Mở đầu:
Kể tên các loại cây rừng mà em biết. Những loại cây đó được trồng như thế nào? Hướng dẫn trả lời
- Một số loại cây rừng: cây thông, cây sưa, cây bạch đàn, …
Các loại cây đó được trồng bằng cách gieo hạt hoặc được trồng bằng cây con. Câu hỏi:
Mục đích của việc trồng cây rừng là gì? Hướng dẫn trả lời
Mục đích của trồng cây rừng là: Trồng cây rừng nhằm mở rộng diện tích rừng;
phủ xanh đất trống, đồi núi trọc; tạo việc làm và mang lại thu nhập cho người dân. Câu hỏi:
Kiểu thời tiết nào phù hợp cho việc trồng rừng ở nước ta? Vì sao? Hướng dẫn trả lời
Trồng cây con vào thời điểm thời tiết ấm, ẩm sẽ giúp cây bén rễ nhanh; tỉ lệ
sống cao, sinh trưởng và phát triển tốt. Luyện tập:
Đề xuất thời vụ trồng cây phù hợp cho ba miền và giải thích lí do theo mẫu Bảng 5.1: Hướng dẫn trả lời Vận dụng:
1. Thời vụ trồng các loại cây thân gỗ ở địa phương em là khi nào?
2. Sưu tầm các câu ca dao, tục ngữ có liên quan đến thời vụ trồng cây. Hướng dẫn trả lời
1. Thời vụ trồng các loại cây thân gỗ ở địa phương em: ở Hà Nội:
Cây khế: vụ xuân ( tháng 2-3) + vụ thu (tháng 8 -10)
Cây bưởi: cuối mùa khô, đầu mùa mưa, tháng 5-6 dương lịch
Cây xoài: quanh năm, nhưng tốt nhất vào đầu mùa mưa.
Cây xoan đào: trồng vào tháng 11 và tháng 12 âm lịch.
Cây xà cừ: trồng vào tháng 6 – 8, trồng vào mùa mưa.
2. Các câu ca dao, tục ngữ:
* Tháng chạp là tháng trồng khoai
Tháng giêng trồng đậu tháng hai trồng cà Tháng ba cày vỡ ruộng ra
Tháng tư làm mạ mưa sa đầy đồng
* Tháng giêng trồng trúc, tháng lục trồng tiêu Câu hỏi tr 29 Câu hỏi:
Hãy sắp xếp hình ảnh trong Hình 5.1 theo thứ tự của kĩ thuật đào hố trồng cây rừng. Hướng dẫn trả lời
Sắp xếp hình ảnh trong Hình 5.1 theo thứ tự của kĩ thuật đào hố trồng cây
rừng: a - e - d - c - d – b Luyện tập:
1. Tại sao trước khi đào hố trồng cây rừng phải làm cỏ và phát quang ở xung quanh miệng hố?
2. Vì sao khi lấp hố trồng cây phải cho lớp đất màu trộn với phân bón xuống hố trước? Hướng dẫn trả lời
1. Trước khi đào hố trồng cây rừng phải làm cỏ và phát quang ở xung quanh miệng hố. Vì:
+ Đất lâm nghiệp thường có cây hoang dại mọc nhiều.
+ Để tránh cây cỏ dại chèn ép ánh sáng, chất dinh dưỡng và nước với cây rừng còn non yếu.
2. Khi lấp hố trồng cây phải cho lớp đất màu trộn với phân bón xuống hố trước. Vì:
+ Đất trồng ở vùng đồi núi, đất bị rửa trôi mạnh, khô cằn và thiếu dinh dưỡng.
+ Cho lớp đất màu trộn với phân xuống trước để đất màu và phân bón không
bị rửa trôi và cung cấp chất dinh dưỡng cho cây con hồi phục nhanh và phát
triển mạnh trong thời gian mới trồng. Vận dụng:
Mô tả kích thước và khoảng cách hố trồng một loại cây rừng hoặc cây trồng ở
gia đình, vườn trường hoặc địa phương em. Vì sao lại bố trí kích thước và
khoảng cách hố trồng như vậy? Hướng dẫn trả lời
Mỗi loại cây trồng sẽ có kích thước hố khác nhau. Ví dụ kích thước hố trồng
cây ăn quả của gia đình: 40 x 40 x 40 cm hoặc 60 x 60 x 60 cm.
