Phân tích hình ảnh ông già trong Ông già và biển cả | Văn mẫu lớp 12

Văn mẫu lớp 12: Phân tích hình ảnh ông già trong Ông già và biển cả
Dàn ý phân tích hình tượng ông lão 1. Mở bài
Giới thiệu về tác phẩm Ông già và biển cả và nhân vật ông lão Xan-ti-a-go. 2. Thân bài
- Khái quát về hoàn cảnh của ông lão Xan-ti-a-gô:
• Là một người đánh bắt giàu kinh nghiệm, khi còn trẻ con có một "chiến tích"
đánh bắt đáng tự hào.
• Càng lớn tuổi thì công việc càng trở nên khó khăn, ông không còn bắt được bất
cứ con cá nào nữa. Ông quyết định ra khơi lần cuối để bắt được con cá lớn nhất
trong sự nghiệp đánh bắt của mình.
- Vẻ đẹp của ông lão Xan-ti-a-gô:
+ Kiên trì, bền bỉ: 84 ngày lênh đênh trên biển, dù không bắt được con cá nào nhưng ông không bỏ cuộc.
Theo sát con cá kiếm, đấu trí đấu sức đến khi sức lực dần rời khỏi cơ thể nhưng quyết không chịu bỏ cuộc.
+ Tài hoa, khéo léo cùng kinh nghiệm đánh bắt dày dạn:
• Chỉ cần nhìn vào độ nghiêng, độ chếch của sợi dây, ông lão biết được con cá
đang bơi vòng hay sẽ ngoi lên mặt nước trong lúc bơi.
• Dù thân thể dã dời nhưng ông vẫn lựa chọn được thời điểm then chốt để phóng lao "hạ gục" con cá.
+ Tin tưởng vào bản thân: Vào những giây phút khó khăn nhất, ông vẫn tự nhủ rằng
bản thân sẽ làm được "ta sẽ có nó", "ta đã tóm được mày ở vòng lượn" hay "ta đã di chuyển được nó"....
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hình ảnh ông già trong Ông già và biển cả
- Ý nghĩa của hình tượng con cá kiếm và ông lão đánh cá:
• Con cá kiếm không chỉ là thành quả đáng tự hào của ông lão Xan-ti-a-go sau
nhiều ngày rượt đuổi trên biển mà còn là biểu tượng cho những ước mơ, khát
vọng chinh phục tự nhiên đầy lớn lao của con người.
• Ông lão cũng là biểu tượng đẹp đẽ cho sức mạnh phi thường, không giới hạn
của con người trong hành trình theo đuổi những lí tưởng đẹp đẽ. 3. Kết bài Khái quát chung
Hình tượng ông lão Santiago - Mẫu 1
Ông già và biển cả là truyện ngắn xuất sắc được trao giải Nobel văn học (năm 1954)
của nhà văn Mĩ Ơ-nít Hê-minh-uê. Thông qua hình tượng ông lão đánh cá cùng hành
trình chinh phục con cá kiếm khổng lồ trên biển của ông lão Xan-ti-a-gô, Ơ-nít Hê-
minh-uê đã gửi gắm được nhiều thông điệp, triết lí sâu sắc. Đây cũng chính là lí do
Ông già và biển cả tạo được tiếng vang mạnh mẽ và độ phổ biến sâu rộng ngay từ khi mới được ra mắt.
Xan-ti-a-go là một người đánh bắt giàu kinh nghiệm, khi còn trẻ con có một "chiến
tích" đánh bắt đáng tự hào. Thế nhưng càng lớn tuổi thì công việc càng trở nên khó
khăn, ông không còn bắt được bất cứ con cá nào nữa, bởi vậy ông đã quyết định ra
khơi lần cuối cùng để thử thách sự kiên trì, bản lĩnh và kinh nghiệm của bản thân.
Chuyến ra khơi cuối cùng của ông lão Xan-ti-a-go lại khó khăn hơn rất nhiều so với
tưởng tượng của ông. Hơn 84 ngày đêm lênh đênh trên biển ông lão mới tìm thấy
được "đối tượng" săn đuổi của mình, đó là một con cá kiếm to lớn và đẹp đẽ "cái đuôi
lớn hơn cả chiếc hái lớn màu tím hồng dựng lên trên mặt đại dương xanh thẫm".
Không những thế, con cá còn là một "đối thủ" đáng gờm nhất mà ông lão từng đối
mặt, nó sở hữu một sức mạnh to lớn với "những vòng bơi của nó khiến ông lão hoa
mắt chóng mặt", "ông cảm nhận được cú nẩy mạnh đột ngột ở sợi dây do con cá gây ra".
