Giải GDCD 6 Bài 7: Ứng phó với tình huống nguy hiểm | Kết nối tri thức

Giải Giáo dục công dân 6 Bài 7: Ứng phó với tình huống nguy hiểm giúp các em học sinh lớp 6 nhanh chóng trả lời các câu hỏi SGK Giáo dục công dân 6 sách Kết nối tri thức với cuộc sống trang 30, 31, 32, 33, 34. Qua đó, các em nhận biết được các tình huống nguy hiểm, cách ứng phó với một số tình huống nguy hiểm như hỏa hoạn, lũ lụt, bắt cóc, đuối nước. Đồng thời, cũng giúp thầy cô soạn giáo án GDCD 6 Bài 7 KNTT theo sách mới

1
Giáo dục công dân lớp 6 bài 7: Ứng phó với tình huống nguy
hiểm
I. Khởi động GDCD 6 bài 7
󰌞󰌟Em hãy chia sẻ về một tình huống nguy hiểm mà em đã từng gặp hoặc chứng
kiến theo gợi ý sau:
Tình huống đã diễn ra khi nào?
Em đã làm gì khi gặp tình huống đó?
Trả lời
Một tình huống nguy hiểm mà em đã từng gặp đã diễn ra khi em đi học
về một mình, có người lạ đi theo em.
Khi gặp tình huống đó em đã tìm sự giúp đỡ của mọi người xung quanh,
rất may lúc đó có em đã gặp bác hàng xóm cạnh nhà và đưa em về nhà an
toàn.
II. Khám phá GDCD 6 bài 7
Khám phá 1
󰌞󰌟 Em hãy đọc những tình huống dưới đây và trả lời câu hỏi:
1. Khi đang chơi trước cửa nhà, Lan thấy có người phụ nữ lạ mặt giới thiệu là
người quen, muốn gặp mẹ Lan để gửi đồ và trao đổi công việc. Lan mở cửa và
lễ phép mời người phụ nữ lạ mặt vào nhà. Sau đó, Lan cảm thấy buồn ngủ và
ngủ thiếp đi. Đến khi tỉnh dậy Lan thấy mẹ mình đang ngồi bên cạnh, trong nhà
có nhiều người, có cả công an. Lan lơ mơ hiểu ra là nhà mình vừa bị mật trộm.
2
2. Mưa dông, mưa đá, lốc xoáy, sét thường gây thiệt hại lớn về tài sản, hoa màu
và con người. Nhiều ngôi nhà bị tốc mái, sập và hư hỏng nặng, khiến các gia
đình rơi vào cảnh “màn trời chiếu đất”, cuộc sống bị đảo lộn. Nhiều người bị
thương, thậm chí có người còn bị thiệt mạng do những hiện tượng thiên tai khốc
liệt này.
3. Đang ngồi học bài, Hải nghe tiếng còi xe cứu hỏa vang cả khu phố. Nhìn qua
cửa sổ, thấy ngọn lửa bùng cháy dữ dội từ ngôi nhà bên cạnh, Hải cầm vội chiếc
khăn ướt che mũi, men theo cầu thang chạy xuống tầng một để thoát thân.
4. Vào mùa mưa, ở một số tỉnh miền núi thường xảy ra lũ quét, lũ ống, sạt lỡ
đất. Đây chính là loại hình thiên tai gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
a) Các thông tin, tình huống trên đề cập đến những tình huống nguy hiểm nào?
Những tình huống này có thể gây ra hậu quả gì?
b) Hãy kể thêm những tình huống nguy hiểm mà em biết hoặc đã trải qua trong
cuộc sống hằng ngày?
Trả lời:
a. Các thông tin, tình huống trên đề cập đến những tình huống nguy hiểm:
Tình huống 1: Lừa đảo, trộm cắp tài sản. Hậu quả: Lan bị người phụ nữ lạ
mặt đánh thuốc mê và lấy trộm tài sản.
Tình huống 2: Các hiện tượng thiên tai (mưa dông, mưa đá, lốc xoáy,
sét..). Hậu quả: Gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
Tình huống 3: Cháy nổ. Hậu quả: Ngôi nhà bên bị cháy và Hải đã bình
tĩnh thoát khỏi ảnh hưởng của vụ cháy đó.
Tình huống 4: Lũ quét, lũ ống, sạt lở đất. Hậu quả: Gây thiệt hại lớn về
người và tài sản.
3
b. Kể những tình huống nguy hiểm mà em biết hoặc đã trải qua trong cuộc sống
hằng ngày:
Bắt cóc.
Té ngã trong sân trường.
Đi xe phóng nhanh vượt ẩu
Khám phá 2
Cách ứng phó với tình huống nguy hiểm
* Ứng phó khi bị bắt cóc
Em hãy đọc tình huống sau và trả lời câu hỏi:
Chiều nay, Hoa đi học về muộn hơn hàng ngày. Khi đi đến đoạn đường vắng.
em bị một kẻ lạ mặt kéo tay định lôi lên trên xe máy.
a) Nếu là Hoa trong trường hợp trên, em sẽ lựa chọn cách nào dưới đây để thoát
khỏi nguy hiểm? Vì sao?
Gào khóc thật to để người khác nghe thấy.
Nói thật to và rõ: “Dừng lại ngay đi” hoặc “Cứu tôi với” để người xung
quanh phát hiện ra tới giúp.
Bỏ chạy.
b) Em làm gì để tránh gặp phải tình huống trên?
Trả lời:
a) Nếu là Hoa trong trường hợp trên, em sẽ lựa chọn cách để thoát khỏi nguy
hiểm em sẽ kết hợp các phương án trên như:
Nói thật to và rõ: “Dừng lại ngay đi” và “Cứu tôi với” để người xung
quanh phát hiện ra tới giúp.
4
Bỏ chạy, khóc và kêu cứu.
Vì có như vậy thì mọi người xung quanh mới biết và đến giúp
mình…,còn nếu chỉ dừng lại gào khóc thì họ có thể hiểu lầm là chuyện
riêng của trẻ con do em không vừa ý gì đó thì khóc.
b) Để tránh gặp phải tình huống bắt cóc em sẽ:
Không đi một mình nơi vắng người.
Luôn cảnh giác và không tiếp xúc với người lạ….
Luôn có thói quen đi đâu xin phép, chào hỏi bố mẹ…
….
* Ứng phó khi hỏa hoạn
Em hãy đọc thông tin chỉ dẫn về phòng cháy, chữa cháy dưới đây để thảo luận
cách ứng phó với tình huống nguy hiểm
Khi phát hiện có cháy nổ, hỏa hoạn.
Khi bị mắc kẹt trong đám cháy.
Khi bị lửa bén vào quần áo.
Trả lời:
- Khi phát hiện có cháy nổ, hỏa hoạn chúng ta cần:
5
Bình tĩnh
Ngắt cầu dao điện.
Tìm cách thoát ra khỏi đám cháy và có thể hỗ trợ người khác tùy theo khả
năng của mình.
Thông báo cho những người xung quanh gọi điện thông báo tới số 114
(thông báo địa điểm vụ cháy)
….
- Khi bị mắc kẹt trong đám cháy.
Bình tĩnh quan sát lối thoát hiểm an toàn nhất như: hành lang, cầu thang
bộ, ban công…
Đi khom hoặc bò trên đường di chuyển để thoát đám cháy
Đóng các cửa trên đường đi tránh lửa lan rộng ra
Lấy khăn,…làm ướt để che mũi miệng và xung quanh người.
Nằm sát sàn nhà cách nơi đám khói đang tràn vào càng xa càng tốt
...
- Khi bị lửa bén vào quần áo.
Bình tĩnh, nằm ngay xuống đất lăn qua lăn lại để dập lửa.
Sau đó sơ cứu vết thương đúng cách, đem đến bệnh viện….
….
* Ứng phó khi bị đuối nước
Em hãy đọc thông tin sau và trả lời câu hỏi:
Hè này, Lan được tham gia lớp học bơi. Thầy giáo đặc biệt lưu ý đến cách ứng
phó và cứu người khi đuối nước, đó là:
Bình tĩnh, hít thật nhiều hơi vào phổi, cố gắng nín thở càng lâu càng tốt,
thả lỏng người để nước đẩy sát lên mặt nước.
6
Dùng tay hoặc chân làm mái chèo, quạt nước đẩy đầu nhô khỏi mặt nước
hoặc cũng có thể quạt nước xiên, đẩy người trôi đi dễ dàng bởi vì trong
nước người sẽ nhẹ hơn so với trên cạn.
Khi chuyển động lên xuống, há miệng to hít vào sâu và nhanh khi ở trên
mặt nước, ngậm miệng thở ra từ từ bằng mũi hoặc bằng miệng khi ở dưới
mặt nước.
Khi thấy có người bị đuối nước thì cần nhanh chóng tìm kiếm sự giúp đỡ
từ những người xung quanh.
a) Thông tin trên cho em biết cần làm gì?
Khi bản thân bị đuối nước?
Khi gặp người đuối nước?
b) Em có thể tránh được nguy cơ đuối nước bằng cách nào?
Trả lời:
a) Khi bản thân bị đuối nước cần:
Bình tĩnh, hít thật nhiều hơi vào phổi, cố gắng nín thở càng lâu càng tốt,
thả lỏng người để nước đẩy sát lên mặt nước;
Dùng tay hoặc chân làm mái chèo, quạt nước đẩy đầu nhô khỏi mặt nước
hoặc cũng có thể quạt nước xiên, đẩy người trôi đi dễ dàng bởi vì trong
nước người trở nên nhẹ hơn so với trên cạn;
Khi chuyển động lên xuống, há miệng to hít vào nhanh và sâu khi ở trên
mặt nước, ngậm miệng thở ra từ từ bằng mũi hoặc bằng miệng khi ở dưới
mặt nước.
- Khi gặp người bị đuối nước: Chúng ta cần kêu cứu thật to và nhanh chóng tìm
sự giúp đỡ từ những người xung quanh.
b) Cần làm tránh đuối nước bằng cách:
7
Khi đi bơi cần tránh vùng cảnh báo nguy hiểm, chấp hành nghiêm chỉnh
các chỉ dẫn của lực lượng cứu hộ.
Không đi bơi 1 mình mà nên bơi theo nhóm để không may sẽ có sự giúp
đỡ kịp thời..,
Không tẹ ý ra chơi gần ao hồ, sông, suối…khi tham gia bơi lội cần có sự
cho phép và giám sát của bố mẹ,..
* Ứng phó khi gặp mưa dông, lốc, sét
a) Em hãy quan sát các bức tranh dưới đây và cho biết cần làm gì khi mưa dông,
lốc, sét.
b) Em còn biết cách ứng phó nào khác khi gặp mưa dông, lốc, sét?
Trả lời:
a) Thông tin trên cho em biết cần làm khi mưa dông, lốc, sét là:
Ở trong nhà.
Tắt các thiết bị điện trong nhà.
Nếu đang trên đường thì nên tìm nơi trú ẩn an toàn như: tòa nhà cao tầng,
siêu thị, trường học
8
Không trú dưới gốc cây, cột điện.
b, Em còn biết cách ứng phó khác khi gặp mưa dông, lốc, sét như:
Không cầm nắm các vật bằng kim loại, không nên xem ti vi…
Tránh các nơi trống vắng, quang đãng như: cánh đồng, nhà kho, bãi đỗ
xe,…không có thiết bị chống sét.
Không đội mũ, ô dù có đồ có kim loại dễ bị sét đánh
Không đứng thành nhóm người gần nhau
Chú ý quan sát đường dây điện vì khi dây bị đứt dễ dẫn đến tai nạn nếu
chưa ngắt điện
....
* Ứng phó khi gặp lũ quét, lũ ống, sạt lở đất.
a) Em hãy quan sát các bức tranh dưới đây và cho biết làm gì khi xảy ra lũ quét,
lũ ống, sạt lở đất.
b) Em còn biết cách ứng phó nào khác khi gặp lũ quét, lũ ống, sạt lở đất?
Trả lời:
9
a) Thông tin trên cho em biết cần làm khi xảy ra lũ quét, lũ ống, sạt lở đất:
Thường xuyên xem dự báo thời tiết
Chủ động chuẩn bị đồ phòng chống (đèn pin, thực phẩm, áo mưa…)
Không đi qua sông suối khi có lũ
Gọi 112 yêu cầu cứu nạn…
b) Em còn biết cách ứng phó khác khi xảy ra lũ quét, lũ ống, sạt lở đất như:
Không nên ra ngoài, tìm nơi cao ráo để trú ngụ…
Chúng ta nên bảo vệ rừng, tránh hoạt động khai thác bừa bãi…
III. Luyện tập GDCD 6 bài 7
Luyện tập 1
Chơi trò chơi "tiếp sức” kể về những tình huống nguy hiểm trong thực tiễn cuộc
sống?
Trả lời:
Chơi trò chơi "tiếp sức” kể về những tình huống nguy hiểm trong thực tiễn cuộc
sống như:
Bắt cóc.
Lũ quét, lũ ống, sạt lở đất
Mưa dông, lốc, sét
Bị đuối nước
Té ngã trong sân trường.
Đi xe phóng nhanh vượt ẩu
Luyện tập 2
10
Hãy nhận xét sự nguy hiểm có thể xảy ra và cách xử lí mỗi nhân vật trong các
tình huống dưới đây:
a) Thấy chuông báo cháy của chung cư vang lên, Hằng chạy ngay ra thang máy
để thoát hiểm.
b) Trời nắng nóng, sau khi đi chơi đá bóng, các bạn rủ nhau xuống sông tắm
nhưng Nam từ chối và khuyên các bạn không nên tắm sông.
c) Hòa vẫn lội qua suối để về nhà dù trời mưa to và có thể xảy ra lũ quét.
Trả lời:
a)Thấy chuông báo cháy của chung cư vang lên, Hằng chạy ngay ra thang máy
để thoát hiểm như:
Tình huống này có thể xảy ra hỏa hoạn, cháy nổ.
Nhận xét cách xử lí của Hằng: Hằng làm chưa đúng vì khi cháy nổ người
ta sẽ ngắt điện, thang máy sẽ không hoạt động được nên trong ta nên di
chuyển bằng cầu thang bộ xuống tầng một.
b) Trời nắng nóng, sau khi đi chơi đá bóng, các bạn rủ nhau xuống sông tắm
nhưng Nam từ chối và khuyên và khuyên các bạn không nên tắm sông.
Tình huống này có thể xảy ra là bị đuối nước
Nhận xét cách xử lí của Nam từ chối và khuyên các bạn là đúng.
c) Hòa vẫn lội qua suối để về nhà dù trời mưa to và có thể xảy ra lũ quét
Tình huống này có thể xảy lũ quét
Nhận xét cách xử lí của Hòa làm vậy là rất nguy hiểm, có thể cuốn trôi
người.
Luyện tập 3
11
Xử lí tình huống
1. Đang trên đường đi học về, Hồng gặp một người lạ, tự xưng là bạn của mẹ và
đề nghị đưa Hồng về nhà.
Nếu là Hồng, em sẽ làm gì?
2. Tan học, Mai đạp xe về nhà. Bỗng mây đen kéo tới, sấm chớp ầm ầm, mưa
rơi nặng hạt. Mai thấy một vài người trú tạm vào gốc cây to bên đường, người
thì mặc áo mua rồi đi tiếp.
Nếu là Mai, em sẽ là gì trong tình huống này?
3. Trời đang mưa đá, một số bạn trong lớp rủ em chạy ra sân trường nhặt đá.
Em sẽ làm gì trong tình huống này?
Trả lời:
1. Nếu em là Hồng, em sẽ:
Dứt khoát từ chối.
Đi nhanh đến nơi đông người
Nhờ điện thoại gọi về cho người thân tới đón.
.....
2. Nếu là Mai em khuyên mọi người không nên trú ở gốc cây vì rất nguy hiểm
dễ bị sét đánh mà nên tìm nơi trú ẩn an toàn như: tòa nhà cao tầng, siêu thị,
trường học.. nơi có hệ thống chống sét,..
3. Em sẽ khuyên các bạn nên ở trong lớp không nên ra lượm đá như vậy rất
nguy hiểm có thể bị đá rơi vào đầu,….
IV. Vận dụng GDCD 6 bài 7
12
Vận dụng 1
Em hãy cùng các bạn thiết kế một sản phẩm tuyên truyền kĩ năng ứng phó với
một tình huống nguy hiểm.
Trả lời:
- Em hãy cùng các bạn thiết kế một sản phẩm tuyên truyền kĩ năng ứng phó với
bị đuối nước:
Chúng ta đều biết, tình trạng đuối nước ở trẻ em nước ta hiện nay đến mức báo
động. Việt Nam hiện đang là quốc gia có tỷ lệ số người chết do đuối nước cao
nhất khu vực Đông Nam Á và cao thứ hai trên thế giới. Trung bình mỗi năm cả
nước có khoảng 3.500 trẻ bị chết đuối, trong đó hơn 50% là trẻ em và trẻ vị
thành niên (khoảng 9 trẻ tử vong do đuối nước mỗi ngày).
Khi vào hè thời tiết nóng nắng, các bạn tự ra ao, sông, hồ,...tắm không có người
lớn, dẫn đến những vụ tai nạn hết sức thương tâm, đem đến nỗi đau cho gia đình
và người thân. Tai nạn đuối nước do nguyên nhân chủ quan và khách quan khác
nhau như:
- Nguyên nhân chủ quan:
+ Nhận thức của các bậc phụ huynh, nhà trường, xã hội về các nguy cơ đuối
nước của trẻ em chưa được đầy đủ và đúng mức.
+ Bản thân chúng ta cũng không có nhận thức đầy đủ về các nguy cơ đuối nước
đang rình rập xung quanh mình.
- Nguyên nhân khách quan
+ Từ đặc điểm địa hình: Nước ta thống kênh mương, ao hồ tại các vùng nông
thôn và thác nước tại các vùng đồi núi cũng được phân bố dày đặc và chằng
13
chịt… …vào mùa mưa, lũ, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và an toàn tính mạng
của người dân địa phương
+ Từ điều kiện xã hội: công tác truyền thông,giáo dục của các cấp chính quyền
địa phương về phòng, chống tai nạn đuối nước cho trẻ em chưa được quan tâm
đúng mức; đa số các huyện có ít điểm tập bơi, bãi bơi, hồ bơi; người dân tham
gia giao thông trên các phương tiện trên mặt nước như ghe, thuyền không được
trang bị những phương tiện bảo hộ (áo phao, phao cứu hộ) hoặc các phương tiện
không đảm bảo an toàn.
* Cụ thể một số tình huống dẫn đến đuối nước như:
Do không biết bơi
Do đi chơi, đi bắt cá, câu cá ở khu vực sông hồ ao biển...không có người
lớn trông coi giám sát
Do bị chuột rút khi bơi
Do không tuân thủ nguyên tắc an toàn khi bơi
Do bị dòng nước xoáy cuốn hoặc nước chảy xiết
Do bị dòng chảy xa bờ cuốn trôi khi tắm biển
Do đi tàu, xuồng, thuyền, đò không mặc áo phao
Do cứu bạn có nguy cơ đuối nước hoặc bản thân bị đuối nước mà mình
không biết bơi hoặc không biết cách cứu đuối
Do bị bạn bè kích động, làm những việc nguy hiểm như nhảy cắm đầu
xuống nước, bơi và vùng nước chảy xiết...
Do sự bất cẩn của người lớn, không cảnh báo nguy hiểm cho mọi người
biết khu vực thiếu an toàn hoặc không che chắn, bảo vệ các khu vực có
hố sâu nguy hiểm
* Những điều chúng ta cần ghi nhớ để phòng tránh tai nạn đuối nước như:
Tuyên truyền cho các bạn và mọi người xung quanh biết về phòng tránh
đuối nước, ý thức cao về đuối nước, tham gia học bơi nếu có điều kiện
14
Không tự ý đi tắm ở các sông, hồ, ao, suối...khi không biết bơi hoặc
không có người lớn đi kèm
Không được tắm ở những nơi có biển báo nguy hiểm, nơi ít có người qua
lại
Tuyệt đối không được nhảy xuống nước cứu bạn khi bạn đang bị đuối
nước (trừ trường hợp mình biết bơi thuần thục và biết cách cứu đuối an
toàn) nhanh chóng kêu gọi người lớn đến ứng cứu
Tránh xa các công trình xây dựng có nhiều hầm, hố sâu nguy hiểm
* Một số kĩ năng cứu đuối:
- Khi bản thân bị đuối nước cần:
Bình tĩnh, hít thật nhiều hơi vào phổi, cố gắng nín thở càng lâu càng tốt,
thả lỏng người để nước đẩy sát lên mặt nước;
Dùng tay hoặc chân làm mái chèo, quạt nước đẩy đầu nhô khỏi mặt nước
hoặc cũng có thể quạt nước xiên, đẩy người trôi đi dễ dàng bởi vì trong
nước người trở nên nhẹ hơn so với trên cạn;
Khi chuyển động lên xuống, há miệng to hít vào nhanh và sâu khi ở trên
mặt nước, ngậm miệng thở ra từ từ bằng mũi hoặc bằng miệng khi ở dưới
mặt nước.
- Trường hợp người cứu không biết bơi hoặc bơi không giỏi
Kêu gọi những người xung quanh tới trợ giúp
Tận dụng các vật dụng: áo, phao, gậy, sào, cuộn dây, dây nịt… để xử
cứu đuối
Nếu có nhiều người, ta giăng một hàng người nắm tay để kéo nạn nhân
vào bờ.
Nếu có thuyền, chèo đến chỗ nạn nhân, ghé mạn thuyền hoặc đưa tay,
mái chèo ra cho nạn nhân nắm lấy
15
- Một số phương pháp thoát hiểm:
+ Khi bị nạn nhân nắm cổ tay: Xoay cho một cạnh của cổ tay về phía tiếp xúc
giữa ngón cái và bốn ngón còn lại của nạn nhân. Sau đó giật mạnh, cổ tay ta sẽ
tuột ra khỏi bàn tay nắm của nạn nhân.
+ Khi bị nạn nhân bấu chặt lấy cổ: Hít một hơi thật dài và lặn xuống sâu thêm
cho họ buông ra. Nếu nạn nhân không chịu buông, ta chắp hai tay lại như tư thế
cầu nguyện, rồi hất bung lên cao.
+ Khi bị nạn nhân ôm chặt từ phía sau: Lần tìm đến ngón út của nạn nhân và bẻ
ngược mạnh về phía sau, nạn nhân sẽ buông ra ngay tức khắc.
+ Khi đã cứu được nạn nhân lên bờ tiến hành cấp cứu tại chỗ: Ngay sau khi đưa
được nạn nhân vào bờ, cần tiến hành cấp cứu tại chỗ. Đặt nạn nhân ở tư thế nằm
ngửa trên mặt phẳng cứng. Nếu bệnh nhân tím tái, không thể tự thở, tim ngừng
đập (sờ mạch không có) và không có bất cứ phản xạ nào thì phải ấn tim ngoài
lồng ngực. Dùng hai tay chồng lên nhau đặt ngay vào vị trí một nửa dưới xương
ức và ấn tim với tần số ép khoảng 100 lần/1 phút, đồng thời phải khai thông
đường thở bằng cách dùng gạc hay khăn vải móc đờm dãi, dị vật khỏi miệng
nạn nhân và hà hơi thổi ngạt, hô hấp nhân tạo với phương pháp miệng thổi
miệng cho nạn nhân, hà hơi thổi ngạt hô hấp nhân tạo cho nạn nhân… kiên trì
thực hiện và đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất.
Vận dụng 2
Em hãy tìm hiểu những tình huống nguy hiểm thường xảy ra ở địa phương em
và nêu cách ứng phó với tình huống theo bảng mẫu sau.
Trả lời:
Những tình huống nguy hiểm thường xảy ra ở địa phương em và nêu cách ứng
phó với tình huống:
16
Những tình huống nguy hiểm
Cách ứng phó với tình huống
Lũ lụt
+ Thường xuyên xem dự báo thời tiết
+ Tìm nơi trú ẩn an toàn
+ Chủ động chuẩn bị đồ phòng chống
(đèn pin, thực phẩm, áo mưa…)
+ Gọi 112 yêu cầu cứu nạn…
+….
Bão
+ Thường xuyên xem dự báo thời tiết
+ Tìm nơi trú ẩn an toàn trong nhà
kiến cố
+ Không ra ngoài,…
17
Lý thuyết Ứng phó với tình huống nguy hiểm
1. Nhn biết các tình hung nguy him và hu qu ca nó
Tình hung nguy him nhng s vic bt ng xảy ra, nguy đe
da nghiêm trọng đến sc khe, tính mng, gây thit hi v tài sn, môi
trường cho bản thân, gia đình và cộng đồng xã hi.
Tình hung nguy him t t nhiên nhng hiện tượng t nhiên th
gây tn tht v người, tài sản, môi trường, điều kin sng làm gián
đon các hoạt động kinh tế, xã hi.
Tình hung nguy him t con người nhng mi nguy him bt ng,
xut phát t nhng hành vi c ý hoc tình t con người gây tn tht
cho con người và xã hi.
2. Cách ứng phó trước nhng tình hung nguy him.
* ng phó khi b bt cóc
Không đi một mình nơi vắng người.
Luôn cnh giác và không tiếp xúc với người lạ….
Luôn có thói quen đi đâu xin phép, chào hỏi b mẹ…
Khi gp tình hung nguy him hãy la hét thật to đ ngưi xung quanh
phát hin và ti giúp.
* ng phó khi có ha hon
- Khi phát hin có cháy n, ha hon:
Bình tĩnh; thông báo cho những người xung quanh.
Tìm cách thoát ra khỏi đám cháy và có thể h tr người khác tùy theo kh
năng cuả mình.
Gọi điện thông báo ti s 114 (thông báo địa điểm v cháy)
18
- Khi b mc kẹt trong đám cháy:
Bình tĩnh quan t lối thoát him an toàn nhất như: hành lang, cầu thang
b,…
Đi khom hoặc bò trên đường di chuyển để thoát đám cháy
Đóng các cửa trên đường đi tránh lửa lan rng ra
Lấy khăn,…làm ướt để che mũi miệng và xung quanh người.
Nằm sát sàn nhà cách nơi đám khói đang tràn vào càng xa càng tốt
- Khi b la bén vào qun áo.
Bình tĩnh, nằm ngay xuống đất lăn qua lăn lại để dp la.
Sau đó sơ cứu vết thương đúng cách, đem đến bnh viện….
* ng phó khi b đuối nước
- Khi bn thân b đuối nước cn:
Bình tĩnh, cố gng nín th càng lâu càng tt, th lỏng người.
Dùng tay hoc chân làm mái chèo, quạt nước đẩy đầu nhô khi mặt nước.
Khi chuyển động lên xung, ming to hít vào nhanh sâu khi trên
mặt nước, ngm ming th ra t t bằng mũi hoặc bng ming khi i
mặt nước.
- Khi gặp người b đui nước: kêu cu tht to và nhanh chóng tìm s giúp đỡ
t những người xung quanh.
- Phòng tránh đuối nước bng cách:
Khi đi bơi cần tránh vùng cnh báo nguy him, chp hành nghiêm chnh
các ch dn ca lực lưng cu h.
Không đi bơi 1 mình nên bơi theo nhóm đ không may s s giúp
đỡ kp thi..,
19
Không t ý ra chơi gần ao h, sông, suối…khi tham gia bơi li cn s
cho phép và giám sát ca b m,..
* ng phó khi gặp mưa dông, lốc, sét
trong nhà khi trời mưa dông, lc, sét.
Tt hết thiết b đin trong nhà.
trong nhà khi trời mưa dông, lc, sét.
Tt hết thiết b đin trong nhà.
Không trú dưới gc cây, cột điện, giữa cánh đồng,...
* ng phó khi gặp lu quét, lũ ống, st l đất
Thưng xuyên xem d báo thi tiết
Ch động chun b đồ phòng chống (đèn pin, thực phẩm, áo mưa…)
Không đi qua sông suối khi có lũ
Gi 112 yêu cu cu nn…
Không nên ra ngoài, tìm nơi cao ráo để trú ngụ…
Chúng ta nên bo v rng, tránh hoạt động khai thác bừa bãi…
| 1/19

Preview text:

Giáo dục công dân lớp 6 bài 7: Ứng phó với tình huống nguy hiểm
I. Khởi động GDCD 6 bài 7
Em hãy chia sẻ về một tình huống nguy hiểm mà em đã từng gặp hoặc chứng kiến theo gợi ý sau:
● Tình huống đã diễn ra khi nào?
● Em đã làm gì khi gặp tình huống đó? Trả lời
● Một tình huống nguy hiểm mà em đã từng gặp đã diễn ra khi em đi học
về một mình, có người lạ đi theo em.
● Khi gặp tình huống đó em đã tìm sự giúp đỡ của mọi người xung quanh,
rất may lúc đó có em đã gặp bác hàng xóm cạnh nhà và đưa em về nhà an toàn.
II. Khám phá GDCD 6 bài 7 Khám phá 1
Em hãy đọc những tình huống dưới đây và trả lời câu hỏi:
1. Khi đang chơi trước cửa nhà, Lan thấy có người phụ nữ lạ mặt giới thiệu là
người quen, muốn gặp mẹ Lan để gửi đồ và trao đổi công việc. Lan mở cửa và
lễ phép mời người phụ nữ lạ mặt vào nhà. Sau đó, Lan cảm thấy buồn ngủ và
ngủ thiếp đi. Đến khi tỉnh dậy Lan thấy mẹ mình đang ngồi bên cạnh, trong nhà
có nhiều người, có cả công an. Lan lơ mơ hiểu ra là nhà mình vừa bị mật trộm. 1
2. Mưa dông, mưa đá, lốc xoáy, sét thường gây thiệt hại lớn về tài sản, hoa màu
và con người. Nhiều ngôi nhà bị tốc mái, sập và hư hỏng nặng, khiến các gia
đình rơi vào cảnh “màn trời chiếu đất”, cuộc sống bị đảo lộn. Nhiều người bị
thương, thậm chí có người còn bị thiệt mạng do những hiện tượng thiên tai khốc liệt này.
3. Đang ngồi học bài, Hải nghe tiếng còi xe cứu hỏa vang cả khu phố. Nhìn qua
cửa sổ, thấy ngọn lửa bùng cháy dữ dội từ ngôi nhà bên cạnh, Hải cầm vội chiếc
khăn ướt che mũi, men theo cầu thang chạy xuống tầng một để thoát thân.
4. Vào mùa mưa, ở một số tỉnh miền núi thường xảy ra lũ quét, lũ ống, sạt lỡ
đất. Đây chính là loại hình thiên tai gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
a) Các thông tin, tình huống trên đề cập đến những tình huống nguy hiểm nào?
Những tình huống này có thể gây ra hậu quả gì?
b) Hãy kể thêm những tình huống nguy hiểm mà em biết hoặc đã trải qua trong cuộc sống hằng ngày? Trả lời:
a. Các thông tin, tình huống trên đề cập đến những tình huống nguy hiểm:
● Tình huống 1: Lừa đảo, trộm cắp tài sản. Hậu quả: Lan bị người phụ nữ lạ
mặt đánh thuốc mê và lấy trộm tài sản.
● Tình huống 2: Các hiện tượng thiên tai (mưa dông, mưa đá, lốc xoáy,
sét..). Hậu quả: Gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
● Tình huống 3: Cháy nổ. Hậu quả: Ngôi nhà bên bị cháy và Hải đã bình
tĩnh thoát khỏi ảnh hưởng của vụ cháy đó.
● Tình huống 4: Lũ quét, lũ ống, sạt lở đất. Hậu quả: Gây thiệt hại lớn về người và tài sản. 2
b. Kể những tình huống nguy hiểm mà em biết hoặc đã trải qua trong cuộc sống hằng ngày: ● Bắt cóc.
● Té ngã trong sân trường.
● Đi xe phóng nhanh vượt ẩu Khám phá 2
Cách ứng phó với tình huống nguy hiểm
* Ứng phó khi bị bắt cóc
Em hãy đọc tình huống sau và trả lời câu hỏi:
Chiều nay, Hoa đi học về muộn hơn hàng ngày. Khi đi đến đoạn đường vắng.
em bị một kẻ lạ mặt kéo tay định lôi lên trên xe máy.
a) Nếu là Hoa trong trường hợp trên, em sẽ lựa chọn cách nào dưới đây để thoát khỏi nguy hiểm? Vì sao?
● Gào khóc thật to để người khác nghe thấy.
● Nói thật to và rõ: “Dừng lại ngay đi” hoặc “Cứu tôi với” để người xung
quanh phát hiện ra tới giúp. ● Bỏ chạy.
b) Em làm gì để tránh gặp phải tình huống trên? Trả lời:
a) Nếu là Hoa trong trường hợp trên, em sẽ lựa chọn cách để thoát khỏi nguy
hiểm em sẽ kết hợp các phương án trên như:
● Nói thật to và rõ: “Dừng lại ngay đi” và “Cứu tôi với” để người xung
quanh phát hiện ra tới giúp. 3
● Bỏ chạy, khóc và kêu cứu.
● Vì có như vậy thì mọi người xung quanh mới biết và đến giúp
mình…,còn nếu chỉ dừng lại gào khóc thì họ có thể hiểu lầm là chuyện
riêng của trẻ con do em không vừa ý gì đó thì khóc.
b) Để tránh gặp phải tình huống bắt cóc em sẽ:
● Không đi một mình nơi vắng người.
● Luôn cảnh giác và không tiếp xúc với người lạ….
● Luôn có thói quen đi đâu xin phép, chào hỏi bố mẹ… ● ….
* Ứng phó khi hỏa hoạn
Em hãy đọc thông tin chỉ dẫn về phòng cháy, chữa cháy dưới đây để thảo luận
cách ứng phó với tình huống nguy hiểm
● Khi phát hiện có cháy nổ, hỏa hoạn.
● Khi bị mắc kẹt trong đám cháy.
● Khi bị lửa bén vào quần áo. Trả lời:
- Khi phát hiện có cháy nổ, hỏa hoạn chúng ta cần: 4 ● Bình tĩnh ● Ngắt cầu dao điện.
● Tìm cách thoát ra khỏi đám cháy và có thể hỗ trợ người khác tùy theo khả năng của mình.
● Thông báo cho những người xung quanh gọi điện thông báo tới số 114
(thông báo địa điểm vụ cháy) ● ….
- Khi bị mắc kẹt trong đám cháy.
● Bình tĩnh quan sát lối thoát hiểm an toàn nhất như: hành lang, cầu thang bộ, ban công…
● Đi khom hoặc bò trên đường di chuyển để thoát đám cháy
● Đóng các cửa trên đường đi tránh lửa lan rộng ra
● Lấy khăn,…làm ướt để che mũi miệng và xung quanh người.
● Nằm sát sàn nhà cách nơi đám khói đang tràn vào càng xa càng tốt ● ...
- Khi bị lửa bén vào quần áo.
● Bình tĩnh, nằm ngay xuống đất lăn qua lăn lại để dập lửa.
● Sau đó sơ cứu vết thương đúng cách, đem đến bệnh viện…. ● ….
* Ứng phó khi bị đuối nước
Em hãy đọc thông tin sau và trả lời câu hỏi:
Hè này, Lan được tham gia lớp học bơi. Thầy giáo đặc biệt lưu ý đến cách ứng
phó và cứu người khi đuối nước, đó là:
● Bình tĩnh, hít thật nhiều hơi vào phổi, cố gắng nín thở càng lâu càng tốt,
thả lỏng người để nước đẩy sát lên mặt nước. 5
● Dùng tay hoặc chân làm mái chèo, quạt nước đẩy đầu nhô khỏi mặt nước
hoặc cũng có thể quạt nước xiên, đẩy người trôi đi dễ dàng bởi vì trong
nước người sẽ nhẹ hơn so với trên cạn.
● Khi chuyển động lên xuống, há miệng to hít vào sâu và nhanh khi ở trên
mặt nước, ngậm miệng thở ra từ từ bằng mũi hoặc bằng miệng khi ở dưới mặt nước.
● Khi thấy có người bị đuối nước thì cần nhanh chóng tìm kiếm sự giúp đỡ
từ những người xung quanh.
a) Thông tin trên cho em biết cần làm gì?
● Khi bản thân bị đuối nước?
● Khi gặp người đuối nước?
b) Em có thể tránh được nguy cơ đuối nước bằng cách nào? Trả lời:
a) Khi bản thân bị đuối nước cần:
● Bình tĩnh, hít thật nhiều hơi vào phổi, cố gắng nín thở càng lâu càng tốt,
thả lỏng người để nước đẩy sát lên mặt nước;
● Dùng tay hoặc chân làm mái chèo, quạt nước đẩy đầu nhô khỏi mặt nước
hoặc cũng có thể quạt nước xiên, đẩy người trôi đi dễ dàng bởi vì trong
nước người trở nên nhẹ hơn so với trên cạn;
● Khi chuyển động lên xuống, há miệng to hít vào nhanh và sâu khi ở trên
mặt nước, ngậm miệng thở ra từ từ bằng mũi hoặc bằng miệng khi ở dưới mặt nước.
- Khi gặp người bị đuối nước: Chúng ta cần kêu cứu thật to và nhanh chóng tìm
sự giúp đỡ từ những người xung quanh.
b) Cần làm tránh đuối nước bằng cách: 6
● Khi đi bơi cần tránh vùng cảnh báo nguy hiểm, chấp hành nghiêm chỉnh
các chỉ dẫn của lực lượng cứu hộ.
● Không đi bơi 1 mình mà nên bơi theo nhóm để không may sẽ có sự giúp đỡ kịp thời..,
● Không tẹ ý ra chơi gần ao hồ, sông, suối…khi tham gia bơi lội cần có sự
cho phép và giám sát của bố mẹ,..
* Ứng phó khi gặp mưa dông, lốc, sét
a) Em hãy quan sát các bức tranh dưới đây và cho biết cần làm gì khi mưa dông, lốc, sét.
b) Em còn biết cách ứng phó nào khác khi gặp mưa dông, lốc, sét? Trả lời:
a) Thông tin trên cho em biết cần làm khi mưa dông, lốc, sét là: ● Ở trong nhà.
● Tắt các thiết bị điện trong nhà.
● Nếu đang trên đường thì nên tìm nơi trú ẩn an toàn như: tòa nhà cao tầng, siêu thị, trường học 7
● Không trú dưới gốc cây, cột điện.
b, Em còn biết cách ứng phó khác khi gặp mưa dông, lốc, sét như:
● Không cầm nắm các vật bằng kim loại, không nên xem ti vi…
● Tránh các nơi trống vắng, quang đãng như: cánh đồng, nhà kho, bãi đỗ
xe,…không có thiết bị chống sét.
● Không đội mũ, ô dù có đồ có kim loại dễ bị sét đánh
● Không đứng thành nhóm người gần nhau
● Chú ý quan sát đường dây điện vì khi dây bị đứt dễ dẫn đến tai nạn nếu chưa ngắt điện ● ....
* Ứng phó khi gặp lũ quét, lũ ống, sạt lở đất.
a) Em hãy quan sát các bức tranh dưới đây và cho biết làm gì khi xảy ra lũ quét, lũ ống, sạt lở đất.
b) Em còn biết cách ứng phó nào khác khi gặp lũ quét, lũ ống, sạt lở đất? Trả lời: 8
a) Thông tin trên cho em biết cần làm khi xảy ra lũ quét, lũ ống, sạt lở đất:
● Thường xuyên xem dự báo thời tiết
● Chủ động chuẩn bị đồ phòng chống (đèn pin, thực phẩm, áo mưa…)
● Không đi qua sông suối khi có lũ
● Gọi 112 yêu cầu cứu nạn…
b) Em còn biết cách ứng phó khác khi xảy ra lũ quét, lũ ống, sạt lở đất như:
● Không nên ra ngoài, tìm nơi cao ráo để trú ngụ…
● Chúng ta nên bảo vệ rừng, tránh hoạt động khai thác bừa bãi…
III. Luyện tập GDCD 6 bài 7 Luyện tập 1
Chơi trò chơi "tiếp sức” kể về những tình huống nguy hiểm trong thực tiễn cuộc sống? Trả lời:
Chơi trò chơi "tiếp sức” kể về những tình huống nguy hiểm trong thực tiễn cuộc sống như: ● Bắt cóc.
● Lũ quét, lũ ống, sạt lở đất ● Mưa dông, lốc, sét ● Bị đuối nước
● Té ngã trong sân trường.
● Đi xe phóng nhanh vượt ẩu ● … Luyện tập 2 9
Hãy nhận xét sự nguy hiểm có thể xảy ra và cách xử lí mỗi nhân vật trong các tình huống dưới đây:
a) Thấy chuông báo cháy của chung cư vang lên, Hằng chạy ngay ra thang máy để thoát hiểm.
b) Trời nắng nóng, sau khi đi chơi đá bóng, các bạn rủ nhau xuống sông tắm
nhưng Nam từ chối và khuyên các bạn không nên tắm sông.
c) Hòa vẫn lội qua suối để về nhà dù trời mưa to và có thể xảy ra lũ quét. Trả lời:
a)Thấy chuông báo cháy của chung cư vang lên, Hằng chạy ngay ra thang máy để thoát hiểm như:
● Tình huống này có thể xảy ra hỏa hoạn, cháy nổ.
● Nhận xét cách xử lí của Hằng: Hằng làm chưa đúng vì khi cháy nổ người
ta sẽ ngắt điện, thang máy sẽ không hoạt động được nên trong ta nên di
chuyển bằng cầu thang bộ xuống tầng một.
b) Trời nắng nóng, sau khi đi chơi đá bóng, các bạn rủ nhau xuống sông tắm
nhưng Nam từ chối và khuyên và khuyên các bạn không nên tắm sông.
● Tình huống này có thể xảy ra là bị đuối nước
● Nhận xét cách xử lí của Nam từ chối và khuyên các bạn là đúng.
c) Hòa vẫn lội qua suối để về nhà dù trời mưa to và có thể xảy ra lũ quét
● Tình huống này có thể xảy lũ quét
● Nhận xét cách xử lí của Hòa làm vậy là rất nguy hiểm, có thể cuốn trôi người. Luyện tập 3 10 Xử lí tình huống
1. Đang trên đường đi học về, Hồng gặp một người lạ, tự xưng là bạn của mẹ và
đề nghị đưa Hồng về nhà.
Nếu là Hồng, em sẽ làm gì?
2. Tan học, Mai đạp xe về nhà. Bỗng mây đen kéo tới, sấm chớp ầm ầm, mưa
rơi nặng hạt. Mai thấy một vài người trú tạm vào gốc cây to bên đường, người
thì mặc áo mua rồi đi tiếp.
Nếu là Mai, em sẽ là gì trong tình huống này?
3. Trời đang mưa đá, một số bạn trong lớp rủ em chạy ra sân trường nhặt đá.
Em sẽ làm gì trong tình huống này? Trả lời:
1. Nếu em là Hồng, em sẽ: ● Dứt khoát từ chối.
● Đi nhanh đến nơi đông người
● Nhờ điện thoại gọi về cho người thân tới đón. ● .....
2. Nếu là Mai em khuyên mọi người không nên trú ở gốc cây vì rất nguy hiểm
dễ bị sét đánh mà nên tìm nơi trú ẩn an toàn như: tòa nhà cao tầng, siêu thị,
trường học.. nơi có hệ thống chống sét,..
3. Em sẽ khuyên các bạn nên ở trong lớp không nên ra lượm đá như vậy rất
nguy hiểm có thể bị đá rơi vào đầu,….
IV. Vận dụng GDCD 6 bài 7 11 Vận dụng 1
Em hãy cùng các bạn thiết kế một sản phẩm tuyên truyền kĩ năng ứng phó với
một tình huống nguy hiểm. Trả lời:
- Em hãy cùng các bạn thiết kế một sản phẩm tuyên truyền kĩ năng ứng phó với bị đuối nước:
Chúng ta đều biết, tình trạng đuối nước ở trẻ em nước ta hiện nay đến mức báo
động. Việt Nam hiện đang là quốc gia có tỷ lệ số người chết do đuối nước cao
nhất khu vực Đông Nam Á và cao thứ hai trên thế giới. Trung bình mỗi năm cả
nước có khoảng 3.500 trẻ bị chết đuối, trong đó hơn 50% là trẻ em và trẻ vị
thành niên (khoảng 9 trẻ tử vong do đuối nước mỗi ngày).
Khi vào hè thời tiết nóng nắng, các bạn tự ra ao, sông, hồ,...tắm không có người
lớn, dẫn đến những vụ tai nạn hết sức thương tâm, đem đến nỗi đau cho gia đình
và người thân. Tai nạn đuối nước do nguyên nhân chủ quan và khách quan khác nhau như: - Nguyên nhân chủ quan:
+ Nhận thức của các bậc phụ huynh, nhà trường, xã hội về các nguy cơ đuối
nước của trẻ em chưa được đầy đủ và đúng mức.
+ Bản thân chúng ta cũng không có nhận thức đầy đủ về các nguy cơ đuối nước
đang rình rập xung quanh mình. - Nguyên nhân khách quan
+ Từ đặc điểm địa hình: Nước ta thống kênh mương, ao hồ tại các vùng nông
thôn và thác nước tại các vùng đồi núi cũng được phân bố dày đặc và chằng 12
chịt… …vào mùa mưa, lũ, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và an toàn tính mạng
của người dân địa phương
+ Từ điều kiện xã hội: công tác truyền thông,giáo dục của các cấp chính quyền
địa phương về phòng, chống tai nạn đuối nước cho trẻ em chưa được quan tâm
đúng mức; đa số các huyện có ít điểm tập bơi, bãi bơi, hồ bơi; người dân tham
gia giao thông trên các phương tiện trên mặt nước như ghe, thuyền không được
trang bị những phương tiện bảo hộ (áo phao, phao cứu hộ) hoặc các phương tiện không đảm bảo an toàn.
* Cụ thể một số tình huống dẫn đến đuối nước như: ● Do không biết bơi
● Do đi chơi, đi bắt cá, câu cá ở khu vực sông hồ ao biển...không có người lớn trông coi giám sát
● Do bị chuột rút khi bơi
● Do không tuân thủ nguyên tắc an toàn khi bơi
● Do bị dòng nước xoáy cuốn hoặc nước chảy xiết
● Do bị dòng chảy xa bờ cuốn trôi khi tắm biển
● Do đi tàu, xuồng, thuyền, đò không mặc áo phao
● Do cứu bạn có nguy cơ đuối nước hoặc bản thân bị đuối nước mà mình
không biết bơi hoặc không biết cách cứu đuối
● Do bị bạn bè kích động, làm những việc nguy hiểm như nhảy cắm đầu
xuống nước, bơi và vùng nước chảy xiết...
● Do sự bất cẩn của người lớn, không cảnh báo nguy hiểm cho mọi người
biết khu vực thiếu an toàn hoặc không che chắn, bảo vệ các khu vực có hố sâu nguy hiểm
* Những điều chúng ta cần ghi nhớ để phòng tránh tai nạn đuối nước như:
● Tuyên truyền cho các bạn và mọi người xung quanh biết về phòng tránh
đuối nước, ý thức cao về đuối nước, tham gia học bơi nếu có điều kiện 13
● Không tự ý đi tắm ở các sông, hồ, ao, suối...khi không biết bơi hoặc
không có người lớn đi kèm
● Không được tắm ở những nơi có biển báo nguy hiểm, nơi ít có người qua lại
● Tuyệt đối không được nhảy xuống nước cứu bạn khi bạn đang bị đuối
nước (trừ trường hợp mình biết bơi thuần thục và biết cách cứu đuối an
toàn) nhanh chóng kêu gọi người lớn đến ứng cứu
● Tránh xa các công trình xây dựng có nhiều hầm, hố sâu nguy hiểm
* Một số kĩ năng cứu đuối:
- Khi bản thân bị đuối nước cần:
● Bình tĩnh, hít thật nhiều hơi vào phổi, cố gắng nín thở càng lâu càng tốt,
thả lỏng người để nước đẩy sát lên mặt nước;
● Dùng tay hoặc chân làm mái chèo, quạt nước đẩy đầu nhô khỏi mặt nước
hoặc cũng có thể quạt nước xiên, đẩy người trôi đi dễ dàng bởi vì trong
nước người trở nên nhẹ hơn so với trên cạn;
● Khi chuyển động lên xuống, há miệng to hít vào nhanh và sâu khi ở trên
mặt nước, ngậm miệng thở ra từ từ bằng mũi hoặc bằng miệng khi ở dưới mặt nước.
- Trường hợp người cứu không biết bơi hoặc bơi không giỏi
● Kêu gọi những người xung quanh tới trợ giúp
● Tận dụng các vật dụng: áo, phao, gậy, sào, cuộn dây, dây nịt… để xử lý cứu đuối
● Nếu có nhiều người, ta giăng một hàng người nắm tay để kéo nạn nhân vào bờ.
● Nếu có thuyền, chèo đến chỗ nạn nhân, ghé mạn thuyền hoặc đưa tay,
mái chèo ra cho nạn nhân nắm lấy 14
- Một số phương pháp thoát hiểm:
+ Khi bị nạn nhân nắm cổ tay: Xoay cho một cạnh của cổ tay về phía tiếp xúc
giữa ngón cái và bốn ngón còn lại của nạn nhân. Sau đó giật mạnh, cổ tay ta sẽ
tuột ra khỏi bàn tay nắm của nạn nhân.
+ Khi bị nạn nhân bấu chặt lấy cổ: Hít một hơi thật dài và lặn xuống sâu thêm
cho họ buông ra. Nếu nạn nhân không chịu buông, ta chắp hai tay lại như tư thế
cầu nguyện, rồi hất bung lên cao.
+ Khi bị nạn nhân ôm chặt từ phía sau: Lần tìm đến ngón út của nạn nhân và bẻ
ngược mạnh về phía sau, nạn nhân sẽ buông ra ngay tức khắc.
+ Khi đã cứu được nạn nhân lên bờ tiến hành cấp cứu tại chỗ: Ngay sau khi đưa
được nạn nhân vào bờ, cần tiến hành cấp cứu tại chỗ. Đặt nạn nhân ở tư thế nằm
ngửa trên mặt phẳng cứng. Nếu bệnh nhân tím tái, không thể tự thở, tim ngừng
đập (sờ mạch không có) và không có bất cứ phản xạ nào thì phải ấn tim ngoài
lồng ngực. Dùng hai tay chồng lên nhau đặt ngay vào vị trí một nửa dưới xương
ức và ấn tim với tần số ép khoảng 100 lần/1 phút, đồng thời phải khai thông
đường thở bằng cách dùng gạc hay khăn vải móc đờm dãi, dị vật khỏi miệng
nạn nhân và hà hơi thổi ngạt, hô hấp nhân tạo với phương pháp miệng thổi
miệng cho nạn nhân, hà hơi thổi ngạt hô hấp nhân tạo cho nạn nhân… kiên trì
thực hiện và đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất. Vận dụng 2
Em hãy tìm hiểu những tình huống nguy hiểm thường xảy ra ở địa phương em
và nêu cách ứng phó với tình huống theo bảng mẫu sau. Trả lời:
Những tình huống nguy hiểm thường xảy ra ở địa phương em và nêu cách ứng phó với tình huống: 15
Những tình huống nguy hiểm
Cách ứng phó với tình huống Lũ lụt
+ Thường xuyên xem dự báo thời tiết
+ Tìm nơi trú ẩn an toàn
+ Chủ động chuẩn bị đồ phòng chống
(đèn pin, thực phẩm, áo mưa…)
+ Gọi 112 yêu cầu cứu nạn… +…. Bão
+ Thường xuyên xem dự báo thời tiết
+ Tìm nơi trú ẩn an toàn trong nhà kiến cố + Không ra ngoài,… 16
Lý thuyết Ứng phó với tình huống nguy hiểm
1. Nhận biết các tình huống nguy hiểm và hậu quả của nó
• Tình huống nguy hiểm là những sự việc bất ngờ xảy ra, có nguy cơ đe
dọa nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng, gây thiệt hại về tài sản, môi
trường cho bản thân, gia đình và cộng đồng xã hội.
• Tình huống nguy hiểm từ tự nhiên là những hiện tượng tự nhiên có thể
gây tổn thất về người, tài sản, môi trường, điều kiện sống và làm gián
đoạn các hoạt động kinh tế, xã hội.
• Tình huống nguy hiểm từ con người là những mối nguy hiểm bất ngờ,
xuất phát từ những hành vi cố ý hoặc vô tình từ con người gây tổn thất
cho con người và xã hội.
2. Cách ứng phó trước những tình huống nguy hiểm.
* Ứng phó khi bị bắt cóc
• Không đi một mình nơi vắng người.
• Luôn cảnh giác và không tiếp xúc với người lạ….
• Luôn có thói quen đi đâu xin phép, chào hỏi bố mẹ…
• Khi gặp tình huống nguy hiểm hãy la hét thật to để người xung quanh phát hiện và tới giúp.
* Ứng phó khi có hỏa hoạn
- Khi phát hiện có cháy nổ, hỏa hoạn:
• Bình tĩnh; thông báo cho những người xung quanh.
• Tìm cách thoát ra khỏi đám cháy và có thể hỗ trợ người khác tùy theo khả năng cuả mình.
• Gọi điện thông báo tới số 114 (thông báo địa điểm vụ cháy) 17
- Khi bị mắc kẹt trong đám cháy:
• Bình tĩnh quan sát lối thoát hiểm an toàn nhất như: hành lang, cầu thang bộ,…
• Đi khom hoặc bò trên đường di chuyển để thoát đám cháy
• Đóng các cửa trên đường đi tránh lửa lan rộng ra
• Lấy khăn,…làm ướt để che mũi miệng và xung quanh người.
• Nằm sát sàn nhà cách nơi đám khói đang tràn vào càng xa càng tốt
- Khi bị lửa bén vào quần áo.
• Bình tĩnh, nằm ngay xuống đất lăn qua lăn lại để dập lửa.
• Sau đó sơ cứu vết thương đúng cách, đem đến bệnh viện….
* Ứng phó khi bị đuối nước
- Khi bản thân bị đuối nước cần:
• Bình tĩnh, cố gắng nín thở càng lâu càng tốt, thả lỏng người.
• Dùng tay hoặc chân làm mái chèo, quạt nước đẩy đầu nhô khỏi mặt nước.
• Khi chuyển động lên xuống, há miệng to hít vào nhanh và sâu khi ở trên
mặt nước, ngậm miệng thở ra từ từ bằng mũi hoặc bằng miệng khi ở dưới mặt nước.
- Khi gặp người bị đuối nước: kêu cứu thật to và nhanh chóng tìm sự giúp đỡ
từ những người xung quanh.
- Phòng tránh đuối nước bằng cách:
• Khi đi bơi cần tránh vùng cảnh báo nguy hiểm, chấp hành nghiêm chỉnh
các chỉ dẫn của lực lượng cứu hộ.
• Không đi bơi 1 mình mà nên bơi theo nhóm để không may sẽ có sự giúp đỡ kịp thời.., 18
• Không tự ý ra chơi gần ao hồ, sông, suối…khi tham gia bơi lội cần có sự
cho phép và giám sát của bố mẹ,..
* Ứng phó khi gặp mưa dông, lốc, sét
• Ở trong nhà khi trời mưa dông, lốc, sét.
• Tắt hết thiết bị điện trong nhà.
• Ở trong nhà khi trời mưa dông, lốc, sét.
• Tắt hết thiết bị điện trong nhà.
• Không trú dưới gốc cây, cột điện, giữa cánh đồng,...
* Ứng phó khi gặp lu quét, lũ ống, sạt lở đất
• Thường xuyên xem dự báo thời tiết
• Chủ động chuẩn bị đồ phòng chống (đèn pin, thực phẩm, áo mưa…)
• Không đi qua sông suối khi có lũ
• Gọi 112 yêu cầu cứu nạn…
• Không nên ra ngoài, tìm nơi cao ráo để trú ngụ…
• Chúng ta nên bảo vệ rừng, tránh hoạt động khai thác bừa bãi… 19