PHÂN TÍCH TÁC PHẨM TÂY TIẾN: Cảm Xuất và Ý Nghĩa Nghệ Thuật

PHÂN TÍCH TÁC PHẨM: TÂY TIẾN
A. Dàn ý Tây Tiến chi tiết 1. Mở bài:
Giới thiệu sơ lược về bài thơ Tây Tiến cùng nhà thơ Quang Dũng để dẫn dắt vào phần thân bài.
Quang Dũng sinh năm 1921 – mất năm 1988, ông là một nhà thơ đa tài nổi
tiếng với phong cách sáng tác nghệ thuật vừa hồn nhiên vừa tinh tế, lại mang vẻ lãng mạn và hào hoa.
Tây Tiến là bài thơ mang đậm phong cách thơ của Quang Dũng, mang đậm nét
hào hùng, bi tráng pha chút chất lãng mạn. 2. Thân bài:
Luận điểm 1: Khái quát chung về bài thơ Tây Tiến 
Tây Tiến: là tên của một binh đoàn được thành lập vào năm 1947, có
nhiệm vụ bảo vệ biên giới Việt – Lào cùng với bộ đội Lào để làm hao
mòn lực lượng của giặc Pháp. 
Xuất thân của những người lính Tây Tiến: phần đông có xuất thân ở
Hà Nội, trong đó có nhiều người là học sinh, sinh viên. 
Hoàn cảnh ra đời: Năm 1947, Quang Dũng tham gia vào đoàn quân
Tây Tiến, với chức vụ đại đội trưởng. Vào cuối năm 1948, Quang Dũng
chuyển tới hoạt động ở một đơn vị mới, nhớ đơn vị cũ, ông đã viết lên
bài thơ này tại Phù Lưu Chanh (Hà Tây). 
Chủ đề của bài thơ: Ca ngợi vẻ đẹp hào hùng của người lính Tây Tiến
và đây cũng chính là vẻ đẹp của những người lính trong thời kỳ kháng
chiến chống Pháp, thể hiện nỗi nhớ da diết cùng tình cảm sâu nặng của
nhà thơ với đơn vị Tây Tiến, với cảnh vật và con người nơi vùng núi Tây Bắc một thời gắn bó.
Luận điểm 2: Nỗi nhớ da diết của Quang Dũng về núi rừng Tây Bắc
hùng vĩ và người lính Tây Tiến anh hùng
– Câu thơ đầu tiên “Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi”: Sông Mã là tên một con sông
quen thuộc của vùng núi rừng Tây Bắc. Mở đầu bài thơ, nhà thơ đã nhắc đến
con sông này cho thấy rằng nỗi nhớ của tác giả dường như đã trải dài khắp cả
con sông. Đi cùng với nó là cụm từ “Tây Tiến” – chỉ một đoàn quân kết hợp với
từ “ơi” vang lên thật trìu mến.
– Câu thơ “Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi”: đây chính là cảm xúc chủ đạo của
bài thơ, diễn tả nỗi nhớ nhung da diết đến trống vắng, hụt hẫng.
– Các địa danh nổi tiếng như “Sài Khao, Mường Lát, Pha Luông”: gợi nhớ lại về
những cuộc hành quân gian khổ, nhưng để lại nhiều ấn tượng về sự xa xôi và heo hút.
– Câu “Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm”: Vẽ lên hình ảnh những con dốc cứ
dựng đứng giữa trời đầy hiểm nguy nhưng rồi họ vẫn phải cố gắng vượt qua.
– Câu “Heo hút cồn mây súng ngửi trời”: Mũi súng trên vai của người lính có vẻ
đơn thuần nhưng được tác giả nhân hóa thành hình ảnh “súng ngửi trời” vừa
diễn tả được độ cao ngút, vẻ hoang sơ, lạ lẫm lại vừa hàm chứa vẻ đẹp tâm hồn của người lính.
– Hình ảnh đoàn binh Tây Tiến hành quân trong mưa trong câu “Nhà ai Pha
Luông mưa xa khơi” mang vẻ dữ dội nhưng lại rất nên thơ.
– Hai câu “Chiều chiều oai linh thác gầm thét” và “Đêm đêm Mường Hịch cọp
trêu người”: hình ảnh thác nước dữ dội kết hợp với tiếng hú man dại, ghê gớm
của thú rừng tạo lên âm hưởng của đại ngàn.
– Hai câu thơ tiếp “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói” và “Mai Châu mùa em thơm
nếp xôi”: Nói về những ngày người lính Tây Tiến dừng chân bên xóm làng sau
những đêm hành quân gian khổ, mùi thơm hương nếp mới và tình quân dân ấm
áp đã xua tan đi bao gian khổ nhọc nhằn.
Luận điểm 3: Tình quân dân gắn bó, cùng vẻ đẹp Tây Bắc trong
đêm liên hoan văn nghệ.
