lOMoARcPSD| 59735516
1
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC ĐỀ 2
Câu 1: Anh (chị) hãy trình bày lý luận của chủ nghĩa mac lenin về vai trò của
Đảng Cộng Sản đối với việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân?
Khái niệm
Đảng cộng sản là sản phẩm của sự kết hợp giữa chủ nghĩa xã hội khoa học
với phong trào công nhân. Đảng cộng sản là đội tiên phong của giai cấp công nhân,
là tổ chức chính trị cao nhất, là lãnh tụ chính trị, là bộ tham mưu của giai cấp công
nhân lấy chủ nghĩa Mac lenin làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam hành động.
Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội ổn định, hình thành và phát triển
cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện tại, là giai cấp đại diện cho
lực lượng sản xuất tiên tiến, là đại biểu cho phương thức sản xuất mang tính xã hội
ngày càng cao.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là giai cấp tiên phong, lực lượng đi
đầu trong cuộc cách mạng xác lập hình thái kt-xh cộng sản chủ nghĩa, có sứ mệnh
phủ định chế độ tư bản chủ nghĩa và xây dựng thành công chủ nghĩa cộng sản trên
toàn thế giới.
Vai trò của Đảng cộng sản
Đảng cộng sản là nhân tố chủ quan, quan trọng nhất để giai cấp công nhân
thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình. ĐCS là đội tiên phong đảm nhận vai
trò lãnh đạo của cuộc cách mạng, là dấu hiệu về sự trưởng thành vượt bậc của giai
cấp công nhân với tư cách là giai cấp cách mạng. ĐCS là đại biểu trung thành cho
lợi ích của của giai cấp công nhân, của dân tộc và xã hội. Sức mạnh của Đảng còn
thể hiện qua mối liên hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân, với quần chúng lao
động đông đảo trong xã hội, thực hiện cuộc cách mạng do Đảng lãnh đạo để giải
phóng giai cấp và xã hội.
Câu 2: Anh chị hãy trình bày đặc điểm tôn giáo ở VN và chinh sách tôn giáo
của Nhà nước VN hiện nay?
Theo Chủ nghĩa Mac Lenin :
Tôn giáo là 1 hình thái ý thức xã hội phản ánh hiện thực khách quan, qua đó
những sức mạnh tự phát trong tự nhiên và xã hội trở thành siêu nhiên, thần bí.
Tôn giáo là 1 hiện tượng xã hội, văn hoá, lịch sử, 1 lực lượng xã hội trần thế,
bao gồm niềm tin giáo lí, giáo luật, lễ nghi,…
Theo luật tín ngưỡng VN: Tôn giáo là niềm tin của con người tồn tại với hệ thống
quan niệm và hoạt động bao gồm đối tượng tôn thờ, giáo lí, giáo luật,…
lOMoARcPSD| 59735516
2
Đặc điểm tôn giáo ở VN:
VN là 1 quốc gia có nhiều tôn giáo. Nước ta hiện nay có 13 tôn giáo được
công nhận tư cách pháp nhân và trên 40 tổ chức tôn giáo đã được công nhận về
mặt tổ chức hoặc đã đăng kí hoạt động với khoảng 24 triệu tín đồ,…Các tổ chức
tôn giáo có nhiều hình thức tồn tại khác nhau.
Tôn giáo ở VN đa dạng, đan xen, chung sống hoà bình và không có xung đột
chiến tranh tôn giáo. VN là nơi giao lưu nhiều luồng văn hoá thế giới. Các tôn giáo
VN có sự đa dạng về nguồn gốc và truyền thống lịch sử. Tín đồ của các tôn giáo
khác nhau chung sống hoà bình trên một địa bàn, có sự tôn trọng niềm tin của
nhau. Thực tế cho thấy không có 1 tôn giáo nào du nhập vào VN mà không mang
dấu ấn, không chịu ảnh hưởng của bản sắc văn hoá VN.
Tín đồ các tôn giáo phần lớn là nhân dân lao động, có lòng yêu nước và tinh
thần dân tộc. Đa số các tín đồ có tinh thần yêu nước, chống ngoại xâm, theo Đảng,
theo cách mạng, hăng hái tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Hàng ngũ chức sắc các tôn giáo có vai trò và vị trí quan trọng trong giáo hội.
Chức sắc là tín đồ có chức vụ trong tôn giáo, họ tự nguyện thực hiện nếp sống
riêng theo giáo lí, giáo luật của tôn giáo mình, họ truyền bấ thực hành giáo lí, giáo
luật, quản lí tổ chức của tôn giáo. Hàng ngũ chức sắc ở VN luôn chịu ảnh hưởng
của tình hình chính trị xã hội, nhưng nhìn chung xu hướng tiến bộ trong hàng ngũ
chức sắc ngày càng phát triển.
Tôn giáo thường bị các thế lực phản động lợi dụng. Lợi dụng đường lối mở
rộng dân chủ của Đảng và Nhà nước ta, các thế lực thù địch bên ngoài thúc đẩy các
hoạt động tôn giáo, tập hợp tín đồ, tạo thành lực lượng để cạnh tranh làm ảnh
hưởng và làm đối trọng của Đảng, đấu tranh đòi thoát li khỏi Nhà nước.
Tôn giáo có quan hệ với các tổ chức, cá nhân tôn giáo nước ngoài. Nhà nước
VN đã thiết lập quan hệ với gần 200 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới,
điều kiện để phát sinh các mqh giữa các tôn giáo VN với các tôn giáo nước khác.
Vì vậy việc giải quyết các vấn đề tôn giáo ở VN phải đảm bảo mở rộng giao lưu
quốc tế và không dể kẻ địch lợi dụng dân chủ, nhân quyền can thiệp vào bộ máy
Nhà nước.
Chính sách tôn giáo của Nhà nước:
Tín ngưỡng, tôn giáo là nhu cầu của một bộ phận nhân dân, đang và sẽ tòn
tại cùng dân tộc trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Các tôn giáo
hoạt động trong khuôn khổ pháp luật, bình đẳng trước pháp luật.
Đảng và Nhà nước thực hện nhất quán chính sách đại đoàn kết dân tộc. Mọi
công dân không phân biệt tín ngưỡng tôn giáo, đều có quyền và nghĩa vụ xây dựng
và bảo vệ tổ quốc. Nhà nước nghêm cấm mọi hành vi chia rẽ, phân biệt đối xử với
lOMoARcPSD| 59735516
3
công dân vì lí do tôn giáo. Giữ gìn và phát huy những giá trị tích cực của truyền
thống thờ cúng tổ tiên, tôn vinh những người có công với đất nước và nhân dân.
Nghiêm cấm mọi hành vi lợi dụng tôn giáo để hoạt động mê tín dị đoan.
Nội dung cốt lõi của công tác tôn giáo là công tác vận động quần chúng.
Công tác vận động quần chúng nhằm dộng viên dồng bào, nêu cao tinh thần yêu
nước, ý thức bảo vệ độc lập dân tộc. Đẩy mạnh phát triển kt-xh, văn hoá vùng
đồng bào các tôn giáo, nhằm nâng cao trình độ, đời sống làm cho quần chúng nhân
dân nhận thức đúng đắn đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước.
Công tác tôn giáo là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị. Công tác tôn giáo
gắn liền với công tác đấu tranh với âm mưu lợi dụng tôn giáo gây hại đến lợi ích
Tổ quốc, dân tộc. Công tác tôn giáo liên quan đến đs xã hội, liên quan đến chính
sách đối nội, đối ngoai của Đảng. Cần củng cố và kiện toàn bộ máy cán bộ chuyên
trách làm công tác tôn giáo.
Vấn đề theo đạo và truyền đạo. Mọi tín đồ đều có quyền tự do hành đạo theo
quy định của pháp luật. Việc truyền đạo, theo đạo phải tuân thủ hiến pháp và pháp
luật, không được lợi dụng tôn giáo để tuyên truyền tà đạo, mê tín dị đoan. Nghiêm
cấm mọi hành vi tổ chức truyền đạo vi phạm hiến pháp và pháp luật.
