Phân tích quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng về nguồn gốc và bản chất của ý thức? | Triết học Mac-Lenin | Đại học Bách Khoa Hà Nội

Phân tích quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng về nguồn gốc và bản chất của ý thức? | Triết học Mac-Lenin | Đại học Bách Khoa Hà Nội. Tài liệu được biên soạn giúp các bạn tham khảo, củng cố kiến thức, ôn tập và đạt kết quả cao kết thúc học phần. Mời các bạn đọc đón xem!

39 20 lượt tải Tải xuống
Chia sẻ Báo cáo tài liệu

Môn: Triết học Mác - Lênin (BKHN)

Trường: Đại học Bách Khoa Hà Nội

Thông tin:

4 trang 2 tháng trước

Tác giả:

Profile Thùy Dương
Câu 5. Phân tích quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng về nguồn gốc
và bản chất của ý thức?
I.Nguồngốccủaýthức:
*Nguồngốctựnhiên:
_Nãongười:
+Ýthứclàthuộctínhcủamộtdạngvậtchấtcótổchứccaonhấtlàbộnãongười
+Ýthứclàchứcnăngcủabộnãongười;nãongườilàkhíquanvậtchấtcủaýthức
_Nănglựcphảnánhhiệnthựckháchquancủabộnãongười:
+Phảnánh(PA)làthuộctínhphổbiếncủamọidạngvậtchất
+PAlàsựtáitạonhữngđặcđiểmcủahệthốngvậtchấtnàyởhệthốngvậtchấtkhác
trongquátrìnhtácđộngqualạigiữachúng
+Sựphảnánhphụthuộcvàovậttácđộngvàvậtnhậntácđộng;vậtnhậntácđộngluôn
mangthôngtincủavậttácđộng
_Sựpháttriểncủahìnhthứcphảnánh:
+Phảnánhlýhóa:Đặctrưngcủagiớitựnhiênvôsinh,mangtínhthụđộng,chưacósự
địnhhướng,lựachọn
+Phảnánhsinhhọc:Cáccơthểcótínhđịnhhướng,lựachọn;kíchthíchởthựcvật;phản
xạvàtâmlýởđộngvật
+Phảnánhýthức:Làhìnhthứcphảnánhcaonhấtcủathếgiớivậtchấtchỉcóởcon
người
=>Sựxuấthiệncủaconngườivàhìnhthànhbộóccủaconngườicónănglựcphảnánh
hiệnthựckháchquanlànguồngốctựnhiêncủaýthức
*Nguồngốcxãhội:
_Vaitròcủalaođộngtrongsựrađờicủaýthức:
+Thôngquaquátrìnhlaođộng,bộnãongười-khíquanvậtchấtcủaýthứcngàycàng
pháttriểnhoànthiện
+Laođộngtácđộngvàođốitượnghiệnthựcbắtchúngphảibộclộthànhnhữnghiện
tượng,nhữngthuộctính,kếtcấu,...tácđộngvàobộócconngườithôngquanhữnggiác
quanđểphânloại,nhậndạngquađónhậnbiếtnóngàycàngsâusắc
+Laođộnglàmnảysinhnhucầungônngữđểgiaotiếp,traođổikinhnghiệm,tưtưởng
