Những Lợi ích của Cờ Vua | Môn Giáo dục thể chất 3 - Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh

lOMoAR cPSD| 58675420
TRƯ Ờ NG Đ Ạ I H Ọ C SƯ PH Ạ M K Ỹ THU Ậ T TP.HCM
TRUNG TÂM GIÁO D Ụ C TH Ể CH Ấ T VÀ QU Ố C PHÒNG     
TI Ể U LU Ậ N
MÔN H Ọ C: GIÁO D Ụ C TH Ể CH Ấ T 3 (T Ự CH Ọ N) L ỢI ÍCH C A C VUA Ủ Ờ
GVHD: PGS. TS. Nguy ễ n Đ ứ c Thành SVTH MSSV
1. Sú Minh Luân 21110900
2. Nguy ễ n Th ị Thanh Ly 21156018
3. Lê Minh Th ả o Như 21156026
4. Hoàng Võ Ng ọ c Nguyên 21110562
5. Nguy ễ n Lê Gia M ẫ n 21131142
6. Nguy ễ n Thùy Di ễ m My 21110549
7. T ạ Hoàng M ỹ 22124202
8. Nguy ễ n Xuân Th ể 21110927
— Thành ph ố H ồ Chí Minh T7/2023 –– lOMoAR cPSD| 58675420 LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian học tập tại trường Đại học Sư Phạm Kỹ thuật TPHCM, nhóm chúng
em đã được học bộ môn Thể chất 3-Cờ vua. Đây là một sự may mắn đối với chúng em
vì đã được học một môn có thể rèn luyện về tinh thần và những kĩ năng mà chúng em có
thể ứng dụng trong cuộc sống.
Qua sự dẫn dắt và giảng dạy của thầy nhóm chúng em đã hiểu được đôi nét về cách
chơi cũng như các chiến thuật cần có để chơi cờ vua tốt hơn. Có thể chúng em không
chơi giỏi nhưng chúng em hiểu được cốt lõi giá trị của cờ vua, cờ vua là một bộ môn thể
thao về trí tuệ đẹp và rất sâu sắc. Đẹp ở cái cách mà các kỳ thủ đi từng nước cờ - mỗi
người một lượt nhẹ nhàng và từ tốn không ai tranh ai, sâu sắc ở chỗ cờ vua không kén
kỳ thủ là ai cũng có thể chơi cả không phân biệt sắc tộc, tôn giáo hay ngoại hình.
Cờ vua trong nước của chúng ta đang phát triển một cách mạnh mẽ và vương tầm
quốc tế. Có nhiều kỳ thủ đại diện cho nước nhà đã thi đấu và đạt giải ở các cuộc thi ngoài
nước, đó là một niềm tự hào cho đất nước Việt Nam, đồng thời cũng giúp cho chúng ta
có thêm ý chí để rèn luyện nhiều hơn để có thể cống hiến cho nước nhà.
Mỗi người một tính cách và tư duy khác nhau nhưng khi bước vào bàn cờ chúng ta
sẽ có chung một mục tiêu là chiến thắng. Đây có lẽ là sự hòa quyện và gắn kết về suy
nghĩ của những kỳ thủ. Chơi cờ vua không những giúp chúng ta đồng điệu về suy nghĩ
mà còn có rất nhiều lợi ích khác.