ĐỀ 7
Câu 1: Trình bày quan điẻm của Đảng Cộng sản VN về mô hình chủ nghĩa xã
hội?
Chủ nghĩa xã hội được hiểu theo 4 nghĩa :
1) Là phong trào thực tiễn, phong trào đấu tranh của nhân dan lao động chống lại
áp bức bóc lột, chống giai cấp thống trị.
2) Là trào lưu tư tưởng, lý luận phản ánh lý tưởng giải phóng nhân dân lao động
khỏi áp bức bất công, bóc lột.
3) Là khoa học về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
4) Là một chế xã hội tốt đẹp, giai đoạn đầu của hình thái kinh tế xã hội cộng sản
chủ nghĩa.
Mô hình chủ nghĩa xã hội ở VN:
Trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội,
ĐCS VN đã xác định xã hội xã hội chủ nghĩa mà nhân dân VN đang xây dựng
những đặc trưng :
+Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
+Do nhân dân làm chủ.
lOMoARcPSD| 59735516
4
+Có nền kte phát triển cao dựa trên lực lượng sx hiện đại và quan hệ sx tiên tiến.
+Có nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
+Con người có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, tự do.
+Các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, giúp nhau cùng phát triển.
+Có Nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân , vì dân.
+Có quan hệ hữu nghị, hợp tác với các nước trên thế giới.
Phương hướng xây dựng CNXH ở VN hiện nay. Tổng kết 35 năm đổi mới
đất nước, Đại hội XIII ĐCS xác định VN trở thành nước phát triển theo định hướng
XHCN mục tiêu đến giữa thế kỉ XXI. Đảng đưa ra đinh hướng:
Tiếp tục đổi mới tư duy, xây dựng và hoàn thiện thể chế phát triển bền vững kte,
chính trị, văn hoá xã hội…khơi dậy tiềm năng, nguồn lực tạo động lực mới cho sự
phát triển nhanh và bền vững.
Hoàn thiện toàn diện, bảo đảm ổn định kte vĩ mô, đẩy mạnh công nghiệ hoá, hiện
đại hoá đất nước,..Phát triển kte nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới, đẩy
mạnh phát triển kinh tế số, chuyển đổi số quốc gia.
Tạo đột phá trong giáo dục, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hút và
trọng dụng nhân tài. Thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng thành tựu của cuộc cách mạng
4.0. Chú trọng 1 số ngành, lĩnh vực trọng điểm để làm động lực tăng trưởng so với
khu vực và thế giới.
Phát triển toàn diện và xây dựng nền văn hoá VN tiên tiến, mang đậm bản săc dân
tộc. Tăng cường đầu tư cho phát triển sự nghiệp văn hoá để khơi dậy truyền thống
yêu nước, niềm tự hào daan tộc.
Quản lí xã hội hiệu quả, nghiêm minh, bảo đảm an ninh xã hội, chú trọng nâng cao
chất lượng dịch vụ y tế, quan tâm đến mọi nhười dân, bảo đảm chính sách lao động,
việc làm, thu nhập, chính sách an sinh xã hội…
Chủ động thích ứng có hiệu quả với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai, dịch
bệnh, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên, lấy bảo vệ môi trường và sức khoẻ người
dân làm mục tiêu hàng đầu…
Kiên quyết đấu tranh bảo vệ chủ quyền, giứ gìn an ninh chính trị, bảo đảm trật tự an
toàn xã hội, an ninh con người, an ninh kte, an ninh mạng…
Tiếp tục thực hiện đường lối đối ngoại đc lập tự chủ, đa phương hoá, đa dạng hoá,
giữ gìn môi trường hoà bình, không ngừng nâng cao vị thế quốc gia, uy tin quốc tế.
Thực hành, phát huy rộng rãi dân chủ xã hội chủ nghĩa, quyền làm chủ, vai trò chủ
thể của nhân dân, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, củng cố nâng cao
niềm tin của nhân dân.
lOMoARcPSD| 59735516
5
Xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong sạch, vững
mạnh, tinh gọn. Tăng cường siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động của Nhà
nước và của cán bộ, công chức, viên chức. Tiếp tục đẩy mạnh phòng chông s tham
nhũng, tệ nạn xã hội.
Tiếp tục xây dựng và chỉnh đốn đảng toàn diện, đổi mới phương thức lãnh đạo, xây
dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, xây dựng đội ngũ cán bộ,
đảng viên năng lực, uy tín.
Tiếp tục nắm vững, xử lí tốt các mi quan hệ cơ bản trong thời kì quá đ lên cnxh.
Câu 2: Trình bày lý luận của chủ nghĩa mac lenin về bản chất của nền dân chủ
xã hội chủ nghĩa?
Dân chủ là 1 giá trị xã hội phản ánh quyền cơ bản của con người, là phạm trù
chính trị gắn liền với các hình thức tổ chức của giai cấp cầm quyền.
Dân chủ xã hội chủ nghĩa là nền dân chủ mà ở đó, mọi quyền lực thuộc về
nhân dân, dân là chủ, dân làm chủ, dân chủ và pháp luật nằm trong sự thống nhất
biện chứng, được thực hiện bằng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa dưới sự
lãnh đạo của ĐCS.
Bản chất của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
Bản chất chính trị là sự lãnh đạo của chính trị của giai cấp công nhân thông
qua đảng của nó đối với toàn xã hội, nhưng không chỉ thực hiện quyền lực và lợi ích
riêng của công nhân mà chủ yếu thực hện quyền lực và lợi ích cho toàn thể nhân
dân. Do vậy nền dân chủ xhcn có tính nhân dân rộng rãi và tính dân tộc sâu sắc.
Bản chất kte là thực hiện chế độ sở hữu xã hội về tư liệu sản xuất chủ yếu và
thực hiện chế độ phân phối theo kết quả lao động là chủ yếu, đảm bảo quyền làm
chủ của nhân dân trong sản xuất kinh doanh.
Bản chất tư tưởng văn hoá xã hội dựa trên tư tưởng Mac Lenin, kế thừa, phát
huy tinh hoa văn hoá dân tộcvaf những giá trị tư tưởng văn hoá nhân loại, đảm bảo
nhân dân được nâng cao trình độ văn hoá, phát triển cá nhân, có sự kết hợp giữa lợi
ích cá nhân, tập thể và toàn xã hội.
Câu : Cơ sở xây dựng gia đình trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội? Sự
biến đổi của gia đình trong thời kì quá độ lên cnxh?
Khái niệm gia đình: Gia đình là một hình thức cộng đồng xã hội đặc biệt, được hình
thành, duy trì và củng cố chủ yếu dựa trên cơ sở hôn nhân, quan hệ huyết thống
quan hệ nuôi dưỡng, cùng với những quy định về quyền và nghĩa vụ các thành viên
trong gia đình.
lOMoARcPSD| 59735516
6
Cơ sở xây dựng gia đình
Cơ sở kinh tế xã hội, quan hệ sản xuất mới, xã hội chủ nghĩa mà cốt lõi là
chế độ sở hữu xã hội chủ nghĩa đối với tư liệu sản xuất thay thế cho chế đọ sở hữu
tư nhân. Sự áp bức bất công trong xã hội và gia đình dần dần bị loại bỏ tạo cơ sở
kinh tế cho việc xây dựng quan hệ bình đẳng trong gia đình và giải phóng phụ nữ
trong xã hội. Hôn nhân dựa trên cơ sở tình yêu chứ không phải vì lí do kinh tế, địa
vị xã hội, hay 1 sự tính toán nào.
Cơ sở chính trị xã hội. Thiết lập chính quyền nhà nước của giai cấp công
nhân và nhân dân lao động, nhà nước xhcn. Nhà nước là công cụ xoá bỏ luật lệ lạc
hậu đè nặng lên vai người phụ nữ, giúp phụ nữ được giải phóng và bảo vệ hạnh
phúc gia đình. Vai trò của nhà nước xhcn được thể hiện thông qua hệ thng pháp
luật và chính sách xã hội nhằm đảm bảo lợi ích công dân, thảnh viên trong gia đình.
