12 trang 62 lượt tải

Giai cấp công nhân và việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện nay

124

Giai cấp công nhân và việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện nay với những kiến thức và thông tin bổ ích giúp sinh viên tham khảo, ôn luyện và phục vụ nhu cầu học tập của mình cụ thể là có định hướng, ôn tập, nắm vững kiến thức môn học và làm bài tốt trong những bài kiểm tra, bài tiểu luận, bài tập kết thúc học phần, từ đó học tập tốt và có kết quả cao cũng như có thể vận dụng tốt những kiến thức mình đã học vào thực tiễn cuộc sống.

Môn: Chủ nghĩa xã hội khoa học (POLI106) 49 tài liệu

Trường: Đại học Sư Phạm Hà Nội 2.1 K tài liệu

Tác giả:

Profile

Kim Oanh

1 năm trước
Danh sách Quiz
/12
2. Giai c p công nhân và việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cp công nhân hiện
nay
1.1.
Giai cp công nhân hiện nay
Giai cấp công nhân hin nay là những tp đoàn ngưi sản xuất và dịch v bng
phương th p tạo nên cơ sở vt chất cho s n tại và phát tri a thế c công nghi t n c
gii hin nay.
So v n th n i giai cấp công nhân truy ng ở thế kỷ XIX thì giai cấp công nhân hi
nay vừa có những đim tương đng vừa có những đi t, có những biến đm khác bi i
mi trong đi n lịch s i. Cần phải làm rõ những đim tương đu ki m ng và khác bit
đó theo quan đim lịch s - c th ca ch ngh a Mác - mLênin đ t mặt khẳng định
những giá trị c Lênin, mặt khác, cần có những ba ch ngha Mác - sung, phát trin
nhn th vi c th n s m c n nay. c mi v c hi nh lịch s a giai cấp công nhân hi
Thứ nhất. V ng đim tương đ
Giai cấp công nhân hi n đang là c lượng sản xuất hàng đầu cn nay v l a x hi
hin đại. Họ là ch nh sản xuất công nghi n đại mang tính x th ca quá trì p hi hi
hóa ngày càng cao. Ở các nư n giữa sc phát trin, có mt tỷ l thu phát trin ca
1
Đảng Cng sản là sản phẩm c kết hợp giữa ch i khoa học v a s ngha x h i phong trào công
nhân. Ở Vit Nam, quy lut ph u hi n trong t biến này được bi ính đặc th, xuất phát từ hoàn cảnh và
đi u ki - cn lịch s th c a Vi t l i l a sNam. Đó à: Đảng Cng sản Vit Nam ra đ à kết quả c kết
hợp giữa ch ngha Mác - Lênin vi phong tr o công nhân v phong tr c c a dân t à à ào yêu nư c. Đây là
phát kiến rất quan trọng ca H Chí Minh.
giai cấp cô n kinh tế. Lc lượng lao đ ng phương thng nhân vi s phát tri ng b c
công nghi c tuy c c phát tri n cao p chiếm tỷ l cao ở m t đi ở những nư ó trình đ
v kinh tế, đó là những nư n (như các nưc công nghip phát tri c thuc nhóm G7).
Cũng vì thế, đa s các nưc đang phát tri n nay đ n chiến lược công n hi u thc hi
nghip h a nh n. Công nghi p hó m đẩy mạnh tc đ, chất lượng và quy mô phát tri óa
vn l sà cơ sở khách quan đ giai cấp công nhân hin đại phát trin mạnh mẽ cả v
lượng và chất lượng.
Cũng ging như thế kỷ XIX, ở các nưc tư bản ch ngha hin nay, công nhân
vn bị giai cấp tư sản và ch a tư bản bóc lt giá trị thặng dư. Quan h ngh sản xuất tư
bản ch i chế đ sở hữu tư nhân tư bản ch a sản sinh ra tình trạng bóc l ngha v ngh t
này v n t t v n tại. Thc tế đó cho thấy, xung đ lợi ích cơ bản giữa giai cấp tư sản và
giai cấp công nhân (giữa tư bản và lao đ n tại, v nguyên nhân cơ bản, ng) vn t n là
sâu xa ca đấu tranh giai cấp trong x n đại ngày nay. hi hi
Phong trào c c v n luôn là lng sản và công nhân ở nhiu nư c lượng đi đầu
trong các cu n, vì dân sinh, dân chc đấu tranh vì hòa bình, hợp tác và phát tri , tiến
b x h i và ch ngh a x h i.
Từ những đim tương đng đó n đại so vi công nhân thế kỷ ca công nhân hi
XIX, có th khẳng định: Lý luận về sứ mnh lịch s của giai cấp công nhân trong chủ
nghĩa Mác Lênin vẫn mang giá trị khoa học và cách mng, vẫn có ý nghĩa thực tiễn-
to lớn, ch đo cuộc đấu tranh cách m n nay của giai cấp công nhân, phong ng hi
trào công nhân và qu n ch ng lao động, chống chủ nghĩa tư bản và lựa chọn con
đường x hội chủ nghĩa trong sự phát trin của thế giới ngày nay.
Thứ hai. Những biến đ a giai cấp công nhân hin đạii và khác bit c
Gn li n v hi i s phát tri i cách mạng khoa học và công ngh n đại, v n kinh tế
tri th c, công nhân hi ng trí tu hóa. Tri th c hóa và trí th c hóa công n đại có xu hư
nhân là hai mặt c a xu hư óa đa cùng mt quá trình, c ng trí tu h i vi công nhân và
giai cấp công nhân. Trên thc tế đ i đ có thêm nhiu khái nim m ch công nhân
theo xu hư ày. Đó “công nhân tri thc”, “công nhân trí c”, “công nhân áo ng n là th
trng”, lao đ ình đ n sản xuất và dịch v n đại đòi hi ngưi lao đng tr cao. N hi ng
phải có hiu biết sâu r c và kỹ năng nghng tri th nghi p.
Báo cáo phát tri n nhân l c c a Ngân hàng Thế gii từ đầu thế kỷ XXI (2002) đ
nêu rõ: “Tri th t đ c cơ bản cho vic gia tăng năng suất lao đng và cạnh c là m ng l
tranh toàn cầu. Nó là yếu t quyết định trong quá trình phát minh, sáng kiến và tạo ra
ca cải x h i”.
Ngày nay, công nhân được đào tạo chuẩn mc và thưng xuyên được đào tạo lại,
đáp thay đ n sản xuất. Hao phí lao đng s i nhanh chóng ca công ngh trong n ng
hin đại ch yếu là hao phí v không còn thuần túy là hao phí s trí lc ch c lc cơ
bp. Cùng v v a công i nhu cầu v t chất, nhu cầu v tinh thần và văn hóa tinh thần c
nhân ng y c tinh à àng tăng, phong phú đa dạng hơn và đòi hi chất lượng hưởng th
thần cao hơn.
Vi tri th m ch công ngh , vc và khả năng là i năng lc sáng tạo trong nn sản
xuất hin đại, ngư n đại đang có thêm đi t chất đ giải i công nhân hi u kin v t
phóng. Công nhân hi i tr tri th c và làm ch công ngh cao, v i s phát n đại v ình đ
trin c c trí tu n l ngu n v n a năng l trong kinh tế tri thc, trở thành ngu c cơ bản,
x h n v n c hi quan trọng nhất trong các ngu a x i hin đại.
Tính chất x a lao đ i: sản hi hóa c ng công nghip mang nhiu biu hin m
xuất công nghip trong thế gii toàn cầu hóa đang mở r ành “chuỗi giá trị tong th àn
cầu”. Quá trình sản xuất mt sản phẩm liên kết nhiu công đoạn ca nhiu vùng, min,
quc gia, khu v c. Khác v i truy n th ng, trong n a trên s phát n sản xuất hin đại d
trin c a công nghi p và công ngh ình th i, cao, đ xuất hin những h c liên kết m
những mô hình v u lao đ i như “xuất khẩu lao đng tại chỗ”, “là c tại ki ng m m vi
nhà”, “nhó c tế”, “quc tế hóa các tiêu chuẩn sản xuất công nghip” m chuyên gia qu
(như ISO 9001, 9002). Tính chất x o đ n đại ngà àng được mở hi hóa ca la ng hi y c
rng và nâng cao. L c gia dân c lượng sản xuất hin đại đ vượt ra khi phạm vi qu –
t c và mang tính chất qu c tế, trở thành lc lượng sản xuất ca thế gii toàn cầu.
Trong b i c h i nh p qui cảnh m a toàn cầu hóa, c tế và cách mạng công
nghip thế h n đại cũng tăng nhanh v lượng, thay đ mi (4.0), công nhân hi s i ln
v n cơ cấu trong nn sản xuất hi đại.
Vi các nư a, giai cấp công nhân đc x hi ch ngh trở thành giai cấp lnh đạo
và Đảng Cng sản trở thành Đảng cầm quyn. Đó là những biến đ a giai cấp i mi c
công nhân hin nay so v i giai cấp công nhân thế kỷ XIX.