Cần bố trí kích thước và khoảng cách hố như vậy để đảm bảo có thể lấp đất
kín gốc cây, cây có thể đứng vững. Câu hỏi tr 30 Câu hỏi:
1. Trồng rừng bằng cây con có bầu có những ưu điểm gì?
2. Vì sao khi trồng rừng bằng cây con có bầu cần phải rạch túi bầu và tránh làm hỏng bầu đất? Hướng dẫn trả lời
1. Ưu điểm trồng rừng bằng cây con có bầu: bứng cây có bầu đi trồng bộ rễ
cây con không bị tổn thương, bầu đất đã có đủ phân bón và đất tơi xốp, cây
trồng có tỉ lệ sống cao và phát triển tốt. Ngoài ra còn giảm thời gian và số lần chăm sóc.
2. Khi trồng rừng bằng cây con có bầu cần phải rạch túi bầu và tránh làm hỏng
bầu đất. Vì khi rạch bỏ vỏ bầu sẽ giúp cho phần rễ cây được ngấm nước nhiều
hơn khi cho vào hố, dễ ra rễ non và phát triển nhờ nguồn nước. Khi rễ non
phát triển, có độ ăn sâu vào lòng đất giúp cây bám chắc tốt và sinh trưởng
được tốt và vững hơn. Luyện tập:
1. Kể tên một số loại cây rừng thường được trồng cây con có bầu.
2. Các hình ảnh trong hình 5.2 tương ứng với bước nào của quy trình trồng
rừng bằng cây con có bầu? Hướng dẫn trả lời
1. Một số loại cây con có bầu: cây cọ, cây đước, cây sú vẹt, …
2. Quy trình trồng cây con có bầu.
Bước 1 – Hình c: Tạo lỗ trong hố đất: hố sâu hơn chiều cao bầu khoảng 2 – 4 cm
Bước 2 – Hình b: Rạch túi bầu
Bước 3 – Hình a: Đặt bầu cây vào giữa hố đất
Bước 4 – Hình g: Lấp và nén đất lần 1
Bước 5 – Hình e: Lấp và nén đất lần 2
Bước 6 – Hình d: Vun gốc Vận dụng:
Tìm hiểu và mô tả quy trình trồng trong thực tế một loại cây rừng hoặc cây
xanh bằng cây con có bầu. Hướng dẫn trả lời
Các bước kỹ thuật trồng cây xanh đô thị
Bước 1: Chuẩn bị mặt bằng
Dọn vệ sinh khu vực trồng cây xanh, đối với việc trồng cây xanh trên vỉa hè
đường phố phải có biển báo để không gây tai nạn cho người tham gia giao thông.
Bước 2: Định vị vị trí trồng cây và đào hố.
Dựa vào bản vẽ kỹ thuật để xác định vị trí trồng cây chính sát. Phương pháp
xác định đơn giản nhất là định vị chính xác 2 cây ở đầu và cuối hàng dùng dây
căng từ cây này đến cây kia sau đó xác định các cây còn lại dựa trên khoảng
cách trồng cây. Đóng cọc để xác định vị trí trí đào hố.
Đào hố trồng cây: Đào hố theo đúng tiêu chí kỹ thuật, kích thước hố đào phải
lớn hơn kích thước bầu cây 30 – 40 cm. Vd: bầu cây có kích thước 60 x 60 cm
thì kích thước hố đào phải đạt 90 x 90 cm hoặc 100 x 100 cm. Miệng hố phải
lớn hơn đáy hố để thuận tiện cho việc cho cây vào và lấp đất. Đối với việc
trồng cây tại các công trình có các hạng mục đi ngầm phải hết sức cẩn trọng,
tốt nhất nên có một người phụ trách về hệ thống ngầm hướng dẫn để tránh
trường hợp đào hố trúng các hạng mục ngầm gây ra những thiệt hại không mong muốn.
Bước 3: Tập kết cây giống và kiểm tra bầu cây, quy cách
Việc tập kết cây giống trước hay sau khi đào hố tùy thuộc vào quy mô cũng
như yêu cầu của từng công trình. Sau khi tập kết thì tiến hành kiểm tra lại hiện
trạng các bầu cây xem có bị bể vỡ hay không, điều này hết sức quan trọng
nếu cây bị bể bầu thì không thể tiến hành trồng được mà phải dưỡng tại chỗ
hoặc thay thế cây khác vì cây bể bầu thì rất dễ bị chết.
Việc kiểm tra quy cách sẽ được kiểm tra tại vườn trước khi mang tới công
trình, tuy nhiên để đảm bảo cần tiến hành kiểm tra lại một lần nữa để tránh
tình trạng có sai sót tại vườn, cây trồng xuống phải bứng lên do không đủ quy cách.
Bước 4: Trộn hỗn hợp trồng cây
Hỗn hợp này gồm xơ dừa, tro trấu, phân bò, phân vi sinh tỷ lệ hỗn hợp như
sau 50% xơ dừa + 30% tro trấu + 15% phân bò + 5% phân vi sinh.
