Hoạt động xét xử vụ án hình sự của Tòa n nhân dân thnh phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh | Báo cáo thực tập Môn Luật tố tụng Hình sự - Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

lOMoAR cPSD| 59452058
TRUNG ƯƠNG ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN THANH THIẾU NIÊN VIỆT NAM KHOA LUẬT
BÁO CÁO THỰC TẬP ĐỊNH HƯỚNG NGHỀ NGHIỆP 3
Đề tài: “Hoạt động xét xử vụ án hình sự của Tòa á n nhân dân th à nh
phố H ạ Long, tỉnh Quảng Ninh”
Sinh viên: Đă ng Lê Ho à ng Thanh Lớp: Luật 2 - K9
Chuyên nghành: Luật
Cơ sở thực tế: T ò a án nhân dân th à nh phố H ạ Long
Thời gian thực tế: Từ ngày 04/12/2023 - 22/01/2024
Gi ả ng viên hướng dẫn: Th.S Nguyễn Thị Mùi
H ạ Long, 2024 lOMoAR cPSD| 59452058 MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU.................................................................................................................1
MỞ ĐẦU..........................................................................................................................3
I.........................................................................................................................................3
II. Yêu cầu........................................................................................................................4
III. Phạm vi......................................................................................................................5
PHẦN 1: BÁO CÁO TÌM HIỂU VỀ CƠ SỞ THỰC TẾ NGHỀ NGHIỆP................6 I.
Giới thiệu về địa phương.......................................................................................6
II. Giới thiệu về Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long...........................................7 1.
Tìm hiểu cơ cấu tổ chức Tòa án nhân dân thành phố Hạ
Long.........................7
2. Tóm tắt một số chức năng chung, nhiệm vụ và quyền hạn của TAND thành
phố Hạ Long.................................................................................................................8
PHẦN 2: CÁC HOẠT ĐÔNG THỰC TẾ NGHỀ NGHIỆP ̣ ......................................11
I. Tình hình hoạt động xét xử của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long..............11
II. Hoạt động tìm hiểu hoạt động xét xử của TAND thành phố Hạ Long..............13
PHẦN 4. NHÂN XÉT VỀ KẾT QUẢ VÀ KIẾN NGHỊ ̣ .............................................17
I. Những vấn đề học tập được trong quá trình thực tế tại TAND thành phố Hạ
Long, tỉnh Quảng Ninh..............................................................................................17
II. Nhận thức của sinh viên về đợt thực tế nghề nghiệp........................................18
KẾT LUÂṆ ....................................................................................................................19 lOMoAR cPSD| 59452058 2 lOMoAR cPSD| 59452058 LỜI NÓI ĐẦU
Pháp luật ra đời có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc quản lý và xây dựng
đất nước. Nó là công cụ không thể thiếu, bảo đảm cho sự tồn tại, vận hành bình
thường của xã hội nói chung và của nền đạo đức nói riêng. Pháp luật còn tạo môi
trường thuận lợi cho sự phát triển của ý thức đạo đức, làm lành mạnh hóa đời sống
xã hội và góp phần bồi đắp nên những giá trị mới. Trải qua các kiểu nhà nước khác
nhau, pháp luật cũng phát triển không ngừng dẫn đến chuyển biến và thay đổi về mặt
nhà nước, giai cấp cầm quyền. Để có thể bảo vệ được nhà nước, pháp luật của mình,
các nhà cầm quyền đã tạo ra và trao quyền cho một số cá nhân tổ chức để có thể thay
mình quản lý trật tự và bảo vệ pháp luật, quyền đó được gọi là quyền xét xử.
Pháp luật nước ta được hình thành và phát triển theo định hướng XHCN, nhà
nước của dân, do dân, vì dân do đó pháp luật nước ta được sinh ra để bảo vệ quyền
và lợi ích của nhân dân, bảo vệ Nhà nước pháp quyền XHCN. Để có thể bảo vệ được
pháp luật và bảo vệ nhà nước XHCN, Quốc hội đã quyết định thành lập và trao quyền
xét xử cho Tòa án nhân dân.
Trong thời kỳ đất nước phát triển và hội nhập ngày càng xâu rộng và nền kinh
tế khu vực và Thế giới, trước nhiệm vụ phát triển và bảo vệ đất nước, trước yêu cầu
đó Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong thời kì công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước, việc đấu tranh phòng và chống tội phạm ở nước ta hiện nay
đặt ra yêu cầu cao hơn đối với các cơ quan thực thi pháp luật, nhất là cơ quan Tòa án
nhân dân luôn nhắc tới trong các văn kiện Nghị quyết của Đảng.
Bởi xã hội ngày càng phát triển dẫn theo đó là hàng loạt những sai phạm và
những tranh chấp liên quan đến pháp luật. Do đó hoạt động xét xử của tòa án hiện
nay ngày càng nhiều và phổ biến. Với số lượng sai phạm và những tranh chấp xảy ra
phổ biến buộc tòa án phải hoạt động liên tục, một trong các hoạt động phổ biến và
chủ yếu nhất là hoạt động xét xử. Và để có thể hiểu rõ hơn về hoạt động mang tính
quyền lực này nên em chọn “Hoạt động xét xử vụ án hình sự của Tòa án nhân
dân thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh” để làm đề tài nghiên cứu cho báo cáo
thực tế nghề nghiệp của mình.