1.2.
Thực hiện lịch của giới hiện sứ mệnh sử giai cp công nhân trên thế nay
1.2.1.
Về nội dung kinh tế - x hội
Thông qua vai trò c i công ngh a giai cấp công nhân trong quá trình sản xuất v
hin đại, năng suất, chất lượng cao, đảm bảo cho phát tri n vững, s nh lịch sn b m
ca giai cấp công nhân đ n rõ, bởi si vi s phát trin x hi ngày càng th hi phát
trin sản xuất c a tư bản trong thế gi c tiếp a ch ngh i ngày nay vi s tham gia tr
ca giai cấp công nhân và các lc lượng lao đng – dịch v trình đ cao lại chính là
nhân t - x h i th i các ti c a ch ngh a x h i trong kinh tế úc đẩy s chín mu n đ
lòng ch ngh u ki phát huy vai trò ch c a tư bản. Đó lại là đi n đ th a giai cấp công
nhân trong cu x h i và ch ngh h c đấu tranh vì dân sinh, dân ch, tiến b a x i.
Mặt khác, mâ n lợi ích cơ bản giữa giai cấp công nhân vi giai cấp tư sản u thu
cũng ngà c ở từng quc gia và trên phạm vi toàn cầu. Toàn cầu hóa hiy càng sâu s n
nay v ngh a v n mang đm tính chất tư bản ch i những bất công và bất bình đẳng x
hi lại thúc đẩy cuc đấu tranh chng chế đ t giá trị thặng dư trên phạm vi thế bóc l
gii, phấn đấu cho vi ình đẳng, đóc xác lp mt trt t x hi mi công bng và b là
từng bư nh lịch s a giai cấp công nhân trong kinh tế c thc hin s m c - x hi.
1.2.2.
Về nội dung chính trị - xã hội
Ở các nưc tư bản ch c tiêu đấu tranh trc tiếp ca giai cấp công nhân ngha, m
và lao đ ng bất công và bất bì đẳng xng là ch nh hi. Mc tiêu lâu dài là giành chính
quyn v nh tay giai cấp công nhân và nhân dân lao đng, được nêu rõ trong Cương l
chính trị ca các Đảng Cng sản trong các nưc tư bản ch a. Đ i các nư ngh i v c x
hi ch ngh n, n a, nơi các Đảng Cng sản đ trở thành Đảng cầm quy i dung chính
trị - xã hi c a s m l nghinh lịch s giai cấp công nhân là nh đạo thành công s p
đ i m m vi, giải quyết thành công các nhi trong th lên chi kỳ quá đ ngh a x h i,
đặc bit là xây d ng Đảng cầm quyn trong sạch vững mạnh, thc hin thành công s
nghip công nghip h hi n óa, đại h óa, đưa đất nưc phát trin nhanh và b n vững.
1.2.3.
Về nội dung văn hóa, tư tưởng
Thc hi n s m c u ki i ngày nh lịch s a giai cấp công nhân trong đi n thế gi
nay trên l nh v c h l c văn hóa, tư tưởng trưc hết là cuc đấu tranh ý th . Đó à cuc
đấu tranh giữa ch a tư bản. Cuc đấu tranh này đang diễn ra ngha x hi vi ch ngh
phc tạp và quyết lit, nhất là trong nn kinh tế thị trư i những tác ng phát trin v
đng mặt trái ca nó. Mặt khác, khi h a thế gi thng x hi ch ngh i tan rã, phong
trào cách mạng thế gii đang phải vượt qua những thoái trào tạm thi thì nim tin vào
lý tưởng x a cũng đng trưc những th c đấu hi ch ngh thách càng làm cho cu
tranh tư tưởng lý lun giữa ch a tư bản v i trở nên phc tạp và ngh i ch ngha x h
gay g t hơn.
Song các giá trị đặc trưng cho bản chất khoa học và cách mạng a giai cấp công c
nhân, c a ch ngh a x h n mang ngh a ch ng trong cu i v ý đạo, định hư c đấu tranh
ca giai cấp công nhân và quần chúng lao đ a tư bản và la chọn ng chng ch ngh
con đưng x hi ch ngha ca s phát trin x h i.
Các giá trị như lao đng, sáng tạo, công b ình đẳng, tng, dân ch, b do vn là
những giá trị được nhân loại thừa nhn và phấn đấu th c tế, các giá trị c hin. Trên th
mà nhân loại hư i đu tương đ i các giá trị lý a giai cấp ng t ng v tưởng, mc tiêu c
công nhân.
Không ch c x h i ch ngh ngh a cu ở các nư a mà ở nhiu nưc tư bản ch c
đấu tranh ca giai cấp công nhân và nhân dân lao đng vì những giá trị cao cả đó đ
đạt được nhiu tiến b x hi quan trọng.
Đấu tranh đ bảo v n tảng tư tưởng ca Đảng Cng sản, giáo d n c nhn thc
và c ng c ni i v i l c tiêu c a ch ngh a x h i cho giai m tin khoa học đ ý tưởng, m
cấp công nhân v c tếà ng, giáo dnhân dân lao đ c và thc hin ch ngh a qu chân
chính c giai a cấp công nhân trên cơ sở phát huy ngh c và tinh ch a yêu nư thần dân tc
chính là n i dung s m nh lịch s c giai a cấp công nhân văn hó tư tưởng.hin nay v a
2.
Sứ mệnh lịch sử của giai p công nhân Việtc Nam
2.1.
Đc điểm của giai cp công nhân Việt Nam
Tại Hi nghị lần th a Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Đảng ta đ sáu c xác
định: “Giai cấp công nhân Vi c lượng x n, đang phát trit Nam là mt l hi to l n,
bao g ng chân tay v c, lm những ngưi lao đ à trí ó àm công hưởng lương trong các
loại hình sản xuất kinh doanh và dịch v p hoặc sản xuất, kinh doanh, dịch công nghi
v nghi . có tính chất công p”
1
Giai cấp công nhân Vit Nam ra đi và phát trin gn lin vi chính sách khai
thác thu a th t Nam mang c địa c c dân Pháp ở Vit Nam. Giai cấp công nhân Vi
những đặc đi yếu sau đây:m ch
-
Giai cấp công nhân Vit Nam ra đi trưc giai cấp tư sản vào đầu thế kỷ XX, là
giai cấp trc tiếp đ i tư bản th lũ tay sai ci kháng v c dân Pháp và b a chúng. Giai
cấp công nhân Vi n lên ở mt nưt Nam phát trin chm vì nó sinh ra và l c thuc
địa, na phong kiến, dư ng trị ci ách th a thc dân Pháp.
-
Trc tiếp đ i tư bản th c đấu tranh chng tư i kháng v c dân Pháp, trong cu
bản thc dân đế quc và phong kiến đ ành đ gi c lp ch quyn, xóa b ách bóc lt và
thng trị thc dân, giai cấp công nhân đ c lượng chính trị tiên t th hin mình là l
phong đ nh đạo cuc đấu tranh giải phóng dân tc, giải quyết mâu thun cơ bản l
giữa dân t i đế qu c dân và phong kiến thng trị, mở đưc Vit Nam v c th ng cho s
phát tri n c a dân t c trong th t Nam i đại cách mạng vô sản. Giai cấp công nhân Vi
không ch th hi a m ng chính n đặc tính cách mạng c ình ở ý thc giai cấp và lp trư
trị mà còn th hi t Nam gn tinh thần dân tc, giai cấp công nhân Vi n bó mt thiết vi
nhân dân, v i dân t c có truyn thng yêu nưc, đoàn kết và bất khuất chng xâm lược.
Tuy s i còn nh c lượng giai cấp công nhân Vit Nam khi ra đ ít, những đặc tí a
công nhân v t si tư cách là sản phẩm ca đại công nghip chưa th đầy đ, lại sinh
trưởng trong m àn dư t x hi nông nghip còn mang nhiu t ca tâm lý tiu nông
nhưng giai cấp công nhân Vi m được tôi luyn trong đấu tranh cách mạng t Nam s
chng th nh nhanh chc dân đế quc nên đ trưởng thà óng v ý thc ch a giai ính trị c
cấp, s tưởng, mc tiêu cách mạng, t nh lịch sm giác ng lý c là giác ng v s m
ca giai cấp mình, nhất là từ khi Đảng ra đi. Lịch s đấu tranh cách mạng ca giai
cấp công nhân và a Đảng cũng như phong trà t Nam do Đảng l c o công nhân Vi nh
đạo g i lịch s ng đấu tranh c t ở truyn lin v và truy n th a dân tc, ni b n thng
yêu nư àn kết đc và đo cho thấy giai cấp công nhân Vit Nam trung thành vi ch
1
Đảng Cng sản Vit Nam, Văn kin Hội nghị ln thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương, khóa X, Nxb.
