Giải Lịch sử 8 Bài 5: Cuộc xung đột Nam - Bắc triều và Trịnh - Nguyễn | Kết nối tri thức
Lịch sử 8 Bài 5: Cuộc xung đột Nam - Bắc triều và Trịnh - Nguyễn. Tài liệu được biên soạn dưới dạng file PDF bao gồm 5 trang tổng hợp các kiến thức chọn lọc giúp các bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao trong kỳ thi sắp tới. Mời các bạn đón xem!
Chủ đề: Chương 3: Việt Nam từ đầu thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII (KNTT)
Môn: Lịch Sử 8
Sách: Kết nối tri thức
Thông tin:
Tác giả:
Thông tin :
Chủ đề:
Chương 3: Việt Nam từ đầu thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII (KNTT)
Môn:
Sách:
Tác giả:
Tài liệu liên quan:
Preview text:
Giải Lịch sử 8 Bài 5: Cuộc xung đột Nam - Bắc triều và Trịnh - Nguyễn
Trả lời câu hỏi Lịch sử 8 Kết nối tri thức Bài 5
1. Sự ra đời Vương triều Mạc
Khai thác tư liệu 1 và thông tin trong mục, hãy trình bày những nét chính về sự
ra đời của Vương triều Mạc. Trả lời:
- Đầu thế kỉ XVI, nhà Lê lâm vào tình trạng khủng hoảng: •
Sự tranh chấp giữa các phe phái phong kiến diễn ra quyết liệt. •
Sản xuất đình đốn, nạn mất mùa thường xuyên diễn ra. •
Ở nhiều nơi, dân chúng nổi dậy chống lại triều đình.
- Trong lúc tình hình đất nước bất ổn, Mạc Đăng Dung đã tiêu diệt các thế lực
đối lập, dần dần thâu tóm mọi quyền hành.
- Năm 1527, Mạc Đăng Dung ép vua Lê nhường ngôi, lập ra triều Mạc, thực
hiện một số chính sách về chính trị, kinh tế, xã hội nhằm ổn định và phát triển đất nước.
2. Xung đột Nam - Bắc triều 1
Câu 1: Hãy giải thích nguyên nhân bùng nổ cuộc xung đột Nam - Bắc triều. Trả lời:
- Nguyên nhân bùng nổ xung đột Nam - Bắc triều: •
Năm 1527, nhà Mạc được thành lập, nhưng một bộ phận quan lại trung
thành với nhà Lê lại ra sức chống đối, nhằm khôi phục lại vương triều Lê. •
Năm 1533, ở vùng Thanh Hóa, nhiều cựu thần của nhà Lê (đứng đầu là
Nguyễn Kim) lấy danh nghĩa “phù Lê diệt Mạc" đưa Lê Duy Ninh lên làm
vua, thiết lập lại vương triều, sử cũ gọi là Nam triều để phân biệt với Bắc
triều (của nhà Mạc ở phía bắc).
=> Từ năm 1533 - 1592, xung đột Nam - Bắc triều xảy ra, chiến trường chính là vùng Thanh Hóa - Nghệ An.
Câu 2: Hãy tóm tắt nét chính về hệ quả của cuộc xung đột Nam - Bắc triều. Trả lời:
Hệ quả của xung đột Nam - Bắc triều: •
Đất nước bị chia cắt trong một thời gian dài (từ năm 1533 đến năm 1592
là khoảng thời gian diễn ra xung đột. Tuy nhiên, năm 1592, sau khi rút khỏi
Thăng Long, nhà Mạc chạy lên Cao Bằng và tiếp tục chiếm cứ, xây dựng
lực lượng của mình tại vùng đất này. Phải đến năm 1677, chính quyền Lê -
Trịnh mới có thể tiêu diệt được hoàn toàn tàn dư của nhà Mạc). •
Làng mạc bị tàn phá; sản xuất nông nghiệp, thủ công nghiệp bị đình trệ;
trao đổi buôn bán giữa các vùng gặp nhiều khó khăn. •
Đời sống nhân dân khốn cùng vì: nạn đói, bị bắt đi lính, đi phu, nhiều gia đình li tán.
