Lý thuyết về chủ thể của Luật tự La Mã | Trường Đại học Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội
Quyềnkếthôn:chỉcócôngdânLaMãmớicóquyềnnày,trong1sốtrườnghợpPLLa Mã cấm kết hôn; quan lại hàng tỉnh không kết hôn với người sở tại, người giám hộ không kết hôn với người được giám hộ. Tài liệu giúp bạn tham khảo và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!
Môn: Luật la mã
Trường: Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội
Thông tin:
Tác giả:
Tài liệu liên quan:
Preview text:
Chủ thể của Luật tư La Mã 1. Cá nhân -
Năng lực chủ thể của cá nhân
+ Không phải cá nhân nài cũng được coi là chủ thể ( khác hệ thống luật hiện đại) tức là chỉ có
ngừi tự do mới có quyền và nghĩa vụ
+ Năng lực chủ thể của cá nhâ là không giông nhau
+ Năng lực PL của cá nhân có thể bị thay đổi khi thay đổi địa vị -
Những yếu tố cấu thành năng lực PL
+ Địa vị tự do: cư dân La Mã phân chia thành người tự do và nô lệ + -
Sự thay đổi năng lực PL của các cá nhân
+ Sự thay đổi có tầm quan trọng nhất là giữa người tự do và nô lệ:
Người tự do thành người nô lệ nếu vi phạm trọng tội
Người nô lệ thành người tự do nếu người chủ nô giải phóng nô lệ
+ Thay đổi địa vị công dân
Người Latinh, người ngoại tộc được ban thưởng địa vị công dân La Mã
Địa vị công dân La Mã mất đi do phạm tội
+ Thay đổi địa vị gia đình
Người độc lập trở thành người phụ thuộc khi họ được nhận làm con nuôi gia đình khác -
Bắt đầu và chấm dứt sự tồn tại của cá nhân với tư cách chủ thể + Bắt đầu Tự nhiên: sinh ra
Không tự nhiên: Giải phóng nô lệ, nhưng không bao giờ ngang bằng với người phóng thích + Chấm dứt:
Tự nhiên: Chết, mất tích
Không tự nhiên: Người tự do thành nô lệ - Công dân La Mã: + Định nghĩa
Sinh ra tư hôn nhân hợp pháp của người La Mã
Được ban thưởng địa vị công dân La Mã
+ Quyền của công dân La Mã
Quyền kết hôn: chỉ có công dân La Mã mới có quyền này, trong 1 số trường hợp PL La
Mã cấm kết hôn; quan lại hàng tỉnh không kết hôn với người sở tại, người giám hộ không kết
hôn với người được giám hộ
Quyền giao dịch: tham gia giao dịch với hậu quả do pháp luật xác định Quyền thừa kế Quyền gia trưởng Quyền với họ tên -
Yếu tố hạn chế năng lực hành vi + Giới tính
Người phụ nữ chịu giám hộ suốt đời: họ không thể trở thành người gia trưởng, không
được nhận con nuôi, không được bảo lãnh cho người khác + Sức khoẻ
Thể chất: tuỳ thuộc tính chất của khiếm khuyết đó
Tinh thần: điên -> thông qua người đại diện + Độ tuổi
Gđ 1: 7t: Không có năng lực hành vi, không chịu trách nhiệm trước hành động của
hình, đặt dưới sự giám hộ
Gđ 2: 7-12t (nữ) 7-14 (nam): năng lực hành vi một phần -> có thể thực hiện các giao
dịch có lợi cho bản thân với sự đồng ý của gia chủ
Gđ 3: 12-25t (nữ) 14-25 (nam): có quyền yêu cầu tuyên bố huỷ các giao dịch mà họ
đã tham gia để phục hồi tình trang tài sản
Gđ 4: 25t trở lên: đầy đủ năng lực hành vi -
Tình trạng phá tán tài sản
+ Người bị coi là phá tán tài sản là người do nhiều yếu tố không biết sử dụng tài sản -> tiêu tán
tài sản -> do quyết định của quan toà
+ Người bị coi là phá tán tài sản -> hạn chế năng lực hành vi
+ Hạn chế năng lực hành vi: không tự thực hiện được liên quan đến thuyên giảm tài sản, không được lập di chúc -
Sự thuyên giảm danh dự công dân La Mã + Yếu tố thuyên giảm
Công dân từ chối lời mời làm chứng -> không được mời người làm chứng cho mình
nữa (ví dụ lập di chúc)
+ Người được coi là bất lương
Bất lương trực tiếp: Công dân làm nghề phi đạo đức, hành động phi đạo đức
Bất lương gián tiếp: xâm phạm tin tưởng lẫn nhau: trộm cắp, giám hộ không trung thực
Người bất lương không được đại diện cho người khác tham gia tố tụng, và họ được
mời người khác tham gia tranh tụng, thạm chí hạn chế quyền kết hôn -
Địa vị pháp lý của nô lệ
+ Nguồn gốc nô lệ: tù binh chiến tranh hoặc người tự do – nô lệ khi phạm tội, người tự do bị
bắt … - Nô lệ là đồ vật đặc biệt -> hướng tới sự tăng quyền lợi của chủ nô
+ Chế độ Peculio: người chủ nô giao tài sản cho nô lệ quản lý và sử dụng -> giao dịch chỉ giới hạn trong phạm vi peculio
+ VD: nô lệ lỗ 1200 axo nhưng peculio chỉ có 1000, 200 axo gọi là nghĩa vụ tự nhiên -> không
được khởi kiện, nhưng nếu họ tự nguyện trả vì danh dự thì họ có quyền nhận => những hành vi
nô lệ không vượt quá khuôn khổ tài sản của peculio -
Địa vị pháp lý của người nô lệ được giải phóng
+ Tồn tại cho đến khi người La Mã ban thưởng địa vị công dân La Mã cho mọi người
+ Sự phụ thuộc của người được phóng thích vào chủ nô: Chủ nô có quyền về nhân thân và tài
sản cúa người được phóng thích + Chủ nô cũ:
2. Pháp nhân (một người được pháp luật thừa nhận) -
Trong một số trường hợp quyền và nghĩa vụ của cơ cấu xã hội không thuộc về cá nhân hay
nhóm cá nhân mà nó thuộc tổ chức tồn tại độc lập, không phụ thuộc sự tồn tại của từng thành viên xã hội -
Khi một cá nhân ra khỏi tổ chức thì họ hông được phép phân chia tài sản
⇨ Công nhận sự tồn tại của pháp nhân song song vói cá nhân
• NĂNG LỰC PHÁP LUẬT CÚA PHÁP NHÂN - Quyền giao dịch - Quyền thừa kế
+ Hạn chế so với cá nhân
+ Bị động nhận tài sản qua di chúc, di tặng • NĂNG LỰC HÀNH VI -
Không tồn tại, pháp nhân thực h