quá kh Va là m t phép th ế đi từ. Vy là Đt
Nư C đã CÓ t kh i m thư ng k Chuy n C tíCh Cho
f
S
9
Home Lp 12 Ng n 12
Lớp 12 Ng Văn 12
Dàn ý phân tích Đất Nước
đoạn 3 và bài văn mẫu
tham khảo
0
Th Ô ng qua bài
phân tích Đất Nước đon 3
, ta C Ó
th thay thế h tr Chính là tươ ng lai tươi sá ng C a
Đt Nư C. Nh ng m i mt th ế h tươ ng lai đư C k
Vng , g ánh tr ên Vai trng tr áCh là ph át trin đ t
nư C. V i tr í tu V à t m VÓ C C a ng ưi tr , Đ t
nư C Ch C Ch n s C Ó nhi u nhng tri n V ng tươ i
sáng. ĐÓ Cũng Ch ính tráCh nhiệm Chung Của bất C
mi mt ng ư i Con đ t Vi t n ào tro ng s ng hi p
xây d ng lê n Đ t Nư C.
Nguyễn Khoa Điềm
là nh Văn Và nhà thơ CÓ
nhiu đÓng gÓ p ln Cho nn Văn hC nư C nh à th i
kỳ kh áng Chiến Chng thC dân M. Ni bật nh t
trong s CáC táC ph m C a táC gi ph ải k đến là
Đấ t NưC. Ph ân Ch đ t nư C đ oạn 3 đ th y đượ C
ngòi bút VÔ Cù ng sC bén Và thm đư m trữ tình
Của Ngu y n Kh oa Điềm .
Tham kho thêm:
Phân tích bài thơ Đt Nướ c của Nguyn
Khoa Đim
Phân tích 9 câu đầu Đt Nưc
Phân tích i Đất Nước đon 2
Son bài Đt Nưc
1.
n ý phân ch Đất Nưc
đoạn 3
a)
M bài phân ch Đt c đoạn 3
Sơ lư C V n n Văn h C trong nh ng năm 19 45-
19 75 , C ù ng V i đÓ gi i thi u táC ph m .
b)
Thân bài phân tích Đt Nước đon 3
t c đã có t bao gi?
Đt Nư C đã ra đi t rt u, g ắn lin Vi những
truyn thuy ết, Vi nhng Câu Ch uyn C tíCh đã C Ó
t ngày xưa.
G i ra nh ng truy n th ng tht t t đp C a dân
tC t nhng Câu Chuyn C tíCh, đượC da truyn
thuyết.
S tíCh Tru Cau , Và khơ i g i l i truy n th ng tt
đ p C a dâ n t C Vi t Nam, y là nh ng tình
ng h ĩa anh em sâ u đ m, V à tình ng hĩa V Ch ng
son st th y Chu ng , g i li nh ng Cá i ph on g tC
đ p C a ng ườ i d ân ta đ y là tC ăn tr u nh u m
răng.
Truyn thuy ết Thánh GiÓng Cũng VÔ Cùng quen
thu C, gợi nhC V tru yn th ng yêu nư C, V à
bt khut đng n Chng giC ngo i xâm Ca
dân tộC.
Đt Nư C đã CÓ t rt u đi, bắt đu t nhng
thun phong m tC C a Cha Ông ta.
TÓC m thì bi sau đầu , nhC đến ngư i đC
nh lại phong tC bú i tÓ C thành búi tÓC tn,
thp sau gáy C a CáC bà Và CáC m thi xưa.
Cha m th ương nhau b ng gng Cay m u i
m n , Ch ính là nh ững đ i di n Ch o tru y n th ng
Coi trng nh ng tình ng h ĩa V Ch ng .
Đ t Nư C CÓ t rt lâ u đ i đư C Và hình thà nh
C ùng V i ti ến trình ph á t tri n Ca Con ng ư i Vit
Nam tro ng m i Cu C sng đ i thưng biế t làm
nh à , biết trng lú a, C y C ây
t c là gì?
V V i kh Ô ng gian đa lý, Đ t Nư C là n ơi Con
ng ư i sin h s ng , hò hn là n ơi anh đế n trư ng V à
n ơi em tm , kh Ông gian gn gũ i th t s th ân
thiế t. Nhưng Đt NưC Cũ ng đã li mang dá ng V k
Vĩ ln lao nh ư nh ững n úi bC Và bin kh ơi là nơ i
nh ân dâ n tìm V sau nh ng ng ày th áng xa qu ê
hươ ng đ t nưC.
V thi gian lịCh sử:
Qu á kh đÓ C ũ ng là m t Đt NưC thiê ng li êng
Và l n lao , khi đÓ tá C gi g i nh C V ging n òi
Cao qu ý C a d ân tC ta, Vn nh ng Con rng
Ch á u tiên. Đ ng th i C òn g i nh C V nh ng
truy n th ng hà o h ùng d ng nư C V à gì n gi
nướ C C a Cha Ô ng.
Trong hi n t i, nơ i Đ t Nư C hi n lên mt Cá Ch
g n gũi Và th â n thuC, hi n di n tron g mi Con
ng ư i, đã bao g m ng Ô n ng đ Con ng ườ i giao
tiếp du y, bao g m C nh ng ph on g t C tp
quá n tt đ p V n s tn tại tron g từng nếp
sống.
Trong tương lai đÓ m t Đất NướC Vi rt nhi ều
trin Vng tươi ng, nhng thế h tươ ng lai
đượ C k Vng, đã đư C đt n Vai Cái tCh
nhim ln lên C V trí tu ln tầm VÓ C, đ m
nên nh ng đ iều k diu Cho C d ân tộC C a C
Đt NưC.
*Tư tưng Đt Nưc ca nh ân dân nưc ta:
Trên pơng diện khÔng gian Và địa lý:
C m nh n Đ t N ư C đã qu a nh ng đa danh
th ng C nh ni tiếng C a Vi t Nam b ng nhC tê n
Ch úng m t CáCh dà y đ C tron g nh ng tng ý th ơ,
gi g m ni m t h ào Ca tá C gi đ i V i m in qu ê
hươ ng, đ t nưC.
G i nh C nh ng tru y n th ng th t s tt đ p C a
dân tC.
Nhn m nh Vi C đ t C Ca Chúng ta là m t d i
non sÔ ng n i lin, t đÓ đã g i lên ý Ch í th ng nh t
T quốC, Nam BắC Chung một nhà Ca nhân dân ta.
Bi ểu ng Cho V đẹp tâm hn Vit Nam , đÓ là
đC tính thy Chun g son st tron g tình Cm V
Chng, Cũng là ý Chí quy ết tâm Chng giC ngoi
m Ca dân tC Vi t Nam , đã nh ắC li thu xây
dng nưC thiêng liêng Và hào hùng, rồ i sau Cùng
n gi li C truy n thng hiếu h ọC C a nhân dân
ta, đ C bit C nhng điu gin d nh t như Con
C Và Con gà C ũng làm nên thng Cnh Cho qu ê
hương.
=> Kh ng đnh mt CáCh mnh tht m tư tư ng
Đấ t Nướ C Ca nh ân dân bi Đt NướC là do nh ân
dân Cù ng gÓp CÔng, rất nhiu CÔ ng gÓ p sC m nên
Của Ngu y n Kh oa Điềm .
*
Phương di n thi gian và lch sử nước ta:
Sut 4000 năm lịCh s, nơi nh ân dân luÔ n đng
dy đ u tranh bo V T qu C, kh Ông ai nh m t
đt n nh ưng h Cũ ng Ch ính là nh ng ngư i m
ra Đt NưC.
Nhân dâ n kh Ô ng Ch ng ư i xây d ng, b o V
Đt Nư C m à nh ân d ân Còn là ng ư i làm nhim V
VÔ C ù ng thi êng liêng y li truy n lạ i Ch o th ế h
tiếp n i nh ng giá tr V ăn h Ó a V t Ch t Và tinh th n
C a nh ân dân.
*
Trên nh din n a:
TáC giả Cũ ng đã Chn ra ba Câu Ca dao tiêu biểu
đ gi ra 3 Vẻ đp m h n Ca ng ười Vit Nam,
ng Chính 3 nét đp Văn hÓ a rt tiêu biu C a
dân tộ C Vit đã nÓi Chung.
Y êu em từ th u trong nÔ i/E m nm em kh ÓC anh
ng i anh ru , đÓ là né t đ p say đm nht tro ng tình
yêu, bi ết yêu th ương nh ng Con ng ưi n ơi xung
quanh m ình .
Cm Vàng m à li qua sÔng/Vàng i kh Ông tiếC,
tiếC C Ông Cm Vàng , Và t đÓ CÓ th th y đưC V
đp C a lòng biết quý trng tình ngh ĩa hơn là giá tr
Vật Ch t tm th ưng.