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hình ảnh ông già trong Ông già và biển cả
Ông lão Xan-ti-a-go không chỉ là một người kiên trì, bền bỉ mà còn là một người nghệ
sĩ tài hoa, dày dặn kinh nghiệm trên biển. Hành trình chinh phục con cá kiếm của ông
lão được nhà văn Hê-minh-uê miêu tả như một cuộc chiến thực sự. Con cá không chỉ
có sức mạnh kinh người mà còn là một kẻ khôn ngoan, nó quay vòng làm tiêu hao sức
lực của ông lão. Thế nhưng, suốt hai giờ đồng hồ, dù đôi tay đã mỏi nhừ, sức lực cũng
dần rút khỏi thân thể già yếu của ông lão thì ông vẫn cố gắng giữ chắc sợi dây, trong
lòng tự nhủ "Chúa sẽ giúp ta chịu đựng. Ta sẽ đọc một trăm lần kinh Lạy Cha và một
trăm lần kinh Mừng Đức Mẹ. Nhưng lúc này thì ta chưa thể đọc."
Sự bền bỉ cùng kinh nghiệm của một lão ngư dân lành nghề đã giúp ông lão chiến
thắng con cá kiếm. Sau nhiều vòng lượn, con cá kiếm đã thấm mệt, không quật dây
nữa mà đã bắt đầu lượn vòng chậm lại. Ông lão phân tích tình hình và tìm cách kéo
con cá về phía gần mạn thuyền, dù sức lực đã cạn kiệt "Miệng lão khô khốc, không
thể nói nổi, hoặc nếu có cũng bằng giọng thì thào, yếu ớt" nhưng ông lão vẫn tự động
viên mình " Hãy bình, tĩnh và giữ sức, lão già ạ. Kéo đi, tay ơi... Hãy đứng vững, đôi
chân kia. Hãy tỉnh táo vì tao, đầu à". Khi thời điểm quyết định đã đến, ông lão dứt
khoát phóng mũi lao vào con cá khiến nó đau đớn lao vút lên khỏi mặt nước rồi rơi xầm xuống.
Qua cuộc rượt đuổi và hành trình chinh phục con cá kiếm khổng lồ, ta cảm nhận được
nhiều vẻ đẹp đáng quý của ông lão đánh cá, đó không chỉ là ý chí kiên cường, không
chịu bỏ cuộc dù suốt 84 ngày ông lão không đánh bắt được con cá nào, đó còn là sự
tài hoa, khéo léo cùng kinh nghiệm đánh bắt dày dạn. Chỉ cần nhìn vào độ nghiêng, độ
chếch của sợi dây, ông lão biết được con cá đang bơi vòng hay sẽ ngoi lên mặt nước
trong lúc bơi, dù thân thể dã dời nhưng ông vẫn lựa chọn được thời điểm then chốt để
phóng lao "hạ gục" con cá. Một điều đáng quý khác ở ông lão Xan-ti-a-gô đó chính là
sự tin tưởng vào bản thân, vào những giây phút khó khăn nhất, ông vẫn tự nhủ rằng
bản thân sẽ làm được "ta sẽ có nó", "ta đã tóm được mày ở vòng lượn" hay "ta đã di chuyển được nó"....
Con cá kiếm không chỉ là thành quả đáng tự hào của ông lão Xan-ti-a-go sau nhiều
ngày rượt đuổi trên biển mà còn là biểu tượng cho những ước mơ, khát vọng chinh
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hình ảnh ông già trong Ông già và biển cả
phục tự nhiên đầy lớn lao của con người. Ông lão cũng là biểu tượng đẹp đẽ cho sức
mạnh phi thường, không giới hạn của con người trong hành trình theo đuổi những lí tưởng đẹp đẽ.
Bằng bút pháp miêu tả điêu luyện, tài hoa, nhà văn Hê-minh-uê đã dựng lên hình ảnh
thật đẹp về con người, về thiên nhiên. Qua nhân vật ông lão đánh cá Xan-ti-a-gô, nhà
văn Hê-minh-uê đã tái hiện hành trình chinh phục tự nhiên của con người, qua đó
cũng khẳng định: Con đường đến với thành công không hề dễ dàng, để đạt được
những thành tựu đáng tự hào cần phải có sự kiên trì, bền bỉ, quyết tâm.
Hình tượng ông lão Santiago - Mẫu 2
Ơ-nít Hê-minh-uê (1899-1961), nhà văn xuất sắc của nền văn học hiện đại Mĩ. Tác
phẩm Ông già và biển cả (1952) là một trong những tác phẩm có độ phổ biến sâu rộng
của ông. Truyện kể về hành trình săn đuổi và chinh phục con cá kiếm khổng lồ của
một ông già trên biển cả, nhưng cuối cùng con cá khổng lồ ấy lại bị đàn cá mập tấn
công, rỉa thịt đến mức chỉ còn bộ xương. Thiên truyện là một ẩn dụ về hình ảnh con
người theo đuổi những khát vọng lớn lao, dù cuối cùng thất bại, nhưng vẫn bất khuất không chùn bước.
Bên cạnh đó là một nghệ thuật độc đáo với nguyên tắc kể chuyện "cứ bảy phần của nó
chìm cho một phần nổi" – đó chính là "nguyên lí tảng băng trôi" trong kể chuyện do
chính Hê-minh-uê đề xuất. Thiên truyện thể hiện rõ nét sức thuyết phục lớn lao của tư
tưởng và văn tài của Hê-minh-uê đối với Giải thưởng Nô-ben.
Đoạn trích trong sách giáo khoa nằm ở giữa thiên truyện, diễn tả cảnh ông lão chiến
đấu ngoan cường với con cá kiếm và bắt được nó. Cùng với đó là sự gợi mở của
"nguyên lí tảng băng trôi"
Sau tám mươi tư ngày lênh đênh trên biển cả không đánh bắt được con cá nào, ngày
thứ tám mươi lăm, ông lão gặp một con cá kiếm khổng lồ. Suốt hai ngày đầu, con cá
dù đã mắc câu nhưng vẫn chưa chịu khuất phục, nó lôi ông lão đi dọc ngang trên biển.
Đến khi nhìn thấy con cá đuối sức nổi lên mặt nước, chính ông lão, người thợ câu già
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hình ảnh ông già trong Ông già và biển cả
dặn của biển cả, cũng phải kinh ngạc: Thoạt tiên, lão thấy một cái bóng đen vượt dài
qua dưới con thuyền đến mức lão không thể tin nổi độ dài của nó: không, nó không
thể lớn như vậy được; cái đuôi lớn hơn cả chiếc lưỡi hái lớn, màu tím hồng dựng trên
mặt đại dương xanh thẳm; thân hình đồ sộ và những sọc màu tía trên mình; cánh vi
trên lưng xếp lại, còn bộ vây to sụ bên sườn xoè rộng; con cá lại tiếp tục lượn vào theo
vòng tròn của nó trông điềm tĩnh và tuyệt đẹp, chỉ có cái đuôi đồ sộ cử động; mõm nó
dài, rộng, ánh bạc, vần tía và bất tận trong dòng nước, cái vây ngực đồ sộ, vươn cao
trong không trung, phóng vút lên khỏi mặt nước, phô hết tầm vóc khổng lồ, vẻ đẹp và
sức lực… “Một con cá to lớn và tuyệt đẹp. Đó chính là vẻ đẹp của thiên nhiên, một vẻ
đẹp khổng lồ xứng đáng với cái rộng mênh mông, hùng vĩ của biển cả, nơi luôn chứa
đựng bao điều bí mật và những sức mạnh cũng như những hiểm họa không lường. Vẻ
đẹp ấy khiến ông lão cũng phải thán phục. Và vật mà ông lão quyết tâm chinh phục nó
bằng được, tuy nhiên việc bắt con cá đó không hề dễ dàng, đúng hơn, đó là cả một
trận chiến gay go và ác liệt
Cứ mỗi lần con cá lượn vòng là mỗi lần ông lão phải gắng sức, đến nỗi cảm thấy
choáng váng. Sau mỗi lần như thế, ông lão lại tự nhủ. Vòng lượn của con cá càng
nhiều và thay đổi liên tục chứng tỏ nó khôn ngoan, dũng cảm, kiên cường chống đỡ
không kém gì đối thủ. Con cá cố gắng thoát khỏi sự níu kéo quyết liệt của lão ngư
phủ. Cả hai bên đều đã kiệt sức nhưng đều cố giành phần thắng về mình.
Suốt hai giờ đồng hồ, ông lão mệt nhoài, người đẫm mồ hôi vì cứ phải ra sức kéo sợi
dây để cho con cá khỏi quay vòng. Sức lực của ông lão suy kiệt nhanh chóng, ông lão
thấy hoa mắt…, mồ hôi xát muối vào mắt lão và xát muối lên vết cắt phía trên mắt và trán.
Đến vòng lượn thứ ba, khi đã thấm mệt, con cá không quật dây nữa và bắt đầu lại lượn
vòng chầm chậm… Rồi ông lão nhìn thấy: Cái đuôi lớn hơn cả chiếc lưỡi hái lớn, màu
tím hồng dựng trên mặt đại dương xanh thẫm. Nó lại lặn xuống và khi con cá hãy còn
mấp mé mặt nước, ông lão có thể nhìn thấy thân hình đồ sộ và những sọc tỉa trên mình
nó. Cánh vi trên lưng xếp lại, còn bộ vây to sụ bên sườn xòe rộng.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hình ảnh ông già trong Ông già và biển cả
Ông lão phân tích tình hình, tìm mọi cách kéo con cá lại gần thuyền và tự động viên:
Hãy bình, tĩnh và giữ sức, lão già ạ. Kéo đi, tay ơi… Hãy đứng vững, đôi chân kia.
Hãy tỉnh táo vì tao, đầu à… Nhưng đó cũng là lúc sức cùng lực kiệt: Miệng lão khô
khốc không thể nói nổi, hoặc nếu có thì cũng bằng giọng thì thào, yếu ớt. Ý chí, nghị
lực của ông lão Xan-ti-a-gô còn thể hiện ở quyết tâm bắt bằng được con cá. Sức lực
cạn kiệt nhưng lão vẫn cố gượng dậy để tiếp tục chiến đấu.
Ông lão phán đoán, phân tích tình thế rồi đưa ra giải pháp hành động hợp lý, chính
xác, đồng thời kiên trì chịu đựng và tin rằng mình sẽ giết được con cá: Chỉ hai ba
vòng nữa thôi thì ta sẽ có nó… Tao sẽ tóm mày ở đường lượn… Ta đã di chuyển được nó.
Hình ảnh con cá kiếm ở phần nổi là thành quả của nhiều ngày lao động vất vả trên
biển của ông lão Xan-ti-a-gô. Ở phần chìm, nó tượng trưng cho ước mơ, khát vọng lớn
lao của con người, là vẻ đẹp kì diệu của thiên nhiên. Trong quan hệ với con người,
thiên nhiên vừa là bạn bè vừa là đối thủ.
Sự khác biệt đó hàm chứa một ý nghĩa sâu xa: Con cá kiếm không chỉ là một con cá
do ông lão săn được mà là hình ảnh của ước mơ, lí tưởng mỗi con người theo đuổi
trong suốt cuộc đời. Sự khác biệt đó còn gợi cho người đọc suy nghĩ: Phải chăng đó là
khoảng cách xa vời giữa ước mơ và hiện thực. Khi ước mơ đã trong tầm tay hoặc đã
trở thành hiện thực thì nó không còn giữ được vẻ đẹp đẽ, huy hoàng như trước nữa.
Hình ảnh con cá kiếm còn tượng trưng cho khát vọng nghệ thuật và quá trình sáng tạo của nhà văn.
Tác phẩm Ông già và biển cả cũng thể hiện tình cảm yêu mến, khâm phục của nhà văn
đối với những con người lao động nghèo khổ. Tác giả muốn chuyển đến người đọc
một thông điệp quan trọng: Trong cuộc đấu tranh vật lộn mưu sinh hay để lập chiến
công, con người có thể chấp nhận cái chết, nhưng không bao giờ chấp nhận lùi bước.
Câu chuyện về ông lão đánh cá già nua, đơn độc nhưng vô cùng dũng cảm đã cổ vũ
biết bao người trên thế giới dám dấn thân vào sự nghiệp đấu tranh vì hạnh phúc của nhân loại.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hình ảnh ông già trong Ông già và biển cả
Hình tượng ông lão Santiago - Mẫu 3
Sau 87 (84 + 3) ngày đêm ra khơi đánh cá, ông lão Xantiagô mới câu được con cá
kiếm khổng lồ, nặng độ 6, 7 tấn, dài hơn chiếc thuyền câu khoảng 7 tấc. Đói khát, mệt
rã rời, đôi tay bị dây câu do cá kéo cứa rách, ứa máu. Cái giá phải trả cho một chuyến
ra khơi thật đáng tự hào. Bạn chài chắc sẽ không chế giễu lão về vận xúi quẩy nữa!
Lão càng tự hào về “sức con người có thể làm được gì và chịu đựng được đến đâu!”
Ở đời có lúc miếng ăn đã kề miệng vẫn còn bị kẻ khác giật mất! Trường hợp lão
Xantiagô mất con cá kiếm quả đúng như vậy. Trên đường giống cá về bến, lão chài lại
gặp chuyện chẳng lành. Đàn cá mật đã thục mạng lao vào thuyền lão để đớp mồi.
Cảnh “đương đầu với đàn cá dữ” diễn ra vô cùng bi tráng. Lão chài bị bất ngờ, bị
động hoàn toàn. Thế và lực quá chênh lệch. Cuộc chiến diễn ra giữa biển đêm. Lão
chài chẳng khác nào một kẻ mù giữa vòng vây của đàn cá dữ! Chỉ có một cái chày làm
vũ khí. Lão thân cô thế cô, lại bị kiệt sức sau 3 ngày 2 đêm đuổi bắt con cá kiếm mắc
câu. Kẻ thù của lão chài là một đàn cá mập đông đảo, khát mồi và cực kỳ hung dữ. Cá
lại được màn đêm, được sóng biển che giấu, bất ngờ xuất hiện. Đàn cá biến hóa, lão
chài căng mắt nhìn chỉ thấy “những chiếc vi cá mật xẻ dọc ngang trên mặt biển và
những đường lân tinh lấp lánh”. Những hàm răng cá mập táp mồi “sần sập”, lưng đàn
cá dữ cuộn sóng làm cho “chiếc thuyền câu chòng chành”. Không chỉ con cá kiếm mà
ngay cả lão chài cũng sẽ trở thành mồi ngon cho đàn cá dữ đói mồi! Hê-minh-uê đặc
tả lưng cá mập đội con thuyền câu đã vẽ nên một cảnh hãi hùng, đầy nguy hiểm!
Cuộc chiến đấu mỗi lúc một dữ dội. Người đọc có cảm giác là bao nhiêu cá mập ở
vùng biển “Giếng Lớn” đã kéo tới bủa vây lấy chiếc thuyền câu. Lão già như bị màn
đêm bịt mắt, “vụt nháo nhào lên những chiếc đầu” cá mập. Lão bị động “kháng cự
một cách tuyệt vọng với một kẻ thù mà lão chỉ nghe bằng tai, bằng cảm giác “Thật bất
ngờ cái chày – vũ khí chiến đấu -bị cá dữ ngoạm “giật phắt đi”. Lão Xanchiagô đâu
phải là kẻ tầm thường, khoanh tay đầu hàng đàn cá mập! Thành quả lao động được
làm nên bằng mồ hôi và máu, không thể nào để đàn cá dữ cướp đi. Nhanh nhẹn và
dũng mãnh, lão tháo tay lái làm vũ khí chiến đấu. Cuộc chiến giữa người với đàn cá
dữ ngày một trở nên dữ dội quyết liệt! Lão già lấy hết sức bình sinh, nắm chắc tay lái,
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hình ảnh ông già trong Ông già và biển cả
thẳng cánh, vụt túi bụi ra bốn phía”. Lão chài bị đàn cá mập khép chặt vòng vây! Đàn
cá dữ túm tụm lại đằng sau lái, con nọ tiếp con kia. Khi thì cả bầy một lượt, chúng
đâm bổ vào xác con cá. Bầy cá dữ khát mồi không chịu rời chiếc thuyền câu “ngoạm
xong một miếng quay ra rồi quay trở lại. Xác cá bị rỉa, bị đớp, bị ngoạm. Những mảnh
thịt mà đàn cá mập đớp được” lấp lánh dưới nước!
Con cá kiếm khổng lồ thế mà giờ đây chỉ còn một ít thịt dính vào đầu! Con cá cuối
cùng xông đến đớp vào đầu cá. Có thể nói đây là một hiệp đấu ác liệt, cá và người
đánh giáp lá cà. Lão chài dũng mãnh “hoa cái tay lái lên và quật đúng vào răng hàm cá
mập”. Ông lão giáng trả như vũ bão “quật liên hồi hai bận, ba bận, mười bận!”. Bất
thình lình chiếc tay lái gãy rắc, lão dũng mảnh vẫn tiếp tục quật vào đầu cá… vụt nữa
làm cho “con cá mập nhả con cá và oằn mình lăn xa”.
Như người lính chiến ngoan cường trên chiến địa, đánh đến giọt máu cuối cùng, bắn
đến viên đạn cuối cùng, hết đạn thì dùng lê tử chiến với giặc, lão chài Xanchiagô cũng
vậy! Một mình đơn độc chống với đàn cá dữ giữa biển đêm, khi cái chày bị cá mập
ngoạm mất, lão bình tĩnh và sáng suốt xử lý tháo ngay tay lái làm vũ khí. Càng đánh
càng hăng, lão đã quất tới tấp vào đầu cá dữ, quật mạnh đến nỗi gãy cả mái chèo. Lão
đã giáng cho con cá mập sau cùng một đòn chí mạng!
Việc đánh bắt được con cá kiếm nặng 6, 7 tấn là một chiến công! Cuộc đấu với đàn cá
dữ không cân sức, thịt con cá kiếm bị đàn cá mập ngoạm sạch, đớp sạch, nhưng lão
vẫn còn giữ được bộ xương cá, giữ được con thuyền câu. Câu nói của lão: “Thuyền
của mình vẫn tốt nguyên và chẳng sứt mẻ một tẹo nào, trừ chiếc tay lái ra không kể.
Cái đó cũng dễ thay!” -điều đó cho thấy, tuy thất trận nhưng lão chài vẫn còn tiềm
lực! Nhất định lão lại ra khơi. Giữ vững niềm tin sau chiến bại không phải ai cũng có
ý chí ấy! Lúc quật vào đàn cá dữ, ông lão cảm thấy một mùi kì dị trong mồm: “vừa
tanh như sắt, vừa ngòn ngọt”. Mùi kỳ dị ấy là máu và cũng là dư vị cay đắng của sự
thất bại! Như một sự tổng kết sau trận đánh, lão Xantiagô nhổ toẹt máu xuống biển và
nói: “Cho chúng mày nuốt đi lũ cá mập kia. Nuốt đi để tưởng tượng là vừa giết chết
được một con người”. Một cái nhổ toẹt đầy khinh bỉ. Một câu nói vừa giễu cợt vừa
thách thức kẻ thù! Trong chiến bại mà lão chài vẫn ngạo nghễ! Đó là tâm thế và bản
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hình ảnh ông già trong Ông già và biển cả
lĩnh cứng cỏi của một con người chân chính. Cảnh “đương đầu với đàn cá dữ” được
miêu tả rất sống động.
