NaOH + Cl2 → NaCl + NaClO + H2O

NaOH + Cl2 → NaCl + NaClO + H2O
1. Phương trình phản ứng hoá học
Cách để lập phương trình hoá học:
Bước 1: Xác định các nguyên tử có sự thay đổi oxi hoá, từ đó xác định chất oxi hoá -chất khử.
Bước 2: biểu diễn quá trình oxi hoá khử, quá trình khử
Bước 3: Tìm hệ số thích hợp cho chất khử và chất oxi hoá
Bước 4: Điền hệ số của các chất có mặt trong phương trình hoá học. Kiểm tra sự cân bằng số
nguyên tử của các nguyên tố ở hai vế.
Làm theo các bước trên, ta được phương trình hoá học sau hoàn chỉnh sau:
Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O
Đây là phương trình phản ứng hoá học Cl2 ra nước Javen.
2, Hiện tượng nhận biết phản ứng:
Ban đầu mẩu quỳ tím có màu xanh, sau khi phản ứng xảy ra màu quỳ tím biến mất.
3. Điều kiện phản ứng: - Điều kiện thường
- Điều phân dung di ̣ch natri clorua NaCl có màng ngăn bằng xốp với điện cực dương bằng than
chì và điện cực âm làm bằng sắt
4. Ti ́nh chất hoá học:
* Tác dụng với kim loại:
Đa số kim loại có to để khơi màu phản ứng tạo muối clorua (có hoá tri ̣ cao nhất) 2Na + Cl2 2NaCl 2Fe + 3Cl2 2FeCl3 Cu + Cl2 CuCl2
* Tác dụng với phi kim (cần có nhiệt độ hoặc ánh sáng) H2 + Cl2 2HCl Cl2 + 2S → S2Cl2 2P + 3Cl2 2PCl3
Cl2 không tác dụng trực tiếp với O2
* Tác dụng với nước và dung dịch kiềm
Cl2 tham gia phản ứng với vai trò vừa là chất oxi hoá, vừa là chất khử
- Tác dụng với nước:
Khi hoà tan vào nước, một phần Clo tác dụng (thuận nghi ̣ch)
Cl20 + H2O → HCl + HClO (Axit hipocloro)
Axit hipocloro có tính oxy hoá mạnh, nó phá huỷ các màu vì thế nước clo hay clo ẩm có tính tẩy màu.
- Tác dụng với dung di ̣ch bazo
Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O (nước javel)
2Cl2+ 2Ca(OH)2 → (Ca(ClO)2 + CaCl2 + H2O 3Cl2 + 6KOH KClO3 + 5KCl + 3H2O
* Tác dụng với muối của các halogen khác: Cl2 + 2NaBr → 2NaCl + Br2 Cl2 + 2FeCl2 → 2FeCl3
3Cl2 + 6FeSO4 → 2Fe2(SO4)3 + 2FeCl3
* Tác dụng với chất thử khác H2S + Cl2 2HCl + S 3Cl2 + 2NH3 → N2 +6HCl
Cl2 + SO2 + 2H2O → H2SO4 + 2HCl
* Phản ứng thế, phản ứng cộng, phản ứng phân huỷ với một số chất hữu cơ Ch4 +Cl CH3Cl + HCl
CH2 = CH2 + Cl2 → CH2Cl - CH2Cl C2H2 + Cl2 → 2C + 2HCl
5. Cách thực hiện phản ứng
Sục khi ́ clo vào dung di ̣ch NaOH, nhúng mảnh giấy quỳ tím vào dung di ̣ch sau phản ứng
6. Ứng dụng thực tế:
Nước Javel có thành phần NaClO, NaCl, H2O là hợp chất có tính oxi hoá mạnh dùng để tẩy rửa
các chất bẩn rất hữu hiệu. Nước Javen hay nước Giaven là một chất hỗn hơp được tạo thành
bởi hai muối NaCl và NaClO khi sục khi ́ Clo dư vào Natri Hydroxit.
* Đặc tính của nước Javen;
- Nước Javen là một hợp chất có tính oxy hoá mạnh - chất tẩy rửa cực mạnh
- NaClO là thành phần chi ́nh thức của nước Giaven mà NaClO là một axit có tính oxi hoá rất
mạnh. Trong hợp chất, Cl có số oxi hoá +1, do vậy nó có khả năng oxi hoá mạnh các chất để trở
về số oxi hoá thấp hơn. Các hơp chất phức hữu cơ dưới dạng các vết mực, vết màu di ́nh trên
quần áo, vật liêu sẽ bi ̣ tính oxi hoá mạnh của phân tử NaClO làm phá vỡ nên sẽ nhanh chóng tẩy
được những vết bẩn rất hữu hiệu
- Nước Javen là hỗn hợp có mùi xốc khi sử dụng. Trong môi trường axit, NaClO phản ứng theo
phương trình: NaClO + 2HCl → NaCl + Cl2 + H2O. Khi ́ Cl2 tạo thành có mùi xốc, khi ́ ảnh hưởng
xấu đến sức khoẻ con người khi hi ́t phải, nên chúng ta cần phải cẩn thận khi sử dụng hoá chất này.
BÀI TẬP ỨNG DỤNG
Bài 1: Nước Javen là hỗn hợp của chất nào sau đây? A. HCl, HClO, H2O B. NaCl, NaClO4, H2O C. NaClO, NaCl, H2O D. NaCl, NaClO3, H2O Đáp án: Chọn C
Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O. Suy ra, nước Javen là hỗn hợp gồm NaClO, NaCl, H2O.
