Đáp án bài tập cá nhân môn lý luận nhà nước và pháp luật môn Lý luận nhà nước và pháp luật | Trường Đại học Luật Hà Nội

lOMoAR cPSD| 40551442
Đáp án bài tập cá nhân môn lý luận nhà nước và pháp luật
1. Phân tích định nghĩa nhà nước - Định nghĩa:
Là tổ chức quyền lực đặc biệt của xã hội, bao gồm một lớp người được tách ra từ xã
hội chuyên thực thi quyền lực, nhằm tổ chức và quản lí xã hội, phục vụ lợi ích chung
của toàn xã hội cũng như lực lượng cầm quyền trong xã hội. - Phân tích:
✅Nhà nước là tổ chức quyền lực đặc biệt: Nhà nước không phải là một cá nhân
mà luôn là một tập thể, một tổ chức. Để tồn tại và duy trì hoạt động, nhà nước cần
có quyền lực. Quyền lực của nhà nước là khả năng của nhà nước mà nhờ đó các cá
nhân, tổ chức trong xã hội phải phục tùng ý chí của nhà nước. Nhà nước là tổ chức
đại diện chính thức cho toàn thể xã hội nên quyền lực của nhà nước là quyền lực đặc
biệt, bao trùm đời sống xã hội, chi phối mọi cá nhân, tổ chức trong xã hội, tác động
đến hầu hết mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
✅Nhà nước bao gồm một lớp người được tách ra từ xã hội để chuyên thực thi quyền
lực, quản lí xã hội: Để thực thi quyền lực nhà nước, một lớp người đã tách ra khỏi
hoạt động sản xuất trực tiếp, không trực tiếp tạo ra của cải vật chất, tổ chức thành
các cơ quan khác nhau, mỗi cơ quan chuyên đảm nhiệm những công việc nhất định,
hợp thành bộ máy nhà nước từ trung ương xuống địa phương. Xã hội muốn tồn tại
ổn định, có trật tự và phát triển thì đòi hỏi phải có sự tổ chức và quản lí chặt chẽ nếu
không sẽ dẫn tới sự hỗn loạn. Vì thế cần có một tổ chức thay mặt xã hội, nhân danh
xã hội để tổ chức, quản lí xã hội.
✅Nhà nước phục vụ lợi ích chung của toàn xã hội cũng như lực lượng cầm quyền
trong xã hội: Nhà nước là đại diện của toàn xã hội vì vậy nhà nước có trách nhiệm
xác lập, thực hiện và bảo vệ lợi ích lâu dài của toàn quốc gia, dân tộc. Nhà nước là
công cụ bảo vệ lợi ích cho các giai cấp trong xã hội mà chủ yếu là giai cấp thống trị,
thực hiện các mục đích mà giai cấp thống trị đề ra. Trong xã hội có giai cấp, các giai
cấp dù là thống trị hay bị trị cũng đều là những bộ phận thống nhất tạo nên xã hội
vậy nên nhà nước vừa bảo vệ quyền lợi cho giai cấp thống trị vừa bảo vệ lợi ích của
các giai cấp, tầng lớp khác trong giới hạn mà lợi ích của giai cấp thống trị cho phép.
2. Phân tích các đặc trưng của nhà nước. lOMoAR cPSD| 40551442
- Đặc trưng của nhà nước là những điểm riêng biệt của nhà nước khi đặt trong mối
tương quan với các tổ chức xã hội khác để từ đó phân biệt nó với các tổ chức khác
+ Nhà nước có quyền lực đặc biệt
Nhà nước thiết lập quyền lực công cộng đặc biệt, quyền lực này không còn hoà nhập
với dân cư như trong chế độ thị tộc nữa. Để thực hiện quyền lực này, nhà nước xây
dựng một hệ thống cơ quan hành chính, thiết lập toà án, quân đội, cảnh sát, những
phương tiện quản lý, những phương tiện cưỡng chế ... nhằm áp bức bằng bạo lực và
buộc các giai cấp khác phải tuân thủ, phục tùng theo ý chí của giai cấp thống trị,
đảm bảo phục vụ cho lợi ích giai cấp thống trị trong xã hội.
VD: Người mua bán tàng trữ chất ma túy sẽ bị truy tố, người tham gia giao thông sẽ
bị phạt tiền nếu trong người có nồng độ cồn,...
+ Nhà nước thực hiện quản lí dân cư theo lãnh thổ
Nhà nước phân chia dân cư theo các đơn vị hành chính lãnh thổ không phụ thuộc
vào huyết thống, nghề nghiệp hoặc giới tính. Việc phân chia này dẫn đến việc hình
thành các cơ quan quản lý trong bộ máy nhà nước. Lãnh thổ là dấu hiệu đặc trưng
của nhà nước, bởi lẽ không có một quốc gia nào mà không có lãnh thổ. Cứ sống trên
một địa vực nhất định thì chịu sự quản lí của một nhà nước nhất định và do vậy, họ
thực hiện quyền và nghĩa vụ trước nhà nước theo nơi họ cư trú.
VD: Tổng Liên Đoàn Lao Động Việt Nam là một tổ chức chính trị xã hội đại diện
cho giai cấp công nhân mặc dù là một vị trí rất quan trọng nằm trong hệ thống chính
trị nhưng tổ chức này không được quyền phân chia dân cư theo đơn vị hành chính
+ Nhà nước thực thi chủ quyền quốc gia: Nhà nước là một tổ chức
quyền lực có chủ quyền, thể hiện trong đối nội, đối ngoại
- Nhà nước là tổ chức duy nhất có đủ tư cách và khả năng đại diện chính thức và hợp
pháp của quốc gia, thay mặt quốc gia dân tộc thực hiện và bảo vệ chủ quyền quốc gia.
- Chủ quyền quốc gia mang nội dung chính trị pháp lí, thể hiện quyền quyết định tối
cao và độc lập, tự quyết mọi vấn đề đối nội và đối ngoại, không phụ thuộc vào bất
kì cá nhân, tổ chức nào trong nước cũng như các nhà nước khác, các tổ chức quốc tế.
- Trong xã hội không có dân chủ, chủ quyền quốc gia thuộc về nhà nước. Trong xã
hội dân chủ, quyền lực tối cao trong xã hội thuộc về nhân dân, nhân dân ủy quyền
cho nhà nước thay mặt nhân dân tổ chức thực hiện và bảo vệ chủ quyền quốc gia lOMoAR cPSD| 40551442
- Trong đối nội, Nhà nước có quyền lực tối cao đối với mọi con người, mọi tổ chức
trong lãnh thổ quốc gia, không chịu ảnh hưởng và không bị ảnh hưởng bởi bất kỳ một quốc gia nào khác.