Lão chài được đặt trong thế đối địch tương phản chênh lệch. Các chi tiết nghệ thuật
được khắc họa và tái hiện chủ yếu bằng thính giác, cảm giác, xúc giác… trong biển
đêm vô cùng ghê rợn và ác liệt! Người thì máu đầy mồm, cá thì lăn xả vào đớp mồi, bị
quật nhừ tử. Lời đối thoại của Xanchiagô với đàn cá mập lúc thì thách thức khinh bỉ,
lúc thì thừa nhận thất bại. Vốn liếng còn đó, lão chài rồi lại ra khơi. chỉ có một mình
đơn phương độc mã đương đầu với đàn cá mập thế mà sau cuộc chiến, lão chài lại nói:
Gió cũng là bạn tốt của ta… đôi khi cũng là bạn tốt… biển cả với những bạn hữu và
kẻ thù của ta… “Gió làm căng cánh buồm. Biển có đàn cá dữ, nhưng cũng có cánh
chim hiền lành, biển là nơi làm ăn của lão và các bạn chài. Cách nghĩ của lão chài mộc
mạc, bình dị nhưng ham sống biết bao.
Ở đời cái đáng sợ là không nhận diện được kẻ thù. Cái đáng sợ nữa không phải là sự
thất bại mà là chưa biết tìm ra nguyên nhân thất bại. Ở đây, lão chài Xanchiagô tự nói
với mình: “Ta thử nghĩ xem cái gì đã làm cho ta thất bại nhỉ? Không, không có cái gì
cả. Ta đã đi xa quá! Đó là phần ngầm của “tảng băng trôi” mà Hê-minh-uê muốn gửi
gắm bạn đọc: Mọi khát vọng đều đẹp, đều đáng yêu. Khát vọng quá lớn, vượt xa khả
năng hiện thực thì sẽ thất bại. Hình ảnh lão chài Xanchiagô trong cảnh “đương đầu với
đàn cá dữ” này cho ta bài học về sức mạnh, khí phách và niềm tin trong lao động và - cuộc sống.
Hình tượng ông lão Santiago - Mẫu 4
Được biết đến là một trong những tác giả nổi tiếng của Mỹ không thể không nhắc đến
Hê-minh-uê, một nhà văn Mỹ nổi tiếng cùng với tác phẩm “The old man and the sea”
được dịch là ông già và biển cả, phong cách của ông rất bình thường, giản dị, không
quá phức tạp, khoa trương, cùng với đó rất nhiều triết lý sâu sắc cho người đọc. Tác
phẩm “ông già và biển cả” là một bản anh hùng ca, viết về nhân vật lão chài Xantiago
là đại diện cho con người và sức lao động của con người.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hình ảnh ông già trong Ông già và biển cả
Trong tác phẩm này ông đã triệt để dung một nguyên lý mà ông gọi là “tảng băng
trôi”, chỉ mô tả ba phần nổi còn lại bảy phần chìm, khi mô tả sức mạnh của con cá, sự
chênh lệch về lực lượng, về cuộc chiến đấu không cân sức giữa con cá hung dữ với
ông già. Tác phẩm ca ngợi con người, sức lao động và khát vọng của con người.
Nhân vật trung tâm của các phẩm là ông lão Xantiagô, người đã cố gắng chiến đấu
trong ba ngày đêm vật lộn với một con cá kiếm khổng lồ trên biển vùng Giếng Lớn
khi ông câu được nó, ông không từ bỏ, lo sợ , mà ông đã chiến đấu với nó suốt ba
ngày ba đêm , bàn tay của lão bị dây câu cứa rách nát đến nỗi ứa cả máu, không một
mẩu bánh mì bỏ bụng, không có chút thức ăn để tiếp thêm sức lực, chân tay tê dại, tuy
nhiên, ông lão nhất định không bỏ cuộc. Sang đến ngày thứ ba, ông dùng lao đâm chết
được con cá, buộc nó vào mạn thuyền và lôi về nhưng cuộc đời đâu phải ai cũng được
may mắn, khi kéo con cá kiếm về thì lại bị đàn cá mập đánh hơi thấy đã lăn xả tới,
ông lại đem hết sức tàn chống chọi với lũ cá mập, phóng lao, thậm chí cả mái chèo để
đánh. Ông giết được nhiều con, đuổi được chúng đi, nhưng cuối cùng khi nhìn đến
con cá kiếm của mình thì nó đã bị rỉa hết thịt chỉ còn trơ lại một còn bộ xương, bao
nhiêu công sức thế vậy mà lại bị những con cá mập ăn hết, ông đã cạn kiệt sức không
biết nói gì hơn nữa, cuối cùng chỉ là công cốc, và rồi lão nằm vật ra lều và ngủ thiếp.
