Soạn Sử 7 Bài 7: Các thành tựu văn hóa chủ yếu của Trung
Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX
Câu hỏi Mở đầu Lịch sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 7
Trên nền tảng những thành tựu rực rỡ của văn hóa thời cổ đại, từ thế kỉ VII đến
thế kỉ XIX, văn hóa Tung Quốc tiếp tục phát triển và đạt đến đỉnh cao trên
nhiều lĩnh vực. Vậy đó là những thành tựu gì? Trên những lĩnh vực nào? Thành
tựu nào có ảnh hưởng tới sự phát triển của văn minh nhân loại? Trả lời:
- Từ thế kỉ VII đến thế kỉ XIX, văn hóa Trung Quốc tiếp tục phát triển và đạt
đến đỉnh cao trên nhiều lĩnh vực như: Tôn giáo, văn học, sử học, kiến trúc, điêu khắc, hội họa.
- Nhiều thành tựu văn hóa của Trung Quốc đã có ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự
phát triển của văn minh nhân loại.
Giải câu hỏi nội dung bài học Lịch sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 7 1. Nho giáo
Nêu những nội dung cơ bản của Nho giáo. Vì sao Nho giáo lại trở thành hệ tư
tưởng và đạo đức của giai cấp phong kiến Trung Quốc? Trả lời:
Nội dung cơ bản của Nho giáo:
● Chủ trương dùng đạo đức để cai trị và duy trì tôn ti trật tự xã hội.
● Nho giáo chủ trương duy trì kỉ cương xã hội trên cơ sở phải tuân theo Tam cương, Ngũ thường
● Phụ nữ phải tuân theo Tam tòng, Tứ đức
● Từ thời Đường trở đi, việc tổ chức các khoa thi đều lấy nội dung trong
sách Nho giáo để làm đề thi.
Nho giáo trở thành hệ tư tưởng và đạo đức của giai cấp phong kiến Trung Quốc
vì các triều đại phong kiến Trung Quốc đều chú trọng củng cố quyền lực tối cao
của nhà vua và dòng họ. Đồng thời củng cố bộ máy chính quyền làm sao với tay
xuống tận các địa phương. Đi liền với những chính sách này, các triều đại
phong kiến cần có một hệ tư tưởng đi kèm. Nho giáo bao gồm các quan niệm về
quan hệ vua – tôi, cha – con, chồng vợ là giường mối, kỉ cương đạo đức phong
kiến. Nho giáo mặc dù sau này có ít nhiều thay đổi qua các thời đại nhưng vẫn
là công cụ tinh thần để bảo vệ chế độ phong kiến… => Nho giáo trở thành hệ tư
tưởng thống trị trong xã hội phong kiến Trung Quốc bởi nó là công cụ sắc bén
phục vụ cho nhà nước phong kiến tập quyền.
2. Văn học, sử học
● Hãy kể tên ba tác giả tiêu biểu của thơ đường và “tứ đại danh tác” của văn học Trung Quốc.
● Hãy nêu các thành tựu tiêu biểu của sử học Trung Quốc thời phong kiến. Trả lời:
● Ba tác giả tiêu biểu của thơ Đường: Lý Bạch, Đỗ Phủ, Bạch Cư Dị
● Tứ đại danh tác của Trung Quốc gồm: Thủy Hử (Thi Nại Am), Tam quốc
diễn nghĩa (La Quán Trung), Tây Du Kí (Ngô Thừa Ân), Hồng lâu mộng (Tào Tuyết Cần)
● Các thành tựu sử học tiêu biểu của Trung Quốc: Sử kí của Tư Mã Thiên,
Hán thư, Đường thư, Tống sử, Minh sử,...
3. Kiến trúc, điêu khắc, hội họa
Kể tên các thành tựu tiêu biểu của nghệ thuật Trung Quốc thời phong kiến và
nêu nhận xét của em về những thành tựu đó. Quan sát thêm các tư liệu 7.2 và
7.3 cho câu trả lời của em. Trả lời:
Các thành tựu tiêu biểu của nghệ thuật Trung Quốc thời phong kiến:
- Về kiến trúc có 3 loại hình kiến trúc:
● Kiến trúc cung điện, với các công trình tiêu biểu là: Tử Cấm Thành; Di
Hòa Viên; Viên Minh Viên…
● Kiến trúc tôn giáo, với các công trình tiêu biểu là: chùa Thiên Ninh, chùa Thiếu Lâm…
● Kiến trúc lăng tẩm, với công trình nổi tiếng là: Thập Tam lăng.