Nhóm chúng em rất cảm ơn thầy vì những kiến thức quý giá mà thầy đã dạy, thầy đã
dạy cho chúng em những bài học trong cuộc sống thông qua những nước cờ tất cả giúp
chúng em ngày càng trưởng thành và chính chắn hơn bên cạnh đó còn hiểu rõ hơn về nét
đẹp của cờ vua. Chúng em chúc thầy thật nhiều sức khỏe và luôn may mắn trong cuộc
sống. Chúng em chân thành cảm ơn thầy rất nhiều! lOMoAR cPSD| 58675420 LỜI CAM ĐOAN
Chúng em xin cam đoan kết quả báo cáo chuyên đề với nội dung: “Lợi ích của cờ
vua” là kết quả làm việc đầy đủ của các thành viên trong nhóm. Tài liệu tham khảo chúng
em trích dẫn đầy đủ. Chúng em - nhóm 04 xin chịu trách nhiệm về lời cam đoan này. lOMoAR cPSD| 58675420
DANH SÁCH NHÓM THAM GIA VIẾT TIỂU LUẬN
Đề tài tiểu luận: LỢI ÍCH CỦA CỜ VUA THỨ HỌ TÊN – MSSV NHIỆM VỤ KÝ TÊN ĐIỂM SỐ TỰ 1 Sú Minh Luân 3.3 + 3.4 Tổng hợp + Định 2 Nguyễn Thị Thanh Ly dạng 3 Lê Minh Thảo Như 1.1 + 1.2 Hoàng Võ Ngọc Nguyên 4 1.3 + 1.4 + 1.5 5 Nguyễn Lê Gia Mẫn 2.3 + 2.4 6 Nguyễn Thùy Diễm My 2.1 + 2.2 Phần mở đầu + 7 Tạ Hoàng Mỹ kết luận 8 Nguyễn Xuân Thể 3.1 + 3.2
Nhận xét của giáo viên
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Ngày tháng 7 năm 2023
Giáo viên chấm điểm lOMoAR cPSD| 58675420 MỤC LỤC
PHẦN 1. MỞ ĐẦU ................................................................................................................. 1
1. Lí do chọn đề tài ................................................................................................................ 1
2. Mục tiêu và nhiệm vụ đề tài .............................................................................................. 2
3. Đối tượng nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu .......................................................... 2
4. Kết cấu đề tài ..................................................................................................................... 2
PHẦN 2. NỘI DUNG ............................................................................................................. 2
CHƯƠNG 1. Giới thiệu cờ vua............................................................................................. 2
1.1. Sơ lược về lịch sử cờ vua ........................................................................................ 2
1.2. Thành phần của cờ vua ............................................................................................ 5
1.3. Luật cờ vua .............................................................................................................. 8
1.4. Chiến thuật cơ bản ................................................................................................. 20
1.5. Một số phương tiện chơi cờ vua............................................................................ 30
CHƯƠNG 2. Lợi ích của cờ vua đối với bản thân .............................................................. 31
2.1. Lợi ích của cờ vua đối với sức khỏe ..................................................................... 31
2.2. Lợi ích của cờ vua đối với tinh thần ..................................................................... 36
2.3. Lợi ích của cờ vua đối với các kỹ năng ................................................................ 40
2.4. Lợi ích của cờ vua đối với nhân cách ................................................................... 48
CHƯƠNG 3. Bài học của cờ vua về cuộc sống .................................................................. 54
3.1. Bài học về sự lãnh đạo .......................................................................................... 54
3.2. Bài học về sự đoàn kết .......................................................................................... 56
3.3. Bài học về sự chủ động ......................................................................................... 58
3.4. Bài học về sự linh hoạt .......................................................................................... 60
PHẦN 3. KẾT LUẬN ........................................................................................................... 62 lOMoAR cPSD| 58675420
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................... 63 lOMoAR cPSD| 58675420 PHẦN 1. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Trong bối cảnh toàn cầu hóa đang diễn ra, thế giới phát triển với tốc độ mạnh mẽ kéo
theo xã hội, công nghệ, kĩ thuật ngày càng tiên tiến, trước sự phát triển không ngừng của
nền kinh tế bên cạnh những lợi ích thì còn rất nhiều những tác hại như: lượng khí CO2 gia
tăng, hiện tượng nóng lên toàn cầu, môi trường bị ô nhiễm,… là những nguyên nhân gây
ra bệnh tật ở con người, bên cạnh đó là thực phẩm không sạch là nguyên nhân trực tiếp ảnh
hưởng đến sức khỏe của chúng ta. Chính vì điều đó vấn đề về sức khỏe trong giai đoạn
hiện tại rất được quan tâm và chú trọng.
Để có được một sức khỏe tốt thì chúng ta cần có một lối sống lành mạnh như ăn uống
đầy đủ chất dinh dưỡng, ngủ đủ giấc, luyện tập thể dục thể thao,…Việc luyện tập thể dục
thể thao có thể nói là quan trọng nhất vì nó tác động rất lớn đến sức khỏe và tinh thần của
chúng ta. Chính vì tầm quan trọng của việc rèn luyện sức khỏe nên bộ Giáo dục đã đưa
giáo dục thể chất vào chương trình giảng dạy. Giáo dục thể chất phát triển rất đa dạng riêng
đối với trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM gồm có: cầu lông, bóng đá, bóng
rổ,…với các lĩnh vực này không những giúp chúng ta rèn luyện về tinh thần mà còn là sự
dẻo dai của cơ thể, bên cạnh đó còn có lĩnh vực về cờ vua. Với các lĩnh vực khác đồi hỏi
phải có sức khỏe thì với cờ vua thì không đòi hỏi quá nhiều, như vậy việc chơi cờ vua có
giúp cho chúng ta rèn luyện bản thân hay không?