* Tình quân dân gắn bó trong vui liên hoan văn nghệ:
– Ngọn đuốc thắp sáng trong đêm liên hoan văn nghệ truyền thống đã trở thành
“hội đuốc hoa” khiến khung cảnh nơi đây tuy thiếu thốn nhưng lại rực rỡ lung
linh bao ước mơ, niềm hạnh phúc.
– Hai chữ “kìa em” được thốt lên thể hiện sự ngạc nhiên đến ngỡ ngàng của
những người lính. Những cô gái Tây Bắc xinh đẹp trong bộ xiêm áo đang e ấp
trong điệu múa truyền thống.
– “Tiếng khèn” mang linh hồn của núi rừng lại càng trở nên lôi cuốn hơn khiến
cho tâm hồn các chiến sĩ mộng mơ, lãng mạn.
* Vẻ đẹp Tây Bắc trong bức tranh sông nước hư ảo:
– Thiên nhiên vùng Tây Bắc đầy thơ mộng: Vẻ đẹp sông nước mênh mông
hoang dại, huyền ảo, thiêng liêng.
– Hình ảnh “Hoa đong đưa” vừa tả ảnh vừa tả thực: Những bông hoa nhẹ nhàng
khẽ lay động đong đưa làm duyên trên dòng nước lũ; đây là một hình ảnh ẩn
dụ, gợi tả vẻ đẹp duyên dáng của các cô gái Tây Bắc.
⇒ Với bút pháp lãng mạn của mình, Quang Dũng đã vẽ nên một bức tranh thiên
nhiên Tây Bắc đầy thơ mộng, cuộc sống sinh hoạt đầm ấm và hình ảnh xinh đẹp của con người Tây Bắc.
Luận điểm 4: Hình ảnh, chân dung của người lình Tây Tiến vừa hào hùng vừa lãng mạn. 
Chân dung người lính Tây Tiến được miêu tả một cách chân thực: hình
ảnh “đoàn binh không mọc tóc”, “ xanh màu lá”, nói lên điều kiện sống
và chiến đấu thiếu thốn đầy khắc nghiệt, gian khổ nhưng họ vẫn mạnh mẽ “dữ oai hùm”. 
Tuy trong hoàn cảnh khốn khó là vậy nhưng họ vẫn là những con
người có tâm hồn lãng mạn và một trái tim yêu thương được thể hiện
trong câu “Mắt trừng gửi mộng” và “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”,
lấy hình bóng người thương nơi hậu phương quê nhà làm động lực chiến đấu. 
Vẻ đẹp bi tráng được thể hiện qua sự hi sinh đầy anh dũng của họ:
o Sẵn sàng công hiến tuổi trẻ, hi sinh mạng sống của mình cho
đất nước: “rải rác biên cương mồ viễn xứ” mà “chẳng tiếc đời
xanh”. Hình ảnh “anh về đất”, thể hiện sự ra đi thanh thản, nhẹ nhàng.
o Cái chết đã được tác giả lí tưởng hóa như hình ảnh của những
tráng sĩ xưa: “áo bào”, “khúc độc hành”; sự hi sinh ấy khiến
thiên nhiên cũng đau đớn thay cho nỗi đau họ phải chịu. 
Dù trong hoàn cảnh khó khăn vất vả như vậy nhưng những người lính
Tây Tiến vẫn có những nét lãng mạn, hào hoa, yêu đời. Họ mang một
vẻ đẹp kiêu hùng, anh dũng sẵn sàng hi sinh cho tổ quốc.
Luận điểm 5. Khái quát lại hình ảnh Tây Tiến và lời thề gắn bó.
Trong câu “Tây Tiến người đi không hẹn trước” và “ Đường lên thăm thẳm một
chia phôi”: nói lên sự ra đi mà không có lời hẹn trước khi nào trở lại, tinh thần
bất khuất sẵn sàng chiến đấu cho tổ quốc.
Hai câu “Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy” và “Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi”:
Gợi nhắc lại về những kỉ niệm không thể nào phai mở của đoàn quân Tây Tiến. 3. Kết bài
Khái quát lại toàn bộ nội dung và đưa ra giá trị nghệ thuật của bài thơ, sau đó
nêu lên cảm nghĩ của bản thân về tác phẩm.
Document Outline

• 1.Mở bài:
• 2.Thân bài:
  • Luận điểm 1: Khái quát chung về bài thơ Tây Tiến
  • Luận điểm 2: Nỗi nhớ da diết của Quang Dũng về núi
  • Luận điểm 3: Tình quân dân gắn bó, cùng vẻ đẹp Tây
    • *Tình quân dân gắn bó trong vui liên hoan văn nghệ:
    • *Vẻ đẹp Tây Bắc trong bức tranh sông nước hư ảo:
  • Luận điểm 4: Hình ảnh, chân dung của người lình Tâ
  • Luận điểm 5. Khái quát lại hình ảnh Tây Tiến và lờ
• 3.Kết bài