Giải sách Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 11: Thảo luận về ảnh hưởng của tốc độ trong an toàn giao thông

Giải KHTN Lớp 7 Bài 11: Thảo luận về ảnh hưởng của tốc độ
trong an toàn giao thông Phần Mở đầu
Theo em nguyên nhân gây ra tai nạn giao thông đường bộ có phải chủ yếu là do
vi phạm quy định về tốc độ giới hạn không? Trả lời:
Nguyên nhân gây ra tai nạn giao thông đường bộ ngoài do vi phạm quy định về
tốc độ giới hạn, ngoài ra còn có các nguyên nhân khác:
● Người tham gia giao thông không tuân thủ các quy định giao thông, đi
không đúng làn đường, lạng lách, đánh võng.
● Người tham gia giao thông chở hàng quá mức cho phép,... Thảo luận Thảo luận 1
Tại sao phải quy định tốc định tốc độ giới hạn đối với các phương tiện giao
thông khác nhau, trên những cung đường khác nhau? So sánh tốc độ tối đa của
các phương tiện giao thông khác nhau trong bảng và giải thích tại sao có sự
khác biệt giữa các tốc độ này (Xem Hình 11.1) 1 Trả lời:
Phải quy định tốc độ giới hạn đối với các phương tiện giao thông khác nhau,
trên những cung đường khác nhau nhằm đảm bảo an toàn cho người điều khiển
phương tiện giao thông cũng như người tham gia giao thông.
So sánh tốc độ tối đa của các phương tiện giao thông khác nhau trong bảng:
● Ô tô chở người đến 30 chỗ ngồi (trừ ô tô buýt); ô tô có trọng tải đến 3,5
tấn có tốc độ tối đa là 80 km/h
● Ô tô chở người trên 30 chỗ ngồi (trừ ô tô buýt); ô tô có trọng tải trên 3,5
tấn có tốc độ tối đa là 70 km/h
● Ô tô buýt; ô tô đầu kéo; ô tô chuyên dụng và xe mô tô có tốc độ tối đa là 60 km/h
● Ô tô kéo xe khác; xe gắn máy (< 50 cm3) có tốc độ tối đa là 50 km/h Nhận xét:
+ Tốc độ tối đa của xe ô tô chở người trên 30 chỗ (trừ xe buýt); ô tô tải có trọng
tải trên 3,5 tấn nhỏ hơn tốc độ tối đa xe ô tô chở người đến 30 chỗ (trừ xe buýt);
ô tô tải có trọng tải nhỏ hơn hoặc bằng 3,5 tấn. 2
+ Tốc độ tối đa của xe ô tô kéo rơ moóc; ô tô kéo xe khác; xe gắn máy nhỏ hơn
tốc độ tối đa xe ô tô buýt; ô tô đầu kéo kéo sơ mi rơ moóc; ô tô chuyên dùng; xe mô tô. Giải thích:
Do các xe ô tô có trọng tải lớn thì có quán tính lớn, khi hãm phanh rất khó để
dừng lại ngay lập tức nên các xe có trọng tải càng lớn thì tốc độ tối đa càng nhỏ.
Xe mô tô có tốc độ tối đa lớn hơn xe gắn máy là bởi vì xe mô tô chạy bằng động
cơ có dung tích xi-lanh từ 50cm3 trở lên cho phép chạy với tốc độ cao hơn. Xe
gắn máy là phương tiện chạy bằng động cơ được thiết kế với tốc độ lớn nhất chỉ 50 km/h. Thảo luận 2
Giải thích sự khác biệt về tốc độ tối đa khi trời mưa và khi trời không mưa của
biển báo tốc độ trên đường cao tốc ở Hình 11.2. Trả lời:
Tốc độ tối đa khi không có mưa là 120 km/h.
Tốc độ tối đa khi có mưa là 100 km/h
- Khi trời mưa, sức bám của bánh xe và mặt đường giảm (mặt đường trơn trượt),
nếu trường hợp người lái xe gặp tình huống bất ngờ cần phanh gấp thì quãng
đường phanh sẽ dài hơn so với điều kiện đường khô ráo ⇒ dễ xảy ra tai nạn. 3
- Tầm nhìn của người lái xe sẽ hạn chế hơn so với khi trời không mưa.
=> để đảm bảo an toàn thì tốc độ tối đa sẽ giảm xuống Thảo luận 3
Tại sao người ta phải quy định khoảng cách an toàn ứng với các tốc độ khác
nhau giữa các phương tiện giao thông đường bộ (xem Bảng 11.1). Tìm cách
chứng tỏ người điều khiển phương tiện giao thông có tốc độ càng lớn thì càng
không có đủ thời gian cũng như khoảng cách để tránh va chạm gây tai nạn.
Tốc độ lưu hành (km/h)
Khoảng cách an toàn tối thiểu (m) v = 60 35 60 < v ≤ 80 55 80 < v ≤ 100 70 100 < v ≤ 120 100 Trả lời:
Người ta phải quy định khoảng cách an toàn ứng với các tốc độ khác nhau giữa
các phương tiện giao thông đường bộ là bởi vì:
+ Khi xe chạy với tốc độ càng cao thì càng cần nhiều thời gian hơn để dừng xe
lại. Nói cách khác, quãng đường từ lúc phanh đến lúc xe dừng lại càng dài, tức 4
là khoảng cách an toàn càng lớn. Ngược lại, khi xe chạy với tốc độ càng nhỏ thì
càng cần ít thời gian để xe dừng lại tức là khoảng cách an toàn càng nhỏ.