- Trong đối ngoại, Nhà nước có sự độc lập hoàn toàn trong chính sách và các hoạt
động kinh tế, chính trị, văn hoá ....với nước ngoài. Nhà nước có quyền tự do và độc
lập quyết định các công việc của mình, tôn trọng chủ quyền của các nhà nước khác,
tôn trọng các quy phạm của luật quốc tế. Chủ quyền là thuộc tính vốn có của nhà nước.
VD: 02/09/1945, Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời tuyên bố với thế giới
nước ta là một quốc gia độc lập, có chủ quyền, có tính chính trị pháp lý. Một quốc
gia có chủ quyền là một quốc gia có thể tự quyết định để giải quyết mọi vấn đề trong
các quan hệ đối nội đối ngoại của quốc gia mà không một quốc gia nào khác có thể tham gia can thiệp.
+ Nhà nước ban hành pháp luật, dùng pháp luật làm công cụ quản lí xã hội
- Để giữ gìn trật tự và đảm bảo lợi ích của giai cấp thống trị, nhà nước phải trực tiếp
xây dựng các quy phạm để điều chỉnh các quan hệ xã hội quan trọng, buộc các chủ
thể khi tham gia quan hệ đó phải xử sự đúng ý chí của nhà nước. Nhà nước đảm
bảo thực hiện các quy phạm pháp luật đó bằng sức mạnh cưỡng chế của nhà nước.
Pháp luật trở thành một công cụ sắc bén không thể thiếu được trong tay nhà nước để quản lý xã hội..
- Nhà nước và pháp luật có mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau: không thể có nhà nước
mà thếu pháp luật và ngược lại. Chỉ có Nhà nước mới có quyền ban hành pháp luật
và cũng chính nhà nước bảo đảm cho pháp luật được thực thi trong cuộc sống.
+ Nhà nước quy định và thực hiện việc thu các loại thuế, phát hành tiền
Để nuôi dưỡng bộ máy nhà nước, đảm bảo cho phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội,
giải quyết công việc chung của xã hội, mọi nhà nước phải quy định và thực hiện việc
thu các loại thuế dưới các hình thức bắt buộc, với số lượng và thời hạn ấn định trước.
Thuế là khoản đóng góp bắt buộc của các công dân và các tổ chức kinh tế trên lãnh
thổ quốc gia vào ngân sách nhà nước, đây là nguồn thu nhập chủ yếu của nhà nước.
VD: Nhà nước đánh thuế thấp vào nhập khẩu xăng dầu để bình ổn giá, Nhà nước lại
đánh thuế cao các mặt hàng rượu bia, thuốc lá (Thuế là do dân đóng góp vào nên từ
đó phục vụ trở lại cho lợi ích công cộng cho toàn bộ dân cư.)
3. Phân biệt nhà nước với tổ chức xã hội khác. (NN lấy từ câu 2) - Khái niệm
NN và tổ chức xã hội khác: lOMoAR cPSD| 40551442
Là các tổ chức tự nguyện của những người có chung mục đích chính kiến lý tưởng
nghề nghiệp độ tuổi giới tính... được thành lập và hoạt động nhằm đại diện và bảo
vệ lợi ích cho thành viên của mình
- Về quyền lực: Các tổ chức xã hội khác cũng có quyền lực chung song quyền lực
đó chỉ có tác động với các hội viên trong tổ chức đó và không một tổ chức nào
có bộ máy riêng để chuyên thực thi quyền lực như nhà nước. Cơ sở xã hội và
phạm vi tác động của tổ chức xã hội khác đều hẹp hơn nhà nước, chỉ tới một bộ phận của dân cư.
- Về quản lý dân cư/ thành viên: Các tổ chức xã hội khác thường tập hợp và quản
lý dân cư theo mục đích, chính kiến, lý tưởng, nghề nghiệp, độ tuổi hoặc giới tính...
- Về tham gia đối nội, đối ngoại: Các tổ chức xã hội khác chỉ được thành lập, tồn
tại và hoạt động một cách hợp pháp khi được nhà nước cho phép hoặc công
nhận, đồng thời chỉ có thể nhân danh chính tổ chức đó khi tham gia vào các quan
hệ đối nội, đối ngoại và chỉ được tham gia vào quan hệ đối ngoại nào mà nhà nước cho phép.
- Về ban hành văn bản pháp lý: Các tổ chức xã hội khác chỉ có quyền ban hành các
quy định dưới dạng điều lệ, chỉ thị, nghị quyết có giá trị bắt buộc phải tôn trọng
và thực hiện với các hội viên trong tổ chức; đồng thời đảm bảo cho các quy định
đó được thực hiện bằng sự tự giác của hội viên và bằng các hình thức kỷ luật của tổ chức
- Về thu thuế, phí: Các tổ chức và xã hội khác hoạt động trên cơ sở nguồn kinh phí
do các hội viên đóng góp
4. Trình bày sự hiểu biết của anh (chị) về nhà nước “của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân”.
- Nhà nước của dân: lOMoAR cPSD| 40551442
+ Nhân dân là chủ thể tối cao và duy nhất của quyền lực nhà nước. Toàn bộ quyền
lực nhà nước đều bắt nguồn từ nhân dân, do nhân dân uỷ quyền cho bộ máy nhà
nước thực hiện, nhằm phụng sự lợi ích của nhân dân. Bộ máy nhà nước được thiết
lập là bộ máy thực hành ý chí, nguyện vọng của nhân dân, đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước
+ NN chịu sự kiểm tra, giám sát, định đoạt của nhân dân.
+ Sự hình thành của nhà nước. Nhà nước muốn ra đời phải thông qua một cuộc cách
mạng hoặc là một cuộc cải tộ mà đối tượng thực hiện là tất cả người dân. Nếu là
cách mạng thì tất cả người dân cùng tiến hành cách mạng. Mọi vấn đề quan trọng
của đất nước phải đều cho nhân dân định đoạt (vấn đề quan trọng là chiến tranh hoà
bình nó quyết định đến sinh mệnh của nhà nước,...)
