         
  
        
  
                
              
  
               
          
           
            
                
          
             
         
               
               
       
     
                
               
             
   
                
                 
         
                
                
          
        
             
              
  
                
 
                
                
           
                
               
      
             
              
                

               
                  
       
                
               
                
               
               
                
 
                
 
                 
               
                
                 
              
             
            
              

               
             
             
                
               
                 
                
               
                
  
               
                
                
                
   
         
               
                
              
               
               
               
              
               
               
                
               
                 
               
     
                
                
               
                 
               
              
                
               
              
               
               
              
                
                
              
              
              
                
        
              
                
                 
              
               
                 
                
                 
                 
                 
              
                
              
              
              
               
               
              
              
               
       
                
               
                
                
                 
                
                
              
                
                
                 
               

                
              
                
             
                
                
                
              
                 
               
                
                
                
                
                 
                
               
                 
            
               
              
               
                
               
               
               
               
                
                 
                
                
               
                
        
              
               
                
              
                 
                 
                
                 
                
                
              
                 
                 
               
                 
              
                  
               
                
              
              
                 
                
                 
                

               
               
               
               
                
                
               
               
                
                 
               
               
                  
                
           
              
                 
                 
              
                
             
               
               

Preview text:

Phân tích quá trình thức tỉnh của Chí Phèo chọn lọc hay nhất
1. Dan y quá trình thức tỉnh của Chí Phèo 1.1. Mơ bai
Giới thiệu về tác giả Nam Cao, tóm lược giá trị tư tưởng của tác phẩm Chí
Phèo va dẫn dắt vấn đề: phân tích quá trình thức tỉnh của Chí Phèo. 1.2. Thân bai
1. Tóm tắt đôi nét về cuộc đời của Chí Phèo trước khi bị tha hóa.
- Chí Phèo đã từng la một người nông dân lương thiện.
2. Chí Phèo sau khi ra tù (trước khi găp Thị Nở)
- Sau khi bị Bá Kiến hãm hại, Chí Phèo bị bắt vao tù
- Nha tù Thực dân đã biến Chí từ một người nông dân 20 tuổi lương thiện trở
thanh một người thay đổi cả nhân hình lẫn nhân tính:
+ Ngoại hình: đầu trọc lốc, răng cạo trắng hớn, măt cơng cơng, hai mắt
gườm gườm, ngực va tay đầy những nét chạm trổ.
+ Nhân tính: La kẻ đâm thuê chém mướn cho Bá Kiến, chuyên đi rạch măt ăn
vạ. La kẻ nát rượu, suốt ngay chìm đắm trong men say. Trở thanh tên đầu
trâu măt ngựa khiến nhiều người khiếp sợ. - Lam tay sai cho Bá Kiến
⇒ Trước khi găp Thị Nở, Chí Phèo bị coi la “con quỷ dữ của lang Vũ Đại”
3. Cuộc găp gỡ giữa Chí Phèo va Thị Nở khiến Chí Phèo được đánh thức về
bản năng, nhân tính. Nhận thức được thế giới xung quanh. Nhận thức về chính bản thân mình.
+ Không ai đáp lại lời chửi của Chí Phèo nên Chí rẽ vao nha Tự Lãng uống
rượu. Khi đã hả hê, Chí Phèo lảo đảo ra về thì bông găp một người đan ba
ngủ quên ở bờ sông gần nha chính la Thị Nở.
+ Sau cuộc găp gỡ với Thị Nở, lần đầu tiên thấy Chí Phèo thực sự “tỉnh”. Chí
bâng khuâng như tỉnh dậy sau một cơn say rất dai va tỉnh đê cảm thấy miệng
đắng va “lòng mơ hồ buồn”. Hắn cảm thấy “sợ rượu”
=> Dấu hiệu của sự thức tỉnh rõ rang nhất
+ Chí cảm nhận cuộc sống xung quanh: âm thanh của tiếng chim hót, tiếng
người cười nói… Hắn tỉnh táo đê nhận thức hoan cảnh của mình, đê thấy mình cô độc.
=> Cuộc găp với Thị đã lam Chí Phèo thực sự tỉnh táo sau những cơn say triền miên
+ Chí Phèo xúc động trước sự quan tâm của Thị Nở vì Thị Nở lam hắn vừa
vui vừa buồn: buồn khi nghĩ lại những lôi lầm của mình; vui vì lần đầu tiên
trong cuộc đời hắn được quan tâm, chăm sóc va yêu thương.
Tình yêu thương được thê hiện qua bát cháo hanh của thị Nở lam hắn suy tư
bao điều về cuộc sống. Trước sự quan tâm của Thị Nở, Chí Phèo thấy mình
trẻ con, muốn lam nũng với Thị.
+ Chí Phèo nhớ về những ước mơ giản đơn của mình ngay trước khi nghe
thấy tiếng cười nói vui vẻ của những người xung quanh. Hắn cảm thấy cô
độc va nhận ra rằng mình cũng đã gia, vẫn khao khát có một cuộc sống giản dị.
+ Chí Phèo thèm lương thiện: Tình yêu của Thị Nở lam hắn nghĩ bản thân có
cầu nối đê trở về, khiến hắn đủ hi vọng va mong ước có một gia đình: “Hay la
mình sang ở với tớ một nha cho vui”.
=> Cuộc găp gỡ định mệnh nay đã đem đến những biến chuyên tâm lí rõ nét
trong Chí Phèo. Găp Thị Nở, Chí Phèo đã trải qua những cảm xúc chưa hề
có trong đời, mang đến niềm vui, niềm hi vọng va mong ước trở về lam người
lương thiện trôi dậy. Thị Nở đã đánh thức con người tốt bụng trước kia của
Chí Phèo khiến cho hắn thấy ân hận về những lôi lầm của mình; sống lại
khao khát có một gia đình nhỏ nhoi va mơ tưởng về một tương lai hạnh phúc với Thị.
4. Bi kịch bị cự tuyệt quyền lam người một lần nữa của Chí khi tình yêu bị ngăn cấm.
- Bởi chính ba cô Thị không cho Thị qua lại với Chí. Hình ảnh ba cô đại diện
cho định kiến xã hội. Những đau đớn thất vọng “rưng rưng khóc” của Chí. Sự
thất vọng phẫn uất cùng cực của Chí khi lần nữa bị cự tuyệt với thiện lương.
- Tình yêu bị ngăn cấm bởi ba cô thị Nở, bởi vậy, khi Thị Nở từ chối, Chí
Phèo thất vọng va đau đớn: “Ngẩn người”, “ngẩn măt”: Thái độ biêu thị sự
hiêu ra, nhận thức được tình cảnh của mình. Trông hắn thật đáng thương.
+ Thoáng thấy hương cháo hanh: hồi tưởng về tình yêu đã trải qua
+ Chí Phèo mong muốn níu kéo hạnh phúc qua hanh động nắm lấy tay Thị Nở.
+ Hắn tìm đến rượu rồi “ôm măt khóc rưng rức”. Mong muốn quay trở về lam
người lương thiện không thê thực hiện được nữa, Chí đau đớn, tuyệt vọng
5. Cái kết của Chí Phèo khi đến nha bá Kiến đòi thiện lương
+ Khi bị thị Nở ruồng bỏ, Chí Phèo quay lại bản chất của con người hiện tại,
toan cầm dao đi đến nha thị. Hắn cầm dao vừa đi vừa chửi nhưng “hắn không
rẽ vao nha thị Nở ma thẳng đường đến nha Bá Kiến va nói thẳng với Bá Kiến:
niềm phẫn uất đã khiến Chí Phèo xác định đúng kẻ thù của mình. Hắn đòi cụ
bá trả lại lương thiện va cầm dao đâm chết cụ rồi sau đó tự vẫn.
=> Hanh động tự kết liễu thê hiện sự phẫn uất va tuyệt vọng đến tột cùng. 1.3. Kết bai
Khái quát về nhân vật Chí Phèo cùng với giá trị của tác phẩm. Nhấn mạnh
đây la một tác phẩm hiện thực mang tính nhân đạo sâu sắc va khẳng định tai
năng của nha văn Nam Cao trong việc miêu tả va khắc họa tâm lý nhân vật.
Cuối cùng, bay tỏ một số cảm nhận của bản thân khi phân tích quá trình thức tỉnh của Chí Phèo.
2. Phân tích quá trình thức tỉnh của Chí Phèo
Nam Cao la nha văn hiện thực xuất sắc tran đầy tinh thần nhân đạo, ông
hướng ngòi bút đến đề tai quen thuộc đó la cuộc sống khốn khổ, bị bần cùng
hóa, lưu manh hóa của người nông dân, người trí thức nghèo sống mòn mỏi,
bế tắc trong xã hội cũ trước cách mạng tháng Tám nhưng Nam Cao chọn cho
mình một lối đi riêng. Đăc biệt, đến với truyện ngắn “Chí Phèo”- một kiệt tác
trong văn xuôi Việt Nam hiện đại của nha văn Nam Cao viết vao năm 1941.
Truyện kê lại cuộc đời của một người dân cùng cực tên la Chí Phèo. Chí
Phèo la biêu hiện sống động của bi kịch sinh ra la người ma không được lam
người. Đê quên đi số phận bất hạnh của mình, Chí Phèo tìm đến rượu, say
triền miên va sống kiếp sống mù tối của thú vật. Những tưởng hẳn chỉ có thê
sống một cuộc đời ngận tran men say, nhưng không, Chí Phèo đã thật sự có
thê hồi sinh sau cuộc găp gỡ với Thị Nở. Va quá trình thức tỉnh của Chí Phèo
được coi la một trong những đoạn thê hiện sâu sắc ý nghĩa nhân văn va giá
trị nhân đạo của tác phẩm.
Chí Phèo la một đứa trẻ mồ côi không cha không mẹ, Chí được một ông đổ
ống lươn nhăt ở lò gạch về rồi được dân lang nuôi lớn. Lớn lên, Chí vốn la
người nông dân hiền lanh, lương thiện va lam canh điền cho Bá Kiến. Xã hội
phong kiến bóc lột, đè nén, áp bức, Chí bị vợ Bá Kiến dụ dô rồi khiến hắn
ghen ma đẩy vao tù, biến Chí từ một người nông dân hiền lanh trở thanh một