CTQG, H.2008, tr.43.
ngha Mác - Lênin, v i l c l p dân i Đảng Cng sản, v ý tưởng, mc tiêu cách mạng đ
tc v nghà ch a x h v l giai i. Giai cấp công nhân có tinh thần cách mạng trit đ à à
cấp lnh đạo cách mạng thông qua đi tiên phong ca mình là Đảng Cng sản.
-
Giai cấp công nhân Vit Nam gắn bó mật thiết với các tng lớp nhân dân trong
x hội. Lợi í a giai cấp công nhân và lợi í n chặt vi nhau, tạo thàch c ch dân tc g nh
đng lc th n liúc đẩy đoàn kết giai cấp g n vi đoàn kết dân tc trong mọi thi kỳ
đấu tranh cách mạng, từ cách mạng giải phó c đến cách mạng xng dân t hi ch
ngha, trong xây d ng ch ngha x h trong s nghi i hi n nay. i và p đi m
Đại b t Nam xuất thân từ nông dân và các tầng lp lao đ phn công nhân Vi ng
khác,
cng
chung
lợi
ích,
cng
chung
nguy n
vọng
và
khát
vọng
đấu
tranh
cho
đc
lp
t do, đ giải phó t Nam, hưng đíng dân tc và phát trin dân tc Vi ch ti ch ngha
x h t Nam ci nên giai cấp công nhân Vi ó mi liên h t nhiên, chặt chẽ vi giai cấp
nông dân v ng trong x h m n giai à các tầng lp lao đ i. Đặc đi ày tạo ra thun lợi đ
cấp công nhân xây d i liên minh giai cấp vi giai cấp nông dân i đi ngũ tríng kh , v
thc l m nòng c t trong kh n dân t h i r ng à i đại đoàn kết toà c. Đó cũng là cơ sở x
ln đ cách mạng,th nh lịch s a giai cấp công thc hin các nhim v c hin s m c
nhân Vi n nay. t Nam, trưc đây cũng như hi
Những đặc đi n từ lịch s n giai cấp m nêu trên bt ngu hình thành và phát tri
công nhân Vit Nam v - x h i cơ sở kinh tế i và chính trị ở đầu thế kỷ XX.
Ngày nay, nhất là trong hơn 30 năm đ i vừa qua, những đặc đim đó i m ca
giai cấp công nhân đ có những biến đi do tác đ ình kinh tế ng ca tình h - x hi
trong
nươc
và
những
tác
đng
ca
tinh
hinh
qu c
tế
và
thế
gi i.ơ
Bản
thân
giai
cấp
công
nhân Vi h - ngh nghi p, trt Nam cũng có những biến đi từ cơ cấu x i ình đ học
vấn và c thợ, đến đ c. Đ tay ngh b i sng, li sng, tâm lý ý th i tiên phong ca giai
cấp công nhân là Đảng Cng sản đ ình trưởng thành, trở thành Đảng có mt quá tr
cầm quyn, duy nhất cầm quyn ở Vit Nam, đang nỗ l nh đn đc t đi mi, t ch
nâng cao năng l nh đạo và c chiến đấu ca Đảng, làm cho Đảng ngang tầm c l s
nhim v .
Có th n i t ó i những biến đi đó trên những nt chính sau đây:
-
Giai cấp công nhân Vi nay đ tăng nhanh v lượng và chất t Nam hin s
lượng, là giai cấp đi đầu trong s p đẩy mạnh công nghi n đại hó nghi p hóa, hi a, gn
vi phát trin kinh tế tri thc, bảo v tài nguyên và môi trưng.
-
Giai cấp công nhân Vi n nay đa dạng cơ cấu ngh mặt t Nam hi v nghip, có
trong mọi thành phần kinh tế nhưng đi ngũ công nhân trong khu vc kinh tế nhà nưc
là ng vai trò nòng c t, ch tiêu biu, đó đạo.
-
Công nhân tri th c, n - công ngh m vững khoa học tiên tiến, và công nhân trẻ
được đà học vấn, văn được o tạo ngh theo chuẩn ngh nghip, hóa, rn luyn trong
42
thc tiễn sản xuất và c tiễn x c lượng ch đạo trong cơ cấu giai cấp công th hi, là l
nhân, trong lao đng và phong trào công đoàn.
Trong môi trưng kinh tế i đ i, trong đà n mạnh mẽ c- x h i m phát tri a cách
mạng công nghip lần th 4, giai cấp công nhân Vit Nam đng trư i cơ phát c th
trin v tri n. à những thách thc nguy cơ trong phát
-
Đ thc hin s m c t Nam trong bnh lịch s a giai cấp công nhân Vi i cảnh
hin nay, cng vi vi c xây d ng, phát tri n giai cấp công nhân ln mạnh, hin đại,
phải đặc bit coi trọng công tác xây d nh đn Đảng, làm cho Đảng lnh đạo, ng, ch
cầm quyn thc s trong sạch vững mạnh. Đó là đim then cht đ thc hi n th nh à
công s m cnh lịch s a giai cấp công nhân ở Vit Nam.
2.2.
Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai c p công nhân Việt Nam hiện nay
Trong th i m s i kỳ đ i, Đảng ta đ xác định vai trò giai cấp công nhân và
mnh lịch s a giai cấp công nhân ở nư to ln c c ta.
“Trong thi kỳ đ i, giai cấp công nhân nư nh lịch si m c ta có s m to ln: là
giai cấp lnh đạo cách mạng thông qua đ ng sản Vii tiên phong là Đảng C t Nam;
giai cấp đại din cho phương thc sản xuất tiên tiến, giai cấp tiên phong trong s
nghi p
xây
dưng
ch
nghia
x
hi,
lưc
lượng
đi
đầu
trong
s
nghi pê
công
ng phi
hoa,
hin đại hóa đất nư àu, nưc mạnh, xc vì mc tiêu dân gi hi công bng, dân ch, văn
minh, l t trong c lượng nòng c liên minh giai cấp công nhân vi giai cấp nông dân và
đ í i ngũ tr thc dư i s l a nh đạo c Đảng”
1
.
Thc hi n s m to l ân Vi t Nam phát huy vai nh lịch s n đó, giai cấp công nh
trò c a m n dân t i s t giai cấp tiên phong, phát huy sc mạnh đại đoàn kết toà c dư
lnh đạo đúng đ a Đảng đ giải quyết các nhin, sáng sut c m v c th thu c ni
dung s m c nhân. nh lịch s a giai cấp công
- : Về kinh tế
Giai cấp công nhân Vi lượng đông đảo công nhân có cơ cấu ngàt Nam vi s nh
ngh đa dạng, hoạt đ c sản xuất vàng trong lnh v dịch v p ở mọi thà công nghi nh
phần kinh tế, vi chất lượng ngà kỹ thu sẽ lày mt nâng cao v t và công ngh ngun
nhân l ng ch n n ng hic lao đ yếu tham gia phát tri n kinh tế thị trư n đại, định
hưng x hi ch ngh - công ngha, lấy khoa học làm đng lc quan trọng, quyết định
tăng năng suất lao đng, chất lượng và u quả. Đảm bảo tăng trưởng kinh tế đi đôi hi
vi thc hi v công b ng x hn tiến b à i, th n h ch cá nhân - t p th v c hi ài hòa lợi í à
x hi.
1
Đảng Cng sản Vit Nam, Văn kin Hội nghị ln thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương, khóa X, Nxb.
CTQG, H.2008.
43
Giai cấp công nhân phát huy vai trò và c lượng đi đầu trong s trách nhim ca l
nghip đẩy mạnh công nghi n đại hóa đất nưc. Đây là vấn đ t nhất p hóa, hi ni b
đ i v i vic thc hin s m t Nam hinh lịch s giai cấp công nhân Vi n nay. Thc
hin th c tiêu công nghi p h a, hi a, l nh mng lợi m ó n đại hó àm cho nưc ta trở thà t
nưc công nghi ng hi np theo hư n đại, có n công nghip hi ng xn đại, định hư
hi ch ngh a trong m t, hai th i, v p kỷ t i tầm nhìn ti giữa thế kỷ XXI (2050) đó là
trách nhi m c a to n dân m nòng c t. Công nghi p àn Đảng, toà à giai cấp công nhân là
hóa, hi t N n li n v i phát tri tn đại hóa ở Vi am phải g n kinh tế tri thc, bảo v ài
nguyên v ng. Tham gia v o s nghi p công nghi p h a, hià môi trư à ó n đại hóa đất
nưc, giai cấp công nhân có n lợi đ n cả s lượng điu kin khách quan thu phát tri
và chất lượng, làm cho những phẩm chất ca giai cấp công nhân hin đại được hình
thành v phát tri ng x h i hi ng à n đầy đ trong môi trư n đại, vi phương thc lao đ
công nghi p hi còn l u ki n l t Nam kh n đại. Đó à đi àm cho giai cấp công nhân Vi c
phc những nhược đim, hạn chế v àn cảnh lịch sn có do ho và ngun gc x hi
sinh ra (tâm l u nông, l i s ng nông i quen, t n ý ti dân, thó p quán lạc hu từ truy thng
x h i nông nghi p c truy n thâm nhp v o công nhân). à
Thc hi n s m c nh v n li nh lịch s a giai cấp công nhân trên l c kinh tế g n
vi vi c phát huy vai trò c a công nghi p, th c hi n kh a giai cấp công nhân, c i liên
minh công - nông - ng l phát tri n nông nghi p - nông trí thc đ tạo ra những đ c
thôn v i à nông dân ở nưc ta theo hư n vững, hin đại hóng phát trin b a, ch đng h
nhp qu h i nh t i nguyên v ng sinh c tế, nhất là p kinh tế quc tế, bảo v à à môi trư
thái. Như vy, đẩy mạnh công ngh n đại hó ình tạo ra sip hóa, hi a là mt quá tr phát
trin v nh không ch i v i và trưởng thà đ i giai cấp công nhân mà còn đ i giai cấp
nông dân, tạo ra n i đ nâng cao chất lượng, hiu quả khi dung mi, hình thc m i
liên minh công - nông - trí thc ở nưc ta.
