






Preview text:
Phân tích cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở chọn lọc hay nhất
1. Dàn ý phân tích cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở: 1.1 Mở bài:
Giới thiệu tác giả Nam Cao và tác phẩm Chí Phèo (Nam Cao là một nhà văn
hiện thực lớn có tư tưởng nhân đạo vừa sâu sắc, mới mẻ, vừa độc đáo. Chí
Phèo là một trong những kiệt tác trong văn xuôi Việt Nam hiện đại của nhà
văn Nam Cao viết vào tháng 2 năm 1941. Truyện kể lại cuộc đời đầy bi kịch
và đau thương của một người dân cùng khổ tên là Chí Phèo. ...)
Đưa ra vấn đề cần phân tích: "Cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở (Khi
gặp được Thị Nở cũng là một dấu ấn sâu sắc trong tâm trí của Chí Phèo... ) 1.2 Thân bài:
Khái quát về hoàn cảnh Chí Phèo trước khi gặp Thị Nở:
Chí Phèo đã từng là một người nông dân lương thiện của làng Vũ Đại trong
những năm tháng khốn khổ sau Cách mạng tháng Tám.
Sau khi bị Bá Kiến hãm hại, Chí Phèo bị bắt vào tù và bắt đầu những ngày
tháng trong nhà tù Thực dân.
Nhà tù Thực dân đã biến Chí Phèo từ một người nông dân 20 tuổi hiền lành
và lương thiện trở thành một người thay đổi cả nhân hình lẫn nhân tính.
Sau khi ra tù và quay trở lại làng thì Chí Phèo đã trở thành tay sai cho Bá Kiến.
=> Trước khi gặp được Thị Nở, Chí Phèo bị coi là “con quỷ dữ của làng Vũ
Đại” với những vết sẹo trên mặt và tính tình hung dữ.
Cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở:
Hoàn cảnh gặp gỡ: Không ai đáp lại lời chửi của Chí Phèo nên “hắn” rẽ vào
nhà Tự Lãng uống rượu và say bét nhè.
Khi đã hả hê trong cơn say rượu, Chí Phèo lảo đảo ra về lúc trời đã xế chiều
Khi đi trên đường về nhà, hắn đã gặp được một người đàn bà ngủ quên ở
bờ sông gần nhà (đó chính là Thị Nở)
Trong cơn say, Chí Phèo ăn nằm với Thị Nở và ngủ say dưới trăng trong một căn nhà trống.
=> Đây chính là cuộc gặp gỡ định mệnh đã đem đến những biến chuyển tâm lý rõ nét trong Chí Phèo.
Diễn biến tâm trạng nhân vật Chí Phèo sau khi gặp Thị Nở:
Sự thức tỉnh: Sau cuộc gặp gỡ với Thị Nở, lần đầu tiên Chí Phèo thực sự
cảm thấy bản thân hắn “tỉnh” đến vây sau mỗi lần say rượu.
Chợt nhận ra ở trong cái lều ẩm thấp của Chí vẫn sẽ thấy “chiều lúc xế
trưa và gặp đêm khi bên ngoài vẫn sáng”.
Bâng khuâng như tỉnh dậy sau một cơn say rất dài, không biết có phải là say rượu hay không?
Tỉnh để cảm thấy miệng đắng và “lòng mơ hồ buồn”.
Lần đầu tiên hắn có được một cái cảm giác sợ, hắn cảm thấy “sợ rượu”
=> đây là dấu hiệu của sự thức tỉnh rõ ràng nhất.
Cảm nhận những thanh âm của cuộc sống: âm thanh của tiếng chim hót,
tiếng người cười nói,....
Hắn đủ tỉnh để nhận thức được hoàn cảnh của mình, để thấy mình cô độc, lạc lõng,....
=> Cuộc gặp với Thị Nở đã giúp Chí Phèo thực sự tỉnh táo sau những cơn
say triền miên. Sự "tỉnh" mà lâu lắm rồi hắn mới có được sau khi ra tù và trở thành "con quỷ dữ".
Là niềm vui, hy vọng, ước mơ quay trở về làm người lương thiện của Chí Phèo:
Niềm hy vọng của thời trẻ quay trở lại: mong muốn một gia đình nho nhỏ,
chồng cuốc mướn, cày thuê, vợ dệt vải; nuôi lợn, khá giả thì mua dăm ba sào ruộng.
Khi thấy bát cháo hành của Thị Nở, Chí Phèo ngạc nhiên và thấy “mắt
mình như ươn ướt ” => Chí Phèo cảm thấy xúc động vì đây là lần đầu tiên
có người chăm sóc cho hắn.