-Th ù này t h n C òn lâu/Tr ng tre th ành gy g p
đâu đá nh qu è, g i ra m t V đ p b n b tron g đu
tranh Ch ng giC ngo i xâm C a nh ân dân ta t bao
nh iêu đ i nay.
c)
Kết bài phân tích Đt Nước đon 3
T ng kế t giá tr n i du ng Và ng h th u t C a bài
thơ Đ t Nư C C a tá gi Ngu y n Kh oa Đim .
2.
Bài văn mẫu phân tích Đt
Nước đoạn 3
i phân ch Đất Nước đoạn 3 của
Nguyễn Khoa Điềm (mẫu 1)
Tham kh o b ài
ph ân ch đon 3 Đt Nưc
hay
đt đim 9+:
T a Ch o đến nay Vi ết Về đt nư C lu Ôn là ngu n
mCh Cm hng Ch đo Ca nhng nn Văn hC.
Tiếp tC m Ch ngu n Ca n h ọC dân tC, C giả
Ngu yễn Khoa Đim m t gương mt ni bật C a n ền
n h C kh áng Chi ến Ch ng M đã CÓ nh ng quan
điểm hết sC mi m V đt nư C m ng mơ. Quan
điểm đÓ đã đư C Ông th đã hin đy đ nh ất qua
đoạn tCh Đt nư C thu C trường Ca Mt đư ng đy
kh át Vng.
Đt nư C đi V i mi ng ư i C m t ý nim kh áC
nh au. Đi Vi nh à th ơ Ngu y n Kho a Đim C ũ ng Vy,
bng s C m m ế n Ca m ình , s ph ân tíCh b ng tư
duy log iC, V à ln lư t t ng lớ p C a khá i nim đ t
nư C đã đư C Ô ng d n d n lt m ra. Ô ng khÔ ng
đnh ng hĩa b ng khái nim qu á m Ô ng lung, tru
tưng m à đi t nh ng đ iều hết sC C th trong
Ch ính C a Cu C sng :
Khi ta ln lên Đt Nư C đã CÓ ri
Đt Nư C CÓ tron g nh ng Cá i ng à y xa ng ày xưa
m thư ng hay k
Đt Nư C b t đ u t m iế ng tr u bây gi b à ăn
Đt Nư C ln lên khi d â n ta biết trng tre m à đánh
giặC
Qua kh ái nim C a táC giả, hình nh Đấ t NưC hin
n th t bình dị, đất nư C C Ó từ nh ững Câu Chuy n
Cổ tíCh, t m iếng trầu, Và t truy ền thuy ết thánh
GiÓng trồng tre đánh tan lũ quân xâm lượ C Ân. Đt
C ta CÓ t ngày đÓ, đã th m nhu n trong ng
mi đa trẻ t thu bé.
Kh Ông Ch V t m à Đ t N ướ C C òn đư C hình th ành t
thu n ph ong m tC, t nhng n ét V ăn h Ó a, truy n
th ng đ p đ C a C d â n tộ C ta. H ình nh TÓ C m
thì b i sau đu đã Ch o th y n ét đ p trong sinh
ho t Văn hÓa đã đưC bo lưu t ng à n đ i C a Ô ng
Ch a ta là Vy . Dù m t ng h ìn năm B C thu C, nế u b
phươ ng B C tìm m i C áCh H án hÓa y V y nhưng
khÔng CáCh nào xÓa đưC nhng Cái Vốn Văn hÓa
đp đ Ca d ân t C ta. Đ t N ư C C ũng đư C t hình
thà nh t l i s ng giàu tình ng h ĩa, th y Ch u ng m à
kh i ng u n Chính m i quan h nên V Ch ng :
Cha m th ươ ng nh au b ng g ng Cay mu i m n .
đây Ngu y n Kh oa Đ im CÓ nhi u s V n d ng h ết
sC th u n th C Ca dao : Tay nâng đĩa m u i Ch m
gng / G ng Cay m ui mn, xin đ ng qu ên nhau
đ Ch o th y Đ t Nư C đã đưC h ình thà nh t nh ng
điu tư ng như gi n d mà hết sC th iêng liê ng V à
Cao qu ý .
Tiếp tụ C mCh C ảm hng đÓ, táC gi Nguyn Khoa
Điềm tiếp tC Ch iết t V khái niệm Đấ t NướC:
Đt là nơi anh đến trưng
Nư C là n ơi em tm
Đt Nư C là nơ i ta h ò hn
Đt nư C là nơ i em đã đá nh i Ch iế C kh ă n trong ni
nh th m
Đấ t Nư C khÔ ng Còn xa lạ m à Chính là kh Ông gian
sinh tn, gn gũ i Vi đi sng sinh hot Ca tt C
mi Chúng ta. Ngu yn Khoa Đim đã kh Ô ng hoa
m, Và kh Ô ng ngn ngi mà làm sáng t n Ó nơi
đến trư ng, nơi tm, nơi hò hn ,V à n ơi nh nhung.
ng, Đt NưC Chính Vy đư C hình thành t
nhng điu dung d nh t Ca Cu C sng. V à đ đÓ
m sâu sC thêm kh ái niệm , Ông đã tru y nguyên
ngun gC từ Và quá kh : Đt Nư C i dân
mình đn tụ/ Đt nơi Chim V/ NưC là nơi rồng
/ LạC Long Qu ân Và Âu C ơ/ Đ đ ng bào Ch úng ta
trong b C trng. T s lý gii sâu s ắC hai ph ươ ng
diện lịCh s V à đa lý Ông đã dn dn tiến ti ho àn
Chnh khái nim Ca Đấ t Nư C. Đ ng th i t đÓ
ng nêu lên tráCh nhiệm Ca m i Con ng ười đi Vi
CuC sống đt nư C: Nh ng ai đã khut/ Nhng ai
bây giờ/ yêu nhau Và Ch sinh Con đ Cái/ Gánh C
phn nhng ng ưi đ i trưC đ lại/ Dn dò Con Ch áu
ViC mai sau/ Hng năm ăn đâ u làm đâu/ Cũ ng biết
i đu nh đến ng ày gi t . Hai từ g ánh C đã
kh ẳng đnh rằng tráCh nhim Ca th ế h mai sau
đi Vớ i C Ông CuC dng nư C Và gi nư C. Đng thi
đÓ Ông Cũng n tiếng nhC nh , dù xây dng đt
nưC Cũng kh Ông Còn đượ C quên đi C Ông ơn C a
ngư i đã dng xây, kiến tạo nên Đấ t Nư C. Ch Vi
hai hay Ch Cú i đu Cũng đã Cho th y tm lòng
thánh kính thiêng liêng hư ng V qu ê Cha, đt t đã
sinh ra Và lớn lên.
Trong anh em hÔm nay/ /Đt Nư C Vn tròn to
lớn , đon thơ đã đư C kh ng đnh, Đấ t NưC đư C
tn ti Và Vng bn là bi s đoàn kết Ca tt C
mi ng ưi, s u th ương Ca đÔi la. Ch kh i CÓ
sự hòa h p gia Cái Chung Cái riêng, gia Cá nh ân
tp th thì khi y m i CÓ đt nư C Vẹn tròn to
lớn. Và t đÓ Ô ng Cũng nêu n tráCh nhim C a m i
nh ân Cũng nh ư tn b th ế h tr đi Vi đt
nưC là : Em ơi em đt nướ C máu xương Ca
mình/ Phi biết g n V à san s/ Ph ải biết hÓa
thân Cho dáng hình x s/ Làm nên đt nư C m uÔn
đi” b i Vì:
Nh ng ng ưi V nh Chng Còn đÓ ng gÓp Cho Đấ t
C nhng nú i Vng Phu
Nh ng ng ư i d ân n à o đã gÓ p n ên nh ng Ô ng Đ C,
Ông Trang , Bà Đen, Bà Đim
Hàng lo t đ a dan h, danh lam thng Cnh đư C Ô ng
gi tên. M i đa dan h y C ũ ng gn lin V i m t
Ch iế n t íCh, Vi m t s hy sinh th m lặ ng đ làm
nên đ t n ướ C m uÔn đ i sáng . C ũng bi V y, đã
kh iến Ông rú t ra m t kế t lun: V à đâ u trên kh p
rung đng g ò b ãi/ /Nh ng Cu C đ i đã hÓ a nú i
sÔ ng C a ta .
Để làm nên đt nư C luÔ n Ch C Chn kh Ông th
mt Cá nhân CÓ th ki ến to Ca nn Văn hÓa,
truyn thng, lCh sử dân tC. Vy đÓ là ai, tất C
nhng ngư i nào?