3. Xung đột Trịnh - Nguyễn
Câu 1: Khai thác tư liệu 2 và thông tin trong mục, hãy giải thích nguyên nhân
dẫn đến cuộc xung đột Trịnh - Nguyễn. 2 Trả lời:
Nguyên nhân dẫn đến cuộc xung đột Trịnh - Nguyễn: •
Năm 1545, Nguyễn Kim qua đời, hai con trai của ông (là Nguyễn Uông
và Nguyễn Hoàng) còn nhỏ tuổi, nên vua Lê trao toàn bộ binh quyền cho
Trịnh Kiểm. Từ đây, mâu thuẫn giữa hai dòng họ Trịnh - Nguyễn dần bộc
lộ và ngày càng gay gắt. •
Năm 1558, Nguyễn Hoàng, được cử vào trấn thủ vùng Thuận Hóa. Kể từ
đó, họ Nguyễn từng bước xây dựng thế lực và mở rộng dần đất đai về phương Nam. •
Năm 1613, Nguyễn Hoàng mất, con là Nguyễn Phúc Nguyên lên thay, đã
tỏ rõ thái độ đối lập và chấm dứt việc nộp thuế cho họ Trịnh.
=> Đến năm 1627, xung đột Trịnh - Nguyễn bùng nổ và kéo dài đến năm 1672 mới chấm dứt.
Câu 2: Hãy nêu hệ quả của cuộc xung đột Trịnh - Nguyễn.
Giải Luyện tập - Vận dụng Lịch sử 8 Kết nối tri thức Bài 5 Luyện tập 3
Hãy lập và hoàn thành bảng hệ thống (theo gợi ý dưới đây) về các cuộc xung
đột Nam - Bắc triều và Trịnh - Nguyễn. Nội dung
Xung đột Nam - Bắc Triều Xung đột Trịnh - Nguyễn Người đứng đầu Nguyên nhân Thời gian Hệ quả Trả lời: Xung đột Trịnh -
Nội dung Xung đột Nam - Bắc Triều Nguyễn Người - Họ Mạc (Bắc triều) - Họ Trịnh
đứng đầu - Họ Trịnh (Nam triều) - Họ Nguyễn
- Không chấp nhận nhà Mạc, một bộ - Mâu thuẫn, tranh chấp
Nguyên phận quan lại trung thành với nhà Lê quyền lực giữa hai dòng nhân
đã tìm cách khôi phục lại vương họ Trịnh - Nguyễn. triều. - Từ năm 1627 đến năm
Thời gian - Từ năm 1533 đến năm 1592 1672 - Tiêu cực:
+ Đất nước bị chia cắt.
- Đất nước bị chia cắt. + Hình thành cục diện Hệ quả - Kinh tế bị tàn phá. “một cung vua, hai phủ
- Đời sống nhân dân cực khổ. chúa”. + Kinh tế bị tàn phá. 4
+ Đời sống nhân dân cực khổ. - Tích cực:
+ Mở rộng lãnh thổ về phía Nam
+ Thực thi chủ quyền ở quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Vận dụng 1
Giả sử là một người dân sống ở thế kỉ XVI - XVII, em hãy đưa ra ít nhất một lí
do phản đối các cuộc xung đột Nam - Bắc triều và Trịnh - Nguyễn. Trả lời:
(*) Tham khảo lý do phản đối: xung đột kéo dài giữa các tập đoàn phong kiến
sẽ làm suy kiệt sức người, sức của; tàn phá đồng ruộng, xóm làng; giết hại nhiều
người dân vô tội; chia cắt đất nước và làm ảnh hưởng đến sự phát triển chung
của quốc gia - dân tộc. Vận dụng 2
Tìm hiểu thông tin từ sách, báo, internet về di tích Lũy Thầy và sông Gianh
(Quảng Bình), hãy viết đoạn văn ngắn (khoảng 7 - 10 dòng) về cuộc xung đột Trịnh - Nguyễn. 5