Phân tích nhân vật Mị Châu chọn lọc hay nhất
Phân tích nhân vật Mị Châu chọn lọc hay nhất
Chủ đề: Tài liệu chung Ngữ Văn 9 14 tài liệu
Môn: Ngữ Văn 9 1 K tài liệu
Tác giả:
Preview text:
Phân tích nhân vật Mị Châu chọn lọc hay nhất
1. Dàn ý phân tích nhân vật Mị Châu 1.1. Mở bài
Giới thiệu tổng quan về nhân vật Mị Châu
Ai trong số chúng ta chắc có lẽ đã đôi lần được nghe kể về truyện An Dương
Vương và Mị Châu - Trọng Thủy. Mị Châu là một cô công chúa của Thục
phán An Dương Vương, có tâm hồn trong sáng, ngây thơ, nhẹ dạ cả tin và
không hề có trách nhiệm của bản thân đối với dân tộc. Khi đánh giá về nàng
công chúa này, bên cạnh việc trách móc thì việc cảm thông, đáng thương cho
số phận cô nàng cũng một phần nào. 1.2. Thân bài 1. Giới thiệu chung
Mị Châu là một người con gái có nhan sắc vô cùng đẹp của vua An Dương Vương.
Sau khi làm vợ Trọng Thủy, Mị Châu liền giấu cha cho chồng xem trộm nỏ
thần - báu vật giúp cho nhà vua chiến thắng được rất nhiều trận đánh.
Nàng đã có hành động vô cùng đáng trách nhưng cũng không kém phần
đáng thương, để lại cho người đọc muôn đời sau những bài học sâu sắc.
2. Phân tích nhân vật:
a. Mị Châu là người phụ nữ đáng thương:
Mị Châu là một người phụ nữ, người vợ hết lòng hết dạ tin chồng, yêu chồng,
không có chút gì giấu diếm với chồng mình.
Nhưng trong một thời kỳ mà có nhiều giặc giã, một nàng công chúa con vua
chỉ biết để ý đến cảm xúc của bản thân mà lại vô tình làm hại đến vận mệnh
của cả một dân tộc là có tội.
Nhân dân đã phê phán Mị Châu bằng một "bản án" không khoan hồng.
Rùa vàng đại diện cho nhân dân, cho lòng yêu nước mãnh liệt của người Việt đã kết tội cô nàng.
Nàng phải nhận lời kết tội của Rùa vàng và bản án nghiêm khắc của chính
người cha của mình, đó như một bài học lịch sử quý giá cho muôn đời thế hệ
sau, mối quan hệ giữa cá nhân và cộng đồng, giữa việc chung và việc riêng.
Đó cũng còn là bài học nhắc nhở trai gái muôn đời về sự nhẹ dạ cả tin. Nhắc
nhở ta: dù là ai đi chăng nữa cũng phải có ý thức trách nhiệm tới sự tồn vong
của toàn thể dân tộc, quốc gia.
b. Mị Châu là người phụ nữ đáng trách:
Mị Châu đặt tình cảm riêng của mình cao hơn vận mệnh đất nước, hành
động mà không nghĩ về bổn phận, trách nhiệm của mình đối với Tổ quốc,
không có ý thức được quyền lợi quốc gia có quan hệ như thế nào đối với
hạnh phúc cá nhân của mình.
Nàng đã để lộ báu vật quốc gia cho chồng mà không nhận thức được tầm
nguy hiểm khi Trọng Thủy chính là con của giặc, là gián điệp mà có thể phản
bội mình và cha bất cứ lúc nào.
Nếu như hình ảnh nhân vật Trọng Thủy là phản ánh nhân vật có lòng trung
thành với quốc gia, đặt lợi ích toàn thể quốc gia, dân tộc lên hàng đầu thì Mị
Châu lại trái ngược. Nàng bị nhân dân và lịch sử phê phán là lẽ thường tình.
c. Nhận xét về bi kịch của Mị Châu.
Về chi tiết "áo lông ngỗng": thở xa xưa, con người đã biết làm áo lông ngỗng,
lông chim để chống rét. Chiếc áo Mị Châu mặc theo trên đường chạy trốn kẻ
địch cũng là chiếc áo lông ngỗng - tấm áo nàng đã trút lông rắc xuống đường
để làm dấu cho Trọng Thủy tìm được mình, nhưng không ngờ rằng lại chính
hành động đó đã làm nguy hiểm đến tính mạng của người cha, chính sự ngây
thơ, cả tin đó mà Mị Châu càng trở nên đáng thương và thông cảm.
Hình ảnh "ngọc trai, giếng nước" xuất hiện trong câu chuyện là sự hiện thân
của công chúa Mị Châu. Trước khi bị cha chém đầu, Mị Châu đã có lời cầu
nguyện: "Thiếp thà...nhục thù". Để cho lời cầu nguyện của nàng được ứng
nghiệm, nhân dân đã để cho nàng được biến thành châu ngọc để rửa sạch
mối nhục thù. Nàng là một người ngây thơ, cả tin nên dễ dàng mắc lừa, dân
gian đã thấu hiểu rằng nàng mắc tội không phải cố ý mà chỉ là vô tình.
Tuy nhiên, sự hiện thân của Mị Châu không trọn vẹn trong một hình hài duy
nhất. Máu là ngọc trai còn xác là ngọc thạch. Những hình ảnh đó đã thể hiện
tấm lòng bao dung, cao cả cho sự trong trắng, ngây thơ của Mị Châu đồng
thời thể hiện một quan điểm nghiêm khắc của nhân dân đối với những tội lỗi
mà nàng đã gây ra cho dân tộc. Ngọc thạch, tượng đá sẽ còn mãi với thời
gian như một chiến tích nhắc nhở cho tất cả người dân Việt về bài học sâu
sắc về mối quan hệ giữa tình cảm - việc nước.
Khi bản thân nàng đã không giữ được bí mật quốc gia thì tình yêu của nàng
chắc chắn sẽ không giữ được.