- Nghệ thuật điêu khắc phong phú về đề tài và chất liệu, trong đó phải kể đến
tượng Phật nghìn mắt, nghìn tay và tượng Phật trên núi Lạc Sơn.
- Về hội họa: nổi tiếng nhất là tranh thủy mặc (tranh vẽ bằng mực tàu)
* Nhận xét: Nghệ thuật của Trung Quốc thời kì phong kiến đã đạt đến trình độ
đỉnh cao, với phong cách độc đáo cả về kiến trúc, điêu khắc và hội họa
Giải Luyện tập - Vận dụng Lịch sử 7 Bài 7 trang 32 Luyện tập
Lập và hoàn thành bảng thống kê các thành tựu văn hóa chủ yếu của Trung
Quốc theo mẫu dưới đây: Lĩnh vực Thành tựu Nhận xét ? ? ? Trả lời: Lĩnh vực Thành tựu Nhận xét Nho giáo
- Trở thành hệ tư tưởng và đạo - Là hệ tư tưởng chính thống,
đức của giai cấp phong kiến
chi phối xã hội Trung Quốc thời phong kiến
- Góp phần thúc đẩy sự phát
triển của văn hóa Trung Quốc - Có ảnh hưởng sâu sắc tới
trên nhiều lĩnh vực khác, ví dụ: nhiều quốc gia khác, như: khoa cử, văn học… Việt Nam, Nhật Bản…
Văn học, sử - Văn học đạt được nhiều thành - Văn học, sử học phát triển học
tựu ở các thể loại: thơ, từ, phú, mạnh mẽ, có đóng góp lớn kịch, tiểu thuyết.
cho nền văn minh nhân loại.
- Sử học phát triển, có nhiều bộ - Có ảnh hưởng đến sự phát
sử lớn, như: Hán thư, Đường triển văn hóa của nhiều quốc
thư, Tống sử, Minh sử… gia như: Việt Nam, Nhật
Bản… (ví dụ: hệ thống điển
tích, điển cố văn học; cách ghi chép sử…). Nghệ thuật
- Nghệ thuật kiến trúc phát - Nghệ thuật của Trung Quốc
triển ở cả 3 loại hình: kiến trúc thời kì phong kiến đã đạt đến
cung điện, kiến trúc tôn giáo và trình độ đỉnh cao, với phong kiến trúc lăng tẩm
cách độc đáo cả về kiến trúc,
điêu khắc và hội họa.
- Nghệ thuật điêu khắc phong
phú về đề tài và chất liệu.
- Có đóng góp lớn cho nền văn minh nhân loại.
- Nghệ thuật hội họa nổi tiếng
nhất là tranh thủy mặc. Vận dụng
Em hãy tìm hiểu một số công trình kiến trúc của Trung Quốc thời phong kiến mà em yêu thích. Trả lời:
Một số công trình kiến trúc thời phong kiến của Trung Quốc mà em thích như:
Tử Cấm Thành (còn gọi là Cố Cung) là một cung điện hoàng gia được xây dựng
lần đầu từ năm 1406 đến năm 1420 thời nhà Minh với tổng diện tích là 720.000
mét vuông, tọa lạc tại Đông Thành, Bắc Kinh, Trung Quốc. Ngày nay, nơi đây
là điểm du lịch không thể không đến ở Bắc Kinh.
Vạn lý Trường Thành được xây dựng trong suốt 2.000 năm ở biên giới phía bắc
của Trung Quốc thời phong kiến, với nhiều lớp tường thành song song với nhau.
Tổng chiều dài của Vạn lý Trường Thành là hơn 21.000km, dài hơn một nửa
chu vi Trái đất, với chiều cao trung bình 7,8 mét.
Chùa Thiếu Lâm Tự: Chùa được xây dựng vào năm 495, trong triều đại Bắc
Ngụy. Sau hơn 1.500 năm tồn tại, nơi đây là một trong những ngôi chùa cổ nhất
Trung Quốc. Nó cũng từng nhiều lần bị hủy hoại, và được trùng tu.Chùa nổi
tiếng với với các công trình như Thiên vương điện, Thiên Phật điện, Tàng kinh các, Lập Tuyết đình…