KhÔng ai nh m t đt tên
Như ng h đã làm ra Đ t NưC
Qu đúng , đÓ Ch ính là m t ng ưi VÔ danh , h là
nh ng ng ư i Con gá i Con trai, h đ ã sng Chết
gin d V à b ình tâm h đã m ang tên làng tê n x ã,
man g li pho ng tC tp qu á n truy n li, b o u Cho
thế h m ai sau. Chính h là nh ng ng ư i Cũ ng đã
m nên Đ t n ư C. V i bi n ph áp li t kê Và đip là
h Ngu y n Kh oa Đ im đã V ra trưC m t ng ư i
đC t ng lp nh ng Con ng ư i VÔ danh n i tiế p
nh au t th ế h n ày qu a th ế h kh áC truy n li Ch o
Con Ch áu nh ng gi á tr V t Vi Ch t tinh thn Cao
quý nh t. Và đ iu h hướ ng đế n đÓ Ch ính là:
Đ Đ t Nư C nà y Đt Nư C Ca nh â n dân
Đấ t n ưC Ca Nh ân Dân, Đấ t nướC Ca Ca dao thn
thoi
Đến đâ y Ngu y n Kh oa Đim Cũng đã m nh m
kh ng đnh qu an đim tư tư ng đ t n ư C nh ân d ân
Của Ch ính mình. Trở V Với nguồn Cội Ca Đất NướC
tr V V i C i ng u n ph on g phú, đp đ là V ăn
hÓ a dâ n gian khi th y C a truy n th ng Văn hÓ a
tt đ p C a nh ân d ân n ưC ta. Đ ng th i đÓ C ũng là
nơi làm n ên, V Ói kh ơi d y nê n truy n th ng V ăn hÓ a
tt đ p C a nh ân d ân ta:
Dy anh biết yêu em t th u trong i
Biết quý CÔng Cầm Vàng những ngày lặn li
Biết tr ng tre đ i ng ày th ành gậy
Đi tr th ù m à khÔng s d ài lâu
Bài thơ kết lạ i b ng nh ng tiếng hát t h ào, tri
dài, dư ng nh ư âm hư ng C a n Ó Vang Vng kh p
nơi n ú i sÔ ng . Đ ng th i ti ếng hát đÓ C ũ ng Cho th y
mt ni m t h ào sâu sC Ca táC gi đ i s V i V n
truyền thng n hÓa ngàn đi Của Cha Ông đ li.
Đấ t Nư C mt bài th ơ gu suy tư Và triết lý, th
hiện quan nim rt riêng, rất m i m Ca nh à thơ
Ngu yễn Khoa Đim V Đấ t C. Với bài thơ này,
ngư i đC li đã đư C m m ang thêm tri th C, lại CÓ
thêm mt CáCh nhìn nh n tht Về Đt C trong
Chiu dài lịCh s. T đÓ Cũng Càng thêm yêu
mến, tự hào Vi n ơi m ình đã đưC sinh ra Và lớn
lên.
i phân tích Đất nưc đoạn 3 của
Nguyễn Khoa Điềm (mẫu 2)
Mu b ài
ph ân tích i thơ Đt Nước đon 3
do
hC sinh tr ư ng Ch uyên trình b ày:
Đấ t n ưC là đ tài m u Ôn thu tron g thi Ca ngh
thut, điểm hn tâm h n Ca biết bao V ăn C a
ngh . Trong nhng năm th áng Chiến tranh oai
nghit, tình yêu đi Vi đt n ưC lại Càng đư C tỏa
ng Và rC Cháy trong lòng mi Ca ngư i d ân Vi t
Nam . Đon tríCh Đấ t n ướC Ca nhà thơ Ngu y n
Khoa Đ iềm đư C sáng táC trong bối Cnh y.
Khi nh C đế n V ăn Ch ương th i k kh áng Ch iến
Ch ng M C u nưC, Chúng ta biết nh ng nh à thơ
trong th i k nà y nh ư là Xuâ n Qu nh , Ph m Tiến
Du t h Viế t V hào khí C a C m t d ân tC:
X dC Tr ường Sơn đi Cu nướC
mà ng ph ơi ph i d y tươ ng lai.
Mt tron g nh ng s nh ng nh à th ơ tiêu biu nh t
C a Văn Chương Vi t Nam ng à y y ph i k đế n m t
nh à th ơ đã trư ng th ành tron g Cu C kh á ng Ch iến
trưng k nh ưng nh t đnh th ng li Ca dân tC
đÓ Ch ính là Ngu y n Khoa Đ iề m.
Khi nÓi đế n nh à th ơ Ng uyn Kh oa Đim, t m t
trong tim th C Ca m i ng ư i yêu V ăn Chươ ng đã
đu kh Ông th qu ên pho ng Cá Ch th ơ Ô ng là pho ng
CáCh thơ tr tình tron g Ch ính lu n. Th ơ Ngu y n
Kho a Đim lÔ i Cu n đư C ng ư i đC b i xú C C m
lắng đ ng , gi àu Ch t suy tư, Và th hi n tâm tư C a
ng ư i trí thC th am gia tíCh C C Vào nh ng Cu C
Ch iế n đ u C a nh ân dân. M t tron g nh ng kit táC
đÓ C a Ng u yn Kh oa Đ im ph i k đến nh ng đon
tríCh Đất nưC thuộC Chương V Ca “Trưng Ca Với
mt đư ng kh át V ng đư C táC gi ho àn th ành
nơi Chiến khu Tr Th iên n ăm 19 71, V à in ln đ u
năm 19 74.
TáC ph m đã đư C xâ y dng th ành C Ô ng tư tưng
Đ t n ư C là C a nh ân dân, do nh ân dâ n bo V Và
gìn gi m uÔ n đ i nh ng tr ên C 3 bình din: Ch iu
rng C a kh Ô ng gian đa lý Ch i ều d ài C a lịCh s
Ch iề u sâu V ăn h Ó a. Nh à th ơ nh ư đng trư C h àng
trăm Câ u hi Đ t n ư C n ày là do ai làm ra, s do
ai đ b o V Và gìn gi m u Ô n đ i? Đ tr l i Cho
nh ng Câ u hi y đã làm Ngu y n Khoa Đ im ng ư C
dòng C m xúC C a m ình đ đi tìm V C i ng u n Ca
đt nư C C a mình .
Khi nÓi đế n nh ng V đ p C a đ t nướ C tr ên bình
din C a nh iu Chi ều sâu V ăn hÓ a, ta ph i hi u V ăn
hÓ a là nh ng giá tr m à đÓ Con ng ư i m t Vù ng
đt t o ra. C Ó th đÓ là giá tr tinh th n CÓ th
giá tr ph i V t th. Ngu y n Kho a Đ im li nh ìn nh n
ng ư i Vit Nam kh Ông Ch ra đưa đi đ b o V đt
đai x s m à C òn truy n Và Cò n b o V Ch o nh au
nh ng ht gi ng d ân ta, V i nh ng V đ p man g
đm C t C áCh C a Con ng ư i Vi t Nam đư C tru y n
t đ i nà y san g đ i kh áC, V à t tr ái tim C a ng ư i
giàu sang lng ng C C a ng ư i tr, đÓ là V đ p
man g đ m bn s C d ân tộ C C a Vi t Nam ta. Đ t
Nư C bt đ u t m t nh ng Cá Ch trang tr ng m à
hết sC bình d ị, g n g ũ i:
Cấu trúC Câu Đt n ưC CÓ bt đ u lớn lên
đã hu hình hÓ a quá trình ph át tri n Ca đt nư C
trong trườ ng kì lịCh s đÓ đt nư C ta nh ư một
sinh mnh sống Vi mt n i lC mãnh liệt. Ngh
thut lit kê nhng bin ph áp Ch đo qu án
xuyến to àn b bài thơ, gÓp phn kh ắC ha đt nư C
bình d, Và gn gũi. Đt nưC gn lin Vi bà, Vi
m, Vi Cha, nơi đt nư C hài h òa trong m ối quan
h gia đình, tình làng xÓm . Đt nư C Cùng là m t
phn m áu tht tron g kí C Ca mi Con ng ư i đư C
sinh ra.
Khi ta lớ n lên Đấ t Nư C đã C Ó ri
Đt nướ C C Ó tro ng nh ng C ái ng ày x a ng à y xưa
m thư ng hay k
Nhà thơ ngượC dòng đưC Cảm C Ca mình Về Với
nh ng Cá i ng ày xa ng ày xưa, đưa ta V m i n C
tíCh diu k t lâu đã tr th à nh C i ng un Ca đ i
sng , tâm h n ta, Ch o ta đư C nh ng bài h C nhâ n
sinh V l sng nh ân h u, s ng ng h ĩa tình , sng
yêu thươ ng , Và Ch Ch e nh au .
