Nhà mẹ Lê đọc hiểu có đáp án - Ngữ văn 11

Tác phẩm Nhà mẹ Lê của Thạch Lam là một tác phẩm văn học giàu ý nghĩa nhân văn. Tác phẩm đã mang đến cho người đọc những thông điệp vô cùng sâu sắc về tình mẫu tử thiêng liêng cũng như tình thương giữa con người trong cuộc sống. Tài liệu giúp bạn tham khảo ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!

Chủ đề:
Môn:

Ngữ Văn 11 1.1 K tài liệu

Thông tin:
9 trang 2 tuần trước

Bình luận

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận.

Nhà mẹ Lê đọc hiểu có đáp án - Ngữ văn 11

Tác phẩm Nhà mẹ Lê của Thạch Lam là một tác phẩm văn học giàu ý nghĩa nhân văn. Tác phẩm đã mang đến cho người đọc những thông điệp vô cùng sâu sắc về tình mẫu tử thiêng liêng cũng như tình thương giữa con người trong cuộc sống. Tài liệu giúp bạn tham khảo ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!

45 23 lượt tải Tải xuống
Nhà mẹ Lê đọc hiểu có đáp án
Thông điệp của bài nhà mẹ Lê
Tác phẩm Nhà mẹ Lê của Thạch Lam là một tác phẩm văn học giàu ý nghĩa nhân văn.
Tác phẩm đã mang đến cho người đọc những thông điệp vô cùng sâu sắc về tình mẫu
tử thiêng liêng cũng như tình thương giữa con người trong cuộc sống. Cho dù đói rét
khổ sở đến cùng cực nhưng bác Lê vẫn không màng đến những vất vả của bản thân
mà chỉ một mực nghĩ cho con. Chính vì vậy, tình mẫu tử thiêng liêng và sự đồng cảm
với những số phận bất hạnh, sự sẻ chia giúp đỡ những người khó khăn trong cuộc
sống đều là những thông điệp vô giá Thạch Lam đã để lại trong tác phẩm.
Nhà mẹ Lê đọc hiểu trắc nghiệm
NHÀ MẸ
(Tác giả: Thạch Lam)
(Lược phần đầu: Đoàn Thôn một cái phố chợ tồi tàn gần ngay một huyện lị nhỏ trung châu.
Người phố chợ bảy tám gia đình nghèo khổ không biết đâu, người dân trong huyện
thường gọi một cách khinh bỉ: những kẻ ngụ cư. Những gia đình này giống nhau chỗ cùng
nghèo nàn như nhau cả.)
Nhà mẹ một gia đình một người mẹ với mười một người con. Bác một người đàn
quê chắc chắn thấp bé, da mặt chân tay nhăn nheo như một quả trám khô. Khi bác mới đến
phố, ai ai cũng chú ý đến đám con của bác: mười một đứa, đứa lớn mới mười bảy tuổi!
Đứanhất hãy còn bế trên tay.
Mẹ con bác ta một căn nhà lá. Chừng ấy người chen chúc trong một khoảng rộng độ bằng hai
chiếc chiếu, mỗi một chiếc giường nan gãy nát. Mùa rét thì trải rơm đầy nhà, mẹ con cùng
nằm ngủ trên đó, trông như một cái chó, chó mẹ chó con lúc nhúc. Đối với người nghèo như
bác một chỗ như thế cũng tươm tất lắm rồi. Nhưng còn cách kiếm ăn? Bác chật vật, k
khăn suốt ngày cũng không đủ nuôi từng ấy đứa con. Từ buổi sáng tinh sương, mùa nực cũng
như mùa rét, bác ta đã phải trở dậy để đi làm mướn cho những người trong làng. Những ngày
người mướn ấy, tuy bác phải làm vất vả, nhưng chắc chắn buổi tối được mấy bát gạo mấy
đồng xu về nuôi con đói đợi nhà.
[…] Mùa rét năm ấy đến, giá lạnh mưa gió lầy lội. Đàn con bác ôm chặt lấy nhau rét run
trong căn nhà ẩm ướt tối tăm đèn đuốc không nữa. Mấy gia đình phố chợ đều đói rét
khổ sở. Nhưng mỗi nhà đều lặng lẽ, âm thầm chịu khổ một mình, không than thở với láng
giềng hàng xóm lời gì, ai nấy đều biết cũng nghèo khốn như nhau.
Một buổi chiều, đàn con đã nhịn đói suốt buổi, bác lại manh áo rét, gọi đứa cả đến rồi
bảo:
- nhà trông các em, tao vào ông xem xin được ít gạo nào không?
- Ban sáng u đã vào nhà người ta cho đâu, cậu Phúc lại còn bảo hễ u vào nữa thì cậu ấy thả
chó ra cắn.
Bác đáp:
- Nhưng biết làm thế nào! Không thì lấy gạo đâu ra ăn? Thôi tao cứ liều vào lần nữa xem
sao.
Nói xong, bác mở cửa liếp ra đi. Trong lòng bác vẫn chút hy vọng trong buổi sáng lúc vào
xin gạo. Ông đã đuổi mắng không cho. Bác nhớ lại cải cảnh sang trọng, ấm cúng trong nhà
ông Bá. Những chậu sứ, câu đối thếp vàng sáng chói. Không lẽ ông giầu thế không thí
cho mẹ con bác được bát gạo hay sao?
nhà, đàn con bác ngồi nhìn nhau đợi trong rơm. Bác đi đâu không thấy về. Thằng Hy lắng
tai nghe tiếng chó cắn trong làng rồi bảo chị nó:
- Hình như u về đấy chị ạ.
Thằng cả đi lại bên cửa bếp nhìn ra ngoài. Bỗng tiếng chân người rầm rập, đến tiếng gọi, rồi
trẻ thấy bác Đối một người nữa khiêng bác vào trong nhà. Trên bắp chân người mẹ,
máu đỏ chảy ròng ròng.
Thằng cả hiểu ngay mẹ bị chó ông cắn. Bác đặt người bị thương xuống chiếu rồi ra đi sau
khi dặn:
- Bây giờ, bác lấy lốt dịt cho nó cầm máu. Chó tây cắn thì độc lắm đấy.
Khi bác đi khỏi, trẻ xúm quanh lấy mẹ. Thằng Hy vừa mếu máo vừa hỏi:
- U làm sao thế, u?
Bác nén cái đau, giảng cho con biết:
- Thật cậu Phúc ác quá! Đã không cho thì thôi lại còn th chó ra đuổi, tao đã chạy không
kịp, nên nó cắn phải. May gặp bác Đối, chứ không biết bao giờ mới được về đến nhà.
Bác ngừng lại nhìn đàn con ốm yếu, rồi thở dài:
- Thế mẹ con lấyăn cho đỡ đói bây giờ.
Thằng Hy òa lên khóc, con cũng khóc theo. Bác giơ tay ôm chúng nó vào lòng nghĩ thân
phận mình, bác cũng ứa nước mắt.
(Lược một đoạn: Đêm ấy, bác lên cơn sốt. Trong lúc sảng, bác tưởng nhớ lại cả cuộc
đời mình, từ lúc còn bé đến bây giờ, chỉ toàn những ngày khổ sở nhọc nhằn. Hai hôm sau, bác
lại lên cơn sảng rồi chết. Người trong phố chợ gom góp nhau mua cho bác một cỗ ván
mọt, rồi đưa giúp bác ra cánh đồng, chôn vùi dưới bãi tha ma nhỏ đầu làng.)
Khi trở về, qua căn nhà lạnh lẽo âm u, họ thấy mấy đứa con nhỏ con bác ngồi vỉa hè. Con
đang dỗ cho thằng Hy nín khóc, nói dối rằng mẹđi chợ một lát rồi sẽ về. Nhưng họ biết
rằng bác không trở về nữa họ thấy một cái cảm giác lo sợ đè nén lấy tâm can họ, những
người lại, những người còn sống cái nghèo khổ cứ theo đuổi mãi không biết bao giờ hết.
(Trích “Gió đầu mùa”, Thạch Lam, NXB Thạch Ngữ, 1974, trang 29 37)
Chọn đáp án đúng nhất:
Câu 1. Xác định người kể chuyện của truyện ngắn trên?
A. Người kể chuyện là nhân vật mẹ Lê, ngôi thứ nhất.
B. Người kể chuyện là nhân vật bác Đối, ngôi thứ ba.
C. Người kể chuyện nhân vật ẩn mình, ngôi thứ ba.
D. Người kể chuyện là nhân vật ẩn mình, ngôi thứ nhất.
Câu 2. Chi tiết nào sau đây diễn đạt chính xác về gia cảnh nghèo khổ của gia đình bác
Lê?
A. Mẹ con bác ta một căn nhà lá. Chừng ấy người chen chúc trong một khoảng rộng độ
bằng hai chiếc chiếu, mỗi một chiếc giường nan gãy nát.
B. Bác Lê là một người đàn bà quê chắc chắn và thấp bé, da mặt và chân tay nhăn
nheo như một quả trám khô.
C. Người ở phố chợ là bảy tám gia đình nghèo khổ không biết ở đâu, mà người dân
trong huyện thường gọi một cách khinh bỉ: những kẻ ngụ cư.
D. Khi bác mới đến phố, ai ai cũng chú ý đến đám con của bác: mười một đứa, mà đứa
lớn mới có mười bảy tuổi! Đứa bé nhất hãy còn bế trên tay.
Câu 3. Trong truyện, bác Lê đã đến nhà ông Bá để làm gì?
A. Xin gạo
C. Vay gạo
B. Vay tiền.
D. Xin tiền.
Câu 4. Đâu là lời thoại của nhân vật trong các câu sau:
A. “Mùa rét năm ấy đến, giá lạnh và mưa gió lầy lội. Đàn con bác Lê ôm chặt lấy nhau
rét run trong căn nhà ẩm ướt và tối tăm vì đèn đuốc không có nữa.”
B. “Ban sáng u đã vào nhà người ta cho đâu, cậu Phúc lại còn bảo hễ u vào nữa thì cậu
ấy thả chó ra cắn.”
C. “Một buổi chiều, mà đàn con đã nhịn đói suốt buổi, bác Lê vá lại manh áo rét, gọi
đứa cả đến rồi bảo”
D. “Đêm ấy, bác Lê lên cơn sốt. Trong lúc mê sảng, bác Lê tưởng nhớ lại cả cuộc đời
mình, từ lúc còn bé đến bây giờ, chỉ toàn những ngày khổ sở nhọc nhằn.”
Câu 5. Nhận định nào sau đây là chính xác khi nói về cái chết của bác Lê?
A. Cái chết của bác Lê đã kết quả của một việc làm nông nổi, không cân nhắc kỹ khi
đưa ra quyết định đến nhà ông Bá.
B. Cái chết của bác Lê như một sự giải thoát nhẹ nhàng chấm dứt cuộc đời bi kịch của
bác.
C. Cái chết của bác Lê đã đem đến sự kinh hãi cho ông Bá, cậu Phúc và những gia
