Phân tích khổ thơ cuối bài Viếng lăng Bác chọn lọc hay nhất

Phân tích khổ thơ cuối bài Viếng lăng Bác chọn lọc hay nhất
1. Phân tích khổ thơ cuối bài Viếng lăng Bác - mẫu 1
Bác Hồ là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, là người cha già kính yêu mãi sống
trong trái tim của hàng triệu người dân Việt Nam cho dù người đã đi xa. Viết
về Bác, có rất nhiều các nhà thơ, nhà văn đã bày tỏ nỗi niềm xúc động, tình
yêu thương vô vàn với Người. Một trong số những bài thơ nổi bật viết về chủ
tịch Hồ Chí Minh phải kể tới bài thơ "Viếng lăng Bác" của nhà thơ Viễn
Phương - một bài thơ thể hiện sự xúc động mạnh mẽ của một người con
miền Nam lần đầu được đến thăm lăng Bác. Đặc biệt ở khổ thơ cuối, nhà thơ
đã cho thấy những cảm xúc khi kết thúc chuyến hành trình thăm lăng Bác,
lưu luyến xót xa khi phải rời xa Người để trở về miền Nam:
Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.
Khổ thơ là những nỗi niềm, là sự không nỡ chia xa của tác giả khi đến thăm lăng Bác:
Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Từ "thương" ở đây thật đặc biệt, nó thể hiện thật trọn vẹn tình cảm của nhân
dân miền Nam dành cho Bác - một tình cảm yêu quý, kính trọng một Người
đã dành cả cuộc đời mình để lo cho nước, cho dân, để sự nghiệp giải phóng dân tộc thắng lợi:
Bác để tình thương cho chúng con
Một đời thanh bạch chẳng vàng son
Từ "thương" ấy còn thể hiện một sự xót xa, đau đớn đến khôn nguôi của tác
giả cũng như là của toàn thể người dân Việt Nam. Chúng ta đã mãi mãi mất
đi người cha già kính yêu của dân tộc, nỗi đau đớn ấy đã bị tác giả kìm nén
suốt hành trình đến thăm Người. Thế nhưng giờ đây, trong giây phút chuẩn bị
chia xa thì tác giả đã "trào nước mắt" bởi mọi sự dồn nén bấy lâu nay đã trào
dâng và tuôn ra. Chỉ bằng một câu thơ ngắn với vỏn vẹn tám chữ thế nhưng
nhà thơ Viễn Phương đã bộc lộ ra hết những tình cảm chân thành, những nỗi
xót thương vô hạn với Người đã được kìm nén tới tận giây phút chia tay.
Không chỉ bày tỏ cảm xúc xót thương, nghẹn ngào một cách thuần tuý, khổ
thơ còn là những ước nguyện nhỏ bé của tác giả:
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này
Trong giờ phút sắp phải chia xa cùng với những cảm xúc mãnh liệt trong lòng
mình, tác giả đã mong muốn được hoá thân thành những sự vật quanh lăng
để mãi được ở bên Người. Cách sử dụng điệp từ "muốn làm" cùng với việc
hoá thân thành con chim, đoá hoa, cây tre được sử dụng đầy khéo léo và có
ý đồ. Tất cả những câu thơ ấy đã thể hiện một ước nguyện đầy tha thiết của
tác giả. Viễn Phương chẳng mong cầu một điều gì quá lớn lao mà chỉ mong
được bên bác mỗi ngày, trở thành những loài cây, loài chim âm thầm, lặng lẽ
ở bên để chăm lo cho giấc ngủ bình yên của Người, để đền đáp lại công ơn của Bác Hồ.
Tác giả muốn trở thành "con chim" để hót quanh lăng, tiếng chim ấy như
những lời cảm ơn, lời tri ân của toàn thể nhân dân Việt Nam muốn gửi tới
Bác. Cánh chim ấy cũng thể hiện cho sự tự do, hoà bình, là khát vọng mà
Người hằng mong mỏi. Tác giả chẳng mong lớn lao như được làm ánh mặt
trời ngày ngày tỏa sáng nơi đây mà chỉ mong làm một cánh chim nhỏ bé,
nhưng lại mạnh mẽ và kiên cường. Nhà thơ còn mong được trở thành những
"đóa hoa" để "toả hương đâu đây". Như chúng ta đã biết, sinh thời Bác rất
yêu hoa nên nhà thơ mong muốn được hoá thân thành sự vật quen thuộc với
Bác. Tác giả không mong hóa thành những cây hoa, rừng hoa mà chỉ mong
trở thành một đoá hoa nhỏ trong khu vườn tràn ngập màu sắc ấy. Dẫu cho
chỉ là một đóa hoa nhưng luôn được tỏa hương thơm ngát, làm đẹp thêm cho
cuộc sống này. Cuối cùng, tác giả mong được trở thành "cây tre trung hiếu
chốn này". Nhà thơ đã rất khéo léo sử dụng kết cấu đầu cuối trong bài thơ
của mình. Mở đầu là hình ảnh của "hàng tre bát ngát" và cuối bài là "cây tre
trung hiếu". Cùng với việc mong trở thành con chim, đoá hoa, thì nhà thơ còn
có một ước mong được trở thành cây tre ở bên lăng Bác, giữa hàng triệu
những cây tre khác ở đây. Đây cũng có thể là một hình ảnh đại diện cho
những người con đất Việt, những người sẽ luôn đoàn kết với nhau, kiên
cường để cùng nhau bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ nền độc lập của dân tộc. Những
ước muốn của nhà thơ Viễn Phương tuy nhỏ bé nhưng cũng thật sâu sắc.
Những ước muốn ấy cũng là niềm mong mỏi của những người con miền
Nam cũng như của toàn thể người dân Việt Nam.
Bằng việc sử dụng ngôn từ một cách khéo léo, tài tình cùng những hình ảnh
thơ giản dị, thân thuộc, khổ thơ cuối của bài thơ "Viếng lăng Bác" đã để lại
trong lòng người đọc những xúc cảm mạnh mẽ nhất. Đó là một sự tiếc nuối,
sự bâng khuâng của tác giả cũng như của những người dân Việt Nam. Cho
dù Bác đã ra đi mãi mãi, thế nhưng hình ảnh Bác vẫn luôn sống mãi trong trái
tim của người dân Việt Nam.
2. Phân tích khổ thơ cuối bài Viếng lăng Bác - mẫu 2
Trong kho tàng văn học Việt Nam có rất nhiều những tác phẩm viết về Bác
Hồ, có thể nói tới những câu thơ của nhà thơ Bảo Định Giang viết về nhân
cách và phẩm chất đạo đức của chủ tịch Hồ Chí Minh:
Tháp Mười đẹp nhất bông sen
Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ
Dân tộc Việt Nam luôn biết ơn, luôn kính trọng và luôn tự hào về vị cha già
kính yêu đã dành cả cuộc đời mình cho non sông, đất nước, cho sự nghiệp
giải phóng dân tộc. Và để tri ân tới những công lao to lớn của Người có rất
nhiều những vần thơ đẹp. Một trong số đó phải kể tới bài thơ Viếng lăng Bác
của nhà thơ Viễn Phương - bài thơ ghi lại cảm xúc của tác giả trong lần đầu
tiên được từ miền Nam ra Hà Nội để đến thăm Bác Hồ. Đặc biệt, khổ thơ kết
của bài thơ là những cảm xúc mãnh liệt nhất của tác giả được dâng trào, là
những nỗi niềm lưu luyến khi phải xa Bác để trở về miền Nam:
Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này
Câu đầu tiên của khổ thơ, tác giả đã thể hiện một nỗi niềm xót thương, lưu
luyến đến vô hạn khi mà sắp phải rời xa nơi đây:
Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Câu thơ nhơ một lời chào với Bác Hồ của tác giả, một lời tạm biệt thật giản dị
nhưng đầy sâu lắng, thiết tha. Từ "trào" được tác giả sử dụng trong câu thơ
đã khiến người đọc cảm nhận được những cảm xúc mãnh liệt, những sự lưu
luyến, bịn rịn không muốn rời xa Bác Hồ. Tâm trạng ấy không phải chỉ của
riêng tác giả mà là của mọi trái tim Việt Nam khi tới thăm lăng Bác.
Tiếp sau đó, nhà thơ đã thể hiện mong ước của mình được trở thành những
sự vật ở bên lăng Bác:
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này
Những mong ước của tác giả thật rất đỗi bình dị, ông chỉ mong được hoá
thành những chú chim nhỏ để dâng tiếng hót vui quanh lăng, muốn trở thành
một đoá hoa giữa vườn hoa muôn sắc để toả hương thơm ngát, muốn trở
thành cây tre trung hiếu bên lăng để canh giữ giấc ngủ bình yên cho Người.
Điệp ngữ "muốn làm" cùng với những hình ảnh, sự vật thân thuộc mà nhà thơ
muốn hóa thành đã thể hiện những ước muốn đầy mãnh liệt, thiết tha của tác
giả. Những ước muốn ấy không chỉ của riêng nhà thơ mà còn là mong ước
của tất cả nhân dân miền Nam, của cả dân tộc Việt Nam đối với Bác.
Đặc biệt, ước mong được trở thành cây tre bên cạnh lăng để canh giữ giấc
ngủ của Bác là một ước nguyện thật đặc biệt. Cây tre trung hiếu ấy là một
hình ảnh ẩn dụ cho lòng kính yêu, sự biết ơn vô hạn của toàn thể nhân dân
Việt Nam với Bác. Ước mong ấy cũng như một lời khẳng định rằng nhà thơ
cũng như toàn thể dân tộc Việt Nam sẽ mãi đi theo con đường cách mạng
của Người để bảo vệ nền độc lập, tự do cho Tổ quốc. Hình ảnh cây tre xuất
hiện ở câu thơ cuối cùng cũng tạo nên kết cấu đầu cuối tương ứng cho bài
thơ khi mở đầu là "hàng tre bát ngát" và kết thúc là "cây tre trung hiếu". Hình
ảnh ấy đã tạo nên những ấn tượng sâu sắc cho người đọc cũng như làm cho
dòng cảm xúc của tác giả trở nên trọn vẹn.
Khổ thơ cuối của bài thơ "Viếng lăng Bác" đã diễn tả nỗi niềm riêng của tác
giả nhưng những nỗi niềm ấy lại mang tình cảm khái quát chung. Tác giả đã
diễn tả khát vọng của bản thân cũng như khát vọng của những người dân
Việt Nam khác luôn hướng về Người - về vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc ta.
Document Outline

• Phân tích khổ thơ cuối bài Viếng lăng Bác chọn lọc
  • 1. Phân tích khổ thơ cuối bài Viếng lăng Bác - mẫu
  • 2. Phân tích khổ thơ cuối bài Viếng lăng Bác - mẫu