Có rất nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh lợi ích của việc luyện tập thể dục thể
thao trong đó có việc chơi cờ vua. Cờ vua giúp chúng ta giảm các bệnh về mất trí nhớ, rèn
luyện sự kiên trì, tăng khả năng phân tích và suy luận,… Bên cạnh đó đối với những người
không may mắn về hình thể và sức khỏe vẫn có thể tham gia từ đó giúp mối quan hệ người
với người ngày càng gắn kết và đồng điệu hơn. Chính vì những lợi ích của cờ vua đối với
thế hệ trẻ nên nhóm chúng em quyết định chọn đề tài: “Lợi ích của cờ vua” làm đề tài nghiên cứu của nhóm. lOMoAR cPSD| 58675420
2. Mục tiêu và nhiệm vụ đề tài
Giới thiệu cờ vua, trình bày những lợi ích mà cờ vua mang lại đối với bản thân, từ đó
liên hệ những bài học của cờ vua đối với cuộc sống là mục tiêu chính của đề tài.
Để đạt được những nhiệm vụ đó, bài nghiên cứu cần tập trung vào các nhiệm vụ sau:
− Trình bày tổng quan về cờ vua.
− Phân tích những lợi ích mà cờ vua đối với bản thân.
− Làm rõ những bài học cuộc sống từ cờ vua.
3. Đối tượng nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu
Chuyên đề tập trung nghiên cứu về cờ vua và những lợi ích của cờ vua.
Đề tài nghiên cứu được thực hiện dựa trên các phương pháp thu thập – xử lí thông tin,
phân tích tổng hợp, diễn dịch – quy nạp, suy luận logic,…
4. Kết cấu đề tài
Kết cấu của chuyên đề gồm 3 phần: phần mở đầu, phần nội dung, phần kết luận.
Trong đó, phần nội dung gồm các chương:
• Chương 1: Giới thiệu cờ vua.
• Chương 2: Lợi ích của cờ vua đối với bản thân.
• Chương 3: Bài học của cờ vua về cuộc sống. PHẦN 2. NỘI DUNG
CHƯƠNG 1. Giới thiệu cờ vua
1.1. Sơ lược về lịch sử cờ vua
Tiền thân của cờ vua xuất hiện lần đầu tiên tại Ấn Độ. Khi đó, sự ra đời của cờ vua là
vào thời kỳ của Đế chế Gupta, khoảng năm 1500 trước (thế kỷ thứ VI sau Công nguyên). lOMoAR cPSD| 58675420
Thời đó thì trò chơi cờ Vua được người ta gọi là “Chaturanga” – tiếng Phạn (Sanskrit) có
nghĩa là trò chơi với nhiều loại binh chủng trên một chiến trường bao gồm bộ binh, kị binh,
tượng binh và xa binh, nó là tượng trưng cho các tên gọi hậu, mã, tượng (tịnh), xe ngày nay.
Vào thời điểm ấy, Ấn Độ có rất nhiều nhà thông thái (ngày nay gọi là nhà bác học).
Các nhà thông thái thời cổ đại ấy đã cùng nhau sáng tạo ra bộ môn gọi là “Chaturanga”
(còn gọi là Saturanga) tức là trò chơi chiến đấu có tính đối kháng và có 2 bên tham gia. Các
quân cờ tượng trưng cho trận chiến giữa tướng và binh. Những người lính (quân tốt) ở phía
trước bảo vệ tướng quân và các cận thần, còn kỵ binh và đội voi chiến ở bên dưới lính. Bên
ngoài cùng sẽ là những chiếc xe lưu động có thể tiến tới quân địch bất kì lúc nào.
Nhà vua được các cận thần vây quanh để bảo vệ, giúp người đúng đầu luôn được đảm bảo an toàn.
Chaturanga lan rộng về phía đông từ Ấn Độ sang Trung Quốc, rồi qua Hàn Quốc đến
Nhật Bản. Cờ vua cũng xuất hiện ở Ba Tư sau cuộc xâm chiếm của người Hồi giáo (638 -
651). Ở đây, tên trò chơi được đọc là chatrang để phù hợp với ngôn ngữ và giọng đọc của địa phương này.
Cuộc chinh phục Ba Tư khiến cờ vua ngày càng trở nên phổ biến. Sự bành trướng của
Hồi giáo vào Sicily và cuộc xâm lược của người Ma-rốc vào Tây Ban Nha đã mang
"shatranj" (tên gọi khác của cờ vua) đến các quốc gia Tây Âu, và thông qua con đường
thương mại đến Liên Xô (cũ). Người Ma Rốc ở vùng Bắc Phi cũng đổi tên thành shaterej,
một cách đọc theo tiếng Tây Ban Nha có thể là acedrez, ajedrez hay aceedre. Khi đến với
châu Âu, cờ Vua sẽ được đọc sao cho phù hợp với từng âm giọng của từng quốc gia như
tại Ý là scacchi, tại Pháp (écchecs), hay schack (Thụy Điển)…
Vào cuối thế kỷ thứ X, cờ vua đã được khắp châu Âu biết đến. Nó cuốn hút các vị vua,
các triết gia, các nhà thơ và các ván cờ hay nhất đã được ghi chép lại để lưu truyền hậu thế.
Cờ vua trên toàn thế giới có những quy tắc riêng và bắt đầu đi lên cao hơn, đặc biệt trong lOMoAR cPSD| 58675420
số đó được gọi là "Shāh", được gọi khi một quân cờ khác tấn công vua của đối phương.
"Shāh māt" được gọi khi nhà vua bị tấn công và không thể thoát khỏi khu vực nguy hiểm.
Chính điểm này đã mang đến cho cờ Vua một luật lệ và cách gọi mới khi vua bị tấn công,
là nó cũng được mang đến nhiều vùng đất khác trên thế giới.
Việc Cờ Vua du nhập vào các quốc gia trên thế giới đã nâng được số người chơi lên cờ
Vua ở mức cao và hình thành được một cộng đồng cờ vua lớn tại từng quốc gia. Vì là có
nhiều người chơi nên việc có nhiều những luật lệ mới được phát minh ra để phù hợp với
ngôn ngữ, văn hóa và phong tục tại quốc gia đó. Sau này thì các luật lệ được phát triển
mạnh mẽ và được nhiều người đón nhất nhất là tại các quốc gia của Châu Âu vào thời kì
phục hưng, cuối thế kỉ thứ XV.
Cuối thế kỷ XV đến đầu thế kỷ XVI, luật chơi Cờ vua bắt đầu hình thành. Thời kỳ này
môn Cờ vua được phát triển mạnh nhất ở Tây Ban Nha và Italia, nhiều thiên tài nhân loại
đã tham gia như: Leonardo da Vinci, Raffaello, Michelangelo, Damiani…
Truyền thống của thi đấu cờ đã xuất hiện từ thế kỷ thứ XVI. Từ đây các trường phái cờ
bắt đầu xuất hiện như trường phái Italia (1600 - 1634), trường phái Kalari-Polaris, Xenvio,
Kleva... với tư tưởng chủ đạo phối hợp chiến thuật. Sang thế kỷ XVIII, hệ thống lý thuyết
Cờ vua cũng đạt đến đỉnh cao, trung tâm Cờ vua thời bấy giờ là nước Pháp. Thời kỳ này
François-André Danican Philidor, thường được gọi André Danican Philidor (1726
- 1795) đã đưa công chúng một lối chơi mới mang tên Thế trận liên hoàn. Vào đầu thế kỷ
XIX, các quy tắc của cờ vua về cơ bản đã được hoàn thiện và trò chơi cờ vua quay trở lại
trường phái Ý. Khi đó, các đại kiện tướng Nga, Anh và Đức đã chính thức bước vào đấu
trường cờ vua quốc tế. Thế kỷ XIX là thời điểm của sự cải tiến chiến thuật và lối chơi nhất
quán của các vận động viên nổi tiếng như: Wilhelm Steinitz, Alexander Petrov, Mikhail
Chigorin... đưa ra, và đây cũng là một trường phái mạnh của Cờ vua hiện đại. Trong thời
gian này, Philippe Extamer đã hoàn thiện các ký hiệu (hàng, cột, ô) trên bàn cờ mà ông nghiên cứu. lOMoAR cPSD| 58675420
Năm 1883, một thợ đồng hồ người Anh tên là Thomas Bright Wilson đã phát minh ra
một chiếc đồng hồ dành riêng cho trò chơi cờ vua vẫn được sử dụng cho đến ngày nay. Giải
vô địch cờ vua thế giới đầu tiên của nam giới được tổ chức vào năm 1886 và giành chiến
thắng bởi Wilhelm Steinitz (1836-1900). Năm 1924, Liên đoàn Cờ vua Quốc tế (FIDE)
được thành lập. Năm 1927, Giải vô địch cờ vua thế giới dành cho nữ được tổ chức. Giải
Cờ vua Olympic năm nay được tổ chức hai năm một lần, tách biệt với Thế vận hội ở các
môn thể thao khác. Magnus Carlsen (Na Uy) là Đương kim vô địch của môn này (11/2013).