_Vaitròcủangônngữtrongsựrađờicủaýthức:
+Làhệthốngtínhiệuvậtchấtmangnộidungcủaýthức:
Giaotiếptraođổitưtưởng,lưugiữ,kếtthừatrithứcquacácthếhệ
Kháiquáthóa,trừutượnghóa,táchtưduykhỏisựvậtcảmtính
=>Laođộngvàngônngữlàhaisứckíchthíchchủyếulàmchuyểnbiếndầnbộóccủa
loàivượnngườithànhbộócconngườivàtâmlýđộngvậtthànhýthứcconngười
II.Bảnchấtcủaýthức:
_Ýthứclàhìnhảnhchủquancủathếgiớikháchquan:
+Nộidungphảnánhcủaýthứclàkháchquan,hìnhthứcphảnánhlàchủquan
+Ýthứclàcáivậtchấtởbênngoài“dichuyển”vàotrongđầuócconngườivàđượccải
biếnởtrongđó
+Kếtquảphảnánhcủaýthứcphụthuộcvàonhiềuyếutố:đốitượngphảnánh,phẩm
chất,nănglực,kinhnghiệm,…củachủthểphảnánh,điềukiệnlịchsửcụthể
_Ýthứcphảnánhtíchcực,sángtạohiệnthựckháchquanvàonãongười:
+Ýthứclàkếtquảcủaquátrìnhphảnánhcóđịnhhướng,cómụcđích;Ýthứchìnhthành
vàpháttriểngắnliềnvớihoạtđộngthựctiễncủaxãhội
+Sángtạolàđặctrưngbảnchấtcủaýthức:
Nhữngtrithức,bảnchất,quyluậtcủathếgiớiđãchỉđạohoạtđộngthựctiễncảitạothế
giới,sángtạora“thiênnhiênthứhai”theonhucầucủaconngười
_Ýthứclà1hiệnthựcmangbảnchấtxãhội:Sựrađờivàtồntạicủaýthứcgắnliềnvới
hoạtđộngthựctiễn,chịusựchiphốicủacácquyluậttựnhiên,xãhội.Ýthứclàhình
thứcphảnánhcaonhấtriêngcócủaócngườivềhiệnthựckháchquantrêncơsởthực
tiễnxãhội-lịchsử
Câu 6: Phân tích cơ sở lý luận của Nguyên tắc Toàn diện ? ĐCSVN đã vận dụng
nguyên tắc này như thế nào trong thời kỳ đổi mới?
I.Nguyênlývềmốiliênhệphổbiến:
1.Kháiniệmvềmốiliênhệphổbiến:
_Mốiliênhệlàmộtphạmtrùtriếthọcdùngđểchỉcácmốiràngbuộctươnghỗ,quyđịnh
vàảnhhưởnglẫnnhaugiữacácyếutố,bộphậntrongmộtđốitượnghoặcgiữacácđối
tượngvớinhau
_Mốiliênhệphổbiếndùngđểchỉtínhphổbiếncủacácmốiliênhệcủacácsựvậthiện
tượngcảuthếgiới,đồngthờicũngdùngđểchỉcácmốiliênhệtồntạivớimọisinhvậtvà
hiệntượngcủathếgiới.Đólàcácmốiliênhệgiữacácmặtđốilập,chấtvàlượng,khẳng
địnhvàphủđịnh,…
_Ngượclại,côlập(táchrời)làtrạngtháicủacácđốitượng,khisựthayđổicủađốitượng
nàykhôngảnhhưởnggìđếncácđốitượngkhác,khônglàmchúngthayđổi.
2.Tínhchấtcủacácmốiliênhệ:
_Tínhkháchquan:Mốiliênhệgiữacácđốitượng,haygiữacácmặt,cácbộphậncủađối
tượngtồntạikhôngphụthuộcvàoýthứccủaconngười
VD:ĐộngvậthấpthụO2vànhảraCO2tronghôhấpcònthựcvậthấp
thụCO2vànhảraO2khiquanghợp.
_Tínhphổbiến:Mốiliênhệkhôngchỉdiễnratrongmọiđốitượngcủatựnhiên,xãhội
màcòndiễnragiữacácmặt,cácyếutố,cácquátrìnhtrongmỗiđốitượng
_Tínhđadạng,phongphú:Mốiliênhệgiữacácđốitượngkhácnhaulàkhácnhau,giữa
cácbộphận,quátrìnhkhácnhautrongmỗiđốitượnglàkhácnhau;cácmốiliênhệcó
vaitròkhácnhauđốivớiđốitượng,đólàcơsởđểphânloạimốiliênhệ
VD:Cảcávàconngườiđềucầnnướcđểsốngnhưngconngườikhôngcầnsốngtrong
môitrườngnướccòncácầnsốngtrongmôitrườngnước
II.Ýnghĩaphươngphápluận(yêucầucủanguyêntắctoàndiện):
1.Kháiniệmnguyêntắctoàndiện:
_Đặtđốitượngtrongchínhthểthốngnhấtcủatấtcảcácmặt,cácbộphận,cácyếutố,các
thuộctính,cácmốiliênhệcủachínhthểđó;
_Rútrađượcnhữngmốiliênhệcóvaitròquyếtđịnhsựtồntại,vậnđộngcủacácđối
tượngđó
2.Ýnghĩaphươngphápluận:
*Khixemxétsựvật,chúngtaphảidựatrênnguyêntắctoàndiện.Nguyêntắctoàndiện
đòihỏichủthểnhậnthứcvàthựctiễnphảitránhrơivào:
_Quanđiểmphiếndiện,mộtchiều:chỉthấymộtmặt,mộtmốiliênhệcủađốitượng
_Ngụybiện:coinhữngmốiliênhệkhôngcóvaitròquyếtđịnhlàmmốiliênhệcóvaitrò
quyếtđịnh
_Chủnghĩachiếttrung:càobằngvaitròcủacácmốiliênhệ
III.SựvậndụngcủaĐảng:
*ĐCSVNđãvậndụngnguyêntắctoàndiện1cáchđúngđắn,sángtạo,linhhoạttrong
thờikỳđổimới.ThựctiễnkháchquanvàxuhướngcủathếgiớiđòihỏiĐCSVNphảiđổi
mớitrênmọilĩnhvựcđểpháttriểnđấtnước.DoĐảngtaluônxácđịnhđượckhâuthen
chốt,tậptrunggiảiquyếtcácvấnđềcụthểtrongtừngkhíacạnhnêntrongcôngcuộcđổi
mớitoàndiệnđấtnướcthờigianvừaquađãđạtđượcnhiềuthànhtựuđángkểtrênmọi
lĩnhvực:
_Vềkinhtế,liêntiếptừnăm2016-2019,ViệtNamđứngtrongtop10nướctăngtrưởng
caonhấtthếgiới,làmộttrong16nềnkinhtếmớinổithànhcôngnhất,bìnhquânthu
nhậpđầungườiđạtkhoảng2.750USD/năm.
_Vềchínhtríngoạigiao,ViệtNamgianhậpWTO,thiếtlậpđược30đốitácchiến
lược,cóquanhệngoạigiao,kinhtếvớihơn180quốcgiavàvùnglãnhthổ.
_Vềytếđạttiếnbộlớn,làmchủnhiềucôngnghệ,kĩthuậthiệnđại,kiểmsoátđcđạidịch
COVID-19,...
| 1/4
| | Tải xuống

