Công nghệ lớp 7 bài 8: Trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng
Mở đầu Công nghệ 7 bài 8 Kết nối tri thức
Thời gian nào trong năm là thích hợp nhất để trồng rừng? Quy trình trồng rừng
được thực hiện như thế nào? Sau khi trồng, cần phải chăm sóc và bảo vệ thế nào
để cây rừng sinh trưởng, phát triển tốt? Trả lời:
- Thời gian thích hợp nhất để trồng rừng trong năm là khi thời tiết ấm (không
quá nóng, không quá lạnh), độ ẩm vừa phải và có tưới nước đầy đủ. Ở nước ta
thời vụ trồng rừng chính ở các tỉnh miền Bắc là mùa xuân và mùa thu, ở các
tỉnh miền Trung và miền Nam thường trồng rừng vào mùa mưa. - Quy trình trồng rừng:
* Quy trình trồng rừng bằng cây con có bầu gồm 6 bước:
● Tạo lỗ trong hố đất có chiều sâu lớn hơn chiều cao của bầu. ● Rạch bỏ vỏ bầu.
● Đặt bầu vào lỗ trong hố.
● Lắp và nén đất lần 1.
● Lấp và nén đất lần 2. ● Vun gốc.
* Quy trình trồng rừng bằng cây con rễ trần gồm 5 bước: ● Đào hố trồng cây. ● Đặt cây vào hố.
● Lấp đất kín gốc cây. ● Nén đất. 1 ● Vun gốc.
- Sau khi trồng, cần phải chăm sóc và bảo vệ để cây rừng sinh trưởng, phát triển tốt:
● Chăm sóc cây rừng định kì khoảng 1 - 2 lần mỗi năm. Các công việc chủ
yếu để chăm sóc cây rừng gồm: làm hàng rào bảo vệ cây, phát quang và
làm sạch cỏ dại, tỉa và dặm cây, xới đất và vun gốc, bón phân cho cây.
● Bảo vệ rừng bằng cách triển khai đồng bộ nhiều biện pháp như trồng mới,
chăm sóc rừng thường xuyên, phòng chống cháy rừng, tuyên truyền bảo vệ rừng,…
Khám phá Công nghệ 7 bài 8 Kết nối tri thức Khám phá 1
Quan sát Hình 8.1 và xác định các bước theo quy trình trồng rừng bằng cây con
có bầu phù hợp với từng nội dung theo mẫu bảng dưới đây: 2 Nội dung Bước Rạch bỏ vỏ bầu
Tạo lỗ trong hố đất có chiều sâu lớn hơn chiều cao của bầu Lấp và nén đất lần 1
Đặt bầu vào lỗ trong hố Lấp và nén đất lần 2 Vun gốc Trả lời: Nội dung Bước 2 Rạch bỏ vỏ bầu
Tạo lỗ trong hố đất có chiều sâu lớn hơn chiều cao của 1 bầu Lấp và nén đất lần 1 4
Đặt bầu vào lỗ trong hố 3 Lấp và nén đất lần 2 5 3 Vun gốc 6 Khám phá 2
Câu 1: Sử dụng các cụm từ gợi ý sau đây để điền vào từng bước thích hợp
trong Hình 8.2: đặt cây vào hố, đào hố trồng cây, nén đất, vun gốc, lấp đất kín gốc cây. Trả lời:
Điền vào từng bước thích hợp trong Hình 8.2: đặt cây vào hố, đào hố trồng cây,
nén đất, vun gốc, lấp đất kín gốc cây.
● Hình 8.2a: Đào hố trồng cây. 4 ● Hình 8.2b: Vun gốc.
● Hình 8.2c: Đặt cây vào hố. ● Hình 8.2d: Nén đất.
● Hình 8.2e: Lấp đất kín gốc cây.
Câu 2: Hãy sắp xếp các ảnh trong Hình 8.2 theo thứ tự các bước trong quy trình
trồng rừng bằng cây con rễ trần. Trả lời:
Sắp xếp các ảnh trong Hình 8.2 theo thứ tự các bước trong quy trình trồng rừng bằng cây con rễ trần.
● Hình 8.2a: Đào hố trồng cây
● Hình 8.2c: Đặt cây vào hố
● Hình 8.2e: Lấp đất kín gốc cây ● Hình 8.2d: Nén đất ● Hình 8.2b: Vun gốc Khám phá 3
Quan sát Hình 8.4 và nêu các công việc chăm sóc cây rừng phù hợp với từng ảnh trong hình. 5 Trả lời:
● Hình 8.4a: Tỉa và dặm cây.
● Hình 8.4b: Phát quang và làm cỏ dại.
● Hình 8.4c: Bón phân cho cây.
● Hình 8.4d: Xới đất và vun gốc.
● Hình 8.4e: Làm hàng rào bảo vệ cây. Khám phá 4
Chỉ ra những việc nên và không nên làm để bảo vệ rừng và môi trường sinh thái
theo mẫu bảng dưới đây:
Những việc nên và không nên làm để bảo vệ rừng và môi STT trường sinh thái 1
Làm cỏ, chăm sóc rừng thường xuyên. 6 2
Đốt rừng làm nương rẫy. 3
Chăn thả đại gia súc (trâu, bò,...) càng nhiều càng tốt. 4 Phòng chống cháy rừng. 5
Tuyên truyền bảo vệ rừng. 6
Nâng cao năng lực thực thi pháp luật bảo vệ rừng. 7
Khi thác gỗ xuất khẩu càng nhiều càng tốt. 8
Gieo trồng bổ sung để thúc đẩy tái sinh rừng tự nhiên. 9
Trồng rừng đầu nguồn. 10
Tuần tra để bảo vệ rừng. Trả lời: - Các việc nên làm:
● Làm cỏ, chăm sóc rừng thường xuyên.
● Phòng chống cháy rừng.
● Tuyên truyền bảo vệ rừng.
● Nâng cao năng lực thực thi pháp luật bảo vệ rừng.
● Gieo trồng bổ sung để thúc đẩy tái sinh rừng tự nhiên.
● Trồng rừng đầu nguồn.
● Tuần tra để bảo vệ rừng.
- Các việc không nên làm:
● Đốt rừng làm nương rẫy. 7
● Chăn thả đại gia súc (trâu, bò,...) càng nhiều càng tốt.
● Khi thác gỗ xuất khẩu càng nhiều càng tốt.
Luyện tập Công nghệ 7 bài 8 Kết nối tri thức Luyện tập 1
Giải thích ý nghĩa của bước 2 (rạch bỏ vỏ bầu) trong quy trình trồng rừng bằng cây con có bầu. Trả lời:
Ý nghĩa của bước 2 (rạch bỏ vỏ bầu) trong quy trình trồng rừng bằng cây con có bầu:
● Vì khi rạch bỏ vỏ bầu, tháo lớp vỏ bọc này sẽ giúp cho phần rễ cây được
ngấm nước nhiều hơn khi cho vào hố, dễ ra rễ non và dễ dàng hấp thu chất dinh dưỡng.
● Khi rễ non phát triển, có độ ăn sâu vào lòng đất giúp cây bám chắc tốt và
sinh trưởng được tốt và vững hơn. Luyện tập 2
Hãy so sánh ưu, nhược điểm của trồng rừng bằng cây con có bầu và trồng rừng bằng cây con rễ trần. Trả lời:
Hãy so sánh ưu, nhược điểm của trồng rừng bằng cây con có bầu và trồng rừng bằng cây con rễ trần.
- Trồng rừng bằng cây con có bầu:
● Ưu điểm: Cây được trồng có đầy đủ lá, thân, rễ, có sức đề kháng cao,
giảm thời gian và số lần chăm sóc, tỉ lệ sống cao. 8
● Nhược điểm: Phải có diện tích để làm cho cây có sức đề kháng cao.
- Trồng rừng bằng cây con rễ trần:
● Ưu điểm: Cây được trồng có đầy đủ lá, thân, rễ, có sức đề kháng cao,
giảm thời gian và số lần chăm sóc, ít tốn kém.
● Nhược điểm: Chỉ phù hợp với các loài cây có bộ rễ phát triển, phục hồi nhanh. Luyện tập 3
Hoàn thành vào vở tên công việc chăm sóc rừng theo mẫu bảng dưới đây:
Tên công việc chăm sóc Mục đích rừng ?
Bổ sung chất dinh dưỡng cho cây ?
Bảo vệ cây rừng khỏi các loại động vật gây hại ?
Đảm bảo mật độ cây rừng phù hợp ?
Tránh sự cạnh tranh với cây rừng về ánh sáng và thức ăn ?
Làm cho đất tơi, xốp, tạo điều kiện cho rễ cây phát triển 9 Trả lời:
Tên công việc chăm sóc Mục đích rừng
Bổ sung chất dinh dưỡng cho cây Bón phân cho cây
Làm hàng rào bảo vệ cây
Bảo vệ cây rừng khỏi các loại động vật gây hại Tỉa, dặm cây
Đảm bảo mật độ cây rừng phù hợp Phát quang, làm cỏ dại
Tránh sự cạnh tranh với cây rừng về ánh sáng và thức ăn Xới đất và vun gốc
Làm cho đất tơi, xốp, tạo điều kiện cho rễ cây phát triển
Vận dụng Công nghệ 7 bài 8 Kết nối tri thức Vận dụng 1
Tham gia trồng, chăm sóc cây trong khuôn viên nhà trường hoặc khu vực em
sinh sống theo kĩ thuật đã học. Trả lời:
* Các kĩ thuật để trồng và chăm sóc cây hoa giấy tại nhà.
- Kĩ thuật trồng cây hoa giấy:
● Đào một hố sâu bằng bộ rễ của cây.
● Thêm vào hố phân bón có tỉ lệ phốt phát cao để kích thích bộ rễ phát triển
và thúc đẩy hoa nở nhiều. 10
● Nhấc cây hoa khỏi chậu, làm ướt bộ rễ và đưa vào hố.
● Đắp vỗ nhẹ đất xung quanh gốc cây.
- Kĩ thuật chăm sóc cây hoa giấy:
● Tưới nước vừa đủ cho cây hoa giấy: Trung bình, tưới nước 1 lần/1 ngày
cho cây. Chọn lượng nước vừa đủ, tạo điều kiện cho cây sinh trưởng bình thường.
● Bón phân cho cây hoa giấy thường xuyên: Đất trồng đôi khi không đủ
chất dinh dưỡng để cây sinh trưởng. Bổ sung thêm các chất dinh dưỡng
cho cây là việc làm cần thiết.
● Cắt tỉa cây hoa giấy: Cắt bớt những chiếc lá, bông hoa bị héo (hoặc bị
bệnh). Nếu không nó sẽ lan nhanh ra các khóm hoa khác (nhất là khi hoa giấy bị bệnh).
* Trồng cây trong khuôn viên trường hoặc nơi em sống bằng cây con có bầu theo 6 bước:
● Bước 1: Tạo lỗ trong hố đất có chiều sâu lớn hơn chiều cao của bầu
● Bước 2: Rạch bỏ vỏ bầu
● Bước 3: Đặt bầu vào lỗ trong hố
● Bước 4: Lấp và nén đất lần 1
● Bước 5: Lấp và nén đất lần 2 ● Bước 6: Vun gốc Vận dụng 2
Quan sát kĩ thuật trồng và chăm sóc cây ở gia đình/nhà trường/địa phương em
và đề xuất những điểm cần thay đổi (nếu có). Trả lời:
Đề xuất những điểm cần thay đổi trong kĩ thuật trồng cây tại địa phương: 11
● Cây trồng san sát: nên tiến hành tỉa, dặm cây để đảm bảo mật độ cây phù hợp.
● Có nhiều cỏ dại xung quanh gốc cây: nên tiến hành làm cỏ đều đặn, định kì. Vận dụng 3
Viết một đoạn văn ngắn, một câu chuyện hoặc vẽ một bức tranh thể hiện tầm
quan trọng của việc bảo vệ rừng và tuyên truyền, vận động mọi người cùng chung tay bảo vệ rừng. Trả lời:
Rừng đem lại bao lợi ích cho con người. Ôxi chúng ta hít vào hàng ngày một
phần là từ rừng. Cây cối trong rừng ban ngày quang hợp, lấy khí các bon níc và
thải ra khí ô xi cho con người hô hấp. Rừng còn cung cấp nguyên liệu cho các
ngành công nghiệp trong nước và xuất khẩu, cho cuộc sống hàng ngày. Rừng
chè, rừng cà phê.... cho con người nguyên liệu để tiêu dùng trong nước cũng
như xuất khẩu ra toàn thế giới. Rừng tre, rừng trúc cổng hiển thân mình cho con
người làm cơm lam, làm đôi đũa,..Vai trò to lớn hơn cả của rừng là ngăn chặn lũ
lụt, bảo vệ cuộc sống của con người. Có biết bao nhiêu trận lũ đã giảm bớt được
sức tàn phá khi vào tới khu vực dân sinh là nhờ có rừng. Những cánh rừng
phòng hộ đầu nguồn luôn ngày đêm đứng vững trên mảnh đất để bảo vệ cuộc
sống của người dân trong phố. Có cây, có rừng nên đất mới không bị xói lở.
Nếu không có sự xuất hiện của rừng thì bao nhiêu người dân đã bị chết vì đất lở.
Những khu rừng ngập mặn đóng vai trò chắn sóng từ ngoài biển khơi, ngăn
chặn dòng nước mặn từ biển đổ vào thành phố. Rừng không những đóng vai trò
to lớn trong hiện tại mà trước kia, những anh lính bộ đội cụ Hồ cần đến rừng để
làm nơi ẩn náu, phục vụ kháng chiến. Có biết bao nhiêu nhà văn, nhà thơ, nhạc
sĩ lấy rừng làm đề tài cho tác phẩm của mình. Ca khúc "Nhạc rừng” mang đậm 12
nét thoảng đạt của rừng, bài thơ “Rừng Việt Bắc” đã nâng cao ý nghĩa của rừng
trong kháng chiến,... và bao nhiêu tác phẩm thơ văn khác nữa. 13