Cơ sở văn hoá. Những giá trị văn hoá xây dựng dựa trên tư tưởng chính trị
của giai cấp công nhân dần chi phối nền tảng văn hoá lạc hậu của xã hội cũ. Sự phát
triển hệ thống giáo dục góp phần nâng cao trình độ dân trí, kiến thức khoa học đồng
thời cung cấp cho các thành viên trong gia đình kiến thức, nhận thức làm nền tảng
cho các mqh gia đình trong thời kì quá độ.
Sự biến đổi của gia đình VN
Về quy mô, kết cấu, cấu trúc gia đình truyền thống giải thể, gia đình đơn
đang trở lên phổ biến. Quy mo gia đình ngày nay tồn tại xu hướng thu nhỏ, đáp ứng
nhu cầu và điều kiện thời đại đặt ra. Sựu bình đẳng nam nữ được đề cao hơn, cuộc
sống riêng tue ca con người được tôn trọng hơn. Tuy nhiên sự ngăn cách không
gian giữa các thành viên trong gia đình gây ra sự khó khăn trong việc gìn giữ tình
cảm và các giá trị văn hoá truyền thống của gia đình.
Về các chức năng của gia đình. Mỗi gia đình hiện đại đã ch động, tự giác
trong việc thực hiện chức năng sinh đẻ: số lượng con, thời điểm sinh. Sự bền vững
hôn nhân phụ thuộc nhiều vào tâm lý, tình cảm, kinh tế,…chứ không phải do sinh
đẻ. Sự phát triển kinh tế của gia đình chịu sự tác động của các quy luật thị trường.
Việc giáo dục gia đình hiện nay không còn chỉ nặng về đạo đức, ứng xử trong gia
đình, dòng họ, làng xã mà hướng đến giáo dục kiến thức khoa học hiện đại. Sự phát
triển hệ thống giáo dục xã hội, cùng với sự phát triển kinh tế hiện nay, vai trò giáo
dục của chủ thể gia đình có xu hướng giảm. Độ bền vững của mỗi gia đình không
chỉ phụ thuộc vào trách nhiệm mà còn bị chi phối bởi sự hoà hợp tình cảm, sự bảo
đảm hạnh phúc giữa mỗi thành viên gia đình trong cuộc sống chung.
lOMoARcPSD| 59735516
7
Quan hệ hôn nhân ngày càng bình đẳng, không còn một mô hình duy nhất là
đàn ông làm chủ gia đình, còn mô hình người phụ nữ làm chủ và mô hình 2 vợ
chồng cùng làm ch gia đình. Mâu thuẫn gia đình là vấn đề của mọi thời đại, tuy
nhiên trong thời kì quá độ, do gia đình thu nhỏ nên sự mâu thuẫn này được giảm đi.
Câu : Nội dung Cương lĩnh dân tộc của chủ nghĩa Mac Lenin? Đc điểm của
dân tộc VN và chính sách dân tộc của Nhà nước VN hiện nay?
Khái niệm dân tộc :
-Là 1 cộng đồng người ổn định làm thành nhân dân 1 nước, có lãnh thổ riêng, nền
kinh tế thống nhất, có ngôn ngữ chung gắn bó với nhau bởi quyền lợi chính trị, kinh
tế, văn hoá, truyền thống đấu tranh chung trong suốt quá trình dựng nước và giữ
nước.
-Là 1 cộng đồng người trong lịch sử, có mi liên hệ chặt chẽ và bền vững có chung
ý thức tự giác tộc người, ngôn ngữ, văn hoá.
Cương lĩnh dân tộc:
Được xây dựng dựa trên các cơ sở lý luận và thực tiễn.
-Quan điểm của Mac và anghen về mqh giữa vấn đề dân tộc và giai cấp.
-Mqh giữa 2 xu hướng của phong trào dân tộc trong thời đại của chủ nghĩa đế quc.
-Thực tiễn phong trào giải phóng dân tộc đầu thế kỉ XX.
-Thực tiễn phong trào cách mạng Nga cuối XIX, đầu XX.
Nội dung Cương lĩnh, các dân tộc hoàn toàn bình đẳng. Các dân tộc đều có
nghĩa vụ và quyền lợi ngang nhau trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Không dân
tộc nào được quyền đi áp bức bóc lột đối với các dân tc khác. Quyền bình đẳng
của dân tộc được thể hiện trên cơ sở pháp lí, quan trọng hơn là nó phải được thực
hiện trên thực tế. Thủ tiêu tình trạng áp bức giai cấp, đấu tranh phân biệt chủng tc.
Quyền bình đẳng giữa các dân tộc là cơ sở để thực hiện quyền dân tộc tự quyết và
xây dựng mqh hữu nghị giữa các dân tộc.
Các dân tộc có quyền tự quyết, tự quyết định vận mệnh dân tộc mình, tự do
lựa chọn chế độ chính trị và con đường phát triển của mình. Các dân tộc có quyền
tách ra, liên hiệp với các dân tộc khác.
Liên hiệp công nhân tất cả các dân tộc, phản ánh sự thống nhất giữa giải
phóng dân tộc và giải phóng giai cấp, phản ánh sự gắn bó chặt chẽ giữa tinh thần
của chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa đế quốc chân chính.
lOMoARcPSD| 59735516
8
Câu : Đặc điểm của giai cấp công nhân VN và nội dụng sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân VN?
Giai cấp công nhân VN là một lực lượng xã hội to lớn, đang phát triển gồm
những người lao động chân ta, trí óc, làm công hưởng lương trong sản xuất kinh
doanh hoặc dịch vụ công nghiệp. Đặc điểm của giai cấp công nhân VN.
Giai cấp công nhân VN ra đời đầu thế k XX, gắn với cuộc khai thác thuộc
địa của thực dân Pháp. Là một giai cấp có tinh thần dân tộc, truyền thống yêu nước,
đoàn kết với xuất thân chủ yếu từ nông dân. Là giai cấp gắn bó mật thiết với tầng
lớp nhân dân, đối kháng trực tiếp với tư bản Pháp, Liên minh chặt chẽ với nông dân,
tri thức và các tầng lớp khác. Trong điều kiện lịch sử VN, giai cấp công nhân chưa
được rèn luyện trong môi trường công nghiệp hiện đại, trình đ học vấn và tay nghề
chưa cao nhưng đã trưởng thành nhanh chóng về ý thức chính trị, lý tưởng, mục
tiêu.
Giai cấp công nhân VN hiện nay tăng nhanh về số lượng và chất lượng, là
giai cấp đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, gắn với phát triển
kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên môi trường. Đa dạng về cơ cấu nghề nghiệp,
trong đó đội ngũ công nhân khu vực kinh tế nhà nước là tiêu biểu, đóng vai trò nòng
cốt trong phát triển kte xh. Hiện nay, hình thành đội ngũ công nhân tri thức nắm
vững khoa học công nghệ tiên tiến. Công nhân VN ngày càng được trẻ hoá, có trình
độ học vấn, văn hoá, được đào tạo chuẩn nghề nghiệp, được rèn luyện trong thực
tiễn sản xuất và thực tiễn xã hội.
Nội dung sứ mệnh lịch sử ca giai cấp công nhân VN.
Trong giai đoạn hiện nay, giai cấp công nhân nước ta có sứ mệnh lịch sử to
lớn: ”là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua ĐCS VN, giai cấp đại diện cho
phương thức sản xuất tiên tiến, giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng chủ
nghĩa xã hội, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nước, lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với nông dân và đội
ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng”.
Về kte-xh: Là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước, làm cho nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại,
định hướng xã hội chủ nghĩa.
Về Chính trị xã hội: Giai cấp công nhân cùng với nhân dân lao động dưới sự
lãnh đạo của ĐCS củng cố và hoàn thiện hệ thống chính trị xã hội chủ nghĩa, xây
dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân. Bảo vệ thành quả của cách mạng xhcn.
lOMoARcPSD| 59735516
9
Về văn hoá tư tưởng: Xây dựng và phát triển nền văn hoá VN tiên tiến, đạm
đà bản sắc dân tộc, xây dựngcon người mới xã hội chủ nghĩa. Bảo vệ sự trong sáng
của chủ nghĩa Mac Lenin và tư tưởng HCM, chống lại những quan điểm sai trái,
xuyên tạc của thế lực thù địch, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã
hội.
Câu: Lý luận của chủ nghĩa Mac Lenin về tính tất yếu, đặc điểm của thời kì
quá độ lên chủ nghĩa xã hội? Đặc điểm và thực chất của thời kì quá độ lên chủ
nghĩa xã hội VN?
Thời kì quá độ là thời kì cải tạo cách mạng lâu dà, sâu sắc, triệt để xã hội tư bản
hoặc tiền tư bản trên tất cả các lĩnh vực kinh tê, chính trị, văn hoá, xã hội, từng
bước xây dựng cơ sở vật chất – kỹ thuật và đời sống tinh thần cho chủ nghĩa xã hi.
Tinh tất yếu của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội
CNXH và CNTB khác nhau về bản chất vì vậy muốn có cnxh cần phải
một thời kì quá độ nhất định. CNTB tạo ra cơ sở vật chất – kỹ thuật nhất định cho
cnxh, để cơ sở kỹ thuật đó phục vụ được cần có thời gian tổ chức, sắp xếp lại. Các
quan hệ xã hội ca cnxh không thể tự phát ra đời trong lòng cntb, mà là kết quả của
quá trình xây dựng và cải tạo cnxh. Sự phát triển của tư bản chỉ tạo ra tiền đề và
điều kiện cho sự ra đời của cnxh. Xây dựng cnxh là công cuộc mới mẻ, khó khăn và
phức tạp cần có thời gian để giai cấp công nhân từng bước làm quen.
Đăc điểm: thực chất là thời kì tiếp tục diễn ra các cuộc đấu tranh giai cấp tư sản đã
bị đánh bại và những thế lực chống phá xã hội chủ nghĩa, cuộc đấu tranh diễn ra
trong điều kiện mới và hình thức mới.
Kinh tế, thời kì quá độ tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần, trong đó có
những thành phần kinh tế đối lập với kinh tế xhcn.
Nhà nước vô sản được thành lập và ngày càng hoàn thiện. Giai cấp công
nhân sử dụng quyền lực nhà nước thực hiện dân chủ đối với nhân dân, tổ chức xây
dựng và bảo vệ chế độ mới.
Giai cấp công nhân thông qua ĐCS từng bước xây dựng nền văn hoá xã hội
chủ nghĩa, tiếp thu giá trị văn hoá dân tc và tinh hoa văn hoá nhân loại, bảo đảm
đáp ứng nhu cầu văn hoá tinh thần ngày càng cao của nhân dân.
Cơ cấu giai cấp phức tạp, thể hiện ở sự tồn tại nhiều giai cấp, tầng lớp xã
hội, trong đó có cả những giai cấp mà lợi ích đối lập nhau.
VN:
lOMoARcPSD| 59735516
10
Xuất phát từ một xã hội thuộc địa, nửa phong kiến, lượng lượng sản xuất rất
thấp. Đất nước trải qua chiến tranh ác liệt, tàn dư phong kiến, thực dân nhiều. Các
thế lực thù địch thường xuyên tìm cách phá hoại nền độc lập dân tộc.
Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện dạiddang diễn ra mạnh mẽ,
cuốn hút các nước ở mức độ khác nhau. Những xu thế vừa tạo thời cơ phát triển
nhanh cho đất nước, vừa đặt ra thách thức gay gắt, ảnh hưởng lớn đến nhịp độ phát
triển lịch sử và cuộc sống của các dân tộc.
Thời đại nay, dù chế độ xhcn ở Liên xô và đông âu sụp đổ, các nước với chế
độ xã hội và trình độ phát triển khác nhau cùng tồn tạ, vừa hợp tác, vừa đi đầu vì
lợi ích dân tộc, quốc gia. Cuộc đấu tranh của nhân dân các nước vì hoà bình, độc lập
dân tộc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức song theo quy luật tiến hoá của Lịch sử,
loài người nhất định sẽ tiến tới chủ nghĩa xã hội.
THỰC CHẤT: Quá độ là con đường cách mạng tất yếu khách quan ở nước ta, là b
qua việc xác lập vị trí thống trị ca quan hệ sản xuất và kiến trúc thượng tầng tư bản
chủ nghĩa. Đòi hỏi phải tiếp thu, kế thừa những thành tựu mà nhân loại đã đạt được,
đặc biệt là xây dựng nền kinh tế hiện đại, phát triển nhanh lực lượng sản xuất. Tạo
ra sự biến đổi về chất của xã hội trên tất cả các lĩnh vực, là sự nghiệp rất khó khăn,
phức tạp với nhiều chặng đường đòi hỏi có quyết tâm chính trị cao và khát vọng lớn
của toàn Đảng, toàn dân.
Câu : Lí luận của Chủ nghĩa MacLenin về tính tất yếu của liên minh giai cấp,
tầng lớp trong thời kỳ quá độ? Nội dung của liên minh giai cấp trong thời kì
quá độ ở VN?
Liên minh giai cấp tầng lớp là sự liên kết, hợp tác hỗ trợ lẫn nhau,… giữa các giai
cấp tầng lớp có lợi ích cơ bản thống nhất(liên minh chiến lược), cũng có thể liên
minh giữa các giai cấp, tầng lớp có lợi ích đối kháng nhau(liên minh sách lược)
nhằm mục đích nhất định. Liên minh giai cấp, tầng lớp mang tính phổ biến đồng
thời cũng là mt động lực lớn của cuộc cách mạng xã hội và của sự phát triển xã
hội.
Tinh tất yếu, xuất phát từ quan hệ lợi ích của giai cấp công nhân với nông dân
tầng lớp trí thức và yêu cầu của đấu tranh giai cấp của giai cấp công nhân, nông dân
và tầng lớp trí thức, thống nhất về lợi ích cơ bản và lâu dài. Sự thống nhất và khác
biệt về lợi ích của giai cấp công nhân, nông dân và tầng lớp trí thức đều cho thấy sự
liên minh là tất yếu vì lợi ích của mình.
Nội dung :
lOMoARcPSD| 59735516
11
Về chính trị, giữ vững lập trường chính trị tư tưởng của giai cấp công nhân đồng
thời giữ vai trò lãnh đạo của ĐCS VN. Từng bước xây dựng và hoàn thiện nền dân
chủ xã hội chủ nghĩa, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, xây dựng Nhà nước
pháp quyền xã hi chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân đảm bảo lợi ích chính trị và
quyền lực của nhân dân. Động viên các lực lượng trong khối liên minh gương mẫu
chấp hành đường lối chính trị của Đảng, chiến đấu bảo vệ thành quả cách mạng,
bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa. Kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cơ hội,
chống âm mưu diễn biến hoà bình của các thế lực thù địch và phản động.
Các giai cấp, tầng lớp mở rộng liên kết hợp tác để xây dựng nền kinh tế mới xã hội
chủ nghĩa hiện đại, cản bản là đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước gắn
với phát triển kinh tế tri thức theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Xác định đúng tiềm
lực kinh tế và nhu cầu kinh tế của công nhân, nông dân, trí thức và toàn xã hội. Xác
định đúng tiềm lực kinh tế ca cả nước, các ngành, địa phương, cơ sở sản xuất, …
để tăng cường hơn nữa khối liên minh, mở rộng liên kết với các lực lượng khác
trong xã hội. Tổ chức giao lưu kinh tế các ngành để nâng cao đời sống cho công
nhân, nông dân, trí thức. Chuyển giao và ứng dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ
hiện đại nhằm gắn kết chặt chẽ công nhân, nông dân, trí thức làm cơ sở co phát triển
kinh tế của quốc gia.
Về văn hoá xã hội, phải đảm bảo kết hợp tăng trưởng kte với phát triển văn hoá, tiến
bộ và công bằng xã hội. Thực hiện xoá đói giảm nghèo, thực hiện tốt chính sách xã
hội với công nhân, nông dân, trí thức và các tầng lơp khác. Phát triển giáo dục và
đào tạo, đẩy mạnh phát triển khoa học và công nghệ hiện đại, chống tiêu cực và tệ
nạn xã hội. Xây dựng quy hoạch tổng thể về phát triển khu công nghiệp gắn với
phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới.