Thấy Thị Nở có duyên, cảm thấy vừa vui vừa buồn.
Hắn cũng muốn làm nũng với Thị Nở, thấy lòng bỗng hóa thành trẻ con.
Chí Phèo thèm lương thiện: Tình yêu của Thị Nở làm hắn nghĩ bản thân có cầu nối để trở về.
Tình yêu với Thị Nở khiến hắn đủ hy vọng và mong ước có một gia đình:
“Hay là mình sang ở với tớ một nhà cho vui”.
=> Gặp Thị Nở, Chí Phèo đã trải qua những cảm xúc chưa hề có trong đời,
mang đến niềm vui, niềm hy vọng và mong ước trở về làm người lương thiện trỗi dậy.
Sự thất vọng, đau đớn khi bị từ chối:
Tình yêu bị ngăn cấm bởi bà cô của Thị Nở, bởi vậy, khi Thị Nở từ chối,
Chí Phèo đã rất thất vọng và đau đớn: “Ngẩn người”, “ngẩn mặt”: Thái độ
biểu thị sự hiểu ra, nhận thức được tình cảnh của mình => đáng thương
cho số phận của bản thân.
Thoáng thấy hương cháo hành: hồi tưởng về tình yêu đã trải qua.
Hành động: Nắm lấy tay của Thị Nở => Mong muốn níu kéo hạnh phúc
Hắn tìm đến rượu rồi “ôm mặt khóc rưng rức“ => Mong muốn trở về làm
người lương thiện không còn nữa, Chí Phèo cảm thấy đau đớn, tuyệt vọng
khi tình yêu của mình không trọn vẹn.
Cảm giác phẫn uất tuyệt vọng đến tột cùng của Chí Phèo:
Mong muốn quay trở lại làm người lương thiện không thể thực hiện được,
niềm phẫn uất trong Chí đẩy lên cao.
Hắn quyết định đến nhà Thị Nở “để đâm chết cả nhà nó, đâm chết cái con khọm già nhà nó”.
Nhưng “hắn không rẽ vào nhà Thị Nở mà thẳng đường đến nhà Bá Kiến”
và nói thẳng với Bá Kiến: niềm phẫn uất đã khiến Chí Phèo xác định đúng kẻ thù của mình. 1.3 Kết bài:
Khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật của vấn đề phân tích. Liên hệ thực tiễn.
2. Phân tích cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở:
Số phận khốn khổ của người nông dân là đề tài quen thuộc của văn học hiện
thực (1930-1945). Là một cây bút sáng tạo là yêu cầu sống còn của văn
chương, Nam Cao có những tìm tòi, đổi mới đáng trân trọng. Nam Cao là nhà
văn hiện thực lớn, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn. Sáng tác của ông đã
vượt qua cả những thử thách khốc liệt của thời gian, càng thử thách tài năng
càng tỏa sáng. Trong đó nổi bật hơn cả phải kể đến tác phẩm "Chí Phèo".
Tác phẩm là sự kết tinh của tài năng sáng tạo, là góc nhìn hiện thực sắc bén
cùng tấm lòng nhân đạo cao đẹp của nhà văn. Đặc biệt, diễn biến tâm trạng
và hành vi của Chí Phèo từ khi gặp gỡ Thị Nở đến lúc tự tay dùng dao kết
liễu cuộc đời mình là một thành công lớn về nghệ thuật khắc họa tâm lý nhân vật của Nam Cao.
Ngay từ thủa nhỏ, Chí Phèo đã có hoàn cảnh rất đáng thương. Sinh ra trong
một lò gạch ở nơi không được gọi là mái nhà, Chí thậm chí cũng không biết
cha mẹ mình là ai, sống cô đơn lớn lên chỉ dưới bàn tay chăm sóc mà thiếu
vắng tình thương của mọi người trong làng. Tuy vậy, ông trời đã cho Chí bản
chất lương thiện, có lòng tự trọng và mơ ước mái ấm gia đình thật giản dị.
Nhưng giờ đây, nhà tù thực dân đã biến một người tốt thành một tên lưu
manh, Chí còn bị Bá Kiến, tên địa chủ khét tiếng tàn ác này biến tiếp thành
con quỷ dữ. Bị tước đi quyền làm người, đời Chí tàn lụi và trượt dài trong
những cơn nghiện rượu kinh niên. Duy chỉ khi gặp lại Thị Nở thì lần đầu tiên
Chí Phèo thật sự tỉnh rượu và thay đổi hoàn toàn cuộc đời của một con người
với bản chất lương thiện dù chỉ trong một khoảnh khắc ngắn ngủi. Thị Nở
sống với bà cô. Thị là một người phụ nữ quá lứa, đẻ con trong mả hủi, tính
tình dở hơi. Không chỉ thế thị xấu ma chê quỷ hờn, nên đã nhiều tuổi vẫn
chưa có nổi hạnh phúc cho riêng mình. Vẫn như mọi lần, Chí uống rượu say,
trên đường trở về nhà, Chí thấy trong người mệt mỏi nên đã ra sông tắm rửa.
Còn thị Nở đi gánh nước về mệt cũng nằm nghỉ ngay bên bờ sông. Bởi vậy,
đã tạo ra sự gặp gỡ kỳ lạ trên. Cuộc gặp gỡ đã thay đổi con người và tư duy
của Chí Phèo. Cuộc sống của Chí Phèo đã hoàn toàn thay đổi, sau bao nhiêu
ngày chỉ biết ngủ say sưa, chỉ biết ngồi rạch mặt ăn vạ thì sau khi gặp gỡ với
Thị Nở đây là lần đầu tiên Chí tỉnh. Lần đầu tiên Chí nhận thức cuộc sống
xung quanh, nhận ra sự hiện hữu của con người và tương lai tối tăm của
mình. Khi Chí Phèo mở mắt ra thì trời đã sáng lắm. Mặt trời chắc đã cao và
nắng bên ngoài thật là chói chang. Cứ nghe tiếng chim hót râm ran bên ngoài
là biết. Nhưng trong căn lều ấy cũng vẫn là hơi lờ mờ chưa bao giờ Chí Phèo
nhận thấy thế và chưa lúc nào hết thức. Sự thức tỉnh của Chí Phèo bắt nguồn
trước hết phải là từ sự tỉnh rượu, khi tỉnh rượu hắn mới giác ngộ và mới nhận
thấy nhiều điều. Chí nhận thấy những âm thanh vui tươi, rộn rã xung quanh
hắn là tiếng chim và tiếng của những người đi chợ. Âm thanh quen thuộc quá
mức ấy mà trong men rượu triền miên Chí không hề nhận thấy. Hắn nhớ lại
ngày ấy, nghĩ đến anh nông dân lương thiện, với những ước mơ rất đỗi bình
dị về một gia đình ấm cúng và cuộc sống lao động cần cù. Nhưng rồi hắn
cũng phải tự giật mình trước hoàn cảnh thực tại của bản thân: Tỉnh dậy, hắn
thấy hắn già mà vẫn trẻ. Buồn thay cho đời! Có lý nào như thế sao? Hắn đã
già rồi hay sao? Chí Phèo dường như đã trông thấy tuổi già của mình trong
đói rét và bệnh tật, và cô đơn, cái này còn đáng sợ hơn là đói rét và ốm đau.
Ngòi bút của Nam Cao đã lách sâu vào nội tâm của Chí để nhận thấy sự thay
đổi dù là nhỏ nhặt nhất. Không ngoa khi nói rằng, Thị xấu là xấu thật, Thị xấu
đến ma chê quỷ hờn. Vậy mà sự chăm sóc của Thị dành cho Chí sao lại ân
cần, chân tình và giản dị đến thế. Ấy vậy mà khi ăn tô cháo hành đạm bạc đó,
Chí phèo vừa húp vừa nói: "thằng ta thật bất ngờ. Hết ngạc nhiên thì hắn thấy
mắt mình long lanh ".Đúng vậy, trong Chí bây giờ tồn tại rất nhiều cảm xúc
khác nữa, trước hết là kinh ngạc, đến tột cùng. Hắn thực không thể nghĩ
được, không thể tin. Một người như Chí, sự ghẻ lạnh và ghét bỏ của cả dân
làng, là con quỷ làng Vũ Đại trước giờ muốn sống thì chỉ có tranh lấy miếng
ăn của người khác. Vậy mà bây giờ, có người đem đến cho hắn cảm giác
được gần gũi Chí mà không lo sợ hay ghét bỏ và muốn mang lại cuộc sống
mới cho hắn. Sau đó, sự xúc động đến độ không thể kiềm chế dâng lên: hình
như hắn khóc. Đây là lần đầu tiên Chí được người khác chăm sóc, lại từ bàn
tay của một người đàn bà. Có thể sự chăm sóc của Thị là một cử chỉ bình
thường của một con người dành cho một con người. Thế nhưng đối với Chí
phèo, đây là cử chỉ tốt hiếm hoi và duy nhất mà Chí được hưởng từ khi về
làng. Chí cũng cảm thấy thật lẫn lộn, vừa vui vừa buồn, như là ăn năn, ân
hận về những điều sai trái mà mình đã làm. Nhưng với hiện tại và hôm nay
trong Chí tràn ngập niềm vui mới mẻ. Hắn thấy mình thật trẻ con, muốn làm
nũng giống như những đứa trẻ với mẹ. Rồi như một lẽ tự nhiên bất chợt, Chí
thấy "thèm lương thiện và muốn làm hoà với mọi người hơn! Mong muốn thị
Nở sống chung "Đó là hương vị bát cháo hành và tiếng cười sảng khoái cùng
với tình người mộc mạc giản dị đã đánh thức bản tính trong sáng, thật thà
của anh canh điền năm xưa. Khi tỉnh rượu cũng chính là lúc Chí Phèo dần
nguôi ngoai và niềm khát khao một gia đình hạnh phúc, một cuộc sống thiện
lương sẽ được thực hiện cùng Thị Nở. Thì ra, trong tiềm thức của con quỷ dữ
làng Vũ Đại vẫn là một con người vô cùng đáng yêu và khát khao được làm
người lương thiện, nhưng tình thương giữa người với người đã làm thay đổi
điều đó. Nhưng niềm vui của Chí Phèo không kéo dài được bao lâu, sự quay
lưng của lương tâm đã nhanh chóng đưa Chí Phèo đến tận cùng của bi kịch.
