Giải Giáo dục công dân 9 Kết nối tri thức Bài 1: Sống có lí tưởng

Bài: Sống có lí tưởng Mở đầu
Trả lời câu hỏi Mở đầu trang 5 SGK GDCD 9 Kết nối tri thức
Em hãy chỉ ra những ca từ thể hiện ước muốn của nhân vật trong lời bài hát sau và
cho biết ý nghĩa của những ước muốn đó
“Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng
Nếu là hoa, tôi sẽ là một đóa hướng dương
Nếu là mây, tôi sẽ là một vầng mây ấm
Là người, tôi sẽ chết cho quê hương…”
(Tự nguyện, Nhạc và lời: Trương Quốc Khánh)
Phương pháp giải:
Em đọc kĩ phần lời được trích và tìm hiểu thêm toàn bộ bài hát “Tự nguyện” để trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Ca từ thể hiện ước muốn
Ý nghĩa của ước muốn
Nếu là chim tôi sẽ là loài bồ câu Ước muốn trở thành loài chim bồ câu trắng – trắng
loài chim tượng trưng cho sự hòa bình
Nếu là hoa, tôi sẽ là một đóa Ước muốn trở thành hoa hướng dương – loài hướng dương
hoa luôn hướng về mặt trời, luôn hướng về phía ánh sáng
Nếu là mây, tôi sẽ là một vầng Ước muốn trở thành một vầng mây ấm, bay đi mây ấm
khắp nơi mang đến không khí ấm áp cho muôn loài
Là người, tôi sẽ chết cho quê Ước muốn được hiến dâng tính mạng để bảo hương
vệ nền độc lập dân tộc, gìn giữ quê hương. Khám phá 1.1
Trả lời câu hỏi Khám phá 1.1 trang 6 SGK GDCD 9 Kết nối tri thức
Em hãy đọc các thông tin sau và trả lời câu hỏi
1. Trả lời các nhà báo nước ngoài. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Tôi tuyệt nhiên
không ham muốn công danh phú quý chút nào. Bây giờ phải gánh chức Chủ tịch là
vì đồng bào uỷ thác thì tôi phải gắng sức làm, cũng như một người lính vâng mệnh
lệnh của quốc dân ra trước mặt trận. Bao giờ đồng bào cho tôi lui thì tôi rất vui lòng
lui. Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được
hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo
mặc, ai cũng được học hành. Riêng phần tôi thì làm một cái nhà nho nhỏ, nơi có non
xanh, nước biếc để câu cá, trồng hoa, sớm chiều làm bạn với các cụ già hái củi, em
trẻ chăn trâu, không dính líu gì với vòng danh lợi”.
(Theo Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 4, NXB Chính trị quốc gia, trang 187)
a. Em hãy nêu mong muốn của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thông tin trên
b. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thực hiện mong muốn trên như thế nào? Ý nghĩa của
mong muốn đó với dân tộc Việt Nam?
Phương pháp giải:
Em hãy đọc kĩ thông tin 1 để trả lời các câu hỏi
Lời giải chi tiết:
a. Chủ tịch Hồ Chí Minh mong muốn đất nước được hoàn toàn độc lập, toàn thể
nhân dân được tự do, ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.
b. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sống và cống hiến toàn bộ cuộc đời mình cho sự nghiệp
giải phóng dân tộc Việt Nam. Người đã lãnh đạo, chỉ huy các cuộc kháng chiến, giúp
đất nước ta thoát khỏi ách đô hộ của đế quốc, thực dân.
Mong muốn của Chủ tịch Hồ Chí Minh có ý nghĩa to lớn đối với dân tộc Việt Nam.
Nhờ việc thực hiện được ước muốn đó của Người mà đất nước Việt Nam mới có
được ngày hôm nay. Toàn dân được sống trong nền độc lập, kinh tế đang ngày càng
phát triển, xã hội ngày càng hiện đại, văn minh Khám phá 1.2
Trả lời câu hỏi Khám phá 1.2 trang 6 SGK GDCD 9 Kết nối tri thức
2. Tại chiến trường Đức Phổ, Quảng Ngãi, khi một sĩ quan Mỹ định châm lửa đốt
quyển sổ tay thu được sau một trận càn, người thông dịch của ông đã cản: “Đừng
đốt. Bản thân nó đã có lửa rồi”. Đó là cuốn nhật kí chứa đựng một tình yêu bao la với
Tổ quốc, nhân dân, đồng đội, thể hiện lí tưởng sống cao đẹp của nữ bác sĩ Đặng
Thuỳ Trâm. Tấm gương người nữ anh hùng hi sinh khi tuổi đời còn rất trẻ đã tiếp
thêm động lực cho những người ở lại quyết tâm chiến đấu vì lí tưởng cao cả: quyết
tử cho Tổ quốc quyết sinh!