Preview text:

lOMoAR cPSD| 59735516
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC ĐỀ 2
Câu 1: Anh (chị) hãy trình bày lý luận của chủ nghĩa mac lenin về vai trò của
Đảng Cộng Sản đối với việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân? Khái niệm
Đảng cộng sản là sản phẩm của sự kết hợp giữa chủ nghĩa xã hội khoa học
với phong trào công nhân. Đảng cộng sản là đội tiên phong của giai cấp công nhân,
là tổ chức chính trị cao nhất, là lãnh tụ chính trị, là bộ tham mưu của giai cấp công
nhân lấy chủ nghĩa Mac lenin làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam hành động.
Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội ổn định, hình thành và phát triển
cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện tại, là giai cấp đại diện cho
lực lượng sản xuất tiên tiến, là đại biểu cho phương thức sản xuất mang tính xã hội ngày càng cao.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là giai cấp tiên phong, lực lượng đi
đầu trong cuộc cách mạng xác lập hình thái kt-xh cộng sản chủ nghĩa, có sứ mệnh
phủ định chế độ tư bản chủ nghĩa và xây dựng thành công chủ nghĩa cộng sản trên toàn thế giới.
Vai trò của Đảng cộng sản
Đảng cộng sản là nhân tố chủ quan, quan trọng nhất để giai cấp công nhân
thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình. ĐCS là đội tiên phong đảm nhận vai
trò lãnh đạo của cuộc cách mạng, là dấu hiệu về sự trưởng thành vượt bậc của giai
cấp công nhân với tư cách là giai cấp cách mạng. ĐCS là đại biểu trung thành cho
lợi ích của của giai cấp công nhân, của dân tộc và xã hội. Sức mạnh của Đảng còn
thể hiện qua mối liên hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân, với quần chúng lao
động đông đảo trong xã hội, thực hiện cuộc cách mạng do Đảng lãnh đạo để giải
phóng giai cấp và xã hội.
Câu 2: Anh chị hãy trình bày đặc điểm tôn giáo ở VN và chinh sách tôn giáo
của Nhà nước VN hiện nay? Theo Chủ nghĩa Mac Lenin :
Tôn giáo là 1 hình thái ý thức xã hội phản ánh hiện thực khách quan, qua đó
những sức mạnh tự phát trong tự nhiên và xã hội trở thành siêu nhiên, thần bí.
Tôn giáo là 1 hiện tượng xã hội, văn hoá, lịch sử, 1 lực lượng xã hội trần thế,
bao gồm niềm tin giáo lí, giáo luật, lễ nghi,…
Theo luật tín ngưỡng VN: Tôn giáo là niềm tin của con người tồn tại với hệ thống
quan niệm và hoạt động bao gồm đối tượng tôn thờ, giáo lí, giáo luật,… 1 lOMoAR cPSD| 59735516
Đặc điểm tôn giáo ở VN:
VN là 1 quốc gia có nhiều tôn giáo. Nước ta hiện nay có 13 tôn giáo được
công nhận tư cách pháp nhân và trên 40 tổ chức tôn giáo đã được công nhận về
mặt tổ chức hoặc đã đăng kí hoạt động với khoảng 24 triệu tín đồ,…Các tổ chức
tôn giáo có nhiều hình thức tồn tại khác nhau.
Tôn giáo ở VN đa dạng, đan xen, chung sống hoà bình và không có xung đột
chiến tranh tôn giáo. VN là nơi giao lưu nhiều luồng văn hoá thế giới. Các tôn giáo
ở VN có sự đa dạng về nguồn gốc và truyền thống lịch sử. Tín đồ của các tôn giáo
khác nhau chung sống hoà bình trên một địa bàn, có sự tôn trọng niềm tin của
nhau. Thực tế cho thấy không có 1 tôn giáo nào du nhập vào VN mà không mang
dấu ấn, không chịu ảnh hưởng của bản sắc văn hoá VN.
Tín đồ các tôn giáo phần lớn là nhân dân lao động, có lòng yêu nước và tinh
thần dân tộc. Đa số các tín đồ có tinh thần yêu nước, chống ngoại xâm, theo Đảng,
theo cách mạng, hăng hái tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Hàng ngũ chức sắc các tôn giáo có vai trò và vị trí quan trọng trong giáo hội.
Chức sắc là tín đồ có chức vụ trong tôn giáo, họ tự nguyện thực hiện nếp sống
riêng theo giáo lí, giáo luật của tôn giáo mình, họ truyền bấ thực hành giáo lí, giáo
luật, quản lí tổ chức của tôn giáo. Hàng ngũ chức sắc ở VN luôn chịu ảnh hưởng
của tình hình chính trị xã hội, nhưng nhìn chung xu hướng tiến bộ trong hàng ngũ
chức sắc ngày càng phát triển.
Tôn giáo thường bị các thế lực phản động lợi dụng. Lợi dụng đường lối mở
rộng dân chủ của Đảng và Nhà nước ta, các thế lực thù địch bên ngoài thúc đẩy các
hoạt động tôn giáo, tập hợp tín đồ, tạo thành lực lượng để cạnh tranh làm ảnh
hưởng và làm đối trọng của Đảng, đấu tranh đòi thoát li khỏi Nhà nước.
Tôn giáo có quan hệ với các tổ chức, cá nhân tôn giáo nước ngoài. Nhà nước
VN đã thiết lập quan hệ với gần 200 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, là
điều kiện để phát sinh các mqh giữa các tôn giáo VN với các tôn giáo nước khác.
Vì vậy việc giải quyết các vấn đề tôn giáo ở VN phải đảm bảo mở rộng giao lưu
quốc tế và không dể kẻ địch lợi dụng dân chủ, nhân quyền can thiệp vào bộ máy Nhà nước.
Chính sách tôn giáo của Nhà nước:
Tín ngưỡng, tôn giáo là nhu cầu của một bộ phận nhân dân, đang và sẽ tòn
tại cùng dân tộc trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Các tôn giáo
hoạt động trong khuôn khổ pháp luật, bình đẳng trước pháp luật.
Đảng và Nhà nước thực hện nhất quán chính sách đại đoàn kết dân tộc. Mọi
công dân không phân biệt tín ngưỡng tôn giáo, đều có quyền và nghĩa vụ xây dựng
và bảo vệ tổ quốc. Nhà nước nghêm cấm mọi hành vi chia rẽ, phân biệt đối xử với 2 lOMoAR cPSD| 59735516
công dân vì lí do tôn giáo. Giữ gìn và phát huy những giá trị tích cực của truyền
thống thờ cúng tổ tiên, tôn vinh những người có công với đất nước và nhân dân.
Nghiêm cấm mọi hành vi lợi dụng tôn giáo để hoạt động mê tín dị đoan.
Nội dung cốt lõi của công tác tôn giáo là công tác vận động quần chúng.
Công tác vận động quần chúng nhằm dộng viên dồng bào, nêu cao tinh thần yêu
nước, ý thức bảo vệ độc lập dân tộc. Đẩy mạnh phát triển kt-xh, văn hoá vùng
đồng bào các tôn giáo, nhằm nâng cao trình độ, đời sống làm cho quần chúng nhân
dân nhận thức đúng đắn đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước.
Công tác tôn giáo là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị. Công tác tôn giáo
gắn liền với công tác đấu tranh với âm mưu lợi dụng tôn giáo gây hại đến lợi ích
Tổ quốc, dân tộc. Công tác tôn giáo liên quan đến đs xã hội, liên quan đến chính
sách đối nội, đối ngoai của Đảng. Cần củng cố và kiện toàn bộ máy cán bộ chuyên
trách làm công tác tôn giáo.
Vấn đề theo đạo và truyền đạo. Mọi tín đồ đều có quyền tự do hành đạo theo
quy định của pháp luật. Việc truyền đạo, theo đạo phải tuân thủ hiến pháp và pháp
luật, không được lợi dụng tôn giáo để tuyên truyền tà đạo, mê tín dị đoan. Nghiêm
cấm mọi hành vi tổ chức truyền đạo vi phạm hiến pháp và pháp luật. ĐỀ 7
Câu 1: Trình bày quan điẻm của Đảng Cộng sản VN về mô hình chủ nghĩa xã hội?
