Kĩ Năng Xử Lý Tình Huống Chính Trị và Điểm Nóng Xã Hội | Môn Xã hội học đại cương - Học viện Hành chính Quốc gia

lOMoAR cPSD| 46342985
1. Phân biệc tình huống chính trị và điểm nóng chính trị Đặc điểm của tình huống chính trị
Có sự bất mãn, phản đối của một bộ phận dân cư chưa phải là số đông, ngấm
ngầm sau lưng phản ứng nhất thời bộc phát Đối với một chủ trương, chính
sách hoặc đối với vài cá nhân trong chủ thể cầm quyền
Đặc điểm của tình huống chính trị - xã hội phát triển đến đỉnh cao là điểm nóng chính trị
Có sự phản đối công khai ra mặt có ý thức tổ chức của đông đảo dân cư
nhằm lật đổ chế độ nhà nước Định nghĩa:
Tình huống chính trị là một trạng thái hoặc hoàn cảnh cụ thể trong môi trường
chính trị, thường liên quan đến các sự kiện, quyết định, hoặc xu hướng có tầm ảnh hưởng đáng kể.
Điểm nóng chính trị là một khu vực hoặc vấn đề cụ thể có tình trạng căng thẳng,
tranh chấp hoặc xung đột cao, có khả năng dẫn đến bất ổn hoặc bạo lực.
Tình huống chính trị và điểm nóng chính trị đều liên quan đến các sự kiện và tình
hình có ảnh hưởng đáng kể đến môi trường chính trị, nhưng chúng có một số điểm khác biệt chín
THCT: - Phạm vi: Có thể bao gồm các vấn đề trong nước hoặc quốc tế.- Tính chất:
Thường có tính tạm thời hoặc có thể kéo dài nhưng không nhất thiết phải liên
tục căng thẳng.- Thời gian :có thể tạm thời hoặc kéo dài.- Mức độ tác động: Có
thể thay đổi tùy thuộc vào mức độ quan trọng và phạm vi ảnh hưởng của tình
huống đó.- Ví dụ: Cuộc bầu cử tổng thống, các cuộc đàm phán quốc tế, hoặc việc
thông qua một đạo luật quan trọng ĐNCT:- Phạm vi: Thường là những khu vực
hoặc quốc gia cụ thể, nhưng cũng có thể là các vấn đề lớn mang tính toàn cầu.-
Tính chất: Liên tục có tình trạng căng thẳng cao, xung đột hoặc tranh chấp,
thường đòi hỏi sự chú ý và can thiệp quốc tế.- Thời gian : Thường kéo dài và khó
giải quyết trong thời gian ngắn .- Mức độ tác động: Thường có tác động lớn và lOMoAR cPSD| 46342985
tức thời đến an ninh và ổn định khu vực hoặc toàn cầu.- Ví dụ: Xung đột ở Trung
Đông, tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông, hoặc khủng hoảng chính trị tại một quốc gia.
Nhìn chung, tình huống chính trị bao gồm nhiều dạng sự kiện và hoàn cảnh khác
nhau trong môi trường chính trị, trong khi điểm nóng chính trị thường chỉ những
khu vực hoặc vấn đề đặc biệt căng thẳng và có nguy cơ cao gây bất ổn.
2. Phân biệc gây rối xã hội và bạo loạn lật đổ Định nghĩa :
Gây rối xã hội là các hành vi vi phạm trật tự công cộng, thường bao gồm các hoạt
động phá hoại, biểu tình không có tổ chức, hoặc các hành vi bạo lực ở quy mô nhỏ.
Bạo loạn lật đổ là các hành vi bạo lực có tổ chức với mục đích lật đổ chính quyền
hiện tại hoặc thay đổi hệ thống chính trị bằng cách sử dụng vũ lực.