Sở dĩ Mị Châu được thông cảm vì nàng biết tội lỗi của mình, không dám xin
thần và cha tha tội và đã dũng cảm nhận mọi tội lỗi.
Đứng ở giữa ranh giới sự sống và cái chết, Mị Châu đã dũng cảm lựa chọn
lợi ích dân tộc để nhìn nhận tội lỗi vô cùng to lớn của mình một cách chân thành nhất. 1.3. Kết bài
Khẳng định lại quan điểm của bản thân về nhân vật:
Trải qua bao nhiêu thế hệ, hàng nghìn năm lịch sử, nhân vật Mị Châu vẫn còn
sống mãi trong lòng mỗi người dân đất Việt, gợi nhắc cho ta những bài học
quý giá về sự cảnh giác, về mối quan hệ giữa việc riêng - việc chung, giữa
chuyện tình cảm của cá nhân với vận mệnh toàn dân tộc. Đáng trách hay
đáng thương, đó luôn là tùy thuộc vào từng quan điểm mỗi cá nhân khi nói về nàng công chúa này.
2. Phân tích nhân vật Mị Châu 2.1 Mẫu số 1
Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, đã từng xuất hiện rất nhiều
những nhân vật có công lớn với đất nước, nhân dân, khiến ngàn đời sau tôn
thời như Sơn Tinh, Thánh Gióng,...thế nhưng cũng có những con người để
lại đầy sự trách móc, phê phán nhưng cũng vô cùng đáng thương, đồng cảm
như nhân vật Mị Nương. Truyền thuyết An Dương Vương, Mị Châu - Trọng
Thủy chính đã để lại những bài học sâu sắc, quý giá mà con cháu ngàn đời
sau không bao giờ được quên. Ba nhân vật chính trong câu chuyện mỗi
người đều có những sai lầm riêng, những ngu muội ích kỷ, người thì đắc
thắng, kẻ thì quá chủ quan, nhẹ dạ cả tin, mê muội chìm đắm trong tình yêu
dành cho kẻ mưu mô, xảo quyệt, lợi dụng tình cảm của người khác để thực
hiện một mục đích cho toàn thể dân tộc nước nhà. Mỗi nhân vật đều có
những tính cách riêng, tâm hồn rất cao thượng, đáng để đề cao và khai thác,
trong đó nhân vật Mị Châu chính là người để lại nhiều ấn tượng hơn cả, một
nhân vật có nhiều nét đặc sắc đồng thời cũng như một bài học nhắc nhở thế
hệ con cháu sau bài học về sử cảnh giác, đặc biệt về việc cân bằng giữa tình
cảm cá nhân và lợi ích dân tộc.
Mị Châu là con gái duy nhất của vua An Dương Vương, từ nhỏ cuộc sống
của nàng đã vốn dĩ sung sướng, sinh ra trong nhung lụa, được lớn lên trong
sự bao học và nhận đủ tình yêu thương cưng chiều của nhà vua An Dương
Vương. Nhưng có lẽ nhà vua đã quá chủ quan, lơ là hoặc là đã quá tin tưởng
vào đứa con gái yêu quý của mình, vào báu vật quốc gia có thể bảo vệ đất
nước trong mọi tình huống xấu nhất. An Dương Vương đã quên chỉ dạy cho
Mị Châu những bài học về tinh thần cảnh giác, ý thức trách nhiệm của danh
phận công chúa đối với vận mệnh quốc gia. Vua cha vì sự tự tin và đã quá tin
vào những lời cầu hòa giả dối đã dễ dàng gả con gái cho Trọng Thủy, con trai
của Triệu Đà, kẻ luôn mang trong mình dã tâm xâm lược Âu Lạc nhưng thất
bại, mà lại không một chút mảy may nghi ngờ về sự việc ấy. Cho đến ngàn
đời về sau người ta vẫn chưa thể đưa ra câu trả lời thích đáng cho đường
đường là một nhà vua anh minh lỗi lạc như An Dương Vương lại cũng có lúc
hồ đồ, thiếu sáng suốt đưa ra những quyết định gián tiếp dẫn tới cảnh nước
mất nhà tan như vậy, gả con gái của mình cho con trai của kẻ thù và cuối
cùng chính tay chém đầu nàng, đẩy tất cả mọi người vào tình cảnh diệt vong
không lối thoát. Có thể nói rằng, bi kịch của Mị Châu sâu xa đều bắt nguồn từ
người cha của mình, nàng không có lỗi trong việc thành thân với Trọng Thủy
mà thậm chí lúc đó nàng còn là một người đã đạt được chiến công to lớn khi
đem lại sự hòa bình giữa hai đất nước. Thế nhưng sau tất cả nàng đành phải
chấp nhận một tội lỗi to lớn là phản quốc và chịu bản án răn đe. Cuộc sống
được bao bọc, yêu thương và chăm sóc từ bé đã tạo ra một cô công chúa
ngây thơ, không có chút kinh nghiệm gì về sự đời cũng như thờ ơ trách
nhiệm của mình đối với vận mệnh dân tộc, mà thay vào đó ngày đêm mê
muội chìm đắm trong tình yêu, hạnh phúc với người chồng mới cưới là Trọng
Thủy. Quan niệm xuất giá tòng phu, lấy chồng thì phải theo chồng đã là
truyền thống từ hàng ngàn đời nay, kể từ khi con người chuyển từ chế độ
Mẫu hệ sang Phụ hệ và trở thành một quy tắc bất thành văn mà mọi người,
mọi nhà đều tuân theo. Tuy nhiên bản thân Mị Châu lại là một cô công chúa,
do quá phụ tùng và nghe những lời ngon ngọt của chồng mà trở thành
nguyên nhân giết chết nàng và cả đất nước, thành một mối họa cho cả toàn
quốc, toàn dân. Dẫu bản thân Mị Châu không tham gia việc nước, chỉ đơn