Có thể bạn quan tâm:

Preview text:

Câu 5. Phân tích quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng về nguồn gốc
và bản chất của ý thức?
I.Nguồngốccủaýthức:
*Nguồngốctựnhiên: _Nãongười:
+Ýthứclàthuộctínhcủamộtdạngvậtchấtcótổchứccaonhấtlàbộnãongười
+Ýthứclàchứcnăngcủabộnãongười;nãongườilàkhíquanvậtchấtcủaýthức
_Nănglựcphảnánhhiệnthựckháchquancủabộnãongười:
+Phảnánh(PA)làthuộctínhphổbiếncủamọidạngvậtchất
+PAlàsựtáitạonhữngđặcđiểmcủahệthốngvậtchấtnàyởhệthốngvậtchấtkhác
trongquátrìnhtácđộngqualạigiữachúng
+Sựphảnánhphụthuộcvàovậttácđộngvàvậtnhậntácđộng;vậtnhậntácđộngluôn
mangthôngtincủavậttácđộng
_Sựpháttriểncủahìnhthứcphảnánh:
+Phảnánhlýhóa:Đặctrưngcủagiớitựnhiênvôsinh,mangtínhthụđộng,chưacósự
địnhhướng,lựachọn
+Phảnánhsinhhọc:Cáccơthểcótínhđịnhhướng,lựachọn;kíchthíchởthựcvật;phản
xạvàtâmlýởđộngvật
+Phảnánhýthức:Làhìnhthứcphảnánhcaonhấtcủathếgiớivậtchấtchỉcóởcon người
=>Sựxuấthiệncủaconngườivàhìnhthànhbộóccủaconngườicónănglựcphảnánh
hiệnthựckháchquanlànguồngốctựnhiêncủaýthức
*Nguồngốcxãhội:
_Vaitròcủalaođộngtrongsựrađờicủaýthức:
+Thôngquaquátrìnhlaođộng,bộnãongười-khíquanvậtchấtcủaýthứcngàycàng
pháttriểnhoànthiện
+Laođộngtácđộngvàođốitượnghiệnthựcbắtchúngphảibộclộthànhnhữnghiện
tượng,nhữngthuộctính,kếtcấu,...tácđộngvàobộócconngườithôngquanhữnggiác
quanđểphânloại,nhậndạngquađónhậnbiếtnóngàycàngsâusắc
+Laođộnglàmnảysinhnhucầungônngữđểgiaotiếp,traođổikinhnghiệm,tưtưởng
_Vaitròcủangônngữtrongsựrađờicủaýthức:
+Làhệthốngtínhiệuvậtchấtmangnộidungcủaýthức:
Giaotiếptraođổitưtưởng,lưugiữ,kếtthừatrithứcquacácthếhệ
Kháiquáthóa,trừutượnghóa,táchtưduykhỏisựvậtcảmtính
=>Laođộngvàngônngữlàhaisứckíchthíchchủyếulàmchuyểnbiếndầnbộóccủa
loàivượnngườithànhbộócconngườivàtâmlýđộngvậtthànhýthứcconngười
II.Bảnchấtcủaýthức:
_Ýthứclàhìnhảnhchủquancủathếgiớikháchquan:
+Nộidungphảnánhcủaýthứclàkháchquan,hìnhthứcphảnánhlàchủquan
+Ýthứclàcáivậtchấtởbênngoài“dichuyển”vàotrongđầuócconngườivàđượccải biếnởtrongđó
+Kếtquảphảnánhcủaýthứcphụthuộcvàonhiềuyếutố:đốitượngphảnánh,phẩm
chất,nănglực,kinhnghiệm,…củachủthểphảnánh,điềukiệnlịchsửcụthể
_Ýthứcphảnánhtíchcực,sángtạohiệnthựckháchquanvàonãongười:
+Ýthứclàkếtquảcủaquátrìnhphảnánhcóđịnhhướng,cómụcđích;Ýthứchìnhthành
vàpháttriểngắnliềnvớihoạtđộngthựctiễncủaxãhội
+Sángtạolàđặctrưngbảnchấtcủaýthức:
Nhữngtrithức,bảnchất,quyluậtcủathếgiớiđãchỉđạohoạtđộngthựctiễncảitạothế
giới,sángtạora“thiênnhiênthứhai”theonhucầucủaconngười
_Ýthứclà1hiệnthựcmangbảnchấtxãhội:Sựrađờivàtồntạicủaýthứcgắnliềnvới
hoạtđộngthựctiễn,chịusựchiphốicủacácquyluậttựnhiên,xãhội.Ýthứclàhình
thứcphảnánhcaonhấtriêngcócủaócngườivềhiệnthựckháchquantrêncơsởthực
tiễnxãhội-lịchsử
Câu 6: Phân tích cơ sở lý luận của Nguyên tắc Toàn diện ? ĐCSVN đã vận dụng