- Nhà nước do dân:
+ NN do dân lập nên, do dân làm chủ, dân ủng hộ, đóng thuế để “nuôi”. Nhân dân
tham gia quản lý nhà nước, kiểm soát, giám sát hoạt động của nhân viên và cơ quan nhà nước
+ NN do nhân dân phê bình, xây dựng, giúp đỡ để Nhà nước ngày càng trong sạch,
vững mạnh hơn. Nhân dân là nguồn sức mạnh của Nhà nước, là nguồn trí tuệ của
Nhà nước, là nguồn sáng kiến vô tận, nhà nước có chức năng khơi nguồn, phát
hiện, tiếp thu và hoàn thiện các sáng kiến của nhân dân để xây dựng chính sách và
luật pháp. “Đẩy thuyền là dân, lật thuyền cũng là dân”
- Nhà nước vì dân:
+ Là NN lấy lợi ích chính đáng của nhân dân làm mục tiêu.
+ Nhà nước nếu biết lắng nghe và học hỏi nhân dân, biết tôn trọng bồi dưỡng và
nâng cao sức dân, thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng, ý chí của nhân dân
- Nhân dân ta tiến hành bầu các cơ quan đại diện cho nhân dân là QH và HĐNDcác cấp
- Nhân dân nuôi dưỡng bộ máy nhà nước thông qua nộp thuế
5. Phân tích khái niệm chức năng của nhà nước. Phân loại chức năng của nhà
nước. Trình bày hình thức và phương pháp thực hiện chức năng của nhà nước.
- Khái niệm chức năng của nhà nước:
Chức năng của nhà nước là những mặt hoạt động cơ bản của nhà nước, phù hợp với
bản chất, mục đích, nhiệm vụ của nhà nước và được xác định bởi điều kiện kinh tế
xã hội của đất nước trong những giai đoạn phát triển của nó - Phân tích: lOMoAR cPSD| 40551442
✅ Chức năng là hoạt động của nhà nước để thực hiện những công việc mà nhà
nước phải làm (tổ chức và quản lý xã hội)
=> Chức năng nhà nước là phương tiện, loại hoạt động cơ bản của nhà nước nhằm
thực hiện các nhiệm vụ nhà nước đặt ra
✅Chức năng phản ánh bản chất của nhà nước hay chức năng do bản chất nhà nước quyết định
✅Chức năng phụ thuộc vào nhiệm vụ cơ bản của nhà nước: có hai loại nhiệm vụ
là nhiệm vụ cơ bản, chiến lược, lâu dài và nhiệm vụ trước mắt, cấp bách
✅Chức năng của nhà nước chịu ảnh hưởng từ các yếu tố: Điều kiện kinh tế xã hội
cụ thể của đất nước qua từng thời kỳ phát triển của nó
✅Chức năng của nhà nước phụ thuộc vào bản chất, mục đích nhiệm vụ của nhà
nước và hoàn cảnh quốc tế
- Phân loại chức năng của nhà nước.
* Căn cứ vào phạm vi hoạt động của nhà nước, chức năng nhà nước được phân thành
chức năng đối nội và đối ngoại:
✅Đối nội là phương diện hoạt động cơ bản của nhà nước trong nội bộ đất nước để
quản lý các lĩnh vực của đời sống xã hội, gồm: chức năng chính trị, kinh tế, xã hội
✅Đối ngoại là phương diện hoạt động cơ bản của nhà nước trên trường quốc tế,
bao gồm: thiết lập và thực hiện các quan hệ hợp tác về các lĩnh vực với quốc gia
khác, phòng thủ đất nước, chống sự xâm lược, bảo vệ chủ quyền quốc gia, tham gia
vào các hoạt động quốc tế vì lợi ích chung giữa các quốc gia
* Căn cứ vào hoạt động của nhà nước trong các lĩnh vực xã hội:
✅Chức năng kinh tế: Nhà nước thực hiện chức năng này nhằm củng cố và bảo vệ
cơ sở tồn tại của nhà nước, ổn định và phát triển kinh tế.
✅Chức năng xã hội: Là hoạt động của nhà nước trong việc tổ chức và quản lí các
vấn đề xã hội của đời sống như môi trường, giáo dục, việc làm,… Đây là hoạt động
góp phần củng cố vào bảo vệ lợi ích chung của toàn xã hội, bảo đảm sự ổn định, phát
triển an toàn và hài hòa của toàn xã hội. lOMoAR cPSD| 40551442
✅Chức năng trấn áp: Là chức năng để trấn áp sự phản kháng của giai cấp bị trị
trong xã hội có đấu tranh giai cấp để đảm bảo sự tồn tại vững chắc của nhà nước,
bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị.
✅Chức năng tiến hành xâm lược: Đây là chức năng của các nhà nước chủ nô, phong
kiến và nhà nước tư sản đế quốc nhằm xâm chiếm và mở rộng lãnh thổ, bóc lột nhân
dân cũng như áp đặt sự nô dịch đối với các dân tộc khác.
✅Chức năng bảo vệ trật tự pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân,
tổ chức trong xã hội: Nhà nước sử dụng nhiều biện pháp để phòng chống tội phạm
và các vi phạm pháp luật khác, đảm bảo ổn định trật tự xã hội, bảo vệ các quyền, lợi
ích hợp pháp của các chủ thể trong xã hội.
✅Chức năng bảo vệ đất nước: Nhà nước thực hiện các hoạt động nhằm bảo vệ đất
nước, chống lại các cuộc chiến tranh xâm lược và những ảnh hưởng tiêu cực từ bên ngoài.
✅Chức năng quan hệ với các nước khác: Nhà nước thiết lập các quan hệ kinh tế,
chính trị, văn hóa,… với các quốc gia khác để phát triển văn hóa, giáo dục,… qua
đó cùng giải quyết những vấn đề quốc tế.
- Trình bày hình thức và phương pháp thực hiện chức năng của nhà nước
+ Hình thức thực hiện Xây dựng pháp luật:
✅Mục đích: Đặt ra các quy tắc, cách xử sự cho con người, xác định những hành vi
được làm, không được làm
✅Ý nghĩa: Pháp luật từng bước được hình thành và hoàn thiện Tổ
chức thực hiện pháp luật:
✔️Mục đích: Pháp luật không thể tự đi vào đời sống => Nhà nước phải tiến hành
các hoạt động nhằm tổ chức cho các chủ thể trong xã hội thực hiện theo các quy định pháp luật
✔️Ý nghĩa: Có như vậy, những mong muốn yêu cầu đòi hỏi của nhà nước thể hiện
trong pháp luật mới có thể được thực hiện một cách có hiệu quả Bảo vệ pháp luật:
Vì những lý do khác nhau nên việc vi phạm là khó tránh khỏi => Nhà nước thực hiện
các hành động xử lý những người vi phạm: giáo dục cải tạo răn đe..=> Bảo đảm các
yêu cầu của NN được thực hiện một cách nghiêm chỉnh
+ Để thực hiện chức năng nhà nước, hai phương pháp cơ bản là giáo dục, thuyết phục và cưỡng chế: lOMoAR cPSD| 40551442
- Giáo dục thuyết phục là tác động lên ý thức con người để họ biết, hiểu, tự giác,chủ
động thực hiện yêu cầu của nhà nước.