giản là việc sống trong nhung lụa và hưởng thụ thế nhưng có lẽ nào nàng lại
còn không biết được chức năng cực kì quan trọng của nỏ thần đối với vận
mệnh của quốc gia? Ấy thế mà nàng công chúa ngây thơ lại có thể lén cha để
cho chồng mình xem mà không một chút do dự, đề phòng gì. Hành động ngu
muội này của nàng quả thực khó thể nào bỏ qua, nàng chỉ biết đến việc
Trọng Thủy là chồng của mình mà không hề để ý chồng chính là con của kẻ
thù đối với đất nước, cha và quốc gia ta, và họ vẫn luôn chừng chực dã tâm
chiếm lấy đất nước mình bất cứ lúc nào có cơ hội. Lấy trộm nỏ cho chồng
xem lại là một câu chuyện, đến cả cái việc rất dễ tỉnh ngộ khi Trọng Thủy đột
nhiên xin về nước thăm cha mà Mị Châu không thể nào nhận ra sự kì lạ trong
lời nói của chàng rằng "Tình vợ chồng không thể lãng quên, nghĩa mẹ cha
không thể dứt bỏ, ta nay trở về thăm cha, nếu như đến lúc hai nước thất hòa,
Bắc Nam cách biệt, ta lại tìm nàng lấy gì làm dấu?". Nếu là một người tỉnh táo
và suy nghĩ thấu đáo, sâu xa thì rõ ràng nàng đã nhận có thể nhận ra được
những gì sắp diễn ra là một cuộc xung đột sắp xảy ra giữa hai đất nước. Thế
nhưng không, Mị Châu dại khờ quá đắm chìm vào tình yêu cũng như nỗi
buồn sắp phải chia ly đã không đủ tỉnh táo để nhận ra được điều đơn giản ấy,
mà vẫn một mực tin chồng và mong chờ Trọng Thủy trở về. Và chồng nàng
cũng trở về thật, tuy nhiên là trở về với một chiếc nỏ thần và sau đó là cuộc
chiến thảm khốc giữa hai đất nước và biến Âu Lạc thành một quốc gia chìm
đắm trong khói lửa, nhân dân chịu cảnh lầm than. Mị Châu phải theo vua cha
chạy trốn trên một con ngựa, tình cảnh thảm hại vô cùng ấy vậy mà người ta
vẫn không nguyên nhân gì mà Mị Châu vẫn tin tưởng hết mực vào người
chồng yêu quý, khi mà bi kịch mất nước đã diễn ra ngay trước mắt, nàng vẫn
rải áo lông ngỗng làm dấu cho Trọng Thủy đuổi theo, một sự ngu muội và
phản bội chính bản thân và cha của mình trong vô thức. Cuối cùng với tất cả
những sự ngây thơ đến ngu ngốc đó nàng đã phải trả giá cho tội lỗi cực kỳ to
lớn của mình, một cái giá quá đắt, mất nước, nhà tan, tình thân chấm hết,
nàng chết dưới lưỡi kiếm của chính người cha sinh ra mình để đền tội, nhưng
vẫn mãi mãi tồn tại trong bản thân một sự oan ức không nguôi.
Nhưng bên cạnh bi kịch phản quốc, thì Mị Châu cũng đành phải gánh chịu
một bi kịch khác ấy là trong tình yêu. Như đã đề cập, Mị Châu sống từ nhỏ
trong sự chiều chuộng, bao bọc của người cha là vua của một đất nước sau
lại được gả cho Trọng Thủy, hoàng tử nước láng giềng nhưng đồng thời cũng
là con của Triệu Đà - kẻ luôn chừng chực dã tâm xâm lược Âu Lạc. Truyện
không đề cập đến nhiều về Trọng Thủy, thế nhưng từ những sự việc đơn
giản đó ta cũng thể đoán chắc đây là nhân vật có khuôn mặt điển trai, tài hoa
và có lẽ cũng biết cách yêu thương, chiều chuộng Mị Châu mới có thể khiến
một cô công chúa đem lòng yêu say đắm và dành trọn hết tất cả những gì
bản thân có như thế. Tình yêu của Mị Châu là tình yêu thuần nhất và chung
thủy, không hề vụ lợi hay suy tính thiệt hơn, nàng chìm đắm trong tình yêu
mà chẳng màng đến lợi ích, vận mệnh của toàn quốc gia. Chúng ta phải công
nhận một điều rằng, đối với một cô gái thì còn điều gì hạnh phúc hơn khi
được sống trong sự đùm bọc, hạnh phúc của người mình yêu, bên cạnh
người cha là vua đầy quyền lực mà chẳng cần phải lo lắng, bận tâm điều gì.
Nàng đã quá ngây thơ khi tin tưởng vào chồng của mình và đồng thời cũng
nghĩ rằng Trọng Thủy cũng dành cho mình một tình yêu đắm đuối, thuần khiết
như mình dành cho hắn. Thế nên với những yêu cầu như xem nỏ thần - một
báu vật quốc gia để chống lại mọi sự xâm lược từ bên ngoài, hay thỏa thuận
việc tìm lại nhau lúc hoạn nạn đối với Mị lại trở nên không có gì đáng để nghi
ngờ và quá dễ dàng của các cặp đôi ân ái. Nàng nghĩ rằng vợ chồng với
nhau thì chẳng việc gì mà phải giữ bí mật, nàng hy vọng rằng việc cho Trọng
Thủy xem nỏ thần, hắn sẽ nhận ra tình yêu sâu sắc, mãnh liệt mà nàng dành
cho chàng để từ đó tình cảm vợ chồng có thể yêu thương bền chặt hơn. Còn
chuyện rải lông ngỗng để tìm nhau lúc hoạn nạn, lúc ấy Mị Châu nghe đến
việc Trọng Thủy về thăm cha, thăm nhân dân lại nghĩ đến cảnh phải xa cách
tình yêu một khoảng thời gian dài, cũng như những chuyện bất trắc khiến
lòng người con gái vốn yếu mềm và có nhiều tình yêu này trở nên yếu đuối.
Nàng không còn nghĩ được gì khác ngoài sự chia ly đó thế nên Mị Châu chỉ
hòng tìm cách nào để duy trì tình cảm hạnh phúc, mối duyên tơ chứ nào đâu
nghĩ đến cảnh mất nước, những tội lỗi mà mình đã gây ra. Cuối cùng đáp lại
nàng đó chính là sự lừa dối và phản bội đầy đau đớn của Trọng Thủy, người
mà nàng một mực yêu thương, đem hy sinh hết tất cả những gì mình có.
Chính tay chồng đã đẩy nàng vào hoàn cảnh bi kịch phản quốc, chịu cái chết
đầy đau thương dưới chính lưỡi kiếm của cha ruột nhưng mà vẫn chưa thể
nào gột rửa hết mọi tội lỗi. Khi ấy, Trọng Thủy đuổi được tới nơi, nhìn thấy
người vợ của mình đã ra đi, hắn hối hận và đau đớn vô cùng. Cuối cùng Mị
Châu cũng nhận lại được tình yêu thuần khiết của Trọng Thủy, nhưng đó lại
là một tình yêu mang đầy tội lỗi, đau thương, bi kịch mà bản thân Mị Châu sẽ
chẳng bao giờ có thể chấp nhận được nữa. Lòng nàng chỉ còn lại sự hận thù,
chán ghét và tuyệt vọng. Nàng chết đi máu nhỏ thành ngọc trai, một sự hóa
thân không toàn thây vừa là sự trừng phạt, đầy sự răn đe nhưng cũng là sự
thương xót cho một kiếp hồng nhan lắm đau đớn. Thể hiện thái độ nghiêm
khắc của nhân dân ta về những lỗi lầm không thể vãn hồi của nàng Mị Châu,
nhưng đồng thời cũng thể hiện sự cảm thông thấu hiểu cho những bi kịch mà
nàng đã phải gánh chịu chỉ vì sự cả tin, nhẹ dạ quá đỗi vào tình yêu.
Chúng ta và hậu thế sau sẽ mãi mãi chẳng thể nào có câu trả lời thỏa đáng
về sự đáng thương hay đáng trách của Mị Châu. Nàng đáng trách khi đã
không có một ý thức trách nhiệm dân tộc, chỉ biết nghĩ đến tình cảm riêng tư,
thiếu sáng suốt dẫn đến kết cục không thể nào đau thương hơn - nước mất,
nhà tan. Nhưng nàng cũng là một nhân vật đáng thương, phải chịu những bi
kịch tình yêu đầy đớn đau, cái chết ghê gớm và nỗi uất ức ngàn đời sau
không thể rửa sạch. Câu chuyện và bi kịch của Mị Châu chính là một bài học
lớn cho thế hệ sau chúng ta, khuyên răn ràng sống trên đời phải biết cân
bằng giữa lợi ích chung và lợi ích riêng, đừng để mọi chuyện đi quá tầm kiểm
soát vào kết cục không thể vãn hồi. 2.2 Mẫu số 2
Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy kể về nước Âu Lạc ra đời,
nguyên nhân dẫn đến mất nước và mối tình bi đát Mị Châu - Trọng Thủy.
Nhân vật Mị Châu có lẽ là nhân vật nhận được nhiều chỉ trích bên cạnh sự
đồng cảm nhất. Nàng là công chúa của nước Âu Lạc và đem lòng yêu si mê
con trai của kẻ thù nước nhà là Trọng Thủy. Nàng vô cùng ngây thơ, nhẹ dạ
cả tin nên đã tạo ra cơ hội để kẻ thù có thể lấy trộm chiếc nỏ thần, khiến cả
nước Âu Lạc rơi vào cảnh bị xâm lược. Tuy vậy, nhân dân vẫn rất dành tình
cảm cho thân phận bi đát của Mị Châu, nàng là một người vừa đáng thương
nhưng cũng vô cùng đáng trách.
Trước hết, Mị Châu nhận một sự cảm thông sâu sắc, nàng là một công chúa
vô cùng đáng thương. Sự đáng thương đó ở chỗ, khi nàng sinh ra đã mang
trong mình danh phận công chúa của một nước, nàng yêu thương và được
gả cho Trọng Thủy - con gái Triệu Đà và cũng là kẻ thù của toàn thể nhân
dân Âu Lạc. Số phận của nàng khi vừa là công chúa của một nước, vừa là
người vợ. Nàng một lòng, một dạ yêu thương chồng, không hề có chút bí mật
gì đối với người chồng của mình, nên việc cho Trọng Thủy xem chiếc nỏ thần
có thể là điều dễ hiểu. Điều đó cho thấy Mị Châu đã bất nghĩa với nhân dân,
đất nước, làm nguy hại đến vận mệnh quốc gia, nhưng xét về thời phong kiến
lúc bấy giờ, khi nàng được gả cho người ta thì phải "tòng phu".
Trước tội lỗi vô cùng to lớn, Mị Châu phải chịu bản kết kết tội của Rùa Vàng.
An Dương Vương tuy là cha của nàng nhưng cũng chính là người thực thi
bản án đó như sự trừng phạt nghiêm khắc dành cho người có tội với đất
nước. Đó chính là một bài học sâu sắc cho con cháu đời sau, sống phải có
trách nhiệm với toàn thể nhân dân khi mang trong mình danh phận là công
chúa, phải biết cân bằng lợi ích giữa bản thân và cộng đồng, giữa việc chung và việc riêng.