Trong quá trình thực tế nghề nghiệp do kinh nghiệm còn hạn chế trong việc
tìm hiểu đánh giá thông tin nên báo cáo còn nhiều sai sót. Vì vậy, em rất mong nhận
được sự góp ý của cô để báo cáo của em được hoàn thiện hơn và rút kinh nghiệm. lOMoAR cPSD| 59452058
Em xin chân thành cảm ơn! lOMoAR cPSD| 59452058 MỞ ĐẦU
Hoạt động chủ yếu của Tòa án nhân dân thường là xét xử những vụ án hình
sự, dân sự, hôn nhân gia đình, hành chính, lao động, kinh tế và giải quyết các vụ việc
khác theo quy định của pháp luật. Hoạt động xét xử này nhằm bảo vệ bảo vệ công lý,
bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi
ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Sự độc lập của Tòa án không chỉ bảo đảm sự thượng tôn của Hiến pháp, của
pháp luật, kiểm soát các nhánh quyền lực còn lại, mà còn có vai trò quan trọng trong
bảo vệ lợi ích nhà nước, xã hội, quyền, tự do, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Tòa án không chỉ là cơ quan xét xử các tranh chấp trong xã hội mà phải còn là nơi
bảo vệ Hiến pháp, pháp luật, công lý. Đây chính là cơ quan thực thi quyền tư pháp
trong quyền lực nhà nước. Tòa án là nơi thể hiện sâu sắc nhất nền công lý của chế
độ, đồng thời thể hiện chất lượng hoạt động, uy tín của cả hệ thống Tư pháp trong
nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
Bằng hoạt động của mình, Tòa án góp phần giáo dục công dân trung thành với
Tổ quốc, nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật, tôn trọng những quy tắc của cuộc sống
xã hội, ý thức đấu tranh phòng, chống tội phạm, các vi phạm pháp luật khác. I. Mục đích
Để có thể hiểu rõ hơn về chức năng, nhiệm vụ, đặc biệt là hoạt động xét xử
của Tòa án nhân dân nói chung và Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng
Ninh nói riêng, cùng với đó là sự tạo điều kiện của Ban Giám đốc, Lãnh đạo các
Khoa, phòng Học viện thanh thiếu niên Việt Nam cho bản thân em được có cơ hội
thực tế nghề nghiệp tại các cơ quan đơn vị sự nghiệp hành chính Nhà nước (Tòa án
nhân dân). Em đã có thể xác định được những định hướng, mục đích cho kì thực tế
nghề nghiệp lần này như sau:
1. Giúp cho bản thân tiếp cận tốt nhất với môi trường thực tế tại các đơn vị
Tòa án nhân dân, cụ thể là Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.
Qua đó sẽ có cái nhìn tổng quát, cụ thể hơn, tạo điều kiện so sánh, đánh giá giữa lý
luận và thực tiễn trong quá trình tìm hiểu hoạt động xét xử của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long. lOMoAR cPSD| 59452058
2. Bước đầu giúp em tiếp cận được với thực tiễn, hình dung rõ hơn các nội
dung đã được học tại Học viện của chuyên ngành Luật học. Học hỏi, làm quen với
chuyên môn cao, được đào tạo, tạo tiền đề cho thời điểm khi ra trường sẽ tạo điều
kiện tốt nhất để làm việc. Tạo điều kiện tiếp xúc với môi trường mới, tác phong công
việc và ý thức kỉ luật của ngành nghề, hình thành được thói quen làm việc có hiệu
quả, biết sắp xếp công việc hợp lý ...
3. Vận dụng linh hoạt các kiến thức đã học, đã tìm hiểu vào những nội dung
liên quan đến hoạt động tư pháp nói chung và hoạt động xét xử của Tòa án nhân dân
thành phố Hạ Long nói riêng.
4. Trang bị cho bản thân thêm các kiến thức nền về ngành Tòa án, học hỏi
các kĩ năng xử lý tình huống linh hoạt khi có các vấn đề phát sinh.
5. Có thêm nhiều kinh nghiệm thực tế và định hướng ngành nghề sau khi tốt
nghiệp và đi làm tại các cơ quan, đơn vị. II. Yêu cầu
Để có thể thực hiện, đáp ứng những định hướng, mục đích đã nêu trên và để
tạo điều kiện thuận lợi nhất để có thể hoàn thành tốt kì thực tế nghề nghiệp lần này,
em đã xác định được những yêu cầu cần thiết đối với bản thân như sau:
1. Hiểu và nắm vững chuyên môn về những nội dung liên quan đến hoạt
động xét xử của Tòa án, ngoài ra còn phải trang bị những kiến thức bổ trợ có liên
quan đến vấn đề một cách tốt nhất.
2. Tìm hiểu thực tiễn về nội dung và những vấn đề có liên quan đến hoạt
động Tòa án trong hoạt động xét xử.
3. Có sự nhận xét và đánh giá về thực tiễn và lí luận. Giải thích được sự khác
biệt của thực tiễn và lí luận trên cơ sở thực tế của đơn vị thực tế nghề nghiệp.
4. Chấp hành các quy định của đơn vị thực tế nghề nghiệp, quy định của
Học viện và pháp luật.
5. Có tinh thần tích cực và hăng hái trong công việc, biết tự phê bình và phê
bình để tìm ra điểm mạnh và điểm yếu của bản thân.
6. Có tinh thần cộng đồng, biết quan tâm, giúp đỡ mọi người xung quanh. III. Phạm vi
1. Địa điểm thực tế nghề nghiệp: Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long
Trụ sở: Địa chỉ Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long, Quảng Ninh: phường
Cao Xanh, thành phố Hạ Long lOMoAR cPSD| 59452058
Số điện thoại: 1900 6194
2. Thời gian thực tế nghề nghiệp: 02 tháng
Từ ngày 04 tháng 12 năm 2023 đến ngày 22 tháng 01 năm 2024 lOMoAR cPSD| 59452058
PHẦN 1: BÁO CÁO TÌM HIỂU VỀ CƠ SỞ THỰC TẾ NGHỀ NGHIỆP I.
Giới thiệu về địa phương
Thành phố Hạ Long là môt trong 04 tḥ ành phố của tỉnh Quảng Ninh và là thủ
phủ, trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, thương mại, dịch vụ của tỉnh Quảng Ninh với
Vịnh Hạ Long, được Unesco nhiều lần công nhân ḷ à di sản thiên nhiên của thế giới. Hạ
long có vị trí chiến lược quan trọng trong khu vực Đông Bắc Viêt Nam, g ̣ ần 2 đô thị
lớn là Thủ đô Hà Nôi, tḥ ành phố Hải Phòng và tương đối gần biên giới Viêṭ Nam – Trung Quốc.
Với vị trí gần các trung tâm dân cư lớn của khu vực phía Bắc như Hà Nôi, ḥ ải
Phòng, cùng với 2 vùng biển phát triển chiến lược khác là khu kinh tế cửa khẩu Móng
Cái và khu kinh tế Vân Đồ, đường bờ biển trải dài trên Vịnh Bắc Bô, Ḥ ạ Long có vị trí
đăc biệ t quan tṛ ọng trong chiến lược phát triển kinh tế xã hôi c ̣ ủa Viêt Nam trong ̣ quan
hê thương ṃ ại và đảm bảo quốc phòng an ninh; có điều kiên thuậ n ḷ ợi để phát triển
thành môt trung tâm du ḷ ịch, đầu mối về công nghiêp, thương ṃ ại và giao thông vân ṭ
ải dọc hành lang kinh tế ASEAN – Viêt Nam – Trung Qụ ốc. Thành phố Hạ Long được
Thủ tướng Chính phủ công nhân ḷ à đô thị loại 1 theo Quyết định số 1838/QĐ – TTg ngày 10/10/2013.
Ngày 09/10/2013, UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành Quyết định số 2725/QĐ-
UBND phê duyệt Quy hoạch chung thành phố Hạ Long đến năm 2030, tầm nhìn ngoài năm 2050.
Ngày 17/12/2019, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ra Nghị quyết số
837/NQUBTVQH về sắp xếp các đơn vị cấp huyện, cấp xã thuộc tỉnh Quảng Ninh, theo đó:
Nhập toàn bộ 843,54 km2 diện tích tự nhiên và dân số (51.003 người) của huyện Hoành
Bồ với toàn bộ 275,58 km2 diện tích tự nhiên và dân số (249.264 người) của thành phố Hạ Long.
Sau sắp xếp, điều chỉnh, thành phố Hạ Long mới có diện tích tự nhiên 1.119,36
km2, đạt 746,08% và quy mô dân số 300.267 người, đạt 200,17% so với quy định. Đơn
vị hành chính trực thuộc thành phố Hạ Long gồm: 33 đơn vị cấp xã, bao gồm 21 phường và 12 xã. lOMoAR cPSD| 59452058
Đến nay thành phố Hạ Long đã có những bước phát triển mạnh mẽ trên các
mặt kinh tế - xã hội với tốc độ đô thị hóa nhanh, bộ mặt đô thị, hệ thống hạ tầng kỹ
thuật, hạ tầng xã hội và dịch vụ đã có sự thay đổi nhanh chóng, đồng bộ và hiện đại,
là đô thị loại 1 trực thuộc tỉnh.
II. Giới thiệu về Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long
Cùng với sự ra đời Tòa án trên cả nước theo Sắc lệnh số 33C của Chủ tịch
Chính phủ lâm thời nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Tòa án nhân dân thành phố
Hạ Long ra đời như một sự tất yếu. Được hình thành cùng với sự phát triển của thành
phố Hạ Long, tòa án nhân dân thành phố Hạ Long đã đem lại được những hiệu quả
tích cực trong việc bảo vệ luật pháp và thực thi công lý. Trải dài theo suốt tiến trình
lịch sự, chúng ta đã có được một Tòa án nhân dân như ngày hôm nay. Tòa án nhân
dân thành phố Hạ Long được đặt tại trung tâm, cơ quan đầu não chính trị của thành
phố, nhìn chung cơ sở, vật chất được đảm bảo. Trong những năm gần đây, tình hình
tội phạm và các tranh chấp dân sự, lao động trên địa bàn liên tục gia tăng, đặc biệt về
các loại tội phạm hình sự và xử lý các vụ hôn nhân gia đình. Trung bình mỗi năm
Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long đã thụ lý và giải quyết gần 300 vụ việc các loại.
Tuy nhiên, bằng sự phấn đấu và nỗ lực hết mình của toàn thể cán bộ, công chức,
người lao động trong đơn vị, của tổ chức cơ sở Đảng và các đoàn thể, hằng năm đơn
vị luôn hoàn thành tốt các tiêu chí công tác đề ra.
1. Tìm hiểu cơ cấu tổ chức Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long
a. Về mặt nhân sự
Về mặt nhân sự tòa án nhân dân thành phố Hạ Long gồm có: - Chánh án - Phó Chánh án - Thẩm phán - Hội thẩm nhân dân - Thư ký tòa án
Ngoài ra, Tòa án có có bộ máy giúp việc
b. Cơ cấu tổ chức của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long
Cơ cấu tổ chức của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long hiện nay bao gồm 12
đồng chí, bao gồm: 01 Chánh án – Thẩm phán Trung cấp, 03 Phó chánh án – Thẩm lOMoAR cPSD| 59452058
phán Trung cấp, 03 Thẩm phán sơ cấp, 05 Thư ký (01 Thư ký kiêm Kế toán), 01 Bảo
vệ kiêm lái xe và 01 tạp vụ.
2. Tóm tắt một số chức năng chung, nhiệm vụ và quyền hạn của TAND
thành phố Hạ Long
a. Chức năng chung của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long:
Trong phạm vi chức năng nhiệm vụ quyền hạn của mình, Tòa án có nhiệm vụ bảo
vệ pháp chế XHCN, bảo vệ chế độ XHCN và quyền làm chủ của nhân dân, bảo vệ tài
sản của Nhà nước, của tập thể, bảo vệ tính mạng, tài sản, tự do, danh dự, nhân phẩm
của công dân. Mặt khác theo quy định của Luật tổ chức Tòa án nhân dân 2014, Tòa án
nhân dân thành phố Hạ Long có chức năng: -
Xét xử sơ thẩm các vụ án hình sự, dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh tế,
lao động, hành chính trên địa bàn thành phố. -
Giải quyết các vụ việc khác trong địa bàn theo quy định của hệ thống pháp
luật Tố tụng Việt Nam.
b. Thẩm quyền của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long
Căn cứ theo quy định tại điều 44 Luật tổ chức Tòa án 2014 và các quy định
pháp luật khác thì Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long có các thẩm quyền giải quyết
các vụ việc dưới đây: -
Các tranh chấp về hôn nhân và gia đình như: ly hôn, tranh chấp quyền
nuôi con, chia tài sản khi ly hôn và sau khi ly hôn, tranh chấp về thay đổi người trực
tiếp nuôi con sau khi ly hôn, tranh chấp về cấp dưỡng … -
Các tranh chấp về dân sự, đất đai như: Các tranh chấp về hợp đồng dân
sự, tranh chấp về thừa kế, bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng, các tranh chấp về
quyền sử dụng đất, tranh chấp về hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê lại -
Các tranh chấp về kinh doanh, thương mại phát sinh trong hoạt động kinh
doanh giữa cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh với nhau và đều có mục đích lợi nhuận. -
Tranh chấp về lao động như: tranh chấp về trường hợp bị đơn phương
chấm dứt hợp đồng, bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, xử
lý kỉ luật theo hình thức sa thải … -
Các vụ án hình sự xảy ra trên địa bàn thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng
Ninh và bị khởi tố, điều tra, truy tố bởi Cơ quan có thẩm quyền trên địa bàn. lOMoAR cPSD| 59452058 -
Các tranh chấp liên quan đến quyết định hành chính, hành vi hành chính
của chủ thể có thẩm quyền trên địa bàn thành phố Hạ Long.
Bên cạnh đó, Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long cũng có thẩm quyền giải
quyết các yêu cầu phát sinh trong các quan hệ dân sự, phổ biến như: yêu cầu công
nhận thuận tình ly hôn, yêu cầu tuyên bố một người mất tích hoặc đã chết, yêu cầu
tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự hoặc hạn chế năng lực hành dân sự,
yêu cầu tuyên bố văn bản công chứng vô hiệu, yêu cầu hủy bỏ Nghị quyết của
Đại hội đồng cổ đông …
c. Chánh án Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long có nhiệm vụ, quyền hạn: -
Căn cứ theo Điều 44 bô luậ
t tố ṭ ụng hình sự 2015 quy
định như sau: -
Chánh án Tòa án có những nhiệm vụ, quyền hạn: -
Tổ chức báo cáo xét xử. -
Báo cáo công tác của Tòa án trước Hội đồng nhân dân cùng cấp
với Tòa án cấp trên trực tiếp. -
Trả lời chất vấn của đại biểu Hội đồng nhân dân. -
Thực hiện các công tác khác theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành. -
Quyết định phân công Phó Chánh án Tòa án, Thẩm phán, Hội
thẩm giải quyết, xét xử vụ án hình sự; quyết định phân công Thư ký Tòa án
tiến hành tố tụng đối với vụ án hình sự; quyết định phân công Thẩm tra viên
thẩm tra hồ sơ vụ án hình sự
d. Phó Chánh án Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long có nhiệm vụ, quyền hạn:
- Giúp Chánh án làm nhiệm vụ theo sự phân công của Chánh án.
Thay mặt Chánh án trong một số trường hợp theo quy định dưới sự đồng ý của Chánh án.
- Chịu trách nhiệm với Chánh án về nhiệm vụ được giao.
e. Thẩm phán Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long có nhiệm vụ, quyền hạn: lOMoAR cPSD| 59452058 -
Thẩm phán làm nhiệm vụ xét xử những vụ án và giải quyết những việc
khác thuộc thẩm quyền của Toà án theo sự phân công của Chánh án Toà án nơi mình
công tác hoặc Toà án nơi mình được biệt phái đến làm nhiệm vụ có thời hạn. -
Thẩm phán có quyền yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân thi hành những
quyết định có liên quan đến việc giải quyết vụ án hoặc những việc khác theo quy định của pháp luật.
f. Thư ký Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long có nhiệm vụ, quyền hạn: - Làm Thư ký phiên tòa. -
Ghi, chép, tống đạt văn bản tố tụng. -
Nhận, giữ, sắp xếp, chuyển hồ sơ. -
Hướng dẫn, phổ biến cho đương sự. -
Làm một số các công việc khác đảm bảo cho các Thẩm phán thực
hiện chức năng, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật. lOMoAR cPSD| 59452058
PHẦN 2: CÁC HOẠT ĐÔNG THỰC TẾ NGHỀ NGHIỆP ̣
I. Tình hình hoạt động xét xử của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long
Thành phố Hạ Long hiện nay có tốc độ phát triển kinh tế nhanh, đời sống của
người dân ngày càng được phát triển và cải thiện, dân số không ngừng gia tăng, kéo
theo đó là những tệ nạn xã hội, các tranh chấp về dân sự, các sai phạm hành chính
ngày càng nhiều, điều này ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình chính trị, kinh tế. Hay
nói cách khác sự phát triển kinh tế - xã hội kéo theo đó là sự thay đổi về con người,
các tranh chấp, sai phạm xảy ra thường xuyên trên địa bàn thành phố. Do đó Tòa án
nhân dân phải chịu áp lực với số lượng đơn khởi kiện, tố cáo, ly hôn,… Có thể thấy
được sức ép với số lượng án đối với TAND thành phố Hạ Long qua bảng thống kê:
Có thể thấy được sức ép đối với TAND thành phố Hạ Long thông qua số đơn
được gửi đến. Tuy nhiên bằng sự nỗ lực, cố gắng của toàn thể cán bộ, công chức,
người lao động của TAND thành phố Hạ Long trong tổng số đơn được gửi đến Tòa
án qua các năm đều được tiến hành thụ lý. Trong số đơn đã thụ lý, cũng có một số án
mà Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long không giải quyết vì một số lý do như: hoàn
thành hòa giải án ly hôn, hoàn thành hòa giải án dân sự, quá thời gian khởi kiện,
không triệu tập được nguyên đơn bị đơn hoặc triệu tập nhiều lần không được … cùng
nhiều lý do khác xảy ra trong thực tế giải quyết.
Hoạt động xét xử của TAND thành phố Hạ Long diễn ra thường xuyên, liên
tục, qua đó thấy được những tranh chấp chủ yếu của các cá nhân, tổ chức trên địa
bàn thành phố Hạ Long. Đi tìm hiểu sâu hơn về số lượng các loại án mà tòa đã thụ
lý. Theo thống kê trong năm vừa qua TAND TP Hạ Long đã thụ lý tổng cộng 1.899
vụ việc (giảm 227 vụ so với năm 2023), tạm đình chỉ 5 vụ, đã giải quyết được 1.767
vụ việc, đạt tỷ lệ 93,3%. Số còn lại đều là mới thụ lý và còn trong thời hạn giải quyết
theo quy định của pháp luật và chất lượng xét xử năm 2023 cũng đã được nâng lên một cách rõ rệt.
Cụ thể: Về án Hình sự, năm 2024 thụ lý 368 vụ/805 bị cáo (giảm 75 vụ tăng
76 bị cáo so với năm 2023), đã giải quyết 362 vụ/666 bị cáo, đạt tỷ lệ giải quyết
(98,6%). Trong đó, xét xử 342 vụ/606 bị cáo; đình chỉ giải quyết vụ án 4 vụ/4 bị cáo,
trả hồ sơ điều tra bổ sung 16 vụ/56 bị cáo. Việc trả hồ sơ cho VKS yêu cầu điều tra
bổ sung đảm bảo có căn cứ, đúng pháp luật và 100% số vụ VKS chấp nhận yêu cầu lOMoAR cPSD| 59452058
điều tra bổ sung… Về án Dân sự: Năm 2024 đơn vị đã thụ lý 271 vụ, việc (giảm 15
vụ, việc so với năm 2023), tạm đình chỉ 5 vụ, đã gỉai quyết được 190 vụ, việc các
loại, đạt tỷ lệ (71,4%). Trong đó, xét xử 75 vụ, việc; công nhận sự thoả thuận 45 vụ,
việc; đình chỉ 61 vụ, việc (hoà giải các đương sự thống nhất rút đơn); chuyển hồ sơ
7 vụ, việc; nhập vụ án 2 vụ, việc. Về án Hôn nhân gia đình: Trong năm qua đơn vị
đã lý 1.095 vụ, việc (giảm 111 vụ so với năm 2023), đã giải quyết 1.068 vụ, việc; đạt
tỷ lệ (97,5%). Trong đó, xét xử 127 vụ, việc; đình chỉ 199 vụ, việc (hoà giải các
đương sự thống nhất rút đơn; chuyển hồ sơ 2 vụ, việc.
Theo Chánh án Nguyễn Bình Vân, để có được những kết quả như trên là cả
sự nỗ lực của tập thể Thẩm phán, Thư ký trong đơn vị; sự chỉ đạo sát sao của Ban
chấp hành Đảng bộ, lãnh đạo cơ quan và sự chỉ đạo của Cấp uỷ, chính quyền địa
phương và sự phối hợp các cơ quan hữu quan trên địa bàn thành phố Hạ Long. Các
vụ án hình sự đều được giải quyết, xét xử kịp thời trong hạn luật định, các phiên toà
được tổ chức xét xử an toàn, nghiêm minh, việc xem xét, đánh giá chứng cứ, áp dụng
pháp luật và tiến hành các hoạt động tố tụng để xác định tội danh và quyết định hình
phạt của HĐXX đều đảm bảo đúng quy định của pháp luật, phù hợp với tính chất và
mức độ nguy hiểm của từng hành vi phạm tội, không để xảy ra trường hợp nào bị xét
xử oan, sai hoặc bỏ lọt tội phạm. TAND thành phố Hạ Long chủ yếu là thụ lý, giải
quyết và xét xử các vụ án về hôn nhân gia đình và hình sự.
Với số lượng án lớn và lịch xử án dày đặc đòi hỏi TAND thành phố Hạ Long
phải có cách làm sáng tạo, khoa học, hợp lý và đúng luật để đảm bảo được sự công
bằng, công khai minh bạch, không được xét xử theo cảm tính hay xét xử qua loa đại
khái, cũng không được chậm chễ trong xét xử tránh tồn án, đọng án. Những điều này
đòi hỏi TAND thành phố Hạ Long, đặc biệt là cán bộ, nhân viên tham gia xét xử án
phải nỗ lực cố gắng hết mình.
II. Hoạt động tìm hiểu hoạt động xét xử của TAND thành phố Hạ Long
Để có thể tìm hiểu rõ hơn về hoạt động xét xử của TAND thành phố Hạ Long
cần đi sâu vào thực tiễn thông qua các hoạt động tham gia, quan sát các phiên tòa xét
xử vụ án hình sự của TAND thành phố Hạ Long. Dưới đây là một số phiên tòa mà
em đã được tham dự để hiểu được rõ hơn về hoạt động xét xử của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long.
Vụ án 1: Xét xử sơ thẩm vụ án hình sự lOMoAR cPSD| 59452058
Ngày 15 tháng 01 năm 2024, tại phòng xử án TAND thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng
Ninh xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số: 156/2024/TLST-HS, ngày 27
tháng 12 năm 2023 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 138/2024/QĐXXST-HS
ngày 09 tháng 01 năm 2024 đối với bị cáo: Vũ Tiến Cường, sinh ngày 05 tháng 9
năm 1981 tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh; nơi đăng ký hộ khẩu thường trú
và chỗ ở: Tổ 2, khu 6, phường Yết Kiêu thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh; nghề
nghiệp: Lao động tự do; trình độ học vấn: 10/12; dân tộc: Kinh; giới tính: Nam; tôn
giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Vũ Đình Thường (đã chết) và bà Đỗ Thị
Hải Hương, sinh năm: 1967; có vợ là Trần Thị Phương Thảo và 02 con (con lớn sinh
năm 2008, con nhỏ sinh năm 2010); tiền án, tiền sự: Không có; nhân thân: Chưa bị
xét xử, chưa bị xử phạt hành chính, chưa bị xử lý kỷ luật; bị bắt tạm giữ từ ngày
06/12/2023 sau đó tạm giam tại nhà tạm giữ Công an thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đến nay; có mặt.
*Người chứng kiến: Anh Nguyễn Hải Đăng; có mặt.
- Thành phần Hôi đ̣ ồng xét xử sơ thẩm gồm có:
+ Thẩm phán - Chủ toạ phiên toà: Ông Nguyễn Bình Vân
+ Các Hội thẩm nhân dân: Ông Nguyễn Văn Dũng và Bà Lê Thu Thủy
+ Thư ký phiên toà: Ông Nguyễn Văn Cảnh - Thư ký Toà án nhân dân thành
phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.
+ Đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh tham gia
phiên toà: Ông Nguyễn Văn Bằng - Kiểm sát viên.
* Nội dung vụ án:
Khoảng 11 giờ 30 phút ngày 06/12/2023, Vũ Tiến Cường một mình bắt xe ô
tô khách từ nhà đến, tổ 2, khu 9, phường bãi cháy, thành phố Hạ Long để mua ma
túy về sử dụng do bản thân nghiện ma túy. Khi đến khu vực chợ Đêm, thuộc phường
bãi cháy, thành phố Hạ Long, Vũ Tiến Cường gặp một người đàn ông lái xe ôm
(không rõ tên, tuổi, địa chỉ cụ thể) và nhờ người này đi mua hộ ma túy thì người
này đồng ý. Sau đó, Vũ Tiến Cường đưa cho người này 2.800.000 đồng, trong đó
2.000.000 đồng là tiền mua ma túy và 800.000 đồng là tiền công. Người này nhận
tiền rồi đi mua ma túy. Khoảng 15 phút sau thì quay lại đưa cho Vũ Tiến Cường 01
(một) gói nilon màu trắng, bên trong chứa chất ma túy Heroine. Vũ Tiến Cường lOMoAR cPSD| 59452058
nhận ma túy rồi cất vào túi quần phía trước bên trái đang mặc và bắt xe ô tô khách
về nhà. Đến khoảng 12 giờ cùng ngày, tại tổ 17, khu 1, phường Yết Kiêu, thành phố
Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh thì Vũ Tiến Cường bị tổ công tác Công an thành phố Hạ
Long, tỉnh Quảng Ninh đang làm nhiệm vụ tại đây phát hiện có biểu hiện nghi vấn
phạm tội về ma túy. Tổ công tác tiến hành kiểm tra, phát hiện và thu giữ trong túi
quần phía trước bên trái của Vũ Tiến Cường đang mặc có 01 (một) gói nilon màu
trắng bên trong có chứa chất bột màu trắng, nghi là chất ma túy Heroine. Vũ Tiến
Cường khai nhận chất bột màu trắng nói trên là ma túy Heroine do Vũ Tiến Cường
mua để sử dụng. Tổ công tác đã tiến hành lập biên bản bắt người phạm tội quả tang
đối với Vũ Tiến Cường, thu giữ, niêm phong tang vật và đưa tất cả về trụ sở làm
việc. 14 Tại bản Kết luận giám định số 222/KLPC09 ngày 06/12/2023 của Phòng
Kỹ thuật Hình sự - Công an thành phố Hạ Long kết luận: Chất bột màu trắng có
trong phong bì thư ghi chữ “Vật chứng thu giữ của Vũ Tiến Cường khi bắt quả tang”
gửi giám định là chất ma túy Heroine, có khối lượng 3,313 gam (đã trừ bì). Người
chứng kiến anh Nguyễn Hải Đăng trình bày được chứng kiến cơ quan chức năng
bắt quả tang bị cáo Vũ Tiến Cường thực hiện hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy vào ngày 06/12/2023.
* Tóm tắt quan điểm của Kiểm sát viên:
Đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh giữ
nguyên quyết định truy tố đối với bị cáo Vũ Tiến Cường và đề nghị Hội đồng xét xử:
Tuyên bố bị cáo Vũ Tiến Cường phạm tội Tàng trữ trái phép chất ma túy. Đề nghị áp
dụng điểm c khoản 1 Điều 249; điểm s khoản 1 Điều 51, Điều 38 của Bộ luật Hình
sự năm 2015, xử phạt bị cáo Vũ Tiến Cường mức án từ 03 năm đến 03 năm 06 tháng
tù. Không áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền đối với bị cáo. Về xử lý vật chứng:
Căn cứ điểm c khoản 1 Điều 47 của Bộ luật Hình sự năm 2015, điểm a khoản 2 Điều
106 của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 đề nghị tịch thu tiêu hủy 2,919 gam ma
túy Heroine trong 01 (một) gói nilon (cũ) được đựng trong phong bì thư ghi chữ "Vật
chứng thu giữ của Vũ Tiến Cường khi bắt quả tang", có chữ ký cùng tên của giám
định viên Hoàng Mạnh Dũng, trợ lý giám định và các hình dấu của Phòng kỹ thuật
hình sự tại phần giáp lai mới (phần hao hụt do dùng làm mẫu giám định hết) thu giữ
của bị cáo Vũ Tiến Cường. Về án phí: Bị cáo phải chịu án phí hình sự sơ thẩm theo quy định. lOMoAR cPSD| 59452058
* Quan điểm của Bị cáo:
Bị cáo không có ý kiến tranh luận và thừa nhận hành vi của mình. Trong lời
nói sau cùng bị cáo rất hối hận về hành vi phạm tội của bản thân và đề nghị Hội đồng
xét xử xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.
* Quyết định của Hội đồng xét xử:
Căn cứ điểm c khoản 1 Điều 249; điểm s khoản 1 Điều 51; Điều 38; điểm c
khoản 1 Điều 47 của Bộ luật Hình sự. Căn cứ điểm a khoản 2 Điều 106, Điều 15 333
của Bộ luật Tố tụng hình sự. Căn cứ khoản 2 Điều 136 của Bộ luật Tố tụng hình sự;
điểm a khoản 1 Điều 23 của Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016
của Ủy ban Thường vụ Quốc hội Quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản
lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án. 1. Về tội danh: Tuyên bố bị cáo Vũ Tiến Cường
phạm tội Tàng trữ trái phép chất ma túy. 2. Về hình phạt: Xử phạt bị cáo Vũ Tiến
Cường 03 (ba) năm tù, thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày tạm giữ, tạm
giam là ngày 06/12/2023. 3. Về xử lý vật chứng: Tịch thu tiêu hủy 2,919 gam ma túy
Heroine thu giữ của bị cáo Vũ Tiến Cường đựng trong 01 (một) gói nilon (cũ) được
đựng trong phong bì thư ghi chữ "Vật chứng thu giữ của Vũ Tiến Cường khi bắt quả
tang", có chữ ký cùng tên của giám định viên Hoàng Mạnh Dũng, trợ lý giám định
và các hình dấu của Phòng kỹ thuật hình sự tại phần giáp lai mới (phần hao hụt do
dùng làm mẫu giám định hết). (Vật chứng trên hiện đang lưu giữ tại Chi cục Thi hành
án dân sự thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh theo Biên bản giao, nhận vật chứng
ngày 11 tháng 01 năm 2024) 4. Về án phí: Bị cáo Vũ Tiến Cường phải chịu 200.000
đồng (hai trăm nghìn đồng) tiền án phí hình sự sơ thẩm để nộp ngân sách nhà nước.
5. Về quyền kháng cáo: Bị cáo có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.
PHẦN 4. NHÂN XÉT VỀ KẾT QUẢ VÀ KIẾN NGHỊ ̣
I. Những vấn đề học tập được trong quá trình thực tế tại TAND thành phố Hạ
Long, tỉnh Quảng Ninh
“Học đi đôi với hành” – Câu nói mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng dạy. Đúng
như vậy, với gần một tháng thực tế nghề nhiệp đã có thể giúp em có cơ hội được áp
dụng những kiến thức đã học ở trong sách vở để đối chiếu và tập làm quen với những lOMoAR cPSD| 59452058
công việc ở ngoài thực tế, đó là một trải nghiện vô cùng mới mẻ đối với em nói riêng
và các bạn sinh viên nói chung.
Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long – một tòa án có cơ cấu chỉ 12 cán bộ
nhưng nhưng đã giúp em học hỏi và rèn luyện những kĩ năng của bản thân mình. Qua
quá trình học tập ở đây đã giúp em có thể làm quen được với môi trường làm việc
trong cơ quan nhà nước như thời gian làm việc, cách đi đứng, cử chỉ, giao tiếp với
các cán bộ trong cơ quan, với nhân dân, và đặc biệt là với các đương sự, những người
có nhu cầu tư vấn pháp luật. Không chỉ vậy qua quá trình thực tập còn giúp em có
thể ứng dụng các kiến thức đã học từ Học viện, cụ thể là áp dụng những điều luật, kỹ
năng mềm trong giải quyết từng vụ án một cách linh hoạt và đúng pháp luật. Nắm rõ,
vững chắc hơn các điều luật đặc biệt về vấn đề dân sự, hôn nhân và hình sự. Ngoài
việc được tham gia dự các phiên tòa xét xử của TAND thành phố Hạ Long, được
hướng dẫn viết biên bản phiên Tòa. Không những thế, em còn được nghiên cứu các
hồ sơ vụ án về nhiều lĩnh vực như án hình sự, án dân sự, đặc biệt là các án về hôn
nhân và gia đình. Đối với em khó nhất vẫn là nghiên cứu các hồ sơ vụ án chưa được
đưa ra xét xử. Hoạt động này yêu cầu đối với sinh viên thực tế nghề nhiệp cần phải
có yêu cầu khá cao, phải biết tóm tắt vụ án, nêu hướng giải quyết vụ án để tham gia
thảo luận, vì vậy trong quá trình vừa qua em đã có thể nắm rõ hơn các điều luật, quy
định, học hỏi cách nghiên cứu hồ sơ vụ án hình sự, dân sự, hành chính, hôn nhân gia
đình,… Ngoài ra các cán bộ TAND thành phố Hạ Long còn tạo điều kiện cho em
tham gia các phiên hòa giải, định giá các tài sản tranh chấp, lấy lời khai, tiếp dân,
viết biên bản giao nhận. Với những công việc trên đã giúp em có thể hiểu rõ hơn về
trình tự xét xử một vụ án, trình tự thủ tục trong tố tụng cũng như ngoài tố tụng.
Với một tháng thực tế nghề nghiệp vừa qua đã giúp em rất nhiều về việc hình
thành và rèn luyện được các kỹ năng, đồng thời tiếp cận sâu hơn với các kiến thức
đã học vào hoạt động thực tiễn của Tòa án, đặc biệt là hoạt động xét xử. II. Nhận
thức của sinh viên về đợt thực tế nghề nghiệp
Đối với bản thân em, thấy đợt thực tập lần này rất bổ ích, nhất là đối với sinh
viên đang theo học năm thứ 4 ngành Luật. Trong đợt thực tế nghề nghiệp lần này,
được thực tế tại Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long đã giúp em có thêm nhiều kiến
thức, từ kiến thức trên sách vở đến các kiến thức thực tế, thấy được sự khác biết giữa
lý luận và thực tiễn. Không chỉ vậy, tại đây còn giúp bổ trợ cho em rất nhiều kinh