“30.6.68. “Đời phải trải qua giông tố nhưng chớ cúi đầu trước giông tố”.... Th. hãy
bằng nghị lực, bằng niềm tin ở chính nghĩa, bằng lí tưởng cuộc đời mình mà đi tiếp
những bước đường gai góc gian lao…
01.9.68. Th. hãy ngẩng cao đầu mà sống, sống với tình cảm trong sáng, với lí tưởng
cao đẹp của mình. “Hãy giữ vững tinh thần của người cộng sản, tinh thần trong suốt
như pha lê, cứng rắn như kim cương và chói lọi muôn nghìn hào quang của lòng tin tưởng”...
14.7.69... Ba má và các em yêu thương ở ngoài đó làm sao thấy hết được cuộc sống
ở đây. Cuộc sống vô cùng anh dũng, vô cùng gian nan, chết chóc, hi sinh còn dễ
dàng hơn ăn một bát cơm. Vậy mà người ta vẫn bền gan chiến đấu. Con cũng là một
trong muôn nghìn người đó, con sống, chiến đầu và nghĩ rằng mình sẽ ngã xuống vì
ngày mai của dân tộc. Con tự hào vì đã dâng trọn đời mình cho Tổ quốc”.
(Theo Đặng Kim Trâm chỉnh lí, Vương Trị Nhân giới thiệu (2005), Nhật kí Đặng Thuỳ
Trâm, NXB Hội Nhà văn, trang 46, 68, 160)
a. Em hãy chỉ ra mục đích sống của bác sĩ Đặng Thùy Trâm và đồng đội
b. Chi tiết nào trong những dòng nhật kí trên thể hiện suy nghĩ và hành động để đạt
được mục đích đó?
c. Em hãy cho biết thế nào là sống có lí tưởng và ý nghĩa của sống có lí tưởng.
Phương pháp giải:
Em hãy đọc kĩ thông tin 2 để trả lời các câu hỏi
Lời giải chi tiết:
a. Mục đích sống của bác sĩ Đặng Thùy Trâm và đồng đội là quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh
b. Chi tiết thể hiện suy nghĩ và hành động để đạt được mục đích:
- Cuộc sống vô cùng anh dũng, vô cùng gian nan, chết chóc, hi sinh còn dễ dàng
hơn ăn một bát cơm. Vậy mà người ta vẫn bền gan chiến đấu.
- Con cũng là một trong muôn nghìn người đó, con sống, chiến đầu và nghĩ rằng
mình sẽ ngã xuống vì ngày mai của dân tộc.
- Con tự hào vì đã dâng trọn đời mình cho Tổ quốc Khám phá 2
Trả lời câu hỏi Khám phá 2 trang 7 SGK GDCD 9 Kết nối tri thức
Em hãy đọc các thông tin sau và trả lời câu hỏi
1. Trong Bài phát biểu tại Hội nghị cán bộ Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam toàn
miền Bắc tháng 9/1962, Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: “Thanh niên phải xung
phong đến những nơi khó khăn gian khổ nhất, nơi nào người khác làm ít kết quả,
thanh niên phải xung phong đến làm cho tốt... Thanh niên phải luôn luôn rèn luyện
đạo đức cách mạng....
● Trung thành: Trọn đời trung thành với sự nghiệp cách mạng, với Tổ quốc,
với Đảng, với giai cấp.
● Dũng cảm: Không sợ khổ, không sợ khó, thực hiện: “Đâu cần thanh niên
có, việc gì khó thanh niên làm”, “gian khổ thì đi trước, hưởng thụ sau mọi người”.
(Theo Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 13, NXB Chính trị quốc gia, trang 470, 471)
2. Điều lệ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh quy định:
“Điều 2: Đoàn viên có nhiệm vụ.