- Cưỡng chế là việc bắt buộc các cá nhân, tổ chức phải thực hiện nghiêm chỉnh yêu
cầu của nhà nước. Người bị cưỡng chế luôn gánh chịu sự bất lợi
6. Phân tích khái niệm bộ máy nhà nước
- Khái niệm bộ máy nhà nước
Là hệ thống các cơ quan nhà nước được tổ chức một cách chặt chẽ từ trung ương
đến địa phương, đây là hệ thống được tổ chức và hoạt động theo quy định của pháp
luật để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước. - Đặc điểm:
✅Là hệ thống cơ quan nhà nước bao gồm tất cả cơ quan nhà nước giữa các cơ quan
nhà nước có sự liên kết chặt chẽ tác động qua lại với nhau VD: quốc hội, hội đồng
nhân dân, ủy ban nhân dân,…
✅Bộ máy nhà nước được tổ chức và hoạt động theo những quy tắc nhất định.
Nguyên tắc tổ chức và hoạt động là những nguyên lý tư tưởng chỉ đạo then chốt, làm
cơ sở cho toàn bộ quá trình tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước VD: bộ máy
nhà nước VN được tổ chức và hoạt động trên cơ sở chủ quyền nhân dân, tập trung dân chủ,…
✅Bộ máy nhà nước được thiết lập để thực hiện các chức năng nhiệm vụ của nhà
nước. Chức năng, nhiệm vụ của nhà nước được thực hiện thông qua bộ máy nhà
nước, khi nhà nước cần thực hiện chức năng, nhiệm vụ nào đó, nó sẽ thành lập ra cơ
quan tương ứng để thực hiện chức năng nhiệm vụ đó. Nên cơ cấu, quy mô bộ máy
nhà nước chịu sự chi phối của chức năng nhà nước, bên cạnh đó còn chịu chi phối
của năng lực phẩm chất nhân viên và sự phát triển của xã hội
VD: khi cần sửa đổi hiến pháp, nhà nước phải lập ra ủy ban dự thảo hiến pháp để
soạn thảo hiến pháp, lấy ý kiến người dân và trình quốc hội.
7. Phân tích khái niệm cơ quan nhà nước, phân loại cơ quan nhà nước, cho ví dụ
- Khái niệm cơ quan nhà nước
Là bộ phận cấu thành của bộ máy Nhà nước, là tổ chức (cá nhân) mang quyền lực
Nhà nước được thành lập và có thẩm quyền theo quy định của Pháp luật nhằm thực
hiện chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước. - Đặc điểm: lOMoAR cPSD| 40551442
✅Là bộ phận cơ bản cấu thành nhà nước
✅Được thành lập theo cách thức, thủ tục, trình tự khác nhau: cha truyền con nối (thế tập), bầu cử,...
✅Tổ chức và hoạt động của cơ quan nhà nước do pháp luật quy định như con đường
hình thành, cơ cấu tổ chức,...
✅Mỗi cơ quan nhà nước có chức năng nhiệm vụ quyền hạn riêng
✅Mỗi cơ quan được trao quyền cho những quyền chức năng nhiệm vụ được giao:
cơ quan nhà nước nhân danh và sử dụng quyền lực nhà nước để thực hiện thẩm
quyền của mình (ban hành quyết định, yêu cầu cá nhân tổ chức có liên quan phải
tôn trọng và thực hiện nghiêm chỉnh, kiểm tra giám sát thực hiện)
- Phân loại cơ quan nhà nước, ví dụ
✅Căn cứ vào thẩm quyền theo phạm vi lãnh thổ, có thể chia thành các cơ quan nhà
nước ở trung ương (VD: Quốc hội, Chính phủ,) các cơ quan nhà nước ở địa phương
(VD: UBND các cấp, HĐND các cấp)
✅Căn cứ vào chức năng của các cơ quan nhà nước, có thể chia thành cơ quan lập
pháp, cơ quan hành pháp và cơ quan tư pháp.
+ Cơ quan lập pháp là cơ quan ban hành luật. VD: Quốc hội
+ Cơ quan hành pháp là cơ quan tổ chức thực hiện pháp luật. VD: Chính phủ +
Cơ quan tư pháp là cơ quan bảo vệ pháp luật. VD: Tòa án.
✅Căn cứ vào thời gian hoạt động, các cơ quan nhà nước được chia thành cơ quan
thường xuyên và cơ quan lâm thời.
+ Cơ quan thường xuyên là cơ quan được thành lập để thực hiện những công việc
thường xuyên của nhà nước, tồn tại thường xuyên trong bộ máy nhà nước. VD: Quốc hội
+ Cơ quan lâm thời là cơ quan được thành lập để thực hiện những công việc có tính
chất nhất thời của nhà nước, sau khi thực hiện xong công việc đó nó sẽ tự giải
tán VD: Ủy ban sửa đổi Hiến pháp, các cơ quan bầu cử ở nước ta…
✅Căn cứ vào con đường hình thành, tính chất, chức năng, các cơ quan nhà nước
được chia thành cơ quan quyền lực nhà nước, cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan
xét xử, cơ quan kiểm sát.
+ Cơ quan quyền lực nhà nước là cơ quan do nhân dân bầu ra, đại diện cho nhân dân
để thực thi quyền lực nhà nước.
VD: Quốc hội, hội đồng nhân dân. lOMoAR cPSD| 40551442
+ Cơ quan quản lý nhà nước là cơ quan được hình thành từ cơ quan quyền lực nhà
nước, thực hiện chức năng quản lý, điều hành công việc hàng ngày của đất nước
trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại.
VD: Chính phủ, ủy ban nhân dân.
+ Cơ quan xét xử có chức năng xét xử các vụ án.
VD: Toà án nhân dân tối cao, tòa án nhân dân các cấp
+ Cơ quan kiểm sát thực hiện việc giám sát, kiểm tra việc thực hiện pháp luật, thay
mặt nhà nước thực hiện quyền công tố.
VD: Viện kiểm sát nhân dân tối cao, viện kiểm sát nhân dân các cấp.
