hay quyền bình đẳng của người
da đen (vấn đề nô lệ)… Kết quả:
- Tháng 9/1783, lật đổ hoàn toàn thực dân Anh, nền độc lập của 13 thuộc địa ở Bắc Mỹ được công nhận.
- Năm 1787, Hiến pháp Mỹ được thông qua, củng cố vị trí nhà nước mới. Ý nghĩa:
- Giải phóng Bắc Mĩ khỏi sự thống trị của thực dân Anh, thành lập quốc gia tư sản, mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển.
- Góp phần thúc đẩy cách mạng chống phong kiến ở châu Âu, phong trào đấu tranh của nhân dân Mĩ La-tinh cuối thế
kỉ XVIII đầu thế kỉ XIX. Đặc điểm:
- Do tầng lớp chủ nô và tư sản lãnh đạo
- Diễn ra dưới hình thức cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc, thiết lập chế độ cộng hòa tổng thống.
Tính chất: Là một cuộc cách mạng tư sản chưa triệt để.
Document Outline

• Diễn biến chính:
• Kết quả:
• Ý nghĩa:
• Đặc điểm: