Giải GDCD 7 Bài 10: Nguyên nhân, hậu quả của tệ nạn xã hội| Chân trời sáng tạo

Mở đầu trang 52 SGK GDCD 7 CTST
Em hãy kể tên các loại tệ nạn xã hội được thể hiện trong các bức tranh sau và trả lời câu hỏi. Tệ nạn xã hội là gì? Trả lời
- Các tệ nạn xã hội: + Tranh 1: tệ nạn ma túy
+ Tranh 2: tệ nạn cờ bạc
+ Tranh 3: tệ nạn nghiện rượu bia
+ Tranh 4: tệ nạn cờ bạc
- Tệ nạn xã hội là những hành vi sai lệch chuẩn mực xã hội, vi phạm đạo đức và
pháp luật, gây hậu quả xấu đến mọi mặt của đời sống. Khám phá
Khám phá 1 trang 53 SGK GDCD 7 CTST
Em hãy đọc các trường hợp sau và trả lời câu hỏi.
- Anh T đã vướng phải những loại tệ nạn xã hội nào?
- Nguyên nhân nào khiến anh T vướng phải tệ nạn xã hội đó?
- V đã vướng phải những loại tệ nạn xã hội nào?
- Theo em, tệ nạn xã hội dẫn đến hậu quả như thế nào đối với bản thân, gia đình và xã hội? Trả lời
- Trường hợp 1: Anh T đã vướng phải những loại tệ nạn xã hội như: nghiện rượu
bia, cờ bạc, cá độ bóng đá.
Nguyên nhân: Gia đình anh T đón thêm 2 đứa con, anh T là trụ cột gia đình nên tìm
mọi cách để kiếm tiền nuôi gia đình, tuy nhiên anh kinh doanh thất bại nên dẫn đến
chán nản, buồn bã và bắt đầu va vào các tệ nạn xã hội.
- Trường hợp 2: V đã vướng phải những loại tệ nạn xã hội là: uống rượu, nghiện ma túy đá.
- Hậu quả của tệ nạn xã hội với bản thân ,gia đình, xã hội: + Đối với bản thân:
Ảnh hưởng đến sức khỏe bản thân, có nguy cơ mắc các căn bệnh ảnh hưởng đến
tính mạng như HIV, tim mạch, hệ thần kinh...
Tha hóa đạo đức, dễ vi phạm pháp luật.
Tổn hao về tinh thần, kinh tế. + Đối với gia đình:
Khủng hoảng về tài chính, tinh thần.
Phát sinh các mâu thuẫn gia đình, sứt mẻ tình cảm.
Nguy cơ bạo lực gia đình.
+ Đối với cộng đồng xã hội: Làm suy thoái giống nòi.
Gây bức xúc, bất bình trong dư luận xã hội.
Ảnh hưởng tới trật tự, an toàn xã hội.
Suy giảm sức lao động, ảnh hưởng đến sự phát triển chung của nền kinh tế.
Khám phá 2 trang 54 SGK GDCD 7 CTST
Em hãy đọc các ý kiến sau đây và trả lời câu hỏi.
a) Chỉ người lớn mới vướng vào các tệ nạn xã hội.
b) Đánh bài ăn tiền để vui, không gọi là tệ nạn xã hội.
c) Hút thuốc lá thể hiện bản lĩnh, sành điệu.
d) Nếu đủ bản lĩnh thì sử dụng ma tuý một lần cũng không sao.
đ) Trò chơi điện tử có thể gây nghiện.
e) Học sinh tham gia cá độ bóng đá sẽ không bị xử lí vì còn quá nhỏ.
- Em đồng ý hay không đồng ý với ý kiến nào? Vì sao?
- Lứa tuổi học sinh trung học cơ sở có thể vướng các loại tệ nạn xã hội nào? Trả lời
- Đồng tình với các ý kiến sau:
đ) Trò chơi điện tử có thể gây nghiện.
Bởi vì trò chơi điện tử dễ dàng khiến ta lún sâu vào, yêu thích và dẫn đến bỏ bê học tập.
e) Học sinh tham gia cá độ bóng đá sẽ không bị xử lí vì còn quá nhỏ.
Bởi vì cá độ bóng đá là một hình thức tệ nạn xã hội và vi phạm pháp luật, dù lứa tuổi
nào thì cũng sẽ bị xử lí tùy theo độ tuổi và mức độ khác nhau.
- Không đồng tình với các ý kiến sau:
a) Chỉ người lớn mới vướng vào các tệ nạn xã hội.
Bởi vì không chỉ người lớn mà cả trẻ em cũng có thể vướng vào các tệ nạn xã hội.
b) Đánh bài ăn tiền để vui, không gọi là tệ nạn xã hội.
Bởi vì đánh bài cũng là một hình thức tệ nạn xã hội và hành vi này vi phạm pháp luật.
c) Hút thuốc lá thể hiện bản lĩnh sành điệu.
Bởi vì hút thuốc sẽ gây tổn hại đến sức khỏe của mọi người, đặc biệt là tổn thương phổi.
d) Nếu đủ bản lĩnh thì sử dụng ma tuý một lần cũng không sao.