đình nghèo trong xóm ngụ cư.
D. Cái chết của bác hiện thực bi kịch của người lao động nghèo trước Cách mạng
Tháng Tám.
Câu 6. Dòng nào sau đây nhận xét chính xác nhất về tình cảm của tác giả đối với số
phận người lao động nghèo thông qua câu chuyện của bác Lê?
A. Xót xa, đồng cảm.
C. Bình thản, dửng dưng.
B. Bất bình, căm hờn.
D. Phấn chấn, ngợi ca.
Câu 7. Chủ đề của truyện ngắn “Nhà mẹ Lê” là gì?
A. Lối sống, sinh hoạt của một gia đình nông thôn trước sự đói nghèo, lạc hậu.
B. Tình cảnh thê thảm của người lao động nghèo trước Cách mạng tháng Tám.
C. Phản ánh hậu quả của việc sinh con quá đông.
D. Phản ánh sự ích kỷ, nhẫn tâm của những người giàu sang.
Trả lời các câu hỏi:
Câu 8. Trong truyện, tấm lòng thương con của bác Lê được thể hiện qua những chi tiết,
sự việc nào?
Một số chi tiết thể hiện lòng thương con của bác Lê:
- Từ buổi sáng tinh sương, mùa nực cũng như mùa rét, bác ta đã phải trở dậy để đi làm
mướn cho những người trong làng.
- Dù đã bị đuổi khỏi nhà cụ Bá một lần và còn bị dọa thả chó ra cắn bác Lê vẫn liều
mình sang nhà cụ Bá xin gạo để nuôi đàn con thơ.
- Cho đến khi bị chó cắn đau đớn trong lòng bác vẫn chỉ lo lắng xót xa khi các con
không có gì để ăn “Thế là mẹ con lấy gì ăn cho đỡ đói bây giờ.”
Câu 9. Hình ảnh kết thúc truyện: “Khi trở về, qua căn nhà lạnh lẽo âm u, họ thấy mấy
đứa con nhỏ con bác Lê ngồi ở vỉa hè.” gợi đến anh/chị những dự cảm gì về số phận
các con bác Lê sau khi mất mẹ?
Số phận các con bác Lê sau khi mất mẹ càng trở nên u tối xám xịt thê thảm hơn vì cái
đói nghèo.
Và những đứa con đã mất đi tình cảm yêu thương của người mẹ, giờ đã không còn ai
che chở lo lắng cho chúng ở trên đời.
Câu 10. Khi chúng ta giờ đây được sống trong thời bình, điều kiện sống tốt hơn rất
nhiều, câu chuyện về gia đình bác Lê có ý nghĩa gì với anh/chị?
Câu chuyện về gia đình bác Lê mang lại ý nghĩa:
- Trân trọng cuộc sống hiện tại, tạo động lực cho bản thân phấn đấu, cố gắng.
- Yêu thương, chia sẻ giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống.
- Phải biết tiết kiệm, không nên tiêu xài hoang phí, có những thứ tuy không là gì với ta
lại có ý nghĩa rất lớn lao với người khác trong hoàn cảnh khó khăn.
Đọc hiểu Nhà mẹ Lê - đề 1
Đề bài
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi đã cho:
Nhà mẹ một gia đình một người mẹ với mười một người con. Bác một người đàn
nhà quê chắc chắn thấp bé, da mặt chân tay răn reo như một quả trám khô. Khi bác mới
đến phố, ai ai cũng chú ý đến đám con của bác: mười một đứa, đứa nhớn mới mười bảy
tuổi! Đứanhất hãy còn bế trên tay.
Mẹ con bác ta một căn nhà cuối phố, cái nhà cũng lụp xụp như những căn nhà khác. Chừng ấy
người chen chúc trong một khỏang rộng độ bằng hai chiếc chiếu, mỗi một chiếc giường nan
đã gẫy nát. Mùa rét thì giải rơm đầy nhà, mẹ con cùng nằm ngủ trên đó, trông như một cái
chó, chó mẹ chó con lúc nhúc. Đối với những người nghèo như bác, một chỗ như thế cũng
tươm tất lắm rồi. Nhưng còn cách kiếm ăn? Bác chật vật, khó khăn suốt ngày cũng không đủ
nuôi chừng ấy đứa con. Từ buổi sáng tinh sương, mùa nực cũng như mùa rét, bác ta đã phải trở
dậy để đi làm mướn cho những người ruộng trong làng. Những ngày người mướn ấy, tuy
bác phải làm vất vả, nhưng chắc chắn buổi tối được mấy bát gạo mấy đồng xu về nuôi con
đói đợi nhà. Đó những ngày sung sướng. Nhưng đến mùa rét, khi các ruộng lúa đã gặt rồi,
cánh đồng chỉ còn trơ cuống rạ dưới gió bấc lạnh như lưỡi dao sắc khía vào da, bác lo sợ,
không ai mướn bác làm việcnữa. Thế cả nhà nhịn đói. Mấy đứa nhỏ nhất, con Tý, con
Phún, thằng Hy con chịbế, chúng nó khóc lả đi không cái ăn. Dưới manh áo rách
nát, thịt chúng nó thâm tím lại rét, như thịt con trâu chết. Bác ôm ấp lấy con trong rơm,
để mong lấy cái ấm của mình ấp cho nó.
(Trích Nhà mẹ Lê – Thạch Lam)
Câu 1: Văn bản trên có sự kết hợp giữa các phương thức biểu đạt nào? Tác dụng của
việc kết hợp đó là gì?
Câu 2: Nêu nội dung chính của văn bản trên?
Câu 3: Nhân vật chính trong văn bản trên là ai? Anh/chị cảm nhận như thế nào về nhân
vật đó?
Câu 4: Tìm và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ bất kì được tác giả sử dụng
trong văn bản trên.
Câu 5: Theo anh/chị, nhà văn đã thể hiện tình cảm gì đối với nhân vật? Anh/chị hãy
nhận xét về tình cảm đó.
Lời giải chi tiết
Câu 1: Văn bản sử dụng kết hợp phương thức biểu đạt tự sự và miêu tả để khắc họa
một cách chân thực và làm nổi bật gia cảnh nhà mẹ Lê.
Câu 2: Nội dung văn bản: Gia cảnh nghèo túng, đói khổ của nhà mẹ Lê.
Câu 3: Nhân vật chính trong văn bản là bác Lê. Đó là một người phụ nữ cực khổ [đông
con, nghèo đói, phải đi làm thuê làm mướn] song giàu tình thương con, chịu thương
chịu khó [dậy sớm đi làm thuê suốt 4 mùa, bất kể nắng mưa, rét mướt; ủ ấm cho đàn
con].
Câu 4: Biện pháp tu từ so sánh “Dưới manh áo nát, thịt chúng nó thâm tím lại vì rét,
như thịt con trâu chết” [so sánh con người với con vật, lại là con vật chết] Đây là 1
nh nh đầy ám nh, khc sâu s nghèo kh, ti nghip, đáng thương ca nhà bác Lê.
Câu 5: Tình cảm của nhà văn: Yêu thương, xót xa, ái ngại cho cảnh ngộ nghèo khổ của
nhà bác Lê. Đó là tình cảm nhân đạo sâu sắc.
Đọc hiểu Nhà mẹ Lê - đề 2
Đọc hiểu
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi đã cho:
Nhà mẹ một gia đình một người mẹ với mười một người con. Bác một người đàn
nhà quê chắc chắn thấp bé, da mặt chân tay răn reo như một quả trám khô. Khi bác mới
đến phố, ai ai cũng chú ý đến đám con của bác: mười một đứa, đứa nhớn mới mười bảy
tuổi! Đứanhất hãy còn bế trên tay.
Mẹ con bác ta một căn nhà cuối phố, cái nhà cũng lụp xụp như những căn nhà khác. Chừng ấy
người chen chúc trong một khỏang rộng độ bằng hai chiếc chiếu, mỗi một chiếc giường nan
đã gẫy nát. Mùa rét thì giải rơm đầy nhà, mẹ con cùng nằm ngủ trên đó, trông như một cái
chó, chó mẹ chó con lúc nhúc. Đối với những người nghèo như bác, một chỗ như thế cũng
tươm tất lắm rồi. Nhưng còn cách kiếm ăn? Bác chật vật, khó khăn suốt ngày cũng không đủ
nuôi chừng ấy đứa con. Từ buổi sáng tinh sương, mùa nực cũng như mùa rét, bác ta đã phải trở
dậy để đi làm mướn cho những người ruộng trong làng. Những ngày người mướn ấy, tuy
bác phải làm vất vả, nhưng chắc chắn buổi tối được mấy bát gạo mấy đồng xu về nuôi con
đói đợi nhà. Đó những ngày sung sướng. Nhưng đến mùa rét, khi các ruộng lúa đã gặt rồi,
cánh đồng chỉ còn trơ cuống rạ dưới gió bấc lạnh như lưỡi dao sắc khía vào da, bác lo sợ,
không ai mướn bác làm việcnữa. Thế cả nhà nhịn đói. Mấy đứa nhỏ nhất, con Tý, con
Phún, thằng Hy con chịbế, chúng nó khóc lả đi không cái ăn. Dưới manh áo rách
nát, thịt chúng nó thâm tím lại rét, như thịt con trâu chết. Bác ôm ấp lấy con trong rơm,
để mong lấy cái ấm của mình ấp cho nó.
(Trích Nhà mẹ Lê – Thạch Lam)
Câu 1: Theo anh/chị, nhà văn đã thể hiện tình cảm gì đối với nhân vật? Anh/chị hãy
nhận xét về tình cảm đó.
Câu 2: Tìm và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ bất kì được tác giả sử dụng
trong văn bản trên.
Câu 3: Nhân vật chính trong văn bản trên là ai? Anh/chị cảm nhận như thế nào về nhân
vật đó?
Câu 4: Nêu nội dung chính của văn bản trên?
Câu 5: Văn bản trên có sự kết hợp giữa các phương thức biểu đạt nào? Tác dụng của
việc kết hợp đó là gì?
Gợi ý
Câu 1: Tình cảm của nhà văn: Yêu thương, xót xa, ái ngại cho cảnh ngộ nghèo khổ của
nhà bác Lê. Đó là tình cảm nhân đạo sâu sắc.
Câu 2: Nhân vật chính trong văn bản là bác Lê. Đó là một người phụ nữ cực khổ đông
con, nghèo đói, phải đi làm thuê làm mướn song giàu tình thương con, chịu thương
chịu khó dậy sớm đi làm thuê suốt 4 mùa, bất kể nắng mưa, rét mướt; ủ ấm cho đàn
con.
Câu 3: Nội dung văn bản: Gia cảnh nghèo túng, đói khổ của nhà mẹ Lê.
Câu 4: BPTT so sánh “Dưới manh áo nát, thịt chúng nó thâm tím lại vì rét, như thịt con
trâu chết” [so sánh con người với con vật, lại là con vật chết] → Đây là 1 hình ảnh đầy
ám ảnh, khắc sâu sự nghèo khổ, tội nghiệp, đáng thương của nhà bác Lê.
Câu 5: VB sử dụng kết hợp phương thức biểu đạt tự sự và miêu tả để khắc họa một
cách chân thực và làm nổi bật gia cảnh nhà mẹ Lê.
Đọc hiểu Nhà mẹ Lê trắc nghiệm
PHẦN I. ĐO
C HIỂU (6,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau:
“Nhà mẹ một gia đình một người mẹ với mười một người con. Bác một người đàn
nhà quê chắc chắn thấp bé, da mặt chân tay răn reo như một
quả trám khô. Khi bác mới đến phố, ai ai cũng chú ý đến đám con của bác: mười một đứa,
đứa nhớn mới mười bảy tuổi! Đứanhất hãy còn bế trên tay.
Mẹ con bác ta một căn nhà cuối phố, cái nhà cũng lụp xụp như những căn nhà khác. Chừng ấy
người chen chúc trong một khoảng rộng độ bằng hai chiếc chiếu, mỗi một chiếc giường nan
đã gẫy nát. Mùa rét thì giải rơm đầy nhà, mẹ con cùng nằm ngủ trên đó, trông như một cái
chó, chó mẹ chó con lúc nhúc. Đối với những người nghèo như bác, một chỗ như thế cũng
tươm tất lắm rô i. Nhưng còn cách kiếm ăn? Bác chật vật, khó khăn suốt ngày cũng không đủ
nuôi chừng ấy đứa con. Từ buổi sáng tinh sương, mùa nực cũng như mùa rét, bác ta đã phải trở
dậy để đi làm mướn cho những người ruộng trong làng. Những ngày người mướn ấy, tuy
bác phải làm vất vả, nhưng chắc chắn buổi tối được mấy bát gạo mấy đô ng xu về nuôi con
đói đợi nhà. Đó những ngày sung sướng. Nhưng đến mùa rét, khi các ruộng lúa đã gặt rô i,
cánh đô ng chỉ còn trơ cuống rạ dưới gió bấc lạnh như lưỡi dao sắc khía vào da, bác lo sợ,
không ai mướn bác làm việcnữa. Thế cả nhà nhịn đói. Mấy đứa nhỏ nhất, con Tý, con
Phún, thằng Hy con chịbế, chúng nó khóc lả đi không cái ăn. Dưới manh áo rách
nát, thịt chúng nó thâm tím lại rét, như thịt con trâu chết. Bác ôm ấp lấy con trong rơm,
để mong lấy cái ấm của mình ấp cho nó.”
(Trích Nhà mẹ Lê - Thạch Lam, Nhà xuất bản Đời nay, 1937)
Lựa chọn đáp án đúng:
Câu 1. Ai người kể chuyện trong văn bản trên?
A. Tôi
B.Tác giả
C. Mẹ Lê
D. Người hàng xóm
Câu 2. Với bác những ngày sung sướng những ngày?
A. Kiếm được mấy bát gạo và mấy đồng xu về nuôi lũ con đói đợi ở nhà.
B. Mấy mẹ con chen chúc trong một khoảng rộng độ bằng hai chiếc chiếu, có mỗi một
chiếc giường nan đã gẫy nát.
C. Được đi chơi
D. Được nghỉ ngơi không phải làm gì.
Câu 3. Chỉ ra biện pháp tu từ trong câu văn sau: “Nhưng đến mùa rét, khi các ruộng lúa
đã gặt rô i, cánh đô ng chỉ còn trơ cuống rạ dưới gió bấc lạnh như lưỡi dao sắc khía vào
da, bác Lê lo sợ, vì không ai mướn bác làm việc gì nữa.”
A. Nhân hóa
B. So sánh
C. Ẩn dụ
D. Hoán dụ
Câu 4. Có mấy từ láy trong đoạn văn sau: “Mẹ con bác ta ở một căn nhà cuối phố, cái
nhà cũng lụp xụp như những căn nhà khác. Chừng ấy người chen chúc trong một
khoảng rộng độ bằng hai chiếc chiếu, có mỗi một chiếc giường nan đã gẫy nát. Mùa rét
thì giải ổ rơm đầy nhà, mẹ con cùng nằm ngủ trên đó, trông như một cái ổ chó, chó m
và chó con lúc nhúc. Đối với những người nghèo như bác, một chỗ ở như thế cũng
tươm tất lắm rô i
A. 3
B.4
C. 5
D. 6
Câu 5. Nội dung chính của đoạn trích gì?
A. Những ngày đói ở nhà bác Lê.
B. Cuộc đời bác Lê
C. Gia cảnh khó khăn, khốn khó của nhà bác Lê.
D. Những đứa trẻ con nhà bác Lê.
Câu 6. Chi tiết “Bác Lê ôm ấp lấy con trong ổ rơm, để mong lấy cái ấm của mình ấp ủ
cho nó.” thể hiện ý nghĩa gì?
A. Tình yêu thương của người mẹ nghèo dành cho những đứa con của mình.
B. Bác Lê ủ ấm cho những đứa con khỏi giá rét mùa đông.
C. Bác Lê cùng các con chen chúc trong ổ rơm chật hẹp.
D. Hoàn cảnh nghèo khó của mẹ con bác Lê
Câu 7. Cảm hứng chủ đạo trong đoạn trích trên là?
A. Ngợi ca cuộc đời bác Lê
B. Yêu thương, xót xa cho hoàn cảnh sống của nhà bác Lê.
C. Ngưỡng mộ người mẹ như bác Lê.
D. Căm phẫn xã hội đương thời.
Câu 8. Theo tác giả, vì sao bác Lê lo sợ không ai mướn bác làm việc?
Câu 9. Xác định và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong câu văn sau: “Mùa rét thì giải
ổ rơm đầy nhà, mẹ con cùng nằm ngủ trên đó, trông như một cái ổ chó, chó mẹ và chó
con lúc nhúc”
Câu 10. Qua đoạn trích trên, theo em, chúng ta cần làm gì để cuộc đời không còn
những hoàn cảnh như Nhà mẹ Lê?
Đáp án
Phần/Câu
Nội dung
Điểm
I
ĐO
C HIỂU
1
1-B
3,5
2
2-A
3
3-B
4
4-B
5
5-C
6
6-A
7
7-B
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 3,5 điểm
- Học sinh trả lời sai mỗi đáp án trừ 0,5 điểm
8
Bác Lê lo sợ không ai mướn bác làm việc vì: “cả nhà sẽ phải nhịn đói”
0.5
Hướng dẫn chấm
- Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0.5 điểm
- Học sinh trả lời được nhưng chưa đủ ý: 0.25 điểm
- Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: không cho điểm
9
- Biện pháp tu từ: So sánh: “trông như một cái ổ chó”
- Tác dụng:
+ Tăng sức gợi hình, biểu cảm; nhằm miêu tả chi tiết, rõ tình cảnh
nghèo khổ, đáng thương của nhà mẹ Lê
+ Bày tỏ cảm xúc xót xa, thương cảm của tác giả
Hướng dẫn chấm
- Học sinh trả lời đủ ý: 1,0
- Học sinh trả lời được nhưng chưa đủ ý: 0.5 điểm
- Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: không cho điểm
1,0
10
Gợi ý:
- Hs trình bày những việc làm cụ thể để xã hội không còn những hoàn
cảnh khổ cực như nhà mẹ Lê phù hợp văn hóa, phong tục tập quán,
pháp luật của nhà nước.
1,0
VD: quan tâm chăm lo đến đời sống của người lao động nghèo Tạo môi
trường, công ăn việc làm
Chính sách an sinh xã hội
Hướng dẫn chấm
- Học sinh trình bày thuyết phục: 1.0điểm Học sinh trình ý : 0.5 điểm
- Học sinh trình bày lược: 0.25 điểm
- Học sinh không trình bày hoặc tưởng sai lệch: 0 điểm
Trắc nghiệm Nhà mẹ Lê
1. Truyện "Nhà mẹ Lê" sử dụng ngôi kể nào?
A. Ngôi kể thứ nhất, người kể chuyện là mẹ Lê.
B. Ngôi kể thứ ba, người kể chuyện ẩn danh
C. Ngôi kể thứ nhất, người kể chuyện là đứa con cả.
D. Ngôi kể thứ ba, điểm nhìn trần thuật đặt ở mẹ Lê.
2. Sự kiện nào sau đây đã tạo nên bước ngoặt cho truyện Nhà mẹ Lê?
A. Bác Lê sinh đứa con thứ mười một, trong khi đứa lớn nhất mới bảy tuổi.
B. Mùa hè đến, con bác Lê đứa nào cũng bị lở đầu.
C. Thương đàn con đói rét, bác sang nhà cụ xin ít gạobị chó cắn.
D. Bác Lê đi khắp làng xin làm mướn nhưng không được ai thuê.
3. Nội dung chính của truyện ngắn Nhà mẹ gì?
A. Sự bất hạnh của người phụ nữ.
B. Tình cảnh bần cùng hóa của người nông dân
C. Nỗi thiếu thốn, cực khổ của tầng lớp bình dân
D. Sự tàn ác, vô lương tâm của tầm lớp thống trị
4. Thạch Lam đã miêu tả hoàn cảnh sống của mẹ qua những phương diện nào?
A. Ngôi nhà, ngoại hình, công việc của mẹ Lê.
B. Ngoại hình, công việc, sự tha hóa của mẹ Lê.
C. Ngôi nhà, hành động bán con, ngoại hình của mẹ Lê.
D. Công việc, cuộc hôn nhân, ngoại hình.
5. sao khi đứa con ngăn cản, mẹ vẫn "liều mình" sang nhà cụ Bá xin gạo?
A. Vì mẹ Lê là người phụ nữ liều lĩnh, gan dạ.
B. mẹ thương con đến mức bất chấp mọi nguy hiểm.
C. Vì cuộc sống nghèo khổ đã khiến mẹ Lê đánh mất lòng tự trọng.
D. Vì mẹ Lê là người phụ nữ ít học, thiếu hiểu biết và cố chấp.
6. Dòng nào sau đây không nêu chính xác ý nghĩa của cơn sảng trước khi qua đời của
mẹ Lê?
A. Diễn tả niềm hạnh phúc, thanh thản của mẹ Lê khi được thoát li khỏi hiện thực đau
khổ.
B. Giây phút hiếm hoi mẹ được nhìn ngắm lại cuộc đời mình để tự nhận thức về thân
kiếp khổ đau của mình.
C. Thể hiện năng lực phân tích tâm nhân vật với những biến chuyển tinh tế của Thạch
Lam.
D. Bày tỏ nỗi thương cảm của Thạch Lam đối với những con người bất hạnh.
| 1/9