8. Phân tích nguyên tắc phân quyền trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước
- Nguyên tắc tổ chức và hoạt động là những nguyên lý, những tư tưởng chỉ đạo có
tính then chốt, xuất phát điểm, làm cơ sở cho toàn bộ quá trình tổ chức và hoạt động
của bộ máy nhà nước - Nguyên tắc phân quyền:
✅Đảm bảo quyền lực không tập trung vào tay của riêng ai, được phân chia thành
nhiều quyền lực khác nhau. Mỗi cơ quan được trao cho một loại quyền lực để đảm
bảo không có cơ quan nào nắm trọn vẹn quyền lực, cũng như không có cơ quan nào
lấn sân sang lĩnh vực của cơ quan khác
=> Đảm bảo sự chuyên môn hoá trong hoạt động thực hiện quyền lực nhà nước
✅Xuất phát từ tư tưởng phân quyền của các nhà tư tưởng điển hình là Aristote, Montessquieu,...
✅Phân quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp nhưng giữa chúng có sựu đối trọng và
kiếm chế lẫn nhau. Giữa các cơ quan luôn kiềm chế, kiểm soát, chế ngự lẫn nhau->
ngăn ngừa việc lạm quyền, chuyên quyền => Bảo đảm và gữa vững quyền con người
✅Áp dụng: Nước Mỹ vận dụng hầu hết tư tưởng này, một số nước tư bản cũng áp dụng một phần
✅Tùy vào điều kiện kinh tế xã hội cụ thể, việc áp dụng nguyên tắc phân quyền ở
các nước có sự khác nhau. Nhìn chung, trên thế giới có ba mô hình áp dụng nguyên
tắc phân quyền: phân quyền cứng rắn (Mỹ), phân quyền mềm dẻo (Anh, Nhật), phân
quyền hỗn hợp (Nga, Pháp). Hiện nay, phân quyền không chỉ giới hạn theo chiều
ngang mà còn diễn ra theo chiều dọc, giữa nhà nước liên bang với các bang, giữa lOMoAR cPSD| 40551442
chính quyền trung ương với chính quyền địa phương, giữa các cấp chính quyền địa phương với nhau.
✅Ở Việt Nam, nguyên tắc phân quyền không được công nhận nhưng nhưng điểm
hợp lí được thừa nhận và áp dụng trong nguyên tắc tổ chức và hoạt động của bộ
máy nhà nước. Hiến pháp quy định bộ máy nhà nước Việt Nam là thống nhất có
sự phân công phối hợp giữa các cơ quan nhà nước trong việc lập pháp, tư pháp, hành pháp.
✅Ưu điểm: Phân chia quyền lực rõ ràng
=> Công bằng, kiềm chế và đối trọng
✅Nhược điểm: Nhiều khi khiến bộ máy nhà nước tê liệt các cơ quan không làm
việc được dẫn tới các cuộc xung đột nội chiến
9. Phân tích nguyên tắc bộ máy nhà nước được tổ chức và hoạt động theo Hiến pháp và pháp luật .
✅Nguyên tắc Hiến pháp: Bộ máy nhà nước phải tuân thủ các quy định và nguyên
tắc được quy định trong Hiến pháp của quốc gia. Hiến pháp là văn bản cơ bản xác
định các quyền và trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân trong hệ thống chính trị
✅Nguyên tắc pháp luật: Bộ máy nhà nước phải tuân thủ pháp luật, bao gồm cả
pháp luật hiện hành và các quy định mới được ban hành. Pháp luật cung cấp khung
pháp lý cho hoạt động của chính quyền, đảm bảo tính pháp lý và đảm bảo quyền lợi
của cá nhân và tổ chức
✅Nguyên tắc tổ chức: Bộ máy nhà nước phải được tổ chức một cách có trật tự và
hợp lý. Các tổ chức và cơ quan nhà nước phải được thành lập, hoạt động và phân
công nhiệm vụ theo các quy định trong Hiến pháp và pháp luật. Việc tổ chức hợp lý
đảm bảo sự hiệu quả và tính nhất quán trong hoạt động của bộ máy nhà nước
✅Nguyên tắc công bằng: Bộ máy nhà nước phải hoạt động dựa trên nguyên tắc
công bằng, không phân biệt đối xử và không thiên vị. Công dân có quyền được đối
xử bình đẳng mà không bị kỳ thị dựa trên giới tính, tôn giáo, chủng tộc, nguồn gốc
dân tộc, hoặc bất kỳ yếu tố cá nhân nào khác. lOMoAR cPSD| 40551442
✅Nguyên tắc minh bạch: Bộ máy nhà nước phải hoạt động một cách minh bạch,
đảm bảo rõ ràng và công khai thông tin liên quan đến quyết định chính sách và quản
lý tài chính. Công dân có quyền truy cập vào thông tin và tham gia vào quá trình
quyết định của chính quyền.
10. Phân tích khái niệm hình thức chính thể. Trình bày các dạng chính thể cơ bản, cho ví dụ. -
Khái niệm hình thức chính thể: Là cách thức và trình tự thành lập cơ quan
cao nhất của quyền lực nhà nước, xác lập mối quan hệ giữa cơ quan đó với cơ quan
cấp cao khác và với nhân dân -
Phân tích: Xem xét hình thức chính thể là xem xét trong nhà nước đó: quyền
lực tối cao được trao cho cơ quan nào, cách thức và trình tự thiết lập ra cơ quan đó,
quan hệ giữa cơ quan đó và các cơ quan cấp cao khác của nhà nước, sự tham gia vào
tổ chức và hoạt động của nhân dân - Các dạng chính thể cơ bản, ví dụ:
✅Chính thể quân chủ là chính thể mà toàn bộ hoặc một phần quyền lực tối cao của
nhà nuớc được trao cho một cá nhân (vua, quốc vương…) theo phương thức chủ yếu
là cha truyền con nối (thế tập). Ngoài ra, còn có thể lên ngôi theo phương thức chỉ
định, phong vương, tự xưng, tiếm quyền,...VD: Quyền lực tối cao ở nhà nước phong
kiến tập trung vào tay nhà vua. Hiện nay có Ả Rập Xê út (Arab Saudi) vẫn còn tồn tại
✅Chính thể cộng hoà là chính thể mà quyền lực tối cao của nhà nước được trao
cho một hoặc một số cơ quan theo phương thức chủ yếu là bầu cử trong một nhiệm
kì xác định. VD: Hoa Kỳ là một nước cộng hoà, trong đó quyền lực nằm trong tay
các quan chức được bầu cử và công dân có quyền biểu quyết/ Quốc hội của Việt
Nam hoặc một số cơ quan (ví dụ: Nghị viện, Tổng thống và Tòa án tối cao ở Mỹ).
11. Phân tích khái niệm hình thức cấu trúc nhà nước. Trình bày các dạng cấu trúc
nhà nước cơ bản, cho ví dụ.