Bởi vì ma túy là một chất gây nghiện, không điều chỉnh được hành vi của bản thân. Luyện tập
Luyện tập 1 trang 54 SGK GDCD 7 CTST
1. Em hãy nêu suy nghĩ của mình về các câu ca dao, tục ngữ sau đây:
- Cờ bạc là bác thằng bần,
Cửa nhà bán hết, tra chân vào cùm. (Ca dao)
- Xem bói ra ma, quét nhà ra rác. (Tục ngữ) Trả lời - Câu ca dao số 1:
+ Cờ bạc là một thói hư tật xấu của con người gây ra những tác hại ghê gớm cho
bản thân và gia đình xã hội về mọi mặt. Đây chính là một tệ nạn đang gây bức xúc
trong đời sống của con người.
+ Câu ca dao trên muốn nói lên tác hại của cờ bạc đối với con người. Nói cờ bạc
như bác thắng bần ở đây có nghĩa là cờ bạc có hại rất lớn tới bản thân mỗi người
chúng ta, dính đến cờ bạc thì chúng ta nghèo khổ bần cùng suốt đời.
- Câu tục ngữ: “Bói ra ma, quét nhà ra rác”: muốn nhắc nhở chúng ta cần tỉnh táo
trong bất cứ vấn đề gì. Theo đó, phê phán những người mê tín dị đoan. Quá coi
trọng việc bói toán và coi đó là chỗ dựa tinh thần cho mình.
Luyện tập 2 trang 55 SGK GDCD 7 CTST
Theo em, hành vi nào dưới đây là tệ nạn xã hội? Vì sao? - Tổ chức đánh bạc;
- Trốn học thường xuyên;
- Sử dụng thuốc lá điện tử; - Gian lận trong thi cử; - Cá độ bóng đá. Trả lời
Các hành vi tệ nạn xã hội là:
- Hành vi tổ chức đánh bạc, hút thuốc lá điện tử, cá độ bóng đá là những tệ nạn xã hội.
- Vì đó là những hành vi vi phạm pháp luật, gây ra hậu quả vô cùng nghiêm trọng đối
với bản thân, gia đình và xã hội.
Luyện tập 3 trang 55 SGK GDCD 7 CTST
Em hãy đọc tình huống sau và trả lời câu hỏi.
- Vì sao Q vướng vào tệ nạn xã hội?
- Học sinh vướng vào tệ nạn xã hội có thể dẫn đến hậu quả gì? Trả lời
- Q vướng vào tệ nạn xã hội vì: được bố mẹ rất nuông chiều, khi xin tiền đều được
bố mẹ đáp ứng ngay. Vì vậy Q bị bạn rủ rê, lôi kéo chơi điện tử, cá độ bóng đá và sử dụng thuốc lắc.
- Học sinh vướng vào tệ nạn xã hội có thể dẫn đến hậu quả như: + Bỏ bê việc học.
+ Gây các bệnh về hệ hô hấp, hệ tim mạch, hệ thần kinh đối với người nghiện ma túy…
+ Làm tha hóa về nhân cách, rối loạn về hành vi.
+ Rơi vào lối sống buông thả, dễ vi phạm pháp luật và phạm tội Vận dụng
Vận dụng 1 trang 55 SGK GDCD 7 CTST
1. Em hãy lập bảng liệt kê tác hại của các tệ nạn xã hội, từ đó rút ra bài học để chia
sẻ cùng bạn nhằm tránh xa tệ nạn xã hội. Trả lời
Số thứ Loại tệ nạn xã Hậu quả tự hội 1 Hút thuốc lá
- Đối với người vướng vào tệ nạn xã hội: điện tử
+ Gây các bệnh về hệ hô hấp, ảnh hưởng đến phổi, hệ tim mạch, hệ thần kinh.
+ Ảnh hưởng trực tiếp đến việc học.
+ Không kiểm soát được hành vi.
- Đối với gia đình của người vướng vào tệ nạn xã hội:
+ Khủng hoảng về tài chính, tinh thần
+ Phát sinh các mâu thuẫn gia đình, sứt mẻ tình cảm - Đối với xã hội:
+ Làm suy thoái giống nòi.
+ Ảnh hưởng tới trật tự, an toàn xã hội 2 Đánh bài bạc
- Đối với người vướng vào tệ nạn xã hội:
+ Tinh thần giảm sút, mất tinh thần học tập.
+ Tha hóa về đạo đức, dễ vi phạm pháp luật.
- Đối với gia đình của người vướng vào tệ nạn xã hội:
+ Ảnh hưởng tài chính, tinh thần
+ Phát sinh các mâu thuẫn gia đình, sứt mẻ tình cảm
+ Nguy cơ bạo lực gia đình. - Đối với xã hội:
+ Ảnh hưởng tới trật tự, an toàn xã hội.
+ Nguy cơ bạo lực gia đình.
Vận dụng 2 trang 55 SGK GDCD 7 CTST
Em hãy làm một sản phẩm trang trí nhằm tuyên truyền về nguyên nhân, hậu quả của tệ nạn xã hội.
Gợi ý: Hình thức thể hiện: vẽ tranh, khẩu hiệu tuyên truyền,... Trả lời
Có thể tham khảo các bức tranh, khẩu hiệu sau:
- Hình thức thể hiện: + Vẽ tranh;
+ Khẩu hiệu truyền miệng,…