+ Giả sử một xe ô tô chạy với tốc độ 100 km/h ⇒ Khoảng cách an toàn tối thiểu
là 70 m. Tuy nhiên, trên thực tế khi chạy với tốc độ cao trên đường với mật độ
giao thông lớn rất khó để ước lượng cũng như giữ đúng khoảng cách an toàn. Vì
vậy khi xe đằng trước chuyển hướng hoặc phanh gấp, xe ô tô sẽ không có đủ
thời gian cũng như khoảng cách để tránh va chạm gây tai nạn. Thảo luận 4
Các biển báo khoảng cách trên đường cao tốc dùng để làm gì?
Dùng quy tắc "3 giây" để ước tính khoảng cách an toàn khi xe chạy với tốc độ 68 km/h. Trả lời:
Tác dụng của các biển báo khoảng cách trên đường cao tốc:
+ Biển báo khoảng cách an toàn giữa các xe: có tác dụng thông báo cho người
lái xe biết khoảng cách an toàn giữa hai xe để phòng trường hợp phanh gấp va chạm vào nhau.
+ Biển báo căn cự ly: dùng để ước lượng cự ly an toàn theo chỉ dẫn ở biển báo đầu tiên. 5
Áp dụng quy tắc ' 3 giây'' khi đi xe trên đường cao tốc:
Khoảng cách an toàn (m) = tốc độ (m/s) x 3 (s) Đổi 68 km/h ≈ 18,89 m/s
Khi xe chạy với tốc độ 68 km/h thì khoảng cách an toàn là: D = 18,89 . 3 = 56,67 m Thảo luận 5
Để đảm bảo an toàn giao thông thì người tham gia giao thông phải:
● Có ý thức tôn trọng các quy định về an toàn giao thông
● Có hiểu biết về ảnh hưởng của tốc độ trong an toàn giao thông.
Hãy thảo luận về tầm quan trọng của hai yếu tố trên. Trả lời:
Để đảm bảo an toàn giao thông thì người tham gia giao thông phải: 6
● Có ý thức tôn trọng các quy định về an toàn giao thông
● Có hiểu biết về ảnh hưởng của tốc độ trong an toàn giao thông.
Hai yếu tố trên đều quan trọng như nhau:
Các trường hợp tham gia không đội mũ bảo hiểm, mũ bảo hiểm không đạt yêu
cầu chất liệu, vi phạm về tốc độ, đi sai làn đường, phần đường, không chú ý
quan sát, vi phạm về nồng độ cồn, không có giấy phép lái xe...; đa số các lỗi vi
phạm nêu trên là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến các vụ tai nạn giao thông
nghiêm trọng làm chết và bị thương nhiều người.
Mọi người cần nâng cao ý thức tôn trọng các quy định để có thể tham gia giao thông một cách an toàn.
Sự hiểu biết về ảnh hưởng của tốc độ trong an toàn giao thông cũng đóng vai trò
rất quan trọng trong việc giảm thiểu tai nạn giao thông.
Cần nắm rõ khoảng cách an toàn giữa các phương tiện giao thông, để chủ động
giữ khoảng cách an toàn với các phương tiện cùng tham gia. Trong trường hợp
không may gặp sự cố xe mình lái, hay các phương tiện trên đường, sẽ có thể xử
lí kịp thời, tránh gây ảnh hưởng nghiêm trọng nhất. Em có thể?
Tham gia thảo luận được về ảnh hưởng của tốc độ trong an toàn giao thông. Trả lời:
Theo các nghiên cứu trên thế giới có 4 nguyên nhân trực tiếp ảnh hưởng tới tai
nạn giao thông: tốc độ, nồng độ cồn, đội mũ bảo hiểm và thắt dây bảo hiểm, sử
dụng điện thoại khi lái xe. Trong đó, vi phạm tốc độ là nguyên nhân hàng đầu
dẫn đến những vụ tai nạn giao thông rất nghiêm trọng. Người điều khiển
phương tiện tham gia giao thông chạy quá tốc độ, không làm chủ được tay lái, 7
vượt ẩu, đi sai phần đường, … hành vi này không chỉ gây nguy hiểm tới tính
mạng người điều khiển phương tiện mà còn đe dọa sự an toàn của nhiều người khác.
Một nghiên cứu gần đây của WHO cho thấy có mối quan hệ rõ ràng giữa tốc độ
và số tai nạn giao thông. Theo đó, nếu giảm tốc độ 5% thì sẽ giảm số tai nạn
giao thông nghiêm trọng tới 30%. Nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng những
người điều khiển phương tiện ở tốc độ cao hơn tốc độ trung bình thường có xác
suất va chạm cao hơn các lái xe khác.
Như vậy, ta thấy rằng việc làm chủ tốc độ có ý nghĩa vô cùng quan trọng, không
chỉ giúp người điều khiển phương tiện dễ xử lý tình huống bất ngờ mà còn hạn
chế được tai nạn nghiêm trọng giảm thiểu sự mất mát về người và tài sản. 8
Lý thuyết Thảo luận về ảnh hưởng của tốc độ trong an toàn giao thông
1. Một số biển báo giao thông đường bộ
- Bảng quy định tốc độ tối đa của một số xe cơ giới áp dụng trên đường bộ không có giải phân cách
- Biển báo đường cao tốc:
+ Tốc độ tối đa khi không có mưa: 120 km/h
+ Tốc độ tối đa khi có mưa: 100 km/h
2. Khoảng cách an toàn giữa hai xe khi tham gia giao thông trên đường bộ 9
=> Khoảng cách này tùy thuộc vào mật độ phương tiện, tình hình giao thông
thực tế để đảm bảo an toàn giao thông.
3. Quy tắc “3 giây” khi đi xe trên đường cao tốc
Dùng quy tắc “3 giây” để tính gần đúng khoảng cách an toàn với xe trước
Khoảng cách an toàn (m) = tốc độ (m/s) x 3 (s) 10