Chủ nghĩa xã hội được hiểu theo 4 nghĩa :
1) Là phong trào thực tiễn, phong trào đấu tranh của nhân dan lao động chống lại
áp bức bóc lột, chống giai cấp thống trị.
2) Là trào lưu tư tưởng, lý luận phản ánh lý tưởng giải phóng nhân dân lao động
khỏi áp bức bất công, bóc lột.
3) Là khoa học về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
4) Là một chế xã hội tốt đẹp, giai đoạn đầu của hình thái kinh tế xã hội cộng sản chủ nghĩa.
Mô hình chủ nghĩa xã hội ở VN:
Trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội,
ĐCS VN đã xác định xã hội xã hội chủ nghĩa mà nhân dân VN đang xây dựng có những đặc trưng :
+Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. +Do nhân dân làm chủ. 3 lOMoAR cPSD| 59735516
+Có nền kte phát triển cao dựa trên lực lượng sx hiện đại và quan hệ sx tiên tiến.
+Có nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
+Con người có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, tự do.
+Các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, giúp nhau cùng phát triển.
+Có Nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân , vì dân.
+Có quan hệ hữu nghị, hợp tác với các nước trên thế giới.
Phương hướng xây dựng CNXH ở VN hiện nay. Tổng kết 35 năm đổi mới
đất nước, Đại hội XIII ĐCS xác định VN trở thành nước phát triển theo định hướng
XHCN mục tiêu đến giữa thế kỉ XXI. Đảng đưa ra đinh hướng:
Tiếp tục đổi mới tư duy, xây dựng và hoàn thiện thể chế phát triển bền vững kte,
chính trị, văn hoá xã hội…khơi dậy tiềm năng, nguồn lực tạo động lực mới cho sự
phát triển nhanh và bền vững.
Hoàn thiện toàn diện, bảo đảm ổn định kte vĩ mô, đẩy mạnh công nghiệ hoá, hiện
đại hoá đất nước,..Phát triển kte nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới, đẩy
mạnh phát triển kinh tế số, chuyển đổi số quốc gia.
Tạo đột phá trong giáo dục, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hút và
trọng dụng nhân tài. Thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng thành tựu của cuộc cách mạng
4.0. Chú trọng 1 số ngành, lĩnh vực trọng điểm để làm động lực tăng trưởng so với khu vực và thế giới.
Phát triển toàn diện và xây dựng nền văn hoá VN tiên tiến, mang đậm bản săc dân
tộc. Tăng cường đầu tư cho phát triển sự nghiệp văn hoá để khơi dậy truyền thống
yêu nước, niềm tự hào daan tộc.
Quản lí xã hội hiệu quả, nghiêm minh, bảo đảm an ninh xã hội, chú trọng nâng cao
chất lượng dịch vụ y tế, quan tâm đến mọi nhười dân, bảo đảm chính sách lao động,
việc làm, thu nhập, chính sách an sinh xã hội…
Chủ động thích ứng có hiệu quả với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai, dịch
bệnh, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên, lấy bảo vệ môi trường và sức khoẻ người
dân làm mục tiêu hàng đầu…
Kiên quyết đấu tranh bảo vệ chủ quyền, giứ gìn an ninh chính trị, bảo đảm trật tự an
toàn xã hội, an ninh con người, an ninh kte, an ninh mạng…
Tiếp tục thực hiện đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, đa phương hoá, đa dạng hoá,
giữ gìn môi trường hoà bình, không ngừng nâng cao vị thế quốc gia, uy tin quốc tế.
Thực hành, phát huy rộng rãi dân chủ xã hội chủ nghĩa, quyền làm chủ, vai trò chủ
thể của nhân dân, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, củng cố nâng cao niềm tin của nhân dân. 4 lOMoAR cPSD| 59735516
Xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong sạch, vững
mạnh, tinh gọn. Tăng cường siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động của Nhà
nước và của cán bộ, công chức, viên chức. Tiếp tục đẩy mạnh phòng chông s tham nhũng, tệ nạn xã hội.
Tiếp tục xây dựng và chỉnh đốn đảng toàn diện, đổi mới phương thức lãnh đạo, xây
dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, xây dựng đội ngũ cán bộ,
đảng viên năng lực, uy tín.
Tiếp tục nắm vững, xử lí tốt các mối quan hệ cơ bản trong thời kì quá độ lên cnxh.
Câu 2: Trình bày lý luận của chủ nghĩa mac lenin về bản chất của nền dân chủ
xã hội chủ nghĩa?
Dân chủ là 1 giá trị xã hội phản ánh quyền cơ bản của con người, là phạm trù
chính trị gắn liền với các hình thức tổ chức của giai cấp cầm quyền.
Dân chủ xã hội chủ nghĩa là nền dân chủ mà ở đó, mọi quyền lực thuộc về
nhân dân, dân là chủ, dân làm chủ, dân chủ và pháp luật nằm trong sự thống nhất
biện chứng, được thực hiện bằng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của ĐCS.
Bản chất của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
Bản chất chính trị là sự lãnh đạo của chính trị của giai cấp công nhân thông
qua đảng của nó đối với toàn xã hội, nhưng không chỉ thực hiện quyền lực và lợi ích
riêng của công nhân mà chủ yếu thực hện quyền lực và lợi ích cho toàn thể nhân
dân. Do vậy nền dân chủ xhcn có tính nhân dân rộng rãi và tính dân tộc sâu sắc.
Bản chất kte là thực hiện chế độ sở hữu xã hội về tư liệu sản xuất chủ yếu và
thực hiện chế độ phân phối theo kết quả lao động là chủ yếu, đảm bảo quyền làm
chủ của nhân dân trong sản xuất kinh doanh.
Bản chất tư tưởng văn hoá xã hội dựa trên tư tưởng Mac Lenin, kế thừa, phát
huy tinh hoa văn hoá dân tộcvaf những giá trị tư tưởng văn hoá nhân loại, đảm bảo
nhân dân được nâng cao trình độ văn hoá, phát triển cá nhân, có sự kết hợp giữa lợi
ích cá nhân, tập thể và toàn xã hội.
Câu : Cơ sở xây dựng gia đình trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội? Sự
biến đổi của gia đình trong thời kì quá độ lên cnxh?
Khái niệm gia đình: Gia đình là một hình thức cộng đồng xã hội đặc biệt, được hình
thành, duy trì và củng cố chủ yếu dựa trên cơ sở hôn nhân, quan hệ huyết thống và
quan hệ nuôi dưỡng, cùng với những quy định về quyền và nghĩa vụ các thành viên trong gia đình. 5 lOMoAR cPSD| 59735516
Cơ sở xây dựng gia đình
Cơ sở kinh tế xã hội, quan hệ sản xuất mới, xã hội chủ nghĩa mà cốt lõi là
chế độ sở hữu xã hội chủ nghĩa đối với tư liệu sản xuất thay thế cho chế đọ sở hữu
tư nhân. Sự áp bức bất công trong xã hội và gia đình dần dần bị loại bỏ tạo cơ sở
kinh tế cho việc xây dựng quan hệ bình đẳng trong gia đình và giải phóng phụ nữ
trong xã hội. Hôn nhân dựa trên cơ sở tình yêu chứ không phải vì lí do kinh tế, địa
vị xã hội, hay 1 sự tính toán nào.
Cơ sở chính trị xã hội. Thiết lập chính quyền nhà nước của giai cấp công
nhân và nhân dân lao động, nhà nước xhcn. Nhà nước là công cụ xoá bỏ luật lệ lạc
hậu đè nặng lên vai người phụ nữ, giúp phụ nữ được giải phóng và bảo vệ hạnh
phúc gia đình. Vai trò của nhà nước xhcn được thể hiện thông qua hệ thống pháp
luật và chính sách xã hội nhằm đảm bảo lợi ích công dân, thảnh viên trong gia đình.