Đ t n ưC bt đu b ng m iếng tr u bà ăn”
ĐÓ tC nhum răng Và tụ C nhai tru Ca ngư i
g. Đ ng thi đÓ Cũng là Câu Ca dao tC ng
m iếng trầu là đu Câu Chuyn s tíCh tru Cau,
Vẻ đẹp C a ngư i g Vi t Nam. Đt Nư C là Văn
hÓa kết tin h t nh ng tâm h n Vit. Từ truyn Ca
dao, đến C tíCh đến tC ng, miếng trầu đã là
mt hình tư ng ngh thut m ang tính th m m ĩ, V à
hin th ân Ca tình u thươ ng, lòng thy Chung
Của tâm hn dân tC ta. Tiếp đến, nhà thơ nh ư m t
ngư i hư ng dn đ đưa ta tr V làng Phù Đng
nghe lại s t íCh Th ánh GiÓng Và nh bi tre ng à
đánh tan giC Ân.
Đ t n ưC ln lên khi dâ n m ình biết trng tre
đánh giặC
Hình nh đÓ d ân ta tr ng tre đánh giC kh Ô ng Ch
đư C lp li 1 lầ n mà C òn xuy ê n su t 90 C âu Vi th ơ
hình nh nà y đư C lp lạ i tớ i ba ln, đÓ là biu
tưng Ch o nh ng truy n th ng yêu n ư C, đá nh
giC gi nư C C a nhân dân Vi ệt Nam ta. C Ó th
th y, t bao đ i nay đã t truy n thu yế t dâ n gian
đến táC ph m th ơ hi n đ i, C ây tre tr th à nh bi u
tưng Ch o s C m nh Và tinh thn qu t C ư ng đá nh
giC C u nư C V à gi nư C, bi u tư ng ph m Ch t
tt đ p C a nh ng ng ưi Vit Nam. T ln n
đư C dù ng rt Ch ính xáC,V à ro rC ni m tin, ni m
t h ào dân t C.
Ging th ơ th t th âm tr m, tran g ng hi êm m Ch o
suy t V C i ng u n Đ t Nư C già u Ch t tri ết lu n
mà Vn thi ết tha, Và tr t ình . C áCh C m nh n, n ơi
gi i C i ngu n Đt NưC b ằng nh ng hình nh
bình d ị, V à th ân thu C đã kh ng đnh rng: Đ t
Nư C g n g ũ i, thâ n thu C, b ình d ng ay tron g đ i
sng C a m i ng ư i. Câu th ơ: TÓC m thì b i sau
đu nh C đến m i Ch úng ta ng he V th tp tụ C
m nê n n ét ri êng C a ng ưi ph n Vi t Nam
truy n th ng.
Đt nướ C đã tr ư ng th ành từ nh ng gi t m hÔ i tn
to d m m ưa d ãi nng . Ht th Ó C, ht g o th m m
i, thấm nhọC nhằn nuÔi lớn biết bao thế hệ.
Đt nư C lớ n lên t tro ng nh ng gian kh C a Ch a
Và t nh ng lo âu C a m : Ch a m th ương nhau
bng gng Cay b ng m u i mn . ĐÓ là Cht liu C a
Ca dao tC ng Và đÓ là tình, là ng h ĩa, là l i th
Vàng đá , nơi là l i s ng thy Chu ng, son st C a
nh ng C p V Ch ng Vi t Nam .
Câu th ơ C ái k èo, Cái Ct th ành tê n đã n Ó i đế n tC
đt tên Con xu Cho d nu Ôi. Th ph á p ng h thut
lit kê tron g nh ng C âu th ơ th tám H t g o ph i
mt n ng hai sươ ng xay, giã , gin, sàng Ch ra
nh ng bướ C V à đ to ra ht g o m t đ t nư C C Ó
nn Vă n min h lúa n ư C, luÔn lu Ôn b o V h t gi ng,
C t CáCh Con ng ưi Vit Nam. Nh ng V đ p do Ch a
m truy n đã Cho Con ti ếng nÓ i, th y CÔ truy n Cho
họC t Ch Viết, Ông Cha truyền lại Cho Con Ch áu
lố i s ng Và n ếp ngh ĩ thÔng qu a Ca dao tC ng .
Và Ch ính nhân dân là nhng ng ưi th t đã truy n
lại nh ng V đ p C a đ t nư C, nh ng nét đ p V ăn
hÓ a ng ư i Vit Nam . Dn d n táC gi đã nh n ra:
Đ t Nư C CÓ t ng ày đÓ , ta khÔng bi ết ng ày đÓ
s là ng à y n ào Ch biết đÓ là t rấ t xưa, rt xa. Ch
biết rng đ t n ư C C ũ ng CÓ t lúC nh ng hu yn
tho i, tru y n th uy ết, V à t lúC dân t C h ình thành
phong tC tp qu án, đế n nh ng từ lú C d ân Vit
mình khÔng ti ếC má u xươ ng đ gi tng t C đ t Và
thiê ng liêng V à d ù ng bàn tay lao đ ng đ xâ y dng
nên đ t nư C.
Ng ày đÓ Va là trng t C ù ng Ch th i gian trong
Downloaded byNguyen Linh
(vjt35@gmail.com)

Preview text:

 Home Lớp 12 Ngữ Văn 12 Lớp 12 Ng ữ Văn 12
Dàn ý phân tích Đất Nước đoạn 3 và bài văn mẫu tham khảo  0 f S  9
Th Ô ng qu a bài phân tích Đất Nước đoạn 3, ta C Ó
thể thay th ế hệ trẻ Ch ính là tươ ng lai tươi sá ng Củ a
Đất Nướ C. Nh ữ ng m ỗi m ột th ế h ệ tươ ng lai đượ C kỳ
Vọng , g ánh tr ên Vai trọng tr áCh là ph át triển đấ t
nướ C. Vớ i tr í tu ệ V à tầ m VÓ C Củ a ng ười trẻ , Đấ t
nướ C Ch ắ C Ch ắn s ẽ C Ó nhiề u nh ững triể n Vọ ng tươ i
sáng. ĐÓ Cũng Ch ính tráCh nhiệm Chung Của bất Cứ
m ỗi m ột ng ườ i Con đấ t Vi ệt n ào tro ng sự ng hi ệp
xây d ựng lê n Đấ t Nướ C.
Nguyễn Khoa Điềm là nhờ Văn Và nh à thơ CÓ
nhiều đÓng gÓ p lớn Ch o nền Văn họC nướ C nh à th ời
kỳ kh áng Ch iến Ch ống thựC dân Mỹ. Nổi b ật nh ất
trong số CáC táC ph ẩm Củ a táC giả ph ải kể đến là
Đấ t NướC. Ph ân tíCh đấ t nướ C đ oạn 3 để th ấy đượ C
ngòi b út VÔ Cù ng sắC b én Và thắm đượ m trữ tình
Củ a Ngu y ễn Kh oa Điềm . Tham khảo thêm:
Phân tích bài thơ Đất Nướ c của Nguy ễn Khoa Điềm
Phân tích 9 câu đầu Đất Nước
Phân tích bài Đất Nước đoạn 2 Soạn bài Đất Nước

1. Dàn ý phân tích Đất Nước đoạn 3
a) Mở bài phân tích Đất Nước đoạn 3
– Sơ lượ C V ề nề n Văn h ọC tron g nh ững n ăm 1945-
1975, C ù ng Vớ i đÓ gi ới thi ệu táC ph ẩm .
b) Thân bài phân tích Đất Nước đoạn 3
*Đất Nước đã có từ bao giờ?
– Đất Nướ C đã ra đời từ rất lâu, g ắn liền Với nh ững
truyền thuy ết, Với những Câu Ch uyện Cổ tíCh đã C Ó từ ngày xưa.
– Gợ i ra nh ững truy ền th ống th ật tố t đẹp C ủa d ân
tộC từ những Câu Chuyện Cổ tíCh, đượC dựa truyền thuyết.
Sự tíCh Trầu Cau , Và kh ơ i g ợi lạ i truy ền th ống tốt
đẹ p C ủ a dâ n tộ C Việ t Nam , ấy là nh ững tình
ng h ĩa anh em sâ u đậ m , V à tình ng h ĩa Vợ Ch ồng
son sắt th ủy Ch u ng , gợ i lại nh ững Cá i ph on g tụ C
đẹ p Củ a ng ườ i d ân ta đấ y là tụC ăn tr ầu nh u ộm răng.
Truyền thuy ết Thánh GiÓng Cũ ng VÔ Cùng quen
thu ộC, g ợi nhắC Về tru yền th ống yêu nướ C, V à
bất kh uất đứng lên Ch ống giặC ngo ại xâm Của dân tộC.
– Đất Nướ C đã CÓ từ rất lâu đời, bắt đầu từ những
thuần phong m ỹ tụC Củ a Cha Ông ta.
“TÓC mẹ thì bới sau đầu ”, nh ắC đến ngườ i đọC
nh ớ lại phong tụC bú i tÓ C th ành b úi tÓC tròn,
th ấp sau gáy Củ a CáC b à Và CáC m ẹ thời xưa.
“Ch a m ẹ th ương nhau bằ ng gừng Cay m u ố i
m ặn” , Ch ính là nh ững đạ i di ện Ch o tru y ền th ống
Coi trọng nh ững tình ng h ĩa V ợ Ch ồng .
Đấ t Nướ C CÓ từ rất lâ u đờ i đượ C Và h ình th à nh
C ùng V ới ti ến trình ph á t triể n C ủ a Con ng ườ i Vi ệt
Nam tro ng m ỗi Cu ộC sống đờ i th ường biế t làm
nh à , biết trồng lú a, Cấ y C ây…
*Đất nước là gì?
– Về V ới kh Ô ng gian địa lý, Đấ t Nướ C là n ơi Con
ng ườ i sin h số ng , h ò h ẹn “là n ơi anh đế n trườ ng ” V à
“n ơi em tắm ” ,… là kh Ông gian g ần gũ i th ật s ự th ân
thiế t. Nh ưng Đất NướC C ũ ng đã lại m ang dá ng Vẻ kỳ
Vĩ lớn lao nh ư nh ững “n úi b ạC”’ Và “ biển kh ơi” là nơ i
nh ân dâ n tìm V ề sau nh ững ng ày th áng xa qu ê hươ ng đấ t n ướC.
– Về th ời gian lịCh sử:
Qu á kh ứ đÓ C ũ ng là m ột Đất NướC th iê ng li êng
Và lớ n lao , khi đÓ tá C giả g ợi nh ắ C Về giống n òi
Cao qu ý C ủa d ân tộC ta, Vốn là nh ữ ng Con rồng
Ch á u tiên. Đồ ng th ờ i C òn gợ i nh ắC V ề nh ững
truy ề n th ống hà o h ù ng d ựng n ướ C V à gì n gi ữ n ướ C Củ a Ch a Ô ng.
Tron g hi ện tạ i, nơ i Đấ t Nướ C hi ện lên m ột Cá Ch
g ần g ũ i Và th â n th u ộC, hi ện di ện ở tron g m ỗi Con
ng ườ i, đã bao g ồm ng Ô n ng ữ để Con ng ườ i giao
tiếp tư du y, bao g ồm Cả nh ững ph on g tụ C tập
qu á n tốt đẹ p V ẫn sẽ tồn tại tron g từng nếp sống.
Trong tương lai đÓ là m ột Đất NướC Với rất nhi ều
triển Vọng tươi sáng, những thế h ệ tươ ng lai
đượ C kỳ Vọng, đã đượ C đặt lên Vai Cái tráCh
nhiệm lớn lên C ả Về trí tuệ lẫn tầm VÓ C, để làm
nên nh ững đ iều kỳ diệu Ch o Cả d ân tộC Củ a Cả Đất NướC.
*Tư tưởng Đất Nước của nh ân dân nước ta:
– Trên phương diện khÔng gian Và địa lý:
– C ảm nh ậ n Đấ t N ướ C đã qu a nh ững địa dan h
thắ ng Cả nh n ổi tiếng C ủ a Vi ệt Nam b ằng nh ắC tê n
Ch úng m ột C áCh dà y đặ C tron g nh ững từng ý th ơ,
gửi g ắm ni ềm tự h ào C ủa tá C giả đố i V ới m iền qu ê hươ ng, đấ t n ướC.
– Gợ i nh ắC nh ững tru yề n th ống th ậ t s ự tốt đẹ p C ủa dân tộC.
– Nh ấn m ạnh Việ C đấ t nướ C Củ a Ch ú ng ta là m ột dả i
non sÔ ng nố i li ền, từ đÓ đã g ợi lên ý Ch í th ố ng nh ấ t
Tổ quốC, Nam BắC Chung một nhà Của nhân dân ta.
– Bi ểu tượ ng Cho Vẻ đẹp tâm hồn Việt Nam , đÓ là
đứC tính thủ y Chun g son sắt tron g tình Cảm Vợ
Ch ồng, Cũng là ý Chí quy ết tâm Chống giặC ngoại
xâm Của dân tộC Vi ệt Nam , đã nh ắC lại thu ở xây
dựng nướC thiêng liêng Và hào h ùng, rồ i sau Cùng
Cò n gợi lại Cả truy ền thống hiếu h ọC C ủa nhân dân
ta, đặ C biệt là Cả những điều giản dị nh ất như Con
CÓ C Và Con gà C ũng làm nên th ắng Cảnh Cho qu ê hương.
=> Kh ẳng định m ột CáCh m ạnh th ật m ẽ tư tưở ng
Đấ t Nướ C Của nh ân dân b ởi Đất NướC là do nh ân
dân Cù ng gÓp CÔng, rất nhiều CÔ ng gÓ p sứC làm n ên
Củ a Ngu y ễn Kh oa Điềm .
* Phương di ện thời gian và lịch sử nước ta:
– Su ốt 4000 năm lịCh sử, nơi nh ân dân luÔ n đứng
dậy đấ u tranh bảo Vệ Tổ qu ốC, “kh Ông ai nh ớ m ặt
đặt tên” nh ưng họ Cũ ng Ch ính là nh ững ngườ i làm ra Đất NướC.
– Nh ân d â n kh Ô ng Ch ỉ là ng ườ i xây d ựng, bả o Vệ
Đất Nướ C m à nh ân d ân Còn là ng ườ i làm nh iệm Vụ
VÔ C ù ng thi êng li êng ấy lại là truy ền lạ i Ch o th ế hệ
tiếp n ối nh ững giá trị V ăn h Ó a Vậ t Ch ất Và tinh th ần Củ a nh ân dân.
* Trên bình diện văn hóa:
– TáC giả Cũ ng đã Ch ọn ra ba Câu Ca dao tiêu biểu
để gợi ra 3 Vẻ đẹp tâm hồ n Của ng ười Việt Nam ,
Cũ ng Ch ính là 3 nét đẹp Văn hÓ a rất tiêu biểu” Củ a
dân tộ C Việt đã n Ói Chun g.
– “Y êu em từ th u ở tron g n Ô i/E m n ằm em kh ÓC anh
ng ồi an h ru ” , đÓ là né t đẹ p say đắm nh ất tro ng tình
yêu, bi ết yêu th ương nh ững Con ng ười ở n ơi xun g qu anh m ình .
– “Cầm Vàng m à lội qua sÔ ng/Vàng rơi kh Ông tiếC,
tiếC C Ông Cầm Vàng” , Và từ đÓ CÓ thể th ấy đượC Vẻ
đẹp C ủa lòng biết qu ý trọng tình ngh ĩa hơn là giá trị
Vật Ch ất tầm th ường.
-“Th ù n ày ắt hẳ n C òn lâu/Tr ồ ng tre th ành gậy gặ p
đâu đá nh qu è”, g ợi ra m ộ t Vẻ đẹ p bề n b ỉ tron g đấu
tranh Ch ống giặC ngo ại xâm C ủa nh ân d ân ta từ bao nh iêu đờ i nay.
c) Kết bài phân tích Đất Nước đoạn 3
– Tổ ng kế t giá tr ị n ộ i du ng Và ng h ệ th u ật Củ a bài
thơ Đấ t Nướ C C ủa tá gi ả Ngu y ễn Kh oa Điềm .
2. Bài văn mẫu phân tích Đất Nước đoạn 3
Bài phân tích Đất Nước đoạn 3 của
Nguyễn Khoa Điềm (mẫu 1)
Tham kh ảo b ài ph ân tích đoạn 3 Đất Nước hay đạt điểm 9+:
Từ xưa Ch o đến nay Vi ết Về đất nướ C lu Ôn là ngu ồn
mạCh Cảm hứng Ch ủ đạo Của những nền Văn họC.
Tiếp tụC m ạCh nguồ n Của Văn h ọC d ân tộC, táC giả
Ngu yễn Khoa Điềm m ột gương mặt nổi bật C ủa n ền
Văn h ọC kh áng Chi ến Chố ng Mỹ đã CÓ nh ững quan
điểm h ết sứC mới mẻ Về đất nướ C m ộng m ơ. Quan
điểm đÓ đã đượ C Ông th ể đã hiện đầy đủ nh ất qua
đoạn tríCh Đất nướ C thu ộC trường Ca Mặt đườ ng đầy kh át Vọng.
Đất nướ C đối V ới m ỗi ng ườ i là C ả m ột ý niệm kh áC
nh au . Đối Với nh à th ơ Ngu y ễn Kho a Điềm C ũ ng Vậy,
bằng sự C ảm m ế n C ủ a m ình , sự ph ân tíCh b ằng tư
du y log iC, V à lần lượ t từ ng lớ p C ủa kh á i niệm đấ t
nướ C đã đượ C Ô ng d ần d ần lật m ở ra. Ô ng kh Ô ng
định ng h ĩa b ằng kh ái niệm qu á m Ô ng lu n g, trừu
tượng m à đi từ nh ững đ iều h ết sứC C ụ th ể tron g
Ch ính C ủa Cu ộC sống :
Kh i ta lớn lên Đất Nướ C đã CÓ rồi
Đất Nướ C CÓ tron g nh ững Cá i “ng à y xửa ng ày xưa” m ẹ th ườ ng hay kể
Đất Nướ C b ắt đầ u từ m iế ng trầ u b ây giờ b à ăn
Đất Nướ C lớn lên khi d â n ta biết trồng tre m à đánh giặC
Qua kh ái niệm C ủa táC giả, hình ảnh Đấ t NướC hiện
lên th ật bình dị, đất nướ C C Ó từ nh ững Câu Chuy ện
Cổ tíCh, từ m iếng trầu, Và từ truy ền thuy ết thánh
GiÓng trồng tre đánh tan lũ quân xâm lượ C Ân. Đất
Nướ C ta CÓ từ ngày đÓ, đã th ấm nhu ần trong lòng
mỗi đứa trẻ từ thu ở bé.
Kh Ông Ch ỉ Vậ t m à Đấ t N ướ C C òn đượ C hình th ành từ
thu ầ n ph on g m ỹ tụC, từ nh ững n ét V ăn h Ó a, truy ền
thố ng đẹ p đẽ C ủ a C ả d â n tộ C ta. H ình ảnh “TÓ C m ẹ
thì b ới sau đầu ” đã Ch o th ấy n ét đẹ p tron g sin h
hoạ t Văn h Óa đã đượC bảo lưu từ ng à n đờ i C ủ a Ô ng
Ch a ta là Vậy . Dù m ột ng h ìn n ăm Bắ C th u ộ C, nế u bị
ph ươ ng B ắC tìm m ọ i C áCh H án h Ó a ấy V ậy nh ưng
khÔng CÓ CáCh nào xÓa đượC những Cái Vốn Văn hÓa
đẹp đẽ Củ a d ân tộ C ta. Đấ t N ướ C C ũng đượ C từ hình
thà nh từ lố i số ng giàu tình ng h ĩa, th ủ y Ch u ng m à
kh ở i ng u ồ n Ch ính là m ối quan h ệ n ên Vợ Ch ồng :
“Ch a m ẹ th ươ ng nh au b ằng g ừng Cay m u ố i m ặ n” . Ở
đây Ngu y ễn Kh oa Đ iềm CÓ nhiề u sự V ận d ụng h ết
sựC th u ần th ụC Ca dao là : “Tay n âng đĩa m u ố i Ch ấm
gừng / G ừng Cay m u ối m ặn, xin đừ ng qu ên nh au ”
để Ch o th ấ y Đấ t Nướ C đã đượC h ình th à nh từ nh ững
điều tưở ng nh ư gi ản d ị m à h ết sứC th iêng liê ng V à Cao qu ý .
Tiếp tụ C m ạCh C ảm hứng đÓ, táC giả Nguyễn Khoa
Điềm tiếp tụ C Ch iết tự Về kh ái niệm Đấ t NướC:
Đất là n ơi anh đến trường Nướ C là n ơi em tắm
Đất Nướ C là nơ i ta h ò hẹn
Đất n ướ C là nơ i em đã đá nh rơ i Ch iế C kh ă n tron g n ỗi nh ớ th ầm
Đấ t Nướ C khÔ ng Còn xa lạ m à Ch ính là kh Ông gian
sinh tồn, gần gũ i Với đời sống sinh hoạt Của tất Cả
mỗi Ch úng ta. Ngu yễn Khoa Điềm đã kh Ô ng hoa
mỹ, Và kh Ô ng ngần ngại mà làm sáng tỏ n Ó là nơi
đến trườ ng, nơi tắm , n ơi hò hẹn ,V à n ơi nh ớ nhung.
Vâng, Đất NướC Ch ính là Vậy đượ C h ình thành từ
những điều dung dị nh ất Của Cu ộC sống. V à để đÓ
làm sâu sắC thêm kh ái niệm , Ô ng đã tru y nguyên
nguồn gốC từ Và quá kh ứ: “Đất Nướ C là nơi dân
mình đoàn tụ/ Đất là n ơi Chim Về/ NướC là nơi rồng
ở/ LạC Long Qu ân Và Âu C ơ/ Đẻ đồ ng bào Ch úng ta
trong b ọC trứng”. Từ sự lý giải sâu s ắC hai ph ươ ng
diện lịCh sử V à địa lý Ông đã dần dần tiến tới ho àn
Ch ỉnh kh ái niệm Của Đấ t Nướ C. Đồ ng th ời từ đÓ
Cũ ng nêu lên tráCh nhiệm Của m ỗi Con ng ười đối Với
Cu ộC sống đất nướ C: “Nh ững ai đã kh uất/ Nh ững ai
bây giờ/ yêu nhau Và Ch ỉ sinh Con đẻ Cái/ Gánh VáC
phần những ng ười đ i trướC để lại/ Dặn dò Con Ch áu
ViệC m ai sau/ Hằng năm ăn đâ u làm đâu/ Cũ ng biết
Cú i đầu nh ớ đến ng ày giỗ tổ” . Hai từ “g ánh VáC ” đã
kh ẳng định rằng tráCh nhiệm Của th ế hệ m ai sau
đối Vớ i C Ông CuộC dựng nướ C Và gi ữ nướ C. Đồng thời
đÓ Ông Cũng lên tiếng nhắC nh ở, dù xây dựng đất
nướC Cũ ng kh Ông Còn đượ C quên đi C Ông ơn Củ a
ngườ i đã dựng xây, kiến tạo nên Đấ t Nướ C. Ch ỉ Với
hai hay Ch ữ “Cú i đầu” Cũng đã Cho th ấy tấm lòng
thánh kính thiêng liêng hướ ng Về qu ê Cha, đất tổ đã sinh ra Và lớn lên.
“Trong an h em hÔm nay/ …/Đất Nướ C Vẹn tròn to
lớn” , đoạn thơ đã đượ C kh ẳng định, Đấ t NướC đượ C
tồn tại Và Vững bền là bởi sự đoàn kết Của tất Cả
mọi ng ười, là sự yêu th ương Của đÔi lứa. Ch ỉ kh i CÓ
sự hòa h ợp giữa Cái Ch ung Cái riêng, giữa Cá nh ân
Và tập thể thì kh i ấy m ới CÓ đất nướ C Vẹn tròn to
lớn. Và từ đÓ Ô ng Cũng nêu lên tráCh nhiệm Củ a m ỗi
Cá nh ân Cũng nh ư toàn b ộ th ế h ệ trẻ đối Với đất
nướC là : “Em ơi em đất nướ C là m áu xương Của
mình/ Ph ải biết g ắn bÓ V à san sẻ/ Ph ải biết h Óa
thân Cho dáng hình xứ sở/ Làm nên đất nướ C m uÔn đời” b ởi Vì:
Nh ững ng ười Vợ nh ớ Ch ồng Còn đÓ ng gÓp Cho Đấ t
Nướ C những nú i Vọng Ph u …
Nhữ ng ng ườ i d ân n à o đã gÓ p n ên nh ững Ô ng Đố C,
Ông Trang , Bà Đen, Bà Điểm
Hàng lo ạt đị a dan h, dan h lam th ắng Cảnh đượ C Ô ng
gọi tên. M ỗi địa dan h ấy C ũ ng g ắn li ền V ới m ộ t
Ch iế n tíCh, Với m ột sự hy sin h th ầm lặ ng để làm
nên đấ t n ướ C m u Ô n đờ i sáng . C ũ ng bởi Vậ y, đã
kh iến Ông rú t ra m ột kế t lu ận: “V à ở đâ u trên kh ắ p
ru ộng đồng g ò b ãi/ …/Nh ữ ng Cu ộC đờ i đã h Ó a nú i sÔ ng C ủ a ta ”.
Để làm nên đất nướ C luÔ n Ch ắC Chắn kh Ông thể là
một Cá nhân CÓ th ể ki ến tạo Của nền Văn hÓa,
truyền thống, lịCh sử dân tộC. Vậy đÓ là ai, là tất Cả những ngườ i nào?