-
Về chính trị - x hội:
Cng vi nhi m v giữ vững và tăng cư nh đạo ca Đảng thìng s l nhim v
“Giữ vững bản chất giai cấp công nhân ca Đảng, vai trò tiên phong, gương mu ca
cán b ng xây d ng, ch i s đảng viên” và “tăng cư nh đn Đảng, ngăn chặn, đẩy l
suy thoái v c, l i s n h tư tưởng chính trị, đạo đ ng, “t diễn biến”, “t chuy óa”
trong n i b i dung ch i b t, th hi n s m ” là những n ính yếu, n nh lịch s giai cấp
công nhân v n ch - x h i. Th c hi phương di ính trị n trọng trách đó, đi ngũ cán b
đảng viên trong giai cấp công nhân phải nêu cao trách nhim tiên phong, đi đầu, góp
phần c n cơ sở chính trị i quan trọng ca Đảng đng c và phát tri - x h ng thi giai
cấp công nhân (thông qua h c công đoà thng t ch n) ch đng, tích cc tham gia
xây d ng, ch nh đn Đảng, làm cho Đảng thc s trong sạch vững mạnh, bảo v Đảng,
bảo v chế đ a đ bảo v trọng trách lịch s x hi ch ngh nhân dân - đó là thuc v
s m nh c t Nam hi n nay. a giai cấp công nhân Vi
44
-
Về văn hóa tư tưởng:
Xây d ng v phát tri n n a Vi c dân t à n văn hó t Nam tiên tiến, đm đà bản s c
có n i dung c t lõi l à xây d i m i x h i ch ngh a, giáo d c ng con ngư c đạo đ
cách mạng, r p, văn minh, hin đại, xây dn luyn li sng, tác phong công nghi ng
h giá trị văn hóa và con ngưi Vit Nam, hoàn thin nhân cách - Đó là ni dung trc
tiếp v văn hóa tư tưởng th nh lịch s a giai cấp công nhân, trưc hết là hin s m c
trọng trách lnh đạo ca Đảng. Giai cấp công nhân còn tham gia và c đấu tranh o cu
trên l nh v s trong sáng c a ch ngh a Mác - Lênin v c tư tưởng lý lun đ bảo v à tư
tưởng H Minh, đó n tảng tư tưởng ca Đảng, chng lại những quan đi Chí là n m sai
trái, những s xuyên tạc ca các thế l địch, kiên định lý tưởng, m c th c tiêu và con
đưng cách mạng đ n được sc lp dân tc và ch ngha x hi. Mun thc hi mnh
lịch s ày, giai cấp công nhân Vit Nam phải thư c cho các thế h n ng xuyên giáo d
công nhân v c ta v nh ch nghà lao đng trẻ ở nư ý thc giai cấp, bản l ính trị, ch a
yêu nư c tế, c t thiết giữa giai cấp công nhân c và ch ngha qu ng c mi liên h m
vi dân t n li n v c vc, đoàn kết giai cấp g i đoàn kết dân t à đoàn kết quc tế. Đó là
s kết hợp sc mạnh dân tc vi sc mạnh th íi đại trong thi đại H Ch Minh.
2.3.
Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu để xây dựng giai cp công nhân
Việt Nam hiện nay
2.3.1.
Phương hướng
Đại hi lần th a Đảng Cng sản Vit Nam đ xác định phương hư X c ng xây
dng giai cấp công nhân Vi ình đẩy mạnh côt Nam trong quá tr ng nghip hóa, hin
đại hóa đất nưc theo định hư à: “Đ i giai cấp công nhân, ng xã hi ch ngha l i v
phát tri n v s c; nâng cao giác ng nh ch lượng, chất lượng và t ch và bản l ính trị,
trình đ học vấn ngh ng đáng c lượng đi đầu trong s nghip, x là là l nghip công
nghip hóa, hin đại hóa đất nưc. Giải quyết vic làm, giảm ti đa s công nhân thiếu
vic làm và thất nghi t đp. Thc hin tt chính sách và pháp lu i vi công nhân và
lao đng, như Lu Lao đ t Công đoà n lương, bảo hit ng, Lu n, chính sách ti m xã hi,
bảo him y tế, bảo him thất nghip, bảo h lao đng, chăm só e đ c, phc hi sc kh i
vi công nhân; có chính sách ưu đi nhà ở đi vi công nhân bc cao. Xây dng t
chc, phát tri n, nghi u khn đoàn viên công đoà p đoàn đ p ở các cơ sở sản xuất kinh
doanh thu c các thành phần kinh tế…Chăm lo đào tạo cán b và kết nạp đảng viên từ
những công nhân ưu t . ú”
1
Tại Hi nghị lần th sáu Ban Chấp hà g ương khóa X, Đảng ta đ ra nghị nh Trun
quyết v “Tiếp t ng giai cấp công nhân Vi i kỳ đẩy mạnh công c xây d t Nam th
nghip hóa, hi n đại hó c”, trong đóa đất nư nhấn mạnh: “Xây dng giai cấp công
1
Đảng Cng sản Vit Nam, Văn kin Đi hội đ u toàn quốc ln thứ Xi bi , Nxb CTQG, Hà N i,
2006, tr. 118.
45
nhân l nh ch c công n mạnh, có giác ng giai cấp và bản l ính trị vững vàng; có ý th
dân, yêu nư u cho tinh hoa văn hó c; nhạy c, yêu ch ngha x hi, tiêu bi a ca dân t
bn và vững vàng trưc những diễn biến phc tạp ca tình hình thế gii và những biến
đ ìi ca t nh hình trong nưc; có tinh thần đoàn kết dân tc, đoàn kết, hợp tác quc tế;
thc hi n s m c i ti n phong là nh lịch s a giai cấp lnh đạo cách mạng thông qua đ
Đảng Cng sản Vit Nam… Xây dng giai cấp công nhân ln mạnh, phát trin nhanh
v s ngày lượng, nâng cao chất lượng, có cơ cấu đáp ng yêu cầu phát trin đất nưc;
càng được trí thc hóa: có trình đ học vấn, chuyên môn, kỹ năng ngh nghip cao, có
khả năng tiếp c khoa học tiên tiến, hin đại trong đin và làm ch - công ngh u kin
phát tri c; thích ng nhanh v ng và h i nh p qun kinh tế tri th i cơ chế thị trư c
tế;… có tác phong công nghi t . p và kỷ lu cao”
1
Đại hi đại bi c lần th a Đảng khẳng định: “Coi trọng giữ vững u toàn qu XII c
bản chất giai cấp công nhân và các nguyên tc sinh hoạt ca Đảng” . Đ i, “Chú
2
ng th
trọng xây dng, phát huy vai trò ca giai cấp công nhân, giai cấp nông nhân, đi ngũ
trí
thưc,
đôi
ngũ
doanh
nhân
đáp
ưng
yêu
cầu
phát
trin
đất
nươc
trong
th iơ
kỳ
mơi”
3
.
Vì v ng, phát tri n giai y, Đảng và Nhà nưc phải “quan tâm giáo dc, đào tạo, bi dư
cấp công nhân cả v lượng và chất lượng; nâng cao bản l ính trị, trình đ học s nh ch
vấn, chuyên môn, kỹ năng ngh p, kỷ lut lao đ nghip, tác phong công nghi ng ca
công nhân; bảo đảm vic làm, nhà ở, các công trình phúc lợi ph c v cho công nhân;
sa đ n lương, bảo hi i, bảo hii, b sung các chính sách, pháp lut v ti m xã h m y
tế, bảo him thất nghip,… đ bảo v n lợi, nâng cao đ t chất và tính quy i sng v
thần ca công . nhân”
4
2.3.2.
Một số giải pháp chủ yếu
Đ thc hin th c công nghing lợi mc tiêu đưa nưc ta trở thành mt nư p
theo hư n đại, xây dng giai cấp công nhân Vi i kỳ mi cần ng hi t Nam trong th
thc hin m t s sau: giải pháp ch yếu
Mt là, nâng cao nh n th c kiên định quan đim giai cấp công nhân là giai cấp
lnh đạo cách mạng thông qua đ Đảng Cng sản Vii tin phong là t Nam. S ln
mạnh ca giai cấp công nhân là mt đi n tiên quyết bảo đảm thành công cu ki a công
cu c. c đi m i, công nghip hóa, hin đại hóa đất nư
Hai là, xây dng giai cấp công nhân ln mạnh gn vi xây dng và phát huy sc
1
Đảng Cng sản Vit Nam, Văn kin Hội nghị ln thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Nxb
CTQG, Hà Ni, 2008, tr. 50.
2
Đảng Cng sản Vit Nam, Văn kin Đi hội đ u toàn quốc lm thứ XIIi bi , Nxb. CTQG-ST, H à
Ni, 2016, tr. 186.
3
Đảng Cng sản Vit Nam, Văn kin Đi hội đ u toàn quốc lm thứ XIIi bi , Nxb. CTQG-ST, H à
Ni, 2016, tr. 37 - 38.
4
Đảng Cng sản Vit Nam, Văn kin Đi hội đ u toàn quốc lm thứ XIIi bi , Nxb. CTQG-ST, H à
Ni, 2016, tr. 160.

Tài liệu khác của Đại học Sư Phạm Hà Nội

Preview text:

2. Giai cp công nhân và việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cp công nhân hiện nay
1.1. Giai cp công nhân hiện nay
Giai cấp công nhân hin nay là những tp đoàn ngưi sản xuất và dịch v bng
phương thc công nghip tạo nên cơ sở vt chất cho s tn tại và phát trin ca thế gii hin nay.
So vi giai cấp công nhân truyn thng ở thế kỷ XIX thì giai cấp công nhân hin
nay vừa có những đim tương đng vừa có những đim khác bit, có những biến đi
mi trong điu kin lịch s mi. Cần phải làm rõ những đim tương đng và khác bit
đó theo quan đim lịch s - c th ca ch ngha Mác - Lênin đ mt mặt khẳng định
những giá trị ca ch ngha Mác - Lênin, mặt khác, cần có những b sung, phát trin
nhn thc mi v vic thc hin s mnh lịch s ca giai cấp công nhân hin nay.
Thứ nhất. V đim tương đng
Giai cấp công nhân hin nay vn đang là lc lượng sản xuất hàng đầu ca x hi
hin đại. Họ là ch th ca quá trình sản xuất công nghip hin đại mang tính x hi
hóa ngày càng cao. Ở các nưc phát trin, có mt tỷ l thun giữa s phát trin ca
1 Đảng Cng sản là sản phẩm ca s kết hợp giữa ch ngha x hi khoa học vi phong trào công
nhân. Ở Vit Nam, quy lut ph biến này được biu hin trong tính đặc th, xuất phát từ hoàn cảnh và
điu kin lịch s - c th ca Vit Nam. Đó là: Đảng Cng sản Vit Nam ra đi là kết quả ca s kết
hợp giữa ch ngha Mác - Lênin vi phong trào công nhân và phong trào yêu nưc ca dân tc. Đây là
phát kiến rất quan trọng ca H Chí Minh.
giai cấp công nhân vi s phát trin kinh tế. Lc lượng lao đng bng phương thc
công nghip chiếm tỷ l cao ở mc tuyt đi ở những nưc có trình đ phát trin cao
v kinh tế, đó là những nưc công nghip phát trin (như các nưc thuc nhóm G7).
Cũng vì thế, đa s các nưc đang phát trin hin nay đu thc hin chiến lược công
nghip hóa nhm đẩy mạnh tc đ, chất lượng và quy mô phát trin. Công nghip hóa
vn là cơ sở khách quan đ giai cấp công nhân hin đại phát trin mạnh mẽ cả v s lượng và chất lượng.
Cũng ging như thế kỷ XIX, ở các nưc tư bản ch ngha hin nay, công nhân
vn bị giai cấp tư sản và ch ngha tư bản bóc lt giá trị thặng dư. Quan h sản xuất tư
bản ch ngha vi chế đ sở hữu tư nhân tư bản ch ngha sản sinh ra tình trạng bóc lt
này vn tn tại. Thc tế đó cho thấy, xung đt v lợi ích cơ bản giữa giai cấp tư sản và
giai cấp công nhân (giữa tư bản và lao đng) vn tn tại, vn là nguyên nhân cơ bản,
sâu xa ca đấu tranh giai cấp trong x hi hin đại ngày nay.
Phong trào cng sản và công nhân ở nhiu nưc vn luôn là lc lượng đi đầu
trong các cuc đấu tranh vì hòa bình, hợp tác và phát trin, vì dân sinh, dân ch, tiến
b x hi và ch ngha x hi .
Từ những đim tương đng đó ca công nhân hin đại so vi công nhân thế kỷ
XIX, có th khẳng định: Lý luận về sứ mnh lịch s của giai cấp công nhân trong chủ
nghĩa Mác - Lênin vẫn mang giá trị khoa học và cách mng, vẫn có ý nghĩa thực tiễn
to lớn, ch đo cuộc đấu tranh cách mng hin nay của giai cấp công nhân, phong
trào công nhân và qun chng lao động, chống chủ nghĩa tư bản và lựa chọn con
đường x hội chủ nghĩa trong sự phát trin của thế giới ngày nay.
Thứ hai. Những biến đi và khác bit 
c a giai cấp công nhân hin đại
Gn lin vi cách mạng khoa học và công ngh hin đại, vi s phát trin kinh tế
tri thc, công nhân hin đại có xu hưng trí tu hóa. Tri thc hóa và trí thc hóa công
nhân là hai mặt ca cùng mt quá trình, ca xu hưng trí tu hóa đi vi công nhân và
giai cấp công nhân. Trên thc tế đ có thêm nhiu khái nim mi đ ch công nhân
theo xu hưng này. Đó là “công nhân tri thc”, “công nhân trí t  h c”, “công nhân áo
trng”, lao đng trình đ cao. Nn sản xuất và dịch v hin đại đòi hi ngưi lao đng
phải có hiu biết sâu rng tri thc và kỹ năng ngh nghip.
Báo cáo phát trin nhân lc ca Ngân hàng Thế gii từ đầu thế kỷ XXI (2002) đ
nêu rõ: “Tri thc là mt đng lc cơ bản cho vic gia tăng năng suất lao đng và cạnh
tranh toàn cầu. Nó là yếu t quyết định trong quá trình phát minh, sáng kiến và tạo ra ca cải x hi” .
Ngày nay, công nhân được đào tạo chuẩn mc và thưng xuyên được đào tạo lại,
đáp ng s thay đi nhanh chóng ca công ngh trong nn sản xuất. Hao phí lao đng
hin đại ch yếu là hao phí v trí lc ch không còn thuần túy là hao phí sc lc cơ
bp. Cùng vi nhu cầu v vt chất, nhu cầu v tinh thần và văn hóa tinh thần ca công
nhân ngày càng tăng, phong phú đa dạng hơn và đòi hi chất lượng hưởng th tinh thần cao hơn.
Vi tri thc và khả năng làm ch công ngh, vi năng lc sáng tạo trong nn sản
xuất hin đại, ngưi công nhân hin đại đang có thêm điu kin vt chất đ t giải
phóng. Công nhân hin đại vi trình đ tri thc và làm ch công ngh cao, vi s phát
trin ca năng lc trí tu trong kinh tế tri thc, trở thành ngun lc cơ bản, ngun vn
x hi quan trọng nhất trong các ngun vn ca x hi hin đại.
Tính chất x hi hóa ca lao đng công nghip mang nhiu biu hin mi: sản
xuất công nghip trong thế gii toàn cầu hóa đang mở rng thành “chuỗi giá trị toàn
cầu”. Quá trình sản xuất mt sản phẩm liên kết nhiu công đoạn ca nhiu vùng, min,
quc gia, khu vc. Khác vi truyn thng, trong nn sản xuất hin đại da trên s phát
trin ca công nghip và công ngh cao, đ xuất hin những hình thc liên kết mi,
những mô hình v kiu lao đng mi như “xuất khẩu lao đng tại chỗ”, “làm vic tại
nhà”, “nhóm chuyên gia quc tế”, “quc tế hóa các tiêu chuẩn sản xuất công nghip”
(như ISO 9001, 9002). Tính chất x hi hóa ca lao đng hin đại ngày càng được mở
rng và nâng cao. Lc lượng sản xuất hin đại đ vượt ra khi phạm vi quc gia – dân
tc và mang tính chất quc tế, trở thành lc lượng sản xuất ca thế gii toàn cầu.
Trong bi cảnh mi ca toàn cầu hóa, hi nhp quc tế và cách mạng công
nghip thế h mi (4.0), công nhân hin đại cũng tăng nhanh v s lượng, thay đi ln
v cơ cấu trong nn sản xuất hin đại.
Vi các nưc x hi ch ngha, giai cấp công nhân đ trở thành giai cấp lnh đạo
và Đảng Cng sản trở thành Đảng cầm quyn. Đó là những biến đi mi ca giai cấp
công nhân hin nay so vi giai cấp công nhân thế kỷ XIX.
1.2. Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cp công nhân trên thế giới hiện nay
1.2.1. Về nội dung kinh tế - x hội
Thông qua vai trò ca giai cấp công nhân trong quá trình sản xuất vi công ngh
hin đại, năng suất, chất lượng cao, đảm bảo cho phát trin bn vững, s mnh lịch s
ca giai cấp công nhân đi vi s phát trin x hi ngày càng th hin rõ, bởi s phát
trin sản xuất ca ch ngha tư bản trong thế gii ngày nay vi s tham gia trc tiếp
ca giai cấp công nhân và các lc lượng lao đng – dịch v trình đ cao lại chính là
nhân t kinh tế - x hi thúc đẩy s chín mui các tin đ ca ch ngha x hi trong
lòng ch ngha tư bản. Đó lại là điu kin đ phát huy vai trò ch th ca giai cấp công
nhân trong cuc đấu tranh vì dân sinh, dân ch, tiến b x hi và ch ngha x hi .
Mặt khác, mâu thun lợi ích cơ bản giữa giai cấp công nhân vi giai cấp tư sản
cũng ngày càng sâu sc ở từng quc gia và trên phạm vi toàn cầu. Toàn cầu hóa hin
nay vn mang đm tính chất tư bản ch ngha vi những bất công và bất bình đẳng x
hi lại thúc đẩy cuc đấu tranh chng chế đ bóc lt giá trị thặng dư trên phạm vi thế
gii, phấn đấu cho vic xác lp mt trt t x hi mi công bng và bình đẳng, đó là
từng bưc thc hin s mnh lịch s ca giai cấp công nhân trong kinh tế - x hi.
1.2.2. Về nội dung chính trị - xã hội
Ở các nưc tư bản ch ngha, mc tiêu đấu tranh trc tiếp ca giai cấp công nhân
và lao đng là chng bất công và bất bình đẳng x hi. Mc tiêu lâu dài là giành chính
quyn v tay giai cấp công nhân và nhân dân lao đng, được nêu rõ trong Cương lnh
chính trị ca các Đảng Cng sản trong các nưc tư bản ch ngha. Đi vi các nưc x
hi ch ngha, nơi các Đảng Cng sản đ trở thành Đảng cầm quyn, ni dung chính
trị - xã hi ca s mnh lịch s giai cấp công nhân là lnh đạo thành công s nghip
đi mi, giải quyết thành công các nhim v trong thi kỳ quá đ lên ch ngha x hi,
đặc bit là xây dng Đảng cầm quyn trong sạch vững mạnh, thc hin thành công s
nghip công nghip hóa, hin đại hóa, đưa đất nưc phát trin nhanh và bn vững.
1.2.3. Về nội dung văn hóa, tư tưởng
Thc hin s mnh lịch s ca giai cấp công nhân trong điu kin thế gii ngày
nay trên lnh vc văn hóa, tư tưởng trưc hết là cuc đấu tranh ý thc h. Đó là cuc
đấu tranh giữa ch ngha x hi vi ch ngha tư bản. Cuc đấu tranh này đang diễn ra
phc tạp và quyết lit, nhất là trong nn kinh tế thị trưng phát trin vi những tác
đng mặt trái ca nó. Mặt khác, khi h thng x hi ch ngha thế gii tan rã, phong
trào cách mạng thế gii đang phải vượt qua những thoái trào tạm thi thì nim tin vào
lý tưởng x hi ch ngha cũng đng trưc những th thách càng làm cho cuc đấu
tranh tư tưởng lý lun giữa ch ngha tư bản vi ch ngha x hi trở nên phc tạp và gay gt hơn.
Song các giá trị đặc trưng cho bản chất khoa học và cách mạng ca giai cấp công
nhân, ca ch ngha x hi vn mang ý ngha ch đạo, định hưng trong cuc đấu tranh
ca giai cấp công nhân và quần chúng lao đng chng ch ngha tư bản và la chọn
con đưng x hi ch ngha ca s phát trin x hi .
Các giá trị như lao đng, sáng tạo, công bng, dân ch, bình đẳng, t do vn là
những giá trị được nhân loại thừa nhn và phấn đấu thc hin. Trên thc tế, các giá trị
mà nhân loại hưng ti đu tương đng vi các giá trị lý tưởng, mc tiêu ca giai cấp công nhân.
Không ch ở các nưc x hi ch ngha mà ở nhiu nưc tư bản ch ngha cuc
đấu tranh ca giai cấp công nhân và nhân dân lao đng vì những giá trị cao cả đó đ
đạt được nhiu tiến b x hi quan trọng.
Đấu tranh đ bảo v nn tảng tư tưởng ca Đảng Cng sản, giáo dc nhn thc
và cng c nim tin khoa học đi vi lý tưởng, mc tiêu ca ch ngha x hi cho giai
cấp công nhân và nhân dân lao đng, giáo dc và thc hin ch ngha quc tế chân
chính ca giai cấp công nhân trên cơ sở phát huy ch ngha yêu nưc và tinh thần dân tc
chính là ni dung s mnh lịch s ca giai cấp công nhân hin nay v văn hóa tư tưởng.
2. Sứ mệnh lịch sử của giai cp công nhân Việt Nam
2.1. Đc điểm của giai cp công nhân Việt Nam
Tại Hi nghị lần th sáu ca Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Đảng ta đ xác
định: “Giai cấp công nhân Vit Nam là mt lc lượng x hi to ln, đang phát trin,
bao gm những ngưi lao đng chân tay và trí óc, làm công hưởng lương trong các
loại hình sản xuất kinh doanh và dịch v công nghip hoặc sản xuất, kinh doanh, dịch
v có tính chất công nghip”1.
Giai cấp công nhân Vit Nam ra đi và phát trin gn lin vi chính sách khai
thác thuc địa ca thc dân Pháp ở Vit Nam. Giai cấp công nhân Vit Nam mang
những đặc đim ch yếu sau đây:
- Giai cấp công nhân Vit Nam ra đi trưc giai cấp tư sản vào đầu thế kỷ XX, là
giai cấp trc tiếp đi kháng vi tư bản thc dân Pháp và b lũ tay sai ca chúng. Giai
cấp công nhân Vit Nam phát trin chm vì nó sinh ra và ln lên ở mt nưc thuc
địa, na phong kiến, dưi ách t 
h ng trị ca thc dân Pháp.
- Trc tiếp đi kháng vi tư bản thc dân Pháp, trong cuc đấu tranh chng tư
bản thc dân đế quc và phong kiến đ giành đc lp ch quyn, xóa b ách bóc lt và
thng trị thc dân, giai cấp công nhân đ t th hin mình là lc lượng chính trị tiên
phong đ lnh đạo cuc đấu tranh giải phóng dân tc, giải quyết mâu thun cơ bản
giữa dân tc Vit Nam vi đế quc thc dân và phong kiến thng trị, mở đưng cho s
phát trin ca dân tc trong thi đại cách mạng vô sản. Giai cấp công nhân Vit Nam
không ch th hin đặc tính cách mạng ca mình ở ý thc giai cấp và lp trưng chính
trị mà còn th hin tinh thần dân tc, giai cấp công nhân Vit Nam gn bó mt thiết vi
nhân dân, vi dân tc có truyn thng yêu nưc, đoàn kết và bất khuất chng xâm lược.
Tuy s lượng giai cấp công nhân Vit Nam khi ra đi còn ít, những đặc tính ca
công nhân vi tư cách là sản phẩm ca đại công nghip chưa tht s đầy đ, lại sinh
trưởng trong mt x hi nông nghip còn mang nhiu tàn dư ca tâm lý tiu nông
nhưng giai cấp công nhân Vit Nam sm được tôi luyn trong đấu tranh cách mạng
chng thc dân đế quc nên đ trưởng thành nhanh chóng v ý thc chính trị ca giai
cấp, sm giác ng lý tưởng, mc tiêu cách mạng, tc là giác ng v s mnh lịch s
ca giai cấp mình, nhất là từ khi Đảng ra đi. Lịch s đấu tranh cách mạng ca giai
cấp công nhân và ca Đảng cũng như phong trào công nhân Vit Nam do Đảng lnh
đạo gn lin vi lịch s và tru 
y n thng đấu tranh ca dân tc, ni bt ở truyn thng
yêu nưc và đoàn kết đ cho thấy giai cấp công nhân Vit Nam trung thành vi ch
1 Đảng Cng sản Vit Nam, Văn kin Hội nghị ln thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương, khóa X, Nxb. CTQG, H.2008, tr.43.
ngha Mác - Lênin, vi Đảng Cng sản, vi lý tưởng, mc tiêu cách mạng đc lp dân
tc và ch ngha x hi. Giai cấp công nhân có tinh thần cách mạng trit đ và là giai
cấp lnh đạo cách mạng thông qua đi tiên phong ca mình là Đảng Cng sản.
- Giai cấp công nhân Vit Nam gắn bó mật thiết với các tng lớp nhân dân trong
x hội. Lợi ích ca giai cấp công nhân và lợi ích dân tc gn chặt vi nhau, tạo thành
đng lc thúc đẩy đoàn kết giai cấp gn lin vi đoàn kết dân tc trong mọi thi kỳ
đấu tranh cách mạng, từ cách mạng giải phóng dân tc đến cách mạng x hi ch
ngha, trong xây dng ch ngha x hi và trong s nghip đi mi hin nay.
Đại b phn công nhân Vit Nam xuất thân từ nông dân và các tầng lp lao đng
khác, cng chung lợi ích, cng chung nguyn vọng và khát vọng đấu tranh cho đc lp
t do, đ giải phóng dân tc và phát trin dân tc Vit Nam, hưng đích ti ch ngha
x hi nên giai cấp công nhân Vit Nam có mi liên h t nhiên, chặt chẽ vi giai cấp
nông dân và các tầng lp lao đng trong x hi. Đặc đim này tạo ra thun lợi đ giai
cấp công nhân xây dng khi liên minh giai cấp vi giai cấp nông dân, vi đi ngũ trí
thc làm nòng ct trong khi đại đoàn kết toàn dân tc. Đó cũng là cơ sở x hi rng
ln đ thc hin các nhim v cách mạng,thc hin s mnh lịch s ca giai cấp công
nhân Vit Nam, trưc đây cũng như hin nay.
Những đặc đim nêu trên bt ngun từ lịch s hình thành và phát trin giai cấp
công nhân Vit Nam vi cơ sở kinh tế - x hi và chính trị ở đầu thế kỷ XX.
Ngày nay, nhất là trong hơn 30 năm đi mi vừa qua, những đặc đim đó ca
giai cấp công nhân đ có những biến đi do tác đng ca tình hình kinh tế - x hi
trong nươc và những tác đng ca tinh hinh quc tế và thế giơi. Bản thân giai cấp công
nhân Vit Nam cũng có những biến đi từ cơ cấu x hi - ngh nghip, trình đ học
vấn và tay ngh bc thợ, đến đi sng, li sng, tâm lý ý t 
h c. Đi tiên phong ca giai
cấp công nhân là Đảng Cng sản đ có mt quá trình trưởng thành, trở thành Đảng
cầm quyn, duy nhất cầm quyn ở Vit Nam, đang nỗ lc t đi mi, t chnh đn đ
nâng cao năng lc lnh đạo và sc chiến đấu ca Đảng, làm cho Đảng ngang tầm nhim v.
Có th nói ti những biến đi đó trên những nt chính sau đây:
- Giai cấp công nhân Vit Nam hin nay đ tăng nhanh v s lượng và chất
lượng, là giai cấp đi đầu trong s nghip đẩy mạnh công nghip hóa, hin đại hóa, gn
vi phát trin kinh tế tri thc, bảo v tài nguyên và môi trưng.
- Giai cấp công nhân Vit Nam hin nay đa dạng v cơ cấu ngh nghip, có mặt
trong mọi thành phần kinh tế nhưng đi ngũ công nhân trong khu vc kinh tế nhà nưc
là tiêu biu, đóng vai trò nòng ct, ch đạo.
- Công nhân tri thc, nm vững khoa học - công ngh tiên tiến, và công nhân trẻ
được đào tạo ngh theo chuẩn ngh nghip, học vấn, văn hóa, được rn luyn trong
thc tiễn sản xuất và thc tiễn x hi, là lc lượng ch đạo trong cơ cấu giai cấp công
nhân, trong lao đng và phong trào công đoàn.
Trong môi trưng kinh tế - x hi đi mi, trong đà phát trin mạnh mẽ ca cách
mạng công nghip lần th 4, giai cấp công nhân Vit Nam đng trưc thi cơ phát
trin và những thách thc nguy cơ trong phát trin.
- Đ thc hin s mnh lịch s ca giai cấp công nhân Vit Nam trong bi cảnh
hin nay, cng vi vic xây dng, phát trin giai cấp công nhân ln mạnh, hin đại,
phải đặc bit coi trọng công tác xây dng, chnh đn Đảng, làm cho Đảng lnh đạo,
cầm quyn thc s trong sạch vững mạnh. Đó là đim then cht đ thc hin thành
công s mnh lịch s ca giai cấp công nhân ở Vit Nam.
2.2. Nội dung sứ mệnh lịch s
ử của giai cp công nhân Việt Nam hiện nay
Trong thi kỳ đi mi, Đảng ta đ xác định vai trò giai cấp công nhân và s
mnh lịch s to ln ca giai cấp công nhân ở nưc ta.
“Trong thi kỳ đi mi, giai cấp công nhân nưc ta có s mnh lịch s to ln: là
giai cấp lnh đạo cách mạng thông qua đi tiên phong là Đảng Cng sản Vit Nam;
giai cấp đại din cho phương thc sản xuất tiên tiến, giai cấp tiên phong trong s
nghip xây dưng ch nghia x hi, lưc lượng đi đầu trong s nghiêp công nghip hoa,
hin đại hóa đất nưc vì mc tiêu dân giàu, nưc mạnh, x hi công bng, dân ch, văn
minh, lc lượng nòng ct trong liên minh giai cấp công nhân vi giai cấp nông dân và
đi ngũ trí thc dưi s lnh đạo ca Đảng”1.
Thc hin s mnh lịch s to ln đó, giai cấp công nhân Vit Nam phát huy vai
trò ca mt giai cấp tiên phong, phát huy sc mạnh đại đoàn kết toàn dân tc dưi s
lnh đạo đúng đn, sáng sut ca Đảng đ giải quyết các nhim v c th th  u c ni
dung s mnh lịch s ca giai cấp công nhân. - Về kinh tế:
Giai cấp công nhân Vit Nam vi s lượng đông đảo công nhân có cơ cấu ngành
ngh đa dạng, hoạt đng trong lnh vc sản xuất và dịch v công nghip ở mọi thành
phần kinh tế, vi chất lượng ngày mt nâng cao v kỹ thut và công ngh sẽ là ngun
nhân lc lao đng ch yếu tham gia phát trin nn kinh tế thị trưng hin đại, định
hưng x hi ch ngha, lấy khoa học - công ngh làm đng lc quan trọng, quyết định
tăng năng suất lao đng, chất lượng và hiu quả. Đảm bảo tăng trưởng kinh tế đi đôi
vi thc hin tiến b và công bng x hi, thc hin hài hòa lợi ích cá nhân - tp th và x hi.
1 Đảng Cng sản Vit Nam, Văn kin Hội nghị ln thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương, khóa X, Nxb. CTQG, H.2008. 42
Giai cấp công nhân phát huy vai trò và trách nhim ca lc lượng đi đầu trong s
nghip đẩy mạnh công nghip hóa, hin đại hóa đất nưc. Đây là vấn đ ni bt nhất
đi vi vic thc hin s mnh lịch s giai cấp công nhân Vit Nam hin nay. Thc
hin thng lợi mc tiêu công nghip hóa, hin đại hóa, làm cho nưc ta trở thành mt
nưc công nghip theo hưng hin đại, có nn công nghip hin đại, định hưng x
hi ch ngha trong mt, hai thp kỷ ti, vi tầm nhìn ti giữa thế kỷ XXI (2050) đó là
trách nhim ca toàn Đảng, toàn dân mà giai cấp công nhân là nòng ct. Công nghip
hóa, hin đại hóa ở Vit Nam phải gn lin vi phát trin kinh tế tri thc, bảo v tài
nguyên và môi trưng. Tham gia vào s nghip công nghip hóa, hin đại hóa đất
nưc, giai cấp công nhân có điu kin khách quan thun lợi đ phát trin cả s lượng
và chất lượng, làm cho những phẩm chất ca giai cấp công nhân hin đại được hình
thành và phát trin đầy đ trong môi trưng x hi hin đại, vi phương thc lao đng
công nghip hin đại. Đó còn là điu kin làm cho giai cấp công nhân Vit Nam khc
phc những nhược đim, hạn chế vn có do hoàn cảnh lịch s và ngun gc x hi
sinh ra (tâm lý tiu nông, li sng nông dân, thói quen, tp quán lạc hu từ truyn thng
x hi nông nghip c truyn thâm nhp vào công nhân).
Thc hin s mnh lịch s ca giai cấp công nhân trên lnh vc kinh tế gn lin
vi vic phát huy vai trò ca giai cấp công nhân, ca công nghip, thc hin khi liên
minh công - nông - trí thc đ tạo ra những đng lc phát trin nông nghip - nông
thôn và nông dân ở nưc ta theo hưng phát trin bn vững, hin đại hóa, ch đng hi
nhp quc tế, nhất là hi nhp kinh tế quc tế, bảo v tài nguyên và môi trưng sinh
thái. Như vy, đẩy mạnh công nghip hóa, hin đại hóa là mt quá trình tạo ra s phát
trin và trưởng thành không ch đi vi giai cấp công nhân mà còn đi vi giai cấp
nông dân, tạo ra ni dung mi, hình thc mi đ nâng cao chất lượng, hiu quả khi
liên minh công - nông - trí thc ở nưc ta.