Gây rối xã hội và bạo loạn lật đổ đều là các hành vi gây mất trật tự và an ninh
trong xã hội, nhưng chúng có những điểm khác biệt rõ ràng về mục đích, quy mô và tính chất. Đặc điểm:
GRXH:- Mục đích: Phản đối hoặc bày tỏ sự bất mãn về một vấn đề cụ thể. - Phạm
vi: Thường xảy ra ở một khu vực hoặc địa điểm cụ thể.- Tính chất: Không có mục
đích rõ ràng để lật đổ chính quyền hoặc thay đổi hệ thống chính trị. Thường
nhằm phản đối hoặc bày tỏ sự bất mãn về một vấn đề cụ thể.- Quy mô: Quy mô
nhỏ hoặc trung bình, với sự tham gia của một nhóm người hạn chế.- Hậu quả:
Gây ra sự mất trật tự công cộng, thiệt hại tài sản, hoặc gây hoang mang trong xã lOMoAR cPSD| 46342985
hội nhưng không đe dọa trực tiếp đến sự tồn vong của chế độ.- Ví dụ: Các cuộc
biểu tình phản đối tăng giá, đình công, hoặc các hoạt động phá hoại nhỏ lẻ.
BLLD:- Mục đích: Lật đổ chính quyền, thay đổi hệ thống chính trị. - Phạm vi:
Thường xảy ra trên quy mô lớn, có thể lan rộng ra nhiều khu vực hoặc thậm chí
toàn quốc.- Tính chất: Có mục đích rõ ràng để lật đổ chính quyền, thay đổi hệ
thống chính trị hoặc chiếm quyền kiểm soát.- Quy mô: Quy mô lớn, với sự tham
gia của nhiều người, thường có tổ chức và chuẩn bị kỹ lưỡng.- Hậu quả: Gây ra
sự hỗn loạn toàn diện, thiệt hại lớn về người và tài sản, và đe dọa trực tiếp đến
sự tồn vong của chính quyền và hệ thống chính trị hiện tại.- Ví dụ: Cách mạng,
nổi dậy vũ trang, hoặc các cuộc đảo chính.
Nhìn chung, gây rối xã hội và bạo loạn lật đổ đều là các hành vi gây mất ổn định
xã hội, nhưng bạo loạn lật đổ có tính chất nghiêm trọng hơn nhiều do mục đích và quy mô của nó.
3. Nguyên nhân – giải pháp tình huống và điểm nóng chính trị.
Nguyên nhân chủ quan
Do chủ trương không hợp lòng dân, vi phạm lợi ích chính đáng, hợp pháp của dân
Chủ trương đúng nhưng cán bộ đảng viên thực thi không đúng
Do cán bộ Đảng viên thoái hóa biến chất, quan liêu tham nhũng Học vấn thấp
Do công tác tuyên truyền _ vận động hiệu quả thấp
Nguyên nhân khách quan
Do khủng hoảng kinh tế, đời sống vật chất, bất mãn tăng cao
Do phân hóa giàu nghèo quá sâu
Do phát triển không đồng đều các vùng miền (miền xuôi, miền núi)
Do ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu
Do xúi giục, kích động của âm mưu diễn biến hòa bình lOMoAR cPSD| 46342985
Từ những nguyên nhân chủ quan và khách quan trên , em rút ra được 1 số giải pháp sau: 1.
Tùy thuộc vào tình hình thực tế mà từng địa phương (cấp tỉnh, huyện
tương đương) thành lập Đội Phản ứng nhanh đảm bảo chuyên nghiệp, cơ cấu
nhiều thành phần tham gia như: chuyên gia đàm phán, lực lượng vũ trang, y tế,
các tổ chức chính trị - xã hội hay quần chúng nhân dân, tín đồ, chức sắc có uy tín ở địa phương... 2.
Từng cơ quan, đơn vị, địa phương (cấp xã tương đương) thành lập Tổ để
được đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ xử lý tinh huống chính trị - xã hội. 3.
Thường xuyên diễn tập, đặt ra các tình huống chính trị - xã hội có thể xảy ra trong thời gian tới. 4.
Công tác dự báo cần phải thực hiện tốt, nghiêm túc để khôngkhỏi bị động
khi tình huống chính trị - xã hội xảy ra do đó cần phải bám sát địa bàn, nắm tâm
tư nguyện vọng của người dân; cùng ăn cùng ở với bà con nông dân. 5.
Tập trung chỉ đạo, điều hành và vận động các tầng lớp nhân dân phát triển
kinh tế - xã hội để nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân 6.
Tăng cường quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội, trọng tâm
là quản lý nhà nước về đất đai và phòng, chống tham nhũng, lãng phí. 7.
Thường xuyên đối thoại, tiếp xúc; kịp thời giải quyết những bức xúc trong
nhân dân; tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước để nhân dân hiểu, đồng tình, hăng hái tham gia thực hiện. 8.
Thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền pháp luật, cải cách thủ tục
hành chính và giải quyết kịp thời, đúng pháp luật đối với các kiến nghị, đơn, thư
khiếu nại, tố cáo của nhân dân. 9. Góp phần xây dựng hệ thống chính trị, đặc
biệt xây dựng chính quyền cơ sở thực sự trong sạch, vững mạnh.
10. Nâng cao chất lượng công tác dân vận của cán bộ, công chức, viên chức,
chiến sĩ lực lượng vũ trang các cấp. lOMoAR cPSD| 46342985
4. Quy trình xử lí tình huống trong công tác Đảng và Quy Trình xử lí điểm nóng chính trị xã hội
Quy trình xử lý tình huống – điểm nóng chính trị ở cấp cơ sở:
Bước 1: Nhận diện tình huống
Tìm hiểu về yêu sách, nội dung đấu tranh Tìm hiểu về
thành phần Đối tượng tham gia Số lượng? quy mô? địa bàn?
(Nội dung đòi hỏi tính hợp pháp? hợp lý? hợp tình?)
Thành phần tham gia ngày càng phức tạp
Nhận diện kẻ cầm đầu, sách động Nhận diện kẻ tay sai
Nhận diện quần chúng Theo Đuôi
*Tìm hiểu về cá nhân, tổ chức có thẩm quyền giải quyết
*Tìm hiểu về nguyên nhân
Nguyên nhân chủ quan
Do chủ trương không hợp lòng dân, vi phạm lợi ích chính đáng, hợp pháp của dân
Chủ trương đúng nhưng cán bộ đảng viên thực thi không đúng
Do cán bộ Đảng viên thoái hóa biến chất, quan liêu tham nhũng Học vấn thấp
Do công tác tuyên truyền _ vận động hiệu quả thấp
Nguyên nhân khách quan
Do khủng hoảng kinh tế, đời sống vật chất, bất mãn tăng cao
Do phân hóa giàu nghèo quá sâu
Do phát triển không đồng đều các vùng miền (miền xuôi, miền núi)
Do ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu
Do xúi giục, kích động của âm mưu diễn biến hòa bình
*Tìm hiểu về mâu thuẫn lOMoAR cPSD| 46342985
Mâu thuẫn nội bộ => đối thoại thương lượng
Mâu thuẫn địch ta => có thể dùng vũ lực *Phân loại tình huống Lĩnh vực ?
Tính chất phản ứng phản đối hay phản động ?
Cố tình hay không cố tình ?
Có hay không sự tiếp tay của thế lực bên ngoài ?
Bước 2: Lập kế hoạch triển khai xử lý tình huống điểm nóng chính trị xã hội
*Kịp thời báo cáo cho cấp có thẩm quyền, xác định cá nhân, tổ chức có trách
nhiệm xử lý tình huống này, Xác định căn cứ pháp lý và căn cứ chính trị để giải quyết tình huống
*Thành lập tổ phản ứng nhanh
*Dựa vào nguyên nhân đã tìm hiểu => đưa giải pháp phù hợp *Dựa vào mâu
thuẫn và tìm hiểu để chọn phương thức giải quyết phù hợp
*Phong tỏa điểm nóng không cho lan sang các địa phương khác
Về mặt giao thông (Lập chốt kiểm soát giao thông rào chắn )
Về viễn thông (Lập Bức Tường Lửa máy phát sóng Internet) *Cách ly cô lập những
kẻ cầm đầu sách động Nếu không đối thoại được
Bước 3: Khắc phục hậu quả do tình huống điểm nóng chính trị để lại
Về mặt vật chất (Đập phá đổ vỡ vật chất)
Về mặt tinh thần (Đổ vỡ về tinh thần mất niềm tin)
Bước 4: Đánh giá kết quả xử lý, rút bài học kinh nghiệm
Đạt bao nhiêu % mục tiêu
Hiệu quả hiệu lực khả thi Có để lại hậu quả?
