Hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp 6 Chủ đề 7: Tìm hiểu
nghề truyền thống ở Việt Nam Nhiệm vụ 1
Hoạt động 1: Giới thiệu về nghề truyền thống mà em biết. Trả lời:
- Làng nghề tranh khắc gỗ dân gian ở Đông Hồ tại Thuận Thành Bắc Ninh. Sản phẩm: tranh dân gian.
- Nghề nặn tò he tại Phú Xuyên Hà Nội. Sản phẩm: Tò he.
- Nghề làm nón tại làng Chuông Thanh Oai Hà Nội.
- Nghề dệt thổ cẩm tại Mai Châu Hoà Bình. Sản phẩm áo quần. chăn thổ cẩm.
- Nghề chồng chè tại Tân Cương Thái Nguyên. Sản phẩm: chè
- Nghề làm nước mắm tại Phú Quốc, Kiên Giang. Sản phẩm: nước mắm.
Hoạt động 2: Chia sẻ những hiểu biết của em về sản phẩm và những giá trị của
làng nghề truyền thống mang lại. Trả lời:
Làng nghề truyền thống ở Việt Nam rất đa dạng và phong phú. Dẫu cho xã hôị
và thời đại thay đổi những làng nghề truyền thống vẫn được bảo tồn và phát huy
vì nó đem lại bản sắc Việt, là giá trị văn hoá lớn cho Việt Nam. Các làng nghề
đã lưu giữ và phát triển những sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống mang
đậm bản sắc văn hóa dân tộc góp phần làm rạng rỡ văn hóa Việt trong khu vực và trên thế giới. Nhiệm vụ 2
Hoạt động 1: Quan sát tranh và đọc thông tin về hoạt động đặc trưng của hai
làng nghề truyền thông dưới đây: Trả lời:
- Nghề làm gốm: Quy trình tạo ra các sản phẩm làm gốm gồm các đặc trưng:
làm đất ( thấu đất). Tạo hình sản phẩm gốm, trang trí hoa văn, tráng men và nung đốt sản phẩm.
- Nghề làm dệt vải: Quy trình tạo ra các sản phẩm làm dệt vải gồm các đặc
trưng: bật bông tơi, kéo thành sợi dài, xé bông thành chỉ, ngâm màu, phơi khô
và dệt thành những tấm vải.
Hoạt động 2: Mô tả những hoạt động của nghề truyền thống mà em biết. Trả lời:
Những hoạt động của làng nghề truyền thống em biết là:
Làng nghề truyền thống Chằm nón lá An Hiệp, xã An Ninh Đông, huyện Đức
Hòa, tỉnh Long An. Nghề Chằm nón lá đã xuất hiện từ lâu đời và gắn liền với
đời sống văn hóa của nhân dân ấp An Hiệp
Tranh thêu Hữu Hạnh có mặt rất sớm ở Đà Lạt và được bạn bè thế giới ngưỡng
mộ, đón nhận, đã có mặt ở nhiều nước như: Nhật, Pháp, Đức, Mỹ, Úc, Anh, Na Uy, Hàn Quốc…
Khôi phục, bảo tồn và phát triển nghề dệt thổ cẩm của đồng bào dân tộc S’Tiêng
– Bình Phước không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội, mà còn góp phần
vào việc gìn giữ bản sắc văn hóa, nét độc đáo riêng của đồng bào dân tộc S’Tiêng.
Hoạt động 3: Kể tên một số dụng cụ làng nghề truyền thống và chia sẻ cách sử dụng chúng an toàn. Trả lời:
Một số dụng cụ làng nghề truyền thống là máy dệt, khung cửi, búa, kìm, thủ
công bằng tay,… Để sử dụng chúng một cách an toàn phải biết cách dùng của
nó. Bên cạnh đó phải chú ý sử dụng đồ bảo hộ. Nhiệm vụ 3
Hoạt động 1: Thực hiện phỏng vấn nghệ nhân và người làm nghề truyền thống
lâu năm ở địa phương em.