1. Luôn luôn phấn đấu vì lí tưởng của Đảng và Bác Hồ. Tích cực học tập, lao động
rèn luyện, tham gia các hoạt động xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
2. Gương mẫu chấp hành và vận động thanh thiếu nhi thực hiện đường lối, chủ
trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước. Tham gia xây dựng, bảo
vệ Đảng, chính quyền và các đoàn thể nhân dân. Chấp hành Điều lệ Đoàn và các
nghị quyết của Đoàn; tích cực tuyên truyền về tổ chức Đoàn trong thanh niên, sinh
hoạt Đoàn và đóng đoàn phí đúng quy định”.
(Theo Điều lệ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh)
a. Dựa vào các thông tin trên, em hãy xác định nhiệm vụ của thanh niên Việt Nam và
những việc thanh niên cần phải làm để thực hiện nhiệm vụ đó.
b. Theo em, học sinh cần làm gì để thực hiện nhiệm vụ của thanh niên Việt Nam ngày nay?
Phương pháp giải:
Em đọc kĩ 2 thông tin trong bài để trả lời các câu hỏi
Lời giải chi tiết:
a. Nhiệm vụ của thanh niên Việt Nam và những việc thanh niên cần phải làm theo
các thông tin trên là:
- Phải xung phong đến những nơi khó khăn, gian khổ nhất, và làm việc hiệu quả ở
những nơi người khác làm ít kết quả.
- Luôn luôn rèn luyện đạo đức cách mạng, bao gồm trung thành với sự nghiệp cách
mạng và với Tổ quốc, dũng cảm không sợ khó khăn.
- Phấn đấu vì lí tưởng của Đảng và Bác Hồ, bao gồm tích cực học tập, lao động rèn
luyện, tham gia các hoạt động xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
- Là gương mẫu trong việc chấp hành và vận động thanh thiếu nhi theo đường lối,
chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước, tham gia xây dựng và bảo vệ
Đảng, chính quyền, và các đoàn thể nhân dân.
b. Để thực hiện nhiệm vụ của thanh niên Việt Nam ngày nay, học sinh cần làm những việc sau:
- Tích cực học tập và rèn luyện năng lực, không chỉ về kiến thức mà còn về đạo đức, phẩm chất.
- Tham gia các hoạt động xã hội, góp phần xây dựng cộng đồng và bảo vệ môi trường.
- Chấp hành và tỏa sáng trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.
- Đóng góp tích cực vào sinh hoạt Đoàn, tham gia các hoạt động do Đoàn tổ chức
nhằm rèn luyện bản lĩnh, tinh thần trách nhiệm, và lòng yêu nước.
Ngoài ra, học sinh cần phát triển khả năng tự tin, sáng tạo, có trách nhiệm và có ý
thức về vai trò của mình trong xã hội, luôn đặt lợi ích của cộng đồng lên hàng đầu
trong mọi hoạt động. Luyện tập 1
Trả lời câu hỏi Luyện tập 1 trang 8 SGK GDCD 9 Kết nối tri thức
Em đồng tình hay không đồng tình với quan điểm nào dưới đây? Vì sao?
a. Tất cả những người sống có mục đích đều là những người sống có lí tưởng
b. Người sống có lí tưởng là người luôn suy nghĩ và hành động để thực hiện mục tiêu chung của dân tộc
c. Những ai tích cực làm giàu đều là người sống có lí tưởng
d. Người sống có lí tưởng là người có nhiều ước mơ, hoài bão
e. Đối với học sinh, tích cực học tập để mai sau lập nghiệp, góp phần xây dựng quê
hương, đất nước chính là sống có lí tưởng
Phương pháp giải:
Em dựa vào 4 ý trong phần Ghi nhớ SGK trang 8 để nêu và giải thích quan điểm
1. Sống có lí tưởng là xác định được mục đích cao đẹp và có kế hoạch, quyết tâm
phấn đấu để đạt được mục đích nhằm đóng góp cho lợi ích của cộng đồng quốc gia, nhân loại.
2. Sống có lí tưởng giúp mỗi người có động lực phấn đấu hoàn thành mục tiêu của
bản thân, góp phần xây dựng đất nước giàu mạnh, văn minh. Người sống có lí tưởng
được xã hội công nhận, tôn trọng và tin tưởng.