Các nhà lý thuyết đã sáng tạo ra rất nhiều chiến thuật và chiến lược kể từ khi bắt đầu có Cờ
vua. Nhiều khía cạnh nghệ thuật đã được tìm thấy trong cờ thế.
Hiện nay Cờ vua thế giới có ba xu hướng phát triển, đó là: “Thương mại hoá Cờ vua”.
“Quay về cội nguồn” và “Cờ nhanh”.
Cờ Vua ngày nay đã nổi tiếng khắp thế giới và số lượng người chơi cứ ngày một tăng
lên. Nhưng việc chính xác ai đã phát minh ra thì lại là một câu hỏi mà chưa có lời giải xác
đáng nhất. Đã có nhiều câu chuyện, truyền thuyết hay các phán đoán và tranh luận về sự ra
đời của cờ vua. Song vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng nhất. Có thể cho rằng đó là một
nhóm người chứ một người thì không thể phát minh ra được cờ vua bởi nó quá phức tạp
với nhiều luật lệ. Tất nhiên là giả thuyết là các nhà thông thái vẫn là một đáp án có lẽ là
làm hài lòng nhất những người muốn tìm hiểu về lịch sử và sự phát triển theo thời gian của cờ vua.
1.2. Thành phần của cờ vua
Bàn cờ gồm 64 ô vuông bằng nhau xen kẽ hai màu tối và sáng. Khi thi đấu, bàn cờ
được đặt giữa hai đấu thủ sao cho ô góc tay trái của đấu thủ là ô màu đen, góc tay phải là ô màu trắng.
Tám dãy ô theo chiều dọc bàn cờ gọi là “cột dọc”, được ký hiệu là cột “a”, cột “b”, cột
“c”, cột “d”, cột “e”, cột “f”, cột “g” và cột “h”. Tám dãy ô theo chiều ngang bàn cờ gọi là
“hàng ngang”, được ký hiệu tuần tự là hàng 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 và hàng 8. lOMoAR cPSD| 58675420
Đường nối các ô cùng màu dính vào nhau ở góc gọi là “đường chéo”. Có 13 đường
chéo màu đen và 13 đường chéo màu trắng từ 2 ô như b1-a2, g8-h7 đến 8 ô như a1-h8,
h1a8. Các đường chéo a1-h8 và h1-a8 còn gọi là hai đường chéo lớn.
Trung tâm là các ô ở giữa bàn cờ. Người ta chia trung tâm thành 2 phần:
− Trung tâm chính gồm 4 ô là: e4-d4-e5-d5
− Trung tâm mở rộng gồm 12 ô: c3-c4-c5-c6-d6-e6-f6-f5-f4-f3-e3-d3 và 4 ô thuộc trung tâm chính.
Thông thường khi nói đến trung tâm là ám chỉ đến trung tâm mở rộng.
• Không gian (lãnh thổ):
− Từ hàng ngang thứ 8 đến hàng ngang thứ 5 là không gian (lãnh thổ) của bên Đen.
− Từ hàng ngang thứ 1 đến hàng ngang thứ 4 là không gian (lãnh thổ) bên Trắng. • Cánh:
− Từ cột “a” qua cột “d” gọi là cánh Hậu
− Từ cột “e” qua cột “h” gọi là cánh Vua.
Tốt đứng trước Vua còn gọi là “tốt Vua” ví dụ như tốt e2, e7. Tương tự có “tốt Hậu”,
“tốt Xe”, “tốt Mã”, “tốt Tượng”. lOMoAR cPSD| 58675420
Hình 1: Hình bàn cờ
Đường dẫn: https://vuaco.vn/bo-co-vua-co-bao-nhieu-quan-co/
Có tất cả 32 quân cờ. Bắt đầu ván cờ, mỗi bên/mỗi đấu thủ được cầm 16 quân màu nhạt
(trắng) hoặc 16 quân màu sẫm (đen). Mỗi bên đều có 1 quân Vua (V), 1 quân Hậu (H), 2
quân xe (X), 2 quân Mã (M), 2 quân Tượng (T) và 8 quân Tốt.