nguyên tắc này như thế nào trong thời kỳ đổi mới?
I.Nguyênlývềmốiliênhệphổbiến:
1.Kháiniệmvềmốiliênhệphổbiến:
_Mốiliênhệlàmộtphạmtrùtriếthọcdùngđểchỉcácmốiràngbuộctươnghỗ,quyđịnh
vàảnhhưởnglẫnnhaugiữacácyếutố,bộphậntrongmộtđốitượnghoặcgiữacácđối tượngvớinhau
_Mốiliênhệphổbiếndùngđểchỉtínhphổbiếncủacácmốiliênhệcủacácsựvậthiện
tượngcảuthếgiới,đồngthờicũngdùngđểchỉcácmốiliênhệtồntạivớimọisinhvậtvà
hiệntượngcủathếgiới.Đólàcácmốiliênhệgiữacácmặtđốilập,chấtvàlượng,khẳng
địnhvàphủđịnh,…
_Ngượclại,côlập(táchrời)làtrạngtháicủacácđốitượng,khisựthayđổicủađốitượng
nàykhôngảnhhưởnggìđếncácđốitượngkhác,khônglàmchúngthayđổi.
2.Tínhchấtcủacácmốiliênhệ:
_Tínhkháchquan:Mốiliênhệgiữacácđốitượng,haygiữacácmặt,cácbộphậncủađối
tượngtồntạikhôngphụthuộcvàoýthứccủaconngười
VD:ĐộngvậthấpthụO2vànhảraCO2tronghôhấpcònthựcvậthấp
thụCO2vànhảraO2khiquanghợp.
_Tínhphổbiến:Mốiliênhệkhôngchỉdiễnratrongmọiđốitượngcủatựnhiên,xãhội
màcòndiễnragiữacácmặt,cácyếutố,cácquátrìnhtrongmỗiđốitượng
_Tínhđadạng,phongphú:Mốiliênhệgiữacácđốitượngkhácnhaulàkhácnhau,giữa
cácbộphận,quátrìnhkhácnhautrongmỗiđốitượnglàkhácnhau;cácmốiliênhệcó
vaitròkhácnhauđốivớiđốitượng,đólàcơsởđểphânloạimốiliênhệ
VD:Cảcávàconngườiđềucầnnướcđểsốngnhưngconngườikhôngcầnsốngtrong
môitrườngnướccòncácầnsốngtrongmôitrườngnước
II.Ýnghĩaphươngphápluận(yêucầucủanguyêntắctoàndiện):
1.Kháiniệmnguyêntắctoàndiện:
_Đặtđốitượngtrongchínhthểthốngnhấtcủatấtcảcácmặt,cácbộphận,cácyếutố,các
thuộctính,cácmốiliênhệcủachínhthểđó;
_Rútrađượcnhữngmốiliênhệcóvaitròquyếtđịnhsựtồntại,vậnđộngcủacácđối tượngđó
2.Ýnghĩaphươngphápluận:
*Khixemxétsựvật,chúngtaphảidựatrênnguyêntắctoàndiện.Nguyêntắctoàndiện
đòihỏichủthểnhậnthứcvàthựctiễnphảitránhrơivào:
_Quanđiểmphiếndiện,mộtchiều:chỉthấymộtmặt,mộtmốiliênhệcủađốitượng
_Ngụybiện:coinhữngmốiliênhệkhôngcóvaitròquyếtđịnhlàmmốiliênhệcóvaitrò quyếtđịnh
_Chủnghĩachiếttrung:càobằngvaitròcủacácmốiliênhệ
III.SựvậndụngcủaĐảng:
*ĐCSVNđãvậndụngnguyêntắctoàndiện1cáchđúngđắn,sángtạo,linhhoạttrong
thờikỳđổimới.ThựctiễnkháchquanvàxuhướngcủathếgiớiđòihỏiĐCSVNphảiđổi
mớitrênmọilĩnhvựcđểpháttriểnđấtnước.DoĐảngtaluônxácđịnhđượckhâuthen
chốt,tậptrunggiảiquyếtcácvấnđềcụthểtrongtừngkhíacạnhnêntrongcôngcuộcđổi
mớitoàndiệnđấtnướcthờigianvừaquađãđạtđượcnhiềuthànhtựuđángkểtrênmọi lĩnhvực:
_Vềkinhtế,liêntiếptừnăm2016-2019,ViệtNamđứngtrongtop10nướctăngtrưởng
caonhấtthếgiới,làmộttrong16nềnkinhtếmớinổithànhcôngnhất,bìnhquânthu
nhậpđầungườiđạtkhoảng2.750USD/năm.
_Vềchínhtríngoạigiao,ViệtNamgianhậpWTO,thiếtlậpđược30đốitácchiến
lược,cóquanhệngoạigiao,kinhtếvớihơn180quốcgiavàvùnglãnhthổ.
_Vềytếđạttiếnbộlớn,làmchủnhiềucôngnghệ,kĩthuậthiệnđại,kiểmsoátđcđạidịch COVID-19,...