Cơ sở văn hoá. Những giá trị văn hoá xây dựng dựa trên tư tưởng chính trị
của giai cấp công nhân dần chi phối nền tảng văn hoá lạc hậu của xã hội cũ. Sự phát
triển hệ thống giáo dục góp phần nâng cao trình độ dân trí, kiến thức khoa học đồng
thời cung cấp cho các thành viên trong gia đình kiến thức, nhận thức làm nền tảng
cho các mqh gia đình trong thời kì quá độ.
Sự biến đổi của gia đình VN
Về quy mô, kết cấu, cấu trúc gia đình truyền thống giải thể, gia đình đơn
đang trở lên phổ biến. Quy mo gia đình ngày nay tồn tại xu hướng thu nhỏ, đáp ứng
nhu cầu và điều kiện thời đại đặt ra. Sựu bình đẳng nam nữ được đề cao hơn, cuộc
sống riêng tue của con người được tôn trọng hơn. Tuy nhiên sự ngăn cách không
gian giữa các thành viên trong gia đình gây ra sự khó khăn trong việc gìn giữ tình
cảm và các giá trị văn hoá truyền thống của gia đình.
Về các chức năng của gia đình. Mỗi gia đình hiện đại đã chủ động, tự giác
trong việc thực hiện chức năng sinh đẻ: số lượng con, thời điểm sinh. Sự bền vững
hôn nhân phụ thuộc nhiều vào tâm lý, tình cảm, kinh tế,…chứ không phải do sinh
đẻ. Sự phát triển kinh tế của gia đình chịu sự tác động của các quy luật thị trường.
Việc giáo dục gia đình hiện nay không còn chỉ nặng về đạo đức, ứng xử trong gia
đình, dòng họ, làng xã mà hướng đến giáo dục kiến thức khoa học hiện đại. Sự phát
triển hệ thống giáo dục xã hội, cùng với sự phát triển kinh tế hiện nay, vai trò giáo
dục của chủ thể gia đình có xu hướng giảm. Độ bền vững của mỗi gia đình không
chỉ phụ thuộc vào trách nhiệm mà còn bị chi phối bởi sự hoà hợp tình cảm, sự bảo
đảm hạnh phúc giữa mỗi thành viên gia đình trong cuộc sống chung. 6 lOMoAR cPSD| 59735516
Quan hệ hôn nhân ngày càng bình đẳng, không còn một mô hình duy nhất là
đàn ông làm chủ gia đình, còn mô hình người phụ nữ làm chủ và mô hình 2 vợ
chồng cùng làm chủ gia đình. Mâu thuẫn gia đình là vấn đề của mọi thời đại, tuy
nhiên trong thời kì quá độ, do gia đình thu nhỏ nên sự mâu thuẫn này được giảm đi.
Câu : Nội dung Cương lĩnh dân tộc của chủ nghĩa Mac Lenin? Đặc điểm của
dân tộc VN và chính sách dân tộc của Nhà nước VN hiện nay? Khái niệm dân tộc :
-Là 1 cộng đồng người ổn định làm thành nhân dân 1 nước, có lãnh thổ riêng, nền
kinh tế thống nhất, có ngôn ngữ chung gắn bó với nhau bởi quyền lợi chính trị, kinh
tế, văn hoá, truyền thống đấu tranh chung trong suốt quá trình dựng nước và giữ nước.
-Là 1 cộng đồng người trong lịch sử, có mối liên hệ chặt chẽ và bền vững có chung
ý thức tự giác tộc người, ngôn ngữ, văn hoá. Cương lĩnh dân tộc:
Được xây dựng dựa trên các cơ sở lý luận và thực tiễn.
-Quan điểm của Mac và anghen về mqh giữa vấn đề dân tộc và giai cấp.
-Mqh giữa 2 xu hướng của phong trào dân tộc trong thời đại của chủ nghĩa đế quốc.
-Thực tiễn phong trào giải phóng dân tộc đầu thế kỉ XX.
-Thực tiễn phong trào cách mạng Nga cuối XIX, đầu XX.
Nội dung Cương lĩnh, các dân tộc hoàn toàn bình đẳng. Các dân tộc đều có
nghĩa vụ và quyền lợi ngang nhau trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Không dân
tộc nào được quyền đi áp bức bóc lột đối với các dân tộc khác. Quyền bình đẳng
của dân tộc được thể hiện trên cơ sở pháp lí, quan trọng hơn là nó phải được thực
hiện trên thực tế. Thủ tiêu tình trạng áp bức giai cấp, đấu tranh phân biệt chủng tộc.
Quyền bình đẳng giữa các dân tộc là cơ sở để thực hiện quyền dân tộc tự quyết và
xây dựng mqh hữu nghị giữa các dân tộc.
Các dân tộc có quyền tự quyết, tự quyết định vận mệnh dân tộc mình, tự do
lựa chọn chế độ chính trị và con đường phát triển của mình. Các dân tộc có quyền
tách ra, liên hiệp với các dân tộc khác.
Liên hiệp công nhân tất cả các dân tộc, phản ánh sự thống nhất giữa giải
phóng dân tộc và giải phóng giai cấp, phản ánh sự gắn bó chặt chẽ giữa tinh thần
của chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa đế quốc chân chính. 7 lOMoAR cPSD| 59735516
Câu : Đặc điểm của giai cấp công nhân VN và nội dụng sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân VN?
Giai cấp công nhân VN là một lực lượng xã hội to lớn, đang phát triển gồm
những người lao động chân ta, trí óc, làm công hưởng lương trong sản xuất kinh
doanh hoặc dịch vụ công nghiệp. Đặc điểm của giai cấp công nhân VN.
Giai cấp công nhân VN ra đời đầu thế kỉ XX, gắn với cuộc khai thác thuộc
địa của thực dân Pháp. Là một giai cấp có tinh thần dân tộc, truyền thống yêu nước,
đoàn kết với xuất thân chủ yếu từ nông dân. Là giai cấp gắn bó mật thiết với tầng
lớp nhân dân, đối kháng trực tiếp với tư bản Pháp, Liên minh chặt chẽ với nông dân,
tri thức và các tầng lớp khác. Trong điều kiện lịch sử VN, giai cấp công nhân chưa
được rèn luyện trong môi trường công nghiệp hiện đại, trình độ học vấn và tay nghề
chưa cao nhưng đã trưởng thành nhanh chóng về ý thức chính trị, lý tưởng, mục tiêu.
Giai cấp công nhân VN hiện nay tăng nhanh về số lượng và chất lượng, là
giai cấp đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, gắn với phát triển
kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên môi trường. Đa dạng về cơ cấu nghề nghiệp,
trong đó đội ngũ công nhân khu vực kinh tế nhà nước là tiêu biểu, đóng vai trò nòng
cốt trong phát triển kte xh. Hiện nay, hình thành đội ngũ công nhân tri thức nắm
vững khoa học công nghệ tiên tiến. Công nhân VN ngày càng được trẻ hoá, có trình
độ học vấn, văn hoá, được đào tạo chuẩn nghề nghiệp, được rèn luyện trong thực
tiễn sản xuất và thực tiễn xã hội.
Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân VN.
Trong giai đoạn hiện nay, giai cấp công nhân nước ta có sứ mệnh lịch sử to
lớn: ”là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua ĐCS VN, giai cấp đại diện cho
phương thức sản xuất tiên tiến, giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng chủ
nghĩa xã hội, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nước, lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với nông dân và đội
ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng”.
Về kte-xh: Là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước, làm cho nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại,
định hướng xã hội chủ nghĩa.
Về Chính trị xã hội: Giai cấp công nhân cùng với nhân dân lao động dưới sự
lãnh đạo của ĐCS củng cố và hoàn thiện hệ thống chính trị xã hội chủ nghĩa, xây
dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân. Bảo vệ thành quả của cách mạng xhcn. 8 lOMoAR cPSD| 59735516
Về văn hoá tư tưởng: Xây dựng và phát triển nền văn hoá VN tiên tiến, đạm
đà bản sắc dân tộc, xây dựngcon người mới xã hội chủ nghĩa. Bảo vệ sự trong sáng
của chủ nghĩa Mac Lenin và tư tưởng HCM, chống lại những quan điểm sai trái,
xuyên tạc của thế lực thù địch, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Câu: Lý luận của chủ nghĩa Mac Lenin về tính tất yếu, đặc điểm của thời kì
quá độ lên chủ nghĩa xã hội? Đặc điểm và thực chất của thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở VN?