3. Lí tưởng sống của thanh niên Việt Nam hiện nay là phấn đấu vì độc lập dân tộc và
chủ nghĩa xã hội, tích cực học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ
Chí Minh, nỗ lực rèn luyện sức khoẻ, học tập để trở thành người có năng lực, bản
lĩnh và người công dân tốt, tích cực tham gia vào sự nghiệp đầy mạnh công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
4. Học sinh cần xác định được lí tưởng sống của bản thân và từng bước hiện thực
hoá lí tưởng đó qua việc tích cực học tập, lao động, rèn luyện sức khoẻ, tham gia
các hoạt động tập thể, đóng góp cho sự phát triển của cộng đồng, dân tộc và nhân loại.
Lời giải chi tiết:
a. Không đồng tình. Vì chỉ những người sống có mục đích cao đẹp và có kế hoạch,
quyết tâm phấn đấu để đạt được mục đích đó nhằm đóng góp cho lợi ích của
cộng đồng, quốc gia, nhân loại mới là người sống có lí tưởng.
b. Đồng tình. Vì những người luôn suy nghĩ và hành động để thực hiện mục tiêu
chung của dân tộc sẽ đóng góp cho lợi ích của cộng đồng, của quốc gia
c. Không đồng tình. Phải làm giàu một cách hợp pháp, đứng đắn thì mới góp phần
vào sự phát triển của quốc gia, dân tộc.
d. Không đồng tình. Người có nhiều ước mơ, hoài bão chưa chắc đã phải là những
ước mơ, hoài bão đúng đắn, góp phần vào sự phát triển của dân tộc, cộng đồng
e. Đồng tình. Vì đó là một trong những lí tưởng sống của thanh niên Việt Nam hiện nay Luyện tập 2
Trả lời câu hỏi Luyện tập 2 trang 8 SGK GDCD 9 Kết nối tri thức
Từ quan điểm dưới đây, em hãy viết bài thuyết trình về ý nghĩa của việc sống có lí tưởng:
“Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng, không có phương hướng kiên
định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống.” – Lev Nikolayevich Tolsoy
Phương pháp giải: I. Mở bài
- Dẫn dắt vào vấn đề: Để tồn tại trong một cuộc sống phức tạp, biến đổi không
ngừng, mỗi người cần phải có lí tưởng của riêng mình. L. Tôn – xtôi đã từng nói, “Lí
tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên
định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống” II. Thân bài
1. Giải thích câu nói
- “Lí tưởng” là mục đích cao cả nhất mà mỗi con người luôn mong muốn thực hiện được.
- Ý nghĩa của câu nói: lí tưởng chính là yếu tố giúp định hướng cách sống của mỗi
người trong cuộc đời. Nếu không có lí tưởng sẽ không có lối sống kiên định rõ ràng,
không có mục đích sống cụ thể và như vậy cuộc sống không còn ý nghĩa.
- Đánh giá về tính đúng đắn của câu nói.
2. Vai trò của lí tưởng
- Lí tưởng không chỉ là ngọn đèn chỉ lối, là yếu tố chỉ dẫn mà nó còn chính là đích
đến cuối cùng trong cuộc đời mỗi người.
- Khi có lí tưởng mỗi người luôn cố gắng hết mình để thực hiện tốt những công việc
cần làm, luôn cố gắng hoàn thiện bản thân.
- Khi hoàn thành tốt mọi công việc, bản thân ngày càng hoàn thiện thì thành công là
điều tất yếu, lí tưởng dẫn dắt mỗi con người đến thành công,
- Là động lực để con người vượt qua khó khăn, vấp ngã để hướng đến tương lai
- Nhờ lí tưởng cao đẹp, của mỗi cá nhân mà xã hội trở nên tốt đẹp hơn bởi khi đó sẽ
có tập hợp những lí tưởng tích cực, mỗi người đều hành động vì lí tưởng của mình.
- Lí tưởng là cái cốt lõi thể hiện vai trò, giá trị mục đích sống của con người. Sống
mà không có lí tưởng đơn thuần là sự tồn tại vô nghĩa. “Linh hồn của con người cần
lí tưởng hơn thực tế. Chúng ta tồn tại nhờ thực tế nhưng chúng ta sống vì lí tưởng”
(Vích – to Huy - go).
3. Phản đề, mở rộng
- Không phải chỉ khát khao những điều cao xa mới là có lí tưởng đẹp, lí tưởng cao
cả. Lí tưởng cao cả còn là những suy nghĩ chân thành, tích cực, hướng con người ta
đến cái thiện, cái đẹp.
- Nếu không có lí tưởng, con người sẽ sống mà không có mục đích, lãng phí thời
gian vào những điều vô bổ, dễ sa vào những hành động tội lỗi.
- Cần phân biệt đâu là lí tưởng cao đẹp, tích cực đâu là những dục vọng tầm thường,
những ham muốn phi nhân tính ảnh hưởng đến cộng đồng.
4. Nhận thức của bản thân
- Cần có thái độ lên án những người sống không có lí tưởng để họ tự nhận thức lại
bản thân, tự xác định mục đích sống.
- Mặt khác, cần biết trân trọng những người có lí tưởng sống tích cực, lấy đó làm tấm
gương để tự hoàn thiện mình.
- Bản thân cần phải tự xác định đâu mới thực sự là lí tưởng sống tích cực, lấy đó làm
kim chỉ nam để thực hiện mọi công việc, có như vậy cuộc sống mới có ý nghĩa.
- “Tuổi trẻ không có lí tưởng giống như buổi sáng không có mặt trời” (Bê – lin - ski),
nghĩa là lí tưởng sống là yếu tố tất yếu phải có trong mỗi người trẻ, không có lí tưởng
sống sẽ không có cuộc sống thực sự. III. Kết bài
- Nêu nhận định chung về vấn đề lí tưởng sống của mỗi người.
- Mỗi người cần xác định cho mình một lí tưởng sống tích cực để cuộc sống có ý nghĩa hơn.
Lời giải chi tiết:
Nhà văn Nga Lép Tôn-xtôi từng nói: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí
tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không
có cuộc sống”. Câu nói của “Con sư tử” khổng lồ trong nền văn học Nga là một bài
học lớn về vai trò của lí tưởng trong cuộc sống con người.
Lí tưởng, đó là mục đích cao nhất, tốt đẹp nhất mà con người phấn đấu để đạt tới,
đó là niềm tin, là điều con người tôn thờ, khao khát. Có một niềm tin vững chắc vào
lí tưởng, con người sống trong những niềm vui tột cùng như nhà thơ Tố Hữu từng hân hoan:
“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim”
(Từ ấy - Tố Hữu)
Tố Hữu cũng như bao thanh niên Việt Nam yêu nước trong những tháng năm đất
nước bị đô hộ, lí tưởng của nhà thơ là lí tưởng cộng sản, lí tưởng cách mạng, sống
và chiến đấu vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Hôm nay
đây, khi nước nhà đã trọn niềm vui độc lập, lí tưởng của mỗi cá nhân rất khác nhau
song đều chung nhau ở khát khao được khẳng định bản thân, được đóng góp cho
gia đình và cộng đồng xã hội.
Trong câu nói của nhà văn Lép Tôn-xtôi chứa đựng những tư tường có tính chất kim
chỉ nam cho vấn đề lí tưởng sống của mỗi con người. “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ
đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có
phương hướng thì không có cuộc sống”.
Cuộc sống con người nhiều khó khăn, gian nan và vất vả. Nếu không có ánh sáng
soi đường, không có sức mạnh cổ vũ, tiếp sức thì nhiều người đã gục ngã, bỏ cuộc.
Vậy đâu là ánh sáng và sức mạnh của con người? Đó là lí tưởng. “Lí tưởng là ngọn
đèn chỉ đường” vì nó chỉ cho con người con đường họ phải đi để đạt được mục đích,
và đó là con đường sáng - con đường thiện. “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường” còn
bởi nó tạo ra động lực, thúc đẩy, động viên con người hành động để đạt được mục
đích. Con người sống có lí tưởng luôn biết rõ con đường mình phải đi, không bị cám
dỗ, níu kéo bời những lợi ích tầm thường, hèn kém: “Không có lí tưởng thì không có
phương hướng kiên định". Trong tình cảnh nước nhà có giặc ngoại xâm, lí tưởng của
con người Việt Nam là giết giặc cứu nước, lí tưởng ấy soi rọi con đường mỗi người
dân nước Nam đang đi, họ hiểu rõ “Thà làm ma nước Nam còn hơn làm vương đất
Bắc” (Trần Bình Trọng) và “Thanh niên Việt Nam chỉ có một con đường duy nhất là
làm cách mạng chứ không còn con đường nào khác” (Lí Tự Trọng). Người sống
không có lí tưởng luôn bị dao động, không ổn định về lập trường, là đề tài bàn tán,
chê bai của dư luận. Đó là trường hợp của những kẻ bán nước hại dân trước Cách
mạng tháng Tám - 1945. Nhiều kẻ đã quy hàng thực dân Pháp nhưng khi Pháp hai
lần bán nước ta cho Nhật thì lại đớn hèn lê gối làm tôi tớ cho Nhật tiếp tục phản bội giống nòi.
Người sống có lí tưởng luôn có sức mạnh để vượt qua muôn vàn gian khó, nguy
hiểm trên đời. Các chiến sĩ cách mạng vì sự nghiệp giải phóng dân tộc mà không nề
hiểm nguy, họ sống thiếu thốn, nghèo khó, lam lũ, lẩn trốn sự truy đuổi kẻ thù, thậm
chí phải chịu lao tù, tra tấn “điện giật, dùi đâm”, “dao cắt”, bị bỏ đói,... Nhưng tất cả
mọi thử thách dù nhọc nhằn gian khổ đến đâu đều không quật ngã được ý chí sắt
đá, sự kiên cường bất khuất của những con người được tôi rèn bằng lí tưởng cách
mạng. Vậy nếu như con người sống mà không có lí tưởng? Khi ấy, điều đó đồng
nghĩa với việc “không có phương hướng thì không có cuộc sống”. Gọi là cuộc sống
sao được nếu như những vị anh hùng của thời đại chấp nhận “đốt cháy những gì
mình đã tôn thờ và tôn thờ những gì mình đã đốt cháy”, phản bội lí tưởng, phản bội
niềm tin để quay lưng với lợi ích dân tộc, chấp nhận cuộc đời nhung lụa trong tư thế
cúi đầu đầy tủi nhục? Cũng chẳng thể gọi là cuộc sống nếu như mục đích của đời
người trở thành một chiếc chong chóng đặt xuôi chiều con gió, bởi khi ấy, bạn đã trở
thành một thứ đồ chơi trong tay kẻ khác.
Lí tưởng cao đẹp là phương hướng nhưng đồng thời đó còn là động lực giúp nhiều
bạn trẻ hiện nay vượt qua những khó khăn, cám dỗ của cuộc sống hiện đại để học
tốt, sống tốt. Sống không lí tưởng, gặp khó khăn sẽ mau chóng nản chí, bỏ cuộc dù
đó chỉ là một cơn buồn ngủ lúc canh khuya học bài. Thế hệ thanh niên chúng ta
ngày nay đang cần lắm những con đường sáng, những sức mạnh diệu kì để vượt
qua khó khăn của thế hệ. Vì vậy, việc tự xây dựng cho mình một lí tưởng cao đẹp là
điều ai cũng cần làm và phải làm ngay, làm gấp. Luyện tập 3
Trả lời câu hỏi Luyện tập 3 trang 9 SGK GDCD 9 Kết nối tri thức
Em hãy nhận xét về việc làm của thanh niên trong các bức ảnh dưới đây và nêu ý
nghĩa của những việc làm đó
Phương pháp giải:
Quan sát kĩ các hình ảnh và hoàn thành bài tập
Lời giải chi tiết: Hình ảnh Việc làm Ý nghĩa 1
Tham gia Hành trình Thanh Nâng cao hiểu biết về khởi nghiệp, phát
niên khởi nghiệp năm 2023 triển các dự án khởi nghiệp nhằm góp
phần phát triển nền kinh tế của quốc gia 2
Tham gia vào hàng ngũ Bảo vệ chủ quyền biển đảo của dân
của Quân đội nhân dân tộc, gìn giữ lãnh thổ và an ninh cho
Việt Nam, canh giữ vùng quốc gia
biển đảo dân tộc 3
Tham gia vào đội thanh Góp phần vào việc bảo vệ môi trường,
niên tình nguyện vệ sinh cảnh quan thiên nhiên
môi trường công cộng 4
Tham gia các cuộc thi sáng Trau dồi kiến thức, kinh nghiệm khoa tạo mô hình robocon
học thực tế góp phần vào sự thành
công của khoa học công nghệ nước nhà Luyện tập 4
Trả lời câu hỏi Luyện tập 4 trang 9 SGK GDCD 9 Kết nối tri thức
Em hãy kể về một tấm gương thanh niên Việt Nam tiêu biểu trong hoạt động học
tập/ nghiên cứu khoa học/ khởi nghiệp/ thiện nguyện… và rút ra bài học cho bản thân
Phương pháp giải:
Em tham khảo thêm trên sách báo, internet
Lời giải chi tiết:
Câu chuyện về Nguyễn Hà Đông
Nguyễn Hà Đông sinh năm 1985 tại Hà Nội. Anh bắt đầu sự nghiệp lập trình từ khi
còn rất trẻ và sớm tỏ ra đam mê với việc phát triển game. Sau khi tốt nghiệp Đại học
Bách Khoa Hà Nội, Hà Đông làm việc cho một công ty phần mềm trước khi quyết
định tự mình phát triển các trò chơi di động.
Flappy Bird, trò chơi nổi tiếng của anh, được phát hành vào tháng 5 năm 2013. Ban
đầu, trò chơi này không được chú ý nhiều, nhưng đến đầu năm 2014, nó bất ngờ trở
thành hiện tượng toàn cầu. Flappy Bird nhanh chóng leo lên vị trí đầu bảng xếp hạng
ứng dụng trên App Store và Google Play, thu hút hàng triệu lượt tải về và chơi mỗi
ngày. Thành công của Flappy Bird đã mang lại cho Hà Đông thu nhập ước tính hàng
chục nghìn đô la mỗi ngày từ quảng cáo.
Tuy nhiên, đối mặt với áp lực và sự chú ý quá mức từ công chúng, Nguyễn Hà Đông
đã quyết định gỡ bỏ Flappy Bird khỏi các cửa hàng ứng dụng vào tháng 2 năm
2014. Quyết định này gây ra nhiều tranh cãi, nhưng anh đã giải thích rằng anh muốn
bảo vệ cuộc sống cá nhân và giữ gìn sức khỏe tâm lý của mình.
Bài học rút ra
- Đam mê và kiên trì: Thành công của Nguyễn Hà Đông đến từ niềm đam mê mãnh
liệt và sự kiên trì trong công việc. Anh đã dành nhiều năm nghiên cứu và phát triển
trước khi tạo ra Flappy Bird. Điều này cho thấy sự kiên trì là yếu tố quan trọng trong
việc đạt được thành công.
- Sáng tạo và đơn giản hóa: Flappy Bird không phải là một trò chơi phức tạp, nhưng
chính sự đơn giản và dễ tiếp cận của nó đã thu hút được hàng triệu người chơi.
Sáng tạo không nhất thiết phải phức tạp, mà đôi khi chỉ cần đơn giản và thú vị.
- Bảo vệ sức khỏe tinh thần: Quyết định gỡ bỏ Flappy Bird của Hà Đông nhắc nhở
chúng ta về tầm quan trọng của việc bảo vệ sức khỏe tinh thần. Thành công không
nên đánh đổi bằng sự căng thẳng và áp lực quá mức.
- Dũng cảm đối mặt với dư luận: Quyết định của Hà Đông đã gây ra nhiều ý kiến trái
chiều, nhưng anh đã dũng cảm đối mặt và giữ vững quyết định của mình. Điều này
cho thấy sự kiên định và khả năng đối mặt với dư luận là cần thiết trong cuộc sống và công việc.
Nguyễn Hà Đông là một tấm gương sáng về sự nỗ lực, sáng tạo và dũng cảm. Câu
chuyện của anh không chỉ truyền cảm hứng cho các bạn trẻ đam mê công nghệ, mà
còn mang lại những bài học quý giá về cuộc sống và công việc. Luyện tập 5
Trả lời câu hỏi Luyện tập 5 trang 9 SGK GDCD 9 Kết nối tri thức
Dựa vào nhiệm vụ của thanh niên Việt Nam, em hãy xác định nhiệm vụ mà bản thân
phải thực hiện trong học tập và cuộc sống, từ đó xây dựng kế hoạch để thực hiện
những nhiệm vụ đó.
Phương pháp giải:
Em xem lại nhiệm vụ của thanh niên Việt Nam và liên hệ bản thân
Lời giải chi tiết:
Nhiệm vụ của thanh niên Việt Nam ngày nay không chỉ dừng lại ở việc học tập và
làm việc, mà còn bao gồm việc phát triển bản thân toàn diện, đóng góp cho xã hội
và xây dựng đất nước. Dựa vào các nhiệm vụ này, tôi đã xác định những nhiệm vụ
cụ thể mà bản thân cần thực hiện và xây dựng kế hoạch để đạt được những mục tiêu đó.
Nhiệm vụ trong học tập và cuộc sống
1. Học tập và nghiên cứu
- Phát triển kiến thức chuyên môn: Luôn học hỏi và cập nhật kiến thức mới trong lĩnh
vực đang theo đuổi.
- Nâng cao kỹ năng mềm: Rèn luyện các kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, quản lý
thời gian và giải quyết vấn đề.
2. Đóng góp cho cộng đồng
- Tham gia các hoạt động thiện nguyện: Góp phần giúp đỡ những người có hoàn
cảnh khó khăn và tham gia vào các dự án cộng đồng.
- Phát triển tinh thần trách nhiệm xã hội: Tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi
trường, nâng cao nhận thức cộng đồng về các vấn đề xã hội.
3. Phát triển bản thân toàn diện
- Rèn luyện sức khỏe: Duy trì thói quen tập thể dục và có chế độ ăn uống lành mạnh.
- Tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao: Tham gia vào các hoạt động ngoại
khóa để phát triển kỹ năng xã hội và khám phá sở thích cá nhân.
Kế hoạch thực hiện
1. Học tập và nghiên cứu
- Đặt mục tiêu học tập rõ ràng: Xác định các mục tiêu học tập hàng tháng và hàng
năm, ví dụ như đạt điểm cao trong các kỳ thi, hoàn thành các khóa học trực tuyến,
và đọc sách chuyên ngành.
- Tham gia các khóa học và hội thảo: Đăng ký tham gia các khóa học bổ sung kiến
thức và kỹ năng, tham gia các hội thảo, seminar trong lĩnh vực học tập và làm việc.
- Thực hành nghiên cứu: Tích cực tham gia vào các dự án nghiên cứu tại trường
hoặc trong công việc, viết bài báo khoa học và tham gia các cuộc thi nghiên cứu.
2. Đóng góp cho cộng đồng
- Lên kế hoạch tham gia tình nguyện: Đăng ký tham gia các tổ chức thiện nguyện,
lập kế hoạch tham gia các hoạt động tình nguyện ít nhất một lần mỗi tháng.
- Tổ chức các hoạt động cộng đồng: Kêu gọi bạn bè và người thân cùng tham gia
các dự án cộng đồng, chẳng hạn như dọn dẹp môi trường, tổ chức các buổi tuyên
truyền về bảo vệ môi trường.
- Tạo nhóm hỗ trợ học tập: Thành lập hoặc tham gia các nhóm học tập để chia sẻ
kiến thức và giúp đỡ nhau trong học tập.
2. Phát triển bản thân toàn diện
- Lập kế hoạch tập luyện: Thiết lập một lịch tập thể dục hàng ngày hoặc hàng tuần,
tham gia các câu lạc bộ thể thao như bóng đá, bơi lội, yoga.
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Học cách chế biến các món ăn dinh dưỡng,
tránh xa các thực phẩm không lành mạnh.
- Tham gia các hoạt động văn hóa, nghệ thuật: Đăng ký các khóa học về âm nhạc,
hội họa, hoặc tham gia các buổi biểu diễn nghệ thuật để phát triển khả năng sáng
tạo và thưởng thức nghệ thuật. Vận dụng 1
Trả lời câu hỏi Vận dụng 1 trang 9 SGK GDCD 9 Kết nối tri thức
Hãy thiết kế một thông điệp về lí tưởng sống và trang trí ở góc học tập làm mục tiêu phấn đấu của em
Phương pháp giải:
Tham khảo một số ý tưởng trên internet theo từ khóa: lí tưởng sống của thanh niên,
thông điệp về lí tưởng sống của thanh niên
Lời giải chi tiết:
Tham khảo một số ý tưởng trên internet theo từ khóa: lí tưởng sống của thanh niên,
thông điệp về lí tưởng sống của thanh niên