Giải KHTN Lớp 6 Bài 1: Giới thiệu về Khoa học tự nhiên | Cánh diều

Lý thuyết Giới thiệu về Khoa học tự nhiên
*Thế nào là khoa học tự nhiên?
- Khoa học tự nhiên nghiên cứu các sự vật, hiện tượng của thế giới tự nhiên và ảnh
hưởng của thế giới tự nhiên đến cuộc sống của con người.
- Những người chuyên nghiên cứu khoa học tự nhiên là các nhà khoa học trong lĩnh vực khoa học tự nhiên.
- Phương pháp nghiên cứu chúng là tìm hiểu để khám phá những điều mà con người
chưa biết về thế giới tự nhiên, hình thành tri thức khoa học.
*Vai trò của khoa học tự nhiên trong cuộc sống - Bảo vệ môi trường.
- Cung cấp thông tin và nâng cao hiểu biết của con người.
- Mở rộng sản xuất và phát triển kinh tế.
- Bảo vệ sức khỏe và cuộc sống của con người.
* Các lĩnh vực chính của khoa học tự nhiên
Khoa học tự nhiên bao gồm rất nhiều lĩnh vực:
- Vật lí học: nghiên cứu về chuyển động, lực và năng lượng.
- Hóa học: nghiên cứu các chất và sự biến đổi của chúng.
- Sinh học: nghiên cứu về vật sống.
- Khoa học Trái Đất: nghiên cứu về cấu tạo của Trái Đất và bầu khí quyển bao quanh nó.
- Thiên văn học: nghiên cứu về các thiên thể. Ví dụ:
+ Vật lý học: bay bằng khinh khí cầu, phẫu thuật mắt bằng tia laser…
+ Hóa học: Dùng axit HF vẽ lên thủy tinh; chữa cháy xăng dầu bằng cát…
+ Sinh học: mô hình trồng nấm tiên tiến, lai tạo giống cây trồng cho năng suất cao…
I. Thế nào là Khoa học tự nhiên
❓ Hãy quan sát hình 1.1 và cho biết những hoạt động nào là hoạt động nghiên
cứu khoa học tự nhiên. Trả lời
Những hoạt động nghiên cứu khoa học tự nhiên là: a, b, g
Luyện tập KHTN 6 trang 5
❓ Hãy tìm thêm những hoạt động được coi là nghiên cứu khoa học tự nhiên và hoạt
động không phải nghiên cứu khoa học tự nhiên Trả lời
- Những hoạt động được coi là nghiên cứu khoa học tự nhiên: 
Nghiên cứu xử lý rác thải, ô nhiễm nước 
Nghiên cứu, tìm ra vacxin phòng Covid - 19 
Khám phá các thành phần trong lớp vỏ trái đất 
Nghiên cứu sự sống trên các hành tinh khác 
Nghiên cứu sự biến đổi chất trong tự nhiên 
Hoạt động tìm ra giải pháp cải thiện tình trạng bạo lực học đường
- Những hoạt động không phải nghiên cứu khoa học tự nhiên:  Trồng cây gây rừng 
Các hoạt động thường ngày như: ăn uống, ca hát, nhảy múa, tập thể dục thể thao 
Hoạt động phát minh ra bẫy chuột 
Đánh bắt, nuôi trồng thủy - hải sản
II. Vai trò của khoa học tự nhiên trong cuộc sống
Quan sát trả lời câu hỏi hoặc thảo luận KHTN 6 trang 6
❓ Hãy quan sát hình 1.2 và cho biết khoa học tự nhiên có vai trò như thế nào trong
cuộc sống của con người. Cho ví dụ minh họa. Trả lời
- Vai trò của khoa học tự nhiên:
Khoa học tự nhiên có vai trò quan trọng ở hầu hết các lĩnh vực trong cuộc sống con
người. KHTN có vai trò cung cấp thông tin mới và nâng cao sự hiểu biết. Đồng thời,
góp phần mở rộng sản xuất và phát triển kinh tế, bảo vệ sức khỏe và cuộc sống con
người, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. - Ví dụ minh họa:
+ Nghiên cứu xử lí ô nhiễm nguồn nước giúp bảo vệ môi trường
+ Tìm hiểu và phát minh ra tuabin tạo ra điện gió
+ Phát hiện và tìm hiểu phương thức sinh sản ở thực vật giúp tăng năng suất cây trồng
Luyện tập KHTN 6 trang 6
❓ Hãy tìm các hoạt động nghiên cứu khoa học tự nhiên đem lại lợi ích cho cuộc sống
của con người theo gợi ý trong bảng 1.1 Vai trò của
Cung cấp thông tin Mở rộng sản Bảo vệ sức khỏe Bảo vệ môi khoa học tự
và nâng cao hiểu xuất và phát và cuộc sống trường nhiên
biết của con người triển kinh tế của con người Hoạt động - Nghiên cứu
nghiên cứu xử lí ô nhiễm ? ? ? KHTN nước Trả lời Vai trò Bảo vệ sức
Bảo vệ Cung cấp thông tin Mở rộng sản xuất của khoa khỏe và cuộc môi
và nâng cao hiểu và phát triển kinh học tự sống của con
trường biết của con người tế nhiên người Hoạt
- Nghiên - Nghiên cứu, sáng - Sáng chế máy - Nghiên cứu động
cứu xử lí tạo ra điện thoại
móc dựa trên công các loại vacxin nghiên ô nhiễm thông minh nghệ hiện đại giúp cứu nước - Nghiên cứu giảm thiểu sức lao KHTN - Phát minh ra các phương pháp động ứng dụng về giáo phẫu thuật nội
dục, thiên văn học, - Nghiên cứu các soi giúp giảm công nghệ giúp
loại nông sản mang đau, nhanh hồi
người dùng dễ dàng lại năng suất cao sức tìm hiểu, tiếp cận ( dưa hấu không thông tin hạt, cam lai bưởi, giống lúa chịu hạn...)
