Hoạch Định: Khái Niệm, Vai Trò và Phân Loại trong Quản Lý

1. Hoạch định là gì?
- Hoạch định là chức năng quản lý cơ bản, bao gồm việc quyết định trước phải
làm gì, khi nào thực hiện, thực hiện như thế nào và ai sẽ thực hiện việc đó. -
Hoạch định không gì khác ngoài suy
nghĩ trước hành động diễn ra. Nó giúp
chúng ta nhìn trước tương lai và quyết
định trước cách đối phó với các tình
huống mà chúng ta sẽ gặp phải trong
tương lai. Nó liên quan đến tư duy logic
và ra quyết định hợp lý. Hoạch định là
quá trình phát triển các chiến lược nhằm
tạo lợi thế cạnh tranh được hỗ trợ bởi các
mục tiêu, nhiệm vụ và thời hạn.
2. Vai trò của hoạch định
- Hoạch định bao gồm các vai trò sau:
+ Nhận diện được các thời cơ kinh doanh: giúp nhà quản trị phân tích môi
trường ngoại cảnh nhận diện được cơ hội và đe dọa, đánh quá năng lực nội tại,
xác định các mục tiêu chiến lược phù hợp với điều kiện thực tế
+ Dự kiến trước và tránh khỏi những nguy cơ, khó khăn: hoạch định giúp nhìn
trước tương lai và quyết định cách thức đối phó với các tình huống sẽ gặp phải
trong quá trình tiến hành công việc. Điều này liên quan đến tư duy logic và đưa ra quyết định hợp lý
+ Triển khai kịp thời các chương trình hành động: việc triển khai kịp thời các
chương trình giúp cho tận dụng được thời cơ khi mà cơ hội tới một cách nhanh
chóng khi mà trong nền kinh tế hiện nay việc cạnh tranh giữa những công ty
hay tổ chức diễn ra cực kỳ khốc liệt và việc có thể nắm được thời cơ chính là một lợi thế lớn.
+ Tạo điều kiện cho công tác kiểm tra, kiểm soát dễ dàng: khi đã có hoạch định
thì mọi việc đều đã có sự phân công rõ ràng khi ấy sẽ dễ dàng kiểm tra và rà
soát lại mọi việc đồng thời giảm thiểu được việc mất thời gian.
3. Phân loại hoạch định
- Phân loại theo thời gian: theo góc độ thời gian thì có thể chia thành 3 loại hoach đinh
+ hoạch định ngắn hạn: là hoạch định có thời hạn kéo dài 1 năm ( có thể được
coi là bản kế hoạch hằng năm). Nó thường bao gồm các phương án sử dụng các
nguồn lực một cách cụ thể để đạt được mục tiêu trong kế hoạch dài hạn và trung hạn.
+ hoạch định trung hạn: là hoạch định có thời hạn kéo dài khoảng từ 1 đến năm
năm. Đây là bản kế hoạch cụ thể hơn và là bản kế hoạch dài hạn được chia nhỏ ra.
+ hoạch định dài hạn: là hoạch định có thời hạn kéo dài trên 5 năm. Trong bản
hoạch định thường là kế hoạch, mục tiêu dài hạn của doanh nghiệp, những định
hướng của doanh nghiệp trong thời gian dài.
-Phân loại theo mức độ
+ Hoạch đinh chiến lược: Hoạch định chiến lược mang tính chất tổng thể, dài
hạn và quan trọng ảnh hưởng đến sự thành bại của tổ chức, do các quản trị cấp
cao xây dựng. Kế hoạch chiến lược sẽ cho phép doanh nghiệp cải
thiện và củng cố vị thế cạnh tranh trên thị trường. Trong kế
hoạch chiến lược là những mục tiêu định hướng cho doanh
nghiệp và những biện pháp để thực hiện mục tiêu đề ra. Việc
xây dựng kế hoạch chiến lược thường được xuất phát từ khả
năng thực tế của doanh nghiệp, biểu hiện những phương án
ứng phó với những điều kiện bên trong và bên ngoài doanh nghiệp.
+ Hoạch định tác nghiệp: Liên quan đến việc triển khai các chiến lược, công
việc, hoạt động cụ thể và ở những thời gian ngắn (tháng, quý, năm). Thông
thường do nhà quản trị cấp trung, cấp cơ sở xây dựng. Kế hoạch chiến
thuật được thể hiện trong từng bộ phận của doanh nghiệp như
kế hoạch Marketing, kế hoạch sản xuất, kế hoạch tài chính…
 Trong khi kế hoạch chiến lược tập trung vào xác định các mục tiêu dài hạn, những
định hướng của doanh nghiệp trong tương lai thì kế hoạch tác nghiệp lại đi vào cụ
thể từng bộ phận, lĩnh vực của doanh nghiệp. Kế hoạch chiến lược là sự tham gia
chủ yếu của các nhà lãnh đạo doanh nghiệp cũng kế hoạch chiến thuật là sự tham
gia đầy đủ của mọi thành viên trong doanh nghiệp.
- Phân loại theo cấp quản trị: nhà quản trị sẽ được phân chia
nhiệm vụ và công việc sẽ làm tùy theo cấp độ quản trị.
+ Nhà quản trị cấp cao sẽ có phạm vi tác động toàn tổ chức và
sẽ đảm nhận việc lập ra kế hoach chiến lược và mục tiêu chiến lược cho tổ chức.
+ Nhà quản trị cấp trung có phạm vi giới hạn trong các phòng
chức năng và sẽ lập ra mục tiêu sách lược và kế hoạch sách
lược cho phòng ban theo yêu cầu của nhà quản trị cấp cao đưa xuống
+ nhà quản trị cấp thấp làm việc trong phạm vi phân xưởng
hay cá nhân sẽ làm ra kế hoạch tác nghiệp và mục tiêu tác nghiệp.
 Các mục tiêu hay kế hoạch của nhà quản trị cấp thấp hơn sẽ chịu
sự tác động của mục tiêu của nhà quản trị cấp cao hơn. Nhà quản
trị cấp thấp vẫn có thể chịu sự tác động của nhà quản trị cấp cao.
Giữa kế hoạch và mục tiêu sẽ tồn tại mối liên hệ mật thiết đến nhau. Tài liệu tham khảo:
- https:/ talentbold.com/hoach-dinh-la-gi-cac-buoc-trong-quy-trinh-hoach-dinh- 1205-ns
- https:/ tip.edu.vn/vai-tro-va-phan-loai-hoach-dinh/
- https:/ www.ispatguru.com/role-of-planning-in-management/
Document Outline

• 1.Hoạch định là gì?
• 2.Vai trò của hoạch định
• 3.Phân loại hoạch định