- Khái niệm hình thức cấu trúc nhà nước
Cách thức tổ chức quyền lực nhà nước theo các đơn vị hành chính - lãnh thổ và xác
lập mối quan hệ giữa các cấp chính quyền nhà nước với nhau
- Các dạng cấu trúc nhà nước cơ bản, cho ví dụ
✅Nhà nước đơn nhất là một nhà nước duy nhất trong phạm vi lãnh thổ đất nước,
nắm giữ và thực hiện chủ quyền quốc gia.
+ Chủ quyền quốc gia do chính quyền trung ương nắm giữ
+ Địa phương là những đơn vị hành chính lãnh thổ không có chủ quyền lOMoAR cPSD| 40551442
+ Cả nước có một hệ thống cơ quan và hệ thống pháp luật
+ Chính quyền gồm hai cấp cơ bản là trung ương và địa phương, quan hệ giữa chính
quyền trung ương với địa phương là quan hệ cấp trên và cấp dưới
VD: Việt Nam là một quốc gia theo hình thức cấu trúc nhà nước đơn nhất với duy
nhất một hệ thống chính quyền và pháp luật. Đây có thể coi là một thuận lợi cho Nhà
nước ta trong việc quản lí trật tự, an ninh đất nước. Điều này được thể hiện qua tỉ lệ
tội phạm nước ta đã tuyên giảm trong nhiều năm liên tiếp. Dù tình hình vẫn còn diễn
biến phức tạp, nhưng về tổng thể, Việt Nam là đất nước an ninh, an toàn so với mặt
bằng chung trên thế giới. Tuy nhiên, việc duy trì quan hệ giữa chính quyền trung
ương và địa phương là quan hệ cấp trên, cấp dưới cũng là một phân nguyên do của
nạn tham nhũng ở nước ta, khi một số quan chức, bộ phận cán bộ quản lí lộng quyền,
lạm dụng chức vụ, quyền hạn được giao để nhận đút lót, hối lộ,…
✅Nhà nước liên bang là một nhà nước do nhiều nhà nước hợp thành trong đó có
một nhà nước chung cho toàn liên bang và mỗi bang thành viên có một nhà nước
riêng.Tuy vậy, các thành viên liên bang bị hạn chế một số chủ quyền nhất định. + Có
nhiều hệ thống cơ quan nhà nước: có một hệ thống là cơ quan chung có thẩm quyền
tối cao trên toàn liên bang, mỗi bang thành viên còn có hệ thống cơ quan riêng
+ Nhà nước liên bang có nhiều hệ thống pháp luật và nhiều bản Hiến pháp + Sự phân
chia quyền lực trong cả 3 lĩnh vực lâp pháp, hành pháp, tư pháp đềụ được thể hiện rõ.
VD: Tại Mỹ, luật của chính quyền liên bang được áp dụng cho tất cả người dân tại
Mỹ. Còn tại 50 tiểu bang thì mỗi tiểu bang sẽ có luật riêng cho địa phương
✅Nhà nước liên minh là một nhóm các nhà nước có chủ quyền liên kết với nhau
để thực hiện mục đích chung nhưng mỗi nhà nước vấn giữ chủ quyền riêng
+ Do nhiều nhà nước hợp thành
+ Tính độc lập của nhà nước thành viên cao hơn so với nhà nước liên bang
VD: Liên minh Châu Âu, Hợp chủng quốc Hoa Kỳ (1776-1787) là nhà nước liên minh
12. Phân biệt nhà nước đơn nhất với nhà nước liên bang, cho ví dụ. Các khía cạnh Nhà nước đơn nhất Nhà nước liên bang lOMoAR cPSD| 40551442 Khái niệm
Là một nhà văn duy nhất Là một nhà nước do nhiều
trong phạm vi lãnh thổ đất nhà nước hợp thành trong
nước, nắm giữ và thực đó có một nhà nước chung
hiện chủ quyền quốc gia cho toàn liên bang và mỗi bang thành viên có một nhà nước riêng Hệ thống cơ quan nhà
Có một hệ thống cơ quan Có nhiều hệ thống cơ nước
nhà nước từ trung ương quan nhà nước, trong đó
tới địa phương. Trung một hệ thống chung cho
ương thực hiện quyền lực
lập pháp, hành pháp, tư toàn liên bang có thẩm
pháp trên toàn lãnh thổ, quyền tối cao trên toàn bộ
cơ quan nhà nước địa lãnh thổ, mỗi bang thành
phương phụ thuộc cơ viên lại có một hệ thống
quan nhà nước ở trung cơ quan nhà nước có thẩm ương quyền trong bang đó Lãnh thổ
Được chia thành các đơn Có 3 hệ thống cơ bản là
vị hành chính lãnh thổ với liên bang, bang, địa một chủ quyền chung phương. Sự phân chia
quyền lục giữa nhà nước lien bang với nhà nước thành viên thể hiện rõ
trong cả 3 lĩnh vực lập pháp, hành pháp, tư pháp Pháp luật Có một hệ thống pháp
Có nhiều hơn 2 hệ thống luật chung pháp luật của liên bang của từng bang Quốc tich của công dân Có thể mang một hoặc Công dân mang nhiều nhiều quốc tịch quốc tịch lOMoAR cPSD| 40551442
VD: Nhà nước liên bang như Nước Cộng hoà Liên bang Đức có 16 bang, Liên bang
Nga có 85 chủ thể liên bang
Nhà nước đơn nhất như Cộng hoà Pháp, Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam
13. Phân tích khái niệm chế độ chính trị của nhà nước. Trình bày các dạng chế
độ chính trị, cho ví dụ.