Thời kì quá độ là thời kì cải tạo cách mạng lâu dà, sâu sắc, triệt để xã hội tư bản
hoặc tiền tư bản trên tất cả các lĩnh vực kinh tê, chính trị, văn hoá, xã hội, từng
bước xây dựng cơ sở vật chất – kỹ thuật và đời sống tinh thần cho chủ nghĩa xã hội.
Tinh tất yếu của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội
CNXH và CNTB khác nhau về bản chất vì vậy muốn có cnxh cần phải có
một thời kì quá độ nhất định. CNTB tạo ra cơ sở vật chất – kỹ thuật nhất định cho
cnxh, để cơ sở kỹ thuật đó phục vụ được cần có thời gian tổ chức, sắp xếp lại. Các
quan hệ xã hội của cnxh không thể tự phát ra đời trong lòng cntb, mà là kết quả của
quá trình xây dựng và cải tạo cnxh. Sự phát triển của tư bản chỉ tạo ra tiền đề và
điều kiện cho sự ra đời của cnxh. Xây dựng cnxh là công cuộc mới mẻ, khó khăn và
phức tạp cần có thời gian để giai cấp công nhân từng bước làm quen.
Đăc điểm: thực chất là thời kì tiếp tục diễn ra các cuộc đấu tranh giai cấp tư sản đã
bị đánh bại và những thế lực chống phá xã hội chủ nghĩa, cuộc đấu tranh diễn ra
trong điều kiện mới và hình thức mới.
Kinh tế, thời kì quá độ tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần, trong đó có
những thành phần kinh tế đối lập với kinh tế xhcn.
Nhà nước vô sản được thành lập và ngày càng hoàn thiện. Giai cấp công
nhân sử dụng quyền lực nhà nước thực hiện dân chủ đối với nhân dân, tổ chức xây
dựng và bảo vệ chế độ mới.
Giai cấp công nhân thông qua ĐCS từng bước xây dựng nền văn hoá xã hội
chủ nghĩa, tiếp thu giá trị văn hoá dân tộc và tinh hoa văn hoá nhân loại, bảo đảm
đáp ứng nhu cầu văn hoá tinh thần ngày càng cao của nhân dân.
Cơ cấu giai cấp phức tạp, thể hiện ở sự tồn tại nhiều giai cấp, tầng lớp xã
hội, trong đó có cả những giai cấp mà lợi ích đối lập nhau. Ở VN: 9 lOMoAR cPSD| 59735516
Xuất phát từ một xã hội thuộc địa, nửa phong kiến, lượng lượng sản xuất rất
thấp. Đất nước trải qua chiến tranh ác liệt, tàn dư phong kiến, thực dân nhiều. Các
thế lực thù địch thường xuyên tìm cách phá hoại nền độc lập dân tộc.
Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện dạiddang diễn ra mạnh mẽ,
cuốn hút các nước ở mức độ khác nhau. Những xu thế vừa tạo thời cơ phát triển
nhanh cho đất nước, vừa đặt ra thách thức gay gắt, ảnh hưởng lớn đến nhịp độ phát
triển lịch sử và cuộc sống của các dân tộc.
Thời đại nay, dù chế độ xhcn ở Liên xô và đông âu sụp đổ, các nước với chế
độ xã hội và trình độ phát triển khác nhau cùng tồn tạ, vừa hợp tác, vừa đối đầu vì
lợi ích dân tộc, quốc gia. Cuộc đấu tranh của nhân dân các nước vì hoà bình, độc lập
dân tộc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức song theo quy luật tiến hoá của Lịch sử,
loài người nhất định sẽ tiến tới chủ nghĩa xã hội.
THỰC CHẤT: Quá độ là con đường cách mạng tất yếu khách quan ở nước ta, là bỏ
qua việc xác lập vị trí thống trị của quan hệ sản xuất và kiến trúc thượng tầng tư bản
chủ nghĩa. Đòi hỏi phải tiếp thu, kế thừa những thành tựu mà nhân loại đã đạt được,
đặc biệt là xây dựng nền kinh tế hiện đại, phát triển nhanh lực lượng sản xuất. Tạo
ra sự biến đổi về chất của xã hội trên tất cả các lĩnh vực, là sự nghiệp rất khó khăn,
phức tạp với nhiều chặng đường đòi hỏi có quyết tâm chính trị cao và khát vọng lớn
của toàn Đảng, toàn dân.
Câu : Lí luận của Chủ nghĩa MacLenin về tính tất yếu của liên minh giai cấp,
tầng lớp trong thời kỳ quá độ? Nội dung của liên minh giai cấp trong thời kì quá độ ở VN?
Liên minh giai cấp tầng lớp là sự liên kết, hợp tác hỗ trợ lẫn nhau,… giữa các giai
cấp tầng lớp có lợi ích cơ bản thống nhất(liên minh chiến lược), cũng có thể liên
minh giữa các giai cấp, tầng lớp có lợi ích đối kháng nhau(liên minh sách lược)
nhằm mục đích nhất định. Liên minh giai cấp, tầng lớp mang tính phổ biến đồng
thời cũng là một động lực lớn của cuộc cách mạng xã hội và của sự phát triển xã hội.
Tinh tất yếu, xuất phát từ quan hệ lợi ích của giai cấp công nhân với nông dân và
tầng lớp trí thức và yêu cầu của đấu tranh giai cấp của giai cấp công nhân, nông dân
và tầng lớp trí thức, thống nhất về lợi ích cơ bản và lâu dài. Sự thống nhất và khác
biệt về lợi ích của giai cấp công nhân, nông dân và tầng lớp trí thức đều cho thấy sự
liên minh là tất yếu vì lợi ích của mình. Nội dung : 10 lOMoAR cPSD| 59735516
Về chính trị, giữ vững lập trường chính trị tư tưởng của giai cấp công nhân đồng
thời giữ vai trò lãnh đạo của ĐCS VN. Từng bước xây dựng và hoàn thiện nền dân
chủ xã hội chủ nghĩa, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, xây dựng Nhà nước
pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân đảm bảo lợi ích chính trị và
quyền lực của nhân dân. Động viên các lực lượng trong khối liên minh gương mẫu
chấp hành đường lối chính trị của Đảng, chiến đấu bảo vệ thành quả cách mạng,
bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa. Kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cơ hội,
chống âm mưu diễn biến hoà bình của các thế lực thù địch và phản động.
Các giai cấp, tầng lớp mở rộng liên kết hợp tác để xây dựng nền kinh tế mới xã hội
chủ nghĩa hiện đại, cản bản là đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước gắn
với phát triển kinh tế tri thức theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Xác định đúng tiềm
lực kinh tế và nhu cầu kinh tế của công nhân, nông dân, trí thức và toàn xã hội. Xác
định đúng tiềm lực kinh tế của cả nước, các ngành, địa phương, cơ sở sản xuất, …
để tăng cường hơn nữa khối liên minh, mở rộng liên kết với các lực lượng khác
trong xã hội. Tổ chức giao lưu kinh tế các ngành để nâng cao đời sống cho công
nhân, nông dân, trí thức. Chuyển giao và ứng dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ
hiện đại nhằm gắn kết chặt chẽ công nhân, nông dân, trí thức làm cơ sở co phát triển kinh tế của quốc gia.
Về văn hoá xã hội, phải đảm bảo kết hợp tăng trưởng kte với phát triển văn hoá, tiến
bộ và công bằng xã hội. Thực hiện xoá đói giảm nghèo, thực hiện tốt chính sách xã
hội với công nhân, nông dân, trí thức và các tầng lơp khác. Phát triển giáo dục và
đào tạo, đẩy mạnh phát triển khoa học và công nghệ hiện đại, chống tiêu cực và tệ
nạn xã hội. Xây dựng quy hoạch tổng thể về phát triển khu công nghiệp gắn với
phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới. 11