Bước 5: Cảnh báo những dấu hiệu tái diễn
Quy trình xử lý tình huống trong công tác Đảng:
Bước 1: Nhận diện tình huống lOMoAR cPSD| 46342985 *Phân loại tình huống
Tình huống này thuộc lĩnh vực nào trong công tác Đảng? Tình huống này thuộc
loại tình huống nào? (Tình huống sai lệch kế hoạch, Tình huống nguy cơ tiềm
tàng, Tình huống cần hoàn thiện)
*Xác định nội dung vi phạm (Vi phạm cái gì? sai chỗ nào?) Xác định đối tượng
vi phạm (cá nhân nào vi phạm, tổ chức nào vi phạm)
*Tính chất vi phạm (Nghiêm trọng?)
Không nghiêm trọng, là nghiêm trọng, là rất nghiêm trọng, là đặc biệt nghiêm
trọng *Hậu quả để lại? Bước 2: Xử lý tình huống *Xác định nguyên nhân:
Chủ trương sai - sửa bỏ chủ trương
Cán bộ công chức thoái hóa, biến chất => xử lý cán bộ công chức
Do phát triển không đồng đều vùng miền
Nguyên nhân khách quan - Nguyên nhân chủ quan (do con người)
Nguyên nhân chủ yếu (chính) - thứ yếu (phụ)
Nguyên nhân trực tiếp - gián tiếp
*Đề xuất các giải pháp (Dựa vào các nguyên nhân) Để không bỏ sót Phương pháp não nguyên nhân công
Đề xuất được nhiều giải Sơ đồ xương cá pháp
Chọn giải pháp tối ưu theo 3 tiêu chí: Tính khả thi, Tính hiệu quả (cao –
thấp, toàn diện), tính hiệu lực *Phương pháp não công:
Đưa ra càng nhiều ý tưởng càng tốt
Ý tưởng càng mới lạ, càng độc đáo càng tốt
Cấm mọi sự chỉ trích, chê bai
Tạo ra sự dân chủ tự do trong phát ngôn, phát biểu của mọi người *Sơ đồ xương cá
*Chọn phương án tối ưu thông qua ma trận (Phù hợp, khả thi, linh hoạt) lOMoAR cPSD| 46342985
Theo ba tiêu chí (Tính khả thi, tính hiệu quả ở nhiều mặt, tính hiệu lực)
Bước 3: Triển khai kế hoạch thực hiện các giải pháp *Những công việc nào phải thực hiện?
*Những mục tiêu cần phải đặt?
*Những lực lượng nào cần phải huy động (Tài lực ,vật lực, nhân lực, thời gian hoàn thành)
* Tình huống phát sinh, rủi ro có thể gặp =>Kịch bản đối phó?
*Người chịu trách nhiệm
Bước 4: Đánh giá kết quả xử lý tình huống
*Giải pháp nào đạt mục tiêu ở mức độ nào?
5. Đặc điểm của tình huống điểm nóng chính trị hiện nay của Việt Nam
Tinh huống điểm nóng diễn ra ngày một phổ biến hơn. - Tân số xuất hiện ngày
một nhiều hơn. - Có mặt ở hầu hết các địa phương. - Có mặt ở hãu hết các lãnh
vực.- Tinh huỗng điểm nóng diễn ra ở quy mô rộng hơn, từ phường xã đến quận
huyện, tỉnh thành điển hình như ở Tây Nguyên. - Số lượng người tham gia đông
hơn. - Gây áp lực lớn hơn nên khó xử lý hơn. - Tính chất của điểm nóng ngày
càng đa dạng, phức tạp. - Đa dạng, phức tạp vẽ yêu sách, nội dung đòi hỏi ban
đầu chỉ đòi hỏi về lợi ích kinh tế sau thì đòi hỏi về vật chất rồi đến chính trị. - Đa
dạng, phức tạp vẽ thành phần tham gia. - Đa dạng, phức tạp vẽ phương thức
đấu tranh ngày càng phức tạp. - Cơ sở pháp lý chưa đây đủ nên chậm xử lý để
biểu tình khiếu kiện đông người kéo dài, không giải quyết được. - Từ đây dẫn
đến tình trạng khiếu kiện đông người vượt cấp ngày một nhiều.