Bài 2: Phương pháp điều chế nước Javen trong phòng thi ́ nghiệm là:
A. Cho khi ́ clo tác dụng với dung di ̣ch NaOH ở nhiệt độ thường
b. Cho khi ́ Clo tác dụng với dung di ̣ch NaOH ở nhiệt độ 90 độ C
C. Cho khi ́ Clo tác dụng với nước ở nhiệt độ thường
D. Điện phân dung di ̣ch NaCl có màng ngăn
Đáp án: Chọn A. Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O
Bài 3: Thực hiện thi ́ nghiệm Cl2 tác dụng với dung di ̣ch NaOH ở nhiệt độ thường, trong phản
ứng dưới đây, Cl2 đóng vai trò là
Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O A. Chất nhường proton B. Chất nhận proton
C. Chất nhường electron cho NaOH
D. Vừa là chất khử, vừa là chất oxi hoá.
Hướng dẫn giải: Chọn D. Clo vừa là chất khử vừa là chất oxi hoá. Khi cho Cl2 tác dụng với dung
di ̣ch NaOH ở nhiệt độ thường trong phản ứng này, Cl2 đóng vai trò vừa là chất khử, vừa là chất oxi hoá.
Bài 4. Trong tự nhiên, clo chủ yếu tồn tại ở dạng nào? A. Muối clorua B. Muối natri clorat C. Axit clohidric D. Đơn chất Đáp án: Chọn A
Bài 5. Để thu được khi ́ clo trong phòng thi ́ nghiệm, người ta thu bằng cách:
A. Dẫn khi ́ clo vào một bình úp ngược sẵn
B. Dẫn khi ́ clo vào một bình được đậy bằng nút cao su có ống dẫn khi ́
C. Dẫn khi ́ clo vào một bình bút bằng bông được tẩm dung di ̣ch NaOH đặc
D. Thu clo bằng cách dời chỗ của nước Đáp án: Chọn C
Bài 6. Khi ́ clo có các tính chất nào sau đây?
A. Khi ́ clo có màu vàng lục, tan i ́t trong nước, không độc
B. Khi ́ clo không màu, mùi sốc, tan i ́t trong nước, rất độc
C. Khi ́ clo có màu vàng lục, mùi sốc, tan i ́t trong nước, rất độc
D. Màu vàng lục, mùi hắc, tan nhiều trong nước, rất độc
Đáp án chi tiết: Chọn C. Clo là một phi kim và cụ thể là một nguyên tố thuộc nhóm halogen, Ở
điều kiện thường, clo ở trạng thái khi ́. Chúng có màu vàng lục và mùi rất hắc, đây là một
halogen tương đối độc, giống với brom. Clo ở trạng thá phân tử có khối lượng là 71, do đó nó sẽ
nặng hơn không khi ́ gần 2,5 lần. Thông thường, clo có thể tan được trong nước. Tuy nhiên,
chúng thường tan mạnh hơn trong các dung môi hữu cơ.
Bài 7. Trong công nghiệp, khi ́ Clo có thể được sản xuất bằng cách nào sau đây
A. Điện phân dung di ̣ch NaCl có màng ngăn xốp
B. Điện phân dung di ̣ch NaCl không có màng ngăn xốp
C. Dùng khi ́ Flo đẩy Cl2 khỏi dung di ̣ch muối NaCl
D. Nhiêyj phân muối NH4Cl
Đáp án chi tiết: Đáp án A. Trong công nghiệp, người ta điện phân dung di ̣ch bão hoà muối ăn
trong nước để sản xuất xút NaOH, đồng thời thu được khi ́ clo và Hidro (Clo là sản phẩm phụ của
quá trình sản xuất xút). Thùng điện phân có màng ngăn cách 2 điện cực để khi ́ clo không tiếp
xúc với dung di ̣ch NaOH.
2NaCl + 2H2O → 2NaOH + H2 + Cl2
Bài 8: Cho 100g dung di ̣ch HCl 36,5% vào bình đựng 15,4 gam MnO2, đun nhẹ. Thể tích khi ́ clo ở
điều kiện tiêu chuẩn thoả ra lớn nhất bằng A. 2,24 li ́t B. 3,36 li ́t C. 6,6 li ́t D. 4,48 li ́t Đáp án: Chọn D
Bài 9: Ti ́nh chất nào sau đâu không phải là của khi ́ Cl2?
A. Tan hoàn toàn trong H2O tạo dung di ̣ch Clo B. Có màu vàng lục
C. Có tính tẩy trắng khi ẩm
D. Có mùi hắc, rất độc, sát trùng H2O
Đáp án: a. Tan hoàn toàn trong H2O tạo dung di ̣ch Clo
Bài 10: Vì sao nước clo có tính tẩy màu?
A. Vì khi dẫn khi ́ clo vào nước không xảy ra phản ứng hoá học
B. Vì clo tác dụng với nước tạo axit HCl có tính tẩy màu
C. Vì clo hấp thụ được màyu
D. Vì clo tác dụng nước tạo nên axit HClO có tính tấy màu.
Đáp án: D. Vì Clo có tác dụng nước tạo nên axit HClO có tính tẩy màu
Bài 11: Thể tích khí Cl2 ở điều kiện tiêu chuản thu được khi 3,95 gam KMnO4 phản ứng hết với dung dịch HCl lấy dư là A. 1,4 lít B. 1,456 lít C. 1,344 lít D, 0,0625 lít Đáp án: Chọn A