Preview text:

Nhà mẹ Lê đọc hiểu có đáp án
Thông điệp của bài nhà mẹ Lê
Tác phẩm Nhà mẹ Lê của Thạch Lam là một tác phẩm văn học giàu ý nghĩa nhân văn.
Tác phẩm đã mang đến cho người đọc những thông điệp vô cùng sâu sắc về tình mẫu
tử thiêng liêng cũng như tình thương giữa con người trong cuộc sống. Cho dù đói rét
khổ sở đến cùng cực nhưng bác Lê vẫn không màng đến những vất vả của bản thân
mà chỉ một mực nghĩ cho con. Chính vì vậy, tình mẫu tử thiêng liêng và sự đồng cảm
với những số phận bất hạnh, sự sẻ chia giúp đỡ những người khó khăn trong cuộc
sống đều là những thông điệp vô giá Thạch Lam đã để lại trong tác phẩm.
Nhà mẹ Lê đọc hiểu trắc nghiệm NHÀ MẸ LÊ
(Tác giả: Thạch Lam)
(Lược phần đầu: Đoàn Thôn là một cái phố chợ tồi tàn gần ngay một huyện lị nhỏ ở trung châu.
Người ở phố chợ là bảy tám gia đình nghèo khổ không biết ở đâu, mà người dân trong huyện
thường gọi một cách khinh bỉ: những kẻ ngụ cư. Những gia đình này giống nhau ở chỗ cùng
nghèo nàn như nhau cả.)