III. Các lĩnh vực chủ yếu của khoa học tự nhiên
Quan sát trả lời câu hỏi hoặc thảo luận KHTN 6 trang 7
❓ Quan sát hình 1.3 và cho biết đối tượng nghiên cứu của từng lĩnh vực thuộc khoa học tự nhiên. Trả lời
a. Các sinh vật và sự sống trên Trái Đất
b. Vũ trụ, hành tinh và các ngôi sao c. Trái Đất
d. Các loại vật chất, năng lượng và sự vận động của chúng
e. Chất và sự biến đổi chất
Luyện tập KHTN 6 trang 6
❓ Hãy lấy ví dụ nghiên cứu của các lĩnh vực khoa học tự nhiên, theo gợi ý trong bảng 1.2
Các lĩnh vực chủ yếu của Vật Hóa Sinh Thiên văn Khoa học Trái KHTN lí học học học Đất Đối tượng nghiên cứu ? ? ? ? ? Trả lời Các lĩnh Khoa học
vực chủ yếu Vật lí Hóa học Sinh học Thiên văn học Trái Đất của KHTN
Đối tượng Năng Chất và Sự biến đổi gen Nghiên cứu về sự Tìm hiểu
lượng sự biến và ứng dụng
hình thành và phát cấu phần
trong trồng trọt, triển của các hành của Trái nghiên cứu điện đổi chất chăn nuôi tinh khác Đất
IV. Vật sống và vật không sống
Quan sát trả lời câu hỏi hoặc thảo luận KHTN 6 trang 9
❓ Hãy quan sát hình 1.4 và nêu tên những vật sống, vật không sống Trả lời
- Vật sống: con cá, con chim, mầm cây, con sứa
- Vật không sống: xe đạp, cái cốc, đôi giày
Quan sát trả lời câu hỏi hoặc thảo luận KHTN 6 trang 10
❓ Quan sát hình 1.5 và cho biết những đặc điểm giúp em nhận biết vật sống Trả lời
Vật sống có những đặc điểm sau: Vật sống lấy các chất cần thiết và loại bỏ chất thải
khỏi cơ thể. Vật sống có khả năng vận động, lớn lên, sinh sản, cảm ứng và chết
Luyện tập KHTN 6 trang 11
❓ Lấy ví dụ về vật sống, vật không sống trong tự nhiên và đánh dấu tích vào những
đặc điểm để nhận biết vật đó là vật sống hay vật không sống theo gợi ý trong bảng 1.3
Đặc điểm nhận biết Xếp loại Vật trong Thu nhận Vật
Loại bỏ Vận Lớn Sinh Cảm Vật tự nhiên chất cần không
chất thải động lên sản ứng sống thiết sống Con gà v v v v v v v ? ? ? ? ? ? ? ? ? Trả lời Vật trong
Đặc điểm nhận biết Xếp loại tự nhiên
Thu nhận Loại bỏ Vận Lớn Sinh Cảm Vật Vật chất cần không
chất thải động lên sản ứng sống thiết sống Con gà v v v v v v v Cái bút v Cây v v v v v v phượng Máy bay v Con người v v v v v v v
Vận dụng KHTN 6 trang 11
❓ Chiếc xe máy nhận "thức ăn" là xăng dầu, thải chất thải là khói, bụi và chuyển động
trong không gian. Vậy xe máy có phải vật sống không? Vì sao? Trả lời
Chiếc xe máy không phải là vật sống vì xe máy không có những đặc điểm sau: sinh
sản, cảm ứng và lớn lên và chết.
Document Outline

• Lý thuyết Giới thiệu về Khoa học tự nhiên
• I. Thế nào là Khoa học tự nhiên
• II. Vai trò của khoa học tự nhiên trong cuộc sống
• III. Các lĩnh vực chủ yếu của khoa học tự nhiên
• IV. Vật sống và vật không sống