Hình ảnh con cá kiếm, được tác giả miêu tả là khi còn sống là một thực thể rất, rất
đẹp. Vẻ đẹp lấp lánh, vây đen có pha sọc màu tím của nó khiến Xantiago phải thán
phục. Ông đã từng thốt lên “ Tao chưa thấy ai hùng dũng, cao thượng hơn mày”. Ông
phải giết con cá nhưng lại ta thiết cầu khẩn “Đến đây! Đến đây để giết ta này, ta
không quan tâm việc ai giết ai nữa” cứ như kiểu ông đang bị vẻ đẹp của con cá làm
cho say mê vậy nhưng ông vẫn muốn giết nó, ông cho rằng nó chính là công sức lao
động của ông bao nhiêu ngày này không thể nào dễ dàng bỏ qua được.
Nhưng khi lão chiến đấu với con cá kiếm, lão phi lao vào con cá, và nó lao vút mình
lên khỏi mặt nước để phô diễn vẻ đẹp của mình lần cuối cùng, rồi nằm lặng lẽ trong
một vũng máu loang lổ, thì Xantiago lại thấy nuối tiếc. Cái ông nhận được là một cái
xác cá, một thứ rất tầm thường, nếu có khác chỉ là một cái con cá to mà thôi, nó không
còn đẹp nữa, cho dù vẫn là vẻ lấp lánh ấy, cái vây đen có pha sọc màu tím ấy, nó
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hình ảnh ông già trong Ông già và biển cả
không còn vẻ bí ẩn như những ngày đầu, giống như việc con cá bây giờ đã có một
chiều dài chính xác, chứ không còn hùng vĩ khó đoán định như ở những vòng lượn
đầu tiên, lại khiến trong lòng ông lão dâng lên một sự nuối tiếc, lại muốn con cá sống
tiếp để thấy vẻ đẹp mà mình chinh phục.
Còn hình ảnh ông lão đánh cá Xantiago, chính là biểu tượng của những người lao
động – những con người luôn luôn hăng hái đi tìm kiếm và chinh phục ước mơ của
bản thân mình, họ đi tìm kiếm những thứ thuộc về mình bù đắp cho công sức mình mà
khi lao động mới tìm thấy chúng. Họ mưu trí, gan dạ, bản lĩnh, dám đương đầu với
những thách thức trong thiên nhiên, cuộc sống và không chùn bước trước khó khăn để
đến được với giấc mơ. Tuy vậy, họ phải đương đầu với giông tố cuộc đời, với những
kẻ thù, với những mối nguy hiểm khó đoán định, và phải tự mình vươn lên để khẳng
định chỗ đứng trong xã hội, nếu họ không dám đương đầu thì là xã hội sẽ đào thải họ,
hay hiểu rằng họ sẽ bị xóa bỏ và không thể tiếp tục sống tiếp, những thử thách cho họ
thêm kinh nghiệm, giúp họ trong công việc hàng ngày cũng như cuộc sống trong
tương lai mà họ muốn đạt đến.
Trong cuộc chiến đấu giữa ông lão và con cá kiếm thì ông lão rất khâm phục hành
động đó của con cá kiếm, ông đã phải thốt lên “Tao chưa bao giờ thấy bất kì ai hùng
dũng, duyên dáng, bình tĩnh, cao thượng hơn mày, người anh em ạ!” Đây chính là một
trận chiến không cân sức, bởi con cá kiếm vừa to lớn, khổng lồ, vừa có một sức mạnh
ghê gớm còn ông lão chỉ có một mình, giữa đại dương mênh mông và sức khỏe thì
không thể như lúc đầu mới ra khơi, nhưng với bàn tay điêu luyện, đầy kinh nghiệm và
niềm tin, ý chí, nghị lực phi thường của con người lao động, ông đã chiến thắng cả sức
mạnh của tự nhiên. Dù trong hoàn cảnh lúc ấy rất căng thẳng, đối đầu với bao khó
khăn thử thách, ông lão vẫn vững tin vào chính mình. Xanchiago hiện lên như một
dũng sĩ ngoan cường, người quyết tâm theo đuổi khát vọng lớn lao là bắt được con cá
lớn xứng đáng với tài nghệ của mình. Ông lão đã thể hiện được điều mà ông lão tôn
thờ “Con người có thể bị hủy diệt chứ không thể bị đánh bại” nhất định phải dành
được chiến thắng, dành bằng được những gì mình cần phải đạt được. Lão đã khẳng
định được niềm tin và sức mạnh, khả năng sinh tồn của con người trước sức mạnh của
tự nhiên, dù tự nhiên có thêm nhiều bão táp thì con người vẫn kiên cường chống chọi,
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hình ảnh ông già trong Ông già và biển cả
sống tiếp. Lão tin chắc rằng mình sẽ giết được con cá kiếm khổng lồ và ông nói với
con cá “cá ơi cá, đằng nào mà mày cũng phải chết mà thôi”. Như vậy, niềm tin đã giúp
ông lão nuôi vững quyết tâm chinh phục con cá khổng lồ. Nó được biểu hiện cụ thể
qua ý chí, nghị lực của Xantiago.