Nhà mẹ Lê là một gia đình một người mẹ với mười một người con. Bác Lê là một người đàn bà
quê chắc chắn và thấp bé, da mặt và chân tay nhăn nheo như một quả trám khô. Khi bác mới đến
phố, ai ai cũng chú ý đến đám con của bác: mười một đứa, mà đứa lớn mới có mười bảy tuổi!
Đứa bé nhất hãy còn bế trên tay.

Mẹ con bác ta ở một căn nhà lá. Chừng ấy người chen chúc trong một khoảng rộng độ bằng hai
chiếc chiếu, có mỗi một chiếc giường nan gãy nát. Mùa rét thì trải ổ rơm đầy nhà, mẹ con cùng
nằm ngủ trên đó, trông như một cái ổ chó, chó mẹ và chó con lúc nhúc. Đối với người nghèo như
bác một chỗ ở như thế cũng tươm tất lắm rồi. Nhưng còn cách kiếm ăn? Bác Lê chật vật, khó
khăn suốt ngày cũng không đủ nuôi từng ấy đứa con. Từ buổi sáng tinh sương, mùa nực cũng
như mùa rét, bác ta đã phải trở dậy để đi làm mướn cho những người trong làng. Những ngày có
người mướn ấy, tuy bác phải làm vất vả, nhưng chắc chắn buổi tối được mấy bát gạo và mấy
đồng xu về nuôi lũ con đói đợi ở nhà.

[…] Mùa rét năm ấy đến, giá lạnh và mưa gió lầy lội. Đàn con bác Lê ôm chặt lấy nhau rét run
trong căn nhà ẩm ướt và tối tăm vì đèn đuốc không có nữa. Mấy gia đình ở phố chợ đều đói rét
và khổ sở. Nhưng mỗi nhà đều lặng lẽ, âm thầm và chịu khổ một mình, không than thở với láng
giềng hàng xóm lời gì, ai nấy đều biết cũng nghèo khốn như nhau.

Một buổi chiều, mà đàn con đã nhịn đói suốt buổi, bác Lê vá lại manh áo rét, gọi đứa cả đến rồi bảo:
- Ở nhà trông các em, tao vào ông Bá xem có xin được ít gạo nào không?
- Ban sáng u đã vào nhà người ta có cho đâu, cậu Phúc lại còn bảo hễ u vào nữa thì cậu ấy thả chó ra cắn. Bác Lê đáp:
- Nhưng biết làm thế nào! Không có thì lấy gạo đâu ra mà ăn? Thôi tao cứ liều vào lần nữa xem sao.
Nói xong, bác Lê mở cửa liếp ra đi. Trong lòng bác vẫn có chút hy vọng trong buổi sáng lúc vào
xin gạo. Ông Bá đã đuổi mắng không cho. Bác nhớ lại cải cảnh sang trọng, ấm cúng trong nhà
ông Bá. Những chậu sứ, câu đối thếp vàng sáng chói. Không lẽ ông Bá giầu có thế mà không thí
cho mẹ con bác được bát gạo hay sao?

Ở nhà, đàn con bác ngồi nhìn nhau đợi trong ổ rơm. Bác đi đâu không thấy về. Thằng Hy lắng
tai nghe tiếng chó cắn trong làng rồi bảo chị nó:

- Hình như u về đấy chị ạ.
Thằng cả đi lại bên cửa bếp nhìn ra ngoài. Bỗng có tiếng chân người rầm rập, đến tiếng gọi, rồi
lũ trẻ thấy bác Đối và một người nữa khiêng bác Lê vào trong nhà. Trên bắp chân người mẹ,
máu đỏ chảy ròng ròng.

Thằng cả hiểu ngay mẹ nó bị chó ông Bá cắn. Bác đặt người bị thương xuống chiếu rồi ra đi sau khi dặn:
- Bây giờ, bác lấy lá lốt mà dịt cho nó cầm máu. Chó tây cắn thì độc lắm đấy.
Khi bác đi khỏi, lũ trẻ xúm quanh lấy mẹ. Thằng Hy vừa mếu máo vừa hỏi: - U làm sao thế, u?
Bác Lê nén cái đau, giảng cho con biết:
- Thật cậu Phúc ác quá! Đã không cho thì thôi lại còn thả chó ra đuổi, tao đã chạy mà không
kịp, nên nó cắn phải. May gặp bác Đối, chứ không biết bao giờ mới lê được về đến nhà.

Bác ngừng lại nhìn đàn con ốm yếu, rồi thở dài:
- Thế là mẹ con lấy gì ăn cho đỡ đói bây giờ.
Thằng Hy òa lên khóc, con Tý cũng khóc theo. Bác Lê giơ tay ôm chúng nó vào lòng nghĩ thân
phận mình, bác cũng ứa nước mắt.

(Lược một đoạn: Đêm ấy, bác Lê lên cơn sốt. Trong lúc mê sảng, bác Lê tưởng nhớ lại cả cuộc
đời mình, từ lúc còn bé đến bây giờ, chỉ toàn những ngày khổ sở nhọc nhằn. Hai hôm sau, bác
Lê lại lên cơn mê sảng rồi chết. Người trong phố chợ gom góp nhau mua cho bác một cỗ ván
mọt, rồi đưa giúp bác ra cánh đồng, chôn vùi dưới bãi tha ma nhỏ ở đầu làng.)

Khi trở về, qua căn nhà lạnh lẽo âm u, họ thấy mấy đứa con nhỏ con bác Lê ngồi ở vỉa hè. Con
Tý đang dỗ cho thằng Hy nín khóc, nói dối rằng mẹ nó đi chợ một lát rồi sẽ về. Nhưng họ biết
rằng bác Lê không trở về nữa và họ thấy một cái cảm giác lo sợ đè nén lấy tâm can họ, những
người ở lại, những người còn sống mà cái nghèo khổ cứ theo đuổi mãi không biết bao giờ hết.

(Trích “Gió đầu mùa”, Thạch Lam, NXB Thạch Ngữ, 1974, trang 29 – 37)
Chọn đáp án đúng nhất:
Câu 1. Xác định người kể chuyện của truyện ngắn trên?
A. Người kể chuyện là nhân vật mẹ Lê, ngôi thứ nhất.
B. Người kể chuyện là nhân vật bác Đối, ngôi thứ ba.
C. Người kể chuyện là nhân vật ẩn mình, ngôi thứ ba.
D. Người kể chuyện là nhân vật ẩn mình, ngôi thứ nhất.
Câu 2. Chi tiết nào sau đây diễn đạt chính xác về gia cảnh nghèo khổ của gia đình bác Lê?
A. Mẹ con bác ta ở một căn nhà lá. Chừng ấy người chen chúc trong một khoảng rộng độ
bằng hai chiếc chiếu, có mỗi một chiếc giường nan gãy nát.

B. Bác Lê là một người đàn bà quê chắc chắn và thấp bé, da mặt và chân tay nhăn
nheo như một quả trám khô.
C. Người ở phố chợ là bảy tám gia đình nghèo khổ không biết ở đâu, mà người dân
trong huyện thường gọi một cách khinh bỉ: những kẻ ngụ cư.
D. Khi bác mới đến phố, ai ai cũng chú ý đến đám con của bác: mười một đứa, mà đứa
lớn mới có mười bảy tuổi! Đứa bé nhất hãy còn bế trên tay.
Câu 3. Trong truyện, bác Lê đã đến nhà ông Bá để làm gì? A. Xin gạo C. Vay gạo B. Vay tiền. D. Xin tiền.
Câu 4. Đâu là lời thoại của nhân vật trong các câu sau:
A. “Mùa rét năm ấy đến, giá lạnh và mưa gió lầy lội. Đàn con bác Lê ôm chặt lấy nhau
rét run trong căn nhà ẩm ướt và tối tăm vì đèn đuốc không có nữa.”
B. “Ban sáng u đã vào nhà người ta có cho đâu, cậu Phúc lại còn bảo hễ u vào nữa thì cậu
ấy thả chó ra cắn.”

C. “Một buổi chiều, mà đàn con đã nhịn đói suốt buổi, bác Lê vá lại manh áo rét, gọi
đứa cả đến rồi bảo”
D. “Đêm ấy, bác Lê lên cơn sốt. Trong lúc mê sảng, bác Lê tưởng nhớ lại cả cuộc đời
mình, từ lúc còn bé đến bây giờ, chỉ toàn những ngày khổ sở nhọc nhằn.”
Câu 5. Nhận định nào sau đây là chính xác khi nói về cái chết của bác Lê?
A. Cái chết của bác Lê đã kết quả của một việc làm nông nổi, không cân nhắc kỹ khi
đưa ra quyết định đến nhà ông Bá.
B. Cái chết của bác Lê như một sự giải thoát nhẹ nhàng chấm dứt cuộc đời bi kịch của bác.
C. Cái chết của bác Lê đã đem đến sự kinh hãi cho ông Bá, cậu Phúc và những gia
đình nghèo trong xóm ngụ cư.
D. Cái chết của bác Lê là hiện thực bi kịch của người lao động nghèo trước Cách mạng Tháng Tám.
Câu 6. Dòng nào sau đây nhận xét chính xác nhất về tình cảm của tác giả đối với số
phận người lao động nghèo thông qua câu chuyện của bác Lê?
A. Xót xa, đồng cảm.
C. Bình thản, dửng dưng. B. Bất bình, căm hờn. D. Phấn chấn, ngợi ca.
Câu 7. Chủ đề của truyện ngắn “Nhà mẹ Lê” là gì?
A. Lối sống, sinh hoạt của một gia đình nông thôn trước sự đói nghèo, lạc hậu.
B. Tình cảnh thê thảm của người lao động nghèo trước Cách mạng tháng Tám.
C. Phản ánh hậu quả của việc sinh con quá đông.
D. Phản ánh sự ích kỷ, nhẫn tâm của những người giàu sang.
Trả lời các câu hỏi:
Câu 8. Trong truyện, tấm lòng thương con của bác Lê được thể hiện qua những chi tiết, sự việc nào?
Một số chi tiết thể hiện lòng thương con của bác Lê:
- Từ buổi sáng tinh sương, mùa nực cũng như mùa rét, bác ta đã phải trở dậy để đi làm
mướn cho những người trong làng.
- Dù đã bị đuổi khỏi nhà cụ Bá một lần và còn bị dọa thả chó ra cắn bác Lê vẫn liều
mình sang nhà cụ Bá xin gạo để nuôi đàn con thơ.
- Cho đến khi bị chó cắn đau đớn trong lòng bác vẫn chỉ lo lắng xót xa khi các con
không có gì để ăn “Thế là mẹ con lấy gì ăn cho đỡ đói bây giờ.”
Câu 9. Hình ảnh kết thúc truyện: “Khi trở về, qua căn nhà lạnh lẽo âm u, họ thấy mấy
đứa con nhỏ con bác Lê ngồi ở vỉa hè.” gợi đến anh/chị những dự cảm gì về số phận
các con bác Lê sau khi mất mẹ?
Số phận các con bác Lê sau khi mất mẹ càng trở nên u tối xám xịt thê thảm hơn vì cái đói nghèo.
Và những đứa con đã mất đi tình cảm yêu thương của người mẹ, giờ đã không còn ai
che chở lo lắng cho chúng ở trên đời.
Câu 10. Khi chúng ta giờ đây được sống trong thời bình, điều kiện sống tốt hơn rất
nhiều, câu chuyện về gia đình bác Lê có ý nghĩa gì với anh/chị?
Câu chuyện về gia đình bác Lê mang lại ý nghĩa:
- Trân trọng cuộc sống hiện tại, tạo động lực cho bản thân phấn đấu, cố gắng.
- Yêu thương, chia sẻ giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống.
- Phải biết tiết kiệm, không nên tiêu xài hoang phí, có những thứ tuy không là gì với ta
lại có ý nghĩa rất lớn lao với người khác trong hoàn cảnh khó khăn.
Đọc hiểu Nhà mẹ Lê - đề 1 Đề bài
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi đã cho:
Nhà mẹ Lê là một gia đình một người mẹ với mười một người con. Bác Lê là một người đàn bà
nhà quê chắc chắn và thấp bé, da mặt và chân tay răn reo như một quả trám khô. Khi bác mới
đến phố, ai ai cũng chú ý đến đám con của bác: mười một đứa, mà đứa nhớn mới có mười bảy
tuổi! Đứa bé nhất hãy còn bế trên tay.

Mẹ con bác ta ở một căn nhà cuối phố, cái nhà cũng lụp xụp như những căn nhà khác. Chừng ấy
người chen chúc trong một khỏang rộng độ bằng hai chiếc chiếu, có mỗi một chiếc giường nan
đã gẫy nát. Mùa rét thì giải ổ rơm đầy nhà, mẹ con cùng nằm ngủ trên đó, trông như một cái ổ
chó, chó mẹ và chó con lúc nhúc. Đối với những người nghèo như bác, một chỗ ở như thế cũng
tươm tất lắm rồi. Nhưng còn cách kiếm ăn? Bác Lê chật vật, khó khăn suốt ngày cũng không đủ
nuôi chừng ấy đứa con. Từ buổi sáng tinh sương, mùa nực cũng như mùa rét, bác ta đã phải trở
dậy để đi làm mướn cho những người có ruộng trong làng. Những ngày có người mướn ấy, tuy
bác phải làm vất vả, nhưng chắc chắn buổi tối được mấy bát gạo và mấy đồng xu về nuôi lũ con
đói đợi ở nhà. Đó là những ngày sung sướng. Nhưng đến mùa rét, khi các ruộng lúa đã gặt rồi,
cánh đồng chỉ còn trơ cuống rạ dưới gió bấc lạnh như lưỡi dao sắc khía vào da, bác Lê lo sợ, vì
không ai mướn bác làm việc gì nữa. Thế là cả nhà nhịn đói. Mấy đứa nhỏ nhất, con Tý, con

Phún, thằng Hy mà con chị nó bế, chúng nó khóc lả đi mà không có cái ăn. Dưới manh áo rách
nát, thịt chúng nó thâm tím lại vì rét, như thịt con trâu chết. Bác Lê ôm ấp lấy con trong ổ rơm,
để mong lấy cái ấm của mình ấp ủ cho nó.

(Trích Nhà mẹ Lê – Thạch Lam)
Câu 1: Văn bản trên có sự kết hợp giữa các phương thức biểu đạt nào? Tác dụng của
việc kết hợp đó là gì?
Câu 2: Nêu nội dung chính của văn bản trên?
Câu 3: Nhân vật chính trong văn bản trên là ai? Anh/chị cảm nhận như thế nào về nhân vật đó?
Câu 4: Tìm và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ bất kì được tác giả sử dụng trong văn bản trên.
Câu 5: Theo anh/chị, nhà văn đã thể hiện tình cảm gì đối với nhân vật? Anh/chị hãy
nhận xét về tình cảm đó.
Lời giải chi tiết
Câu 1: Văn bản sử dụng kết hợp phương thức biểu đạt tự sự và miêu tả để khắc họa
một cách chân thực và làm nổi bật gia cảnh nhà mẹ Lê.
Câu 2: Nội dung văn bản: Gia cảnh nghèo túng, đói khổ của nhà mẹ Lê.
Câu 3: Nhân vật chính trong văn bản là bác Lê. Đó là một người phụ nữ cực khổ [đông
con, nghèo đói, phải đi làm thuê làm mướn] song giàu tình thương con, chịu thương
chịu khó [dậy sớm đi làm thuê suốt 4 mùa, bất kể nắng mưa, rét mướt; ủ ấm cho đàn con].
Câu 4: Biện pháp tu từ so sánh “Dưới manh áo nát, thịt chúng nó thâm tím lại vì rét,
như thịt con trâu chết” [so sánh con người với con vật, lại là con vật chết]⟶ Đây là 1
hình ảnh đầy ám ảnh, khắc sâu sự nghèo khổ, tội nghiệp, đáng thương của nhà bác Lê.
Câu 5: Tình cảm của nhà văn: Yêu thương, xót xa, ái ngại cho cảnh ngộ nghèo khổ của
nhà bác Lê. Đó là tình cảm nhân đạo sâu sắc.
Đọc hiểu Nhà mẹ Lê - đề 2 Đọc hiểu
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi đã cho:
Nhà mẹ Lê là một gia đình một người mẹ với mười một người con. Bác Lê là một người đàn bà
nhà quê chắc chắn và thấp bé, da mặt và chân tay răn reo như một quả trám khô. Khi bác mới
đến phố, ai ai cũng chú ý đến đám con của bác: mười một đứa, mà đứa nhớn mới có mười bảy
tuổi! Đứa bé nhất hãy còn bế trên tay.

Mẹ con bác ta ở một căn nhà cuối phố, cái nhà cũng lụp xụp như những căn nhà khác. Chừng ấy
người chen chúc trong một khỏang rộng độ bằng hai chiếc chiếu, có mỗi một chiếc giường nan
đã gẫy nát. Mùa rét thì giải ổ rơm đầy nhà, mẹ con cùng nằm ngủ trên đó, trông như một cái ổ
chó, chó mẹ và chó con lúc nhúc. Đối với những người nghèo như bác, một chỗ ở như thế cũng
tươm tất lắm rồi. Nhưng còn cách kiếm ăn? Bác Lê chật vật, khó khăn suốt ngày cũng không đủ
nuôi chừng ấy đứa con. Từ buổi sáng tinh sương, mùa nực cũng như mùa rét, bác ta đã phải trở
dậy để đi làm mướn cho những người có ruộng trong làng. Những ngày có người mướn ấy, tuy
bác phải làm vất vả, nhưng chắc chắn buổi tối được mấy bát gạo và mấy đồng xu về nuôi lũ con
đói đợi ở nhà. Đó là những ngày sung sướng. Nhưng đến mùa rét, khi các ruộng lúa đã gặt rồi,
cánh đồng chỉ còn trơ cuống rạ dưới gió bấc lạnh như lưỡi dao sắc khía vào da, bác Lê lo sợ, vì
không ai mướn bác làm việc gì nữa. Thế là cả nhà nhịn đói. Mấy đứa nhỏ nhất, con Tý, con
Phún, thằng Hy mà con chị nó bế, chúng nó khóc lả đi mà không có cái ăn. Dưới manh áo rách

nát, thịt chúng nó thâm tím lại vì rét, như thịt con trâu chết. Bác Lê ôm ấp lấy con trong ổ rơm,
để mong lấy cái ấm của mình ấp ủ cho nó.

(Trích Nhà mẹ Lê – Thạch Lam)
Câu 1: Theo anh/chị, nhà văn đã thể hiện tình cảm gì đối với nhân vật? Anh/chị hãy
nhận xét về tình cảm đó.
Câu 2: Tìm và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ bất kì được tác giả sử dụng trong văn bản trên.
Câu 3: Nhân vật chính trong văn bản trên là ai? Anh/chị cảm nhận như thế nào về nhân vật đó?
Câu 4: Nêu nội dung chính của văn bản trên?
Câu 5: Văn bản trên có sự kết hợp giữa các phương thức biểu đạt nào? Tác dụng của
việc kết hợp đó là gì? Gợi ý
Câu 1: Tình cảm của nhà văn: Yêu thương, xót xa, ái ngại cho cảnh ngộ nghèo khổ của
nhà bác Lê. Đó là tình cảm nhân đạo sâu sắc.
Câu 2: Nhân vật chính trong văn bản là bác Lê. Đó là một người phụ nữ cực khổ đông
con, nghèo đói, phải đi làm thuê làm mướn song giàu tình thương con, chịu thương
chịu khó dậy sớm đi làm thuê suốt 4 mùa, bất kể nắng mưa, rét mướt; ủ ấm cho đàn con.
Câu 3: Nội dung văn bản: Gia cảnh nghèo túng, đói khổ của nhà mẹ Lê.
Câu 4: BPTT so sánh “Dưới manh áo nát, thịt chúng nó thâm tím lại vì rét, như thịt con
trâu chết” [so sánh con người với con vật, lại là con vật chết] → Đây là 1 hình ảnh đầy
ám ảnh, khắc sâu sự nghèo khổ, tội nghiệp, đáng thương của nhà bác Lê.
Câu 5: VB sử dụng kết hợp phương thức biểu đạt tự sự và miêu tả để khắc họa một
cách chân thực và làm nổi bật gia cảnh nhà mẹ Lê.
Đọc hiểu Nhà mẹ Lê trắc nghiệm
PHẦN I. ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau:
“Nhà mẹ Lê là một gia đình một người mẹ với mười một người con. Bác Lê là một người đàn bà
nhà quê chắc chắn và thấp bé, da mặt và chân tay răn reo như một

quả trám khô. Khi bác mới đến phố, ai ai cũng chú ý đến đám con của bác: mười một đứa, mà
đứa nhớn mới có mười bảy tuổi! Đứa bé nhất hãy còn bế trên tay.

Mẹ con bác ta ở một căn nhà cuối phố, cái nhà cũng lụp xụp như những căn nhà khác. Chừng ấy
người chen chúc trong một khoảng rộng độ bằng hai chiếc chiếu, có mỗi một chiếc giường nan
đã gẫy nát. Mùa rét thì giải ổ rơm đầy nhà, mẹ con cùng nằm ngủ trên đó, trông như một cái ổ
chó, chó mẹ và chó con lúc nhúc. Đối với những người nghèo như bác, một chỗ ở như thế cũng
tươm tất lắm rồi. Nhưng còn cách kiếm ăn? Bác Lê chật vật, khó khăn suốt ngày cũng không đủ
nuôi chừng ấy đứa con. Từ buổi sáng tinh sương, mùa nực cũng như mùa rét, bác ta đã phải trở
dậy để đi làm mướn cho những người có ruộng trong làng. Những ngày có người mướn ấy, tuy
bác phải làm vất vả, nhưng chắc chắn buổi tối được mấy bát gạo và mấy đồ ng xu về nuôi lũ con
đói đợi ở nhà. Đó là những ngày sung sướng. Nhưng đến mùa rét, khi các ruộng lúa đã gặt rồi,
cánh đồ ng chỉ còn trơ cuống rạ dưới gió bấc lạnh như lưỡi dao sắc khía vào da, bác Lê lo sợ, vì
không ai mướn bác làm việc gì nữa. Thế là cả nhà nhịn đói. Mấy đứa nhỏ nhất, con Tý, con
Phún, thằng Hy mà con chị nó bế, chúng nó khóc lả đi mà không có cái ăn. Dưới manh áo rách
nát, thịt chúng nó thâm tím lại vì rét, như thịt con trâu chết. Bác Lê ôm ấp lấy con trong ổ rơm,
để mong lấy cái ấm của mình ấp ủ cho nó.”