- Khái niệm chế độ chính trị của nhà nước:
+ Là cách thức quản lý và tổ chức hệ thống chính trị, bao gồm quyền lực, cơ chế
quyết định và phân phối quyền hành trong nhà nước. Nó xác định cách mà chính
quyền được hình thành, hoạt động và tương tác với công dân
+ Cốt lõi của chế độ chính trị là phương thức thống trị, quản lý thông qua việc cững
chế trực tiếp hoặc gián tiếp và dân chủ trực tiếp hoặc gián tiếp và việc này ảnh hưởng
đến quan hệ của nhà nước đối với sự tiến bộ của xã hội
+ Xem xét về chế độ chính trị là xem nhà nước đó sử dụng phương pháp nào để tổ
chức và thực hiện quyền lực nhà nước (chọn người cầm quyền, phương pháp thực
hiền quyền lực nhà nước và phương pháp xây dựng nên các quyết định quan trọng)
- Các dạng chế độ chính trị
✅Dân chủ: Chế độ dân chủ cho phép các công dân tham gia vào quá trình ra quyết
định chính trị thông qua việc bỏ phiếu hoặc tham gia các cơ chế dân chủ khác. Các
quyền lợi và tự do cá nhân được bảo vệ và chính phủ có trách nhiệm đáp ứng ý kiến
của người dân. VD: Hoa Kỳ
✅Quân chủ: Trong chế độ quân chủ, quyền lực tập trung vào một người hoặc một
nhóm người, thường là một vị vua, hoàng đế, hoặc dòng họ hoàng gia. Người này
sử dụng quyền lực để định đoạt chính sách và có sự kiểm soát toàn diện trong quốc gia. VD: Saudi Arabia lOMoAR cPSD| 40551442
✅Tư bản: Chế độ tư bản tập trung vào quyền lực của các tầng lớp giàu có và các
doanh nghiệp tư nhân. Quyết định chính trị thường dựa trên lợi ích kinh tế và sự ảnh
hưởng của tư bản. VD: Hoa Kỳ, Anh
✅Xã hội chủ nghĩa: Chế độ xã hội chủ nghĩa tập trung vào quyền lực của lực lượng
lao động và công nhân. Chính phủ kiểm soát các ngành công nghiệp và phân phối
tài sản và quyền lợi xã hội. VD: Trung Quốc, Cuba
✅Quân sự: Trong chế độ quân sự, quyền lực nằm trong tay quân đội. Các quyết
định chính trị và quản lý quốc gia được quân đội điều khiển. VD: Myanmar
14. Xác định hình thức của Nhà nước Việt Nam hiện nay và giải thích tại sao xác định như vậy.
- Hình thức của nhà nước Việt Nam là cách thức và phương pháp tổ chức thực
hiềnquyền lực nhà nước ở Việt Nam
- Hình thức chính thể: Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa: Vì ở VN cơ quan quyền lực
nhànước cao nhất là Quốc hội – cơ quan đại diện cao nhất của nhân dân thành lập
nhờ bầu cử. Quốc hội giữ quyền lập pháp, Chính phủ giữ quyền hành pháp, Toà án
nhân dân giữ quyền tư pháp
- Hình thức cấu trúc nhà nước: Nhà nước đơn nhất
Vì trong phạm vi lãnh thổ chỉ có một nhà nước duy nhất thực hiện và nắm giữ chủ quyền quốc gia
✅Chủ quyền quốc gia do chính quyền trung ương nắm giữ, địa phương là đơn vị
hành chính lãnh thổ không có chủ quyền
✅Cả nước có một hệ thống chính quyền và pháp luật
✅Chính quyền gồm hệ thống trung ương và địa phương là quan hệ cấp trên cấp dưới
- Chế độ chính trị: Chế độ dân Chủ Nhật
Vì nhân dân có quyền tham gia vào việc tổ chức hoạt động của các cơ quan nhà
nước, bàn bạc, thảo luận quyết định những vấn đề quan trọng của NN lOMoAR cPSD| 40551442
✅Quyền tự do chính trị (dưới góc độ pháp lý): được tự do bầu cử, ứng cử vào các
cơ quan đại diện của NN, giám sát hoạt động của cơ quan NN, bàn bạc, thảo luận,
quyết định các vấn đề quan trọng
✅Cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất là quốc hội được hình thành bằng con
đường bầu cử, quyết định vấn đề quan trọng bằng việc biểu quyết theo đa số
15.Phân tích vai trò của Đảng cộng sản Việt Nam đối với Nhà nước cộng hòa
xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong hệ thống chính trị xã hội chủ nghĩa Việt Nam hiện nay.
- Đảng cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là
đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam; đại biểu trung
thành với lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộcViệt
Nam. Đảng cộng sản Việt Nam là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội Việt Nam
- Vai trò lãnh đạo toàn diện của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với nhà nước và xã
hội Việt Nam đã được khẳng định trong các bản Hiến pháp. Đảng thực hiên sự lãnh
đạo toàn diện với nhà nước trên những lĩnh vực và những hoạt động của nhà nước
như kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội,…Tuy nhiên, Đảng lãnh đạo toàn diện nhưng
không quyết định tất cả, không làm thay những công việc của nhà nước. Sự lãnh
đạo của Đảng đối với nhà nước được thực hiện chủ yếu qua hình thức: ✅Đảng
hoạch định chiến lược, chính sách và những mục tiêu cơ bản đối với sự phát triển
kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội và các lĩnh vực khác của đời sống xã hội để trên
cơ sở đó, nhà nước thể chế hóa thành pháp luật và tổ chức thực hiện. ✅Đảng
thường xuyên phát hiện, đào tạo, bổi dưỡng, giới thiệu đội ngũ cán bộ cóphẩm
chất, có năng lực để giới thiệu vào nắm giữ các cương vị quan trọng trong bộ máy nhà nước
✅Đảng kiểm tra việc thực hiện các đường lối, chính sách của Đảng, pháp luậtcủa
nhà nước thông qua hệ thống các biện pháp và phương tiện khác nhau nhằmphát
hiện những sai lầm, thiếu sót của cán bộ, cơ quan nhà nước để kịp thời uốnnắn, giúp
đỡ họ hoàn thành chức năng, nhiệm vụ được giao
✅Đảng chỉ đạo công cuộc cải cách, hoàn thiện bộ máy nhà nước, chống các
hiệntượng tiêu cực trong bộ máy nhà nước.
- Sự lãnh đạo của Đảng với nhà nước được thực hiện thông qua các tổ chức của lOMoAR cPSD| 40551442
Đảng được thành lập trong các cơ quan nhà nước và các đảng viên làm việc trong
bộ máy nhà nước, đặc biệt là những đảng viên đang giữ những cương vịquan trọng trong bộ máy nhà nước.
- Phương pháp lãnh đạo của Đảng chủ yếu là giáo dục, thuyết phục, khen thưởngvàtự nêu gương
16. Phân tích đặc trưng của nhà nước pháp quyền: “Nhà nước pháp quyền được
tổ chức và hoạt động trên cơ sở chủ quyền nhân dân”.