thằng lưu manh va trở thanh tay sai đắc lực cho bọn cường hao trong
lang. Nha tù Thực dân đã biến Chí từ một người nông dân 20 tuổi lương thiện
trở thanh một người thay đổi cả nhân hình lẫn nhân tính. Hắn với "đầu trọc
lốc, răng cạo trắng hớn, măt cơng cơng, hai mắt gườm gườm, ngực va tay
đầy những nét chạm trổ", la kẻ đâm thuê chém mướn cho Bá Kiến, chuyên đi
rạch măt ăn vạ. La kẻ nát rượu, suốt ngay chìm đắm trong men say. Trở
thanh tên đầu trâu măt ngựa khiến nhiều người khiếp sợ. Chí gần như sống
trong vô thức, bị xã hội ruồng bỏ, bị cướp mất quyền lam người, bị cướp đi cả
nhân hình lẫn nhân tính. Va cứ thế Chí Phèo say triền miên. Say đê hắn quên
đi quyền lam người, say đê lam những việc ma người ta giao cho hắn lam,
đốt phá, cướp giật, doạ nạt… của bao người dân lương thiện. Hắn mộng mị
trong cơn dai, mênh mông, hắn ăn trong lúc say, thức dậy hãy còn say…
Chưa bao giờ hắn tỉnh, va có lẽ hắn chưa bao giờ tỉnh táo, đê nhớ có hắn ở
đời. Hắn trở thanh “con quỷ dữ lang Vũ Đại”.
Cứ tưởng Chí Phèo mãi mãi sống triền miên trong những cơn say, kiếp thú
vật rồi sẽ kết thúc bằng cách vùi xác. Nhưng bằng tai năng cùng với trái tim
nhân đạo của một nha văn lớn, Nam Cao đã đê Chí Phèo có cơ hội đê lam lại
cuộc đời, trở thanh Chí lương thiện một lần nữa. Ông đã đem tình thương
chạm đến tận đáy trái tim cô độc khát khao yêu thương của con người la
người ta vẫn gọi la “con quỷ dữ lang Vũ Đại”. Một viễn cảnh mới xảy ra, khi
không ai đáp lại lời chửi của Chí Phèo nên Chí rẽ vao nha Tự Lãng uống
rượu. Khi đã hả hê, Chí Phèo lảo đảo ra về thì bông găp một người đan ba
ngủ quên ở bờ sông gần nha chính la Thị Nở- người đan ba dở hơi xấu xí, va
quá lứa lỡ thì. Thị Nở đi qua vườn nha Chí va ngủ quên trong vườn nha hắn
vao một đêm trăng mát rười rượi. Còn Chí Phèo thì vừa uống rượu ở nha tự
Lãng về, muốn ra sông tắm, vô tình hắn găp Thị ở đó. Đêm hôm ấy, họ ăn
nằm với nhau, sự chung đụng ấy hoan toan ngẫu nhiên, mang tính bản năng
của người đan ông trong cơn say. Những phẩm chất của người nông dân lao
động tiềm tang sâu trong con người hắn bất chợt được khơi dậy. Sau cuộc
găp gỡ với Thị Nở, lần đầu tiên thấy Chí Phèo thực sự “tỉnh”. Chí bâng
khuâng như tỉnh dậy sau một cơn say rất dai va tỉnh đê cảm thấy miệng đắng
va “lòng mơ hồ buồn”. Hắn cảm thấy “sợ rượu”, cảm nhận cuộc sống xung
quanh: âm thanh của tiếng chim hót, tiếng người cười nói… Hắn tỉnh táo đê
nhận thức hoan cảnh của mình, đê thấy mình cô độc nhưng hính âm thanh ấy
đã đưa Chí Phèo về với thực tại.
Sau đó Chí tỉnh ngộ, nhìn lại cuộc đời mình cả trong quá khứ, hiện tại va
tương lai. Hơn hết, cái ước mơ bình dị ngay nao ' có một gia đình nho nhỏ,
chồng cuốc mướn cay thuê, vợ dệt vải. Chúng lại bỏ một con lợn nuôi đê lam
vốn liếng. Khá giả thì mua dăm ba sao ruộng lam…' bông dưng trở lại với Chí.
Chí đã tỉnh rượu va thức tỉnh về tỉnh cảm va nhận thức. Chí thấy hiện tại của
mình thật đáng buồn bởi “hắn thấy hắn gia ma vẫn còn cô độc”, “hắn đã tới
cái dốc bên kia của cuộc đời”, hắn khát khao một cuộc sống giản dị. Chí Phèo
thèm lương thiện: Tình yêu của Thị Nở lam hắn nghĩ bản thân có cầu nối đê
trở về, khiến hắn đủ hi vọng va mong ước có một gia đình: “Hay la mình sang
ở với tớ một nha cho vui”. Chí Phèo xúc động trước sự quan tâm của Thị Nở
vì Thị Nở lam hắn vừa vui vừa buồn: buồn khi nghĩ lại những lôi lầm của mình;
vui vì lần đầu tiên trong cuộc đời hắn được quan tâm, chăm sóc va yêu thương.
Tình yêu thương được thê hiện qua bát cháo hanh của Thị Nở lam hắn suy tư
bao điều về cuộc sống. Bát cháo hanh của Thị Nở tuy giản đơn, mộc mạc
nhưng có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với sự hồi sinh thức tỉnh của Chí. Bát
cháo được nấu lên bằng tình yêu thương chân thanh, sự cảm thông, thấu
hiêu của Thị Nở danh cho Chí, chính vì vậy ma nó có sức lay động mạnh mẽ
bản chất lương thiện vốn đã bị vùi sâu trong tâm hồn Chí. Trước sự quan tâm
của Thị Nở, Chí Phèo thấy mình trẻ con. Hắn muốn lam nũng với Thị như với
mẹ. Chưa bao giờ thấy hắn hiền như lúc nay…Khi nhận được bát cháo hanh
từ tay Thị, Chí rất ngạc nhiên, mắt hắn ươn ướt. Vậy la Chí đã khóc, một con
người đã lấy đi biết bao nhiêu nước mắt của người khác vậy ma giờ đây
chính hắn lại khóc. Hắn đã khóc, khóc vì đây la lần thứ nhất hắn được người
ta cho, lại được cho bởi tay một người đan ba. Hắn nhìn bát cháo bốc khói
ma bâng khuâng, vừa vui vừa buồn va một cái gì nữa giống như la ăn năn,
hối lôi…Va đây cũng la lần đầu tiên Chí biết đến cái duyên của một người, đó
la khi Thị Nở múc cháo “nhìn trộm hắn rồi lại cười toe toét. Trông Thị thế ma
có duyên”. Nhìn Thị hắn nghĩ lại quá khứ khi ma hắn phải chăm sóc cho ba
ba, phải lam những việc xấu xa hắn thấy nhục hơn la thích. Bát cháo hanh
của Thị Nở có sức mạnh thật kì diệu, nó đã lam cho một người như Chí phải
suy nghĩ: “Hắn có thê tìm bạn được, sao lại chỉ gây thù?”.
Sau những tháng ngay sống gần như vô thức, cuộc găp gỡ định mệnh nay đã
đem đến những biến chuyên tâm lí rõ nét trong Chí Phèo. Chút tình thương
mộc mạc, tự nhiên cộng với sự quan tâm chăm sóc giản dị của Thị Nở- người
con gái xấu xí ' ma chê quỷ hờn' đã đánh thức lương tri trong Chí, đánh thức
bản chất lương thiện vốn có trong con người hắn. Găp Thị Nở, Chí Phèo đã
trải qua những cảm xúc chưa hề có trong đời, mang đến niềm vui, niềm hi
vọng va mong ước trở về lam người lương thiện trôi dậy. Thị Nở đã đánh
thức con người tốt bụng trước kia của Chí Phèo khiến cho hắn thấy ân hận
về những lôi lầm của mình; sống lại khao khát có một gia đình nhỏ nhoi va
mơ tưởng về một tương lai hạnh phúc với Thị. Chí đã tỉnh táo va suy nghĩ về
cuộc đời mình, triền miên trong suy nghĩ va xúc động. Như vậy, với sự trở lại
của lí trí va nhận thức về chính mình, cùng những tình cảm, cảm xúc của một
con người, Chí đang dần thức tỉnh một cách toan diện cả về nhận thức va ý
thức va bắt đầu hồi sinh đê trở về với kiếp người. Suốt 5 ngay đêm cả hai
đều chìm đắm trong men say của tình yêu.
Nhưng, phũ phang thay thay, cánh cửa cuộc đời vừa hé mở thì cũng ngay lập
tức đóng sầm lại trước mắt Chí Phèo. Những định kiến của ba cô Thị Nở hay
cũng như thanh kiến ma xã hội nay danh cho hắn như một gáo nước lạnh tạt
thẳng vao măt Chí Phèo dập tắt ngọn lửa hoan lương vừa nhen nhóm lên
trong Chí. Rồi cả Thị Nở, người đan ba ma hắn đăt trọn lòng hi vọng đó nghe
lời ba cô cũng” rướn cái môi vĩ đại ma ném vao hắn bao lời chửi mắng”. Một
bi kịch trong một chuôi nhưng bi kịch của cuộc đời anh Chí. Thông qua lời nói
của ba cô Thị Nở gay gắt la đại diện cho định kiến xã hội, cho những quan