(Trích Nhà mẹ Lê - Thạch Lam, Nhà xuất bản Đời nay, 1937)
Lựa chọn đáp án đúng:
Câu 1. Ai là người kể chuyện trong văn bản trên? A. Tôi B.Tác giả C. Mẹ Lê D. Người hàng xóm
Câu 2. Với bác Lê những ngày sung sướng là những ngày?
A. Kiếm được mấy bát gạo và mấy đồng xu về nuôi lũ con đói đợi ở nhà.
B. Mấy mẹ con chen chúc trong một khoảng rộng độ bằng hai chiếc chiếu, có mỗi một
chiếc giường nan đã gẫy nát. C. Được đi chơi
D. Được nghỉ ngơi không phải làm gì.
Câu 3. Chỉ ra biện pháp tu từ trong câu văn sau: “Nhưng đến mùa rét, khi các ruộng lúa
đã gặt rồi, cánh đồng chỉ còn trơ cuống rạ dưới gió bấc lạnh như lưỡi dao sắc khía vào
da, bác Lê lo sợ, vì không ai mướn bác làm việc gì nữa.” A. Nhân hóa B. So sánh C. Ẩn dụ D. Hoán dụ
Câu 4. Có mấy từ láy trong đoạn văn sau: “Mẹ con bác ta ở một căn nhà cuối phố, cái
nhà cũng lụp xụp như những căn nhà khác. Chừng ấy người chen chúc trong một
khoảng rộng độ bằng hai chiếc chiếu, có mỗi một chiếc giường nan đã gẫy nát. Mùa rét
thì giải ổ rơm đầy nhà, mẹ con cùng nằm ngủ trên đó, trông như một cái ổ chó, chó mẹ
và chó con lúc nhúc. Đối với những người nghèo như bác, một chỗ ở như thế cũng tươm tất lắm rồi” A. 3 B.4 C. 5 D. 6
Câu 5. Nội dung chính của đoạn trích là gì?
A. Những ngày đói ở nhà bác Lê. B. Cuộc đời bác Lê
C. Gia cảnh khó khăn, khốn khó của nhà bác Lê.
D. Những đứa trẻ con nhà bác Lê.
Câu 6. Chi tiết “Bác Lê ôm ấp lấy con trong ổ rơm, để mong lấy cái ấm của mình ấp ủ
cho nó.” thể hiện ý nghĩa gì?
A. Tình yêu thương của người mẹ nghèo dành cho những đứa con của mình.
B. Bác Lê ủ ấm cho những đứa con khỏi giá rét mùa đông.
C. Bác Lê cùng các con chen chúc trong ổ rơm chật hẹp.
D. Hoàn cảnh nghèo khó của mẹ con bác Lê
Câu 7. Cảm hứng chủ đạo trong đoạn trích trên là?
A. Ngợi ca cuộc đời bác Lê
B. Yêu thương, xót xa cho hoàn cảnh sống của nhà bác Lê.
C. Ngưỡng mộ người mẹ như bác Lê.
D. Căm phẫn xã hội đương thời.
Câu 8. Theo tác giả, vì sao bác Lê lo sợ không ai mướn bác làm việc?
Câu 9. Xác định và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong câu văn sau: “Mùa rét thì giải
ổ rơm đầy nhà, mẹ con cùng nằm ngủ trên đó, trông như một cái ổ chó, chó mẹ và chó con lúc nhúc”
Câu 10. Qua đoạn trích trên, theo em, chúng ta cần làm gì để cuộc đời không còn
những hoàn cảnh như Nhà mẹ Lê? Đáp án Phần/Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 1 1-B 3,5 2 2-A 3 3-B 4 4-B 5 5-C 6 6-A 7 7-B Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 3,5 điểm
- Học sinh trả lời sai mỗi đáp án trừ 0,5 điểm 8
Bác Lê lo sợ không ai mướn bác làm việc vì: “cả nhà sẽ phải nhịn đói” 0.5 Hướng dẫn chấm
- Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0.5 điểm
- Học sinh trả lời được nhưng chưa đủ ý: 0.25 điểm
- Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: không cho điểm
- Biện pháp tu từ: So sánh: “trông như một cái ổ chó” - Tác dụng:
+ Tăng sức gợi hình, biểu cảm; nhằm miêu tả chi tiết, rõ tình cảnh
nghèo khổ, đáng thương của nhà mẹ Lê 9
+ Bày tỏ cảm xúc xót xa, thương cảm của tác giả 1,0 Hướng dẫn chấm
- Học sinh trả lời đủ ý: 1,0
- Học sinh trả lời được nhưng chưa đủ ý: 0.5 điểm
- Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: không cho điểm Gợi ý:
- Hs trình bày những việc làm cụ thể để xã hội không còn những hoàn 10
cảnh khổ cực như nhà mẹ Lê phù hợp văn hóa, phong tục tập quán, 1,0
pháp luật của nhà nước.
VD: quan tâm chăm lo đến đời sống của người lao động nghèo Tạo môi
trường, công ăn việc làm
Chính sách an sinh xã hội Hướng dẫn chấm
- Học sinh trình bày thuyết phục: 1.0điểm Học sinh trình có ý : 0.5 điểm
- Học sinh trình bày sơ lược: 0.25 điểm
- Học sinh không trình bày hoặc tư tưởng sai lệch: 0 điểm
Trắc nghiệm Nhà mẹ Lê
1. Truyện "Nhà mẹ Lê" sử dụng ngôi kể nào?

A. Ngôi kể thứ nhất, người kể chuyện là mẹ Lê.
B. Ngôi kể thứ ba, người kể chuyện ẩn danh
C. Ngôi kể thứ nhất, người kể chuyện là đứa con cả.
D. Ngôi kể thứ ba, điểm nhìn trần thuật đặt ở mẹ Lê.
2. Sự kiện nào sau đây đã tạo nên bước ngoặt cho truyện Nhà mẹ Lê?
A. Bác Lê sinh đứa con thứ mười một, trong khi đứa lớn nhất mới bảy tuổi.
B. Mùa hè đến, con bác Lê đứa nào cũng bị lở đầu.
C. Thương đàn con đói rét, bác Lê sang nhà cụ Bá xin ít gạo và bị chó cắn.
D. Bác Lê đi khắp làng xin làm mướn nhưng không được ai thuê.
3. Nội dung chính của truyện ngắn Nhà mẹ Lê là gì?
A. Sự bất hạnh của người phụ nữ.
B. Tình cảnh bần cùng hóa của người nông dân
C. Nỗi thiếu thốn, cực khổ của tầng lớp bình dân
D. Sự tàn ác, vô lương tâm của tầm lớp thống trị
4. Thạch Lam đã miêu tả hoàn cảnh sống của mẹ Lê qua những phương diện nào?
A. Ngôi nhà, ngoại hình, công việc của mẹ Lê.
B. Ngoại hình, công việc, sự tha hóa của mẹ Lê.
C. Ngôi nhà, hành động bán con, ngoại hình của mẹ Lê.
D. Công việc, cuộc hôn nhân, ngoại hình.
5. Vì sao khi đứa con ngăn cản, mẹ Lê vẫn "liều mình" sang nhà cụ Bá xin gạo?
A. Vì mẹ Lê là người phụ nữ liều lĩnh, gan dạ.
B. Vì mẹ Lê thương con đến mức bất chấp mọi nguy hiểm.
C. Vì cuộc sống nghèo khổ đã khiến mẹ Lê đánh mất lòng tự trọng.
D. Vì mẹ Lê là người phụ nữ ít học, thiếu hiểu biết và cố chấp.
6. Dòng nào sau đây không nêu chính xác ý nghĩa của cơn mê sảng trước khi qua đời của mẹ Lê?
A. Diễn tả niềm hạnh phúc, thanh thản của mẹ Lê khi được thoát li khỏi hiện thực đau khổ.
B. Giây phút hiếm hoi mẹ được nhìn ngắm lại cuộc đời mình để tự nhận thức về thân
kiếp khổ đau của mình.
C. Thể hiện năng lực phân tích tâm lí nhân vật với những biến chuyển tinh tế của Thạch Lam.
D. Bày tỏ nỗi thương cảm của Thạch Lam đối với những con người bất hạnh.