Chính vì vậy, nàng đáng trách hơn bao giờ hết. Với nghĩa vụ đất nước thì Mị
Châu chọn hạnh phúc cho riêng mình. Nàng quên đi bổn phận của mình để
cho kẻ thù đạt được âm mưu đen tối một cách dễ dàng. Nàng mù quáng
trong tình yêu khi quá tin tưởng vào những lời ngon ngọt của Trọng Thủy mà
mang trong mình tội phản quốc. Nếu như hình ảnh Trọng Thủy hiện ra là kẻ
thù với đất nước của nàng nhưng lại là nhân vật trung thành với đất nước
nước của chàng, vì việc lớn mà quên đi tình cảm riêng tư, hy sinh hết mình
để phụng sự Tổ quốc thì nhân vật Mị Châu lại hoàn toàn trái ngược. Chính vì
thế mà nhân dân phải trừng trị nghiêm khắc với nàng để chuộc lỗi cho đất nước.
Tuy vậy, nhân dân đã thể hiện lòng bao dung to lớn với Mị Châu qua hình
ảnh "Ngọc trai - giếng nước". Câu chuyện khi An Dương Vương tuốt kiếm
chém đầu Mị Châu, nàng khấn rằng: "Thiếp là phận gái, nếu có lòng phản
nghịch, mưu hại cha, chết đi sẽ biến thành cát bụi. Nếu một lòng trung hiếu
mà bị người lừa dối thì chết đi sẽ biến thành châu ngọc để rửa sạch mối nhục
thù". Và như minh chứng cho sự trong sáng của nàng mà khi chết máu Mị
Châu chảy xuống nước, trai sò ăn phải đều biến thành hạt châu. Sự việc hư
cấu trên cũng chính là niềm cảm thông, thương xót của nhân dân cho số
phận hẩm hiu của nàng, nhân dân ta đã bày tỏ thái độ vô cùng bao dung dù
nàng mang trọng mình trọng tội. Hình ảnh "giếng nước" chính là việc rửa oan
cho nàng "càng rửa càng sáng"
Dù cho hàng nghìn năm trôi qua, truyền thuyết An Dương Vương và Mị Châu
- Trọng Thủy vẫn để lại trong lòng người đọc nhiều suy nghĩ đắn đo. Và với
nhân vật Mị Châu thì có người cảm thấy đáng thương nhưng cũng có người
cảm thấy đáng trách. Tóm lại, bằng chi tiết lịch sử cùng với nhiều chi tiết hư
cấu đã đem lại cho chúng ta một câu chuyện đậm chất truyền thuyết. Nhân
vật Mị Châu được đặt trong tình huống bi đát để lại nhiều sự thắc mắc cho người đọc. 2.3 Mẫu số 3
Mị Châu là con gái của Thục phán An Dương Vương, là một cô công chúa lá
ngọc cành vàng, có tâm hồn vô cùng trong sáng, ngây thơ, nhẹ dạ cả tin và
không hề có chút ý thức trách nhiệm với nhân dân. Nàng là nguyên nhân
chính dẫn đến cảnh "nước mất nhà tan".
Mị Châu sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh An Dương Vương "xây thành chế
nỏ" và đánh bại quân xâm lược Triệu Đà lần thứ nhất. Có thể nói rằng, nàng
sinh ra và lớn lên trong rất nhiều công sức xây dựng và giữ nước của người
thủ lĩnh tối cao là cha nàng, nhưng qua truyền thuyết, chúng ta thấy Mị Châu
hoàn toàn trong sáng, ngây thơ, không quan tâm và cũng không có chút hiểu
biết, ý thức trách nhiệm gì về việc bảo vệ đất nước. Điều đó được thể hiện
qua việc Mị Châu lén cha cho Trọng Thủy xem trộm nỏ thần - báu vật của
quốc gia để chống lại mọi sự xâm lược của kẻ thù. Hành động đó cực kì đáng
trách nhưng cũng vô cùng đáng thương. Đáng trách vì lại để cho kẻ thù của
toàn thể nhân dân thấy được chiếc nỏ thần, đáng thương vì Mị Châu đã làm
theo đạo tam tòng, một nàng công chúa con vua mà chỉ viết làm trọn chữ
"tòng" mà không quan tâm đến lợi ích quốc gia, vận mệnh dân tộc là có tội rất
lớn với nhân dân. Mị Châu yêu thương chồng là một điều đáng khích lệ,
nhưng nàng đã vi phạm danh phận công chúa của một nước, của một công
dân, dưới góc nhìn của nhân dân thì nàng đáng bị lên án, phê phán và trách móc.
Mị Châu đã đặt tình riêng cao hơn nghĩa nước, một hành động không hề nghĩ
đến bổn phận của cá nhân đối với Quốc gia, càng không nhận thức được
quyền lợi của quốc gia tác động đến cá nhân. Nếu sự mất cảnh giác của An
Dương Vương là nguyên nhân gián tiếp dẫn đến sự việc mất nước, thì sự
nhẹ dạ, cả tin của Mị Châu lại là nguyên nhân trực tiếp gây ra họa lớn đó. Mị
Châu tin yêu chồng mình một cách mù quáng. Nhân dân ta đã sáng tạo ra
hình ảnh áo lông ngỗng là một chi tiết nghệ thuật tài tình để thể hiện rõ sự mù
quáng, đáng trách đó. Trọng Thủy đã nhân cơ hội đó để đánh tráo nỏ thần,
trước khi về nước đã hỏi Mị Châu: "Tình vợ chồng không thể lãng quên,
nghĩa mẹ cha không thể dứt bỏ. Ta nay phải trở về với đất nước thăm cha,
thăm nhân dân, nếu như lúc hai nước thất hòa, Bắc Nam cách biệt, ta phải
làm sao để có thể tìm thấy dấu của nàng". Mị Châu đáp: "Thiếp có áo gấm
lông ngỗng thường mặc trên mình, đi đến đâu nàng sẽ rắc lông ở ngã ba
đường để làm dấu, như vậy sẽ có thể đoàn tụ được với nhau". Trọng Thủy
vừa về nước là đã xảy ra chiến tranh. Lẫy nỏ không còn, phải lên ngựa tháo
chạy thoát thân cùng cha, lẽ ra người bình thường trong hoàn cảnh đó đã
phải nhận ra được sự bất thường trùng hợp đó của Trọng Thủy, vậy mà Mị
Châu vẫn không hề nghĩ gì tới việc đó, vẫn một mực tin chồng rắc lông ngỗng
để làm dấu, khác nào chỉ đường cho giặc đến bắt mình. Việc làm đó đã trực
tiếp ảnh hưởng đến cuộc sống, quyền lợi của toàn thể nhân dân, nước mất
nhà tan. Nhờ lời nhắc nhở của thần Kim Quy, nàng mới chợt nhận ra bản
chất giả dối của người chồng và dứt khoát từ bỏ, vĩnh biệt Trọng Thủy trong
cuộc đời cũng như trong tâm khản của mình. Trước khi chết, Mị Châu đã có
lời khẩn cầu: "Thiếp là phận gái, nếu có lòng phản nghịch mưu cha, chết đi sẽ
thành cát bụi. Nếu một lòng trung hiếu mà bị người dối lừa, chết đi sẽ thành
châu ngọc để rửa sạch mối nhục thù". Nàng chỉ muốn rửa oan tiếng "bất
hiếu", "bất trung", chỉ muốn giải thích cho mọi người hiểu rằng mình bị lừa
chứ không hề có ý định phản quốc, cũng như xin tha tội. Tuy vậy, nhân dân ta
không đánh giá nàng theo quan điểm phong kiến thông thường mà đứng trên
quan điểm của quốc gia, dân tộc để buộc tội nàng. Với những lỗi lầm không
thể bỏ qua của một công dân, xa hơn nữa là một công chúa đối với đất nước,
nhân dân ta đã không những để cho Rùa Vàng kết tội đanh thép, không nhân
nhượng, gọi nàng là "giặc" mà còn để cho Mị Châu phải chết dưới lưỡi kiếm
nghiêm khắc của chính người cha của mình. Bi kịch của Mị Châu đã trở
thành bài học sâu sắc cho thế hệ sau, bài học về lợi giữa giữa cá nhân với
cộng đồng, giữa cái chung với cái riêng, và cho những người con trai, con gái
sau này về bản chất trong sáng, ngây thơ, nhẹ dạ cả tin. Dù là ai thì cũng cần
phải có ý thức trách nhiệm về sự tồn vong của đất nước.
Song thái độ, cách đánh giá của nhân dân vừa thấu tình lại đạt lý. Mị Châu có
tội lỗi to lớn nhưng những tội lỗi mà nàng gây ra là do quá nhẹ dạ, ngây thơ
mà bị người chồng yêu dấu lừa dối chứ không chủ đích bán nước. Hơn nữa,
nàng cũng đã tỉnh ngộ và phải chịu bản án đầy nghiêm khắc là chết dưới
ngay lưỡi kiếm của cha. Tuy nhiên, tác giả dân gian lại không muốn kết thúc
số phận Mị Châu bằng cái chết thê thảm đó. Nàng đã được hóa thân thành
hình hài khác: "Mị Châu chết ở bờ biển, máu chảy xuống nước, trai sò ăn
phải đều biến thành hạt châu", "Xác nàng đem về táng ở Loa Thành, xác biến
thành ngọc thạch". Đây là một thủ pháp nghệ thuật quen thuộc rất dễ thấy
trong nhiều truyện kể dân gian: sử dụng hình thức hóa thân để kéo dài sự tồn
tại cho nhân vật. Nhưng ở rất nhiều truyện khác, nhân vật được hóa thân
trong một hình hài thì Mị Châu lại chỉ được hóa thân thành một hình hài
không hề trọn vẹn. Hình thức hóa thân đặc sắc này vừa thể hiện sự cảm
thông, bao dung độ lượng của nhân dân nhưng đồng thời cũng thể hiện bản
án vô cùng nghiêm khắc, đầy sự răn đe của nhân dân về tội phản quốc cùng bài học lịch sử. 2.4 Mẫu số 4
Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy là một truyền thuyết vô
cùng hay, đặc sắc và đã để lại được rất nhiều bài học cho con cháu đời sau.
Truyện cũng đã dạy chúng ta về sự cảnh giác đối với mọi việc xảy ra xung
quanh chúng ta. Ngay từ phần đầu truyện đã thể hiện vai trò của An Dương
Vương trong việc xây dựng và bảo vệ nước Âu Lạc. Tiếp đến phần sau là bi
kịch nước mất nhà tan do người con gái yêu dấu của mình gây nên. Trong đó
thì hình ảnh nhân vật Mị CHâu cũng luôn để lại trong lòng bạn đọc biết cao
cảm xúc, oán trách có, hờn có, đồng cảm cũng có,...
Lập nước Âu Lạc vua An Dương Vương đã cho xây thành Cổ Loa nhưng xây
rồi lại đổ. Khi đó được Rùa Vàng giúp nhà vua xây thành, còn tặng một cái
móng để làm lẫy nỏ chống giặc. Triệu Đà ở phương Bắc đã có dã tâm xâm
lược Âu Lạc từ lâu. Nhờ có sự trợ giúp của nỏ thần, An Dương Vương đã
chiến thắng cuộc xâm lược của Triệu Đà, hắn ta chuyển sang cầu hòa và tiến
hành âm mưu cho con là Trọng Thủy sang cầu hôn Mị Châu. Vua An Dương
cũng không hề nghi ngờ âm mưu đen tối đó, gả con gái là Mị Châu cho Trọng
Thủy ngay tức khắc. Khi đó thì Mị Châu bị Trọng Thủy lừa đánh tráo nỏ rồi trở
về đất nước. Triệu Đà đã có được nỏ thần trong tay liền đem quân đến chiếm
lãnh thổ nước Âu Lạc, An Dương Vương do bị đánh bất ngờ với không có nỏ
thần trong tay nên đã bại trận. Vua lúc này cùng con gái lên ngựa tháo chạy
thoát thân. Rùa Vàng hiện lên và đã kết tội Mị Châu là kẻ bán nước. Nhà vua
chợt nhận ra mình đã nuôi ong tay áo, rút kiếm chém Mị Châu rồi đi xuống
biển. Khi Trọng Thủy lần theo lông ngỗng mà đến được chỗ của vợ, vô cùng
tiếc thương khi vợ đã ra đi, hối hận nhảy xuống giếng tự tử, máu Mị Châu
chảy xuống biển, loài trai ăn phải đều biến thành ngọc.
Mị Châu là một người con gái ngoan ngoãn và tài sắc. Khi vua cha gả Trọng
Thủy thì nàng cũng nghe theo sự sắp đặt đó, không có chút phản đối nào.
Nàng đem lòng yêu say đắm người chồng của mình, mù quáng đến nỗi cho
Trọng Thủy lén xem trộm nỏ thần rồi bị đánh tráo mà cũng không hề hay biết.
Có thể thấy được bi kịch tình yêu Mị Châu - Trọng Thủy thể hiện thái độ trách
móc của nhân dân trong việc giải quyết mối quan hệ giữa cái chung và cái
riêng, giữa tình cảm cá nhân và vận mệnh quốc gia. Đây cũng chính là bài
học to lớn mà ta có thể rút ra được là có ý thức trách nhiệm cá nhân về lợi ích
của toàn dân tộc, đặt tình yêu cá nhân trên vận mệnh quốc gia.
Nhân vật Mị Châu ngây thơ hết lòng thì Trọng Thủy lại là người vô cùng xảo
quyệt, sẵn có âm mưu ăn trộm nỏ thần. Thế nhưng những ngày ở Âu Lạc,
những ngày được chìm đắm trong sự yêu thương chân thật, sự xinh đẹp, nết
na của người vợ thì Trọng Thủy cũng đã nảy sinh ra tình cảm thật sự với Mị
Châu. Khi đó thì ngay cả trong chính bản thân Trọng Thủy cũng đã nảy sinh
mâu thuẫn giữa hai tham vọng to lớn cùng tồn tại song song đó là có thể
chiếm được nước Âu Lạc và trọn tình bên người vợ. Thế nhưng cũng chính
hai tham vọng đó đối kháng nhau, không thể dung hòa làm một. Có lẽ chính
do đó mà sau khi chiến thắng, đáng lẽ Trọng Thủy phải vui mừng nhảy múa
tiệc tùng bên mọi người, hưởng vinh quang phú quý thì lại cưỡi ngựa đi tìm
Mị Châu rồi chứng kiến cảnh tượng đau thương, sau đó tự tử vì nỗi ân hận
tột cùng mà bản thân đã gián tiếp gây ra cái chết cho người vợ yêu quý.
Thế rồi trước khi chết, Mị Châu cũng đã kịp nhận ra Trọng Thủy là một kẻ lừa
dối, hơn hết kẻ đó lại chính là người mà nàng đem lòng yêu thương say đắm.
Và đau xót hơn nữa, tội lỗi to lớn của mình phải trả cái giá rất đắt khi bị chính
lưỡi kiếm của người cha đẻ cướp đi sinh mạng, nàng đã phải để người cha
thân yêu mất đi tâm huyết suốt cuộc đời và lớn hơn nữa chính là số phận của
cả một dân tộc cũng rơi vào tình cảnh lao đao.
Nhân vật Mị Châu đã ý thức được tội lỗi nặng nề của mình, chính bản thân
của nàng không xin được tha tội, chỉ xin được hóa thân thành châu ngọc sau
khi chết để có thể rửa sạch mối nhục thù. Có thể nhận thấy rằng, việc hóa
thân thành một hình hài khác rất được thể hiện trong truyện kể dân gian,
nhưng khác với những câu chuyện khác khi hóa thân thành một hình hài
nguyên vẹn thì Mị Châu lại chỉ được hóa thân thành một hình hài không toàn
thân. Hình ảnh ngọc trai nước giếng tượng trưng cho sự tái ngộ của hai
người ở kiếp sau. Thực sự thì đó không phải là biểu tượng của mối tình thủy
chung mà chỉ là một nỗi oan ức được hóa giải.
Công chúa Mị Châu dù có vô tình phạm tội cũng không thể coi là không có tội.
Kết cục bi thảm của cha con An Dương Vương chắc chắn sẽ là bài học đắt
giá cho thế hệ con cháu đời sau về sự ngây thơ, nhẹ dạ cả tin và cũng là sự
nhắc nhở ý thức trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với cộng đồng, giữa lợi ích
riêng và lợi ích chung. Đó là một bài học cảnh giác với kẻ thù vô cùng quý giá! 2.5 Mẫu số 5
Câu chuyện về An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy được biến đến là
một trong những bài học to lớn về sự cảnh giác trong lịch sử dân tộc. Nàng
Mị Châu vừa đáng trách nhưng cũng vô cùng đáng thương là nhân vật chính
xuyên suốt câu chuyện. Xuất hiện ở phần sau của tác phẩm, phân tích nhân
vật Mị Châu để chúng ta có thể thấy được những oan ức, khúc mắc của cô
con gái trong vai trò là người vợ và bổn phận công chúa đối với vận mệnh quốc gia.
Có nhiều ý kiến trái chiều về nhân vật Mị Châu. Có người có rằng nàng là
người đáng trách khi là nguyên nhân chính dẫn đến cảnh nước mất, nhà tan
vào quân xâm lược Triệu Đà. Nhưng hơn hết, ý kiến cho rằng cô là người con
gái vô cùng đáng thương khi tội lỗi gây ra mất nước đó không xuất phát từ ý
định chủ quan mà là do sự ngây thơ, nhẹ dạ cả tin, yêu thương chồng với
tình yêu chung thủy, không chút giấu diếm, nghi ngờ gì.