Hình 2: Các quân cờ trong cờ vua
Đường dẫn: http://kynangnghiepvusupham.blogspot.com/2016/09/huong-dan-choi-
covua-cho-nguoi-chua.html lOMoAR cPSD| 58675420 1.3. Luật cờ vua
Luật cờ vua quốc tế đã được phát triển bởi Liên đoàn Cờ Vua Thế giới (FIDE) để chi
tiết hóa các quy tắc và đặc quyền của người chơi trong trò chơi cờ vua. Nó định rõ cách di
chuyển quân cờ, quy định về việc bắt quân cờ, các quyền kiểm tra và chiếu cờ, cùng với nhiều quy định khác.
Mục tiêu chính của Luật cờ vua quốc tế là đảm bảo sự công bằng trong từng trận đấu
cờ vua và tránh hiểu lầm hoặc tranh cãi giữa người chơi. Ngoài ra, nó xác định quyền lợi
và trách nhiệm của người chơi, trọng tài và những người tham gia khác trong trò chơi.
Luật cờ vua quốc tế được định kỳ cập nhật để phản ánh các thay đổi trong trò chơi và
giải quyết các vấn đề phát sinh. Việc tuân thủ Luật cờ vua quốc tế rất quan trọng đối với
người chơi cờ vua, đặc biệt là trong các giải đấu quốc tế, nhằm đảm bảo tính công bằng và
tránh tranh cãi không đáng có.
1.3.1. Đối tượng áp dụng luật cờ vua quốc tế
Áp dụng Luật cờ vua quốc tế là điều bắt buộc trong tất cả các trận đấu cờ vua chuyên
nghiệp trên toàn cầu, bao gồm giải đấu quốc tế, giải đấu thế giới, giải đấu quốc gia hàng
đầu, trận đấu giữa các đội tuyển quốc gia và các trận đấu cá nhân.
Thêm vào đó, Luật cờ vua quốc tế cũng được áp dụng trong quá trình dạy và hướng
dẫn cờ vua cho người chơi ở mọi độ tuổi và trình độ. Sự áp dụng Luật cờ vua quốc tế giúp
đảm bảo tính công bằng và đồng nhất trong cách chơi cờ vua trên phạm vi toàn cầu.
1.3.2. Luật cờ vua quốc tế mới
a. Luật cờ vua quốc tế cơ bản:
Dưới đây là một số quy tắc cơ bản được quy định trong Luật cờ vua quốc tế, phù hợp
cho người mới bắt đầu:
Trên bàn cờ, có hai màu: trắng và đen. Các quân cờ di chuyển theo các quy tắc sau: lOMoAR cPSD| 58675420
• Quân tốt di chuyển một ô về phía trước, ngoại trừ nước đi đầu tiên có thể di chuyển hai ô.
• Quân mã di chuyển theo hình chữ L, nhảy một ô rồi sang ô còn lại ở cạnh đó.
• Quân tượng di chuyển đường chéo một hoặc nhiều ô.
• Quân xe di chuyển theo đường ngang hoặc dọc một hoặc nhiều ô.
• Quân hậu di chuyển theo bất kỳ đường ngang, dọc hoặc chéo nào, một hoặc nhiều ô.
Khi một quân cờ di chuyển vào ô có quân cờ khác của đối phương, quân cờ của đối
phương sẽ bị bắt và loại bỏ khỏi bàn cờ.
Khi quân vua bị đối phương chiếu, người chơi phải xử lý chiếu và không được bỏ qua.
Nếu không thể xử lý chiếu, người chơi phải di chuyển quân vua để tránh chiếu.
Trò chơi kết thúc khi một trong hai người chơi chiếu hết cờ hoặc đầu hàng. Nếu trận
đấu kết thúc với kết quả hòa, hai người chơi sẽ thống nhất với nhau hoặc tiếp tục chơi cho
đến khi có người chiến thắng.
Đây chỉ là một số quy tắc cơ bản trong Luật cờ vua quốc tế, giúp người mới bắt đầu có
cái nhìn tổng quan về cách chơi cờ vua. Còn rất nhiều quy tắc chi tiết khác mà người chơi
nên tìm hiểu để nắm vững trò chơi.
b. Luật cờ vua quốc tế nâng cao
Luật chơi cờ vua quốc tế nâng cao được thiết lập để đáp ứng những tình huống phức
tạp và đảm bảo tính công bằng trong các trận đấu chuyên nghiệp. Dưới đây là một số điểm
cơ bản trong luật chơi cờ vua quốc tế nâng cao:
Quy tắc về điều chỉnh quân cờ:
• Khi một người chơi chạm vào một quân cờ trên bàn cờ, anh ta phải di chuyển
hoặc ăn quân cờ đó nếu nó di chuyển hợp lệ. lOMoAR cPSD| 58675420
• Nếu người chơi không muốn di chuyển quân cờ đó, anh ta có thể chỉnh lại vị trí
của quân cờ đó trên bàn cờ miễn là anh ta chưa rời tay khỏi quân cờ đó.