- Về chính trị - x hội:
Cng vi nhim v giữ vững và tăng cưng s lnh đạo ca Đảng thì nhim v
“Giữ vững bản chất giai cấp công nhân ca Đảng, vai trò tiên phong, gương mu ca
cán b đảng viên” và “tăng cưng xây dng, chnh đn Đảng, ngăn chặn, đẩy li s
suy thoái v tư tưởng chính trị, đạo đc, li sng, “t diễn biến”, “t chuyn hóa”
trong ni b” là những ni dung chính yếu, ni bt, th hin s mnh lịch s giai cấp
công nhân v phương din chính trị - x hi. Thc hin trọng trách đó, đi ngũ cán b
đảng viên trong giai cấp công nhân phải nêu cao trách nhim tiên phong, đi đầu, góp
phần cng c và phát trin cơ sở chính trị - x hi quan trọng ca Đảng đng thi giai
cấp công nhân (thông qua h thng t chc công đoàn) ch đng, tích cc tham gia
xây dng, chnh đn Đảng, làm cho Đảng thc s trong sạch vững mạnh, bảo v Đảng,
bảo v chế đ x hi ch ngha đ bảo v nhân dân - đó là trọng trách lịch s thuc v
s mnh ca giai cấp công nhân Vit Nam hin nay. 43
- Về văn hóa tư tưởng:
Xây dng và phát trin nn văn hóa Vit Nam tiên tiến, đm đà bản sc dân tc
có ni dung ct lõi là xây dng con ngưi mi x hi ch ngha, giáo dc đạo đc
cách mạng, rn luyn li sng, tác phong công nghip, văn minh, hin đại, xây dng
h giá trị văn hóa và con ngưi Vit Nam, hoàn thin nhân cách - Đó là ni dung trc
tiếp v văn hóa tư tưởng th hin s mnh lịch s ca giai cấp công nhân, trưc hết là
trọng trách lnh đạo ca Đảng. Giai cấp công nhân còn tham gia vào cuc đấu tranh
trên lnh vc tư tưởng lý lun đ bảo v s trong sáng ca ch ngha Mác - Lênin và tư
tưởng H Chí Minh, đó là nn tảng tư tưởng ca Đảng, chng lại những quan đim sai
trái, những s xuyên tạc ca các thế lc th địch, kiên định lý tưởng, mc tiêu và con
đưng cách mạng đc lp dân tc và ch ngha x hi. Mun thc hin được s mnh
lịch s này, giai cấp công nhân Vit Nam phải thưng xuyên giáo dc cho các thế h
công nhân và lao đng trẻ ở nưc ta v ý thc giai cấp, bản lnh chính trị, ch ngha
yêu nưc và ch ngha quc tế, cng c mi liên h mt thiết giữa giai cấp công nhân
vi dân tc, đoàn kết giai cấp gn lin vi đoàn kết dân tc và đoàn kết quc tế. Đó là
s kết hợp sc mạnh dân tc vi sc mạnh thi đại trong thi đại H C í h Minh.
2.3. Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu để xây dựng giai cp công nhân
Việt Nam hiện nay
2.3.1. Phương hướng
Đại hi lần th X ca Đảng Cng sản Vit Nam đ xác định phương hưng xây
dng giai cấp công nhân Vit Nam trong quá trình đẩy mạnh công nghip hóa, hin
đại hóa đất nưc theo định hưng xã hi ch ngha là: “Đi vi giai cấp công nhân,
phát trin v s lượng, chất lượng và t chc; nâng cao giác ng và bản lnh chính trị,
trình đ học vấn ngh nghip, xng đáng là là lc lượng đi đầu trong s nghip công
nghip hóa, hin đại hóa đất nưc. Giải quyết vic làm, giảm ti đa s công nhân thiếu
vic làm và thất nghip. Thc hin tt chính sách và pháp lut đi vi công nhân và
lao đng, như Lut Lao đng, Lut Công đoàn, chính sách tin lương, bảo him xã hi,
bảo him y tế, bảo him thất nghip, bảo h lao đng, chăm sóc, phc hi sc khe đi
vi công nhân; có chính sách ưu đi nhà ở đi vi công nhân bc cao. Xây dng t
chc, phát trin đoàn viên công đoàn, nghip đoàn đu khp ở các cơ sở sản xuất kinh
doanh thuc các thành phần kinh tế…Chăm lo đào tạo cán b và kết nạp đảng viên từ
những công nhân ưu tú”1.
Tại Hi nghị lần th sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Đảng ta đ ra nghị
quyết v “Tiếp tc xây dng giai cấp công nhân Vit Nam thi kỳ đẩy mạnh công
nghip hóa, hin đại hóa đất nưc”, trong đó nhấn mạnh: “Xây dng giai cấp công
1 Đảng Cng sản Vit Nam, Văn kin Đi hội đi biu toàn quốc ln thứ X, Nxb CTQG, Hà Ni, 2006, tr. 118. 44
nhân ln mạnh, có giác ng giai cấp và bản lnh chính trị vững vàng; có ý thc công
dân, yêu nưc, yêu ch ngha x hi, tiêu biu cho tinh hoa văn hóa ca dân tc; nhạy
bn và vững vàng trưc những diễn biến phc tạp ca tình hình thế gii và những biến
đi ca tình hình trong nưc; có tinh thần đoàn kết dân tc, đoàn kết, hợp tác quc tế;
thc hin s mnh lịch s ca giai cấp lnh đạo cách mạng thông qua đi tin phong là
Đảng Cng sản Vit Nam… Xây dng giai cấp công nhân ln mạnh, phát trin nhanh
v s lượng, nâng cao chất lượng, có cơ cấu đáp ng yêu cầu phát trin đất nưc; ngày
càng được trí thc hóa: có trình đ học vấn, chuyên môn, kỹ năng ngh nghip cao, có
khả năng tiếp cn và làm ch khoa học - công ngh tiên tiến, hin đại trong điu kin
phát trin kinh tế tri thc; thích ng nhanh vi cơ chế thị trưng và hi nhp quc
tế;… có tác phong công nghip và kỷ lut cao”1.
Đại hi đại biu toàn quc lần th XII ca Đảng khẳng định: “Coi trọng giữ vững
bản chất giai cấp công nhân và các nguyên tc sinh hoạt ca Đảng”2. Đng thi, “Chú
trọng xây dng, phát huy vai trò ca giai cấp công nhân, giai cấp nông nhân, đi ngũ
trí thưc, đôi ngũ doanh nhân đáp ưng yêu cầu phát trin đất nươc trong thơi kỳ mơi”3.
Vì vy, Đảng và Nhà nưc phải “quan tâm giáo dc, đào tạo, bi dưng, phát trin giai
cấp công nhân cả v s lượng và chất lượng; nâng cao bản lnh chính trị, trình đ học
vấn, chuyên môn, kỹ năng ngh nghip, tác phong công nghip, kỷ lut lao đng ca
công nhân; bảo đảm vic làm, nhà ở, các công trình phúc lợi phc v cho công nhân;
sa đi, b sung các chính sách, pháp lut v tin lương, bảo him xã hi, bảo him y
tế, bảo him thất nghip,… đ bảo v quyn lợi, nâng cao đi sng vt chất và tính thần ca công nhân”4.
2.3.2. Một số giải pháp chủ yếu
Đ thc hin thng lợi mc tiêu đưa nưc ta trở thành mt nưc công nghip
theo hưng hin đại, xây dng giai cấp công nhân Vit Nam trong thi kỳ mi cần
thc hin mt s giải pháp ch yếu sau:
Mt là, nâng cao nhn thc kiên định quan đim giai cấp công nhân là giai cấp
lnh đạo cách mạng thông qua đi tin phong là Đảng Cng sản Vit Nam. S ln
mạnh ca giai cấp công nhân là mt điu kin tiên quyết bảo đảm thành công ca công cuc đi 
m i, công nghip hóa, hin đại hóa đất nưc.
Hai là, xây dng giai cấp công nhân ln mạnh gn vi xây dng và phát huy sc
1 Đảng Cng sản Vit Nam, Văn kin Hội nghị ln thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Nxb
CTQG, Hà Ni, 2008, tr. 50.
2 Đảng Cng sản Vit Nam, Văn kin Đi hội đi biu toàn quốc lm thứ XII, Nxb. CTQG-ST, Hà Ni, 2016, tr. 186.
3 Đảng Cng sản Vit Nam, Văn kin Đi hội đi biu toàn quốc lm thứ XII, Nxb. CTQG-ST, Hà Ni, 2016, tr. 37 - 38.
4 Đảng Cng sản Vit Nam, Văn kin Đi hội đi biu toàn quốc lm thứ XII, Nxb. CTQG-ST, Hà Ni, 2016, tr. 160. 45

Tài liệu liên quan: