Khái Niệm và Ý Nghĩa Phát Kiến Địa Lí trong Lịch Sử (GD101)

Giới thiệu chung về phát kiến địa lí: là gì, khi nào, tại sao,
bởi ai, những cuộc phát kiến nổi bật, ý nghĩa và hậu quả.
Khái niệm: Phát kiến địa lý là một thuật ngữ thường dùng có tính quy ước để chỉ những
phát hiện mới của các nhà thám hiểm châu Âu ở thế kỉ 15 – 16. Ở giai đoạn này, nhu cầu
tiêu thụ các đặc sản phương Đông như hương liệu, tơ lục, vàng bạc, đá quý… ngày càng
tăng đã khiến cho những kẻ phiêu lưu, khao khát quyền lực và của cải ở Tây Âu muốn
tìm ra những con đường mới để sang phương Đông mà không phải đi qua vịnh Ba Tư đã
bị người Thổ Nhĩ Kỳ ngăn chặn.
Nguyên nhân đến từ các nước châu Âu đã có đủ phương tiện, điều kiện
để thực hiện các cuộc hành trình vượt biển.
Điều kiện về kiến thức địa lý, hàng hải: Đầu thứ kỷ XV, ngày càng nhiều học giả tán
đồng với giả thuyết trái đất hình cầu, các đại dương nối liền với nhau và bao quanh lục
địa. Để chứng minh giả thuyết này, nhiều nhà thám hiểm, nhà khoa học đã lên đường tìm
cách vượt biển, họ cho rằng từ Tây Âu đi về hướng Tây, vượt Đại Tây Dương là đã có thể
đến được bờ phía Đông của châu Á.
Các phương tiện của nghề hàng hải đã có sự cải tiến đáng kể: những tiến bộ về khoa học
kĩ thuật như kĩ thuật đóng tàu gỗ có buồm và bánh lái Caraven, phát minh la bàn, những
hiểu biết về hàng hải và về Trái Đất, đầu óc thực tiễn và duy lí. .
Nguyên nhân đến từ nhu cầu bành trướng của các nước châu Âu: Nguyên nhân chủ yếu
thúc giục người Tây Âu tìm đường đến những nơi xa lạ là sự thèm khát vàng. Sở dĩ như
vậy bởi đến cuối thế kỷ XV, kinh tế công thương nghiệp ở Tây Âu phát triển mạnh mẽ,
đòi hỏi nhiều vàng bạc để đúc tiền đảm bảo cho việc lưu thông hàng hoá. Lúc bấy giờ,
theo quan niệm của người Tây Âu thì Ấn Độ, Trung Quốc, Nhật Bản là những quốc gia
có nhiều vàng nên họ quyết tâm đến bằng được những nơi đó. Ngoài ra, nhu cầu về
hương liệu và các loại hàng cao cấp như trang sức, tơ lụa. . cũng là động cơ thôi thúc
người Tây Âu tìm đường sang phương Đông. Thế nhưng những con đường từ Tây Âu
sang phương Đông mà trước đó người phương Tây đi qua đến thời kì này đều không an
toàn và thuận lợi, vậy nên họ phải đi bằng đường biển.
Trình bày chi tiết về một hoặc một số cuộc phát kiến địa lí lớn, ví dụ như:
Cuộc phát kiến địa lí của Hoàng tử Henry của Bồ Đào Nha: mục tiêu, phương pháp, kết quả, ảnh hưởng.
Cuộc phát kiến địa lí của Bartolomeu Dias: mục tiêu, phương pháp, kết quả, ảnh hưởng1.
Cuộc phát kiến địa lí của Vasco da Gama: mục tiêu, phương pháp, kết quả, ảnh hưởng1.
Cuộc phát kiến địa lí của Christopher Columbus: mục tiêu, phương pháp, kết quả, ảnh hưởng1.
Cuộc phát kiến địa lí của Fernand de Magellan: mục tiêu, phương pháp, kết quả, ảnh hưởng1.
Kết luận về ý nghĩa của các cuộc phát kiến địa lí đối với
tiến trình lịch sử, như:
Thúc đẩy thương nghiệp châu Âu phát triển, mở rộng thị trường buôn bán và nguồn nguyên liệu.
Đem lại cho giai cấp tư sản châu Âu những kho vàng bạc, châu báu khổng lồ, thị trường rộng lớn.
Dẫn tới sự ra đời của Chủ nghĩa thực dân và sự khai thác, bóc lột của các nước châu Âu
đối với các nước thuộc địa.
Mở rộng kiến thức địa lí và khoa học của nhân loại, đặt nền móng cho sự phát triển của
khoa học kĩ thuật hiện đại.
Việc phát hiện ra các khu vực địa lý đã dẫn đến một số tòa nhà khảo được lộ ra giúp khai
sáng về nền văn minh đã mất từ lâu và các nền văn hóa liên quan đã định hình thêm cho lịch sử của chúng ta.
Kết luận và nhận xét về phát kiến địa lí: tầm quan trọng,
vai trò, tác động, giá trị, bài học.
Tác động đến người dân bản địa
Các cuộc phát kiến địa lí đã mở rộng phạm vi giao lưu văn hóa giữa các dân tộc, mang lại
cho người bản địa những kiến thức, kỹ năng, sản phẩm mới từ châu Âu và các nước khác.
Người bản địa cũng có cơ hội tiếp xúc với các tôn giáo mới như Thiên Chúa giáo, Hồi giáo, Phật giáo…
Tuy nhiên, các cuộc phát kiến địa lí cũng gây ra nhiều hậu quả tiêu cực cho người bản
địa. Các nước châu Âu đã khai thác, cướp bóc tài nguyên, lao động, vàng bạc, châu báu
của các vùng đất mới. Họ cũng áp đặt chính sách thực dân, đàn áp, bóc lột, đồng hóa
người bản địa. Nhiều dân tộc bản địa đã bị diệt vong hoặc suy yếu do chiến tranh, bệnh dịch, nạn nô lệ
Bài học từ cuộc phát kiến địa lí là một chủ đề rất thú vị và có nhiều ý nghĩa cho cuộc
sống hiện đại. Các cuộc phát kiến địa lí đã mở rộng tầm nhìn của loài người về thế giới,
khám phá ra những vùng đất mới, những nền văn hóa đa dạng, những nguồn tài nguyên
phong phú. Các cuộc phát kiến địa lí cũng đã thúc đẩy sự phát triển của khoa học, công
nghệ, thương mại, văn hóa, tôn giáo và chính trị. Các bài học từ cuộc phát kiến địa lí có
thể được tổng kết như sau:
Cuộc phát kiến địa lí là kết quả của sự tò mò, sáng tạo và
khát khao khám phá của con người. Đó là một trong
những động lực quan trọng để phát triển tri thức và nâng
cao chất lượng cuộc sống. Chúng ta nên duy trì và
khuyến khích tinh thần này trong mọi hoạt động học tập và làm việc.
Cuộc phát kiến địa lí là một quá trình dài và khó khăn, đòi hỏi sự kiên nhẫn, can đảm và
hy sinh của nhiều thế hệ nhà thám hiểm. Chúng ta nên biết trân trọng và tôn vinh những
đóng góp của họ cho nhân loại, cũng như học hỏi từ những kinh nghiệm và bài học của họ.
Cuộc phát kiến địa lí là một sự giao thoa giữa các nền văn hóa khác nhau, mang lại những
cơ hội hợp tác và hòa bình, nhưng cũng có thể gây ra những xung đột và bất công. Chúng
ta nên có một tư duy mở, tôn trọng và đối xử công bằng với mọi người, không kỳ thị hay
bóc lột nhau. Chúng ta cũng nên bảo vệ và phát huy những giá trị văn hóa đặc trưng của
mình, cũng như học hỏi và tiếp thu những điều tốt đẹp của các nền văn hóa khác.
Document Outline

• Trình bày chi tiết về một hoặc một số cuộc phát ki
• Kết luận về ý nghĩa của các cuộc phát kiến địa lí
• Kết luận và nhận xét về phát kiến địa lí: tầm quan
• Cuộc phát kiến địa lí là kết quả của sự tò mò, sán