Quy tắc về giải quyết tranh cãi:
• Nếu hai người chơi không đồng ý về việc di chuyển quân cờ hoặc hòa cờ, trọng
tài sẽ giải quyết tranh cãi theo quy tắc cờ vua quốc tế. Quy tắc về điểm hoà:
• Trong một số trường hợp đặc biệt, một trận đấu cờ vua có thể kết thúc với kết
quả hòa, ví dụ như cả hai người chơi đồng ý hòa, không còn quân cờ trên bàn
cờ để tiếp tục chơi hoặc trận đấu kéo dài quá lâu mà không thể xác định được kết quả. Quy tắc về thời gian:
• Trong cờ vua chuyên nghiệp, thời gian thi đấu có thể được giới hạn để đảm bảo
sự hấp dẫn và công bằng. Thời gian có thể được tính theo từng nước đi hoặc tổng thời gian.
Quy tắc về việc đưa quân hậu vào trận:
• Khi đưa quân hậu vào trận, người chơi phải đặt quân hậu vào một trong hai ô
trống trên cột mà quân xe đang đứng. Quy tắc về quân tốt:
• Khi quân tốt đến hàng cuối cùng của đối phương, nó có thể được chuyển đổi
thành một quân cờ khác như quân hậu, quân xe, quân tượng hoặc quân mã (ngoại trừ quân vua).
• Người chơi phải chọn một quân cờ mới và đặt nó lên ô cuối cùng của đường đi
của quân tốt, sau đó gỡ bỏ quân tốt khỏi bàn cờ. lOMoAR cPSD| 58675420
• Việc chuyển đổi quân tốt thành một quân cờ khác có thể được sử dụng để tạo ra
các chiến thuật tấn công mạnh mẽ trong trận đấu.
• Tuy nhiên, việc lựa chọn quân cờ nào để thay thế quân tốt cũng cần được xem
xét kỹ lưỡng để tránh tình huống không mong muốn trong trận đấu.
Đây là những quy tắc cơ bản trong luật chơi cờ vua quốc tế nâng cao, giúp người chơi
có kinh nghiệm đối phó với các tình huống phức tạp và đảm bảo tính công bằng trong các
trận đấu chuyên nghiệp.
c. Luật cờ vua quốc tế và luật cờ vua Việt Nam
Luật cờ vua quốc tế và Luật cờ vua Việt Nam có những điểm tương đồng nhưng cũng có một số khác biệt.
Các quy tắc cơ bản như cách di chuyển quân cờ, cách bắt quân cờ và cách kết thúc trò
chơi là giống nhau. Tuy nhiên, Luật cờ vua quốc tế đi vào chi tiết hơn trong việc xử lý
những tình huống phức tạp trong trò chơi và cung cấp hướng dẫn rõ ràng hơn về thời gian
và các quy tắc liên quan đến trọng tài.
Luật cờ vua Việt Nam có một số quy định đặc biệt, chẳng hạn như quân tượng chỉ được
phép di chuyển trong phạm vi nửa bàn cờ màu của mình, hoặc quân tốt không được phép
di chuyển ngang ở hàng cuối cùng của đối phương. Những quy định này không được áp
dụng trong Luật cờ vua quốc tế.
Tổng thể, Luật cờ vua quốc tế là một tài liệu tiêu chuẩn được sử dụng trên toàn thế
giới, trong khi Luật cờ vua Việt Nam có những quy định đặc biệt riêng.
d. Các quy tắc cờ vua quốc tế
Dưới đây là 3 quy tắc đặc biệt trong luật cờ vua quốc tế và cách thực hiện:
• Quy tắc thứ En Passant
Quy tắc En Passant là một quy tắc đặc biệt trong Luật cờ vua quốc tế, áp dụng cho quân
tốt khi di chuyển hai ô lên từ hàng xuất phát của nó. lOMoAR cPSD| 58675420
Theo quy tắc En Passant, khi quân tốt của đối phương di chuyển hai ô lên từ vị trí xuất
phát của nó, và quân tốt của bạn đang đứng bên cạnh nó, bạn có quyền "bắt" quân tốt đối
phương đó. Tuy nhiên, bạn chỉ được thực hiện nước bắt này trong lượt đi ngay sau khi đối
phương di chuyển quân tốt hai ô.