- Nhà nước pháp quyền là nhà nước đề cao vai trò của pháp luật trong đời sống
nhànước và xã hội, được tổ chức, hoạt động trên cơ sở một hệ thống pháp luật dân
chủ, công bằng và các nguyên tắc chủ quyền nhân dân, phân công và kiểm soát
quyền lực nhà nước nhằm bảo đảm quyền con người, tự do cá nhân, công bằng, bình đẳng trong xã hội
- Đặc trưng này có thể được hiểu: Nhân dân là chủ thể tối cao và duy nhất củaquyền
lực nhà nước, toàn bộ quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân. Nhà nước không
được phép quyết định số phận của nhân dân mà nhà nước phải phục tùng nhân dân
✅Nhân dân thiết lập nên nhà nước, uỷ quyền ch nhà nước và kiểm tra giám sát hoạt động của nhà nước
✅Nhân dân có quyền quyết định tối cao và cuối cùng mọi vấn đề quan trọng của
đất nước, nhà nước phải tôn trọng và phục tùng nghiêm chỉnh các quyết định của nhân dân
✅Nhà nước phải phục vụ cho lợi ích hợp pháp của nhân dân, mọi chinh sách của
nhà nước đều phải xuất phát từ nhu cầu, lợi ích của nhân dân và phải nhằm đáp ứng
các nguyện vọng chính đáng của họ - Trong nhà nước pháp quyền:
✅Quyền lực nhà nước xuất phát từ nhân dân, do nhân dân uỷ quyền cho nhà nước
thực hiện nên quyền lực trong phạm vi được uỷ quyền bị giới hạn bởi Hiến pháp và
pháp luật, xã hội được quản lý bằng pháp luật
✅Nhà nước thừa nhận, tôn trọng và bảo đảm, bảo vệ quyền con người, các quyền tự do dân chủ khác lOMoAR cPSD| 40551442
✅Các cơ quan nhà nước, nhà chức trách có thẩm quyền phải tôn trọng nhân dân, lắng nghe nhân dân
✅Nhân dân được tham gia vào các tiến trình phát triển của xã hội, vào việcbaor
đảm quyền con người, sự phát triển kinh tế xã hội và vào việc bảo đảm công bằng xã hội
=> Chủ quyền của nhân dân và việc thực hiện chủ quyền cần phải được ghi
nhận trong Hiến pháp
=> Nhà nước pháp quyền là một nhà nước bảo đảm dân chủ (quyền lực thuộc
về nhân dân và xuất phát từ nhân dân). Dân chủ vừa là mục tiêu vừa là điều
kiện của nhà nước pháp quyền
=> Sự tồn tại của nhà nước pháp quyền cho thấy nhân dân đã được thừa nhận
là chủ thể tối cao và duy nhất của quyền lực nhà nước
17. Phân tích đặc trưng của nhà nước pháp quyền: “Nhà nước pháp quyền thừa
nhận, tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ các quyền con người, quyền công dân”. * Định
nghĩa nhà nước pháp quyền (lấy trên) * Phân tích đặc trưng:
Trong nhà nước pháp quyền, quan hệ giữa nhà nước với cá nhân là mối quan hệ hài
hoà cả hai bên đều có quyền, trách nhiệm và nghĩa vụ với nhau; các quyền con người
và quyền công dân được tôn trọng và bảo vệ
- Trong mối quan hệ giữa nhà nước và công dân thì tự do của công dân, cá nhân
làgiới hạn quyền lực của nhà nước. Phạm vi tự do của công dân rộng hơn nhà nước.
Công dân có quyền làm bất cứ điều gì mà pháp luật không cấm. Các cơ quan nhà
nước, nhân viên làm việc trong bộ máy nhà nước chỉ được làm những gì mà pháp luật cho phép
- Nhà nước thừa nhận quyền con người, quyền công dân khá rộng rãi trong các
lĩnhvực kinh tế, chính trị, xã hội,...
- Nhà nước bảo đảm nhân dân có đủ điều kiện cần thiết về vật chất và tinh thần
đểthực hiện quyền của mình
- Nhà nước bảo vệ các quyền con người, quyền công dân khỏi sự xâm hại của cácchủ
thể khác kể cả cơ quan nhà nước, công dân có quyền thay đổi người cầm quyền khi
những người này xâm hại đến lợi ích hợp pháp của công dân, công dân có quyền lOMoAR cPSD| 40551442
chống lại sự can thiệp tuỳ tiện, trái pháp luật của người cầm quyền, có nghĩa vụ
tôn trọng và thực hiện pháp luật
- Quyền con người được thừa nhận và bảo đảm, giá trị con người được tôn
trọng.Hiến pháp và pháp luật được xây dựng dựa trên nền tảng này. Giá trị nhân
đạo và nhân văn được coi trọng hơn bao giờ hết
- Trước pháp luật, nhà nước cũng như mọi cá nhân, tổ chức khác trong xã hội đềuphải
chịu trách nhiệm như nhau về hành vi của mình, mọi hành vi xâm hại các quyền
lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức từ phía cơ quan, nhân viên nhà nước đều bị
xử lý theo đúng quy định của pháp luật
18. Phân tích định nghĩa pháp luật.
Hiện nay, tồn tại khá nhiều định nghĩa về pháp luật dưới góc độ là pháp luật thực
định. Tuy nhiên, có thể hiểu khái quát pháp luật là hệ thống quy tắc xử sự chung do
nhà nước đặt ra hoặc thừa nhận và bảo đảm thực hiện để điều chỉnh các quan hệ xã
hội theo mục đích, định hướng nhất định, phù hợp với ý chí của nhà nước.
- Pháp luật là hệ thống quy tắc xử sự chung:
✅Bản thân pháp luật là một hệ thống các quy phạm, nguyên tắc,… Mặc dù điều
chỉ nh các quan hệ khác nhau nhưng giữa các quy định pháp luật luôn có mối liên
hệ nội tại với nhau, tạo nên một chỉnh thể thống nhất
✅Pháp luật có tính quy phạm phổ biến. Pháp luật là những khuôn mẫu, chuẩn mực
định hướng cho nhận thức và hành vi của mọi người, hướng dẫn cách xử sự cho cá
nhân, tổ chức trong xã hội. Pháp luật có phạm vi tác động rộng lớn, điều chỉnh hầu
hết các quan hệ xã hội trên các lĩnh vực cuộc sống, tác động đến mọi địa phương,
vùng, miền của đất nước.
- Pháp luật do nhà nước đặt ra hoặc thừa nhận và đảm bảo thực hiện: ✅Pháp
luật được hình thành bằng con đường nhà nước, có giá trị phải tôn trọng và thựchiện
đối với mọi cá nhân tổ chức. Do nhà nước đặt ra hoặc thừa nhận các quan niệm
đạo đức, tín điều tôn giáo, phong tục tập quan hay các cách giải quyết vụviệc thực
tế để nâng lên thành pháp luật. Nhà nước đảm bảo pháp luật đượcthực hiện nghiêm
chỉnh bằng nhiều biện pháp như giáo dục, thuyết phục, khen thưởng, cưỡng chế.