Đối với những nơi bị ngập nước nhiều thì nên hạn chế sử dụng xơ dừa và tro
để tránh làm cho cây luôn bị úng nước. Thay vào đó sử dụng cát san lấp trộn
thêm phân bò, phân vi sinh để hố trồng cây nhanh thoát nước. Hỗn hợp được
đảo đều với lớp đất mặt trước khi cho vào hố. Bước 5: Trồng cây
Trồng cây là công đoạn quan trọng nhất nó đòi hỏi nhiều yếu tố kỹ thuật và sự
tỉ mỉ của người trồng.
Nếu cây có kích thước nhỏ thì việc vận chuyển cây trồng đơn giản, còn đối
với cây có kích thước lớn phải sử dụng xe cẩu thì phải cẩn thận tránh va đập làm bể bầu cây.
Tiến hành xé bầu và đặt cây vào đúng vị trí sau đó tiến hành lấp đất cùng hỗn
hợp đã trộn. Sau khi cho hỗn hợp vào được 2/3 hố tiến hành tưới đẫm nước
và tiếp tục cho đất tiếp. Chôn bầu cây bằng hoặc cao hơn mặt đất 1 – 2 cm.
Tạo bồn quanh cây trồng để thuận tiện cho việc tưới nước. Bước 6: Chống cây
Sau khi trồng xong tiến hành chống cây, thường thì sử dụng 3 cây chống
nhưng với cây có kích thước lớn hơn thì sử dụng 4 cây. Cây chống thường
được sử dụng là cây tràm, chống ở độ cao 2/3 cây. Tuy nhiên, chúng tôi kiến
nghị khách hàng sử dụng cây chống bằng thép ống tròn để đảm bảo cây
không bị nghiêng vẹo do dây buộc bị đứt. Việc sử dụng thép ống là một giải
pháp mà hiện tại được rất nhiều chủ đầu tư quan tâm vì tính anh toàn và vẻ
thẩm mỹ của nó đối với cây xanh.
Bước 7: Tưới phân kích thích rễ
Sau khi trồng xong tiến hành tưới thuốc kích thích rễ quanh gốc và duy trì việc
tưới thuốc 1 lần/tuần. Câu hỏi:
Trồng rừng bằng cây con rễ trần được thực hiện đối với những loại cây trồng nào? Vì sao? Hướng dẫn trả lời
Trồng rừng bằng cây con rễ trần được thực hiện đối với loại cây phục hồi
nhanh, bộ rễ khỏe (bạch đàn, trám, đước, …), nơi đất ẩm và tốt. Vì khi bứng
cây bộ rễ bị tổn thương, cây trồng chậm phát triển. Câu hỏi tr 31 Luyện tập:
Các hình ảnh trong Hình 5.3 tương ứng với những bước nào trong quy trình
trồng rừng bằng cây con rễ trần? Hướng dẫn trả lời
Bước 1 – Hình a: Tạo lỗ trong hố đất
Bước 2 – Hình d: Đặt cây con vào giữa hố
Bước 3 – Hình b: Lấp đất kín gốc cây
Bước 4 – Hình c: Nén đất
Bước 5 – Hình e: Vun gốc. Vận dụng:
1. Đối với những vùng đồi trọc lâu năm, nên trồng rừng bằng cây con có bầu
hay cây con rễ trần? Vì sao?
2. Em hãy thực hiện quy trình trồng một loại cây rừng hoặc cây xanh bằng cây
con ở vườn trường hoặc vườn nhà. Hướng dẫn trả lời
Đối với những vùng đồi trọc lâu năm, nên trồng rừng bằng cây con có bầu. Vì
vùng đồi núi trọc nghèo chất dinh dưỡng, khô cằn sỏi đá nên cây con khó sinh
trưởng và phát triển. Còn cây con có bầu thì trong bầu đất có đủ phân bón, đất
tơi xốp đảm bảo cho cây con khi mới bén rễ sẽ có đủ chất dinh dưỡng để phát triển. Tìm hiểu thêm:
Ngoài hai cách trồng cây rừng trên, người ta còn trồng rừng bằng cách gieo
hạt trực tiếp vào hố trồng. Vì sao trồng rừng bằng cách gieo hạt vào hố ít
được áp dụng trong thực tế? Hướng dẫn trả lời
Ngoài hai cách trồng cây rừng trên, người ta còn trồng rừng bằng cách gieo
hạt trực tiếp vào hố trồng. Trồng rừng bằng cách gieo hạt trực tiếp thẳng vào
hố ít được áp dụng vì: hạt giống bị chim và côn trùng ăn, hạt bị nấm bệnh làm
hỏng, chết khô héo, cây mầm bị cây cỏ hoang dại chèn ép mạnh và chết nhiều,
tỉ lệ cây sống thành rừng thấp, …