Báo cáo Thực hành Quan sát biến thái ở động vật 1. Mục đích
Quan sát được quá trình biến thái ở bướm
Quán sát quá trình biến thái ở ếch
2. Kết quả và giải thích
- So sánh hình thái ở sâu bướm, nhộng và bướm trưởng thành.
Sâu bướm: hình thái dài, có nhiều chân, có một số loài có hoa văn, có lông
Nhộng: đóng trong kén treo trên cành cây
Bướm trưởng thành: có cánh, có thể bay, ít chân hơi, cánh hóa nhiều loại hoa văn
- So sánh hình thái nòng nọc và ếch trưởng thành.
Nòng nọc có cơ thể ngắn, hình bầu dục không có màng bên ngoài, có răng
Ếch có hai mắt lồi, chân khỏe có mang ngoài, có răng nhỏ
- Kết luận về kiểu biến thái của các sinh vật đã quan sát
Kiểu biến thái của các sinh vật đã quan sát là kiểu biến thái hoàn toàn, giai đoạn ấu
trùng có hình thái và cấu tạo rất khác với con trưởng thành.
3. Trả lời câu hỏi
a) Phát triển của bướm và ếch thuộc kiểu nào? Giải thích.
b) Các giai đoạn phát triển của bướm và ếch thể hiện khía cạnh tiến hoá thích nghi như thế nào? Bài làm
a) Phát triển của bướm và ếch thuộc kiểu biến thái hoàn toàn: ấu trùng có hình thái và
cấu trúc rất khác với con trưởng thành. Sâu bướm và nòng nọc có hình thái và cấu tạo
rất khác so với bướm và ếch trưởng thành.
Sâu bướm trải qua nhiều lần lột xác và biến đổi thành nhộng, sau đó thành bướm,
nhộng là giai đoạn biến đổi gần như toàn bộ cơ thể, các mô, cơ quan cũ của sâu tiêu
biến đi đồng thời các mô, cơ quan mới hình thành. Vì vậy, bướm chui ra từ kén có
hình dạng và cấu tạo khác hẳn với sâu bướm
Vòng đời của ếch có thể tóm gọn lại như sau: Trứng ếch → Nòng nọc → Nòng nọc có
chân → Ếch con → Ếch trưởng thành
b) Vào mùa xuân hè, khi thời tiết ấm áp, cây cối đâm chồi, nảy lộc, lá non mơn mởn
cũng là lúc các loài sâu bướm phát triển rộ để tận dụng nguồn thức ăn này. Sang tiết
thu đông sâu bướm lại kết kén, hoá nhộng để né tránh điều kiện thời tiết khắc nghiệt,
vừa để tập trung chất dinh dưỡng, chuẩn bị cho sự “cựa mình”, biến đổi thành bướm
trưởng thành. Ở giai đoạn bướm trưởng thành, dạng sống này lại tìm đến thân cây hút
nhựa hay các bông hoa để hút mật.
Vào đầu mùa hạ, ngay sau cơn mưa lớn là mùa ếch đẻ trứng. Chúng tận dụng sự ẩm
thấp của môi trường. Đến mùa đông, nòng nọc đã phát triển thành ếch trưởng thành để
chống chọi lại với những điều kiện khắc nghiệt của môi trường.
Như vậy trong quá trình tiến hoá, vòng đời của bướm và ếch đã thuận hoá với quy luật
chuyển mùa của tự nhiên. Điều này giúp chúng tận dụng được nguồn sống, giảm thiểu
rủi ro, nhờ đó mà ngày càng thích nghi với những thay đổi thường xuyên của điều kiện ngoại