Kh Ông ai nh ớ m ặt đặt tên
Như ng h ọ đã làm ra Đấ t NướC
Qu ả đú ng , đÓ Ch ính là m ột ng ười VÔ dan h , h ọ là
nh ững ng ườ i Con gá i Con trai, h ọ“đ ã sống Ch ết”
“giản dị V à b ình tâm ” h ọ đã m an g tên làng tê n x ã,
m an g lại pho ng tụC tập qu á n truy ền lại, b ảo lư u Ch o
thế h ệ m ai sau . Ch ính họ là nh ững ng ườ i Cũ ng đã
làm n ên Đấ t n ướ C. V ới biệ n ph áp li ệt kê Và điệp là
“h ọ” Ngu y ễn Kh oa Đ iềm đã V ẽ ra trướC m ặ t ng ườ i
đọC tầ ng lớp nh ững Con ng ườ i VÔ dan h nố i tiế p
nh au từ th ế h ệ n ày qu a th ế h ệ kh áC truy ền lại Ch o
Con Ch áu nh ững gi á tr ị Vậ t Với Ch ất tin h th ần Cao
qu ý nh ấ t. Và đ iều h ọ h ướ ng đế n đÓ Ch ính là:
Để Đấ t Nướ C nà y là Đất Nướ C C ủ a nh â n dân
Đấ t n ướC Củ a Nh ân Dân, Đấ t n ướC Củ a Ca dao thần thoại
Đến đâ y Ngu yễ n Kh oa Điềm Cũ ng đã m ạnh m ẽ
kh ẳ ng định qu an điểm tư tưở ng đấ t n ướ C nh ân d ân
Của Ch ính mình. “Trở Về Với nguồn Cội Của Đất NướC
là tr ở Về V ới Cộ i ng u ồ n ph on g ph ú , đẹp đẽ là V ăn
hÓ a dâ n gian ” kh ởi th ủ y C ủ a truy ền th ống Văn hÓ a
tốt đẹ p C ủa nh ân d ân n ướC ta. Đồ ng th ời đÓ C ũng là
nơi làm n ên, V Ói kh ơi d ậy nê n truy ề n th ống V ăn h Ó a
tốt đẹ p Củ a nh ân d ân ta:
Dạy anh biết “ yêu em từ th u ở tron g nÔi”
Biết quý CÔng Cầm Vàng những ngày lặn lội
Biết trồ ng tre đợ i ng ày th ành gậy
Đi trả th ù m à kh Ô ng s ợ d ài lâu
Bài th ơ kết lạ i b ằng nh ững tiếng h át tự h ào, trải
dài, dườ ng nh ư âm hưở ng Củ a n Ó Van g Vọng kh ắp
nơi n ú i sÔ ng . Đồ ng th ời ti ếng hát đÓ C ũ ng Cho th ấy
m ột ni ềm tự h ào sâu sắC C ủa táC gi ả đố i sự Vớ i Vố n
truyền thống Văn hÓa ngàn đời Của Cha Ông để lại.
Đấ t Nướ C là m ột bài th ơ giàu suy tư Và triết lý, th ể
hiện quan niệm rất riêng, rất m ới m ẻ Củ a nh à th ơ
Ngu yễn Khoa Điềm Về Đấ t Nướ C. Với bài thơ này,
ngườ i đọC lại đã đượ C mở m ang thêm tri th ứC, lại CÓ
thêm m ột CáCh nhìn nh ận th ật Về Đất Nướ C trong
Ch iều dài lịCh sử. Từ đÓ Cũ ng Càng thêm Và yêu
mến, tự hào Với n ơi m ình đã đượC sinh ra Và lớn lên.
Bài phân tích Đất nước đoạn 3 của
Nguyễn Khoa Điềm (mẫu 2)
Mẫu b ài ph ân tích bài thơ Đất Nước đoạn 3 do
họC sin h tr ườ ng Ch u yên trình b ày:
Đấ t n ướC là đề tài m u Ôn thu ở tron g thi Ca Và ngh ệ
thuật, là điểm hẹn tâm h ồn Của biết bao V ăn Củ a
nghệ sĩ. Trong nh ững năm th áng Ch iến tranh oai
nghiệt, tình yêu đối Với đất n ướC lại Càng đượ C tỏa
sáng Và rựC Ch áy tron g lòng mỗi Của ngườ i d ân Vi ệt
Nam . Đ oạn tríCh “Đấ t n ướC ” C ủa nh à thơ Ngu y ễn
Kh oa Đ iềm đượ C sáng táC trong b ối Cảnh ấy.
Khi nh ắC đế n V ăn Ch ương ở th ời kỳ kh áng Ch iến
Ch ống Mỹ C ứu n ướC, Ch ú ng ta biết nh ững nh à th ơ
tron g th ờ i kỳ nà y nh ư là Xu â n Qu ỳnh , Ph ạm Tiến
Du ật… h ọ Viế t Về h ào kh í C ủa C ả m ột d ân tộC:
“Xẻ dọC Tr ường Sơn đ i Cứu nướC
m à lò ng ph ơi ph ới d ậy tươ ng lai.”
Một tron g nh ững số nh ững nh à th ơ tiêu biểu nh ất
Củ a Văn Ch ương Việ t Nam ng à y ấ y ph ải kể đế n m ột
nh à th ơ đã trưở ng th ành ở tron g Cu ộC kh á ng Ch iến
trường kỳ nh ưng nh ấ t định th ắng lợi Củ a d ân tộC
đÓ Ch ính là Ngu y ễn Kh oa Đ iề m .
Khi n Ó i đế n nh à th ơ Ng u yễn Kh oa Điềm , từ m ột
tron g tiềm th ứ C Củ a m ỗ i ng ườ i yêu V ăn Ch ươ ng đã
đều kh Ông th ể qu ên pho ng Cá Ch th ơ Ô ng là pho ng
CáCh th ơ trữ tình tron g Ch ính lu ận. Th ơ Ngu y ễn
Kho a Điềm lÔ i Cu ốn đượ C ng ườ i đọC bở i xú C C ảm
lắng đọ ng , gi àu Ch ấ t suy tư, Và th ể hi ện tâm tư C ủ a
ng ườ i trí th ứC th am gia tíCh C ựC Vào nh ững Cu ộC
Ch iế n đấ u C ủa nh ân dân. M ột tron g nh ững kiệt táC
đÓ Củ a Ng u yễn Kh oa Đ iềm ph ải kể đến nh ững đ oạn
tríCh “Đất nướC” thuộC Ch ương V Của “Trường Ca Với
m ặt đườ ng kh át V ọng ” đượ C táC giả ho àn th ành ở
nơi Ch iến khu Tr ị – Th iên n ăm 1971, V à in lần đầ u năm 1974.
TáC ph ẩ m đã đượ C xâ y dựng th ành C Ô ng tư tưởng
“Đấ t n ướ C là C ủ a nh ân dân ”, do nh ân dâ n bảo Vệ Và
gìn giữ m u Ô n đờ i nh ữ ng tr ên C ả 3 b ình diện: Ch iều
rộng C ủa kh Ô ng gian địa lý Ch i ều d ài Củ a lịCh sử
Ch iề u sâu V ăn h Ó a. Nh à th ơ nh ư đứng trướ C h àng
trăm Câ u h ỏi “Đấ t n ướ C n ày là do ai l àm ra, sẽ do
ai đẻ b ảo Vệ Và gìn giữ m u Ô n đờ i? ” Để tr ả lờ i Ch o
nh ững Câ u h ỏi ấ y đã làm Ngu yễ n Kh oa Đ iềm ng ượ C
dòng C ảm xú C C ủ a m ình để đi tìm Về Cộ i ng u ồn C ủ a
đất nướ C Củ a m ình .
Khi n Ó i đế n nh ững Vẻ đẹ p C ủ a đấ t n ướ C tr ên bình
diện C ủ a nh iều Ch i ều sâu V ăn h Ó a, ta ph ả i hi ểu V ăn
hÓ a là nh ững giá trị m à ở đÓ Con ng ườ i ở m ột Vù ng
đất tạ o ra. C Ó th ể đÓ là giá trị tin h th ần CÓ th ể là
giá trị ph i V ật th ể. Ngu yễ n Kho a Đ iềm lại nh ìn nh ậ n
ng ườ i Việt Nam kh Ông Ch ỉ ra đưa đi để bả o Vệ đất
đai xứ sở m à C òn truy ền Và Cò n bả o Vệ Ch o nh au
nh ững h ạt gi ống d ân ta, Vớ i nh ững Vẻ đẹ p m an g
đậm C ốt C áCh C ủa Con ng ườ i Vi ệt Nam đượ C tru y ền
từ đờ i n à y san g đờ i kh áC, V à từ tr ái tim C ủa ng ườ i
giàu san g lồng ng ựC C ủa ng ườ i trẻ, đÓ là V ẻ đẹ p
m an g đậ m b ản s ắC d ân tộ C C ủ a Vi ệt Nam ta. Đấ t
Nướ C bắt đầ u từ m ột nh ững Cá Ch tran g tr ọng m à
hết sứC b ình d ị, g ần g ũ i:
Cấu trúC Câu là “Đất n ướC CÓ – bắt đầ u – lớn lên”
đã hữu hình hÓ a qu á trình ph át tri ển Củ a đất nướ C
trong trườ ng kì lịCh sử đÓ đất nướ C tựa nh ư m ột
sinh m ệnh sống Với một n ội lựC mãnh li ệt. Ngh ệ
thuật liệt kê là những biện ph áp Ch ủ đạo qu án
xuyến to àn b ộ bài th ơ, gÓp phần kh ắC họa đất nướ C
bình dị, Và gần gũi. Đất n ướC gắn liền Với bà, Với
mẹ, Với Cha, nơi đất nướ C hài h òa trong m ối quan
hệ gia đình, tình làng xÓm . Đất nướ C Cùng là m ột
phần m áu thịt tron g kí ứC Của mỗi Con ng ườ i đượ C sinh ra.
