Đề cương tóm tắt nội dung chính về dân chủ, nhà nước và đảng cộng sản  môn Tư tưởng Hồ Chí Minh–Trường Đại học bách khoa – đại học Đà Nẵng

Đây là câu trả lời ngắn gọn cho các câu hỏi tổng hợp:
Chủ đề 1: Dân chủ
● Câu 1, 16 (Sáng tạo về dân chủ): Xem dân chủ là mục tiêu (dân là chủ) và là động lực
(dân làm chủ) của cách mạng.
● Câu 17 (Luận điểm cơ bản nhất): "Nước ta là nước dân chủ, bao nhiêu lợi ích đều vì dân,
bao nhiêu quyền hạn đều của dân... quyền hành và lực lượng đều ở nơi dân".
● Câu 8, 15 (Quyền lực chính trị của nhân dân):
○ Dân chủ trực tiếp: Dân tự quyết định các vấn đề.
○ Dân chủ gián tiếp: Dân bầu ra, giám sát, và bãi miễn đại biểu/cơ quan nhà nước.
Chủ đề 2: Nhà nước
● Câu 2 (Nhà nước mang bản chất GCCN): Vì Nhà nước do Đảng của GCCN lãnh đạo,
theo hệ tư tưởng Mác-Lênin, và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ.
● Câu 7 (Thống nhất Giai cấp - Nhân dân - Dân tộc): Vì lợi ích của GCCN, nhân dân lao
động và toàn dân tộc là thống nhất trong mục tiêu Độc lập dân tộc gắn liền với Chủ nghĩa Xã hội.
● Câu 6 (Nhà nước của dân, do dân, vì dân):
○ Của dân: Nhân dân là chủ thể tối cao của quyền lực.
○ Do dân: Nhân dân bầu ra, tổ chức và giám sát nhà nước.
○ Vì dân: Nhà nước phục vụ lợi ích của nhân dân; cán bộ là "công bộc", "đầy tớ" của dân.
● Câu 4, 14 (Biện pháp xây dựng nhà nước TSVM):
1. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng.
2. Xây dựng đội ngũ cán bộ "vừa hồng, vừa chuyên".
3. Phòng, chống tiêu cực (tham ô, lãng phí, quan liêu).
4. Kết hợp pháp luật với giáo dục đạo đức.
5. Tăng cường sự giám sát của nhân dân.
● Câu 9 (Nhà nước có hiệu lực pháp lý mạnh):
○ Pháp luật dân chủ, công bằng.
○ Pháp luật phải nghiêm minh ("không có vùng cấm").
○ Nâng cao ý thức pháp luật của dân.
○ Cán bộ phải gương mẫu chấp hành.
● Câu 13 (Kết hợp pháp luật và đạo đức):
○ Pháp luật (Pháp trị): Dùng để răn đe, trừng trị, duy trì kỷ cương.
○ Đạo đức (Đức trị): Dùng để khuyến khích điều tốt, nâng cao tính tự giác.
○ Kết hợp để vừa có kỷ cương, vừa có tính tự nguyện.
● Câu 18 (Chủ trương "đức trị" - Đúng/Sai?): SAI. Hồ Chí Minh chủ trương kết hợp hài
hòa cả Pháp trị và Đức trị, chứ không thiên về bên nào.
Chủ đề 3: Đảng Cộng sản
● Câu 3, 5, 11 (Tại sao phải xây dựng, chỉnh đốn Đảng?):
1. Vì Đảng là lực lượng cầm quyền, lãnh đạo cách mạng.
2. Để phòng chống sự tha hóa do quyền lực gây ra (quan liêu, tham nhũng).
3. Để Đảng đủ năng lực giải quyết nhiệm vụ mới.
4. Đó là quy luật phát triển của Đảng (tự phê bình).
● Câu 19 (Sáng tạo về sự ra đời của Đảng):
○ Luận điểm: Đảng CSVN = (CN Mác-Lênin) + (Phong trào công nhân) + (Phong trào yêu nước).
○ Sáng tạo ở chỗ thêm vế "phong trào yêu nước", vì đây là động lực mạnh mẽ nhất, lực
lượng đông đảo nhất ở một nước thuộc địa như Việt Nam.
● Câu 20 (Tại sao cần Đảng lãnh đạo sau cách mạng?): Vì nhiệm vụ xây dựng (CNXH)
và bảo vệ (Tổ quốc) còn khó khăn, phức tạp hơn cả giành chính quyền, đòi hỏi một lực
lượng lãnh đạo khoa học, thống nhất.
● Câu 3 (Các nguyên tắc xây dựng Đảng): 1. Tập trung dân chủ.
2. Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách.
3. Tự phê bình và phê bình.
4. Kỷ luật nghiêm minh, tự giác.
5. Đoàn kết thống nhất trong Đảng.
6. Liên hệ mật thiết với nhân dân.
7. Lấy CN Mác-Lênin làm nền tảng tư tưởng.
● Câu 10 (Nguyên tắc quan trọng nhất): Nguyên tắc TẬP TRUNG DÂN CHỦ.
○ Vì sao? Đây là nguyên tắc tổ chức cơ bản, "xương sống" của Đảng, đảm bảo Đảng
vừa thống nhất ý chí (tập trung), vừa phát huy được trí tuệ (dân chủ).
● Câu 12, 21 ("Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách" là quan trọng nhất - Đúng/Sai?): SAI.
○ Vì sao? Nguyên tắc cơ bản nhất là "Tập trung dân chủ". "Tập thể lãnh đạo, cá nhân
phụ trách" là một nguyên tắc lãnh đạo cụ thể, là biểu hiện của nguyên tắc tập trung
dân chủ, không phải là nguyên tắc bao trùm nhất.
Chủ đề 4: Văn hóa & Đại đoàn kết
● Câu 23 (Chức năng văn hóa):
1. Bồi dưỡng tư tưởng đúng đắn, tình cảm cao đẹp. 2. Nâng cao dân trí.
3. Bồi dưỡng phẩm chất, lối sống tốt đẹp (Chân - Thiện - Mỹ).
● Câu 25 (Vai trò đại đoàn kết): Là chiến lược cách mạng, là nhân tố quyết định mọi
thắng lợi. "Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công".
● Câu 26 (Hình thức tổ chức): Mặt trận Dân tộc Thống nhất (nay là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam).
● Câu 24, 27 (Nguyên tắc xây dựng Mặt trận):
1. Nền tảng là liên minh công - nông - trí thức.
2. Do Đảng Cộng sản lãnh đạo.
3. Đoàn kết trên cơ sở mục tiêu chung ("cầu đồng, tồn dị").
4. Hoạt động theo nguyên tắc hiệp thương dân chủ.
5. Đoàn kết lâu dài, chặt chẽ, chân thành.