Chí phèo đã bán cả nhân hình lẫn nhân tính, thể xác người lẫn tâm hồn
người để cuối cùng trở thành hiện thân của con quỷ dữ – biểu tượng của sự
xấu xa. Thủ phạm là Bá Kiến, nhưng thêm vào đó lại có định kiến của xã hội
– cũng không kém phần tàn nhẫn đã dồn Chí đến cùng tuyệt vọng, đau khổ.
Đại diện cho định kiến xã hội ấy chính là mẹ của Thị Nở. Bà ta đã kiên quyết
ngăn cấm mối quan hệ này khiến con đường về làm người lương thiện của
Chí Phèo bị chặn đứng. Đối diện với sự tàn ác của xã hội, tình người thoáng
thật mong manh và dễ dàng bị tổn thương. Và cũng như thế, Chí Phèo tiếp
tục bị cự tuyệt. Hắn bị một người xấu đến cùng cực cự tuyệt, bị niềm hy vọng
duy nhất và khao khát cháy bỏng còn sót lại cự tuyệt. Chí "ngẩn người",
"sửng sốt" và "đánh thức Thị dậy, cầm lấy tay" nhưng không thành. Đau đớn
tột cùng, Chí Phèo mang rượu ra uống nhưng "càng uống càng tỉnh ra" và
"tỉnh rồi, chao ôi, buồn". Rượu chẳng thể làm tê liệt tâm hồn của Chí Phèo
được, rượu chỉ càng khiến cho hắn thấm thía sự đau đớn tột cùng của số
phận. Hắn "ôm mặt khóc nức nở rồi quyết tâm trả thù người đã làm cuộc đời
mình ra nông nỗi này". Lúc đầu Chí tính giết cả nhà Thị, nếu không cũng ăn
vạ kêu làng làm mất mặt cái con đĩ thị đó. Thế rồi trong tiềm thức sau cơn say,
Chí nhận ra Bá Kiến mới thực sự là kẻ cướp mất quyền làm người, giết
người và linh hồn của hắn. Đây có thể coi là giây phút tỉnh táo nhất của Chí
sau khi ra tù về, tỉnh táo để xác định kẻ thù: "Ai cho tao lương thiện?", tỉnh táo
để bày tỏ nguyện vọng cháy bỏng của mình: "Tao muốn làm người lương
thiện!" và đối mặt với hiện thực phũ phàng rằng: "Tao không thể làm người
lương thiện được nữa". Những câu nói đó dường như vừa thể hiện quyết tâm
báo thù, vừa bày tỏ sự đau đớn, bất lực của Chí Phèo. Chí dõng dạc kết án
Bá Kiến, rồi giết chết hắn. Nhưng trả thù rồi thì sự thật cũng không thể nào
thay đổi. Cuối cùng, Chí Phèo chỉ còn con đường duy nhất là phải chết để
được giải thoát, để kết thúc cái bi kịch đau đớn khi bị khước từ quyền làm
người này. Vì thế hắn tự đâm mình và chết mà vẫn ấm ức, vẫn muốn nói ra
điều gì đó trong khao khát muôn thuở của hắn nhưng không thể nào phát nên
lời. Cái chết bi thương của Chí Phèo chứng tỏ ý thức nhân phẩm của con
người đã quay trở lại. Nếu trước đây muốn giữ lấy sự sống, Chí phải bán hết
linh hồn thì hiện tại, để được sống làm một con người đúng nghĩa, Chí đã
đánh đổi mạng sống của mình. Cái chết của Chí cũng chứa đựng nhiều ý
nghĩa sâu sắc. Nó thể hiện sự khao khát cháy bỏng được sống lại của Chí
Phèo và cũng là lời tố cáo mạnh mẽ xã hội thực dân phong kiến không chỉ
đưa người nông dân vào con đường cùng bần hoá, mà còn đẩy họ vào cái
chết. Nam Cao thật tài tình khi khai thác và khắc hoạ được những đức tính tốt
đẹp của người nông dân ngay khi họ đã bị biến thành thú dữ, phải trả một cái
giá đắt để trở về làm người. Truyện ngắn khép lại bằng hình ảnh Thị Nở nhìn
nhanh xuống bụng và trong đầu thấp thoáng hiện ra cái lò gạch cũ. Hình ảnh
ấy tạo cho tác phẩm kết cấu vòng tròn, đầu cuối tương ứng đổng thời cũng
gọi ra cái vòng luẩn quẩn tối tăm của người nông dân nghèo. Hiện thực xã
hội đã được phơi bày trọn vẹn trong tác phẩm. Thông qua diễn biến tâm lý
của Chí Phèo sau khi gặp Thị Nở, ta thấy được khả năng xây dựng tâm lý
nhân vật tài tình của Nam Cao. Nhà văn thể hiện lòng nhân ái, lòng tin vào
trái tim lương thiện của con người trước hiện thực éo le. Qua tác phẩm, nhà
văn gửi gắm lời kêu cứu tha thiết: Hãy cứu lấy mình và bảo vệ quyền được
làm người của từng cá nhân trước các thế lực đen tối của đời sống. Đây cũng
là chiều sâu tâm hồn và là tính nhân bản của nhà văn.
Bằng ngòi bút phân tích, miêu tả tâm lý nhân vật sắc sảo, Nam Cao đã cho
thấy sự biến đổi trong nhận thức của Chí Phèo, đó là sự phục sinh của nhân
tính. Nhưng đồng thời cũng cho thấy bi kịch đau đớn của Chí khi bị cự tuyệt
làm người, cự tuyệt về cuộc sống lương thiện. Có thể nói “Đoạn văn viết về
sự thức tỉnh của linh hồn Chí sau đêm gặp gỡ với Thị Nở là một đoạn tuyệt
bút đầy chất thơ và tập trung thể hiện tư tưởng nhân đạo sâu sắc, bất ngờ
của ngòi bút Nam Cao”. Không chỉ dừng lại ở đó, những diễn biến tâm trạng
vô cùng phức tạp tinh vi của Chí Phèo đã được nhà văn diễn tả chân thực,
chính xác, tài tình đến cảm động. Từ hình tượng nhân vật Chí Phèo, giá trị
hiện thực và nhân đạo của tác phẩm được bộc lộ sâu sắc mới mẻ và lớn lao.
Cả đoạn văn không chỉ thành công ở nội dung tư tưởng mà còn xuất sắc về
hình thức: kết cấu truyện lúc nào cũng chặt chẽ, logic; tình tiết lôi cuốn, hấp
dẫn đầy bất ngờ và ngôn ngữ sinh động, sáng tạo. Có thể đáng giá, đoạn văn
kể về sự xuất hiện của linh hồn Chí Phèo sau khi gặp gỡ Thị Nở là một kỳ bút,
giàu chất nghệ thuật và mang tư tưởng nhân đạo sâu sắc, độc đáo của Nam
Cao. Và một câu hỏi lớn được đặt ra: làm thế nào để con người có thể tồn tại
một cuộc sống con người? Điều đó chẳng những Bá Kiến không hiểu nổi mà
cả xã hội đương thời cũng không thể lý giải được. Sự day dứt, ám ảnh của
câu nói đó cũng chính là điểm nổi bật nhất khiến "Chí Phèo" trở thành một
trong những tác phẩm xuất sắc nhất của văn học hiện đại Việt Nam.
Document Outline
- Phân tích cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở chọn
- 1. Dàn ý phân tích cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Th
- 1.1 Mở bài:
- 1.2 Thân bài:
- Khái quát về hoàn cảnh Chí Phèo trước khi gặp Thị
- Cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở:
- Diễn biến tâm trạng nhân vật Chí Phèo sau khi gặp
- 1.3 Kết bài:
- 2. Phân tích cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở:
- 1. Dàn ý phân tích cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Th