Mong mỏi là từ láy hay từ ghép? Giải tích tại sao? Cho ví dụ

Mong mỏi là từ láy hay từ ghép? Giải tích tại sao? Cho ví dụ
Dân tộc Việt Nam từ xưa đến nay luôn tự hào bởi vốn tiếng Việt giàu và đẹp.
Đó là tiếng nói, là điệu hồn dân tộc được kết tinh từ lịch sử bao đời. Ngày nay
chúng ta cũng chưa bao giờ ngùng yêu quý và tự hào về thứ tiếng mẹ đẻ ấy.
Với những đặc trưng của mình, tiếng Việt có khả năng thể hiện tình cảm dạt
dào sinh động. Hệ thống ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp phong phú cho phép ta
được biến đổi, sử dụng linh hoạt. Hằng ngày sử dụng tiếng Việt để giao tiếp,
suy nghĩ là thế đó nhưng có mấy ai thực sự biết tiếng Việt có những đặc điểm,
những giá trí gì và sự phong phú của nó ra sao. Như vậy, để tìm hiểu cụ thể
và nâng cao nhận biết của bản thân về sự phong phú của tiếng VIệt nói
chung và phân biệt được từ ghép và từ láy nói riêng, xin mời quý độc giả hãy
làm rõ vấn đề này, qua đó trả lời cho câu hỏi: "Mong mỏi" là từ ghép hay từ láy? 1. Từ ghép là gì? 1.1 Khái niệm
Từ ghép là những từ được ghép bởi hai tiếng trở lên, các tiếng này có cùng
quan hệ về mặt ý nghĩa với nhau và về mặt âm, vần không bắt buộc phải giống nhau.
1.2 Tác dụng của từ ghép là gì?
Từ ghép được biết là thành phần của cấu trúc câu. Nó có công dụng giúp
định nghĩa các từ trong văn nói và văn viết, giúp người nghe người đọc hiểu
nghĩa của từ, khiến câu văn trở nên logic hơn cả về yếu tố nội dung lẫn hình thức.
1.3 Phân loại từ ghép như thế nào?
Dựa vào đặc điểm của từ ghép mà người ta phân từ ghép thành hai loại đó là:
Đẳng lập và chính phụ. - Từ ghép đẳng lập:
Trong loại từ ghép đẳng lập, các từ có vai trò về ý nghĩa ngang nhau, không
còn phân biệt đâu là từ chính, đâu là từ phụ.
Ví dụ như: Giày dép, quần áo, vợ chồng, hoa lá, ông bà, cha mẹ,... - Từ ghép chính phụ:
Là những từ được ghép từ hai tiếng có sự phân biệt về nghĩa rất rõ ràng, từ
đứng đầu là từ chính - từ chính đóng vai trò mang nghĩa trọng tâm, từ đứng
sau là từ phụ - từ này đóng vai trò bổ trợ ý nghĩa cho từ chính. nhìn chung thì
ý nghĩa diễn đạt của từ này thường hẹp và cụ thể hơn.
Ví dụ như: Hoa sen, nâu đất, đỏ gạch, máy bay, quả dứa,.. 2. Từ láy là gì? 2.1 Khái niệm
Trong cuộc sống đời thường, chúng ta có thể đã sử dụng từ láy rất nhiều lần
trong quá trình học tập, giao tiếp nhưng do chưa nắm rõ được định
nghĩa, cũng như chưa hiểu cụ thể đặc điểm của từ láy nên chúng ta thường
không biết rằng những từ ngữ mình sử dụng đó là từ láy. Nhìn chung, để dễ
hiểu hơn ta có thể định nghĩa từ láy như sau: Từ láy được cấu tạo bởi hai
tiếng trở lên, các tiếng tạo nên từ láy có đặc điểm như giống nhau chỉ về
nguyên âm hoặc phụ âm, hay có thể giống nhau cả về nguyên âm và phụ âm.
Đặc biệt trong từ láy có thể có một từ không mang ý nghĩa gì hoặc cả hai từ
đều không mang ý nghĩa và khi ghép chúng lại thì thành một từ có nghĩa.
Ví dụ như: Mê mẩn, nhanh nhảu, long lanh, rào rào, ầm ầm,... 2.2 Các loại từ láy
Sự giống nhau giữa các từ láy
- Đều có cấu tạo từ hai tiếng tạo thành,
- Sự gần âm, giống nhau về âm tạo thành sự ngân vang về mặt âm. Phân loại
Như đã nói ở phần khái niệm thì chúng ta có thể chia từ lấy thành:
- Từ láy toàn bộ: Những từ lặp lại nhau cả về âm và cả về vần.
Ví dụ như: luôn luôn, rầm rầm, hằm hằm,. .
Hoặc để tạo sự tinh tế hài hòa về âm thanh, một số từ còn được thay đổi phụ
âm cuối hoặc thanh điệu.
Ví dụ như: Ngoan ngoãn, thăm thẳm, thoang thoảng,... - Từ láy bộ phận:
+ Láy âm (nguyên âm): là những từ có phần âm lặp lại nhau. Ví dụ như:
gầm gừ, thầm thì, xinh xắn, ngơ ngác,...
+ Láy vần (phụ âm): Là những từ có phần vần lặp lại nhau. Ví dụ như: Lao
xao, liêu xiêu, chênh vênh,. .
2.3 Tác dụng của từ láy
Như qua phân tích ở trên chúng ta có thể thấy từ láy được sử dụng rất linh
hoạt. Mặc dù được cấu tạo từ những tiếng không có ý nghĩa nhưng khi chúng
đứng bên cạnh nhau, được ghép với nhau thì lại tạo thành một từ có. Người
dùng có thể biến đổi đa dạng chúng để mang đến những cảm nhận khác
nhau. Nếu các từ láy hoàn toàn giúp cho người nói người viết nhằm nhấn
mạnh được sự vật, sự việc, hiện tượng thì một chút biến đổi về thanh điệu
hoặc phụ âm cuối sẽ lại mang đến một sựu hài hòa và tinh tế. Và chính xuất
phát từ sự biến đổi linh hoạt, từ láy được sử dụng phổ biến trong cả văn nói
và văn viết. Sử dụng từ láy linh hoạt và khoa học có thể làm cho những gì
đang được miêu tả hoặc một sự việc trở nên sinh động và ấn tượng đối với
người đọc, người nghe.
3. Phân biệt từ ghép và từ láy
Như mọi đã biết thì tiếng Việt vô cùng phong phú và giàu đẹp, chẳng thế mà
lại có câu "phong ba bão táp cũng không bằng ngữ pháp Việt Nam", chính sự
đa dạng này lại là một trong những thử thách dành cho người học bởi nó tạo
ra sự phức tạp trong quá trình tiếp cận. Vậy do đâu mà mọi người lại thường
hay nhầm lẫn và khó phân biệt được từ ghép và từ láy như thế? Đó là do giũa
từ láy và từ ghép có quá trình chuyển hóa lẫn nhau. Tuy vậy vẫn có một
số yếu tố cơ bản để người đọc có thể phân biệt được từ ghép và từ láy.
3.1 Cách thứ nhất: Từ ghép có chứa từ Hán Việt thì không phải là từ láy
Trong hệ thống tiếng Việt thì những từ Hán Việt láy âm xuất hiện khá nhiều,
chính vì vậy mà tất cả những từ Hán Việt có 2 âm tiết thì sẽ được xác định là
từ ghép chứ không phải là từ láy, dù cho đó có là từ láy âm với nhau đi nữa.
Ví dụ: "Lam lũ" Lam vốn có nghĩa là quần áo rách, Lũ vốn có nghĩa là vải rách
nhưng "Lam lũ" trong đời sống tiếng Việt lại thường được hiểu là đời sống nhọc nhằn.
Hay như từ "Bồng bột": ở đây Bồng vốn là loại cỏ bồng rối, Bột nghĩa là đầy,
thạnh vượng tuy nhiên khi hiểu theo nghĩa tiếng Việt thì nó lại chỉ sự nhiệt
tình, sôi nổi nhưng có gì đó còn thiếu sự thận trọng, sự suy nghĩ và thiếu đi
sự chín chắn cần thiết.
3.2 Cách thứ hai: Nghĩa của các từ tạo
Trong trường hợp từ ghép, cả hai từ được tạo thành có thể có một nghĩa cụ
thể, còn trong trường hợp từ láy có thể không có từ có nghĩa hoặc chỉ có một từ có nghĩa.
Ví dụ như: "Cây cỏ", "che chắn",... thì được xếp là từ ghép vì tách riêng ra thì
mỗi tiếng đều có nghĩa. Nhưng còn đối với những từ như "long lanh", "lấp
lánh",... thì là từ láy do khi đứng riêng lẻ thì chỉ một từ có nghĩa hoặc cả hai từ đều không có nghĩa gì.
3.3 Cách thứ ba: Đảo vị trí các tiếng trong từ
Đối với từ ghép thì khi ta thay đổi trật tự, vị trí của các tiếng thì vẫn có ý nghĩa
cụ thể, còn từ láy thì sẽ không có bất kì ý nghĩa nào.
Ví dụ: Đối với từ "Đau đớn" khi ta đổi vị trí thì sẽ được từ "đớn đau" và từ này
vẫn có nghĩa nên nó chính là từ ghép. Còn đến từ "rạo rực" khi thay đổi trật
tự thì ra từ "rực rạo" sẽ không mang ý nghĩa nào cả nên đây là từ láy.
Ngoài những cách trên thì cách phổ biến nhất đó chính là việc xác định giữa
2 tiếng tạo thành từ nếu như không liên quan đến âm/vần thì chắc chắn là từ
ghép và ngược lại thì khả năng cao sẽ là từ láy.
Ví dụ: "Bàn ghế" chính là từ ghép và không có âm/vần giống, còn "tươi tắn"
thì phụ âm đầu giống nhau và chỉ một tiếng có nghĩa nên nó là từ láy.
Qua quá trình nghiên cứu, chắc hẳn mọi người cũng đã trả lời được câu hỏi:
"Mong mỏi là từ ghép hay từ láy?". Và như chúng ta đã phân tích tìm hiểu kĩ
lưỡng trước đó thì "mong mỏi" chính xác là từ láy bởi vì trong 2 tiếng tạo
thành chỉ có một tiếng có nghĩa, đó là "mong" còn "mỏi" ở đây không mang
một ý nghĩa nào cả và khi hai tiếng đó đi cùng nhau sẽ diễn tả lên cảm xúc,
tâm trạng của con người, sự vật và hiện tượng trong cuộc sống xung quanh chúng ta.
Document Outline

• Mong mỏi là từ láy hay từ ghép? Giải tích tại sao?
  • 1. Từ ghép là gì?
    • 1.1 Khái niệm
    • 1.2 Tác dụng của từ ghép là gì?
    • 1.3 Phân loại từ ghép như thế nào?
  • 2. Từ láy là gì?
    • 2.1 Khái niệm
    • 2.2 Các loại từ láy
    • 2.3 Tác dụng của từ láy
  • 3. Phân biệt từ ghép và từ láy
    • 3.1 Cách thứ nhất: Từ ghép có chứa từ Hán Việt thì
    • 3.2 Cách thứ hai: Nghĩa của các từ tạo
    • 3.3 Cách thứ ba: Đảo vị trí các tiếng trong từ