Cách thực hiện quy tắc En Passant như sau:
− Quân tốt của đối phương di chuyển hai ô lên từ vị trí xuất phát của nó.
− Quân tốt của bạn đứng bên cạnh quân tốt của đối phương.
− Bạn có thể bắt quân tốt của đối phương bằng cách di chuyển quân tốt của bạn đến
ô mà quân tốt đối phương vừa đi qua (ô đích) và loại bỏ nó khỏi bàn cờ. Điều
này được coi là một bước di chuyển hợp lệ của quân tốt của bạn.
Chú ý rằng quy tắc En Passant chỉ áp dụng cho lượt đi ngay sau khi quân tốt của đối
phương di chuyển hai ô. Nếu bạn bỏ lỡ lượt đi này, bạn sẽ không thể bắt quân tốt đối
phương bằng cách sử dụng quy tắc En Passant trong lượt đi tiếp theo.
• Quy tắc Castling
Quy tắc Castling là một trong những quy tắc cơ bản trong cờ vua quốc tế. Castling cho
phép vua di chuyển đến vị trí an toàn và đồng thời đưa xe về phía vua, tạo điều kiện cho
việc bảo vệ vua và tấn công đối thủ.
Quy tắc Castling bao gồm các quy định sau:
− Castling chỉ được thực hiện khi vua và xe của cùng một bên chưa di chuyển trong
suốt trận đấu và không bị chặn bởi các quân cờ khác.
− Vua di chuyển hai ô về phía xe. Sau đó, xe di chuyển qua vua và đặt cạnh vua ở phía ngược lại.
− Castling có thể được thực hiện sang hai phía: sang cánh trái (Castling đường dài)
hoặc sang cánh phải (Castling đường ngắn). lOMoAR cPSD| 58675420
− Trong quá trình Castling, không được di chuyển quân nào khác ngoài vua và xe.
− Không được Castling nếu vua đang bị chiếu hoặc sẽ đi qua hoặc đến ô bị chiếu.
Castling là một kỹ thuật quan trọng để bảo vệ vua và đồng thời cũng tạo cơ hội tấn
công đối thủ. Tuy nhiên, việc sử dụng Castling cần được thực hiện một cách thận trọng và
đúng thời điểm để tránh các tình huống bất lợi trong trận đấu.
• Quy tắc promotion
Quy tắc Promotion là một quy tắc đặc biệt trong Luật cờ vua quốc tế, áp dụng cho quân
tốt khi nó đi đến hàng cuối cùng của đối phương. Theo quy tắc này, khi một quân tốt của
bạn đi đến hàng cuối cùng của đối phương, bạn có quyền thay đổi quân tốt đó thành một
quân cờ khác (ngoại trừ Vua) của mình, bao gồm quân Mã, quân Tượng, quân Xe hoặc
quân Hậu. Quân mới này sẽ thay thế quân tốt và được đặt trên ô đích của quân tốt ban đầu.
Cách thực hiện quy tắc Promotion như sau:
− Khi quân tốt của bạn đi đến hàng cuối cùng của đối phương, bạn phải thực hiện Promotion.
− Bạn có thể chọn bất kỳ quân cờ nào (ngoại trừ Vua) của mình để thay thế quân tốt ban đầu.
− Quân mới này sẽ được đặt trên ô đích của quân tốt ban đầu, và quân tốt ban đầu sẽ bị loại khỏi bàn cờ.
e. Điều kiện thi đấu cờ vua quốc tế
• Điều kiện về bàn cờ và quân cờ
Theo luật cờ vua quốc tế, bàn cờ và quân cờ phải đáp ứng những điều kiện sau:
− Bàn cờ phải có kích thước 8×8 ô, với màu sáng và tối xen kẽ. Ô đầu tiên ở góc trái là ô sáng. lOMoAR cPSD| 58675420
− Quân cờ phải gồm 32 quân, được chia đều cho hai bên. Mỗi bên có 1 quân vua, 1
quân hậu, 2 quân xe, 2 quân tượng, 2 quân mã và 8 quân tốt.
− Mỗi quân cờ phải được đặt ở vị trí đúng và không được di chuyển cho đến khi
người chơi bắt đầu trận đấu.
− Các quân cờ được đặt trên bàn cờ theo thứ tự sau: hai xe nằm ở hai góc của cùng
một dòng với quân tốt. Tiếp theo là quân mã, sau đó là quân tượng. Quân hậu nằm
trên ô cùng màu với mình, còn quân vua nằm trên ô còn lại.
− Mỗi người chơi đổi màu quân cờ khi chơi từng ván.