● Tình cảm của họ đối với nghề (tự hào, đam mê,…)
● Yêu cầu về phẩm chất và năng lực đối với nghề (trách nhiệm, khéo léo, kiên nhẫn,…)
● Những việc làm học sinh cẩn rèn luyện để tiếp nối cha ông giữ gìn nghề truyền thống. Trả lời:
Học sinh lựa chọn phỏng vấn nghệ nhân theo hướng dẫn.
● Tình cảm của họ đối với nghề (tự hào, đam mê,…)
● Yêu cầu về phẩm chất và năng lực đối với nghề (trách nhiệm, khéo léo, kiên nhẫn,…)
● Những việc làm học sinh cần rèn luyện để tiếp nối cha ông giữ gìn nghề truyền thống.
Hoạt động 2: Chia sẻ nội dung phỏng vấn nghệ nhân với bạn bè và thầy cô. Trả lời:
Phỏng vấn “người giữ lửa” của làng gốm Bát Tràng – nghệ nhân Trần Văn Độ.
Nghệ nhân từng tâm sự ông chỉ quan tâm đến làng nghề gốm và văn hóa truyền
thống thể hiện qua các sản phẩm gốm. Và đó là lý do khiến ông lựa chọn con
đường “tìm lại ký ức” qua các sản phẩm gốm cổ. Ông miệt mài nghiên cứu
không kể ngày đêm. Người ta thường nói làm lao động, đến chạng vạng tối là
nghỉ ngơi nhưng khi ông dừng công việc tay chân là lúc ông để trí óc làm việc.
Suy nghĩ miên man về cách phục chế men cổ, tạo đường nét tinh xảo cho các
sản phẩm và “phủ màu thời gian” cho các sản phẩm mà ông được tín nhiệm
phục dựng. Bây giờ, người ta gọi ông là “Vua men gốm”, là người thổi hồn vào
gốm, là tài hoa giữ hồn gốm… nhưng ông vẫn chỉ đau đáu với nghề, với nghiệp
thổi hồn vào đất vô tri vô giác. Những tác phẩm của ông luôn được treo ở những
nơi trang trọng. Ví như tác phẩm tượng Phật Hoàng Trần Nhân Tông đã được
đặt tại bảo điện tinh hoa của Trường đại học Harvard (Hoa Kỳ), ví như 60 tác
phẩm mang dòng gốm Lý-Trần-Lê được tổ chức trưng bày tại Văn Miếu - Quốc
Tử Giám và TP Hà Nội đã làm quà tặng cho nhân dân và chiến sĩ biển đảo
Trường Sa đang làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo Việt Nam. Đấy là còn
chưa kể, đã nhiều lần, các sản phẩm của ông theo các nguyên thủ quốc gia ra
nước ngoài, làm quà tặng cho các bạn quốc tế. Nhiệm vụ 4
Hoạt động 1: Em có đồng ý với ý kiến sau của K. không? Vì sao? Trả lời:
Em hoàn toàn đồng ý với ý kiến của K. Bởi vì chỉ có sự yêu thích và tâm huyết
với nghề mới giữ được làm nghề truyền thống, làm bất cứ công việc nào lâu dài.
Hoạt động 2: Xác định và rèn luyện những phẩm chất, năng lực phù hợp với
nghề truyền thống em yêu thích theo gợi ý: Trả lời: Học sinh tự đánh giá.
Hoạt động 3: Theo em tuân thủ kỉ luật lao động có ý nghĩa như thế nào trong
việc đảm bảo an toàn lao động? Trả lời:
Ý nghĩa của kỷ luật lao động: Việc tuân thủ kỷ luật lao động có ý nghĩa cả về
mặt kinh tế, chính trị và xã hội, cụ thể:
● Thông qua việc duy trì kỷ luật lao động, người sử dụng lao động có thể
bố trí sắp xếp lao động một cách hợp lý để ổn định sản xuất, ổn định đời
sống người lao động và trật tự xã hội nói chung.