Nhân vật Mị Châu là con gái của vua An Dương Vương. Được sự chu toàn
của cả hai bên, nàng thành thân với Trọng Thủy - con trai của kẻ thù luôn có
dã tâm xâm lược nước Âu Lạc. Trên thực tế, cuộc hôn nhân này là âm mưu
độc ác của hai cha con nhà Triệu đã sắp đặt từ trước. Nàng Mị Châu ngây
thơ, trong sáng đã nhanh chóng sập bẫy tình yêu của Trọng Thủy. Lúc này,
hắn nhân cơ hội ở rể nước Âu Lạc mà lén lấy cắp được nỏ thần - báu vật của
quốc gia Âu Lạc để chống lại sự xâm lược của kẻ thù. Sau sự việc đó, Trọng
Thủy trở về đất nước mà chiến tranh xâm lược đã nổ ra.
Nàng Mị Châu ngây thơ vừa sa vào lưới tình của tên gian manh, xảo quyệt,
lại vừa đối xử với hắn với tình yêu vô cùng chân thực, da diết, mãnh liệt như
một người vợ mẫu mực trong xã hội phong kiến. Những âm mưu của hai cha
con Triệu Đà đã đẩy Mị Châu thành kẻ tội đồ với đất nước, tổ quốc và nhân
dân Âu Lạc. Lợi dụng những quy tắc trong xã hội cũ về gia đình, về "xuất giá
tòng phu, phu tử tòng tử" để lừa người con gái ngây thơ, trong sáng thực
hiện theo ý đồ của mình.
Vì vậy, xét trên phương diện tình cảm riêng tư, Mị Châu là một người phụ nữ
vô cùng đáng trân trọng, dành trọn tình yêu thương cho người chồng của
mình, không hề có chút giấu diếm, bí mật gì. Nhưng xét trên phương diện là
công chúa đối với một đất nước, nàng lại là kẻ mang trong mình tội lỗi to lớn
là phản quốc. Tuy nhiên, những điều nàng làm đều xuất phát từ tâm hồn ngây
thơ, hoàn toàn không có chủ đích phản quốc. Trước khi chết, nàng đã cầu
nguyện để chứng minh sự trong sạch của mình rằng "Nếu một lòng trung hiếu
mà bị người lừa dối thì chết đi sẽ biến thành châu ngọc để rửa sạch mối nhục thù".
Hình ảnh ngọc trai hóa thân của nàng đã thể hiện sự bao dung, cảm thông to
lớn của nhân dân đối với một tâm hồn ngây thơ, thủy chung của nàng. Những
phẩm chất mà đáng nhẽ ra trong thời bình sẽ được ca ngợi.
Nàng Mị Châu là một cô công chúa, vì thế trước khi trở thành người vợ của
Trọng Thủy, nàng còn mang trong mình trọng trách to lớn đối với vận mệnh
một quốc gia. Thế nhưng hình tượng nhân vật này lại được xây dựng vô cùng
trong sáng, nhẹ dạ cả tin, thuần khiết đến nỗi không có chút ý thức trách
nhiệm khiến quốc gia lâm nguy. Chưa hết, đối với một người bình thường khi
mà người chồng trở về đất nước thì đúng lúc chiến tranh lại nổ ra sẽ nhận ra
được sự lừa dối đó, nhưng nàng thì lại không, vẫn tiếp tục phạm sai lầm khi
rắc lông ngỗng trên khắp đường đi, khác gì chỉ đường cho giặc đến lấy mạng
sống của mình, khiến tính mạng cha con trở nên nguy hiểm vô cùng. Đây đều
là những hành động phản bội lại lòng tin yêu của người cha, niềm tin của quốc gia.
Một cô công chúa mà không làm tròn được nhiệm vụ của mình là hỗ trợ cha
để xây dựng và bảo vệ tổ quốc, lại lựa chọn tình cảm mà quên đi mất trách
nhiệm to lớn của mình. Đây là điều vô cùng đáng trách đối với Mị Châu.
Thủ pháp biến Mị Châu trở thành viên ngọc trai là một trong những thủ pháp
nghệ thuật vô cùng phổ biến trong các câu chuyện kể dân gian. Đây là hình
thức để kéo dài tầm ảnh hưởng, sự tồn tại của nhân vật. Nhưng khác với các
câu chuyện khác, khi mà nhân vật được hóa thân trong một hình hài toàn vẹn
thì Mị Châu lại chỉ được hóa thân thành vật không đúng hình hài sống. Đây là
một sự bao dung, cảm thông vô cùng to lớn mà cũng là một sự răn đe vô
cùng nghiêm khắc của nhân dân dành cho Mị Châu. Bài học về nàng Mị Châu
là một trong những bài học giữ nước đầu tiên của dân tộc ta.
Câu chuyện về nàng Mị Châu đã đặt tình yêu sai người khiến báu vật quốc
gia rơi vào tay kẻ thù trở thành một trong những câu chuyện nổi tiếng trong
nền văn học dân gian Việt Nam. Phân tích nhân vật Mị Châu mới thấy được
vai trò của việc dung hòa giữa lợi ích cá nhân và lợi ích cộng đồng, giữa lợi
ích chung và lợi ích riêng. Đặc biệt là khi nàng là công chúa - một người có
ảnh hưởng rất to lớn đối với vận mệnh của quốc gia, dân tộc.
Document Outline
- Phân tích nhân vật Mị Châu chọn lọc hay nhất
- 1. Dàn ý phân tích nhân vật Mị Châu
- 1.1. Mở bài
- 1.2. Thân bài
- 1.3. Kết bài
- 2. Phân tích nhân vật Mị Châu
- 2.1 Mẫu số 1
- 2.2 Mẫu số 2
- 2.3 Mẫu số 3
- 2.4 Mẫu số 4
- 2.5 Mẫu số 5
- 1. Dàn ý phân tích nhân vật Mị Châu