niệm cổ hữu, ha khắc đã ăn sâu vao suy nghĩ của những con người lạc hậu,
ích kỷ, hẹp hòi. Ba cô không muốn cho Thị Nở đến với Chí Phèo vì hắn
không có gia đình, không có công việc ổn định. Ba ngăn cản tình yêu giữa
Chí Phèo va Thị Nở còn vì sự ganh tị. Tình thương đã mong manh dễ tan vỡ,
không dễ gì có được đã bị định kiến kia lam vỡ vụn tình yêu thương. Thị Nở
như chiếc phao cứu sinh cuối cùng ma hắn la người chết đuối vừa níu được
nên hắn tìm mọi cách đê níu giữ cơ hội mong manh đê quay trở lại lam người
lương thiện nhưng không thanh. Thị Nở, người đan ba ma hắn đăt trọn lòng
hi vọng đó nghe lời ba cô cũng” rướn cái môi vĩ đại ma ném vao hắn bao lời
chửi mắng”. Một bi kịch trong một chuôi nhưng bi kịch của cuộc đời anh Chí.
Hắn lại đi uống rượu. Hắn tìm đến men rượu đê quên đi cảm giác lúc nay.
Nhưng cang uống hắn chỉ cang cảm thấy cô đơn, tuyệt vọng. Cang uống hắn
lại cang tỉnh va cang cảm thấy buồn… Hắn thoáng thấy hương cháo hanh va
thế la hắn ôm măt khóc. Lần nay hắn khóc không phải vì bát cháo hanh ma la
vì hắn tiếc nuối cho tình cảm, tình yêu thương ma hắn nhận được, đó cũng la
giọt nước mắt bất lực, chính xã hội ấy đã đẩy hắn vao con đường bi kịch nay.
Đến khi hắn muốn quay trở lại thì cũng chính xã hội ấy lại không chấp nhận hắn.
Khi bị Thị Nở ruồng bỏ, Chí Phèo quay lại bản chất của con người hiện
tại. Phẫn uất, tuyệt vọng Chí xách dao đi định đến nha Thị Nở. Trong ý định,
Chí định đến nha đâm chết con “khọm gia”, con “đĩ Nở” nhưng sự thức tỉnh ý
thức về thân phận trong vô thức Chí đến thẳng nha Bá Kiến. Niềm phẫn uất
đã khiến Chí Phèo xác định đúng kẻ thù của mình. Chí Phèo đến nha Bá Kiến
với tư cách la một nô lệ thức tỉnh, đòi quyền lam người, đòi lương thiện. Chí
hỏi những câu hỏi ma không lời giải đáp đầy cay đắng, chất chứa nôi đau
đớn đầy phẫn uất của một con người thấm thía được nôi đau khôn cùng của
bi kịch cá nhân, đánh thẳng vao bộ măt của xã hội bất lương. Chí Phèo đã
giết bá Kiến rồi tự sát, lấy sự hủy diệt đời mình đê giải quyết sự bế tắc của số
phận. Đó la sự thức tỉnh về quyền sống, không chấp nhận một cuộc sống của
một con quỷ dữ nữa, anh muốn hoan lương ma nhưng xã hội nay không cho
phép. Cái chết bi thảm của Chí Phèo la lời tố cáo mãnh liệt cái xã hội vô nhân
đạo, xã hội thực dân nửa phong kiến. Cái chết ấy la cái chết của con người
trong bi kịch đau đớn trước ngưỡng cửa lam lại cuộc đời.
Tác phẩm Chí Phèo thông qua quá trình thức tỉnh của nhân vật chính, nha
văn đã mang đến những giá trị nhân văn cao đẹp. Tác phẩm đã lên án, tố cáo
tội ác của chế độ thực dân nửa phong kiến đã đan áp va bóc lột nhân dân lao
động. Nam Cao cũng đã thê hiện sự thương cảm va tấm lòng trân trọng sâu
sắc với bi kịch của những người nông dân trong xã hội cũ. Bên cạnh đó, nha
văn cũng khẳng định sức sống bất diệt của thiện lương. Mong muốn một
cuộc sống đời thường hạnh phúc chính la bản tính tự nhiên tốt đẹp của con
người. Đây la khát khao ma không một thế lực nao có thê hủy diệt được.
Document Outline

  • Phân tích quá trình thức tỉnh của Chí Phèo chọn lọ
    • 1. Dàn ý quá trình thức tỉnh của Chí Phèo
      • 1.1. Mở bài
      • 1.2. Thân bài
      • 1.3. Kết bài
    • 2. Phân tích quá trình thức tỉnh của Chí Phèo