● Nếu xác định được nội dung hợp lý, kỷ luật lao động còn là một nhân tố
quan trọng để tăng năng suất lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm, tiết kiệm nguyên vật liệu
● Tuân thủ kỷ luật lao động, người lao động có thể tự rèn luyện để trở thành
người công nhân của xã hội hiện đại, có tác phong công nghiệp, là cơ sở
để họ đấu tranh với những tiêu cực trong lao động sản xuất.
● Trật tự, nề nếp của một doanh nghiệp và ý thức tuân thủ kỷ luật của người
lao động là những yếu tố cơ bản để duy trì quan hệ lao động ổn định, hài
hòa. Đó cũng là điều kiện để thu hút vốn đầu tư nước ngoài, xuất khẩu lao
động, giúp cho người lao động không bị bỡ ngỡ khi làm việc trong các điều kiện khác biệt. Nhiệm vụ 5
Hoạt động 1: Chỉ ra ý nghĩa, tác dụng của những việc làm dưới đây đối với
việc giữ gìn các nghề truyền thống. Trả lời:
Ý nghĩa và tác dụng của những việc làm trên là:
● Truyền lại nghề truyền thống cho các thế hệ nối tiếp: giúp duy trì và lưu
giữ những giá trị văn hoá truyền thống không bị mai một.
● Khuyến khích cộng đồng trong nước sử dụng làng nghề truyền thống: bảo
vệ và gìn giữ giá trị văn hoá dân tộc.
● Giới thiệu sản phẩm truyền thống tới nhiều nước trên thế giới: giúp quảng
bá những nét văn hoá của dân tộc với thế giới.
Hoạt động 2: Em hãy lựa chọn bổ sung những việc làm khác để gìn giữ làng nghề truyền thống. Trả lời:
● Quảng bá du lịch gắn với các làng nghề.
● Cập nhật yếu tố hiện đại quy trình chuẩn trong đào tạo nguồn nhân lực
tham gia lao động các nghề truyền thống.
● Trang bị thêm cơ sở vật chất, máy móc hiện đại khi làm nghề truyền thống.
● Giới thiệu sản phẩm truyền thống ra nhiều nước trên thế giới.
● Hướng nghiệp cho HS phổ thông về nghề truyền thống.
Hoạt động 3: Lựa chọn một hình thức phù hợp với em để thực hiện trách nhiệm
giữ gìn nghề truyền thống. Trả lời:
● Em tham gia các hoạt động trải nghiệm làm sản phẩm truyền thống.
● Giới thiệu đến bạn bè về làm nghề truyền thống ở địa phương em. Nhiệm vụ 6
Hoạt động 1: Làm quạt giấy theo hướng dẫn sau: Trả lời:
Học sinh thực hiện làm quạt giấy theo hướng dẫn.
Hoạt động 2: Lựa chọn và làm thêm một sản phẩm nghề truyền thống mà em
yêu thích theo gợi ý sau: Trả lời: Nhiệm vụ 7
Hoạt động 1: Làm tờ rơi quảng bá sản phẩm của nghề truyền thống Trả lời:
Học sinh tự thiết kế tờ rơi quảng bá sản phẩm của nghề truyền thống.
Hoạt động 2: Tập tuyên truyền, quảng bá nghề truyền thống. Trả lời:
● Em có thể tập tuyên truyền bằng cách giới thiệu cho bạn bè.
● Tham gia các hoạt động để quảng bá hình ảnh làng nghề truyền thống. Nhiệm vụ 8
Hoạt động 1: Chia sẻ về những thuận lợi và khó khăn khi thực hiện các hoạt
động trong chủ đề này. Trả lời:
● Thuận lợi: em biết được công dụng và ý nghĩa của việc gìn giữ các làng nghề truyền thống.
● Khó khăn: Hiện nay nhiều người trẻ quên dần những làng nghề truyền thống.
Hoạt động 2: Với mỗi nội dung đánh giá sau đây, hãy xác định một mức độ phù hợp nhất với em. Trả lời:
● Thực hiện tốt: 1,2,3,4
● Thực hiện chưa tốt: 4,5 ● Chưa thực hiện: 6