Cuộc chiến đấu và chinh phục được cá kiếm thể hiện tài nghệ, ý chí và nghị lực của
ông lão Xantiago, đồng thời thể hiện những nghị lực của nhân dân lao động, họ sống
vì ngày mai, vì tương lai tươi đẹp . Đồng thời đoạn trích còn thể hiện tư tưởng chỉ đạo
xuyên suốt toàn bộ sự nghiệp sáng tác của Hê-minh-uê: Niềm tin bất diệt vào con
người: con người luôn dũng cảm đấu tranh, luôn theo đuổi khát vọng nhưng cũng tỉnh
táo ý thức được giới hạn của mình, sống là phải có ước mơ, để đạt được chúng có một
cuộc sống hạnh phúc với chính sức lao động của mình.
Hình tượng ông lão Santiago - Mẫu 5
Ơ-nít Hê-minh-uê là nhà văn Mĩ nổi tiếng của thế kỉ XX. Ông có nhiều đóng góp quan
trọng trong việc cách tân nghệ thuật tiểu thuyết phương Tây. Những tác phẩm của ông
chinh phục bạn đọc nhiều nước trên thế giới bằng một lối viết truyện hiện đại có khả
năng miêu tả dòng tâm tư nhân vật, đi sâu thể hiện những bí ẩn nội tâm của con người.
Ông già và biển cả thường được đánh giá là kiệt tác của Hê-minh-uê và nó cũng được
xếp vào hàng các tác phẩm lớn, xuất sắc, tiêu biểu của văn học thế giới.
Mượn hình tượng tảng băng trôi với một phần nổi và bảy phần chìm, Hê-minh-uê đã
nêu ra yêu cầu: nhà văn phải tạo ra được những văn bản nhiều khoảng trống, tạo ra
tính đa nghĩa, đa âm cho câu chuyện. Tác giả chủ trương tự giấu mình, không can
thiệp trực tiếp vào câu chuyện, nhà văn không được trực tiếp nói ra ý tưởng của mình
mà phải xây dựng những hình tượng có nhiều sức gợi, nhiều ý nghĩa để người đọc tự
hiểu, tự rút ra những ẩn ý của các hình tượng trong tác phẩm. Người kể có thiên
hướng để cho nhân vật hành động nên nhiều đoạn chỉ có đối thoại hoặc độc thoại nội
tâm lấn át. Thái độ của nhà văn được bộc lộ trong tác phẩm bằng những giọng nói trái
ngược, khó xác định, vừa tả thực lại vừa tượng trưng.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hình ảnh ông già trong Ông già và biển cả
Trong đoạn trích Ông già và biển cả, Hê-minh-uê chỉ miêu tả một nhân vật là ông lão
đánh cá, một hành động là đi câu cá. Hành động này được lặp đi lặp lại khiến cho tác
phẩm mang tính biểu tượng, tác phẩm là một ẩn dụ sâu sắc. Nhân vật ông lão Xan-ti-
a-gô được thể hiện như một biểu tượng về con người lao động, một người tiêu biểu
cho người anh hùng dũng cảm đấu tranh, luôn luôn theo đuổi khát vọng nhưng cũng
rất tỉnh táo ý thức được giới hạn của mình. Khi xây dựng nhân vật này, nhà văn sử
dụng một kĩ thuật mới mẻ, rất tiêu biểu cho tiểu thuyết thế kỉ XX, đó là độc thoại nội
tâm. Độc thoại nội tâm có lúc trong chính bản thân ông lão, có khi lại như lời nói với
con cá kiếm. Chẳng những từng đoạn đời đã qua của ông lão được tái hiện lại trong
dòng tâm tư mà ngay cả việc đánh cá, cuộc sống của con người nói chung cũng được
thể hiện trong độc thoại của ông lão.
Qua đây, ta nhận thấy rõ phần nổi và phần chìm của đoạn trích. Phần nổi của đoạn
trích là miêu tả cuộc săn bắt cá của ông lão Xan-ti-a-gô. Còn phần chìm, phần biểu
tượng, ẩn dụ thì ông lão là hình ảnh của người lao động có khát vọng cao đẹp, biển cả
là khung cảnh kì vĩ tương ứng với môi trường hoạt động sáng tạo của con người. Con
cá kiếm không chỉ là con mồi của ông lão mà nó còn biểu tượng cho ước mơ, lí tưởng
của con người muốn hướng đến. Cuộc đi câu là hành trình theo đuổi một khát vọng to
lớn vượt ra ngoài giới hạn của con người.