Lịch sử 10 Bài 13: Cơ sở hình thành văn minh Đông Nam Á cổ trung đại sách Chân Trời Sáng Tạo

Giải Luyện tập, vận dụng Sử 10 Bài 13 trang 80 Luyện tập 1
Những cơ sở dân cư và xã hội ảnh hưởng như thế nào đến sự hình thành văn minh
Đông Nam Á? Nêu ví dụ cụ thể. Gợi ý đáp án
Cơ sở dân cư, tộc người Cơ sở xã hội Điểm nổi bật
- Cư dân thuộc tiểu chủng - Các thiết chế làng, bản tuy
Đông Nam Á, mang đặc khác nhau về hình thức nhưng
điểm của cả hai đại chủng tộc có lịch sử lâu đời và có sức
là Môn-gô-lô-ít và Ô-xtra-lô- sống mạnh mẽ. ít.
- Quá trình hình thành nhà
- Tiểu chủng Đông Nam Á nước ở Đông Nam Á đồng
gồm hai nhóm chính: In-đô- thời là quá trình tiếp biến nê-diên và Nam Á.
những giá trị văn hoá Trung Quốc và Ấn Độ
- Có nhiều dân tộc khác
nhau, tạo nên sự đa dạng về sắc tộc. Ví dụ cụ thể
- Nhóm In-đô-nê-diên gồm - Bộ máy nhà nước ở Việt
một số tộc người như: Ba Na, Nam thời phong kiến có sự
Gia Rai, Mnông, Khơ Mú,… học tập mô hình thiết chế
chính trị của các triều đại
- Nhóm Nam Á gồm một số phong kiến Trung Quốc.
tộc người như người Việt,
Tày, Thái, Miến Điện, Mã Lai… Tác động
- Góp phần tạo nên sự đa - Hình thành thiết chế chính
dạng, phong phú của văn trị và mô hình tổ chức xã hội minh Đông Nam Á
vừa mang tính bản địa, vừa
chịu ảnh hưởng sâu sắc của
các mô hình thiết chế chính trị Ấn Độ, Trung Quốc. Luyện tập 2
Phân tích những ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc, Ấn Độ đối với văn minh Đông Nam Á. Gợi ý đáp án
* Ví dụ về ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ: - Tôn giáo:
+ Hin-đu giáo, Phật giáo được đông đảo cư dân Đông Nam Á sùng mộ.
+ Hin-đu giáo, Phật giáo từ Ấn Độ để lại dấu ấn sâu đậm trong cách thức tổ chức bộ
máy nhà nước và đời sống tinh thần của nhiều quốc gia Đông Nam Á như Chăm-pa, Cam-pu-chia,…
- Chữ viết, văn học Ấn Độ có mặt ở hầu hết các quốc gia Đông Nam Á, đặc biệt là
chữ Phạn và tác phẩm Ra-ma-y-a-na.
+ Trên cơ sở hệ thống chữ viết của Ấn Độ, nhiều tộc người ở Đông Nam Á đã sáng
tạo ra chữ viết riêng của dân tộc mình.
+ Trên cơ sở tác phẩm Ra-ma-y-a-na, nhiều quốc gia ở Đông Nam Á đã sáng tạo ra
các tác phẩm của riêng mình như Riêm Kê (Cam-pu-chia), Ra-ma Khiên (Thái Lan),
Phạ Lắc Phạ Lam (Lào), Ma-na-rao (Phi-lip-pin),…
- Kiến trúc và điêu khắc Ấn Độ cũng ảnh hưởng sâu sắc đến các nước Đông Nam Á
* Ví dụ về ảnh hưởng của văn hóa Trung Hoa: - Tư tưởng, tôn giáo:
+ Nho giáo, Đạo giáo và nhiều học thuyết tư tưởng khác của Trung Quốc được truyền bá vào Đông Nam Á
+ Nho giáo có tác động tới tư tưởng trị nước của một số nhà nước quân chủ, tiêu biểu là Việt Nam.
- Ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc còn được thể hiện trên nhiều lĩnh vực của đời
sống xã hội của cư dân Đông Nam Á như ngôn ngữ, văn học, ẩm thực, trang phục, kiến trúc,… Vận dụng
Em hãy lấy những ví dụ cụ thể về ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc, Ấn Độ ở Việt Nam. Gợi ý đáp án
- Ví dụ về ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ ở Việt Nam:
+ Các công trình kiến trúc ở Việt Nam như Thánh địa Mỹ Sơn, Tháp Chăm, Tháp Bà
Po Nagar,… chịu ảnh hưởng của Hin-đu giáo.
+ Trong y học: Việt Nam sử dụng thuốc mê, thuốc tê khi phẫu thuật.
- Ví dụ về ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc ở Việt Nam:
+ Nho giáo du nhập vào Việt Nam từ thời Bắc thuộc. Nhà Lý cho xây dựng Văn Miếu
để thờ Khổng Tử và tổ chức khoa thi Nho học đầu tiên để tuyển chọn quan lại. Từ thời
Lê sơ, Nho giáo trở thành hệ tư tưởng chính thống của nhà nước phong kiến Đại Việt.
+ Thơ Đường ở Trung Quốc ảnh hưởng đến Việt Nam. Nhiều nhà thơ của Việt Nam
làm thơ theo thể Đường luật rất hay như Bà Huyện Thanh Quan, Nguyễn Khuyến, Nguyễn Trãi,…