“Khi ta lớ n lên Đấ t Nướ C đã C Ó rồi
Đất n ướ C C Ó tro ng nh ững C ái “ ng ày x ửa ng à y xưa…” m ẹ th ườ ng hay kể”
Nhà thơ ngượC dòng đượC Cảm xúC Của m ình Về Với
nh ững Cá i ng ày xửa ng ày xưa, đưa ta V ề m iề n C ổ
tíCh diệu kỳ từ lâu đã tr ở th à nh C ội ng u ồn Củ a đờ i
sống , tâm hồ n ta, Ch o ta đượ C nh ữ ng b ài họ C nh â n
sin h Về lẽ sống nh ân hậ u, số ng ng h ĩa tình , sống
yêu th ươ ng , Và Ch ở Ch e nh au .
“Đấ t n ướC b ắt đầu bằ ng m iếng trầ u bà ăn”
ĐÓ là tụC nhu ộm răng Và tụ C nhai trầu Của ngườ i
già. Đồ ng thời đÓ Cũng là Câu Ca dao tụC ngữ là
“m iếng trầu là đầu Câu Ch uyện” sự tíCh trầu Cau, là
Vẻ đẹp Củ a ngườ i già Vi ệt Nam . Đất Nướ C là Văn
hÓa kết tin h từ nh ững tâm h ồn Việt. Từ truyện Ca
dao, đến Cổ tíCh đến tụC ngữ, “m iếng trầu ” đã là
một hình tượ ng ngh ệ thuật m ang tính th ẩm m ĩ, V à
là hiện th ân Của tình yêu thươ ng, lòng thủy Chung
Củ a tâm hồn dân tộC ta. Tiếp đến, nh à thơ nh ư m ột
ngườ i hướ ng dẫn để đưa ta trở Về làng Ph ù Đổng
nghe lại sự tíCh Th ánh GiÓng Và nh ổ bụ i tre ng à đánh tan giặC Ân.
“Đấ t n ướC lớn lên khi dâ n m ình biết trồng tre mà đánh giặC”
Hình ảnh đÓ d ân ta trồ ng tre đánh giặC kh Ô ng Ch ỉ
đượ C lặp lại 1 lầ n m à C òn xuy ê n su ốt 90 C âu Với th ơ
hình ả nh nà y đượ C lặp lạ i tớ i ba lần, đÓ là biểu
tượng Ch o nh ững truy ền th ố ng yêu n ướ C, đá nh
giặC giữ nướ C C ủ a nh ân d ân Vi ệt Nam ta. C Ó th ể
thấ y, từ bao đờ i nay đã từ tru y ền thu yế t dâ n gian
đến táC ph ẩ m th ơ hi ện đạ i, C ây tre trở th à nh bi ểu
tượng Ch o s ứC m ạnh Và tinh th ần qu ật C ườ ng đá nh
giặC C ứu n ướ C V à giữ nướ C, bi ểu tượ ng ph ẩm Ch ất
tốt đẹ p Củ a nh ững ng ười Việt Nam . T ừ “lớn lê n”
đượ C dù ng rất Ch ính xáC,V à rạo rựC ni ềm tin, ni ềm tự h ào d ân tộ C.
Giọng th ơ th ật th âm tr ầm , tran g ng hi êm là m Ch o
suy từ V ề C ội ng u ồn Đấ t Nướ C già u Ch ất tri ết lu ận
m à Vẫn thi ết tha, Và tr ữ tình . C áCh C ảm nh ận, n ơi
lí giả i C ội ngu ồ n Đất NướC b ằng nh ững h ình ảnh
bình d ị, V à th ân thu ộC đã kh ẳng định rằng: Đấ t
Nướ C gầ n g ũ i, thâ n thu ộ C, b ình d ị ng ay tron g đờ i
sống C ủa m ỗ i ng ườ i. C âu th ơ: “TÓ C m ẹ th ì b ới sau
đầu ” nh ắC đến m ỗi Ch ú ng ta ng he Về th ứ tập tụ C
làm nê n n ét ri êng C ủ a ng ười ph ụ nữ Việ t Nam truy ền th ố ng.
Đất n ướ C đã tr ưở ng th ành từ nh ững giọ t m ồ hÔ i tần
tảo dầ m m ưa d ãi n ắng . Hạt th Ó C, h ạt g ạo th ấ m m ồ
hÔi, Và thấm nhọC nhằn nuÔi lớn biết bao thế hệ.
Đất nướ C lớ n lên từ tro ng nh ững gian kh ổ Củ a Ch a
Và từ nh ững lo âu C ủ a m ẹ : “Ch a m ẹ th ương nhau
bằng g ừng Cay b ằng m u ố i m ặn ”. ĐÓ là Ch ất li ệu Củ a
Ca dao tụC ng ữ Và đÓ là tình , là ng h ĩa, là lờ i th ề
Vàng đá , n ơi l à lố i số ng th ủ y Chu n g, son sắt C ủ a
nh ững C ặp V ợ Ch ồng Vi ệt Nam .
Câu th ơ “C ái k èo, Cái Cột th ành tê n” đã n Ó i đế n tụC
đặt tên Con xấu Ch o dễ nu Ôi. Th ủ ph á p ng h ệ thu ật
liệt kê tron g nh ững C âu th ơ th ứ tám “H ạt g ạo ph ải
m ột n ắng hai sươ ng xay, giã , giần, sàng ” Ch ỉ ra
nh ững b ướ C V à để tạo ra h ạt g ạo – m ộ t đấ t nướ C C Ó
nền Vă n m in h lúa n ướ C, lu Ô n lu Ôn bả o V ệ hạ t giố ng,
Cố t CáCh Con ng ười Việt Nam . Nh ững V ẻ đẹ p do Ch a
m ẹ truy ền đã Cho Con ti ếng n Ó i, th ầy CÔ truy ền Cho
họC trò Chữ Viết, Ông Cha truyền lại Cho Con Và Ch áu
lố i số ng Và n ếp ngh ĩ th Ô ng qu a Ca dao tụC ng ữ.
Và Ch ính nh ân d ân là nh ững ng ười th ật đã truy ền
lại nh ững Vẻ đẹ p Củ a đấ t n ướ C, nh ững n ét đẹ p V ăn
hÓ a ng ườ i Việt Nam . Dần d ần táC giả đã nh ận ra:
“Đấ t Nướ C CÓ từ ng ày đÓ…” , ta kh Ông bi ết ng ày đÓ
sẽ là ng à y n ào Ch ỉ biết đÓ là từ rấ t xưa, rất xa. Ch ỉ
biết rằng đấ t n ướ C C ũ ng CÓ từ lú C nh ữ ng hu yền
tho ại, tru y ền th uy ết, V à từ lúC dân tộ C h ình th ành
ph on g tụC tập qu án, đế n nh ững từ lú C d ân Vi ệt
m ình kh Ô ng ti ếC m á u xươ ng để gi ữ từng tấ C đấ t Và
thiê ng liêng V à d ù ng b àn tay lao độ ng để xâ y dựng nên đấ t nướ C.
“Ng ày đÓ” Vừa là trạng từ C ù ng Ch ỉ th ời gian trong
quá kh ứ Vừa là m ột phép th ế đại từ. Vậy là Đất
Nướ C đã CÓ từ kh i m ẹ thườ ng kể Chuy ện Cổ tíCh Ch o Downloaded by Nguyen Linh (vjt35@gmail.com)
Document Outline

  • 1.Dàn ý phân tích Đất Nước
    • a)Mở bài phân tích Đất Nước đoạn 3
    • b)Thân bài phân tích Đất Nước đoạn 3
    • c)Kết bài phân tích Đất Nước đoạn 3
  • 2.Bài văn mẫu phân tích Đất Nước đoạn 3
    • Bài phân tích Đất Nước đoạn 3 của Nguyễn Khoa Điềm
    • Bài phân tích Đất nước đoạn 3 của Nguyễn Khoa Điềm